Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 18, 5 May 1883 — Page 2
| This text was transcribed by: | Kakulu Alameida |
| This work is dedicated to: | Kakulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA
KUOKOA ME KE AU OKOA.
[I Huiia]
No ka Makahiki................................$2.00
Eono Mahina......................................1.00
Dala Kuike ka Rula
POAONO, MEI 5, 1883.
AUHEA KA HUAI
Ua lohe pinepine makou i kahi poe iwaena o ko makou mau makama heluhelu, e ninau ana no na hana a ko kakou Aha Kuhina e noho nei, me ko lakou i mai, ua poho ka manaolana i ka hilinai ana maluna o lakou. Pela io no paha ka poe i hilinai maluna o lakou, aka nae, o kekahi hapa o ka lehulehu e noho nei, aole no lakou i hilinai maluna o keia poe mai kinohi mai, aole i poho ko lakou manaolana, no ka mea, aohe no a lakou manaolana no keia Aha Kuhina, a ua ko no e like me ka lakou i noonoo mua ai aohe hua.
O na hoolala olelo ana a lakou, ua neo, a ua hoka na paulele ana i ka lakou mau olelo. O na pomaikai kino e kahe nei maluna o ka aina, a e ohi nei hoi ke aupuni i ka waiwai, he hua ia nan a oihna kalepa a me mahiai e lawelawe nei; aole mamuli o ke alakai naauao ana a ko kakou mau poo aupuni; aia ka hapa nui o ia mau pomaikai iwaena o ka poe o ko na aina e.
Heaha la na pomaikai i hanaia e lakou nei no ka aina a no ka lahui Hawaii? Owai la ka i kaena nui iloko o ke kau ahaolelo i hala no na mea e ola ai ka lahui Hawaii? Owai la ka i hoahewa nu i i na hana o na kau i hala, me ka olelo ana, aole i malama pono ia ke ola o ka lahui Hawaii? Owai la ka i kaena iloko o ke kau ahaolelo o ka makahiki 1882 no na hale lapaau e manaoia ana e kukulu ma na mokupuni a pau o Hawaiia nei, i mea hoola i ka lahui o “Hawaii ponoi?” Ua hala iho nei he umi mahina o ka noho ana o keia kanaka a me kona poe hoa ma ka oihana, a ke hele aku ne ii ka elua miliona paha na dala a lakou i hoolilo ai, a auhea ka hua? Auhea na hale lapaau no ke ola o ka lahui Hawaii ma na mokupuni o kakou?
Ke pane mainei na makaainana o Lahaina me ka leo walohia, “i make o Hoomana no ke kauka ole.” Auhea na hana nui no ka pomaikai o ka lehulehu mai Hawaiia a hiki i Kauai? He mau alahaka maluna o kekahi mau kahawai, oia wale no. Eia ka o ka hope o na haanui ana a pau, a me na paikano ana a keia kanaka non aka noho poo ana @ ka Aha Kuhina e hono nei he noo@ a aohe o ka n@ wale no, aka o ka poino pu kekahi, e like me ka poino ana o ka poe i alualu aku mahope ona a noho i Lanai, ahu wale ka hoka i Waikiki. Ua loaa no he Akamai, a no ia Akamai ua puni kahi poe; aka, o ka naauao e mau ai ke Ea o ka aina, aole i loaa ia mea.
Ke nana iho kakou i ka moolelo o keia Pae Aina no na makahiki eha i hala ae nei, aole paha e loaa ana he wahi aupuni kumukanawai, kahi i hoomaewaewaia, a hoomainoinoia, na makemake a me ka pono o ka lehulehu holookoa e like me ko Hawaii nei. O ka olelo kai hoonuiia, aka nae, he olelo hua ole.
UA APOIA.
Ua halawai iho nei makou me kekahi makamaka o Kona Hema, a mai ia ia ma ii lohe ai makou no kea la ana o na hana maikai ma ia mau apana, mamuli o na paipai ana o Keoni Kalama. Ua ala hou na ahahui opiopio, a ua ikaika lakou i keia wa. I mai oia, ua noi ka ekalesia o Kaawaloa ia Kalama e noho loa me lakou. Ua hala aku nei o Kalama i keia wa, a aia i Kau kahi i hapai ai i ka hana, a ua holopono no hoi kana hana ma ia apana.
O kekahi mea i haiia mai e keia makamaka, a he mea no paha e hauoli ai ko makou poe heluhelu, oia ka heluhelu nuiia o ke KUOKOA ma na apana o Kona. Ua hai mai oia, mamuli o na alakai ana a me na paipai ana o ko kakou nupepa i hoala hou ia ai kekahi mau hana iwaena o na makaainana o a ia wahi, a ua holopono ia mau hana, a ke ike nei ka poe hana i ka pomaikai.
Hauoli makou ina pela, no ka mea, aole kumu e ae mawaho o ka pomaikai o ka lahui Hawaii nana i kono mai ia makou e hapai i keia hana luhi. O ka pomaikai o ko Hawaii nei, he mea nui ia i ko makou noonoo. Ua hapai makou i keia hana, me ke hoao ana e kalai maluna o ke kahua kuokoa, e waiho ana in a olelo “waha kole:, a e kamailio ana me ke aloha in a mea a pau, aole loa nae e hoapono in a hana kekee.
A o ka makou leo paipai i na makamaka o Kona, e hapai nei i na hana maikai no ke kino o no ka uhane, oia keia, e hoomau aku me ke ahonui, a e hoomanao kela a me keia i kona kulana iho, ina he puuku, a he oihana e ae paha, e hana me ka pololei. Aole nele ka hana pono i kona ukali pomaikai. Aole no hoi e nele ka hahai ana o ka poino mahope o ka hana apiki, ke hoomau ia aku ia mau hana me ka paakiki o ka manao. Me keia mau olelo paipai no hoi makou e hoeueu ne ii ko makou poe heluhelu, aole ma na Kona wale no, aka ma na pea a pau o ka aina. E ala nui kakou.
KA ULIA MA LAHAINA.
MALOKO o keia pepa e ikeia ai ka moolelo o ka halawai o na makaainanan ma Lahaina, no ka nonoo ana i ka poino i haule maluna o lakou mamauli o ka maka ana o Hoomana, me ka lapaau ole ia e kakahi kauka, a me ka lakou mau olelo hooholo e pili ana. Ua make o Hoomana mamuli o kona hakaka ana me kona hoalauna iloko o ko laua wa e ona ana. Ua houia oia i ka pahi, a ua loaa he oki nui ma kona aoao. Ua manaoia nae ina i loaa i kekahi kauka kupono, he mea hiki no ke hoolaia oia. Aka, aole kauka, a ua poino ke ola o ke kanaka. Pono i komakou poe heluhelu a pau ke noonoo akahele ma keia mau mea, a e imi me ka ikaika loa ma na ano a pau i kulike me ke kanawai, i mea e pakele ai ke koena o ka lahui main a kumu hoopoino ola e laha nei maluna o ka aina i keia wa. He oiaio ua mahuahua i keia wan a kumu keakea i ka maluhia o ka aina, aka he mau kumu wale no keia i hiki ke paleia, ke lawelawe lokahi na makaainana ma kea no naauao, malalo o na kanawai o ka aina.
O ke ola o kanaka, a me ka maluhia o ka aina, he mau mea ano nui ia, i oi ae mamua o ka waiwai a me ka hanohano. Ke hopohopo nei makou no ka make hanohano o kahi poe o kakou, me ka hoopoina in a kumuhana nui o ke ola a me ka maluhia.
KA HOU PAHI MA LAHAINA.
Pu ke Kai o na Makaainana.
[Uunhiia mai loko ae o ka nupepa Hawaiian Gazette .]
Lahaina, Aperila 23, 1883.
O makou ka poe nona na inoa malalo, he poe noho ma Lahaina, ke makemake nei makou, ma o na kolamu waiwai o kau pepa, e hoike i ko makou ahewa ikaika loa i ke aupuni, no ko lakou hiki ole (a makemake ole paha) e hoolako mai ia makou me kekahi kauka. No keia kumu, ua poino ka ola o kekahi kanaka maoli o Hoomana kona inoa. Penei ka moolelo o keia mea:
Ma ke ahiahi Poaono, ua hakaka o Hoomana me Kalolo, a o ka hopena, ua okiia o Hoomana ma kona aoao hema, he elua a elua paha me ka hapa iniha ka loa, a ma loko mai okeia ok ii puka mai ai ka naau.
Ua hoounaia he elele i Wailuku e kii i ke kauka, ua hoi mai oia i ke awakea la Sabati; a ma ka hora elima o ia la no, hiki mai la he elele mai ka Luna Makai mai, e olelo ana ua mai ke kauka aupuni, mole hiki ke @ Lahaina. Ua noho o Hoomana a hiki i ke kakahiaka Poakahi, a kuu aku la i kona ea hope loa.
Ke manao nei makou, he mea hiki no ke malamaia ke ola o keia kanaka, oiai aole i moku ka naau, na puka wale no iwaho, a no ka waiho ana iwaho me ka malama ole ia, ua pehu, a o ke kumu ia i make ai.
Ke olelo nei makou me ka haina ikaika, oia ka make o keia kanaka maluna o ke aupuni. Ina i mai ke kauka aupuni, o aha hoi ke hoouna mai he mea e ae, oiai ke manao nei makou, ua oi aku mamua o ka hookah na kauka ma ka aoao hikina.
Elua mahiko ma keia aoao, nona na limahana e hoohanaia nei mai ka elima haneri a hiki i ka eono haneri kane me na wahine, He mea maopopo he hiki no ke loaa kekahi ulia poino, a ina pela, a hanaia aku iakou e like me keia hanaia ana o Hoomana, alail, o ka wa ia a makou e hoike ai i ko makou kue, aole wale me ke kakau lima ana, aka, me na hoike kino kekahi.
E. Jones, J. Dudoit,
R. S. Bugg, Wm. Y. Horner,
S. P. Simonds, F. Conradt,
Moses Kuaana, H. Zerbe,
J. C. Kirkwood, Jose Espinda,
C. H. Foock, D. Kanoho,
E. Keimana, Chas. Bushanan,
Ahlo, L. N Kauai,
F Rose, S. K. Kalaikini,
Frank Clark, E. Ayers,
Andrew Sylva, Wm. Ludlum,
J. Hoopii, Thos, Forsyth,
Kia Nahaolehua, A. Markle,
M. Makalua, E. C. Holu,
G. Goldstein, C. O. Sohnson,
G. H. Horner, R. P. Rose,
G. Shearles, Kimokeo,
Kekua, Wainee,
Kailianu, Kameiliili,
Nakahuna, D. W. W. Keawe,
Ma kekahi halawai o na makaainana o Lahaina Maui, i malamaia iloko o ka Hale Hookolokolo, ma ka la 24 o Aperila, 1883, ua hooholoia na Olelo Hooholo malalo iho.:
No ka mea, ma na la he lehulehu wale i kaa hope ae nei, ua ike makou ma na mea i hanaia a maopopo, a me ko makou ike i kea no o ko makou noho ana i keia manawa, me ka manao no hoi he poe makou malalo o na kanawai a he kuleana no hoi e akoakoa pu ae i kahi hookahi ma ka maluhia a me ka hoike ae i ko makou mau pilikia i ke aupuni a makou e hono nei. Nolaila e Hooholoia: O ke ano nui o keia halawai ana, oia no hoi ka hewa o nei aha Kuhina e noho ne ii keia wa, no ka hoolako ole ma ii kauka lapaau mai no makou, i hiki ai ia makou ke hooiaio iho, ina he kauka lapaau kekahi maanei ia manawa, hiki paha iaia ke hoopakele ae i ke ola o Hoomana k, he kanaka Hawaii, oiai ma ke ahiahi Poaono la 21 o Aperila nei, ua hou ia iho la kona aoao hema a moku, a i ka Poakahi mai ka make ana.
Hooholoia : Ke noi haahaa aku nei makou ano i ke aupuni, e hoouna mai i kauka lapaau no makou, i hiki ia makou ke ike iha ua kokoke kekahi mea e kokua mai ai, e like hoi me keia hewa nu ii loaa iho nei.
Hooholoia: E hoounaia i mau kope o keia mau Olelo Hooholo i ka Peresidena o ka Papa Ola a in a pai nupepa o Honolulu.
David Kamaiopili, Peresidena.
Kia Nahaolehua, Kakauolelo.
NO KA MOIWAHINE EMA.
Kona Aoao Niaupio, Poomakaia, Kuapala, &c.
(Kakaua no ke Kuokoa)
O Kalanakaumakaowakea k, noho ia Kaneaumi w. hanau o Piilaniwahine, w, a o Ahuai, k, noho ia Piilaniwahine, w, hanau o Lonomaaikanaka, w, a o Keawenui k, noho ia Lonomaaikanaka w, hanau o Kalaninuiiamamao k, a o Kalaninuiiamamao k, noho ia Ahia w, hanau o Kekunuiaulumoku k, a o Kekunuiaulumoku k, noho ia Kaniniuokalani w, hanau o Kalikookalani w, a o Keliimaikai k, noho ia Kalikookalani w, hanau o Kaoanaeha w, a o Keoni Ana k, noho ia Kaoanaeha w, hanau o Kekelaokalani w, Lahilahi w, a o G. Naea k, noho ia Kekelaokalani w, hanau o Ema Kaleleonalani w, a o Kamehameha IV ka Moi mare ia Ema Kaleleonalani w, hanau o ka Haku o Hawaii k, a o Kaeo k, noho ia Lahilahi w, loaa o A. K. Kunuiakea. Eia hou mai keia.
O ko ka Moi Wahine Ema aoao Kaupakuea—he Poomakaia.
O Keaweikekahialiiokamoku k, noho ia Lonomaaikanaka w, hanau o Kalaninuiiamamao k, a o Kalaninuiiamamao k, noho ia Ahia w, hanau o Kekunuialeimoku k, a o Kekunuialeimoku k, noho ia Kaniniuokalani w, hanau o Kalikookalani w, a o Kalaninuimolokuloku k, noho ia Kalikookalani w, hanau o Kaoanaeha w, a o Keoni Ana k, noho ia Kaoanaeha w, hanau o Kekelaokalani w, Lahilahi w, a o G. Naea k, noho ia Kekelaokalani w, hanau o Ema Kaleleonalani w, a o ka Moi Kamehameha IV mare me Ema Kaleleonalani w, hanau o ka Haku o Hawaii k, a o Kaeo k, noho ia Lahilahi w, loaa o A. K. Kunuiakea. Eia hou mai keia.
Ko ka Moi Wahine aoao Kapu Kuapala, He kapu Hoomanao Kapu Poo Hoolewa i ka La.
O Kihapiilani k, noho ia Koleamoku w, hanau o Kauhiokalani k, a o Kauhiokalani k, noho ia Kauamanu w, hanau o Makaku k, a o Makaku k, noho ia Ikeakaponoole w, hanau o Kaowao k, a o Kaowao k, noho ia Kalaniniowakea w, hanau o Kuaenaokalani w, a o Kalauawa k, noho ia Kuaenaokalani w, hanau o Kuapuuweloikalani w, a o Hilimaka k, noho ia Kuapuuweloikalani w, hanau o Kukaeleiki w, a o Kauamanu k, noho ia Kukaeleiki w, hanau o Namakaeha k, G. Naea k. a o Naea k, noho ia Kekelaokalani w, hanau o Ema Kaleleonalani w, a o Kamehameha IV mare ia Ema Koleleonalani w, hanau o ka Haku o Hawaii.
O keia na aoao kulana kiekie loa o ka Moi Wahine ma ka aoao o kona makuakane, a me kona makuahine, mai ko laua mau kupuna kahiko mai. Aole paha he malamaia ana keia mau kapu i keia wa, a e hana ia aku oia, e like me ka hana ana a ka poe kahiko i kona mau kupuna, aka, ua hoikeikeia keia i ke kulana alii o kona mau kupuna, a oia hoi, noloko maioia o na aimoku o Oahu, o Maui, a o Hawaii.
Ua akaka pu hoi ma keia hoikeike Papa Kuauhau ana, o laua me kona kaikunanae na pilikama pili loa ia Kamehameha a me kona poe mamo a e like me na mea i hoikeia maluna ae.
I kona mare ana i ka Moi Kamehameha IV ua lilo oia he Moiwahe a hiki i keia wa.
Mai na moolelo mai o na mookuauhau o keia mau inoa e akaka pono ai na alii nona na kau mai kahiko mai, a ili mai i na keiki a lakou, i hanau ai me na wahine alii kiekie a me na kane alii kiekie; a pela e ili mai ai na kapu, a me na Papa a lakou i alii ai. A o na alii ia hanauia ma kela ano, oia ke kapaia he Kuhaulua.
Iloko o keia mau mooalii maluna ae, mai ia Keawe mai, a hiki in a mamo eha e ola nei iloko o keia wa aole wahi e haule ai. A pela hoi ma o Kalankauleleiaiwi w, la a ma Lonomaaikanaka w, aole no he wahi kina. Pela mai ia Kakuhihewa ka Moi o Oahu; a me kana wahine i loaa mai ai keia poe, aole no i emi iho. Nana ae no ia Kamalalawalu, a me kana wahine i loaa mai ai keia mau mamao, aole no he haule, He kiekie wale o na puka ma ii na mamo e ola nei. E waiho ae kakou i keia. A e nana aku i ka iala o ka pane mai.
Ka Mookupuna ma ka aoao o ka Moi Kalakaua.
Ua hoopokole ia mai keia Papa, a ua waihoia aku na mea o lalo loa aku a o keia mookupuna, ua hoomaka ia mai ia Umi a Liloa mai. Penei:
O Umi a Liloa k, noho ia Piikea w, hanau o Kumalae k, a o Kumalae k, noho ia Kunuunuipuwalua w, hanau o Makua k, a o Makua k, noho ia Kapohelemai w, hana o I k, a o I k, noho ia Kawalu w, hanau o Ahu k, a o Ahu k, noho ia Kaoiwi w, hanau o Kapaihi k, a o Kapaihi k, noho ia Umiulaikaahumanu w, hanau o Heulu k, a o Heulu k, noho ia Ikuaana w, hanau o Keaweaheulu k, a o Keaweaheulu k, noho Ululani w, hanau o Keohohiwa w, a o Kepookalani k, noho ia Keohohiwa w, hanau o Aikanaka k, a o Aikanaka k, noho ia Kamae w, hanau Keohokalole w, a o Kapaakea k, noho ia Keohokalole w, loaa o Kalakaua Kamakaeha w, Likelike w. Eia hou hoi keia.
O Lonoikahaupu k, noho ia Kalanikauleleiaiwi w, hanau o Keawepoepoe k, a o Keawepoepoe k, noho ia Kanoena w, hanau o Kameeiamoku k, (aole keia o Kameeiamoku mahoe, a i hanau pu ai me Kamanawa) a o Kameeiamoku k, noho ia Kamakaheikuli w, hanau o Kepookalani k, a o Kepookalani k, noho ia Keohohiwa w, hanau o Aikanaka k, a o Aikanaka k, noho ia Kanae w, hanau o Keohokalole w, a o Kapaakea k, noho ia Keohokalole w, loaa o Kalakaua k, a me kona mau kaikuahine. Eia hou keia.
O Umi a Liloa k, noho ia Kuihewamakawala w, hanau o Kuimeheua k, a o Kuimeheua k, noho ia Kalanikuiwalono w, loaa a Niau w, a o Niau w, noho ia Mokulani k, loa a o Ululani a o Keaweaheulu k, noho ia Ululani loaa o Keohohiwa w, a o Kepookalani k, noho ia Keohohiwa w, loaa o Aikanaka k, a o Aikanaka k, noho ia Kamae hanau o Keohokalole w, a o Kapaakea k. noho ia Keohokalole w, loaa o Kalakaua a me kona mau kaikuahine.
Ma keia mau mookupuna ae la o Umi a Liloa wale no o keia poe i aimoku ia Hawaii, i ka wa kahiko a mai ia ia mai no na hanauna a kahi no a aimoku hou ia Kalakaua, a e like me ke koho ana a ka Ahaolelo Kuikawa o Feb. 12, 1874.
A o keia mau hanauna alii mai ia Kuimeheua mai, a ia Keohokalole, he poe alii no lakou e like me kea no o ko lakou hoohuihui ana.
Ma ka auina la o ka Poaha iho nei, ua hookolokolo na kanaka i pepehi ai in a Pake ma Heeia, Koolaupoko, a ua hoopaiia elua o lakou, a he eha i hoohuuia. Ua nui ka mahaloia o ka Olelo Hooholo a ka Lunakanawai o ia Aha e ka lehulehu a pau.
Aha Hookolokolo Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai ma ka Waiwai o JOHN LAPAKI o_______________i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke keena.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Mele Kaona o Honolulu, e hoike mai ana o JOHN LAPAKI no Kalawao, ua make kauoha ole ma Kalawao, Molokai, ma ka la ___o__________m. h. 1883, a e noi ana e haawaiia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia Mele Poaono i oleloia.
Ua kauohaia o ka POAONO ka la 2 o IUNE, mm.h. 1883, i ka hora 10, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke keena Hookolokolo o keia Aha ma Koloa, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike ma ii ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua Noi la. A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke KUOKOA, nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Koloa, ko Hawaiia Pae Aina.
Mei 1, 1883 Jacob Hardy,
Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.
1118 3ts.
LULU DALA LUAKINI.
E malama hou an aka Ekalesia o Kaumakapili, he lulu Dala no ka Luakini Hou ma ka hora 10:30 o ke kakahiaka SABATI IUNE 3, 1883.
Ma ia wa e ikeia ai ka iakaika o kela Komite keia Komite, a me ka nui o na Dala e paa nei ma ka lima o lakou i kohoia no kela Apana keia Apana. Ke kono pu ia aku nei ka oluolu o na mea a pau loa, e naue nui ae me na Lau Oliwa a ke Aloha, no ka Heiau Laa o ko kakou Haku o Iesu Kristo. Me ka mahalo.
H. Walakahauki,
Kiai Ekalesia o Kaumakapili.
Mei 2, 1883. 1118 4ts.
OLELO HOOLAHA
O na apana aina eha o Nahinu k, o Kaheo, Kula Mokupuni o Maui, he kanaka Hawaii i make ma Honolulu, ma ka m.h/ 1857, e waiho la ma na ili o Koula, a me Paholei, iloko o ke aupuaa o Koheo, ma ka moku o Kula, Maui.
Ke haiia aku nei ka lohe i ka poe a pau e noho ana ma ua wahi la, a ma kahi e kokoke ana i ua mau apana aina la. E kuaiia aku ana, a e hoolimalimaia aku ana i ka mea a mau mea e makemake ana e kuai a e hoolimalima hoi, ma ka mea non aka inoa malalo, a me kona hope i kakau inoa pu ia. E loaa no na palapala o ia mau aina ma ko maua lima, a me na palapala Sila Nui hoi, a me ka helu o ke kuleana.
E loaa no maua i ka poe e makemake ana e kuai ma Honolulu nei. No na hoakaka ana no kahi e loaa ai na mea nona na inoa malalo, a ninau ma ke Keena KUOKOA.
Manele,
Kahahawai, (Hope)
Honolulu, Oahu, Mei 1, 1883. 1118 rt
KA LAINA HOOHOLO
Kaa Ukana o Ohua o KAUAI.
E haalele ana i ke Awa o NAWILIWILI no KOLOA me KAPAA ma na POALUA a pau, mahope iho o ke ku ana aku o ka MOKUAHI, a e hiki hou ana ma kahi i hoikeia maluna no ka halawai ana me ka MOKUAHI ma na POALIMA a pau.
UKU AUHAU NO KELA A ME KEIA HUAKAI,
s 2 . 50
A ma na apana mamao iki aku, e like me ka Aelike.
No na Ukana, He 10 Paona aole Uku.
E hoolakoia no na Lio ina i Makemakeia.
W. H. RICE,
ONA.
1118 3ms
NA HOOLAHA HOU.
Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai ma ka Waiwai o AHULI w, o Honolulu i make kauoke ole. Imua i ka Lunakanawai Kiekie Hon. A. Francis Judd.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Mose Wahaiki o Honolulu, e hoike mai ana, o AHULI w, no Honolulu, ma make kauoha ole ma Kikihale, Honolulu, ma ka la 4 o Aperila, m. h. 1883, a e noi ana e haawaiia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia ua o Mose Wahaiki k, i olelo ia.
Ua kauohaia o ka POALUA ka la 22 o MEI, m.h. 1883, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la imu o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike ma ii ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noila. A o keia olelo kauoha, e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ka Nupepa Kuokoa, Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Aperila 30, m. h. 1883.
- FRANCIS JUDD,
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
Ikea: Henry Smith, Hope Kakauolelo.
1118 3t.
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pai Aina.
Ma ka waiwai o PALAU k, no Waihee, Maui i make.
Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi a POOiki w, a me Kahele k, e noi ana e hooponopono ia ka waiwai a Palau k, no Waihee, Maui, i make, a e hooholo ia in a hooilina.
Nolaila ke kauoha ia ku nein a kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI 1883, ma ka hora 9 a.m. Ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kkahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue e hoike ia.
ABR. FORNANCER.
Luna K. Kaapuni Apana 2, H. P. A.
Lahaina April 19, 1883.
1117 3ts.
Ma ke Keena o ka Luna Kawanwai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.
Ma ka waiwai o ABR. OHIA k, no Wailuku, Maui, i make.
Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi a J. W. KALUA, ka Luna Hooponopono o ka waiwai o ABR. OHIA k, no Wailuku, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kon MooWaiwai, a e hookuu ia mai ka oihana.
Nolaila ke kauoha ia aku nein a kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI 1883, ma ka hora 10 ½ a.m. Ma ka hale hookolokolo ma Wailuki, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.
ABR. FORNANDER.
Luna K. Kaapuni Apana 2 H. P. A.
Lahaina April 19, 1883,
1117 3ts,
Ma ke Keena o ka Luna Kanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.
Ma ka waiwai o KAAMA k, no Wailuku, Maui, i make.
Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o J. W. KALUA, ka Luna Hooponopono o ka Waiwai o KAAMA k, no Wailuku, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kona Moowaiwai, a e hooholo ia ka Waiwai in a Hooilina.
Nolaila ke kauoha ia aku nein a kanaka a pau ke pili, o ka POAHA oia ka la 24 o MEI 1883, ma ka hora 10 a.m. ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i koho ia mo ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.
ABR. FORNANDER.
Luna K. Kaapuni Apana 2 H. P. A.
Lahaina April 19, 1883.
1117 3ts,
Ma ke keena o ka Lunakanawa Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Ainia.
Ma ka waiwai o B. KEAKUA k, no Wailuku, Maui, i make.
Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi a Maeha w, a me Kunewa k, a enoi ana e hooiaio ia ka palapala kauohe hopeloa o B. KEAKUA k, no Wailuku, Maui i make aku nei.
Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POALIMA, oia ka la 25 o MEI, 1883, ma ka hora 9 o k kekehiaka, ma ka Hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaiia Pae Aina.
Lahaina, Apr. 19, 1883. 1117 3t
Me ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.
Ma ka waiwai o NALEIPULEHO k, no Wailuku, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J. W. Kalua, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o NALEIPULEHO k. no Wailuku, Maui, i make, a e hooholoia ka waiwai in a hooilina
Nolaila, ke kauohaia aku nein a kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI 1883, ma ke hora 1 auina la, ma ka hale hookolokolo ma Wailuki, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.
Lahaina, Apr, 19, 1883. 1117 37.
Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.
Ma ka waiwai o KAILI k, no Wailuku, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J. W. Kalua, e noi ana e honoponopono ka waiwai o KAILI k, no Wailuku, Maui, i make a e hooholoia in a hooilina.
Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI, 1883, ma ka hora 11 o ke kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Wailuki, oia ka la a me kahi i hojoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue e hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.
Lahaina, Apr. 19, 1883. 1117 3t.
Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.
Ma ka waiwai o na keiki oo ole o WILLIAM EDMONDS no Waihee, Maui.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a T. W. Everett, ke Kahu malama kino a me ka waiwai o na keikioo ole WILLIAM EDMONDS, no Wailuku, Maui e noi ana e hoaponoia kona MooWaiwai, a e hookuu iaia mai ka oihana.
Nolaila, ke kauohaia aku nein a kanaka a pau ke pili, o ka POALIMA, oia ka la 25 o o MEI, 1883, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pai Aina.
Lahaina, Apr. 19, 1883. 1117 3t
HOOLAHA HOOKO MORAKI A ME KE KUAI.
I kuleke ai me ka mana kuai maloko o kekahi palapala moraki i haawiia e Wahinemaikai me Daniela Escheeverria ia Rev. H. Binamu, kakauia ma ka la 4 o Sepatemaba 1879, kakau ia ma ka buke 61 aoao 192, 192, a oiai o na palapala eia ma ka lima o Lorrin A. Thurston ka Luna kauoha, ma keia ke hoikeia aku nei, ua manao ka Luna Kauoha e hoopaa i ua palapala moraki la no kea no uhakiia o na olele ae like, a ma ia hooko ana i ua palapala moraki la, e kuaiia aku ana ma ke kudala akea ma ke keena kudala o E. P. Adamu ma Honolulu, ma ka POAONO ka la 19 o MEI ma ka hora 12 awakea, na aina i hoakaakaia ma ua palapala moraki la, oia kei malalo iho:
O kela aina a pau e waiho la ma Honolulu, Oahu, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui, Helu 4-456, ia Mahana, nona na ili he 991 anana, i hui pu ia me 4 Lok Kalo, ke kahua hale, a me na hale maluna o ka aina i hoikeia.
No na mea i koe, e ninau i ka mea non aka inoa malalo, ma kona keena oihana ma ka helu 38 Alanui Kalepa.
Lorrin A. Thurston
Luna Kauoha.
Honolulu, Apr. 25, 1883. 1117 4ts
NA HOOLAHA HOU
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o KEKUAHAU k, no Hilo, Hawaii, i make.
Ua heleuheluia o na waihoia ka palapala noi o Hanalei w, e noi ana e hoonohoia i Lunahooponopono no na waiwai Kekuahau k, no Hilo, Hawaii, i make, a e hooholo ia na hooinlina a e mahele aku in a waiwai o ka mea i make.
Nolaila, ua hauoha ia in a mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 23 o MEI, m. h. 1883, i ka hora umi o kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaiik, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.
F. S. Lyman, Lunakanawai Kaapuni.
Hilo, Hawaii, Aperila 11, 1883.
1116 3ts.
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o KAWAINUI k, no Wailea, Hilo, Hawaii, i make.
Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o T. Paaluhi k, ka Lunahooponopono no na waiwai o Kawainui k, no Wailea, Hilo, Hawaii, i make, e noi ana e apono ia kona hoike hope, a e hooholo ia ka waiwai in a hooilina, a e hookuu ia oia me kona hope mai ka Oihana Lunahooponopono Waiwai.
Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAKOLU oia ka la 23 o MEI. m. h. 1883, i ka hora umi o kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ko hoikeia.
F. S. Lyman, Lunakanawai Kaapuni.
Hilo, Hawaii, Aperila 11, 1883.
1116 3ts
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o MOEALOHA k, o Hilo, i make.
Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o Keakappoo w, e noi ana e hoonoho ia oia i Lunahooponopono no na waiwai o Moealoha k, no Hilo, Hawaii, i make kauoha ole.
Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili o ka POAKOLU oia ka la 23 o MEI, m. h. 1883, i ka hora i awakea, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahia me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.
F. S. Lyman, Lunakanawai Kaapuni.
Hilo, Hawaii, Aperila 12, 1883.
1116 3ts
HOOLOHA KOMISINA PALENA AINA.
Mamuli o ke noi ana mai o W. R. Castle, e hooponopono ia na palena o keia hapa o ka aina i kappa ia o Puueopaku, Hilo, Hawaii, i haawai ia ma ka Palapala Hooko Helu 7753 ia Kahikona.
Nolaila, ke hoike aku ne ii na mea a pau i pili, me na mea aina e pili pu ana, o ka POAKOLU oia ka la 9 o MEI, m. h. 1883, i ka hora 1 awakea, ma ka Hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia. F. S. Lyman,
Kokisina Palena Aina.
Hilo, Hawaii, Aperila 12, 1883.
1116 3ts.
HOOLAHA KOMISINA PALENA AINA.
Mamuli o ke noi ana mai o Hon. c. R. Bishop, e hooponoponoia na palena o ka aina i kapaia o Makalawena, ma Kona Akau, Hawaii.
Nolaila, he hoike aku nei i na mea a pau i piii, o ka POAHA oia ka la 10 o MEI, m. h. 1883, i hora 10 o ke kakahiaka ma ka Hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i hokoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia: a ke kauoha nei keia in a mea aina e pili ana, e hoomaopopo no na palena aina e pili ana me ka aina e hana ia nei.
F. S. Lyman, Komisina Palena Aina.
Hilo, Hawaii, Aperila 12, 1883.
1116 3ts.
OLELO HOOLAHA
Ke poloai ia aku nei ka poe nana i kuai i ke Ahupuaa o Pelekunu, ma Molokai, e akoakoa mai ma ka Luakini ma Holokahana no ka hookaa ma ii ko lakou koena me ka uku pane ma ka pule hope o Aperila. D. Himeni,
Maraki 13, 1883. 1116 3ts.
OLELO HOOLAHA
E ike auanei na ano kanaka apau loa i keia, aole loa au e hookaa ana i kekahi aie i aie ia ma ko’u inoa, ke ole e loaa aku kakahi palapala hooiaio mai a’u aku. Nailima.
Auwaiolimu, Aperila 18, 1883,
1116 4ts.
OLELO HOOLAHA
I ka poe waiwai a pau e noho ana ma keia aupuni. E ike auanei na kanaka apau. Owau o Lota Kuokoa Hoopii. Ke papa loa aku nei au ia oukou, mai hoaie mai i kuu wahine mare ia Mrs. Hiaa no ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia’u, a me ko maua moe, nolaila, aole loa au e hookaa ana ia mau aie, maluna iho no o oukou ia mau poho. Ke papa pu ia aku nei ka poe e malama ana i kuu wahine o pilikia lakou ma ke Kanawai.
Lota Kuokoa Hoopii.
1116 4ts.
HOOLAHA HOOPAU HUI.
O ka Hui o Ahuna me Alama, a i ole Chong Hing Wai, e lawelawe ana i ka oihana kanu raiki ma Wailua, Kauai, ua hoopauia i keia la me ka ae like maikai.
Ua kuai o Ahuna i oleloia ikona kulena ia Con Cheok o Honolulu, a o Alama me Con Cheok i oleloia na mea nana e lawelawe ana i oihana, malalo o ka inoa hui mua.
O ka uku ana o na aie i ua hui la, e ukuia ia Alama me Con Cheok. Ahuna,
Alama,
Con Cheok,
Honolulu, Apr. 16, 1883. 1117 3ts
HOOLAHA
D. H. Arnold a me J. H. Sherer no Colusa, California, a me John N. Wright no Honolulu, he poe hui lakou malalo o ka inoa Hui, D. H. Arnold & Com, ma ka hana kuai Holoholona, Lio, Hoki, Puaa me na holoholna e ae,
O California me Honolulu na wahi hana o ka hui. D. H. ARNOLD
J. H. SHERER
JOHN ., WRIGHT.
Honolulu April 20, 1883.
1117 2ts
HOOLAHA A NA LUNA HOOKO
Kauoha o Charles Titcomb, i make
Ke hoolaha nai na mea nona na inoa malalo iho, ina he koi ka kekahi i ka waiwai o Charles Titcomb i make aku nei, e waiho mai ia koi in a mea nona na inoa malalo iho nei, iloko o na malama eono, o haule auanei.
A ke kauoha nei, ina he waiwai o ka mea i make ma ka lima o kekahi mea e waiho nei, e hoihoi koke mai ia waiwai in a mea nona na inoa malalo nei. A pela hoi ina ua aie kekahi i ka mea i make, e hookaa koke mai ma ke keena o William O. Smith ma ke Alanui Kalepa, Helu 38, ma Honolulu.
Alfred S. Hartwell
William O. Smith
Na Luna Hooko Kauoha.
Honolulu, Aperila 19, 1883, 1117 2ts.
HOOLAHA HOOKAPU AINA.
E ike na mea a pau ke nana iho i keia, owau o Kauhaiulei k, ka hoa hui o Waioahukini k, ma ke kuai ana i ka aina i kapaia ka inoa o A-u, a me Kuilei, e waiho la ma Hamakua, mokupuni o Hawaii, non aka Palapala Sila Helu 2584.
Nolaila, ke papa loa ia aku nein a mea a pau maluna o na mau aina la aole i kii waleia.
O keia mau aina a’u e hoolaha aku nei, oia na aina e olelo ia nei e na keiki a ke kaikunane o ka wahine mare o H. N. Waioahukini ua lilo ia lakou i ke kuaiia, a e hooponopono ana lakou i keia mua aku me kea no hoopunipuni a apuka, oiai eia no au a me Kahea w, ka pilikoko ponoi o Waioahukin. E nana pono i ke kalohe. B. Kauhaiulei.
Honokaa, Hamakua, Hawaii. Apr. 24, ’83.
1117 4ts
NA HOOLAHA HOU.
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.
Ma ka waiwai o P. BARENABE, @ Hawaii i make.
Ua heluhelu ia a ua waho an aka @ o G. W. A. Hapai ka Lunahooponopono 2 waiwai o P. Barenaba k, ma @ make, e noi ana e apana m. k. @ a e hooholo ia ka waiwai in a mea @ hookuu ia oia a me kona hope @ Lunahooponopono Waiwai.
Nolaila, ua kauohaia na m@ ka POAKOLU, oia ka la 23 o Mei, 1883, ma ka hora umi o kakahiaka, @ le hookolokolo ma Hilo, Hawaii, @ ka manawa i koho ia no ka @ noi la me na mea kue ke hoike ia.
F. S. Lyman, Lunakanawai Kaapuni @
Hilo, Aperila 14, 1883. @
Aha Hookolokolo Kiekie @ Aina, ma ka Hooponopono waiwai @ hana o ka Waiwai o PETERO @ make kauoha ole. Olelo @ noi a ka Luna Hooponopono @ kuai ana i kekahi Waiwai @.
Ma ka heluhelu a me ka @ ka palapala noi a W. A@ Hooponopono Waiwai a @ o PETERO WAHAKAN@ ana e kauohaia oia e k@, @ o ka mea make i oleloia, a @ Kekahi mau kumu ku i ke Ka@ kuaiia ua waiwai paa la.
Ua kauohaia e hele mai @ mea i make a me na mea a pau @ waiwai la imua o keia Aha ma @ 17 o MEI m. h. 1883, ma ka @ kahiaka, ma ke Keena Hookolokolo @ nolulu, ma ia wa a ma ia wahi e@ ina he kumu kekahi e hoopuka @ kauoha e kuaiia ua waiwai la.
A ua kauoha hou ia e hoo@ kauoha no ekolu pule mamua ae @ loheia i i oleloia, Hoko a ka H@ a me ke Kuokoa he mau o pepa @ Honolulu i oleloia.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina @ Aperila 10 m. h. 1883.
BENJ. H. A@
Lunakanawai o ka Aha K@
Ikea: Henry Smith Hope Kakauolelo A
Aha Hookolokolo Apana Eha @ ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono @ Ma ka Waiwai o PAPAEKA @ make kauoha ole. Imua o ka i@ Kaapuni ma ke keena.
Ma ka heluhelu a me ka wah@ ka Palapala Noi a Kaaha w@ M@ ke mai ana o Papaika k, no M@ make kauoha ole ma M22aa, @ m. h. 1874, a e noi ana e haawi @ la Hookohu Luna Hooponopono @ W@ K. Mika.
Ua kauohaia, o ka POAONO @ MEI m.h. 1883. o ka hora @ ka, oia ka manawa i kohoia no ka @ i ua noi la, imua o ua Lunakanawai A Keena Hookolokolo o keia Aha, @ ma ia manawa a ma ia wahi no @ na mea a pau i pili e hoike mai @ he kumu oiaio ko lakou, e ae ole @ la. A o keia olelo kauoha e @ olelo Hawaii i ekolu pule ma ke @ nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina Aperila 7 m. h. 1883. @@
Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. 111@
Aha Kaapuni Apana Eha, o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono, Waiwai @ Waiwai o WAALOA k, o Waimea @ Imua o ka Lunakanawai Kaapuni @ na.
No ka mea, ma ka la 19 o Feberuari @ 1883, ua waihoia mai imua o ka Aha @ Palapala, io oleloia, oia no ke Kau @ Loa o Waaloa k. i make aku la; a @ pala Hoopii e noi ana e hooiaiaia k@ la Kauoha a e hoopuka hoi ka Pa@ Hooko no______________ua waihoia ma @ koe w.
Nolaila, ua Kauohaia o ka @ ka la 19 o MEI m. h. 1883, @ 10 kakahiaka, ma ka Rumi Hooko@ hi e hooiaioia ‘i ia Palapala Ka@ lohe hoi no ia noi ana mai, a me k@ i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha @ hoopuka ana i ka Palapala Luna H@
A ua Kauoha hou ia, e hoo@ ma ka olelo Hawaii no na ule 2 ke KUOKOA, he nupepa i pana ma @.
A ua Kauoha hou ia, e hoopuk@ pala kena no na hoike no ia Palapala @ a me na hooilina o ka mea make, @ nei, ehele mai a e kue i keia Kala; a @ i ka wa i oleloia.
Kakauia ma Koloa Ko Hawaii Pai Aina @ Aperila 7, 1883. Ja@ H@
Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. 11@
OLELO HOOLAHA
o NA MEA A PAU HE KULEANA MA @ LOKO O KA Hui i ikeia ka Hui Kuai A@ omanu, Papaa, Moloaa, a me Kaa@ Koolau, Mokupuni o Kauai, Ke hoime ia @ nei ka lohe ia lakou, E hoike mai lak@ kou iho imua o ke Kakauolelo Nui o ke @ ai ka Luna Nui paha, i hookah malama ma keia la aku. E hoike pu mai i ke @ aa ai he mahele oioio, he hooilina @ kuaiia paha.
Ua makemake pu ia no hoi na @ ka Hui e akoakoa ae i ka halawai nui e @ ma ia ana i ka la 28 o keia malama ma @ kini o Koolau. E makaala o nele ana @ kai kuleana. Joseph H. Ka@@
Kakauolelo. Ja. Kah@ Luna W
Moloaa, Kauai, Apr. 2, 1883. 111@
OLELO HOOLAHA
E ike auanei na kanaka a pau ma W@ o na keiki a’u, na hunona a me na @ a’u ke papa loa aku nei au ia lakou @ wale, a lawe wale i kekahi mau @ a’u e holo ana ma Waimea, a me H@ Hawaii, me kuu ae ole aku.
Ma keia, Ke hoonoho aku nei au @ oia ko’u luna nana e nana, e hoomake @ ma i kuu mau hooholona; A ina kue @ keia mau olelo, nana no e hopu, a @ pu @ kou ma ke Kanawai. Harry P@
Pookanaka, Waimea, Hawaii, Apr. @ 1883.
1115 4t
OLELO HOOLAHA
E ike auanei na kanaka a pau @ mea non aka inoa malalo iho nei, ke @ ke hookapu loa ‘ku nei au i ka @ pau loa, mai hoaie mai oukou @ mare ia Mrs. Kauiki Nawelu, oiai @ mai oia ia’u, a me ko maua whai @ loa au e hookaa ana i kona mau @ e aie ai, mai ka la e puka ai keia @ ke papa pu ia aku nei oukou e @ pili ia maua, aole e hookipa a ma@ @ ko oukou mau home o pilikia pu @ no me ke alona. Joseph N@@
Kawaihae-uka, H. Aperila 21, 188@ 111@
OLELO HOOLAHA
E ike na mea a pau ke nana iho @ o Kahea w, ka pilikoko ponoi o W@ i, i make ma Papake, Hamakua, Hilo @
Ke hoolaha aku nei au imua o ke @ aina i kapaia ka inoa o Papake, a me A laua ke Palapala Sila Nui Helu 2490 @ la ma Hamakua, mokupuni o Hawaii @
O keia na aina a na keiki a Mahi ai no Mahi wale no ia mau aina a A no ka i kuai me ke aupuni. Ua h@ Palapala Sila Nui o keia mau apana @.
I ka hele ia ana aku nei o B. K@ nana iloko o ka Buke Aupuni, ua ike @ hi k, a me Waioahukini k, kai hui a @ mau apana aina i haiia maluna ae.
A nolaila, owao o Kahea pilokoko @ Waioahukin, makemake au e hook@waena @ hapa o Waioahukini, a owau ka pili mua.
Kahea, w.
Honokaa, Hamakua, Hawaii, Apr. 27, 188@
1117 4ts