Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 22, 2 June 1883 — KA HAKU KOKERANA. [ARTICLE]

KA HAKU KOKERANA.

O ka Haku Thos. K.okerana, ka Ela 0 1 >udoneIa, oia ke keiki mua loa a Akihola, ka eiwa o na Ela kaulana o ke aupuni o Sekotia. Ua hanauia oia ma ka la 14 o Dekemaba, 1775, a ua hoohanaia oia malalo o na kuhikuhi a kona makuakane hanai, oia hoi o Adimarala Sir Alekanedero Kokerana. I ka piha ana o kona mau makahiki i ka 15, ua hoonoho aku kona makuakane hanai iaia ma\alo o na kuhikuhi o ka Haku Kita, oia hoi ka Alihikaua Nui o na aumoku Beritania ma ke Kaiwaenahonua iloko o ia mau makahiki. ( E hoomanao ko makou poe heluhelu, o keia no ka Haku Kita i puka pinepine ai kona inoa iioko o ka moolelo o ka Haku Nelekona, no ko laua kue kekahi i kekahl) Ua waiho aku ka makuakane hanai o ka Haku Kokemna opio 1 na hoike e pili ana no kana keiki hanai i ka Haku Kita, me ka hai ana i kekahi o kana mau hana koa i ko lakou wa i hoouka ai i ke kaua me na moku Paniolo ma na kahakai o na mokupuni | o Inia. Na ia mau hana koa ana i hoij keike ae iaia iho iloko o kona mau la ) opio, oia kekahi o na eueu o keia mau . ia iho, a hookohuia mai la oia e ka Ha* |ku Kita he wahi Lutanela o na koa , opio, no kona moku kaua Adimarala klk Moiwahine Ka)ota. He mau niahina loihi keia noho ao ana a Kokerana opio maluna o ka rao* j ku Aditnarala o ka Haku Kita, ua pii mahuahua ae kona ike, ka noeau. ka i eleu, a me ka mikiala hana iloko o na | wa a pau, a na keia mau mea i hoike aku i kona nanaina akamai imua o na' aiiimoku, a ua hooii\o kokeia iho h, he Lutaneia Ekolu o na koa \larina.

I mea e hookoia ai na hoike e pili ai\a no kana mau hana koa ameb w**i vro ole iloko o kona inau la opio, aki | kekahi la e holoholo ana ka moku ka£| ua Moiwahine Kakna oka Haku Kita mawaho ac ona kahakai o Eaielona,

aia hol ua ikeia aku la kekahi moku | kaua e hookokoke mai ana ma nakaI hakai o kekahi awakumoku e pili kekoke I ana, a iloko nae o ia wa, no ke ano ikaika kupono ole ana m<u o ka makam, [ aole lakou e hiki koke aku ana ilaila ' mamua o ka napoo ana o ka la, ina aole e pa koke mai ana- kekahi makani ikaika ia lakou nel Nolaila, manao iho la ka Haku Kita s _ aku la oia i kekahi o kona mku Lutanela a me na koa e holo a e pio mai i kela moku muluna o na O ka Haku Kokerana opio, mau o ka miki i na iTj.Vr haawiia aku ai iaia e hana, pela rJioia i eleu ai ma ke noi ana aku i ka Aakū Kita, nana ke alakai ana i na waapa kaua i ka moku kaua e hookomo ik iloko o ke awa. Me ke ano kanalua ka Alihikaua nui i nana mai ai i ke kansda opio i noi aku nana e alakai na waapa kaua i kahi o

ka enemi. Mamuli o ka aa o ka Haku Ko kerana opio e hele aku a e hui me na enemi maluna o ua kauoha koke ae \a ka Haku Kita i na waapa kaua ekolu a kuu ia ihe ia iloko o ke kai, iho aku la o Lutanela Haku Kokerana me na koa marina he 60 a oi a kau iluna, hoe aku ia. lakou nei me ke kia pololei ana i ka nuku o ke awa, kahi aka moku Paniolo e hookomo la iloko.

O keia ka moku Paniolo Koma, a mai na kahakai mai o Italia kana huakai oka hoi ana mai. Ua pakele mai oia mai na aumoku mai o Adimarala Sir Sydney Smith e holoholo ana ma ia mau kai, a ua alualuia mai keia moku e kekahi o kona mau aumoku a no ka pakela holo loa o keia moku Paniolo, aole i lihi launa mai na aumoku Beritania mahope ona a hiki wale i keia ahiahi i hni iho la me ka moku o ka Alihikaua j Nui Haku Kita. I O keia moku Paniolo Koma, aole j oia i lako loa me na pukuniahi nunui no ke ka\m, a oi- ke kumu i hiki ole ai i keia moku ke ku aku imua o ka moku oka Haku Kita. 0 na waapa kaua ekolu e holo aku nei, hiki aku la lakou nei i ka nuku o ke awa iwaho, a kuu aku la hoi ka heleuma o ka moku Paniolo ma na kuaau kahi kokoke loa i kekahi Papu e ku ana iluna o kekahi puu, a hoolana iho la na waapa kaua malaila a hiki wale i ka wa i uhi mai ai 0 ka po, a haawi hou ae la ka Haku Kokerana i kana kauoha, a hookomo aku la lakou nei iloko o ke kowa me ke kia pololei ana mahope o ka moku o ka enemi. ■ Hoomau aku la na waapa kaua ekolu 1 ka hookomo ana iloko o ke awa, a i ka wa o lakou i kokoke aku ai ma ka aoao o ua moku nei, kamailio kokeia | mai la lakou nei i kekahi olelo Paniolo maloko o ka o-le, a no ko lakou nei pane o\e ana aku, a me ka ikaika loa o ka lakou nei hoe ana me ke ake e pili koke aku ma ka aoao o ka moku, iloko no o ia sekona pokole i loheia aku ai kekahi leo nui e kahea ana, a ki kokeia mai la na waapa kaua ekolu e na pukuniahi he 30 aoie ka moku Paniolo, a kapalulu like ae la lakou iluna o na waapa Beritania, a iloko o na sekond pokole loa, piholo iho la iloko 0 ke kai kekahi waapa kao nui e lawe ana i na pukuniahi liilii elip, a au ana na wahi koa kakaikahi i koe iho iloKo oke kai me ka pinana ana ae ma ka aoao ona waapa elua i koe iha

Kahea ae la ka Haku Kokerana opio i kona raau koa e hoe me ka iknika nui, a o kona leo, ua hookoia me ka eleu !oa e kona mau wahi koa kakaikahi i koe iho. Me ka wiwo ole o na wiwo ole, peb iho la keia keiki opio e ku nei mamua o ka ihu o kona waapa, a iloko o na minute pokole pili aku la na waa-i pa kaua Beritania elua ma ka aoao o ka moku Paniolo, a iloko o ia wa i hoo-| ko» ai ka makemake kikipu a me ka | hou pahikaua, ke hele la a hou aku a i ou nval £ hoike ana kekahi mea kakau i ka- l na hoike imua o ka Alihikaua Haku Kita i ka wa i pau ae ai o keia kaua no namea e pili i ka Haku Kokerana opio, penei: " Oiai na waapa kaua i pili aku ai l ma ka aoao o ka enemū e ku ana ka Haku Kokenna mamua o ka ihu o ka waapa, me ka hoao ana c bwe aku i ko-' na mau koa iluna o ka oneki, aka, no ka nui buna ole mai e na koa o ka enemi e kuku mai ana ma ka palek&i o ka moku, na ia mea i pale mai i ko ma ! kem wa e pii aku ai Ua kakiaia aku ka o na pukuniahi a ka enemi me | na pauku Uau, a ua hiki ok ta lakou ke!

ki mai ia makou. Oka Haku Kokera na, he elua Qna manawa i hiki ai ma ka rigini o ka moku iloko o na uluaoa o na elau pu a me na pahikaua, a he elua hoi ona manawa i eha ai ma ka haule ana mai iluna o ka waapa, a he elua ona moku ma kona kipoohiwi hema me ka pahikaua a na koa Paniolo, a me he mea la ma ke koho wale ana aku, aole i emi mai maialo o ke 30 kanaka i male leia, oiai 0 mua 0 kona kuka ua paa wale r.o i ke koko." He hapalua hora mahope mai o ia ma.nawa, ano mauieule iho lā ka Haku kokerana no ka nui loa kokō e kahe nei iloko o kona kuka, a iloko o ia wa i haawi ae ai oia i ke kauoha, e |huli hoi lakou no ko lakou moku, nolaila, haalele aku la lakou nei i ke kulana aka moku Panio\o e ku ne'f a nia ka hora 20 ka wanaao, pili aku la lakou iiei ma ka aoao o ka moku kaua o ka Haku Kita. (Aole ipau.