Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 17, 26 April 1884 — Page 4
| This text was transcribed by: | Alika Olsen |
| This work is dedicated to: | Aunty Mary Kaili (Mesquita) Smith |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa
No ka Makahiki....$2.00.
No ka Mahina........ 1.00.
KUIKE KA RULA.
Poaono........Aperila. 26, 1884.
E hele a hana ma kuu mala ai.
(Go work in my vineyard.)
Gospel Hymn. No. 98.
1
E hele a hana ma kuu mala ai.
Makena na hana e hana no nae.
E waele, uhuki, hoepaa i ka pa,
E kui a wahi na wahi ao.
Palau, a lulu, a e ohi pu no.
H@@ i na ino, na mea naaupo.
Hnaai i na hipa, a hui, ai ae
N keiki hipa, a kaikai maikai.
Cho. Ha na'e, ha na'e, hana'e ma kuu mala o hana mau ae.
Hana'e – hana'e.
Makena ka hana, e hana no nae.
2
E hele a hana ma kuu mala ai.
No'u no la oukou ma ke kuai panai,
Ke koko laa a'o la i hookahe ai.
No'u no kou manawa, a no'u kou waiwai.
No'u no kou uhane, me kou kino pu.
E lilo no oe i paahana no'u.
Haalele no au i ko'u noho mao,
A lilo kuu ola i ola oukou.
Cho. Hana'e &c.
3
E hele a hana ma kuu mala ai.
Ke hea ia wa hana, ke holokiki.
Ua aui ka la, a ke kau nei ka po.
Ano ka wa hana, e hana ano.
E hana, e hana a po ae ka la.
Oukou na paahana, o ka'u mau kauwa.
E hele a hana, a hana mau no'u.
Mahina ka uku, ka pomaikai ualu.
Cho. Hana'e &c. Hawaii
Haawina Kula Sabati.
Helu 6, Sabati, Mei 11.
Kumuhana, Ka lanakila ana maluna o ka make. Pauku Baibala, 1 Kor. 15;50-58.
Haawina Kula Sabati.
Helu 6, Sabati, Mei 11.
Kumuhana, Ka lanakila ana maluna o ka make. Pauku Baibala, 1 Kor. 15;50-58.
Ke olelo nei au i keia, e na hoahanau, aole e hiki i ka io a me ke koko ke noho aku ma ke aupuni o ke Akua: aole hoi ka palaho ma kahi palaho ole.
51 Eia hoi, ke hai aku nei au ia oukou i ka mea pohihihi. Aole kakou a pau e moe, e ano hou ia mai no kakou.
52 Ma ke sekona, ma ka amo ana no o ka maka, i ke kani ana o ka pu; no ka mea, e kani io no ka pu, a e hoala palaho ole ia mai ka poe make, a e ano hou ia mai kakou a pau.
53 No ka mea, e hookomo keia palaho i ka palaho ole, a me keia make i ka make ole i pono ai.
54 Ai ia ka wa e @@@ hoi ka palaho ole, a me keia make i ka make ole, alaila, e ko ai ka olelo i kakauia, Ua aleia ka make e ka lanakila.
55 E ka make, auhea kou huelo awa? e ka luapo, auhea kou lanakila ana.
56 eia ka huelo awa o ka make, o ka hewa; a eia ka mea e nui ai ka hewa o ke kanawai.
57 E hoomaikai hoi ke Akua, ka mea nana i haawi mai ia kakou ka lanakila, ma ko kakou Haku, ma Iesu Kristo la.
58 No ia mea, e na hoahanau, e kupaa oukou, me ka naueue ole, me ka hoomau i ka oukou hana nui ana i ka hana a ka Haku, no ka mea, ua ike no oukou, aole i makehewa ka oukou hana ana ma ka Haku.
Pauku Gula, p. 54. Hoopaa.
Manao nui, Loaa ke ola mau ma ke ala hou ana o Iesu.
Ka manawa, A.D. 57 i kakauia ai.
Kahi i kakauia'i Epeso.
Kahi ma ka Moolelo Baibala, Oih. 19.
Na 'lii, Nero ka Emepera o Roma, Pelika ke kiaaina o Iudea.
Mele, "Ala'e na kiai," Hoku Ao Nani, p. 158.
Pule i ala na kiai.
Na heluhelu la. 1, 1 Kor. 15; 1-30, 2, 1 Kor. 15; 31-58. 3, 1 Kor. 16; 1-24, 4, 1 Tes. 4; 1-18, 5, 2 Kor. 5;1-17, 6, Io. 11; 1-46, 7, Hoik. 20;1-15.
Ka Wehewehe me ka Ninau ana.
Ma ka hapa mua o keia mokuna 15 o 1 Kor. hai mai Paulo e ala hou ana no ka poe make, a ma ka haawina o keia la ke ano o ia ala hou ana. Na ninau mua. Heaha ke kumuhana o keia mokuna a pau? Ke ala hou ana. Ma ke aha e maopopo ai? Nana P. 1-20. Me ke aha hoi? p.35-49.
Na Mahele
1 Ke ano o na kino ma ke ala hou ana.
Pohihihi no keia mamua, ma o Paulo la ua poha ka malamalama, na ka Uhane Hemolele i hoike keia mea pohihihi ia Paulo, a na Paulo ia i kakau a loaa mai ia kakou.
P. 50. Ke olelo nei au i keia e na hoahanau, aole hiki i ke aha ke noho mahea? Ka 10 me ke koko elike me keia mau kino o kakou, aole hiki i keia ano kino ke noho ma ke aupuni o ke Akua, oia ka lani ekolu, kahi o ke Akua, o na anela, a o na haipule. He kino palaho keia, he kino okoa ma ka lani, aohe mea palaho malaila.
P. 51. Heaha keia mea pohihihi a Paulo e hai mai ana? Aole kakou a pau e moe ana; ke ano o keia, aole kakou e make ana. Ua hoohalikeia ka make me ka moe, a me ka hiamoe, no ka mea aole e mau ana.
No ka la hope keia. Nana i Tek. 4; 15-17. Aia a hiki mai ia la e ola ana no he mau hanauna, he mau holuna, he mau teriiona paha, aole lakou e make ana, moihe la o Paulo ma kekahi ma ia la, aka aole lakou, ua make e lakou, ka poe keia e ola kino ana ma ia aole lakou e make ana, aka e hoano hou ia ana ko lakou mau kino, e hoomalule ia ana na kino, e lilo ana na kino io i kino uhane, he kino i hiki ke ike maka ia, he kino uhane nae, he kino lani, he kino anela, he kino paia ho ole, aole pili ka mai me ka make ia kino, aole pili ka palupalu, ka nawaliwali, ke ano elemakule, ke ano luahine ia kino. E loaa ana keia kino i ka poe e oia ana ia wa, me ka poe e aia hou ana mai ka make mai.
P. 52. Pehea ka hiki ana mai o ia la? Hiki koke, kuhewa ma ke sekona, ma ka imo ana o ka maka. Aole paha e manao ana kanaka a kani ka pu a ka anela nui. Nana Zek. 9;14, Mat. 24; 31, Ioa. 5; 25, 1 Tes. 4;16. A aha ka poe make? E ala lakou me ko lakou mau kino hou, kino uhane, elike me na kino o ka poe e ola ana ma ia wa, ano hou like na kino a pau.
P. 53. E aha keia kino palaho me keia kino make? E hookomo ana i ke kino hea? Kino palaho ole, make ole. Pehea ke kino mua? Aole ia e ala hou ana, nana pauku 37-44. Kanu oe i ka hua o kekahi pua, aole o kela hua i puka mai, he mea ulu ka i puka mai, ulu no ia a pua mai mahope; pela ke kino maoli oia ka i make a kanuia, aole nae oia ka mea e ala mai ana, he mea hou, he mea nani. Pehea la au e ike ai i kuu makuakane ma ke ala hou ana ke ano e kona kino? Pehea na haumana i ike ai o Mose keia a o Elia keia ma ka mauna i hoopahaohaoia ai e Iesu; na Iesu paha e kuhikuhi ana, na kekahi anela paha, na kekahi hoa paha. He mea pohihihi nae keia; Iesu ka mea nui ma ka lani, ka poe i hooi i ko lakou aloha ia Iesu mamua o na mea e ae a pau, o lakou wale no ka poe e hui ana me Iesu ma ka lani, a nana no e hoike i na mea e piha ai ko lakou pomaikai.
P. 54. A loaa keia kino hou, kino make ole, heaha ka olelo e ko ana? Isa. 25;8. E lanakila ana ke ola mamua o ka make, e pau loa ana ka make no ka poe pono keia, aole no ka poe hewa, e loaa ana no ia lakou ma ia wa na kino hou kino uhane, he kino e make mau ana aole nae e hiki ke make a lilo i mea ole, eha mau no ia i ke ahi ia ole.
P, 55. Heaha ka ninau? He mea ano like ma Hosea 13; 14. Nawai e ninau ana? Na ka mea paha i lanakila. He huelo awa, he mea makau loa, he mea makau loa, he mea hoeha ko ka make, ua hoopauia. He mea lanakila, he mea ale wale ka lua po, ka lua kupapau, ua hoopauia nae ia lanakila ana, aohe make, aohe lua po ma ka lani.
P. 56. Nohea ka huelo awa o ka make? No ka hewa, a ua pau ka hewa i ke kalaia ma o Iesu la, pau ka makau i ka make. Heaha ka mea e nui ai a e ikaika ai ka hewa? He kanawai: Nana Rom. 4; 15, 5;13, 7; 5, 13. Hoike kanawai i ka uku o ka hewa, oia ka make mua, aka, ua kaa ia make ia Iesu aole pili i ka poe manaoio ia Iesu.
P 57 Owai ka i hoomaikaiia e ka poe pono? No ke aha? No ka haawi ana mai i ke aha? A ma o wai la? Rom. 1; 25, 1 Ioa. 5; 4, 5.
P. 58. E hai paanaau mai keia pauku. He kauoha pohihihi ole keia. 2 Pet. 3; 14. Ka poe hoomau, lakou ke ola. Mat. 24; 13, Rom. 2;7-10.
Ka hoopili ana.
1 Kupaianaha ke ola hou ana! Nani ka pomaikai e loaa ana i ka poe haipule, pilikia ma keia ao, loohia i na mai ino, i na poino, ilihune, hoowahawahaia, hookaumahaia, hooluhiia, hoomaauia, keakeaia, hoohokaia, paapu na kino i na linalina, pau nae keia ma ke ala hou ana, ano hou na kino, lako loa i na mea e pono ai, e olioli ai, pau ka eha, pau ka make.
2 Hauoli ka poe makapo, ka poe kuli, leo ole, hiki ole ke olelo, ke himeni, lolo, hiki ole ke hele, mumuku, oopa, ma ke kino hou e pau ana keia mau hemahema, keia mau kina.
3 Mai kuhihewa elike ana ka uku ma ka lani, elike me ka lulu ana, pela ka ohi ana; ka poe lulu nui, ohi nui lakou, ka poe lulu liilii, ohi liilii lakou, ka poe lulu ole, aole hiki ia lakou ke komo ilaila. Aole hiki i kekahi ke kaena no ka nui o kana mau hana maikai ma ka lokomaikai o Iesu e komo ai oe i ka lani.
4 Mai manao e loihi ana ka manawa a hiki mai ke ala hou ana. Pela no paha ke ala hou hope loa, aka, he ala hou mua, aia a make ke kanaka pono, ala hou koke no oia, komo koke i ka lani. A make ke kanaka hewa, ala hou koke no, iho koke i ka po. E noho makaukau mau no ke ala hou koke ana o ka poe pono no ka lani.
Mele, "Mele nani, nani," Hoku Ao Nani, p. 159.
Pule i makaukau no ke ala hou ana.
Haawina no Mei 18, Oih. 19;23-41, 20; 1, 2.
He kilihune ua ko keia mau la, e hoomaemae ana paha i na lepo puehu o ua uaona nei no ka la e komo ai ka ahaolelo.
KA MOOLELO O
Kihapiilani,
KA MEA NANA KIPAPA KANAHELE O OOPULOA, A ME KE ALA PUPU I MOLOKAI.
[ Kakauia no ke Kuokoa.]
HELU 12.
Ma keia mau olelo maikai a Koleamoku, ua ae mai la ka luahine i kona manao, a o ke ku koke ae la no ia o ua luahine nei a hele aku la a hiki i ka hale a Kihapiilani ma e moe nei, wehe aku la i ke pani o ka puka a komo aku la iloko a hoala aku la i ke kahuna ka mea nona ka hale, a puoho ae la ke kahuna mai kona hiamoe ana, a ninau ae la, owai keia mea e hoala nei o ka po? hai iho la ka luahine, owau no o Kalei ko mama, heaha kau e hoala nei i ko'u hiamoe? pane iho la o Kalei, i kii mai la au ia oe e hele kaua i ko'u wahi hale he malihini wahine aia ke noho la, mai Hana mai nei, o ke kaikamahine a Hoolaemakua, a he makemake oia e kamailio olua, nolaila e hele kaua i ike maka oe, ae ae la ua kahuna nei, a o ke ala ae la no ia a hele pu aku la me kona mama a komo ana iloko o ua wahi hale nei, i nana io aku ka hana, o ke kaikamahine 10 no a Hoolaemakua, a haawi aku la ke aloha elike me ka mea mau i keia lahui.
A ma ia hope iho, ua ninau pono aku ke kahuna ia Koleamoku i kona kumu o ka hele ana mai o ka loa o ka poeleele, a pehea la hoi i hele pu ole mai ai kahi mea pili iaia, oiai, he kaikamahine oia na ka Pukaua na Hoolaemakua ka mea iaia ka Puukaua o Kauiki, a he mea ano haohao keia i ko ke kahuna manao, a ma keia ninau ana a ke kahuna, aia hoi, ua hai pau mai la o Koleamoku i kona mau manao i hele mai ai a me kona makemake nui i ka mea ana i hee pu ai me ia maluna o ka papa olo ma ka nalu o Puhele, a pau pono na kukai olelo ana, pane aku ke kahuna, auhea oe e ke aliiwahine, he mea kupanaha, aia hoi ka makemake a me ka aloha ou e ke 'lii a ua luana mua la hoi kou kino ma ia hana, aole ka uanei, i ka welelau wale no ka oe o ka papa a o kou aloha iho la no ka ia. Ae mai la o Koleamoku me ka olelo mai. He olelo oiaio kau e hai mai nei, ka mea paha keia e olelo ia nei, he hihia i ka umiumi, a no keia wa a laua e olelo nei, ua pane hou aku ke kahuna, e noho iho no oe ia nei me ia nei, e hele ae au e hooala aku i ua kanaka la, ua pauhia loa ia paha la e ka hiamoe me ka wahine a i ae mai hoi ea aole hoi ana o ka hooko ia ana o kou makemake, alaila kii hou mai au ia oe, ae aku la o Koleamoku. I ka pau ana o keia mau olelo ua ku ae la ua kahuna nei a hoi aku la no ka hale, a iaia i komo aku ai iloko, puhi ae la oia i ke kuikui, a hele aku la oia a ma kahi o ke alii e moe nei me kana aliiwahine, lalau aku la oia i ke poo o ke alii a hooluliluli ae la me ka olelo iho. E ala ae oe e ke alii, i keia no o ka puoho koke ae la no ia o ko Kihapiilani hiamoe a ninau ae la, owai keia mea e hoalo nei? owau no o ke kahuna a kamaaina hoi o olua o keia hale. Heaha ka manao no'u e hoala nei o ka po? wahi a ke alii, pane iho la ke kahuna i kii mai nei au ia oe e kuu alii he malihini wahine no Hamoa mai nei, ua hiki mai nei, aia la ke noho la me kuu wahi luaui iloko o ka hale kahuimu, he makemake oia e ike ia oe. Pane ae la ke alii, haupu mua ae la no i na malihini au e hai mai nei, me he mea la o Koleamoku, ae aku la ke kahuna, ae oia no, olelo hou ae la ke alii. Heaha kana manao nui no'u i e ike ia'u i keia po? ua hai mai nei no ia'u i kona manao, o oe wale no a me ia, e hoala ae au iaia nei ka'u wahine, aia a ae keia, alaila ua pono, a i hoole ae no keia o ka nele no ia.
I ka pau ana o ka ke Alii mau olelo me ke kahuna, ua hoala koeia iho la ua wahine nei e kana kane 'lii, a iaia i ala ae ai, a pau kona kunewanewa hiamoe ua huli iho la kona alo ilalo, a liuliu iki, ninau ae la oia i ka makemake o kana kane alii, pane iho la ke Alii: He manao, eia ae iaia nei, nana no e kamailio iho ia oe, a no keia ua hai pono iho la ke kahuna.
Ua ka-ia likeia no kakou i ka hiamoe a i puoho ae nei no hoi au i kuu wahi luaui makuahine i ka hoala, ke kuhi nei he mea e la, a i ninau ae ka hana, hai mai ana kela, he malihini ka kona hale, i hele io aku nei ko'u hana, he malihini io no, aia ke noho la, o ke kaikamahine a Hoolaemakua o Koleamoku, ka mea nona ka la nui a kakou i holo aku nei, a ua ninau aku nei au i kana mea i hele mai ai, ua hai mai nei i ka makemake i ke alii nei a kaua oia hoi au i hele mai nei e hai aku ia olua, a ua lohe mua iho nei ke alii, a o oe wale no koe, aia a ae oe, oia iho la; o ua kaikamahine la e-a, ua hoohikiia a noa i ke alii nei a kaua, a no keia mau olelo a ke kahuna e hai nei, kakali iki ka manao o ka wahine me ka noonoo pono, a pane ae la, auhea oe e ke kahuna o maua, o oe, a me a'u, a me ke 'lii kuu Haku alii, he pono no kakou ke kuka mua; ina he wahine keia e ku ai i ka moku kuu alii nei, alaila ua pono, a ina no ka makemake wale no, no ke akamai o ke 'lii nei i ka heenalu, ua ae no au ma ka po wale no, a o ke ao no e a me a'u no, no ka mea, he huakai okoa no ka maua i hele mai ai, ua lohe no oe e ka makamaka o maua.
I ka lohe pono ana o ke kahuna i keia mau olelo a ke alii wahine ua huli ae la oia a ninau pono aku la i ke alii Kihapiilani, ua helelei iho kona mau waimaka no kana wahine, me ka hai pono aku o ke kahuna, auhea oe e kuu alii, e aho ka pono e hooko aku i ka manao o ke kaikamahine a Hoolaemakua i hele mai ai ka mea a kona makua i olelo ai a nau e ke alii, aia a laa e kona kino ia oe e-a a nau e hai aku i kuu manao ia oe, a ou olelo kau e hai aku imua o ua kaikamahine la, a ina i ae mai oia a me kona makuakane, ke ike ole ia mai nae ua manao la o'u, alaila, o ke ku no ia ou e ke alii i ka moku o Maui nei. O keia mau olelo nae a'u e olelo nei ia oe e ke alii, aole ia no keia mau la, a pau keia mau olelo ua holo like ko ke alii manao me kana wahine a me ke kahuna, a no ia mea ua hele koke aku ai oia e kamailio me Koleamoku, a i kona lohe pono ana i na olelo e hooko pono ia ana kona makemake, he mea e kona piha i ka hauoli nui, a olelo hou aku la ke kahuna, e kali ike oe maanei nei, a kii hou mai au ia oe, e hele ae au e hoomakaukau i wahi no olua me ke 'lii, ae mai la o Koleamoku; o ke ku ai la no ia o ua kahuna nei a hele aku la oia ma ke kauwahi hale uuku e pili pu ana me ka hale o mua, he wahi hale keia no na oihana kahuna, a maloko o keia wahi hale i hoomakaukauia ai na pono kino a pau i kupono i ke alii Kihapiilani a me Koleamoku, a makaukau na mea a pau, ua kiiia o Koleamoku e ua kahuna nei a ma ia hope iho, ua kiiia ke alii. I ke kahuna i hiki aku ai imua o ke alii, oiai oia e ala mai ana no me kana wahine.
Olelo aku la ua kahuna nei, i kii mai la au ia oe e ke alii, ua makaukau ka hale nou a me Koleamoku, ae mai la ke alii ala ae la oia i luna a honi iho la i ka ihu o kana aliiwahine, a haawi iho la o Kihapiilani i kana huaolelo hope loa mamua o kona kaawale ana aku. E kuu wahine aloha, eia au ke hele nei i ka mea i olelo pu ole ia me a'u i ko hai makemake, aka e hoolohe oe i kuu olelo, o kuu kino ke lilo aku ana ia hai, a o kuu malo a me kuu wahi laau, au no e malama nei, ko kaua mau hoa hele, ia no kau kane, a maluna oia mau@@ mea olua oe e hilinai ai a hiki i ka wa e hiolo ai ka hulili o ka puukaua o Kauiki, a oia ka wa e ku ai kaua i ka moku ia Maui nei, a e ike ia auanei ka moana o Alenuihaha ua pani paaia e na waa. I ka pau ana o ka ke 'lii mau olelo ua pane koke mai la ka wahine i kani mau huaolelo; E kuu alii, e ae mai oe i ka'u noi ano, e hele pu aku oe me anei (ke kahuna), a hoonoho mai oe aia mawaho o ka hale ana i hoomakaukau ai no olua, a i ho-ao olua me o wahine i keia wanaao, a o ke koko awa, (he mua ke ano,) nau ia a me ia nei, malia o ike mai oia nei he wahine waiwai kena a pomaikai kaua.
I ka lohe pono ana o Kihapiilani i keia mau olelo a pau a kana wahine ua lilo ae la ia i mea maikai, a pau keia mau olelo ua puka aku la o Kihapiilani me ke kahuna i waho o ka hale, oiai e aka mai ana ka mahina, ninau ae la ke 'lii i ke kahuna, owai la keia po? hai mai la ke kahuna, o ka po keia o Kaloapau, he po maikai no ka oihana lawaia he au aia iluna. A ina he kanaka e manao ia ana e hoolei ia i ka moana i keia mau po, e pae ana i uka nei o ka aina. I ke 'lii a me ke kahuna e olelo ana no keia mea, ua hiki pono loa aku la laua nei mawaho pono o kahi hale a Koleamoku e noho mai nei kahea mua aku la ke kahuna i ke 'lii wahine e noho mai nei iloko me ka hai pu aku i ka inoa o ke alii.
I ka lohe ana mai o Koleamoku i ka leo, ua hoomaopopo pono oia me ke kanalua ole, aole i liuliu iho, ua komo aku la ke 'lii iloko a halawai aku la me ka mea nona ka makemake, a o ke kahuna hoi eia no oia ke noho nei mawaho me ka hooko i ka olelo a ka wahine a Kihapiilani aia iloko o keia wa, ua meha ka leo o, ke 'lii a me kona hoa-a liuliu loa aia hoi, ua hoomaopopo ke kahuna, ua ho-ao na 'lii i kela wa, aole no i liuliu iho puka mai la ke 'lii iwaho. (Aole i pau.)
Ua hemo mai kekahi koe loihi no 9 iniha ma ka waha o Kamaka (k) o Alakahi, Hilo nei. He ku i ka hoomaka'uka'u na helehelena o keia lapuwale nui iloko o ke kino kanaka!
E noho ana ka Ahahui Lunakahiko o ka mokupuni o Maui ma ka Luakini Kaahumanu ma Wailuku i ka Poakolu mua o Mei, 7 1884, hora 10. Nolaila, e hele nui mai oukou e na hoa a pau o keia Aha. O. Nawahine.
Ma Kahalii Hilo, ua piha hauoli na keiki lawaia oia wahi no ka hanohano i loaa mua ia lakou o na "Aku" mua kau o keia makahiki. Pehea hoi oukou e na keiki o ka lai o ke kaona o Hilo? Pa kaena a na keiki pahele aama o na pali, i ka wai a kanaulu.
He mau moho kukini.
(HE WAHI NANE.)
Hoe a ku la kekahi Alopeka palaualelo ma kahi noho o na puaa-huluhulu (hedgehog.) a pane aku la oia i kekahi o ia mau holoholona. Ma ke ao holookoa nei, aole loa hookahi holoholona liilii elike me ko'u nui i hoohoka ia'u ma ke kukini heihei ana, a ua hoopapaia e a'u na holoholona mama a pau i ke kukini, a koe oe, oiai ua lilo wale no ia'u ka haaheo ana o ke kahua, a ua piha ko'u lua huna i na waiwai makamae i makanaia mai ia'u. A ina o oe ka mea nana au e hoohoka ma ke kukini ana, alaila, nau na waiwai a pau o kuu lua huna, a e noho au me oe ma ke ano he kauwa hoolohe loa.
Pane mai la ka puaa-huluhulu: Ua oluolu loa ua i kau noi: aka e hoikeike iki aku au i ke ano o ko'u noho ana. He holoholona au i henehene nui loa ia no ko'u lohi a me ka malie, ua hele au mai ka ipuka o ko'u wahi hale a hiki i ka'u mahinaai no 3 hora, aole i mamao loa aku ka'u wahi mala, no 3 wale no anana mai ka ipuka aku o ko'u wahi hale. I ko'u hana ana, ua pau ia'u i ka paeliia he 3 auwaha no na mea kanu iloko o 3 hora, a o ka hohonu o ka auwaha hookahi a'u i eli ai, he hookahi kapuai ke kiekie maluna ae o kuu poo. He mala ai nui ka'u i mahi ai, a aole nae i kupono na mea kanu no ka ai ana i keia wa aole i oo a i pala hoi; heaha la hoi, nau ka makemake heihei, ua manaolana mau no au, nau no ke eo o ke kahua, a ka mamua o ko kaua hooko ana ia hana, he wahi ui ka'u ia oe penei: "He hiki no anei ia oe ke holo heihei ma na ano kahua a pau?" Ae, he taata hoi paha au i aoia a ailolo i nei mea o ka heihei ma na ano kahua a pau, a oia eo hoi ka'u i hoike mua aku nei aole hookahi mea nana au i hoohoka, wahi a ua wahi Alopeka nei.
Ua pono iho la, wahi a kona hoa, e kali oe a kau ka la i ka lolo o ka la apopo, alaila makaukau kaua no ke kahua, oia kela mau auwaha loloa e waiho mai la ma kuu mala ai, holo no hoi au ma kekahi.
Ua hooholo likeia keia hana mawaena o laua, a hoi aku la laua me na manaolana pakahi no ka hanohano o ke kahua heihei.
Hiki aku la ka puaa-huluhulu i kona hale, a pane aku la i kona hoa: E hoomanao, e ua hoa nei, o ka la apopo, he la ia no kaua e lealea ai, no ka mea, e lilo ana ia'u ka hanohano o ke kahua heihei me ka Alopeka, e kokua mai nae oe ia'u ma keia hana nui, oia hoi e noho oe ma kekahi poo o ka auwaha, me ka ike ole aku o ka Alopeka; a owau hoi ma kekahi aoao; a i ko maua wa e holo aku ai, e ku ae oe ma keia poo o ka auwaha a hoea aku kahi Alopeka, a e hoi hou au ma kela poo no ka wa e hoi hou mai ai kahi Alopeka, no ka mea aole e hoomaopopo ana kela wahi Alopeka ia oe he mea okoa, oiai ua like loa ko kaua ano.
Ua hooholoia ae la keia me ka holopono, a i ka hiki ana i ka manawa, hoea aku la na moho, a hoomakaukau iho la no ka holo. Akahi! Elua! Ekolu! Holo! wahi a kahi Alopeka, ia wa i kimo like iho ai na wahi poo o laua a holo aku la ma ko laua mau auwaha pakahi i hookaawaleia. Ke holo nei kahi Alopeka elike me ka makani, a o ka puaa-huluhulu hoi holo aku la oia a liuliu iki hoi hou mai la oia ma kahi a laua i hoomaka aku ai e holo.
I ka hoea ana aku o ka Alopeka ma kela aoao, ike aku la oia i kona hoa e ku mai ana me ka hanu ino ana, me he la ua paupauaho. "Auwe! eia ka oe maanei!" wahi a ka Alopeka. "Ae, e kala kahiko au ianei, aohe no hoi i kuu iho ko'u nae, hoea mai la oe." "E huli hou ae, a holo aku no ka pahu hopu," wahi a ka Alopeka, Mio like ae la ko laua mau pepeiao, a holo aku la no ka pahu hopu. Holo aku la ka puaa-huluhulu a hiki i ka hapalua o ka auwaha, hoi hou aku la i hope; a i ka hoea ana aku o ka Alopeka ma kela aoao, e noho mai ana kona hoa. "E kala kahiko au i ka pahu hopu nei, a ihea oe i hiamoe mai nei a hoea mai la?" Kulou iho la ke poo o kahi Alopeka me ka hilahila, a hoolilo aku la i kona mau waiwai a pau no ka puaa-huluhulu. Kuailo ia mai.
Poino i ka wai.
Ka Nupepa Kuokoa. Aloha oe:-
E oluolu oe e kakele aku aku i keia mea hou ma na kaiaulu o ko kaua Pae Aina. Ma ka la 10 a hiki i ka la 11 o Apelila, nui loa ka ua a ane nui loa mai la ka wai o ke kahawai, a ma ka hora 8 o ke ahiahi ua hiki mai ka wai elike me kona makemake, ua komo pu ia mai la ko'u hale e ka wai, i ka wa nae i ike ole ia ai keia poino he wai, aole i manao ia e pilikia ana ua hoomakaukau makou no ka moe ana, o kekahi o ka'u mau keiki ua hia moe ia pela no hoi au. Aole i hala he 10 minuta ua kahea koke au i ka ohana ua komoia ko makou hale e ka hohonu o ka wai, i elua kapuai, halana pu ia na mea a pau a ua lilo na mea makamae i mea ole, i ka nana ana aku mao a maanei o ka pa mahinaai ua lilo i loko wai ka Aina o na hale i kowoia e ka wai ko S. P. Nalau D. Pahapu D. B. Kauka, a me koke mea e kakau nei, oia ka hale i oi aku ka poino. Iosepa Koa.
Kaunakakai, Molokai.
Pau Waikane i ke ahi e!
E ka Nupepa Kuokoa. Aloha oe:
Eia ma Waikane ke a nei ke ahi a ke diabolo, ke hele nui nei na keikikane me na kaikamahine, na makua a me kekahi poe e ae ma na ahiani poeleele e nana i ka a mai o ke ahi, mai ka hora 7 a hiki i ka hora 10 ua wehe ae na keikikane me na kaikamahine he aha hula kui e lewa ai na kikala, e lewa ai na kikala, e awihi ai na maka, e kuhi ana na lima i o a ianei: o kahi e a nei o keia ahi ma kahi o Puka.
Ke hele nei na keikikane mao a maanei me na gita e kani hele ana ma ke alanui me ka palaualelo, o ka mea nana e ho-a nei ke ahi oia o Ioela – oia ke kumu piha pono o kahi a keia ahi e lapalapa nei i na kanaka, aole mea nana e kinai: o ka hale o ke Akua aole e piha pono. E. A. Kauli e, eia ke kupueu i ko apana e hoopuka a maka nei, upa ia mai ke kupu ino. Akemaluhia.
Waikane, Oahu.
NA HOOLAHA KUMAU.
KA HALEKUAI EMI O KE KULA NAKAUHALE NEI
Chas. J. Fishel.
He lono hauoli i ke Akea.
Ua loaa mai nei iloko o keia mau la koke i o nei he 3000 paa lole o na kane, oia ke kuka, lole wawae, puliki, a e kuaiia aku ana no.
5.00 Dala
Wale no o ka Paa hookahi. Heaha la ia!
KUAI HOEMI HOPE LOA!
Ua kuaha mau waiwai ma na Halekuai nunui o ka hikina no ke kumukuai
HE $1000
Ka Halekuai emi hookahi o ke Kulanakauhale nei.
16 I-a Kalakoa no 1.00 wale no!
He mau apa Kalakoa maikai a paa Keia, aole he hehee, a mae, he oia mae.
2400 papale lede.
E kuaha aku ana no ke kumukui haahaa loa. 1 kumu e loaa ai he kowa kupono no na waiwai hou e upuia aku nei a hoea mai ma na moku a ku mai i keia mau la koke iho.
E kipa mai e na makamaka a e hooiaio no oukou iho, he emi ka makou mau mea kuai. CHAS. J. FISHEL, Kihi o Alanui Papu me Hotele, me ke kihi o Alanui Nuuanu me (Hae ulaula) Kalepa, (Hae ulaula.)
HE NUI ANEI KOU MAKEMAKE I NA
MIKINI HUMUHUMU LOLE!
Ina pela, e kipa mai no ma ka Halekuai
Kakela & Kuke!
A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano
Mokini a WHEELER a me WILSON
mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai
ka mea hookahi
NA MIKINI A SINGER!
ma ke $50 pakahi me ke ano
MIKINI A WILCOX ME GIBBS
ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.
mea e pau ai ko oukou kanalua e na makamaka no ke
kupono o keia mau Mekini, e naue mai no
me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho
678 tf
OLELO HOOLAHA: Mai keia la aku aole au e hookaa i kekahi aie e hoaieia ma ko'u inoa, ke ole e loaa na hoapono ana mai ia'u aku. J. K. COOK.
Honolulu Ian. 10, 1884. 1145 tf
Hele mai na mea a pau.
EIA HE
Kuai Hoopakika!
MA KA HALEKUAI NUI O
- M. MELEKI,
104 ALANUI PAPU HONOLULU
MAKEMAKE IA.
Ke hoike ia aku nei na mea a pau e makemake ana e loaa na PAI AI ma ka PAKEKE a me ka PAHU paha, e kauoha mai ia'u ma ka leta no ka hoolawa ana aku i na kauoha Ai a puni keia mau Paemoku; o na kauoha no ke kulanakauhale, e lawe ia aku no e like me ka makemake o ka mea kauoha ma ka ipuka o ko oukou mau hale, no ke kumukuai haahaa loa. E waiho ae i ka oukou mau kauoha ma na leta ma ka Hale Leta.
Albert K. Kunuiakea
Honolulu, Mei 12, 1883. 1119 tf.
NA HOOLAHA HOU.
Asa Kaulia.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
tf
W O. Smith
LOIO, LOIO, LOIO.
Keena Hana Helu 30 alanui Kalepa.
tf.
W A . Kini
LOIO, LOIO, LOIO.
Keena Hana: Helu 15 Alanui Kaahumanu, Honolulu.
W R. Kakela.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
tf.
W L. Holokahiki.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
Keena Hana: Wehekealaula alanui @@@.
tf.
A Rosa (Akoni.)
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
He Luna Hooiaio Palapala.
Keena Hana: Ma ke Keena L@@@.
tf.
S R. Dole.
LOIO, LOIO, LOIO
He Luna Hooiaio Palapala
Keena Hana: Ma Alanui Kaahumanu.
tf.
Cecil Brown.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
A he Agena Hooiaio Palapala no ka Mokupuni o Oahu
Keena Hana: Helu 8 alanui Kaahumanu.
tf.
James M. Monsarrat. (Maunakea.)
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
He luna Hooiaio Palapala.
Keena Hana: alanui Kalepa.
Richard. F. Bickerton. (Pekekona.)
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
Keena Hana: Helu 27 alanui Kalepa.
tf.
Sam'l. L. Kawelo.
LOIO, LOIO, LOIO.
Keena Hana, Puakalehua, alanui Maunakea, Honolulu. tf.
J M. Davidson.
LOIO! LOIO!!
Keena Hana: Helu 13 Alanui Kaahumanu
1147-3ms.
Kale Kulika.
Luna Hoiaio Palapala Moraki a ma na Palapala o ia ano, Luna Hooiaio Palapala Aelike mawaena o ka Haku a me ke Kauina, Luna haaioi Palapala Mare.
Keena Hana: Kihi o alanui Moiwahine me Kaahumanu.
C C. Coleman.
Amara a he mea hana Mekina
Kapili Kapuai hao lio
A ME KA
Hana Kaa Lio ana, etc.,
Hale Hana ma Alanui alii,
905 tf E kokoke la i ke Alanui Papu
S H. MEEKAPU
Tela humuhumu lole.
Hale Hana: Helu 11 alanui Nuuanu. tf
F PAHIA, SAM,L. M. KAAUKAI.
Ana aina!! Ana aina!!!
Keena Hana: Aia ma alanui Moi, kokoke loa i ka Uwapo o Hooliliamanu. tf.
C BREWER & CO. (Buri a Ma)
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke.
WILLIAM AULD.
Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana no ka Apana o Kona.
Keena Hana: Ma ke Keena Wai o Honolulu. tf
WILLIAM WOND.
Luna Hooiaio Palapala Kepa
Keena Hana Ma ka Halewai
S N. EMERSON, (EMEKONA)
LUNA Hooiaio Palapala Kepa Paahana no ka apana o Waialua, Oahu. Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka mokupuni o Oahu.
Ua makaukau no hoi oia e ANA AINA ma na wahi a pau i makemakeia.
Waialua, Oahu, Nov. 10, '83. 1148 3ihs.
A ONA [PAKE]
Halekuai Upena ma Alanui Maunakea
Helu 8, Honolulu
Malaila e loaa ai na upena o na ano a pau, mai ka maka kahi a hiki i ka maka ha. A malaila e loaa ai na aho o na ano a pau. Ke kono aku nei au i ka poe a pau mai Hawaii, Kauai e hele mai ma ko'u halekuai a e kuu makepono aku no au. 1152 3ns
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai keia Olelo Hoolaha, owau a Apoe (Pake) kaikaina ponoi o Iakoka (Pake) ua hookohu ponoia mai au i hope malama a hooponopono no kona mau waiwai a pau, oiai ua hoi aku nei oia i Kina. Ma keia ke hoolahaia aku nei, o ka poe a pau i aie iaia, e hookaa koke mai la kou i ko lakou mau aie ia'u iloko o na mahina elua mai ka la e puka aku nei keia Olelo Hoolaha, a i ole, e hoopiiia no lakou ma ke kanawai. Eia kekahi, aole loa au e ae e hookaa i kekahi aie i hoaie ia ma ko'u inoa, ke ole e loaa aku na hoapono ana mai ia'u aku. E lilo keiai kanawai mai keia la aku.
Hanalei, Kauai, Iune 11, '83. 1124 tf.