Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 23, 7 June 1884 — OWAU A ME IA; A I OLE, OIA NO ANEI? HE MOOLELO KAMAKAO! [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

OWAU A ME IA; A I OLE, OIA NO ANEI? HE MOOLELO KAMAKAO!

MAHOPE iho o ko Tairela ma hala ana aku, liuliu iho ia makou no ka makou huakai, a i ka makaukau ana, haawi ia ae ia ke kauoha no ka heie ana. O maua me losepa ma ke poo o ka huakai, a o na kanaka i luluu i na uka'na me na wahine haiaio mahope mai, a o na koa kaualio hoi, me na pu a me na eiau e huiaii ana i ka la, mahope ioa, a ma ka nana aku he mea e ka nani o keia huakai nui, me he puaiikoa ia e heie ana i ke kahua kaua.

He huakai piha keia i na mea hou e hiki ai ke hoopiha ia na nupepa he nui wale me na moolelo hoohialaai, aka, no ko'u uluhua loa a me ko'u pihoihoi iauna oie no ka ike koke aku ia Sa!ateia, lua huii oie ae ko'u mau maka mao a maanei o ka huakai e ike ai i na mea hou, aka, o ka mea hou nui ioa wale no ma keia huakai a'u i hoomaopopo lea loa ai oia no ko makou halawai ana inai me kekahi o na lahui ahiu o ua waonahele nei, a o ka hopena o ia halawai ana he hakaka nui kai uiu ae, a na ia mea hoi i hooiaio ioa mai ia'u no ka wiwo oie oke alii losepa oiai oia e hakaka ana me ka ikaika nui me na koa a hiki i ka hoauhee ia ana aku o na enemi me ka loaa poino oie ana ia makou.

O ka hawi tnua N olea hiakou liiiakai ma kahi no ia e kokoke ana i n? palena 0 na alanui i okiia ai e ka poe Roma, a e hoio poioiei ana hoi maiuna o na kuia oneanea o Agola, a ma ke kau wahi aku hoi ua hookikeekee ia mao a maanei ma kahi e hiki aku ai ke loaa ka waL Ia makou e nee mau ana no ka hikina, hoea aku ia makou mawaena o kekahi kuianakauhaie kamahao ioa i kukuluia nnwaena o na pohaku eieele, a e ike ana oe i na pohaku a pau nnlaila he eleele wale no. Maanei makou i ike ai e ku ana no me ka maikai na haie pohaku a pau i kukuiuia ai e na kanaka ikaika o Repehaima me ko lakou aiii o Oga ka inoa a ka poe Iseraela i iuku ai.

O keia kuianakauhaie, ua ku hookahi me ka noho kanaka oie ia, a ua hooiioiloia hoi kona hopena he iwakaluakumamaiima keneturia i haia ae nei. I kekahi manawa e piha ana ua kulanakauhale nei i na poe powa, a ma ko losepa ike ana i kekahi manawa he pakeie ia'u ka heie makaikai ana i ua kuianakauhaie nei, ua hoouna mai ia oia i kona mau alakai no ka iawe ana ia'u e hoomakaikaL Ma ka'u huakai i heie ai maiaiia he nui waie na mea ano e a kupanaha i haiawai mai me ko'u mau ike ana, a mawaena o keia e waiho ana no iioko o kekahi o ua mau haie nei kekahi mau kino inake oka poe Roma a me ka poe Saracenica, a ma na paia hoi e kau ana na huaoielo ano e 1 kakauia ma ka oieio Heiene. Ma ke kau wahi aku ua ike hou aku la no wau i kekahi o keia mau huaoieio ano e ua penaia mamua o ke aio o na hale, a he pinepine ioa ma kahi mehameha loa aku o keia kuianakauhaie ka ioaa ana ia'u o na pohaku e kau ana maluna na kii a me na kahakaha ano e i penaia.

O kekahi kulanakauhale okoa aku a'u i ike ai ua kukuluia me na pohaku keokeo waie no, ina kahi e kokoke ana i kahi e ioaa oie ai ia oe na pohaku keokeo; a o kekahi aku hoi ua aneane e Uke ka nui me ke kuianakauhale o lerusaiema i keia wa, a e ku ana keia mau inea a pau me ke kahinu ole ia, me na aianui e waiho maikai ana I*o na ipuka hale i hanaia aa maiioko mai o na pohaku e kū maikai ana no, a ma ka nana aku me he ia o ka haaiele koke ia ana iho no ia e ka poe naoa i noho mua.

O ko'u mau alakai Arabia nana au e hoomakaikai nei, maoauii o ka mooleio i paa ia iakou e piii ana no keia kulanakauhale a me ka poe nana i kukuiu, ua hoeehia ta bkou ma ke komo ana ik>ko o ua mau liak nei, a me he ia he wahi iluihi loa iho la keia ia iakou; a ia'u hoi, ooamuii o na mea i hahai ta mai e ka palapah hemoWle 00 keia kuUnalnuhale, ua hoopiha ia au i ke ka hafea tar bihooiiio u m mū 0

! - •' • ka oiiio piha:EM>fer mea a ka lUihala i hoike al ikemaka ana. ua hooia iho £a m i 65* niea ano e i hahai ia e ka poe no keia aina kamahao, &A. rxileia, o ka poe nana i kukulu keia kuhnakauhale ab!ē wale no iakou he lahui nui a ikaika, aka, he poe kanaka lakou pakahi i oi ae ko takou ikaika mamua o na kanaka o keia au; a ke mau nei no ke ku ana o keia mau kuianakauhale e iike nie na mea i hoikeia, me ka mau no o ke kapa ia o ka inoa i haawi ia e ka poe nana i kukulu a i hoopio ia ai hoi e na kanaka koho oka Mea Mana Loa: A kau mai la ka hoopai maiuna o ka aina, iawe ia aku ia na lealea a me na hauoii ana, a |ke ku mehameha nei ia wahi me ka noho kanaka oie ia.

Aka, oiai au e haio ana mao a maanei o na ajanui o keia kulanakauhale mehameha, kahi hoi o na hauwawa oie e ae koe wale no *ha ieo wawalo o na hoioholona ahiu, mt ka hoomaopopo ana iho i ka hookoia ana o ka oleio a ka Mea Mana Loa, hoomanao hou ae la au no ko Saiatela noho'na, kona ano a me kana niau hana, a me he ia o keia wahi mehameha loa ana e noho nei ua kupono no ia me na anoi ana a kona uhane, ka mea hookahi i nono iloko o keia ola ana no na keneturia he umikumamawalu. Mahope iho o kekahi mau ia pokole o ko'u naiu wale ana no pela, hahai mai ia o losepa ia'u ua kokoke mai ka ma.nawa o'u e ike ai ia Sa!ate!a. Kukuiu hou ia iho ia na haie pea, oiai o ka hopena keia oka makou huakai. I ka makaukau ana o keia mau mea a pau, kau hou ae la ad a me losepa maiuna o na lio,' me ku ukaiiia e na kōa Arabia elua uie na ukalia mea F ai naS* kieli < j ia luaī, u holo aku la makou eha e haiawai ia Salatela. Mahope iho o na hora elua a ekolu 0 ko makou holo ana, komo aku ia makou iloko o kekahi kulanakauhale mehameha, a ma ko makou alaheie e ku ana kekahi paka nui, me na hale nani e hoopuni ana i ua paka nei, a ma ka nana aku me he la he mau halealii keia 1 ka wa kahiko. Iwaenakonu o ua paka nei e waiho mai ana kekahi luawai ka-1 hiko, a me he la oia no ka luawai a Ra- j heia i ukuhi ai i wai no ke kauwa a Isa-! aka, a mao a maaneie ku ana na kumu niu (paim-treey loioa me na nanaina o ka mehameha maiuna o lakou.

Ma kekahi hoailona a losepa lawe mai ia na koa Arabia 1 na ukana a waiho iho la ma ka puka o kekahi o ua mau hale nani nei, a me ka malie a wikiwiki loa iaua i haaiele mai ai ia maua. Paa ae ia o losepa iko maua mau iio, kukuii iho ia ma ke aianui pii o ka puka komo, a me ke kumu o kana pahikaua oia i kikeke pakolu iho ai. lioko o keii manawa ua hoopuiaieiaie ioa ia au, me ke kuiu ana o ka hou mao a maanei o ko'u iae; heie mai ia o ioko o'u a pilihua, e ake ana o ka ike koke aku ia Saiateia'.

Iloko o keia manaxva oili mai ia kekahi eiemakule maiioko mai, me na umiumi keokeo e iewalewa ana a e hilinai ana hoi maiuna o kekahi a i ka ike ana mai ia inaua aioha ae ia oia ia losepa, a i kona huii ana -mai a ike ia'u, heie mai ia oia imua me kona mau iima e makaukau' ana no ke apo ana mai īa'u, a aohe keia he mea okoa ae o Saiateia na A iiuko oia manawa i pane mai ai: "Emooie, e kuu keiki, emooie l E pau koke ana ka na luuluu." la manawa huii hou ae ia oia a pane aku ia ia losepa: '* Ua maikai e kuu aikane, a ke hoomaikai aku nei au la oe no ka hiki palekana ana mai o kuu keiki" A i ka iohe ana o losepa i keia mau huaeielo, kulou haahaa ioa iho ia oia ilalo *ne he la ua haawi ia mai la oia i kekahi makana makamae ioa e kekahi aiii nuL

1 ko losepa ea hou ana ae iluna ni- j nau mai la oīa: Aole anei he hana [ hou ae a ko kauwa e hana ai, e kuu; Haku ? Eia ae no na halepea me na | kanaka a kauwa au e kuu Haku. He ' ianawai na huaoklo a kuu Haku T Kulou iho ia o Salatela ilaio me ka nooooo nui ana, a t kooa ea hou ana \ aoa ae, pane aku la oia: heie hou | mai k>u nei Uoko o1» ia ehiku.'* Ku- \ nou mai ta o lo<sepa, kau ae la maiuna ] okona iio» a haakk mai la ia*u me l Salatela. (A*lt i /**,) j Poho pono hoi na pea o nei moku e j hooiho mai ?\ei, ka heie ka hoi ia a ho-1 opahaha lua Ene he peiehu la ka pokeo»j kea Oiaoa |