Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 34, 25 ʻAukake 1883 — Page 4
| This text was transcribed by: | Leilani Lindsey-ka'apuni |
| This work is dedicated to: | Henry K. Lindsey Foundation |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA
KUOKOA ME KE AU OKOA.
[I Huiia.]
No ka Makahiki…………$2 00
Eono Mahina……………. 1 00
Dala Kuike ka Rula.
POAONO, AUGATE, 25, 1883.
REDEMPTION GROUND.
Gospel Hymns Book IV. No. 10.
1
E mele au ia Iesu e,
No kona haawi ana mai
I kona koko maemae e
Ke kumu ola panai nei.
Cho. Ke kumu ola panai nei,
Ke kumu ia e malu ai,
Hoonani i ke Akua e
No keia kumu e ola’i.
2
Hoole au la mamua’e
Ia kumu ola panai nei,
Ano no nae ke ae nei au
Ia kumu ola kamahao.
Cho. Ke kumu ola panai nei, &c.
3
Pomaikai e ! ua ike au
Ia Iesu i make ae la no‘u,
Ua hemo kuu mau kaulahao,
E mele au la ia Iesu.
Cho. Ke kumu ola nei, &c.
4
Aole loa o‘u pono e,
Kei kuu mau lawehala nei.
Paa nae kuu hewa, a ola au
Ia kumu ola kamahao.
Cho. Ke kumu ola panai nei, &c.
5
E hele mai na mea luuluu,
A maha ae la ia Iesu.
Ua make ia a lilo no
I kumu e ola’i oukou.
Cho. Ke kumu ola nei, &c.
HAWAII.
HAAWINA KULA SABATI.
Helu II, Sabati, Sept. 9
Kumuhana, Ruta me Naomi. Pauku Baibala, Ruta I; 14-22.
HOOKIEKEI hou aku la lakou i ko lakou leo, a uwe aku la. Honi mai la o Orepa i kona makuahonowaiwahine; aka pili mai la o Ruta iaia.
15 I aku la keia, aia hoi, ua hoi aku kou hoahanau, i kona poe kanaka, a i kona poe akua. E hoi aku oe mamuli o kou punalua.
16 Olelo mai la o Ruta iaia, mai nonoi mai oe ia‘u, e haalele ia oe, a e hoi aku, mai ka hahai ana ia oe; no ka mea, ma kou wahi e hele ai, malaila au e hele ai, ma kou wahi e moe ai, malaila au e moe ai; o kou poe kanaka, no‘u ia poe kanaka, o kou Akua, no‘u ia Akua.
17 Ma kou wahi e make ai, malaila au e make ai, malaila hoi au e kanuia ai; o ka make oia wale no ko kaua mea e kaawale ai; ina aole, me ia hoi e hana mai ai o Iehova ia‘u.
18 A ike mai ia, ua ikaika loa ko Ruta manao e hele pu me ia, alaila, oki iho la kana olelo ana iaia.
19 Hele pu no laua, a hiki aku la i Betelehema. A komo aku la laua iloko o Betelehema, pioloke iho la ke kulanakauhale a pau no laua; i ae la lakou, o Naomi anei keia?
20 I aku la oia ia lakou, mai kapa mai oukou ia‘u o Naomi, e kapa mai oukou ia‘u o Mara; no ka mea, ua hookaumaha loa mai ka Mea mana ia‘u.
21 Ua hele lako aku au iwaho, hoihoi nele mai o Iehova ia‘u. No ke aha la oukou e kapa mai ai ia‘u o Naomi? No ka mea, ua hoohaahaa mai o Iehova ia‘u, a ua hookaumaha mai ka Mea mana ia‘u.
22 Pela i hoi mai ai o Naomi, a me kana hunonawahine pu me ia, o Ruta, no Moaba, a hele mai no ka aina o Moaba mai; a hiki mai laua i Betelehema i ka manawa o ka hoiliili mua ana i ka hua bale.
Pauku Gula. P. 16.
Manao Nui. Ka pomaikai o ka poe e hui ana me ko ke Akua poe kanaka.
Na Heluhelu La. 1, Ru. 1; 1-22, 2, Ru. 2; 1-23, 3, Ru. 3; 1-18, 4, Ru. 4; 1-22, 5, Rom. 8; 31-39, 6, Pil. 4; 1-13, 7, Rom. 22; 1-21.
Ka Manawa, B.C. 1222-1182 i ke au ia Gideona paha.
Kahi i hanaia’i, Betelehema ma Moaba.
Mele. “Hoku o Betelehema,” p. 177.
Pule i nana a hahai ia Hoku.
KA WEHEWEHE A NINAU ANA.
Ma ka Helu 10 haalele kakou i ka poe Iseraela e hauoli ana no ka lanakila ana maluna o ko Pilisetia, a i ko Pilisetia e kanikau ana no ka make nui ana o ko lakou poe ia Samesona.
Na mea i hanaia ma na mok. i koe o Lunk., oia hoi 17-21, no ka manawa mamua aku ia, B.C. 1406 paha. Heaha ia mau hana? 1, ka hewa o Mika, 2, ka aihue ana o ko Dana poe i ko Mika kahuna, me kona mau akua kii, 3, ka hewa o ko Gibea poe, 4, ke kaua ana o na Iseraela me ka luku ana i ko Beniamina.
Ma Ruta ka Haawina o keia la.
Hookahi wale no Haawina ma keia buke okoa, He buke nui no nae. Ina ua haule, pohihihi kekahi mau mea. Maopopo ole kekahi mau kupuna o Iesu.
Na hana ma keia buke, mamua aku no ia o Samesona—Ina i hoopili pono ia ka moolelo Iseraela, penei e hiki ai: E hookaawale aku i na mok. 17, 18, 19, 20, 21, o Lunk. me ka buke okoa o Ruta, a hoomaka ma ka mok. 1 o Samuela 1.
Ru. mok. 1; 1-13. Nawai i kakau i keia buke? Ua manaoia o Samuela. No ke aha i kakauia’i? I akaka kekahi mau kupuna o Iesu, me kekahi mau mea e ae ma ka hoopili ana.
P@ ke kau ia wai kekahi wi nui ma Betelehema Iuda? I ke kau ia Gideona, B.C. 1,249, ma ka manao o ka poe imi.
Aia Betelehema mahea? 6 mile ma ka hema o Ierusalema, ke kulanakauhale o Davida, a kahi hoi i hanau ai o Iesu. No ia wi, ua hele kekahi kanaka iserael Elimeleka me Naomi kana wahine me na keiki kane elua, Mahelome Kiliona, a noho ma ka aina o Moaba ma ka hikina aku o Kaimake.
Make ka makuakane, mare na keiki me na kaikamahine Moaba, Orepa ka inoa o kekahi, Ruta ka inoa o kekahi. Make na kane elua. Ekolu wahine kane make, ua umi mak. ma Moaba. Lohe Naomi ua pau ka wi ma Iuda, ua loaa ka ai, nolaila manao oia e hoi aku ilaila, me ka waiho ana nae i kana mau hunona Orepa me Ruta ma Moaba. Manao nae laua e hele pu, a hoomaka no e hele pu. Hoonohoia nae laua a elua. Ikaika ka paipai ana e noho, nui no ko aloha ia Naomi, ua oi nae ke aloha o Orepa i kona aina hanau, me kona mau hoahanau; mok. 1; 1-13.
NA MAHELE.
I Ke ano o na kaikamahine, p. 14-18.
14 Uwe nui lakou ekolu, Naomi, Ruta, Orepa. Pehea Orepa? Ua kanalua, ua honi no i kona makuahonawaiwahine me ka helelei o ka waimaka. Aka, nui ke aloha i ka aina hanau, nolaila, ua noho oia. A pehea Ruta? Aloha no i kona aina hanau me kona mau hoahanau. Aka, ua oi aku kona aloha i kona makuahonowaiwahine, a pili oia iaia.
15 Nana Naomi ia Orepa e hoi ana, heaha kana koi ana ia Ruta? He mea hoao paha keia koi ana.
16 Pehea nae Ruta? Mai aha oe ia‘u? Hai paanaau mai i keia mau pauku elua. Ua ku i ka mahalo nuiia. He aloha naau, he aloha io no keia. Me ia ke aloha o na haumana io a Iesu. Ua akaka ia Ruta ma kona ao ia e Naomi. Aia no na pono io, na pono mau me Naomi me kona poe, loaa ia mau pono iaia, e pili mau ana oia ia Naomi, e hoi pu me ia a noho pu, a make pu.
18 A pehea Naomi? oki, ea, i kona koi ana ia Ruta e noho, a ae no e hele pu. Ua akaka iaia kona aloha io.
II Ka hoi ana o laua, p. 19-22.
19 Hele pu laua a hiki ihea? I ko laua komo ana, pehea ke kulanakauhale? No ke aha ka pioloke? No ke ano e paha o Naomi, 10 mak. ka i hala ua hele aku me ke kane, me na keiki elua, me kahi waiwai paha. He maka maikai kona ia wa. Ke hoi mai nei me ke kane ole, waiwai ole, me ka maka kaumaha, me kekahi wahine e, aole he Iseraela. A lilo lakou i ka uwe ana, a ninau, o Naomi io anei keia? Aloha aloha ino! Auwe—e—Ua piha ka lewa i na leo auwe; me ko Hawaii nei auwe ana ko lakou.
20 21, A maha iki, olelo Naomi pehea? Mai kapa mai ia‘u Naomi, (oluolu.) E kapa mai ia‘u Mara, (Awaawa) No ke aha? Ua hookaumahaia, ua hele lako aku, ua hoi nele mai.
22 I ka manawa hea keia hoi ana mai o Naomi me Ruta? Ka manawa hoiliili bale o Aperila ia, na pule hope paha. A noho pu Ruta me Naomi, a hele e hoiliili bale ma ke kula o Boaza ka hoahanau pili koko o Naomi i mea ia Naomi. A lilo Boaza i aha no Ruta? Heaha hoi na hua o ia mare ana? Mat. 1; 5-6, 16.
KA HOOPILI ANA.
1 E huli i ka baibala, i ka poe i kakau i na buke, a me ka pili ana o kekahi buke me
kekahi buke, me ke kaawale ana hoi.
2 Ka wi kekahi pilikia nui. He mea kahiko ia.
3 Hele aku no kekahi me ka lako, a hoi nele mai.
4 E nana i kela mau wahine elua, Orepa me Ruta. Owai ka mea naauao o laua? O
Ruta paha, ae, e hoohalike me ia. E imi i kuleana me ka poe pono, me ko ke Akua poe kanaka. E hele pu, e noho pu, e hana pu, e oli pu, e uwe pu, e ilihune pu, e waiwai pu, e make pu, e ala pu, a loa mau loa pu ma ka lani.
5 Hoomaka kekahi poe e hele pu i ka lani. Hele mau aku kekahi poe. Hoi hope
kekahi. Mai hoi hope kekahi o kakou. Nana Halelu 10; 38,39.
6 E hele pu me ka poe e hele ana i ka lani. E huli pu me ka poe e huli ana.
7 E aloha a kokua nui i na wahine kanemake. Nana Ia. 1; 27.
Mele. “Hui Nauwe,” Hoku Ao Nani p, 226.
Pule i hui a nauwe pu aku i ka lani.
Haawina no Sept. 16, I Sam. 1; 21-28.
Olahani hou ko makou mau keiki hoonoho hua, a haule hou makou i muliwaa. Aka, eia
mai no makou imua o ke kahua hookahakaha me ka eleu.
HEAHA KA WAIHOINA LAHUI?
O ka waihona Lahui, oia no ka houluulu ana i na dala o na waiwai paa a me na waiwai lewa mailoko mai o na auhau i auhau ia aku, a me na auhau o na kino kanaka a me na holoholona, a me na auhau waiwai kukwaho, ua hui ia lakou a pau ma kahi hookahi, a ua kapaia aku ua waiwai la he waihona lahui, a i ole, he waihona aupuni paha. Heaha la ka hana a ia waihona lahui? Eia kana hana: ua kauohaia ua waihona la e ke kanawai e haawi a e hoolilo aku, i kahi wale no a ua kanawai la i kuhikuhi ai, aole ma kahi e ae, no ka mea, o ke kanawai i hanaia pela, a kauoha ia hoi, na ka lahui no i hana i ua kanawai la pela, i mea e hookele pono ia ai ua mau dala la e waiho ana ma ia waihone, nolaila, e wehewehe ana wau i keia mea imua o ke akea, i ike ai ka lahui, no lakou no ia waihona; a i ole ia, i hiki ai no hoi i ka lahui ke makaala pono, pehea, a pehea la ka hoolilo ia ana o ua mau dala nei a lakou. Ke hooliloia nei paha malalo o ke kanawai, aole paha. Ke manao nei kekahi poe o na makaainana, i ka wa i ohiia ai na dala auhau, na hai ia dala, pela ko lakou kuhihewa. Aole pela, penei paha, e hoakaka iki ae, alaila, maopopo lea. Ina e hui ana na kanaka he hookahi haneri ma kekahi oihana kalepa, a o ka huina dala i hoahu ia he elima rausani, a ua hana lakou i kumukanawai no ia mau dala e kuhikuhi ana i ke ano o ka waiwai a lakou i kuai ai ma ke ano e loaa ai ia lakou ka puka o ua mau dala la a lakou i hoahu ai; ina ua hooholo lakou o ka lole ka waiwai e kalepa ai, aole kekahi mau waiwai e ae, alaila, oia iho la, aole e hiki i ka mea i kauoha ia e kuai i na waiwai lole ke kuai aku i pai kalo, ina hana oia pela, alaila, ua kue ia i kela hui a me na kuhikuhi ana a ko lakou kumukanawai, a pehea la ka manao o ka poe nana kela dala i hoohui ai, noho malie anei lakou? Aole, e ike ana no kakou e keke mai ana no na niho o ua poe la nana ke dala. Eia ka manao o ka poe nana ke dala, e loaa ia lakou ka puka o kela dala a lakou i hoahu ai. A pela no ka waihona lahui, ua hoahu ka lahui i ke dala ma ko lakou waihona i mea e kokua ai i na hemahema o ke aupuni, oia hoi, e hoonoho i mau luna aupuni i hilinai ia maluna o ka lehulehu, a me ka malama pono ana i ka maluhia o ke aupuni, a i loaa ai hoi he poe e nana ana i na palena kupono, a ma ke alanui wale no i kuhikuhiia ia lakou, oia ke alanui e hahai ai, a o ka puka o ua mau dala la i manao ia, oia keia: 1. Aole aie ka lahui i ka hai dala, aole hoi e hoolilo wale i ke dala no ka hanohano o ka mea hookahi, aka, no ka hanohano o ka lahui; a e haawi ana hoi i kekahi mau dala i ka poe e makemake ana e hoopukapuka ia, i loaa ai hoi a i mahuahua ai ka waihoina. O ko‘u manao, aole o ka lahui ke aie i ka hai dala, aka, o hai mai ke aie i ko ka lahui waihona, nolaila, aia kekahi mau hoakaka e pili ana i ka waihona lahui. E pono no e uku ia aku kekahi o keia mau dala i na luna aupuni noho pono, hana pono no hoi, aole i mau luna aupuni hokai wale, oiai oia he limahana na ka lahui; aole no hoi e pono i ka lahui ke noho wale me ka nana ole i na kauwa hana kekee, ina e hana kekee ana lakou; aka, ina aole, ua pono no, e pono no e mahaloia na kauwa maikai, no ka mea, o ka lahui ka haku o na luna aupuni, he mau kauwa lawelawe wale no lakou, a ua uku ia hoi ua mau kauwa nei e ka lahui e like no me ke kuhikuhi a ke kanawai. E ia keia, aole e pono i na kauwa a ka lehulehu ke hoolilo wale i kekahi waiwai o ka lahui e like me kona manao, malia paha he manao maikai no ko ia luna aupuni i hoolilo ai ia mau dala, a he mea hoi e pono ai ka lahui, aka, aole nae he kanawai e kokua ana ia hoolilo ana. Ke olelo nei au, ua hewa loa no ia hoolilo ana; ua pono no ia luna aupuni ke hoolilo i kana mau dala ponoi no ka pono o ka lehulehu, a hiki mai ke kau ahaolelo o kekahi makahiki aku, alaila, noi mai i ka ahaolelo, a na ka ahaolelo e hoihoi i ua mau dala ponoi la ana, alaila, ua hala ole ua luna aupuni la malaila, alaila, oia ka luna aupuni naauao, aka, mai ka lani a i ka honua, a lawe no he $40,000 no kahi mea okoa i makemake ole ia, alaila, pehea la ka lahui e olelo ai ma ia wahi? Na oukou no e koho i ka haina kupono no ia ninau. Nolaila, ina e hehi, a a-e na luna aupuni maluna o na kanawai, alaila, nawai la e hoopau ia lakou mai na oihana ae? Na na poo o na oihana, ka moi a me ka lahui. Eia keia, aole hoi e pono ke hoopau wale i na luna aupuni noho pono, oiai lakou e malama ana i na rula a me na kuhikuhi ana a ke kanawai ia lakou, no ka mea, o ka noho loihi ana o kekahi mea ma ka oihana aupuni me ka pololei, oia kekahi mea e puka nui ai ke aupuni, alaila, aole poho ko ka lahui waihona ke uku iaia. Eia hoi keia, aole hoi e pono i kekahi i luna aupuni ke lawe wale i kekahi dala kipe mawaho ae oiai oia e uku pono ia ana mailoko ae o ka waihona lahui. Eia keia, aole no e pono ke hoonoho ia i luna aupuni ona rama, oiai he dala maemae ka ka lahui e uku ana iaia, a i ole, ia lakou paha. Ke maopopo nae i na mea a pau kona ona akea, ke hai aku nei au, oia ke kanaka a ka lahui i hoopailua loa ai, a he kanaka aihue no ia. Eia keia, aole no oia e hana pololei ana i ko ka lehulehu pono, e like me ko ka lahui uku maikai ana iaia, a i ole, ia lakou paha. O kekahi mea nui loa ia, ea. Aole pili keia mau hoakaka ana i na poe kupono nana e malama pono nei na oihana aupuni me ka laahia, aka, i na kauwa malama pono ole i ka laahia o ka lehulehu. Ke olelo mai nei paha kekahi poe ia‘u, ka, heaha la kou kuleana e kamailio nei no keia mau mea? Ae, ke hai aku nei au ia oe, he kuleana nui ko‘u ma ko‘u ano he makaainana no Kalakaua ka Moi. Owau kekahi mea e uku nei i na auhau makahiki, aole oia wale, ua pono no ia‘u ke kalaiolelo ma na mea pili i ko kakou waihona lahui, a ke manao nei no hoi au, he mea keia e kokua ai i ka pono o ka lahui, ina hookuli kekahi o na luna aupuni i na manao o keia kalaiolelo no na mea e pili ana i ko kakou waihona, ua hala ole ka mea kakau manao kokua o ka lahui. Eia keia, ua pili no keia olelo ia‘u, no ka mea, owau no kekahi luna aupuni, aole nae o ko‘u lilo ana i luna aupuni oia ko‘u mea e kamailio ole ai imua o ka lahui. Ke manao nei au, ua pono no ia‘u ke kamailio i keia mea imua o ka lahui, aole ia‘u wale; ua pono no ia kakau ke kamailio i ko kakou mau pono, aole e poho ana ka lahui a me ke aupuni i ke kakau hoakaka ana i ko kakou kuleana io iloko o ka kakou waihona lahui; aole na ke kanawai wale no e ao ia lakou, aka, na kakou no kekahi, he mau mea keia e kokua ana i ka lehulehu; ina lilo ka lahui i mea kokua ia lakou iho, he lahui ikaika ia, aka, ua mahalo nui kakou i na luna aupuni e malama pono nei i na oihana, ua puka nui ke aupuni ma o lakou iho, aole e poho ana ka lahui ke haawi hou i uku no lakou ke manao lakou pela. Ina kokua kekahi ohana ia lakou iho, he ohana maikai a kuonoono loa ua ohana la; ina kokua na sela oluna o kekahi moku ia lakou iho, aole e pilikia ana lakou; ina kokua ikaika na hoahanau o kekahi ekalesia i ko lakou kahu ekalesia, aole e pilikia ana ia kahu ekalesia a me ia ekalesia, ina kokua na makaainana i ko lakou lahui, ma ke ao ana, ma ka paipai ana e malama i na pono lahui a me na oihana lahui, alaila, he mea keia e kokua ai i ko kakou moi, a oia kokua ana pela, oia ke ola o ko kakou waihona lahui.
JOSIAH HAOLE.
Wailuku, Augate 17, 1883.
HE OLELO KIKE NO NA HOKU.
Imoimo ka hoku,
Hoku liilii imo mau.
Heaha oe? e hai mai,
Hoku liilii maluna’e.
Me ia no ka mele ana o Ala, a olelo, lilelile na hoku. Nani wale! oi ka naui i na daimana o kuu mama.
Nee mai e Ala, i kahea aku ai kona kaikunane o Keo, a na‘u e hai aku i ke ano o na hoku, na mea inoino au e mele oli nei.
He mau la na hoku, liilii no ma ka nana’ku uo ka loihi aku mai ia kakou aku.
Pehea ka loihi? O loaa ole ia oe. Mai nei aku anei a i kahi o Su? Ilaila au, a holo, holo, a holo, a holo, a pau na laau, na puu, na mala, i ka holo mai ia‘u aku.
Aole lakou i holo, o oe e Ala ka i holo, manao paha oe he mea holo ka la? Ae, ike au, holo ka la, pii ae mai ka moana a iluna pono, a iho a komo iloko o ka moana. A wikiwiki e holo maloko o ka moana, a hoea mai ma ka hikina.
Aole pela e Ala, aole holo ka la, ka honua ka mea holo, 68,000 mile ma ka hora hookahi.
Aole i komo ka la iloko o ka moana. Pulu loa ke komo. Pio hoi kona malamalama.
O, e Keo, he mea hou ia ia‘u, ina pela ka holo ana o ka honua, e wela auanei i ka la a pau kakou i ke ahi.
Kuhihewa oe e Ala, aole kakou e holo pololei ana i ka la, e poai ana kakou i ka la me 96,000,000 mile mawaena o kakou me ka la. Auwe! A pehea na hoku e Keo? Ua kokoke paha lakou, aole loihi loa aku.
Hookahi tausani miliona mile anei? Koho hou, hookahi haneri tausani miliona anei? oi aku, koho hou, pau ko‘u koho ana, e Keo. Eia ka oiaio, e Ala, 20 Teriliona mile mai nei a hiki i ka hoku e kokoke mai ana, 20 Teriliona mile, ua oi aku anei ia i ko‘u koho ana e Keo? Ae, ua pa elua haneri ka oi.
E helu, na kahi, na umi, na haneri, na tausani, na miliona, na biliona, na teriliona, na umi teriliona, kakau oe ma na huahelu 20 teriliona, ma ka papa i ike au, 20,000,000,000,000. O! makena wale na ole. Hookahi no hua io o 2, 13, hua ole 20 teriliona ka ia.
E Ala, ina holo oe ma ke kaa 30 mile ma ka hora hookahi, ane pau ka makahiki ke hiki aku oe i ka mahina. Auwe! paupauaho e au. Alia oe e auwe. Ina mau ka holo ana pela, pau na makahiki he 352 ke hiki aku i ka la. Auwe! auwe! make kahiko au. Alia, alia a auwe hou ae oe. Ehia makahiki a hiki aku oe i ka hoku paa e kokoke mai ana e Ala? 10 tausani paha; oi aku, koho hou; 50 tausani paha. Hewa hou oe, koho hou; pau kuu koho ana, nalowale, poniuniu au. E Ala, ke hai aku nei au, a eia ia 70 miliona makahiki. Auwe—e—e! Pau kuu aho.
Owai la ia hoku? o Alapa Cenetauri, a o kona lua e kokoke mai ana o 61 Cigeni. Ua holo ke kaa a hiki ilaila, ua pau na makahiki 200 miliona. Pilipu, ekemu ole o Ala a liuliu, alaila hawanawana oia, “e ko makou makau iloko o ka lani.”
Nani ka makua nana i hana i na hoku, a nana hoi i malama ia‘u, aloha au i ke Akua, aloha hoi au i na hoku. A koi aku oia ia Keo e hai hou mai i kekahi mau mea no na hoku.
A kuhikuhi Keo ia Ala i ka hoku i kapaia hoku Paa, hoku Akau. Auhea ia? Nui wale na hoku, ane loaa ia hoku Paa. Ae, lehulehu wale na hoku he hapa na hoku i ike maka ia, lehulehu na hoku i ike maka ole ia. Haohao loa oe ina nana’ku oe ma ka ohe nana hoku.
Aia la o Venusa, (hoku Loa) nani wale ia hoku. E Ala, aia he hoku, he palaneta ia. Heaha ka palaneta? He hoku no, he hoku hele nae, aole oia he la, e like me na hoku paa. He honua ia, e like me ko kakou honua, a ke poai la ia i ka la e like me ka honua, a no ka la mai kona malamalama, auwe! he honua ka o Venusa! Kuhi au he hoku maoli ia, a pela anei ko kakou honua, he hoku hele ia? Ae, ina he mau kanaka ma Venusa, a nana mai lakou i ko kakou honua, he hoku ia ia lakou.
E Keo, pehea la e maopopo ai na hoku honua me na hoku maoli, na hoku paa? Ma ka imoimo ana o na hoku maoli, a imoimo ole na hoku honua.
Auhea nae o hoku Paa e Ala? Aia la, ua loaa ia ia‘u, ae oia no. A eia ka mea kamahao, ina hoomaka oia e hoopuka mai i kona malamalama e hala ana na makahiki he 20 a hiki ia i ko kakou honua nei.
Noho ekemu ole e Ala a loihi, a ninau, e Keo, e aha ana oe e Ala kuu kaikuahine? E nana ana au i na hoku, na maka paha lakou o na Anela. Pela io no ko lakou nani. Alaila, hai paanaau pu laua i ka Halelu 148. “E halelu aku oukou ia Iehova,” a pela aku.
UNUHIIA E HAWAII.
E AE ANEI OE E PULE E AU MAMUA O KUU MAKE ANA?
Ka ninau keia a kekahi keiki i manaoia ua hoopunipuni.
He moku Beritania e holo ana mai ke awa aku, aole liuliu, ikeia he wahi keiki i hunaia mawaena o na ukana. He eiwa ona mau makahiki, he maka maikai kona, aohe ona makua, a makamaka maluna o ka moku.
Ninau huhu aku la ke kahu o ka moku, pehea la oe i ee malu ai maluna o keia moku?
Na kuu makuakane kolea i lawe mai ia‘u maanei olelo oia aole hiki iaia ke uku i ka moku ke holo au e ike i kuu makuahine ma Halifaka, kuu makemake nui ia e ike iaia.
Manao nae ke kahu moku ua wahahee ke keiki. He mea mau ia, o ke komo malu ana o kekahi iloko o ka moku, a huna ia lakou iho, a holo malu me ka uku ole i ka moku. Koi pinepine ke kahu i ua keiki nei e hai i ka oiaio, mau no nae ke keiki i kana haina mua.
Paupauaho ke kahu a olelo hooweliweli i ke keiki, 10 minute i koe a e liia oe ma ka laau o ka moku ke hai ole mai oe i ka oiaio.
Pihoihoi no ke keiki, haikea ka maka, aole nae ona makau, aole loli kona hai ana.
E paa ana ka uwati i ka lima o ke kahu, ewalu minute i koe, eono, eha, elua, wale no minute i koe, a e make oe ke hai ole oe i ka oiaio. E hai oe i ka oiaio i pakela oe i ka make.
Olelo ke keiki, e ae anei oe e pule au mamua o kuu make ana? Kunou iho la ke kahu. A kukuli ke keiki a hapai i na lima iluna a pule oia i ka pule a ka Haku, E ko makou makua iloko o ka lani, &c., a pau ia, pule oia i ka Haku, ia Iesu, “E kuu Iesu makamae, e lawe aku oe ia‘u i kuu home ma ka lani.”
Hiki iaia ke pule, aka aole hiki iaia ke wahahee. Pau loa lakou a pau maluna o ka moku i ka uwe waimaka ana. Lele ke kahu moku, lalau i ke keiki, apo, honi, a olelo, he oiaio no kau haina, maopopo loa aole oe i wahahee mai. UNUHIIA E HAWAII.
Iloko o na mahina eono o keia makahiki i hala ae nei, ua ili a aole nae i nahaha koe nae he hookahi o lakou, he eiwa mau mokuahi nunui i ka wa e hoopuka ana iwaho o ke awa o Nu Ioka a i ka komo ana mai no hoi. Ua ano papau ka nuku o ke awa, mamuli o ka laweia ana aku o na ukana o na lepo opala a lu ia ma ka nuku e na waapa. O ka mokuahi kulanakauhale o Roma ka mokuahi i ili a nohaha ma ka nuku o ua awa la oiai oia e hookomo mai ana iloko.
Uluaoa na hale inu rama i keia mau po ma o na leo uluaoa o na sela o ka moku kaua Pensacola.
NA HOOLAHA KUMAU.
ASA KAULIA.
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
tf.
J. L. KAULUKOU.
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
KEENA HANA: Ma ke Keena o W. C. Akana ma alanui Moi. tf.
W. O. SMITH
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Helu 36 alanui Kalepa.
tf.
HENRY N. KAHULU.
LOIO, LOIO, LOIO.
E loaa no ma Koolauloa a ma Honolulu i
kahi wa, ma ke Keena o W. L. Holokahiki
ma alanui Betela. 1128 1 yr.
W. A. KINI.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Helu 15 Alanui Kaahumanu,
Honolulu. tf.
W. R. KAKELA
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
tf.
W. L. HOLOKAHIKI.
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Wehekealaula alanui Betela.
tf.
- ROSA. (AKONI.)
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Ma ke Keena Loio Kuhina.
tf.
S. B. DOLE.
LOIO, LOIO, LOIO.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Ma Alanui Kaahumanu.
tf.
CECIL BROWN.
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
A he Agena Hooiaio Palapala no ka
Mokupuni o Oahu
KEENA HANA: Helu 8 alanui Kaahumanu.
tf.
JAMES M. MONSARRAT.
(MAUNAKEA.)
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: alanui Kalepa. tf.
RICHARD F. BICKERTON.
(PEKEKONA.)
Loio a he kokua ma ke Kanawai.
KEENA HANA: Helu 27 alanui Kalepa.
tf.
SAM’L L. KAWELO.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA, Puakalehua, alanui
Maunakea, Honolulu. tf.
SAM’L K. KAEO.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Me J. L. Kaulukou ma ke
Keena o W. C. Akana. tf.
KALE KULIKA.
Luna Hooiaio Palapala Moraki a me na
Palapala o ia ano, Luna Hooiaio Palapala
Aelike mawaena o ka Haku a
me ke Kauwa, Luna haawi Palapala Mare.
KEENA HANA: Kihi o alanui Moiwahine
me Kaahumanu. tf.
- C. COLEMAN.
Amara a he mea hana Mekina
Kapili Kapuai hao lio.
A ME KA
Hana ana Kaa Lio, etc.,
Hale Hana ma Alanui Alii,
905-tf E kokoke la i ke Alanui Papu.
S. H. MEEKAPU.
Tela humuhumu lole.
HALE HANA: Helu 11 alanui Nuuanu. tf.
F. PAHIA, SAM’L. M. KAAUKAI.
Ana aina!! Ana Aina!!
KEENA HANA: Aia ma alanui Moi, kokoke
Loa i ka Uwapo o Hooliliamanu. tf.
- BREWER & CO. (BURUA MA.)
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke. tf.
JOSEPH E. WISEMAN.
LUNAHOOPONOPONO O NA WAIWAI PAA
—A ME—
Luna Imi Hana,
Helu 27 Alanui Kalepa, Honolulu
Luna Hoolimalima no na Rumi, na Hale, a me
Luna Kuai me Hoolimalima o na Waiwai
Paa ma na wahi a pau o ka Paemoku.
Luna Imi Hana no ka pe a pau i nele
i ka hana ole ma na wahi a pau i
makemakeia ma kekahi mokupuni
o ka Paeaina.
N. B.—Na Palapala Hoolimalima e hanaia ma ka eleu; e ohiia na Bila Aie a me na hana e ae a pau e pili ana i na hana Oihana Kalepa me ka eleu a me ka pololei. O na Unuhiolelo a me na Maheleolelo ana, e hookoia me ka maikai. O na kauoha a me na kamailio ana maloko o na leta no kekahi o na hana maluna ae, e hookoia me ka eleu loa. tf.
NA HOOLAHA KUMAU.
KA MIKINI
HUMUHUMU LOLE
MAIKAI
ST. JOHN.
E LOAA NO MA KA HALEKUAI O
MR. GEO. F. WELLS.
O ka Mikini Humuhumu Lole Maikai
loa keia, i hiki ke @
hope, a i ikeia ma ka @
Hawaii nei. He Mikini
maikai loa no na kanaka Hawaii,
he mikini luhi ole.
KUMUKUAI $55.00
me Hookahi Gita (Kika)
hookani maikai
loa makana.
O ka poe ma na kuaaina e ake @
keia ano mikini humuhumu, e hoaie @
kou i ke dala ia
GEO. F. WELLS
ma Honolulu, a nana no e hoouna @
i makemakeia, me na mea a pau @
ka mikini, a nana e hookau aku @
moku, me ke kaki ole ia o ka @
mekini la.
O ka poe a pau e holo mai ana ia Honolulu
nei, mai poina lakou i ke kipa aku i ka
halekuai o
GEO. F. WELLS
Ma alanui Papu, a e kiloha iho @
humuhumu la, oia ka
Royal St. John.
Eia pu no me ia na pila hookahi @
pau, o ka loaa koke ana @
no ia mai Amerika
a me Europa
mai, oia
Na Pila Guitar (Kika), he @
mai ka $5 a hiki i ka $125 ke
kumukuai o ka pila hookahi
200 Koliana mai ka $2 a hiki i ka @
ke kumukuai o ka pila hookahi
100 Ohe Puluka, $2.50 a hiki i ka $10
ke kumukuai o ka ohe hookahi
12 Pahu Hookani nunui, a me @
Hookani liilii, a me na ano @
keleawe a pau, e loaa no ma keia
halekuai i hoikeia maluna me ke
KUMUKUAI EMI WAIPAHE.
Na Piano maikai, @
me ke Kumukuai Emi Loa i
ike ole ia ma Hawaii nei
He nui aku no na mea i koe, @
la a me keia e kilohi @ iho, @
ae ma ko‘u halekuai ma Alanui Papu.
E hookoia ka makemake o kela a me
keia me ka eleu.
GEO. F. WELLS.
1006 tf. Alanui Papu.