Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 25, 23 Iune 1883 — NUHOU KULOKO. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

NUHOU KULOKO.

Inehinei ka holo ana o Hoku At> no na paeaina o Maikonisia. ••Ua holo ka nioku manuwa Ameiika }{jtafoda i ka wanaao o ka Poalua nel Ua hoikeia ae he lono, e ku mai ana ka mokuahi Matisopa i ka la 26 o keia mahina ae. Ma ke kakahiaka o ka Poakoiu nei i ku mai ai ka manuwa Amerika Essex tnai Kalio mai. I ka auina la Sabati o kela pule aku nei i ku mai ai he manuwa Farani i ko kakou awa nei. He lono, e huli hoi mai ana ka Ona Miliona i Hawaii nei ma ka mokuahi Sfausopa iloko o keia mahina ae. I ! He ahi nui kai ikeia ma ke awaawa o! Makiki i ke kakahiaka o ka Poakahi nei. l'a pio no nae. He la hoomanao no ka la hanau o Kamehameha ka Poakahi nei, ā he la hoomanao no hoi ia no kela kaliua kaua weliweli o Watalu. Ua ku mai ka mokuahi Suesa i ka auina la oka Poalima o kela pule, a nana i hoau mua ka uwapo raokuahi kahiko i hana hou ia iho nei. Ua lohe mai makou mawaeua o na hihia nui a kekahi loio o keia kulanakauhale e hooloheia ana ma 3ce kau !>anako o keia kau, he mau hihia oki mare ka hapanui. —-— Ua haule i ka Poakahi nei, he wahi leta me $500 bila hanako maloko, na kekahi haole o na mokupuni o kakou nei, oiai oia ma kona alahele e hiki aku ai i ka Paka o Kapiolani. I ka Poakahi ka la 2 o keia mahina ne e noho ai ke kau hookolokoLo Kiure ma Honolulu nei. E makaala e na Kiure ika la i hoikeia a e akoakoa ae ma kahi i hoikeia akn ia oukou, He wahi kuaua ka i hoohelolei iho ma ke kulanakauhale nei i ka wanaao o ka la Sal>ati nei, a ma ka po o ka Poakoiu nei a me ke kakahiaka o ka Poa ha nei, ua hoohelelei hou iho he mau kuaua koikoi. Mawaena o na ohua maluna mai o ka mokuai " Kulanakauhale o Nu loka rika la Sabati nei, ua huli hoi mai keia mau J*amaaina o kakou : Moohean, Kinau Waila, A. Herbert, Keoki l.uka, a me kekahi jx>e e iho. No elima makahiki ko M*. A. T. Atkinson noho ana ma ke ano he kumu kula no ka halekula o Koleaka, a malalo o kona noho kumu ana, ua 110ho kula ia e ia mai ke 42 a hiki i ka aneane ana e piha ka 250 hatimana a hiki iho la i kona wa i hoopauia iho nei. He 700 poe i kaupaonaia ko lakou mau kaumaha pakahi ma ka tiiea kaujuona o Howe, ma na la hoikeike o kela pule aku nei, a mailoko mai o keia \>oc he 700, hookahi 0 lakou i oi ae kona mau paona oia o Hiue Makinikaea. he 261 ona i>aona. Mawaena o na hihia o ke kAu Kiure 0 keia mahina ae, e hooloheia ana na hihia laipila oka Hope Luna ~Makat o Wailuku kue i na Hoahanau Kawainui a me ka ona a lunahooponopono o ka nupepa GazetU y a me ka hihin laipila ia Kauka Pika kue i ka nupejxi Papa Pai Poaew. I ka Poalima o kela pule aku nei ka hoike ana oke kula nui o Punahou, a .a hoomauia i ka Poakahi a me ka Pox.Mi nei. Ma ke ahiahi oka Poaliiua nei i haiolelo ai na haumana e puka ana ma ka luakini o Kaukeana Ua haiia mai la makou, no ekolu mahina e hoomaha ai na haumana. Ua lilo mai nei Ike knaiia e Waila nu kekahi o na mokuahi hou o Spreckds ma, a e hooli!oia aku ana oia i mokuahi holoholo piliaina no kakou nei. Ua kapiliia keia mokuahi ma kekahi pa kapili moku o ke kulanakauhale o Pila» delepū. He Soo ona tona, a ua hoouioia he biki iaia ke holo lie 1 mile Ika hora. He 195 kapuai kona loa, a he 16 kapuai kona hohonu. E hoea uut ana oia i o kakou nei iloko ae nei o ka mahina o lulaL Mamua aku nei, ua hoolaha aku makou no ka aihueia ana o kekahi mau moa na ka Luna Wai, a o da mau moa Uua manaoia e hoikeikeia ana ma ka hoikeike i weheia ai i ka Poakolu a me ka Poaha o kela pule aku nel Ma ia mau \x hoikeike, ua ikeia ua mau moa la ma ka hoikeike, ua hookomoia e hoikeike e kekahi haole. Ua ninauia aku ua haole la i kahi i loaa ai iaia ua mau moa la,t ua hoike oia ua loaa iaia ma o kekahi Pake la. He mau moa minamina loa ia keia e ka Luna Wai, a ma na la hoikeike iho nei, ua lio ia mau moa kekaki makana.

ī j He puhi ohe hauoli mahina ma k. | Enia Kuea i ke ahiahi o ka Poalua nei i • 7 Ua lonoia ua waiho aku ka Hunom a Kipikona i kona kulana kakauolelo < ka Pa{>a Oia. Ma ka Poalima ka ia i o keia mahi | na, ua hanau mahoe iuai ka ]whaka < Kaona me kana nahine he ma kaika mahine mohaha. Ua olohani ae kekahi hapa o na kei ki hoonoho hua o ka haiepai o Kipiko na i ka Poalua nei, mamuli o kekahi mau hana eoanookoa a ka iuna nui c ka halepal Maluna oka mokuahi "Kulanakau hale o Ku loka," a me ka mokuahi $u cza, i loaa mai ai na nuhou makamaka o na aina e, a eia ke paholaia aku la imua o ko makou poe heluhelu. Ua hoopaahaoia kekahi Elele o ka Hale Aupuni i ka Poakahi nei, no kona inu ana a ona aiaila kii aku la oia i ka lio o kekahi mea e a noke i ka loholo. Ua hala aku nei i Wailuku ma ka mokuahi Likelike i ka Poalua nei. ka Lunakauawai Kiekie Alapaki. no ka malama ana i ke kau hookolokolo kaapuni A]>ana Elua e malamaia ana ma ka hale hookolokoio ma Wailuku. — I ka auina la o ka la Sabati nei i maneleia aku ai ke kino kupapau o ke 'iii Ruta Keeiikolani a i ka iiina kupapau aiii o Maemae. Nui ka [>oe i koino ma ka huakai hooiewa a nui no hoi ka poe makaikai ma na huina alanui. He pepa pili dala ka hana a ka poe mai iepera ma ka halemai ma Kukuluaeo, aole o ka j>oe mai waie no, aka, o kekahi poe e ae no kekahi o mawaho aku nei. a mawaho aku lakou o ka pa e pipili ai a o na lima ke ho-o ioa aku iloko no ka puu pepa. He pono anei keia hana ? Me ke kaumaha makou e hoike aku nei, ua hala ma ka aoao mau o keia ola ana ko makou makamaka a hoa hana pu oia o Mr. S. W. Kua Milimili. Ua kamaaina oia i makou, a ua kupa kona mau helehelena iko makou aio. Ua haia oia. Aloha ino. O keia mea e piii ana i ka maie'o Kapu i ka wahine a hoi i ko na aina e, aole he oiaio o ia, ke hoi wahine ole aku nei no oia me kana niau keiki. O ka wahine a R. Maka kekahi e hoi pu ana me kana mau keiki, a me kekahi poe Kilibati. E laweia ana kekahi mau hoa o ka Ahahui Opiopio o Kaumakapili i ka hana ako kakou Haku i ko na aina e ma ka inoa oka Hui Opiopio. Oka hua mua keia i loaa ma keia hana e hele nei i na aina pouli. Ma ke awakea o ka Poaono o kela pule aku nei i kudala akeaia ai kekahi hapa ona aina o Lunalilo ma ka hale kudala oE. P. Adamu. He nui ka poe i akoakoa malaila no ke koho ana i na aina. Malalo iho na aina i kudalaia: Ekolu aina kalo ma W'aikiki, lilo īa Kamuela Paka no $190. Aina ma lao Maui, lilo no i ka mea maluna no $250. Kau, 2357 eka, lilo ia Mrs. C. R. Rishop no $500. Elua loi kalo ma Waikiki, liloia F. L. Leslie no $110. He mau kahua kupono no ke kukulu hale oka apana helu 1 he 7 aoi eka, ame ka apana helu 2, he 4 a oi eka, ua lilo no ika mea maluna no $3415. Apana helu 3, he 4 a oi eka, lilo ia G. H. Dole no $170. Apana heiu 4, 5, 6, 7, 8, 9, he 4 a oi o lakou eka pakahi, ua lilo ia J. M. Monsarrat no ka huina dala he 1,765. Apana helu 10 me 11, he 4 eka 0 kahi a he 3 0 kahi, lilo ia Kimo Kamapela 110 $1,210. Apana helu 12 he 2 aoi eka, lilo ia M. Hyman »10 $425. A|\ana helu 13, 14, 15, he 3 a 01 o lakou mau eka pakahi. lilo ia Kamuela Paka no $1,665. Apana heiu 16. he 3 aoi eka, lilo ia Kimo Kamapela no $600. Apana helu 17, he 3 a oi eka, lilo ia Kakalaika no $600. Apana heiu 18. 19, 20, 21, he 3 a oi ko lakou mau eka pakahi, lilo ia Kimo Kamapela no $2,865. Apana helu 22 me 23. he 4 eka o kahi a he 2 o kahi, lilo ia W. H. Bailev no $775. Apana helu 24, 25, 26, he 4 eka pakahi o na apanā hopēi a aoie he maopopo na eka o ka apana mua, lilo ia Akanu no $1,110. A|>ana heiu 27, 28, 29, he 6 ekapakahi |o na aj>ana hōpe a he 4 o ka apana Imua, lilo ia Kimo Kamapela no $270, i