Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 5, 2 Pepeluali 1884 — Page 2
This text was transcribed by: | Kakulu Alameida |
This work is dedicated to: | Ka'ohele |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BALOTA A NA MAKAAINANA
No ka M. H. 1884.
O KA
Apana o Honolulu.
Keo Kaaka,
J. U. Kawainui,
A. P. Kalaukoa,
A. Kunuiakea.
Ka Nupepa Kuokoa
No ka Makahiki............$2.00
No Eono Mahina.............1.00
KUIKE KA RULA.
@.........Feberuari 2, 1884.
Eia ae ka la Koho
@
Owai ka Haakei?
Ua kamailio ae kahi nupepa inoa @ K@Hawaii ma kona helu @ o ka la 24 o keia mahina a @Poaono la 20 i hala, e olelo ana @ “Ma kekahi @ halawai i @ ma Kaumakapili, ua hoea kakahi olelo hooholo haakei a ia hala @ noi aku ana i ka Moi e hooko@ kana haiolelo alii i ka wehe ana o ka @ E hoopaaia ka @ aole e hookuu akea ia” He mea kupanaha i kahi nupepa opiopio @ ka olelo ana he haakei. Ke nonoi aku i ka @ o ka Lani Moi @ hoopaa i ka wai@, a e hook@ a maloko o ka haiolelo alii: @ he mea maikai ke nonoi, mamua o ka @ a o ka hoike @ mamua o ka @ hoo@ i huaaia: he haakei anei @? Aole loa. A owai ka haakei? @ ke olelo ae maanei. O @ahi nupepa Ke Ola o Hawaii ka haakei, ma kou inoa iho i hoike mai, he haakei, o keia nupepa iho la ka “Ke ola o Hawaii,” a o ka lahui Hawaii paha, oia @ koke a pakele ma ka apea @ keia wahi nupepa, @ a ke hoomaka mai nei oia e @ i ka pono; @ ka nupepa opio a me @ mea @ aku ana i ka pono. Ke @ mai nei @ wahi nupepa nei: “E hooana ia aku, “ oia hoi e hoomaaia aku ka ino akea ana o na hoa kanaka Hawaii ka waiona. He wahi nupepa koku nui keia i ka inu akeaia o ka waiona, n aka poe karisti ano e noonoo i keia.
A o keia paha kahi nupepa kamalii loa o na nupepa a paa i hoopakaia ma keia Paeaina. Oiai o kona mau la pokeo, hoomaka e no i ka paio, a me ka hoopunipuni, a me ka hookikina i kanaka e inu mau aku i ka waona.
Oia no k aka mea i kuaewanewa ai i keia mau la iho nei; a ma ka aoao o kela anaina halawai i oleloia he haakei, ke hole maopopo loa aku nei @ me ka oiaoi, aole ku i ka haakei ka olelo hooholo a me na mea i noonooia e na hoa o na Ahahui Opiopio elua.
Oia no ka hoike o ko makou makee i ka pono. KAUMAKAHILI.
Honolulu, Oahu.
NUHOU O NA AINA E
Ua loaa mai ne ii na makai o Rusia he mau palapala i hoikeia na manao kipikipi maloko i ala ae mawaena o na haumana kula o kekahi kula nui ma ke kulanakauhale o Mo@akao.
Ua hoolakalakaia mai nei e kekahi @ ka mokuaina o Florida he @ o na ia a ua oleloia ua laka @ elike me ka laka o ka moa. @ wa a keia haole e hoea aku ai e @ ia lakou, e holo mai no lakou @na e ai i ka ai mai kona lima aku. He elua ano ia a nolaila mamua kekahi ano ia e ai ai a mahope kekahi. O ke @ ke hoolakalaka ana a keia haole aole i hoikeia, aka, ua olelo waleia no na laka ka ia mamuli o kana hoolakalaka ana.
No ka makahiki holookoa ua loaaia kekahi puaa a kekahi haole hanai puaa o ka mokuaina o Nu loka i kekahi mai ano e a iloko mai nei o keia mau la make mai nei ua puaa la, a ma ka nana ponoia ana ua ikeia he kui hao ua paa@ko o ke poo. O ke kumu o ke komo ana o ua kui hao la aole i maopopo a ua manao waleia no ua kui la ke kumu o ua mai ano e la.
Me na hoohiwahiwa nui ana, ua hoom@ ia mai nei ka pohaku hope loa o ke awa ku mok@ moana o ke kulanakauhale o @ ma Farani mahope o ka hala ana he mau makahiki loihi he umikumamalima o ka hanaia ana. O ka nui o na @ he 7,000,000, dala.
He 12,000,000, ka helu@ kanaka o ka apana aina o Suedena ma Aferika, he monemona ko lakou hoomana, a ua oleloia he keia aku keia a ka poe puni hakaka, aole o lakou ike i neia mea o ka makau.
Ua kauoha hou aku nei ke Aupuni o Kino i ke Aupuni Geremania e kapili @ i mau moku hoopahu hao i @. He mau hana pupuhulu keia a ke aupuni o Kina e lako oia me na moku hao kaua, o ka paa aina mai nei no ia o ia moku hao kaua ona, a noke no ke kauoha i mau moku hao kaua hoe.
Ua hoo@ha ae kekahi o na nupepa o na panalaau o Ausetaralia i 1,000 popoki i mea pepehi in a iole Lapaki i laulaha nui mailaila.
I mea e hoopau ai ka hana i maaia ma Kina oia ka nakinakiia o ka wawae o na keiki me ke kaula i ka wa liilii, ua hooholo mai nei ka ahuhui Misionari o Enelani ma Kina e kipaku in a keiki Pake i nakinakiia ko lakou mau wawae mai ka ahalhui Misionari aku a me kea o ana aku ia lakou i ka pono karisetiano, ke ola e ae na makua Pake e nakinaki i ka wawae o na keiki. @
Ma ka mokuaina o Rode Ailana, ma Amerika Hui, ua lilo i mea kamailio nuiia, ina o ke kanaka kuai rama i hoohui ole iaia iho malalo o kekahi hoomana, e loaa no anei he haipule karisetiano ana ma kona lua kupapau ke make oia?
He @,743,373, ka aie lahui o Amerika Hui, i keia wa.
Iloko o kele makahiki aku nei, ua kukuluia ma ke kulanakauhale o Piladelepia he eha tausani hale noho, he oi palua ia i ko ka makahiki 1882.
Ma kekahi ekalesia ma ka mokuaina o konanatikuta ua hoopukaia he kauoha e hoopau ana i ke kahu o ua ekalesia la, a no kona waiho ol@ i ka hana, ua kiiia aku oia e kekahi mau luna ekalesia a kaiehuia aku mai kona wahi ae. No kona lalau lima nuiia ana, ua hoopii ua kahu la i ka aha hookolokolo malalo o ke kumu hoopii he lima ikaika.
William Buckle, ua hala.
Ua make ma ke kakahiaka nui ponipono o ka la Sabati i hala ka Hon. William Buckle, ka luna paahao o Kawa. He make emoole keia, pela ka oleloia, I haule ka oia mailuna iho o ka hale a haki a aha la kekahi mau iala o kona kino a oia ke kumu o kona make. A o kekahi kumu o kona make, pela kekahi maou kamailio ana i kalai maoliia no ka oia mai ka puka aniani kahi ana i haule mai ai. A no keia lono ke kumu in oho iho nei ka Aha Koronero e ninaninau pono; aka, malia paha he mau lono kamakamilio wale iho no keia, a nolaila he mau lono a i hiki ole ke hoomaopopoia i keia wa O William Buckle (Uilama Pakeo @ he kanaka ia i kamaaina ma na poai o ke kulanakauhale nei, he ohana kona a he kaoo nui o na makamaka a me na hoaloha, a ma kona hala ana i ka make, ua haalelele mai oia mahope nei ia lakou a pau, ma ke ahiahi o ka Poakahi ne ii maneleia aku aikona kino leop i ukaliia e ke kaoo nui.
Ka moolelo o Kahikiuaakala
ke kaikamahine alii o ka pea kapu kukula o Kahiki, ka mea nana i lele kaapuni o Kealohilani a me na kuahiwi o Hawaii nei. Elike me ka anapu ana o ka uwila ma ka hikina, ka mea nana i wahi o Nuuanu a kaawale ke kuahiwi o Waolani a me Konahuanui.
E puka aku ana ia mahope iho o ka pau ana o ka moolelo o Kihapiilani. Nolaila e ka poe i koe aole i lawe i ka pepa nei o keia makahiki, ano ka wa kupono e lawe ai i ole e hoolohe i ka meea i makaala mua, a pa i ka leo, e uleu ka pono, oiai ke au e nee aku ana imua. Mose Manu.
Ua lono waleia e hoonohoia an aka Hon. J. E. Bush i luna nui no ka halepaahao ma Kawa, ma kahi o Wiliama Bakala i make.
Huro! Huro!
Ua malamaia he halawai makaainana ma ka luakini o Pauoa ma ka hora i 7 ka po Poakahi iho nei, no ka hoolohe ana i ka haiolelo o na lunamakaainana.
O ka haiolelo mua o Keau, i kana kukahekahe ana a pau, ua ninau ia oia in a ninau, a i ka pane ana, ua hoka loa oia, aole e hiki iaia ke pane pololei elike me ka ninau.
Pauia kaheaia o Lilikalani, i kana hoi, aohe he ano nui o kana haiolelio. Pau kana ua ninauia na ninau iaia ua hoka no elike me kona mua, aole hiki ia laua ke pane pololei elike me ka manao o ka ninau.
Kahea mai la ka luna hoomalu ia Kalaukoa a ua hoike mau la i kana mau kumuhana a me ka hoakaka pu ma ii kea no oka hana a ka Aha Kuhina, i ka paa ana o kana haiolelo, ua ninauia oia i kekahi mau ninau a ua pane pololei mai oia i ka haina me ka hakalia ole, aole he lauwili, a hoololoiahili elike me ka Keau ma. Pauia kaheaia ka inoa o Kawainui, i kona hela ana, a huli mai la imua o ke anaina, ua like ke kulana me he kenela la e alakai ana i ka puali kaua, a i kona hoomaka ana e kamailio maluna o na kumuhana ana i hoike ai ma kana nupepa, he mea e ka eehia o ke anaina a pilipu hoi na mea a pau, aole e hiki ke oni, no ka mea, ua like ka leo me ha hekili la e hoonee ana ma na mauna, i ka pau ana, ua hoomaka ke kahea o ka lunahoomalu i ka poe makemake e ninau, aka, aole e hiki i ke anaina ke ninau aku iaia, no ka mea, he mau mea ano nui kana. Kahea mai ka lunahoomalu ia Kaulukou, i kona hele ana a ku mai, ua hoopuka mai la kona lehelehe in a olelo hookamani a me ka pai ana i ka aha Kuhina o Kipikona, ka mea Kaulukou e mio-i aku ne ii keia mau la, me ka hai ana mai he Aha Kuhina maikai keia, a pela aku. Pau ia ninauia na ninau, aole e hiki ia Kaulukou ke pane pololei, a ua ku i ka hoka ke nana aku.
Kahea ka lunahoomalu ia Keoni Beka a nana i hoike mai he anela oia, a o kana mea nui wale no i olelo mai ai, o na olelo ku ole i ka oiaio, e pili ana i ka pono o ka lahui, i kona pau ana, ua ninau ia oia, ua haule no ka ninau, a Keau i hai ma ii ka haina, hilahila no ka paa balota kaena i ka ike a me ka naauao. Pauia kaheaia ka inoa o Kunuiakea, iaia mai hoi ahuwale no ino o Kaluukou a me ka Aha Kuhina, a ua like kea lii ia po me he tiga inu koko la, ka hiki ole ke pale aku in a mea a pau, a mahope olaila, ua ninauia in a ninau, ua like me ka ole, na kea lii i no ii ka lunahoomalu e hookuuia ka halawai me ka pule, a ua hoopauia me ka pule a Maikui, mahope olaila ua noho aku no ke anaina no ka noonoo ana i ka ballota e koho ai.
Kekahi Makaainana.
NA HOOLAHA HOU
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI—Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko okekahi palapala morak i hanaia mawaena o KELIIWAHALOLO a me KANEKOA kana kane, &c, o ka aoao mua, a me CARTWRIGHT kahu waiwai o R. W. Holt o ka aoao elua, ma ka la 2 o NOVEMABA 1882 i kakau kopeia ma ka buke 77 aoao 44 a pamuli o ka uhaiia ana o na aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea non aka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki ma ka la 25 o FEBERUARI 1884 ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.
Hanaia i keia la 29 o IANUARI 1884
A. J. CARTWRIGHT,
Kahu Waiwai o R. W. Holt.
Mea Moraki Mai.
Penei na aina e kudalaia ana:
O keia apana aina ma Kapalama, oia ka apana V i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 2816 kuleana Helu 2266 ma ka inoa o Kuhiana, he 1139 Eka, he hapa ke mahiia ne ii keia wa, a he hapa he kahua hale maikai loa. 1157.4t.
HOOLAHA I KA PAE AINA.—O ka mea non aka inoa malalo iho, ua hookohoia mai oia i Lunahooponopono Waiwai o Kaluapihaole o ka mokupuni o Molokai i make, ke kauoha ia uku nein a poe a pau he koi ko lakou e pili ana i ka waiwai o Kaluapihaole i make, ina malalo o ka moraki a ma kekahi ano e ae paha i hoaponoia, e waiho aku ia Heil Kapu, ma ke Keena o Kikila Baraunu ma ke alanui Kaahumanu, maloko o eono mahina mai keia la aku, o uku ole ia lakou a o na poe a pau i aie ma ii ua waiwai la, ke koi ia aku nei lakou e uku koke mai.
Hanai, Hnolulu, Ian.28 1884.
HEIL KAPU>
Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o Kaluapihaole i make. 1157 4t.
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI—Mamuli o kekahi maua kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia e S. Paaluhi o Kalihi, Oahi, ia A. J. Cartwright Lunahooponopono o ka waiwai o K. W. Holt i make, i kakauia ma ka la 2 o Novemaba 1882, a i hoopaaia ma ka buke 70 aoao 487, 488, 489, ma keia ke hoi keia aku nei ka lohe e hookoia an aka mana kuai o ua palapala moraki la no na kumu ua uhakiia na aelike i hoikeia ma ua moraki la, a me ka uku oleia o na dala i hoopaaia ma ua moraki la, a ma ia hooko ana e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma ke keena kudala o Lyons & Levey ma Honolulu, Oahu, ma ka POAKAHI FEBERUARI 25, 1884.
ma ka hora 12 o ke awakea, na aina i hoikeia ma ua palapala moraki la elike me na hoakaka ano malalo iho. No na mea i koe e ninau i J. M. Monsarrat Loio ma ke kanawai.
A. J. CARTWRIGHT,
Mea Moraki.
Honolulu Ianuari 23, 1884.
O na apana aiana e kuaiia ana oia no kela mau apana aina maikai i hoakakaia malalo iho nei penei:
1—O kela aina e waiho ia ma Kaluaapuli, Kalihi, Oahu, a oia ka apana 3 o ka Palapala Sila Nui Helu 668 a nona na eka he 2 10-100.
2—O kela aina e waiho la ma Moanalua, Oahu, Palapala Sila Nui Helu 443.
3—O kela aina e waiho ia ma Kamalo, Molokai, he 7 eka me 730 kaulahao kuea, Palapala Sila Nui Helu 4140. 1156 5t.
S N. EMERSON, (EMEKONA)
LUNA Hooiaio Paapala Kepa Paaha ua me ka apana o Waialua, Oahu. A@ no ka Hoolaio ana i ua Palapala @ ka mokupuni o Oahu.
Ua makaukau no hoi aia e ANA AINA ma ua wahi a pau i makemakeia.
Waialua, Oahu, Nov. 10, ’83. 1148 3@.
NA HOOLAHA HOU.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana elua o ko Hawaii Pae aina. Ma ka Waiwai o MALOAE @ Hoomaula Maui i make. Ua helu@ a ma waihoia la palapala @ a Kaahanui@ ana e hooponoponoia ka Waiwai o M@ Hoomaula Maui i make, a e @ in a hooilima.
Nolaila ke kauohaia aku nein a kanaka a pau ke pili o ka POALIMA, oia ka la 29 o FEBERUARI 1884, ma ka hora 11 A. M. ma ka hale Hookolokolo ma Wailuki, oia ka ia a me kahi i ko@ no ka hoolohe ana i @ nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER<
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina Ianuari 18, 11884.
1136, 3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana elua o ko Hawaii Pae Aina.
E ike maanei na kanaka a pau ke pili, o na @ hooponopono waiwai i hoolaha muaia no ka hoolohe ana i ka la 21 o Dekemaba 1883, ma Wailuku, a ua hoop@n@eia, ke hapai hoeia a hoolohe hoeia lakou ma ka POAHA oia ka la 28 o FEBERUARI 1884 ma ka hale Hookolokolo ma Wailuku, mai ka hora 9 A. M. a hiki i ka pau ana. A eia na hihia
Waiwai o PALAU (k.) no Waihee.
Waiwai o KAPAU (k.) no Wailuku.
Waiwai o POHINAUAKEA (k.) no Waihee.
ABR. FORNANCER,
Lunakanawai Kaapuni, Apana elua H. P. A.
Lahaina, Ianuari 18, 1884.
1156-3t
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o MAHIAI @ Kipahulu, Maui i make. Ua heluheluia a na waihoia ka palapala noi a Makaokalani (w@ me Kaowao (k.) e noi ana e hooponoponoia ka Waiwai e Mahiai (k.) no Kipahulu Maui, i make, a e hooholoia in a hooilina.
Nolaila ke kauohaia aku nein a kanaka a pau ke pili, o ka POALIMA, oia ka la 29 o FEBERUARI 1884, ma ka hora 10 A. M. ma ka hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i hohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina Ianuari 18, 1884
1156-3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o KAHULA (k.) no Waihee Maui i make. Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Keliiloeole (w.) a me Kanakokai (k.) e noi ana e hooponoponoia ka Waiwai o Kahula (k.) no Waihee Maui i make, a e hooholoia a e maheleia in a hooilina.
Nolaila ke kauohaia aku nein a kanaka a ke pili o ka POALIMA oia ka la 29 o FEBERUARI 1884, ma ka hora 9 A. M. ma ka hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i hokoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina Ianuari 18, 1884.
1156-3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina ma ka Waiwai o POPOKI (k.) no Wailuku Maui i make. Ua heluheluia a ua waihoia aku la palapala noi a Kapehe (w) e hoi ana e hoonohoia i mau komisina nana e mahele i ka waiwai o Popoki (k.) no Wailuku Maui i make, mawaena o na hooilina e noho nei.
Nolaila ke kauohaia aku nein a kanaka a pau ke pili o ka POAONO, oia ka la @ o MARAKI 1884, ma ka hora 9 A. M. ma ka hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka h@no@ he ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina Ianuari, 18, 1884.
1156 3t.
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina ma ka waiwai o OHA (k.) no Honokohau Maui i make. Ua heluheluia a na waihoia mai ka palapala noi a Eketa (w.) e noi ana e hooiaioia ka palapala kauoha hope loa o Oha (k.) no Honokohau Maui i make. Nolaila ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ka pili o ka POALUA ka la 12 o FEBERUARI 1884, ma ka hora 10 A. M. ma ka hale Hookolokolo ma Lalhaina oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuna Apana Elua H. P. A.
Lahaina Ianuari 18, 1884
1156-3t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI:--Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia e S. Kahoohalahala o Kealia mokupuni o Lanai ia A. J. Cartwright Lunahooponopono e ka Waiwai o R. W. Holt i make, i kakauia ma ka la 17 o Mei 1882, a i hoopaaia ma ka buke 76 aoao 12, 13, 14, ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe e hookoia an aka mana kuai o na palapala moraki la no na kumu ua uhaiia na aelike i hoikeia ma ua moraki la, a me ka uku oleia o ka uku pane o na dala i hoopaaia ma ua moraki la, a ma ia hooko ana e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma ke keena kudala o Lyons & Levey ma Honolulu, ma ka
POAKAHI FEBERUARI 20, 1884, ma ka hora 12 o ke awakea, na aina i hoikeia ma ua palapala moraki la elike me na hoakaka ana malalo iho. No na mea i koe e ninau ia J. M. Monsarrat Loio ma ke kanawai.
A. J. CARTWRIGHT,
Mea Moraki.
Honolulu Ian. 23, 1884.
Penei ka aina e kuaiia ana:
O keia aina kanu raiki e waiho la ma Ewa, Oahu, a i kapaia o Kukuluelauoao a me Mokaali@a, nona eka he 3 ai hooiiloia aku ia S. Kahoohalahala o G. Kekeni a me Kanemo (w.) ma ka palapala hooiilo i kakauia ma ka la 30 oSepatemaba 1862, a i hoopaaia ma ka buke 23 aoao 360, 361. O ka aina maluna i hoikeia ua paa i ke kanuia i ka raiki a i hoolimalimaia e Ho Sun Pake no ka uku hoolimalima maikai a he loko wai maikai ko luna o ua aina la. 1150-5t.
HOOLAHA PA:--E hooloheia an aka palapala hoopii a Nannie R. Brewer ma o kana noi kauoha na ke kukuia ana i pa mawaena o ka Ahupuaa a me ka Ili o Kaelepulu ma Kaelepolo, Koolaupoko, Oahu, ma ka la
9 O FEBERUARI A. D. 1884,
ma ka hora 12 awakea. O ka poe a pau i kuleana ma ia mea ke kohoia aku nei lakou e hele ae ma kahi a me ka manawa i hoikeia maluna.
CHARLES H. JUDD,
W. E. PH,
G. BERENABA,
Na Komisina Pa no ka apana o Koolaupoko,
Oahu.
1156-@t
O KA MEA non aka inoa malalo iho,ua hookoho poaoia mai oia e ka Aha Kiekie ma ke Kaulike i Kahu Malama Waiwai no ke kino a me ka waiwai o na keiki @ ole oia Maria (w. i a me Ili (k.), ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i ka poe e noho ia maluna o na aina o na keiki oo ole e lawe ma ii na uku hoolimalima ma ka lima o ke Kahu Malama Waiwai i oleloia malalo oho nei.
J. H. BARENABE,
Kahu Malama Waiwai o na keiki oo ole.
1150-3t
HOOKAPU KAI LAWAIA: -- Ke pa pa a ke hookapu loaia aku nei ke kai lawaia ma Keaumoku ma Waikiki-kai, Oahu, aole e komo wale a lwaia na kanaka a pau me ka ae oleia. O ka mea kue i keia e hoopiiia no elike me ke kanawai.
SAMUEL DAMON,
Lunahooponopono Waiwai o ke ‘lii Pauahi.
Honolulu, Ian. 14, 1884. 1156-4t.
NA HOOLAHA HOU.
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o RUTH KEELIKOLANI o Honolulu i make. Ma ke keena @ ua no ka Lunakanawai Nui Judd.
Ma ka Heluhelu a me ka waihoia ana mai ka Palapala Nui a me ka Papa Hoike a Chas. R. Bishop a me Rudolph W. Meyer na Luna Hoo@ ka Palapala Kauoha a ka Mea Kiekie Ruth Keelikolani no Honolulu i make e noi ana e apana ia na h@ he $123,958.78, a e hoike ana o na mea i loaa ia @aua he $123, 958.78, a e noi ana e nana a aponoia keia mau mea, a e kauohaia @ maheleia na waiwai e waiho la ma ko laua mau luna in a mea i kuleana malaila, a e hookuuia laua a me ko laua mau hope mai ko lakou naho ana ma ia @,
Ua kauohaia o ka POALUA ka la 4 o MARAKI M. H. 1884 ma ka hora 10 kakahiaka, imua o na Lunakanawai Nui ia, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koheia no ka hoolohe ana i ua nei la, a me na Papa Hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoke i ke kuinu ina he kumu io ko lakou e ae oleia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii me Beritania, e paiia maloko o ke KUOKOA me Hawaiian Gazette he mau nupepa i pai o hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawai i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Paeaina, i keia la 23 o Ianuari M. H. 1884.
- F. JUDD,
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
Ikea: HENRY SMITH,
Hope Kakauolelo
1156-3t
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o WILLIAM L. MAHUIA AUSTIN i make. Olelo kauoha mamuli o ke noi a ka Lunahooponopono no Waiwai no ke kuai ana i kekahi Waiwai Paa.
Ma ka Heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Charles. T. Gulick ka Lunahooponopono Waiwai o William L. Mahuia Austin i make e noi ana e kauohaia ka Lunaihooponopono e kuai i kekahi waiwai paa o na mea la i make e waiho la ma Kapalama Honolulu a me Kamananui Waialua Oahu a e hoakaka ana i kekahi mau kumu ku i ke Kanawai e aeia i e kuaiia ua waiwai paa la.
Ua kauohaia e hele mai ka poe i pili i ka mea i make a me na mea a pau i kuleana i ua waiwai la imua o keia Aha, ma ka POALIMA ka la 15 o FEBERUARI M. H. 1884, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ke Keena Hookolokolo, ma Honolulu, ma ia wa a ma ia wahi e hoike mai ai ina he kumu kekahi e hoopuia ole ia ai ka olelo kauoha e kuaiia ua waiwai la. a ua kauoha houia e hoolahaia ke kope o keia olelo kauoha no ekoku ule mamua ae o ka la e hooloheia ai i olelo ia, iloko i ka Hawaiian Gazette a me KUOKOA he mau nupepa i paiia ma Honolulu i oleloia.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Ianuari 17 M. H. 1884.
- FRNCIS JUDD,
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie
Ikea: HENRY SMITH,
Hope Kakauolelo.
1156-3t
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka Waiwai o MAHELONA E. KUEMANU (k.) o Waialua i make. Olelo Kauoha e koho i la e hooiaio ai i ka Palapala Kauoha, a no ka hoolaha ana.
No ka mea, ma ka la 19 o Iahuari M. H. 1884, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala i oleloia oia no ka Kauoha Hope Loa o Mahelona e. Keumanu i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaioia kela Palapala Kauoha a e hoopuka hoi ka Palapala Luna Hooko no Ioane Kaiaikawaha a me S. M. Emerson ua wahoia mai e ua S. M. Emerson la.
Nolailo, ua Kauohaia o ka POALUA oia ka la 19 o FEBERUARI M. H. 1884 ma ka hora 10 kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha , ma Aliiolani Hale Honolulu oia ka la a me ka hora e hooiaioia’i ia Palapala Kauoha a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko. A ua kauoha houia, e hoolahaia ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA he nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Pae Aina, Ianuari 19, 1884.
- Francis Judd,
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
Ikea: HENRY SMITH,
Hope Kakauolelo
1156-3t.
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI:- Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Kaawaihoa a me Kaahanui o ka aoao mu a me A. J. Cartwright o ka aoao elua, ma ka la 13 o Novemaba 1882 i kakau kopeia ma ka buke 77 aoao 57 a ma muli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea non aka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki ma ka
POAKAHI, FEBERUARI 11, 1884, ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. R. Kekela na olelo hoa kaka no keia mea,
Hanaia i keia la 3 o Ianuari 1884.
- J. CARTWRIGHT.
Mea Moraki Mai.
Penei ka aina e kudalala ana:
O kela apana aina kokoke i ke alanui Kula a kokoke hoi i ka Halemai Moiwahine, 258-1000 eka , he maikai loa kela wahi no ka noho ana, a e loaa no ka uku hoolimalima maikai loa, a aole hoi he mau keakea e pili ana.
1154-5t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI:--Mamuli o kekahi mana kuai i hoi keia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Kulauka Nakookoo o ka aoao mua, a me A. J. Cartwright Kahu Waiwai o R. W. Holt o ka aoao elua, ma ka la 14 o Maraki 1882 i kakau kope ia ma ka buke 78 aoao 316 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea non aka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala ake ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki ma ka
POAKAHI, FEBERUARI 11, 1884
Ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. R. Kakela na hoakaka ana no ia mea.
Hanaia i keia la 3 o Ianuari 1884.
A. J. CARTWRIGHT.
Mea Moraki Mai.
Penei na aina e kudalaia ana:
He 12-100 eka aina ma Kikihale Honolulu Oahu, he pa hale maikai loa, e loaa no ka uku hoolimalima maikai loa a he kulana kupono e loaa ai ka uku pau@ maikai loa no ka mea hoaie dala, ma huakakaia na palena ma ka Palapala Sila Nui Helu 5709 ma ka inoa o Kaapaiki a me Kamiau no Ke@mailani.
1154-5t.
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI:--Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Apiki a me Kaloaaole o ka aoao mua, a me A. J. Cartwright kahu waiwai o R. W. Holt o ka aoao elua, ma ka la 15 o Dekemaba 1882 i kakau kope ia ma ka buke 77 aoao 143 a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, he hoolahaia aku nei e ka me non aka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki ma ka POAKAHI la 11 o FEBERUARI 1884 ma ke Keena Kudala o E. P. Adams, ma Honolulu, ma ka kora 12 o ka la.
Aia ma kahi o W. r. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.
Haaina i keia la 3 o Ianuari 1884
A. J. Cartwright
Mea Moraki Mai.
Penei na aina e kudalaia ana:
He 3 5-10 eka aina ma Kaalaea Koolaupoko, Oahu, he aina mahi raiki maikai loa, a me ka mahi kalo. 1154-5t.
Ma Ke Kauoha.
NO KE KOHO ANA I NA LUNA makaainana no ke K@olelo e hiki mai ana, e malamaia ana no kela a me keia Apana @ o ke Aupuni Hawaii ma ka
POAKOLU, FEBERUARI @ 1884.
E wheia ana @ Kahu @ kela a me keia Apana K@ ma ke hora @ o ka la i hoikeia maluna a e @ ma ka hora 5 P. M.
O na wahi i hoikeia malalo iho @ kahi i hookaawaleia no ke Koho ana:
HAWAII
APANA O HILO
Kahi koho mua....Hale Hookolokolo, Hilo
Kahi @ elua....Hale Hookolokolo Laupahoehoe.
Na Luna Nana
G. W. A. Hapai.......L. K. Hoomalu
E. Kekoa......Luna Helu
R. A. Lyman,......Luna Auhau
APANA O HAMAKUA
Kahi Koho mua.....Hale Hookolokolo Honokaa
Kahi Koho elua.....Hale Hookolokolo [Waipio
.....Na Luna Nana....
J. P. Miau,..........L. K. Apana
George Bell,.......Luna Helu
J. K. Kaunamano,.........Luna Auhau.
APANA O KOHALA
Kahi Koho mua......Hale Hookolokolo [Waimea Kohala Hema,
.....Na Luna Nana.....
S. H. Mahuka......L. K. Apana
J. Stupplebeen.....Luna Helu
L. Paakiki,......Luna Auhau
Kahi Koho elua.......Hale Hookolokolo] Kapaau, Kohala Akau
....Na Luna Nana....
J. B. Kaohi......L. K. Hoomalu
J. P. Kamauoha.....Luna Helu
J. Kaai,......Luna Auhau
APNA O KONA AKAU
Kahi Koho......Halekula ma Kailua
.....Na Luna Nana.....
J. G. Hoapili.....L. K. Apana
A. K. Hoapili....Luna Auhau
APANA O KONA HEMA
Kahi Koho.....Halekula ma Hookena
.....Na Luna Nana...
C. W. P. Kaeo.....L. K. Apana
D. H. Nahinu.....Luna Helu
D. Kamakainai......Luna Auhau
APANA O KAU
Kahi Koho.....Halekuai o Spencer ma Honuapo
....Na Luna Nana....
J. H. S. Martin.....L. K. Apana
J. N. Kapahu.....Luna Helu
J. Kauhane.....Luna Auhau.
APANA O PUNA
Kahi Hoko.....Hale Hookolokolo Pohoiki
.....Na Luna Nana....
J. M. Naeole....L. K. Apana
T. K. Kaaihili.......Luna Helu
D. B. Wahine,.......Luna Auhau.
MAUI
NA APANA O LAHAINA, OLOWALU, UKUMEHAME, A ME KAHOOLAWE
Kahi Koho.........Hale Hookolokolo, Lahaina.
.....Na Luna Nana....
D. Kahaulelio,.....L. K. Hoomala.
J. A. Kaukau,......Luna Helu
J. A. Nahaku,........Luna Auhau,
NA APANA O KAHAKULOA A ME KAANAPALI
PALI
Kahi Koho........Halekula, Honolua,
......Na Luna Nana....
M. Meheula,
D. H. Kaialiilii,
Manuela Sylva.
NA APANA E HOOMAKA ANA MAI WAIHEE
A HIKI I HONOAUIA, ME KE KOMO PO
ANA O NA APANA I KOIKEIA MALUNA
Kahi Koho.....Hale Hookolokolo, Wailuku.
......Na Luna Nana.....
L., Aholo.........L. K. Hoomalu,
G. E. Richardson,.........Luna Helu,
W. B. Keanu,.........Luna Auhau.
NA APANA E HOOMAKA ANA MAI HAMAKUALOA
A HIKI I KULA, ME KE KOMO
ANA O NA WAHI I HOIKEIA MALUNA
Kahi Koho.......Hale Hookolokolo, Makawao,
.....Na Luna Nana.....
W. F. Mossmoan,......L. K. Apana,
J. Nakookoo,.......Luna Helu,
A. Fornander,.........Luna Auhau.
NA APANA E HOOMAKA MAI KAHIKINUI A
HIKI I KOOLAU, ME KE KOMO @ ANA
O NA APANA I HOIKEIA MALUNA.
Kahi Koho.......Hale Hookolokolo, Hana.
......Na Luna Nana....
S. W. Kaai,......L. K. Apana
J. K. Hanuna.......Luna Helu
P. Kainai,.....Luna Auhau
NA APANA O MOLOKAI A ME LANAI
Kahi Koho mua.......Hale hookolokolo, Pukoo, Molokai
......Na Luna Nana....
S. K. Kapihea.........L. K. Apana
J. A. Kaukau......Luna Auhau
Kahi Koho elua......Halekula ma K@ohai, Lanai.
.....Na Luna Nana....
S. Kahoohalahala,.....L. K. Apana.
OAHU
APNA O KONA
Kahi Koho.......Aliiolani Hale.
.....Na Luna Nana.....
R. F. Bickerton......L. K. Hoomalu,
F. H. Hayselden......Luna Helu
Geo. H. Luce,.......Luna Auhau.
APANA O EWA ME WAIANAE.
Kahi Koho mua.....Halekula ma Waiawa.
.....Na Luna Nana.....
H. N. Kahu’u,........L. K. Apana
E. @. Friel,......Luna Helu
A. Kauhi,.......Luna Auhau
Kahi Koho elua......Hale Hookolokolo, Waianae.
APANA O WAIALUA
Kahi Koho.....Hale Hookolokolo, Waialua.
.....Na Luna Nana....
S. K. Mahoe,.....L. K. Apana.
J. Amara.....Luna Auhau.
APANA O KOOLAULOA
Kahi Koho.......Halekula ma Hauula.
.....Na Luna Nana....
@
KAUAI
APANA @ W
Kahi Koho @
....Na Luna Nana....
F. Kahale.......@
@ Kuai.......@
S. E. Kaula.......@
Kahi Koho elua.....@
.....Na Luna Nana....
F. S@
A. Kaukau......@
I. W. @ Opio.....
@
....Na Luna N@
R. S. Hapuk@
J. Kala......
S. Naau@
Kahi Koho elua@
....N@ L@
A. W. Maioho....
J. W. K@
@
NA HOOLAHA @
MAMULI O KA@Kanawai@POAKOLU M, H, 1884 i oleloia @[Sila} ma @ Ianuari, M. H. 1884.
Lunakanawai @
Ikea: Henry @
1155 3t
HOOLAHA:--@ ekalesia o K@ hana o ka lakou @ Sabati la 10 o Feberuari @
Nolaia e oluolu @
kau i kekahi hapa @
lawe mai ma ia @
makaukau e @
@ e manao ana e @
kokua i keia h@
@lulu, a ina main a @
HENRY @
1155-3t
HOOLAHA @
Mamuli o kekahi @ maloko o kekahi @ ma ka la o @ H. @ Mott Smith, @ B. dole, @ palapala ho@ ma @ 214, a @ ma na palapala @ ana mahope @ pule ekol o ka @
@ Na Kahu@
1155-3t
OLELO HOOLAHA @ aole au @ ma k@ inoa @ mai ia’u a@
Hono@
HOOLAHA @