Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 41, 13 October 1883 — HE HOOHALAHALA KUPONO. [ARTICLE]

HE HOOHALAHALA KUPONO.

0 kekahi kumu hoohalahaia ilohenuiia i* Jena o na makaainana i keia wa, e lanaI ana no r>a hana o Jte aupuni. oia r.«» ka htKikn «.ie la o kahī mau hana h*»u i oleio mua ia c hana ana. a i h<» h"M»ia niiiī haawina daia e ke kau Ahaoiei- i V.: 7 a, no ka hooko ana o ia ii.au hana. I a ho-oholoia he haawina ōila m; ke ktsku!u ana i hale makeke ne VVailukn i Maui. a he haawina no kv aiaru:i o AaialoW» mawaena o l-aha-n..i me Kamaalaea. a he haawma no ke ahiiiMi »na ka iwli o Nuuanu, a rne ka'.i mau haawi;ia e ae no na hana ku hiko, na mea hoi e ]H»inaikai ai ka lehulehu. AoK* nae i ho-»koia ua mau h.ina nei. H< kiunu kanalua ku\#jno no keia no kaiehulehu» no na lakou na <iab i h(x>ho!oia no ia mau hana. a ». k<> hkou !eo no hoi ka i hooh'»lo i.i mau iiaawina, fna o na lunamak.< a bv<u i koho ai, a o ko !akou j -:uaikai nu lu»i ka i makemakeia ma!ok<> o ta han.« a<>u. (.) na elala i h«-»!i!.> j*ino u no na alanui, na uwajM), na makeki*. a me na hana e ae t- ]>ili ana i ka jM>maikai o ka lehulehu ht hi«>!iio nukejw>no ia, he mea e waiwai ai ka aina me ka lahui. ' KE KOIĪO /1.11.0 'l 'A. M«:- hana keia i kuluma mua o!e i ke au o ka noho aiii naauao ana o Hawaii m-i ka haj>.u ana o ka aoao alii i mau lunamakaainana e hoouna ai i ka ahaolelo O ka aoao maa a kuluma ina ia huna. oia no ka aoao o na makaainana 1 »ahā ekeinu no iakou imua o ia hale, a v ka waha !u>i o ka moi oia no na alii i koho jK»noia e ia a me kona mau kuhi na. a ua lawa loa ko ka moi mau waha t kemu ma ia hale me ke keakea oleia i ua wa a j>au. Aka, i keia manawa aole j>ela e ikeia nei. ke lawe j»u nei ka moi i ko na makaamara kuleana maojH)|H) ma o ka hoouhiuhi ana i kekahi mau inoa ana i nunao ai i lunamakaainann, a kauoha mai ma o kona mau lunahooikaika n me na luna aupuni e hooikaika i ka h.uwi ana i na balota i na kanaka, i mea e }>uka ua mau inoa la ana i ma nao ai i hmamakaainana. Ma ke kumukanawai a me na kananawai o ka aina, o na makaainana ke kuleana ma ia hana, aole o kahi mea t ae aole hoi o ko moi ; o ko ka moi ku h ana oia no kona ae ana e kakau inon i na kanawai a ka ahaolelo i hooholo ai a o ka h«H>le j>aha, elike me kana men i manao ai he j)ono. oia wale iho ne k<>na kuleana. Aka aole j>e!a, ke komo jm mai nei ka moi ma ko na makaainanana a haiui a iawelawe j>u me he makaainana ke ano. a i ka wa e komo ai na lunainaka ainaiu ana i hooikaika j>u ai, alaila, hoi aku !a oia a kona kulana moi, a i ka wn e !n>«>!iol«> ai ka ahaolelo i na kanawai, kakau inoa mai !a oia ia mau kanawai oai 'o kona kuleana maojx>j)o ia a ke ktmmkanawai i haawi ai aole e hiki i na makaainana ke kii aku a kaili mai i kekahi lihi a i kekahi kulu o ko kn moi mana. oiai ua ku kaawale ia mau mana He mea kanalua nui keia ma ka ao ao o na makaamana ma keia hana a ka moi. nu* he la e hoole maojx>j>o mai ana ka moi i ko na makaainana hajiai ana i ka hana koho lunamakaainana a e Uwe aku ana a )>au i ka »nana a j>au ma kona lima, ka mana koho i na luna nukaainana a me ka hooiaio ana i na kanawai, alaila, elike auanei ke aupuni 0 Hawaii nei me ke auj>uni o Kusiaaia 1 ka moi a me kona aha kuhina ka mai\a e kau i na kanawai, a e noho mai kona mau makaainana malalo o ia ka nawai. A i na ka manao ana, ke manae nei kahi j>oe he mea jx»no no i ka moi ke kahea i aha Klele kuikawa elike me Kamehameha V. a e hoike aku i kona manao no ia kahea ana imua o ia aha, no ka }toololi a hooponoj>ono hou ana i ke kumukanawai a me ka hoopau ana i ke kuieana koho lunanukaainana a na makaainana, ua manao ia poe oia ka oi (oa aku o ka pono mamua o ka hana ana ma keU. lloko o keia mau la e hele nei, ua loaa ma ko ke 'lii aoao na inoa ana i nukemake ai i mau lunamakaainana no ka aj«na koho t»lou o Honolulu nei. a e hoouna nui ana oia ia mau inoa e'hakoko pu n»e na inoa a na ma kaainana e koho ai ma ia la, a me he mau holoholona e hakaka i ka jxauku iwū o ke ake o kahi e lilo bia a pela kah», jieia iho la ke koho haloia e ikeia nei ma keia a{*ana. 1 ka nianawa e puka ai keia jx>« lunamakaainana alii a me ko na maka ainana, aole loaa iki ka noho'na oluolu a *<okahi mawaena o lakou ina ka ham iloko o ka ahaolelo, no ka mea e h<x> manao ana na iiK>a o ko ke lii aoao i ke ālii, a peb no hoi na inoa o na ma kaainana, a nolaUa mahele lua ko la kou mau noonoo i na mea a pau malo ko o ka ahaolela Ua ikeia keia mea mai ka m&kahik

1876, iS;S. 12, he kuee ko lak« noho ana ; no ke aha mai keīa ? eia n< na mea i hoakaka mua ia nei : a pehes ka aoao o na makaainana i kea vra : ke ku nei iakou roe ke kanalua nui 1 me ka noonoo ī keia ltana a ka moi me he la ka manao o na makaainaiu 1 keia wa ke nana aku. he mea makehe va ko hkou manao ana e hapai i kc koho J*aolta ana i!oko o keia apana, ua b*a na ka moi e hoouna na luna makaainana.