Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 19, 10 May 1884 — Page 2
This text was transcribed by: | Marti Steele |
This work is dedicated to: | Ronnie Poepoe |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa
No ka Makahiki $2.00
No Eono Mahina. 1.00
KUIKE KA RULA.
Poaono, Mei 10, 1884.
Hoike a ka Lunakanawai Kiekie imua o ka Ahaolelo o 1884
Ua halawai makou me ka hoike a ka Lunakanawai Kiekie no na makahiki elua, i waihoia imua o ka Hale Ahaolelo o keia kau. Ma ka nana ana i na huahelu o keia Hoike ua akaka ka mahuahua ana ae o na hana o na aha hookolokolo o ke aupuni. O ka heluna nui o na hihia a pau i hanaia imua o na aha hookolokolo, no na makahiki elua i hala ae nei, he 16,607, a ua oi keia huina i ko na makahiki mua elua, he 975 ka oi. He 10,121 hihia karaii hookokoloia iloko o na makahiki elua i pau ae nei; no na makahiki elua mamua aku he 9,308 he 813 ka oi o na hihia karaima o keia mau makahiki elua.
Ua maopopo iloko o keia Hoike ka mahuahua o ka ona a me ke oki mare iwaena o ka lahui i keia wa. He mau mea keia e kaumaha ai ka manao o ko makou poe heluhelu e noho aloha nei no ka lahui Hawaii; no ka mea o ka ona, he enemi maalea loa ia no ke ola lahui, a o ka wawahi pinepineia o ka ihiihi o ka aelike o ka mare, he mu ia e poo ana i ke ola o na ohana o keia lahui kanaka. O ka huina nui o na hihia ona i hookolokoloia iloko o na makahiki elua i hala ae nei, ua hiki aku i ka 3,010, a he 2,085 i hoopaaia. He hua maopopo no keia o ke kanawai hou e hoonoa ana i na waiona. Aka nae, he wahi hua uuku loa keia ke hoohalikeia me ka haawe nui e hoomakaukau ia nei o na karaima a me na ilihune no na hokua o ke aupuni a me ka lahui, noloko ae o ka hoonoa wale ana i na waiona. Pehea la keia kau ahaolelo? E ike ana anei lakou i keia poino, a hooponopono hou i ke kanawai ma ke ano e hoohaiki i na hana ino a keia moonihoawa iwaena o kakou? Ke hopohopo nei keia pepa ua hoomakapo ia ka hapa nui o na hoa o ka Hale ma keia mea.
O ka mahuahua o na hihia oki mare kekahi mea maopopo iloko o keia Hoike a ka Lunakanawai Kiekie. O ka huina o na hihia oki mare i hookolokoloia iloko o na makahiki elua iho nei he 176; o ka hapa nui o ia mau hihia iwaena no o na kanaka maoli. He mea pono no na kanawai oki mare no na pilikia i ike maopopoia i kahi wa mawaena o kahi poe i mareia, a i ikeia no hoi aohe pono ke noho pu mamuli o ka hewa o kekahi aoao. Aka, o ka hoolilo ana i ke oki mare i mea liilii, ano ole, a he mea loaa wale no mamuli o kela a me keia kumu, he pono ole ia. He mea ia e hoowahawaha ia ai ka oihana mare. Ua hui pu na lunakanawai ekolu o ka Aha Kiekie ma ke koi ikaika ana i na hoa o keia kau ahaolelo e hooponopono hou i na kanawai e pili ana no ke oki mare.
He nui na manao e ae a me na huahelu e hoowaiwai ai i ka noonoo o ka poe e nana akahele ana i keia Hoike he mea pono i ka poe e ake ana e ike e imi i kope no lakou iho, e loaa na no paha ma na halekuai buke.
Ke pahele a na Lunamakaainana.
Ina he oiaio na lono i kamailio nuiia mawaena o ko ke kulanakauhale nei poe iloko o keia mau la, ke makaala loa nei na Kuhina i hoohulihuli malu i na lunamakaainana i hopohopoia e lakou ma na kumuhana ano nui a ua poe Kuhina nei i manao ai e kukulu imua o ka Hale Ahaolelo. Ua lohe pono keia pepa ua kukuluia na anaina liilii, a ua kaheaia kahi mau hoa o na lunamakaainana e hele aku i ua mau luana liilii nei, he ai luau no hoi paha ka hana. Ae, he mau wahi mea ai mama no ka i hoomakaukauia. Aka, aole oia ka hana, o ka hoohulihuli manao ka hana. O Kapena ka mahele olelo, a o kahi kanaka o Lanai ke kapena o na hana. Penei ka hana ana: "Ina e hoea mai ka bila kanawai a ka lunamakaainana o ka apana o mea, alaila e pepehi iho oukou ia bila."---"Ina e hoopuka mai o mea i kana olelo hooholo, e hooikaika loa oukou e umi a make loa"---"a ina e hapai o mea ma i ke kumuhana i hoolaha muaia i keia la e kue oukou me ka ikaika loa"---"aole oe e pilikia nui loa no ka hana a ke aupuni, o makou nana ia oe aole poho," a pela wale aku. Oia iho la ke ano o na mea e hanaia nei, ina he oiaio na lono a oi wale aku.
Elua kumu o ko makou hoopuka ana ikeia mau mea, o ka mua, i ike ka lehulehu mai o a o i na hana e hoaoia nei no ka hoohuli ana i na lunamakaainana a lakou, a haalele iho i ke kahua i koho muaia no ka pono o ka lehulehu. He ikaika loa na hoao ana o keia kau e kulai i ka pono a na makaainana i hilinai ai maluna o ko lakou poe i kohoia. a pehea, e hiki ana anei? E hei io ana anei ka Poekohoia iloko o keia mau pahele, a haule wale ka manaolana o na makaainana? Aole pela ka manao o keia pepa. Na ka mana wa nae e hoike mai ka oiaio. Ke kaupaonaia nei na mea a pau ma ke ana pololei, a e ike auanei ka lehulehu ma keia hope iho i ka lakou Poeikohoia hiki ke hilinai ia.
O ka lua o na mea i maopopo ma na hana e puka nei i keia mau la, oia ke ano pilihua a kanalua o na Kuhina ia lakou iho. Nohea mai keia mau noonoo e hoohulihuli malu i na manao o na lunamakaainana? Aole anei keia he hoike ua kanalua lakou ia lakou iho no na kamailio akea ana imua o ka Hale, he hiki ole ke pane ma ke akea e pono ai, nolaila hoao ma na hana i kupono ole ke hoike ia ma ka akea, na hana i ku i ka poeleele? Aole anei pela.
He Nupepa Puka La Hawaii.
Ma ka Poakahi o kela pule aku nei i hoolaha a hoopukaia ma ke kulanakauhale nei e na Hoahanau Kawainui, he nupepa Hawaii puka la ma ka inoa Nupepa Puka La Ko Hawaii Paeaina. He kumu hana kahiko loa keia i noonooia e na Hoahanau Kawainui no ka hoala e hoolaha ana i nupepa puka la ma ke kulanakauhale nei oiai ke kau ahaolelo e noho nei, a i kela pule aku nei ka hookoia ana o ia manao i lolii a kuekaa loihiia. Ma ko makou noonoo ana, he hana nui keia mea he hoolaha nupepa puka la, a he pono wale no keia hana i ka poe hoomanawanui a paupauaho ole, pela makou e manao nei ua kupono loa keia hana nui na na Hoahanau Kawainui e lawelawe ai. A o keia nupepa puka la e laha nei, ua lohe makou e hoolaha waleia ana no oiai ke kau ahaolelo e noho nei, a pau ae ka ahaolelo alaila pau pu no ka maalo ana o keia nupepa. He emi ka auhau, he kenikeni wale no a ma ke kuike wale no e loaa ai.
No ka panina hope o ka makou, ke paipai nei makou i ko makou poe helehelu e lawe nui i keia nupepa hou, a ke pahola pu aku nei keia pepa i na mahalo ana. E holomua ka lawe nuiia o ka Nupepa puka la Ko Hawaii Paeaina!
Ka Fea nui.
Ma ka Poaha nei ka weheia ana o ka fea nui i hoolalaia e kekahi mau haole a me na wahine o keia kulankauhale, no ke kokua ana i ka hale hoahu buke o ke kaulanakauhule nei. O ka Moiwahine Kapiolani me ka Moiwahine Ema kekahi mau mea kokua nui o i na hana e holomua ae keia fea. No ekolu la i malamaia ai keia fea. he hapalua dala ka uku komo o na makua, a he hapaha dala ko na keiki. Ma ka Poalua o keia pule ae e huai pau ia na panina hope o na hana ma o kekahi hulahula Europa nui.
Na Nawelu o Olaa, Puna, i hoike mai i keia malalo iho:
Ma ke ahiahi o ka la 23 o Aperila, ua ikeia iho la kekahi Kao hanau kupanaha ma Olaa, Puna nei; o ke keiki a keia Kao, he kaikamahine kanaka kana keiki, o na wahi i ano e ae o keia keiki, o na manamana wawae, ua like no ia me kona makuahine; pela no me na manamana lima. Aia ma kona kua, he mau wahi hulu, oia na wahi i ku i kona makuahine, a o kona kino holookoa i ikeia e ka lehulehu, he kanaka maopopo, a o kona kaumaha he 8 paona, mahope iho o kona kaupaonaia ana.
Ua ae ia Mr. S. M. Kaaukai, S. H. Kahukula, a me Jas. M. Mattoon, e lawelawe i ka oihana loio imua o ka Aha Hoomalu a me na Aha Apana. I ka Poalua nei ka loaa ana o ko Kaaukai a me Kahukula mau palapala hookohu, a i ka Poakolu nei ka loaa ana o ko Jas. M. Mattoon. Ua lohe pu mai no hoi makou, ua hiki aku imua o ka Lunakanawai Kiekie kekahi palapala e ano kue ana a e ana papa ano i ka hopukaia ana o na palapala hookohu, mai kekahi mea i kamaaina kona mau nanaina i ko ke kulanakauhale nei. Aole a makou olelo ma ko makou aoao no keia mea, ua hiki aku la no paha ia ano hana ana, a aole paha.
Na kekahi makamaka kakau manao o makou o Kau i hoike mai i keia malalo iho: Hihia aihua rama. Ma ka Poakahi, la 28 o Aperila, ua noho ka Aha apana o Kau nei e malama i ka hihia o Kekaula (k) i hoopiiia no ka hewa aihue rama ma ke awa o Kaalualu ma ka hala waiho ukana o W. K. Moi, o ua pahu rama la i auhueia ai, no E. Smith Esq, Hope makai Nui o Kau nei, a ma ka ninau a ka Hope Lunakanawai J. K. Naeole Esq i ka mea i hoopiiia ua ae oia i kona hewa, a ua hoopaiia i na dala he $16 a me na dala koina he $3.75, a me elua mahina paahao. Na Loio: J. N. Kapahu, Loio o ka mea i hoopiiia, Geo Timoteo ma ka aoao o ke Alii.
Ma ke ahiahi o ka Poaono i hala, ua make iho la kekahi wahine ma ka inoa o Kamaalo Burns. O ke kumu o kona make ana, oia no ka haawi naaupoia ana o kekahi ano laau make ma ka inoa laudanum iaia e inu, e Frank Metcalf (Meka Opio) He mai mau ko keia wahine, he hano paha ke ole makou e kuhihewa, a mamuli o na manao ana a Meka Opio o ka laau ia e oluolu ai o ka mai, oia ke kumu o kona haawi ana, a ma ia inu ana o keia wahine i ua laau la, ua haule aku la oia a hiamoe, a iloko o ia hiamoe ana i hiakau a kau ai oia me ka manao maikai iloko o ko Meka Opio noono ana, ua hele koke oia a hoike i keia mea i ka Halewai. A ua lohe makou mahope iho o na nieniele ua waiho loa ia ka hana ana o keia mea a i ke kau kiure o Iulai.
He mau la i hala ae nei, ua hoolahaia aku e makou ke komo aihueia ana o ka hale noho o J. H. Paty ma Waikiki e kekahi mea a mau mea i ike oleia, a ua laweia aku he mau waiwai mai ka hale aku. Ua ike ka ona hale i keia poino o kona hale a ua hoopuaka oia he hoolaha makana i ka mea nana e hopu ka mea kolohe. I ka la Sabati nei, ua loaa aku ia ka makai kapean Mehrtens maloko o kekahi hale ma Kamoiliili, na waiwai i lawe aihue ia, oia hoi 2 mau huluhulu, mau paa kakini, paleili, he uwati, pahu lole, a me kekahi mau waiwai e ae, a oia no na waiwai a ka ona hale i olelo ai ua lilo. Ua pau ua mau waiwai la i ka laweia ae a ka Halewai, a ua hopu pu ia ka ona a ua hale la kahi i loaa ai keia mau waiwai. Ua hookolokoloia oia imua o ka Lunakanawai Hoomalu i ka Poalua nei, a ua hoopaneeia ka hoopuka ana o ka olelo hooholo a ka Aha a Poakolu nei a i ka Poakolu nei ua hoopuka ka Lunakanawai i kana olelo e hoahewa ana i ka mea kolohe.
Na W. M. Nalima o Aleamai, Hilo, i hoike mai ia makou i keia malalo iho: Mai poino ke ola o kekahi Pake ma ka la 29 o Aperila, oiai au e hooiho aku ana ma keia aoao o ka pali o Kaieie, a ike aku la au i ua wahi Pake nei i ka pili ma kela aoao o ka pali maluna o ka lio, a he lio ka laula mahope mai, aole i liuliu ko'u hele ana aku o ka owala ae la no ia o ka lio ana e kau ana, a hoomaka aku la e holo pukaka me ka wilinau o kona poo. A hoomaka; ae la oia e kamailio i keia mau huaolelo maulo! maulo!! Iemi buna iki ao: Haile! me ona kipu malie ana mai i ke kaulawaha o kona lio; ia manawa i hoomaka hou ae ai kona lio e owala, a haule pahu aku la oia ilalo me ka paa mau ana o kekahi o kona wawae iloko o ke keehi o kona lio, ia manawa wai i holo koke aku ai a paa ma ke kaulawa o ka lio ona e kauo ia ana a ku mahe iho la ua lio nei; ia manawa ninau koke aku la au i ke kumu o ka owala ana o kona lio, hai mai la kela i hihia i ke kaula o ka lio alakai a paa loa ma ka huelo oia ke kumu o ka owala ana. Eia kahi mea i laki loa ai aohe i poino ka Pake. Ma Aleamai no i kaawe ai kekahi wahine iaia iho; o ke kumu o kona hana ana pela ua noi aku oia i dala i kana kane nana e holo ai i Molokai, a no ka loaa ole ua hoomaka oia e holo me ka manao e lele i ka pali eia nae aole i ko kona makemake; ua loaa koke aku no oia i kana kane a hoihoiia mai i ka hale.
KAU AHAOLELO O 1884.
LA HANA 9 POALUA MEI .
Halawai ka Hale ma ka hora 1 P. M.
Puke ke kahunapule. Heluheluia ka moolelo o ka la i hala a aponoia.
Malalo o na PALAPALA HOOPII, na Kamakele i waiho mai he palapala hoopii mai Makawao mai e noi ana e hookaawaleia i puu dala i 8,000 no ke kukulu ana i uwapo no Kailua, ma Ma kawao. Waihoia i ke komite o na Aina Aupuni a me na Hana Hou.
HOIKE O NA KOMITE MAU.
Hoike mai ke komite Bila kanawai i ko ka Moi hoapono ana i ka bila kanawai koina hoopii a me ka bila kanawai no na lilo o ka Ahaolelo.
Na ke komite Hookolokolo i hoaka ka mai i ko lakou manao e pili ana i ka palapala hoopii e pili ana no ke kue ana i na lunamakaainana o Molokai & Lanai, a ua ike lakou ua ano pohihihi a kupono ole a loaa ole na hoike kupono ma ka aoao o ka palapala hoopii, oiai aia no lakou i Molokai me Lanai, a ua noi ka lunahoomalu e kauoha aku keia Hale ma o na luna kupono e kauoha aku i na hoike. Aeia ke noi a ke komite Hookolokolo.
Malalo o na OLELO HOOHOLO, na Kalua i waiho mai he olelo hooholo e komohia keia Hale i ke kanikau paumaka, ma o ka make ana o Rev. M. Kuaea, oiai he Kuhina oia no ke aupuni i ka makahiki 1880, a e hele na Hoa i kona hoolewa ma ka hora 2 1/2, a e komo kanikau na Hoa no 15 la.
Hoololi mai o Kaulukou penei: ma kahi o ke komo kanikau o na Hoa o ka Hale, e hookomoia malaila, o na Hoa i makemake no, a ma ka ninauia ana o ka olelo hooholo ua aeia ka olelo hooholo.
Ma ke kanaeia ana o na rula, ua waiho mai ke komite Pai i ka lakou hoike ma ka olelo ana ua paiia ka bila kanawai e pili ana i ka ili ana o ka waiwai o ka poe make.
Na C. Brown he olelo hooholo e kauoha ana i ka Luna Hooiaio o ke Aupuni no ke aha la i hooko olelia ana o ka pauku 26 o ke kanawai e pili ana no ka hoolilo a me ka lawe ana mai i na dala o ke aupuni?
Kamailio mai o Kamika, ua hoike maopopoia ka hana a ka Luna Hooiaio, a ma ka ninau ana ua hooholoia ka olelo hooholo.
Pane mai ke 'lii Walker, a Poakolu oia e pane ai i kauoha a ka olelo hooholo.
Hoolaha mai o Kanealii e lawe mai ana oia he bila kanawai e hoopau ana i ka pauku 17 mokuna 86 kanawai Karaima, a nana no he hoolaha e lawe mai ana oia he bila kanawai e kauoha ana i ka Papa Hoonaauao e hoopau loa ia ka hoouku ana o na makua e hoouna ana i ka lakou mau keiki i na kula.
Na Kaulukou he olelo hooholo e kauoha ana i na Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e pane mai ina he ku i ke karaima ka hoopaaia ana o na kane, wahine, me na keiki, i loaa i ka mai lepera ma Kalawao a me ka halemai ma Kakaako?
Kamailio mai o Kamika, a noi mai e pono e hoihoi o Kaulukou i kana olelo hooholo.
A ma ke noi a Aholo ua hoopaneeia ka Hale a apopo Poakolu ma ka hora I.
LA HANA 10, POAKOLU, MEI 7.
Halawai ka Hale ma ka hora 1 auina la. Pule ke kahunapule. Heluheluia ka moalelo o ka la i hala a aponoia.
Malalo o ke poo o na PALAPALA HOOPII, na Kamakele i waiho mai he palapala hoopii mai Makawao e hoopau ia ka pauku 57 o ke kanawai karaima. Waihoia i ke komite Hookolokolo.
Malalo o na hoike a kekahi KOMITE WAE, na Kalua i hoike mai i ka hoike e pili ana i ka haiolelo pane i kahaiolelo alii, ma o ko lakou lawe ana aku imua o ka Mei, a ua haawi mai ka Moi i kona mahalo no ia haioello pane.
Pane ka Peresidena aole i kupono loa ia lawe ana a ke komite, no ka mea aole i kakau moa ka Peresidena o ka ahaolelo malalo o ia palapala pane, a ua wikiwiki loa ke komite ma ia hana ana pela. Aponoia.
Noi mai ke Kuhina o ko na aina e, e ae oluolu aku ka Hale no kana mea i hoolaha ai e pili ana no ka hoike a ke keena o ko na Aina e, oiai aole i makaukau i keia wa, a me he mea la e makaukau ana he elua a ekolu la i koe.
Heluhelu hou mai oia he hoike a he pane no hoi i kekahi olelo hooholo i waihoia imua o a Hale e Dole, e pili ana no ke kulana o ke aupuni me ke kahua Hoopae Limahana. He hoike pane loihi keia, a nui launa ole kona leo i ka heluhelu ana mai. Laweia ka hoike e ka Hale.
Malalo o na OLELO HOOHOLO, na Dole i waiho mai he olelo hooholo e kauoha ana i ke Kuhina Waiwai e ohi i ke dute maluna o na dala Hawaii e komo hou mai ana nona ka huina he 275,000.
He nui na kamailio ana maluna keia olelo hooholo, a ma ka aoao o na kuhina, na ka Loio Kuhina i pane mai i ka olelo hooholo. A ua hooholoia ka olelo hooholo a waihoia ma ka papa.
Make---ma Waikahalulu, Honolulu, make o Rev. M. Kuaea iloko o ke 60 o kona mau makahiki.
Make---ma Kakaako, Honolulu, make o Keliikoi Kahonu iloko o ke 60 a oi o kona mau makahiki. Ua kaa oia i ka mai no na mahina eha a hala wale aku la.
Make---ma Kapauhi, Honolulu, make o Mrs. Kamaalo Burns, ma o kona hanai kuhihewaia ana i kekahi laau make ma ka inoa laudanum.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o ALONSO JACKSON no Makawao, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a W. P. A. Brewer, ka Lunahooponopono o ka waiwai o Alonso Jackson no Makawao, Maui, i make, e noi ana e haawi iaia i laikini e kuai i ka waiwai paa o ka mea i make i mea e hookaa ai kona mau aie
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na kanaka a pau, o ka POALUA, oia ka la 27 o MEI 1884, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i Pohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina, Mei 3, 1884.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o S. KAULIA (k.) no Hokukauo, Kau, Hawaii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi o W. B. Komaka, ka Luna hooponopono no na waiwai o S. Kaulia (k.) no Hokukauo, Kau, Hawaii i make, e noi ana e apono ia kona hoike hope a e hooholo ia ka waewai i ka hooilina, a e hookuu iaia me kona mau hope mai ka oihana Luna hooponopono waiwai me kahu malama no ka hooilina i oo ole, oiai ua oo i keia manawa.
Nolaila ua kauohaia na mea a pau i pili, o ka POAONO, oia ka la 31 o MEI 1884, i ka hora umi o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoikeia.
F. S. LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni.
Hilo, Hawaii, Apr. 21, 1884. 1170-3t
OLELO HOOLAHA:---E ike auanei na kanaka a pau, owau o KANOENA PAKU (Pake) e noho paahao la i Kawa, no kona hana ana i kekahi hewa karaima ma ka apana o Lahaina, nolaila ua hoopaiia oia no eono makahiki.
Nolaila ua noho iho au na hai h malama i ko'u ola a pela pu hoi me ka maua keiki. A mamuli o ia ano, nolaila ke manao nei au me keia hoolaha hookaawale ia ko maua mailoko ae o ka laahia hanohano o ka berita mare.
MRS. KANOENA PAKU.
Kahala, Lanai, Apr. 1, 1884.
1170-3t. ∗
OLELO HOOLAHA:---E ike auanei na kanaka a pau ua papaia aole e hele wale na kanaka ma na kula a me na kuahiwi o Kapaa, Waipouli, a me Olohena, ke ae ole ia mai e ka mea nona ka inoa malalo ino, a o kona hope paha. A e hopuia auanei a e hoopii ma ke kanawai na mea a pau i loaa ma keia mau aina me ke kuleana ole.
GEO. H. DOLE.
Luna Nui o Kapaa.
Kapaa, Maraki 19, 1884. 1164-3m.
NA HOOLAHA HOU.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o JNO BESSING o Kahaluu, Koolaupoko, Oahu i make. Olelo Kauoha e koho ana i la e hooiaio ia ai ka Palapala Kauoha, a no ka hoolahaana.
No ka mea, ma ka la 24 o Aperila M. H. 1884, ua waiho mai imua o ka Aha, kekahi Palapala, i olelo ia, oia no ke Kauoha Hope Loa o John Bessing imake aku la: a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaio ia kela Palapala Kauoha a e hoopuka ia hoi ka Palapala Luna Hooko no Catherine Steward ua waihoia mai e Catherine Steward.
Nolaila, ua Kauoha a o ka POAKOLU oia ka la 28 o MEI M. H. 1884, ma ka hora 10 kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale ma Honolulu, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia'i ia Palapala Kauoha, a e hoolohe ia ai hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.
A ua Kauoha houia, e hoolaha no ia mea o na pule ekolu iloko o ke KUOKOA me Hawaiian Gazette he mau nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina Aperila 24, 1884.
LAWRENCE MCCULLY,
Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Ikea: HENRY SMITH,
Hope Kakauolelo.
1170 3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o na keiki oo ole o B. F. SNIFFIN no Kula, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a G. E. Miner ke Nahu o na keiki oo ole o B. F. Sniffen, no Kula, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kona Moo Waiwai a e hookuu ia mai ka oihana.
Nolaila ke kauohaia 'ku noi na kanaka a pau ke pili, o ka POALUA, oia ka la 27 o MEI 1884, ma ka hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Apr. 25, 1884 1170-3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o WM. RUTHERFORD no Makawao, Maui, i mske.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a G. E. Miner, ka Luna Hooponopono o ka Waiwai o W. Rutherford no Makawao, Maui, i make, a Kahu no kona keiki oo ole, e noi ana e hoapono ia kona Moo-Waiwai a e hookuu ia mai ka oihana.
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POALUA, oia ka la 27 o MEI 1884, ma ka hora 10b kakahiaka, ma ka hale hookolokolo o Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Apr. 25, 1884. 1170-3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o GEO. PRACHT, no Kau, Hawaii i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi o G. W. C. Jones, e noi ana e hooiaio ia ka palapala kauoha hope loa a George Pracht no Kau, Hawaii, i make, a e hoonoho ia i Luna Hooko no ia palapala kauoha hope i waihoia mai imua o keia Aha.
Nolaila ua kauohaia na mea a pau i pili, o ka POAONO, oia ka la 31 o MEI 1884, i ka hora 1 awakea, ma ka hale hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia.
F. S. LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni. Apr. 21, 1884
1170-3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o PUHI KUAHIWA (k.) no Naalehu, Kau, Hawaii i make.
Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi o W. B. Kamaka, ka Luna Hooko no ka Palapala kauoha hope a Puhi Kuahiwa (k.) no Naalehu, Kau, Hawaii, i make, e noi ana e apono ia kona hoike hope a e hooholo ia ka waiwai i na hooilina a e hookuu ia oia me kona hope.
Molaila ua kauohaia na kanaka a pau i pili, o ka POAONO oia ka la 31 o MEI 1884, i ka hora umi kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.
F. S. LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni.
Hilo, Hawaii, Apr. 21, 1884 1170-3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o TOMA MARTIN Opio, no Kau, Hawaii, he keiki oo ole.
Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi a D. W. Kaaemoku, e noi ana e hoonoho ia oia i kahu malama no Toma Martin Opio, he keiki oo ole no Kau, Hawaii.
Nolaila ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAONO, oia ka la 31 o MEI 1884, i ka hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Waiohinu, Kau, oia kahi a me ka manawa i kohoia no hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.
F. S. LYMAN,
Lunakanawai Kaaapuni.
Hilo, Hawaii, Apr. 21 1884. 1170-3t
KUAI A KE KAHI MALAMA WAIWAI.
HE WAIWAI PAA
MA KE ALANUI NUUANU.
Ma ke kauoha a A. J. Cartwright Esq. Kahu Malama Waiwai o na Keiki oo ole a N. S. Ellis, a malalo o ke kauoha a ka Aha Kiekie, e kuai ana ka mea nona ka inoa malalo ma ke kuai kudala akea ma ka
POAONO, MEI 10, 1884,
ma ka hora 12 ke awakea m ko'u keena kudala, o kela apana aina e waiho la ma ke alanui Nuuanu, a e pili pu la me ka aina lua wai aupuni, a ma keia aoao mai o ka aina a waiwai hoi o E. B. Friel, a oia no ka apana ina i hoakaka pihaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 1817, Kuleana Helu 1667 elike me keia malalo iho:
E hoomaka ana ma ke kihi Kom. e pili ana me ke alanui Nuuanu a me ka aina o Kumuhea i lilo i ke aupuni a e holo ana Hem. 48 ∘ Hik. 195 pauku e pili ana me Kumuhea no ke aupuni, a hiki i ke kihi Hem. o keia aina alaila Akau 59 ∘ Hik. 240 pauku e pili ana me ko Hoopauia no ke aupuni a hiki i ke kihi Hik. o keia aina, alaila Akau 48' Kom. 309 pauku e pili ana me ko Umiumi no ke aupuni a hiki i ke alanui Nuuanu alaila Hem. 31 ∘ Kom. 236 pauku e pili ana me ka lihi Hema o ke alanui a hiki i ka hoomaka ana, nona na eka he 60-100. He aina keia e waiho pono nei ma ka puu maluna aku o ka Uwapo Elua a he wahi kupono no ke kukulu hale. Dala Kuike. I ka mea kuai na lilo no ka ka palapala.
E. P. ADAMU;
Luna Kudala.
1168-4t
MA KE KEENA O KA LUNAKANAKAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o NAHEANA (k.) no Kula, Maui, i make kauoha ole.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a M. Keanu, e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Naheana (k.) no Aapueo, Kula, Maui, i make kauoha ole, a e hooholo ia i na hooilina.
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAKAHI, oia ka la 26 o MEI 384, ma ka hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Hana, Apr. 12, 1884 1169-3t
NA HOOLAHA HOU.
[POO AUPUNI.]
ILOKO o ka Aha Hookolokolo Kiekie o ke Aupuni Hawaii.
KALAKAUA, ma ka lokomaikai o ke Akua, o ko Hawaii Pae Aina, Moi. Ia William C. Parke Esquire, Ilamuku o ke Aupuni, a i ole i kona Hope. Me ka mahalo:
Ke kauohaia aku nei oe e kii aku ia LOUISA GRACE BROWN ka mea i hoopiiia, ina e waiho mai ana oia ia kana pane i kakauia iloko o na la he iwakalua mahope iho o ka hookoia ana o keia palapala kii e hele mai imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie, ma ke Kau o APERILA o ua Aha la e malamaia ana ma ke Keena Hookolokolo o ka Hale Hookolokolo ma Honolulu mokupuni o Oahu, ma ka POAKAHI la 7 o APERILA e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai i ke kumu e ae ole ia ai ke noi a Robert Brown ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakakaia maloko o ka palapala hoopii i pakuiia me keia. A e hoihoi mai oe i keia palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana ma ia mea.
{Sila} Ikea ka mea Hanohano. A. FRANCIS JUDD, Lunakanawai Nui o ko Makou Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu, i keia la 15 o Maraki M. H. 1884. (Inoa) HENRY SMITH, Hope Kakauolelo.
Ua imi pono no au ia LOUISA GRACE BROWN ka mea i oleloia maloko o keia palapala kii a oiai aole oia i loaa maloko o keia Aupuni nolaila, ke hoihoi aku nei au i keia palapala kii me ka palapala hoopii i pakuiia me ko hooko ole ia.
(Inoa) W. C. PARKE, Ilamuku.
Honolulu, March 19, 1884.
Ko HAWAII PAE AINA. OAHU. SS.
Ke hoike nei au ma keia, o ka palapala maluna ae, he kope oiaio ia o ka palapala kii i hoopukaia ma ka hihia oki mare o Robert Brown kue ia Louisa Grace Brown, a me ka hoike a ka Ilamoku no ia mea, a ua kauoha ka Aha Kiekie ma ka la 12 o Aperila M. H. 1884 e hoopanee i ka hihia a ke Kau o Iulai M. H. 1884 o ka Aha Kiekie, a e hoolahaia ka palapala kii i oleloia e like me ka mea i hoakakaia me ke kanawai.
{Sila} I hoike no keia ke kau nei au ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Honolulu i keia la 12 o Aperila, M. H. 1884.
WILLIAM FOSTER, Kakauolelo, Aha Kiekie. 1169-6t
POO AUPUNI.
ILOKO o ka Aha Hookolokolo Kiekie o ke Aupuni Hawaii.
KALAKAUA, ma ka lokomaikai o ke Akua, o ko Hawaii Pae Aina, Moi.
Ia William C. Parke Esquire, Ilamuku o ke Aupuni, a i ole i kona Hope. Me ka mahalo:
Ke kauohaia aku nei oe e kii aku ia EMELIA WISEMAN ka mea i hoopiiia, ina e waiho mai ana oia i kana pane i kakaauia iloko o na la he iwakalua mahope iho o ka hookoia ana o keia palapala kii hele mai imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie, ma ke Kau o Ianuari o ua Aha la e malamaia ana ma ke Keena Hookolokolo o ka Hale Hookolokolo ma Honolulu mokupuni o Oahu, ma ka POAKAHI, la 7 o IANUARI e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai i ke kumu e ae ole ia ai ke noi a Jos. E. Wiseman ka mea hoopii, e like ma k mea i hoakakaia maloko o ka palapala hoopii i pakuiia me keia. A e hoihoi mai oe i keia palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana ma ia mea.
{Sila} Ikea ka Mea Hanohano A. FRANCIS JUDD, Lunakanawai Nui o ko Makou Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu, i keia la 5 o Dekemaba M. H. 1883. (Inoa) WILLIAM FOSTER, Kakauolelo.
Ua imi au ia EMELIA WISEMAN ka mea i oleloia maloko o keia Palapala Kii, a no kona loaa ole maloko o keia Aupuni nolaila, ke hoihoi aku nei au i keia palapala kii me ka hooko ole ia.
(Inoa) W. C. PARKE, Ilamuku.
Honolulu, Dekemaba 28, 1883.
KO HAWAII PAE AINA, Oahu} SS
Ke hoike nei au ma keia, o ka palapala maluna ae, he kope oiaio ia o ka palapala kii i hoopukaia me ka hiia mare o J. E. Wiseman kue ia Emelia Wiseman, a me ka hoike a ka Ilamuku no ia mea, a ua kauoha ka Aha Kiekie ma ka la 12 o Aperila, M. H. 1884 o ka Aha Kiekie, a e hoolahaia ka palapala kii i oleloia e like me ka mea i hoakakaia ma ke kanawai.
{Sila} I hoike no keia ke kau nei au i ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Honolulu i keia la 12 o Aperila M. H. 1884.
WILLIAM FOSTER, Kakauolelo, Aha Kiekie. 1169-6t.
[POO AUPUNI.]
ILOKO o ka Aha Hookolokolo Kiekie o ke Aupuni Hawaii.
KALAKAUA, ma ka lokomaikai o ke Akua, o ko Hawaii Pae Aina, Moi. Ia William C. Parke Esquire, Ilamuku o ke aupuni, a i ole i kona Hope. Me ka mahalo.
Ke kauohaia aku nei oe e kii aku ia ALINA (P.) ka mea i hoopiiia, ina e waiho mai ana oia i kana pane i kakauia iloko o na la he iwakalua mahope iho o ka hookoia ana o keia palapala kii e hele mai imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie, ma ke Kau o Ianuari o ua Aha la e malamaia ana ma ke Keena Hookolokolo o ka Hale Hookolokolo ma Honolulu Mokupuni o Oahu, ma ka POAKAHI la 7 o IANUARI e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai i ke kumu e ae ole ia ai ke noi a Maria Kamohai ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakakaia maloko o ka palapala hoopii i pakuiia me keia. A e hoihoi mai oe i keia palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana ma ia mea.
{Sila} Ikea ka Mea Hanohano A. FRANCIS JUDD, Lunakanawai Nui o ko Makou Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu, i keia la 15 o Maraki M. H. 1884. (Inoa) HENRY SMITH, Hope Kakauolelo.
Mahope o ka imi pono ana ia ALINA (P.) ka mea i oleloia ma keia palapala aole oia i loaa iki, oiai aia oia mawaho aku o keia Aupuni elike me ka mea i hoikeia ma ka leta.
(Inoa) W. C. PARKE, Ilamuku.
Honolulu, Feberuari 9, 1884.
KO HAWAII PAE AINA, Oahu. } SS
Ke hoike nei au ma keia, o ka palapala maluna ae, he kope oiaio ia o ka palapala kii i hoopukaia ma ka hihia oki mare o Maria Kamohai kue ia Alina (Pake.) a me ka hoike a ka Ilamuku no ia mea, a ua kauohi ka Aha Kiekie ma ka la 12 o Aperila M. H. 1884 e hoopanee i ka hihia a ke Kau o Iulai M. H. 1884 o ka Aha Kiekie, a e hoolahaia ka palapala kii i oleloia e like me ka mea i hoakakaia ma ke kanawai.
{Sila} I hoike no keia ke kau nei au i ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Honolulu i keia la 12 o Aperila M. H. 1884.
WILLIAM FOSTER, Kakauolelo, Aha Kiekie. 1169-6t
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai keia Olelo Hoolaha, owau o Apoe (Pake) kai kaina ponoi o lakoka (Pake) ua hookohu ponoia mai au i hope malama a hooponopono no kona mau waiwai a pau, oiai ua hoi aku nei oia i Kina. Me keia ke hoolahaia aku nei, o ka poe a pau i aie iaia, e hookaa koke mai la kou i ko lakou mau aie ia'u iloko o na mahina elua mai ka la e puka aku nei keia Olelo Hoolaha, a i ole, e hoopiiia no lakou ma ke kanawai. Eia kekahi, aole loa au e ae e hookaa i kekahi aie i hoaia ia ma ko'u inoa, ke ole e lo aa aku na hoapono ana mai ia'u aku. E lilo k eiai kanawai mai keia la aku.
Hanalei, Kauai, Iune 11, '83. 1124 1.
NA HOOLAHA HOU.
[POO AUPUNI.]
ILOKO o ka Aha hookolokolo Kiekie o ke Aupuni Hawaii.
KALAKAUA, ma ka lokomaikai ke o ke Akua, o ko Hawaii Pae Aina, Moi. Ia William C. Parke Esquire, Ilamuku o ke aupuni, a i ole i kona Hope. Me ka mahalo.
Ke kauohaia aku nei oe e kii aku o A@ A. B. ELLIOTT ka mea i hoopiiia, ina e waiho mai ana oia i kana pane i kakaauia iloko o na la he iwakalua mahope iho o ka hookoia ana o keia palapala kii hele mai imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie, ma ke Kau o Ianuari o ua Aha la e malamaia ana ma ke Keena Hookolokolo o ka Hale Hookolokolo ma Honolulu Mokupuni o Oahu, ma ka @ @ ehiku o IANUARI e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai i ke kumu e ae ole ia ai ke noi a Kipola (w.) ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakakaia maloko o ka palapala hoopii i pakuiia me keia. A e hoihoi mai oe i keia palapala kii me ka hoike o kau mau hana ma ia mea.
{Sila} Ikea ka Mea Hanohano A. FRANCIS JUDD, Lunakanawai Nui o ko Makou Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu, i keia la 15 o Maraki M. H. 1884. (Inoa) WILLIAM FOSTER, Kakauolelo.
Ua imi au ia o Arthur A. B. Elliott ka mea i oleloia maloko o keia Palapala Kii, a no kona loaa ole maloko o keia Aupuni, ke hoihoi aku nei au i keia palapala kii me ka hooko ole ia.
(Inoa) HENRY SMITH, Hope Kakauolelo.
Honolulu, Novemaba 23, 1883.
KO HAWAII PAE AINA, Oahu} SS
Ke hoike nei au ma keia, o ka palapala maluna ae, he kope oiaio ia o ka palapala kii i hoopukaia ma ka hihia oki mare o @ @ ia Arthur A. B. Elliott a me ka hoike a ka Ilamuku no ia mea, a ua kauohi ka Aha Kiekie ma ka la 12 o Aperila M. H. 1884 e hoopanee i ka hihia a ke Kau o Iulai M. H. 1884 o ka Aha Kiekie, a e hoolahaia ka palapala kii i oleloia e like me ka mea i hoakakaia ma ke kanawai.
{Sila} I hoike no keia ke kau nei au i ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Honolulu i keia la 12 o Aperila M. H. 1884.
WILLIAM FOSTER, Kakauolelo, Aha Kiekie. 1169-6t
OLELO HOOLAHA: E ike mare @ @ kanaka ma na kula o Kealia, Kumu @ @ malo, a me Anahola, ke ae ole ia ma@ @ mea nona ka inoa malalo iho, a e k@ @ paha. A e hopuia auanei a e hoo@ @ kanawai na mea a pau i loaa ma keia mau @ me ke kuleana ole.
WM. BLAISDELL,
Luna Nui o K@ @
Kealia, Maraki 19, 1884. 11@4
HOOLAHA HOOKAPU: KE pa@ @ aku nei na ano lahui kanaka a@ @ kuleana ole maluna o na kai lawa a e Waialae-nui a me Waialae-iki, aole e hele i @ wale maluna o ua mau Kai lawaia ia, ke @ ole aku ka aeia mai ko makou Hui aku @ o ka poe i kue i ko makou pono, e hoop@ makou elike me ka kanawai ka @ AKIMA, no ka Hui o Tong Wong o @ 1169-4t
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o KALEIMAKALII (k.) no Kipahulu, Maui, i @.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala a J. E. Lyons, e noi ana e hoonohoi ia @ i Hooponopono no ka Waiwai o Kaleimakalii (k.) no Kipahulu, Maui, i make.
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na kanaka a ke pili, o ka POAHA, oia ka la 22 o @ 1884 ma ka hora 1 ahiahi, ma ka hale hookolokolo ma Waiuku, oia ka la @ a me ka i kohoia no ka hoolohe ana i ua nohoi ia a na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Hana, Aperila 12, 1884. 1169 @
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o KAUMANA (k.) no Hamakua-poko, Maui i @.
Ua heluheluia o ua waihoia ka palapala a Kaleikini e noi ana e hooponopono no ka Waiwai o Kaumana (k.) no Hamakuapoko, Maui i make kauoha ole, a e hooholoia i @ @.
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na kanaka i ke pili, o ka POAKAHI, oia ka la 20 o M@ 1884, ma ka hora 1 ahiahi ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me ka i kohoia no ka hoolohe ana ia ua nohoi ia a na mea kue hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua H. P. A.
Hana, Aperila 12, 1884. 1169@
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o W@ CLAUDE JONES no Wailuku, Maui i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala a Th. W. Everett e noi ana e hooaohe @ i Hooponopono no ka waiwai o William @ Jones no Wailuku, Maui i make.
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na ka@ pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la @ o MEI 1884, ma ka hora 10 kakahiaka ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka @ kahi i kohoia no ke hoolahe ana i ua no@ a me na mea kue hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina, Aperila 5, 1884. 1169@
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua, Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o PA@AO (k.) no Kipahulu, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala a Kamai, e noi ana e koho ia i mau K@ nana e mahele ka waiwai paa o Pa@ o Kipahulu, Maui, i make iwaena o na k@.
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na kanaka pau ke pili, o ka POALUA, oia ka la 27 o MEI 1884, ma ka hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a kahi i kohoia no ka holohe ana i ua nohoi ia a me na mea kue hoike ia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanaawai Kaapuni Apana Elua, H. P. A.
Hana, Apr. 15, 1884. 119, 3
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua ko Hawaii Pae Aina, Ma ka Waiwai o keiki oo ole a ISALAELA (k.) no Pa@ @ Hamakuoloa, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala a S. N. Kealawai opio (k.), ke Kahu o @ iki oo ole a Isalaela (k.) no Pauwela, Hamakua-loa, Maui, i make, e noi ana e hoopela kana Moo-Waiwai, a e nookuu ia, a e hooloia ka waiwai i na hooilina.
Nolaial, ke kauohaia 'ku nei na kanaka pau ke pili, o ka POAKAHI oia ka la @ MEI 1884, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nohoi ia a na mea kue ke hoike ia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Hana, Apr. 12 1884.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ka Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o I. M. CROWELL no Paia, Makawao, Maui i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala a S. E. Chillingworth e noi ana hoonoho a i Luna Hooponopono no ka waiwai o o I. M. Crowell no Paia, Makawao, Maui i make kauoha ole.
Nolaila ke kauohaia 'ku nei na kanaka i pau ke pili, o ka POALIMA, oia ka la 21 o MEI 1884, ma ka hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a ke kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nohoi ia a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANNDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua, H. P. A.
Hana, Apr. 12, 1884 1169-3