Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 24, 16 June 1883 — KA MEA KUPAIANAHA. [ARTICLE]

KA MEA KUPAIANAHA.

( Kakauia no ke Kuokoa.) Ua weheia ka Aha Hoikeike nui o na mea ulu na mea ulu ole, na mea eheu, na mea eheu ole, na holoholona o na ano a pau, a me na mea kolo o ka aina a me ke kai, i ka Poakolu nei, a ua hoomauia a hiki i ka Poaha nei. Maikai no na mea a pau i hoikeikeia a ua mahalo no ka manao o ka hapanui o ka lehulehu i ka hoomaopopo ana iho, ua maikai na mea a pau. Malaila i ikeia ai na holoholona lio, bipi, puaa, a he mau holoholona wawae ha e ae no kahi; a ua koe nae ka holoholona wawae lua. Malia paha e ninauia mai ana, heaha la keia ano holoholona wawae lua? Ae; he mea hiki no ke hai ia a hoakakaia ke ano o keia ano holoholona; i hiki ai i ka lehulehu ke hoomaopopo. Eia kona ano: He elua wale no wawae o keia ano holoholona, he mau wawae loloa nae; a he hiki no i kekahi ke helu i na manamana o kona mau wawae, e like no me ka nui o na manamana o ke kanaka maoli nei. He mau peahi kona, e ulu ana ma ka aoao akau a ma ka aoao hema, e like no me ka ulu ana o na oiwi lima o ke kanaka maoli nei. He helehelena kona, he mau papalina, he mau maka, he ihu, a he pepeiao; elike no me ke ano o ke kanaka maoli nei. O kona alelo nae, he ano okoa loa, ua maheleia kona alelo iloko o elima mana. O ka mahele mua, aia ilaila he wahi ekeeke uuku, kahi i waihoia ai ka laau i kapaia he "maalea," o ka mahele eha he wahi puolo ka i laila, oia kahi puolo o ke "aui;'' o ka mahele ekolu, he wahi kulu iki kai laila, oia o "kaalo;" aia i ka mahele elua, e loaa ana ka wale o "ka mali;" i ka mahele ekahi, ilaila e loaa ai ka hiu, oia hoi kahi e pelu hou mai ai ua huelo nei a nahu i ke kumu. He wahi ano holoholona ano kupaianaha keia: Aole ona ai i ka mauu, aole no hoi ona ai i na lau; aia kona manao nui o ka hua, ka mea i hanau ia e ka manu maloko o kona punana. Aole makou i ike i ke kumu i hoikeike ole ia ai o keia ano mea; aka, malia paha ua hopohopo ka poe ia lakou ka hana o makau ka lehulehu; a i ole, ua mamina no paha ka poe ia lakou ka hanai ana i keia mea kupaianaha, nolaila, ua huna ia mai ka hoikeike pu ana me kona mau hoahanau holoholona. Inehinei i hoike ai ke kula o Kaakopua, malalo o ke alakai ana a Mr. A. T. Atkinson.