Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 17, 28 April 1883 — Page 2

Page PDF (2.11 MB)

This text was transcribed by:  Makalena Shibata
This work is dedicated to:  First Sergeant Kal M. Shibata, HSC, 209th ASB, Task Force Logos, serving in Kandahar, Afghanistan K

1Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA

KUOKOA ME KE AU OKOA.

[1 Huiia ]

No Ka Makahiki………………………$200

Eono Mahina ………………....................10

Dala Kuike ka Rula

 

POAONO, APELILA 28, 1883.

 

HEAHA LĀ KA HOPENA?

 

            Ua noonoo anui ke makou poe heluhelu i ke hopena maopopo e ili mai ana maluna o ka lahui Hawaii, mamuli o kahoonoaia o na waiona?  He ilihune ka mua, a he make aku kona ukali. oia ka hope maopopo loa ikeia iwaena o ka poe i kuula@@@@a ia lakou iho i ka ona

            He oiaio, aole na ka ona wale e hoopoino i kanaka. he mau kumu e ae no kekahi, e keakea ana i na pomaikai o ke ola kino.  Aka. o ka ona, oia kekahi o na @@@@ kaulana loa no ka hoopoino i kanaka mai ka wa kahiko mai, aole waie iwaena o kakou nei. aka, iwaena no o na lahui e ae kekahi.  Mawaena nae o kakou, o ka lahui Hawaii ponoi paha ka poe e ike mua ana ia na popilikia o ka hoonoaia ana o na wai ona ma keia aina.  A i ka wa a kakou e hoomanao ai, he ahaolelo Hawaii ka mea nana i wehe ae i keia poino a hookuu iawena o kona lahui iho, nui ke kahaha o ka poe aloha lahui no keia hana aloha ole a na kaikuaana i hana aku ai maluna o na kaikaina.

 

            He ahaolelo Hawaii ka mea nana i kupee keia iliohae (waiona) me na kaulahao o ke kanawai; a he ahaolelo Hawaii no hoi ka mea nana i hookuui ua iliohae nei e hele a e wawahi i ka maluhia me ka pomaikai o na home o kona lahui ponoi.

            Aka ano, ua hala keia mau mea, ua laha ka waiona.  Ke hoomaka nei i kana hana pepehi lahui: ua poino e kekahi poe, a ke ulu ae nei keia poino.  Aole no e loaa hou ana kekahi ahaolelo ano makua nana e hooopau hou i keia @@@@@ pepehi lahui, e like me na makua i hala.  A ke hopohopo nei no hoi ko kakou mau poo aupuni, no ka mea, ua hoomakaukauia ma ke kanawai ia mea e hiki ai ke weheia he mau hale kaai wai ona ma na apana e ae mawaho o Honolulu aka ke loheia mai nei ua hoole ke Kuhina Kalaiaina, aole ola e ae e haawi ika laikini.  A i ka wa a kekahi poe i manao ai e wehe hou i hale kaai @@@@ maloko o kei kulanakauhale. ua paipai kekahi o na poo aupuni i kahi poe makaainana e kakau lakou i palapala hoopii i ke Kuhina, e noi ana iaia aole make ae aku i laiki hou no keia kulanakauhale.  Aiea a hoomaopopo kakou, na keia mau poo aupuni no i hooikaika no ka hoonoa ana i na waiona, a i keia wa hoi, ua paipai lakou. (a o kahi paha o lakou) e hoopii aku na makaainana i mea e ae ole ia ai ka laikiki hou, alaila, kahaha hou no ka manao.  Ua ahewaia ka lakou hana mua, aka, ua pono ka hana hope.  I hea no hoi ka noonoo i na la o ke kau ahaolelo, i ka wa i hoea aku ai he mau tausani mea o na makaainana Hawaii me ka leo walohia aloha lahui, e noi ana i ko lakou aloha e hookapu loa i keia kupua pepehi lahui?  Aia nae a hala keia mau mahina, alaila, oleleo okoa mai, "E auhea oukou, e hookomo mai i palapala hoopii hoole laikini wai ona. i kuleana ai makou e hoole aku i ka laikini a mea e @@@@ nei.

            Aole keia he manao @@@@, aka, he @@@@ ana keia mea kokua i ka noonoo o ko makou poe heluhelu e ike i @@@   @@@ weliweli o ka ona, a pela hoi e @@@@ ia ai na manao hooikaika no ke @@@ anan i keia poino mai loko aku o na @@@ o lakou.

            He mea pono ke hoalaia na hui @@@ waiona ma kela a me keia apana @@@ hoolahaia na hoohiki hoole wai ona waena o na mea a pau no ke kakau @@@ ana o ka poe makemake; e hoala @@@ ia na Paaliinuwai, a e kukulu @@@@@ ia na halawai hoole wai ona.  E hooikaika kela a me keia iaia iho i ole @@@ e @@@ iloko o ka ona, a kokua kela @@@ me keia i kona hoalauna ma ia mea @@@@.

 

UA LOAA HE KALAHALA.

 

            Ua ike ka mea noonoo, o ka lawehala ana, he mea ia e poino ai.  O ka a lawehala ana, oia no ka uhai ana i ke kahe kanawai. Ua hoopiliia me kela a me keia kanawai he hoopai.  E ukali ana ka hoopai mahope o ka uhai ana o ke kahanwai.  Pela na kanawai o ka aina, ua maopopo ia.  Pela no hoi na kanawai o ke ola kino, ina e uhaiia kekahi o ia mau kahanwai, e hiki auanei ka hoopai maluna o ke kino.  Pela na kanawai a pau. e ukali ana he hopena mahope o ka haihai kanawai.  O ke kanawai hemolele loa.  oia ke kanawai o Iehova, a o na hoopai koikoi loa no ka haihai kanawai, oia no ka hoopai e ukali ana mahope o na haihai ana i ke ana i ke keanawai o Iehova.  Ua lawehala kanaka i kona kanawai, a mamuli o ia lawehala ana @a maopopo he hoopai e hiki mai ana, ke loaa ole ka mea nana e pale.  Ua loaa nae he Kalahala e ola ai na lawehala a pau i makemake i ke ola, koe wale no ka poe makemake ole.  O ke Kanaka i papaia o Kristo kona inoa, i hookauia maluna o ka laau kea ma ka puu o Kalevari, oia ke Kalahala o kanaka.  E hauoli ko ka honua, a e olioli nui na lahui a pau, no ka mea, ua loaa ke Kalahala mana loa nana e hoola na lawehala.  Ma ka @@ hi me ka manaoio ana i kona inoa e ola ai ka poe i makemake i keia ola nui; he ola no nei wa he ola no ka wa pau ole.  A o ka makou e noi nei, e loaa na pomaikai o keia ola i ko makou poe heluhelu a pau loa, a me ko Hawaii nei no hoi a pau, mai ko luna a hiki ilalo.

 

HOEHA KEIKI

 

            E ike ana ko makou poe heluhelu i na manao o kekahi kamaaina kahiko, iloko o kana palapala a makou e hoopuka aku nei iloko o keia mau kolamu, e pili ana no ka hoeha mainoino ia o kekahi mau keiki uuku.  He mea weliweli io no kana hoike ana, no na mea ana i ike maka ai.  Heaha la ke ano o na makua e pephi ano e ana i no keiki liilii, elike me kana e hoike mai nei, he poe makua puuwai pohaku paha.  Ke manao nei makou aole iwaena o ka poe heluhelu KUOKOA ia ano makua e ikeia ai.  He po lawe ole paha lakou i na nupepa, no ka mea, o ka pepehi kamalii, heh hana ia na ka poe e noho anan iloko o ka poeleele, a he hana no hoi na ka poe e hahi anan i na ao ana a na nupepa i ano like me ka Elele Poakolu.  Kohu ole maoli ka hana lokono a  nei makua aloha ole.  Aole paha lakou i ike he kanawai ko kai aina e waiho nei i pili i keia hana hoomainoino.  Ma kahi mau aina ua kiolaia na keiki iloko o na muliwai, a iloko o ke ahi, aka ua hala ka wa o ia ano hana ma ko kakou nei aina.  E malama pono kakou i na keiki uuku; o na pulapula ia o ka lahui.  Ina hoi ua ike maka kahi o ko makou poe makamaka i na hana hoomainoino, elike me ka mea i hoakakaia maluna, e hooikaika pu kakou no ka pono o ko kakou aina hanau, e hooki ia mau hana a pau.

 

HOOMAINOINO I NA HOLOHOLONA.

 

            Ua loaa mai ia makou i keia pule he leta na kekahi makamaka o keia kulanakauhale, e pili ana no ka hoomainoinoia o na holoholona a me na kamalii.  He hana ino loa keia, a ma ka nana ana, me he mea la ke mahuahua ae nei keia hana iawena o kakou.  O ka mea nana i kakau keia leta, he kamaaina kahiko ia ma keia aina, a ua hele nui no hoi oia ma na aina e, he ano koikoi kana mau olelo, a he kupono ke lawe is a noonoo akahele ia.  Penei kana e olelo nei:  "Iloko o na makahiki a'u i noho ai ma ka paeaina Hawaii, ua ike au i ka hoomainoino nui ia o na holoholona.  Aka, aole i na holoholona wale no keia hana ino, ua ike au ike hoeha kupono ole ia o na kamalii uuku, elike me ka hoomainoino nui ia o kahi mau holoholona kauo kaa ukana.  He mau makahiki i hala, ia'u e noho ana ma kekahi hale ma Kamakela, lohe aku la au i ka leo o ka huipa e hiliia ana maluna o ke kino o kekahi keiki uuku, a me ka leo o ke keiki e uwe leo nui ana i kona eha mainoino, e hanaia ana ia mea ma kekahi lumi e ae o ua hale nei kahi a'u e noho ana.  Holo aku la au e ike i keia mea, a i kuu hiki ana, e hoomaka ana ka makuakane e keehi i ke keiki me ka hehi ino ana, me he mea la e ilio la.  Apo aku la au i ke keiki me kuu mau lima, a na kekahi poe e ae o ka hale i kii mai a holoi i kona mau palapu, aole nae i pau kona haalulu a me ka uwe a liuliu loa aku la.

            Eia hou no, i k a pule i hala ae, ua hele makaikai hou au ma ia wahi, a ike hou no au.  E hele ana au ma ke ala ololi e hiki ai i na hale holoi, aia hoi, ike aku la au he wahine e kulou ana a e pepehi ana i kekahi wahi keiki uuku me kona ikaika a pau.  Ehaeha loa au i ka ike ana i keia hana.  Kahea au i ka waine e oki, a hooikaika au e uwao no ke keiki, aole nae hiki.  A pau ke aho o ua wahine nei i ka pepehi ana i ke keiki, ea ae la ia iluna a hoomaka aku la e keehi me kona mau wawae, a olokaaia aku la ua keiki nei iloko o kekahi puupohaku.  Ina i pa kela keiki ma na wahi palupalu o ke kino, he mea maopopo ka poino o kona ola.  Na kekahi waine e ae, e ku ana ma ia wahi, i hapai i ke keiki a hallhaliia aku la iloko o ka hale.  I ka wa a keia wahine e pepehi ana i i ke keiki, pane aku la au me ka leo e kokoua ana ma ka aoao o ke kaiki; aka, ua pii ae ka huhu o kekahi poe e noho ana no'u, no kuu kokua ana i kela keiki uuku, pane mai la lakou, aohe o'u kulenana, na kela wahine no ia keiki.

            "He mea kaumaha loa no'u kei hoomainoinoia o ke keiki uuku.  Eia no keia poe maku ke hono nei iloko o ka malamalama, malalo o ka malu o na luakihi kahi i lohe ia no leo mele hoonani, a me na olelo paipai o ke ola Kiritstiano, eia nae ke hana nei i kei mau mea, a ina no paha e ala mai kekahi mai ka make mai a hele aku e ao ia ka@@@@, aole no lakou e lohe."

 

NA LA OPIOPIO O NA KANAKA KAULANA.

 

            O ka nui o na kanaka naauao o ka honua nei, o na Aina e, he poe hupo loa lakou a ano pupu ko lakou imi ana i ka ike oiai ko lakou mau la opiopio ma ka hale kula.  Ua hoikeia o Sir Isaaka Nutona, ka huelo a haahaa loa o kona papa oiai ma ke kula, oiai kona mau la opiopio ma keia mea o ka holomua ma ka ike a me ka naauao.  Aka i ka hala ana o kekahi manawa loihi o kona ku ana ma ia kulana, ua hooikaika oia a mai ia kulana haahaa loa oia i pii ai a hiki i kona ku ana he helu ekahi ma ka poo o kona papa; he hoike maopopo keia no kona hooikaika i hui pu me ka hoomanawanui, a he mea no hoi keia i ike mau ia, aole ma na aina e wale no, aka ma Hawaii nei no kekahi, o ka pii ana o kekahi kana haahaa mae ke kulana haahaa a i ke kulana o ke kanaka kiekie a naauao.

            O Kenela Sheridan, (Seredana) kekahi o na Kenela kaulana o Amerika Hui a kanaka nauao no hoi, ua ololoia ua hoike kau kona mauahine ponoi i kekahi o kona makamaka ma ka i ana he "hupo maopopo" oia, a aole e loaa ana he ike a he naauao iaia, aka aole i ko ia manao ona no ka mea ua pii ae oia mai ia kulana, "hupo maopopo," a i a i ke kulana naauao a kaulana.

            O Goldsmith, (Kolokamika) kekahi o na kanaka kaulana loa o kela Keneturia aku nei, oia kekahi o na haumana hupo loa oiai oia ma kekula; ua oleloia ua hoopalaleha wale no oia i na minute gula a ua hoopalaleha pu no hoi i kana buke.  Aka, mahope mai ua lilo oia he kanaka kaulana loa ma ka haku manao a me ke kali ana, a ua hoike oia i kona kulana o na la opiopio, "he pua i mohala i ke kau pua ole."

            O Kauka Chalmer, kekahi o na haiolelo kaulana ua oleloia oia ka haumana pupu a hupo o na haumana a pau o ke kula ana i noho ai, a ma na mea lealea a paani oia ka maka nua ma ia hana - a ua paupauaho kona kumu a kapa aku la oia iaia he "hupo," a kipaku aku la iaia mai ke kula aku me ka wanana pu ana, aole oia e lilo i kanaka naauao, a kulana paha o ke kanaka naauao.  Ua hala loa ia manao ma kulakula no ka mea ua lilo oia he kanaka naauao mahope mai.

 

ANO KA WA.

 

            ANO ka wa no na Hawaii Opio a pau e ku ai iluna a e lawelawe i na hana lima o kela a me keia ano; e lawelawe i na hana lima i kumu pomaikai ponoi no ke kino iho a me ka ohana.

            Ma kekahi hoolaha o ka nupepa Paeaina o kela mau pule aku nei, i ike iho ai mahou i ka hoohni ana o kekahi o na keiki Hawaii o keia kulanakauhale ia lakou iho ma ke ano "hui hoolaha nupepa Hawaii," i hui pu me kekahi mau kanaka makua.  Ua ike ka lehulehu i ka hua o ko lakou noonoo maikai - Maikai maoli keia hana a lakou i hoala ai.

            Ano ka wa e na Hawaii Opio, ano ka wa no ka hoohana ana i ka ike o ka nauao i loaa ai oiai na la opiopio ma na kula, e ku iluna e hoohui na opio elua a ekolu i hookahi puuwai, hookahi manao, a hookahi ka hooikaika ana, a e hapai i kekahi hana; he nui a hana e waiho mai nei - E hana oiai ke kau nei ka la, a e hana oiai ka wa o ka ea aala o ka aina hanau e pa nei.

            Nui ko makau iini e ike i ka hapai ana ae o na HAwaii Opio i na hana lima, a ina he mau Opio Hawaii kekahi he mau hana lima ka lakou e hoala a ma keia kulanakauhale a i ole ma na mokupuni paha, e oluolu e hoike mai ia makou i ke ano o ka hana, a na makou ia e hoomaikeike ae i ke akea --ua hamama na kolamu o keia pepa no ko lakou mau manao; a pela no i na he mau Opio e manao ana e hapai i kekahi hana a ua ano kuihe paha ka manao, e hoike mai no, a ina he mea hiki na makou no e kokua aku ma kahi pohihihi ma ka hoopau ana ae i na manao pouli, a mai ka pouli ae a ka malamalama.  Mai kanalua no ka hoike mai.  Ano ka wa kupono loa no na Opio Hawaii a pau e ku iluna a e hana kaokoa i na hana.

 

HOOLAHA HALAWAI O NA AHA.

 

            E halawai ana ka Ahahui Kula Sabati o na Mokupuni o Maui ma ka luakini Kaahuman ma Wailuku, ke hiki aku i ka Poakolu mua o Mai la 2.

I.D. Iaea.

Kakauolelo.

            E halawai ana ka Ahahui Euanelio o Hawaii Hikini ma ka Poalua elua o Mai ma ka la 8, 1883.  Nolaila, e makaukau mai na lala a pau o ka Aha me na haawina a me na hoike Kihapai.

Ma ke kauoha

J.S. Kalana.

            E halawai ana ka Ahahui-Lunakahiko o Maui i ke Poakolu mua o Mai, 1883, ma Wailuku Maui.  Ke kauoha pu ia aku nei na kahu ekalesia, a me na hoa lunakahiko a me na lala mau e hele nui mai.

O. Nawahine.

KA MOKUAHI "COPTIC"

 

            O ka mokuahi Coptic i ku ma ai ma ko kakou mau kai nei i kela mau pule aku nei, he mokuahi Beritania oia.  Ua hanaia oia ma Belfast, Enelani, iloko o ka makahiki 1881, i ka mahina o Sepatemaba.  Ua hanaia keia moku mai na hao kila mai.  He +50 kapuai kona loihi, elike me ka moku i hoike mua ai, 42 kapuai kona akea, a he 31 kapuai ka hohonu o kona lua waiho ukana.

            He 4367 ona mau tona, aka o ka mea maa mau, ua lawe oia i na ukana he 7000 tona.  Ma keia huakai mai nei ana, he 6,000 a @@@ tona ukana maluna ona - na ukana o kela a me keia ano.  Kekahi keia o na mokuahi nui loa e holoholo nei mana ale o ka moana Pakipika, a he moku nani no hoi oia.

            O ke kumu o kona nani ana wahi a ka hoikeia, oia no ka hanaia ana o kona mau keena a pau o na Ohua me ka nani a me ka maikai --a ma na wahi a pau e haule aku ai na nanina o ka poe makaikai, he nani wale no a he maikai.  Ma kona oneki o luna, aia malaila na rumi o na wahine, ka rumi paina a me ka rumi kahi e puhi paka ai na kane.  Ma na rumi a pau ua hoohuiia me ha uwea uwila, a i ka wa e makemake ia ai kekahi o na kauwa la welawe he hoopa wale iho no i ua uwea la, a o ka wa ro ia e hoea kaulua ole mai ai ke kauwa. He mau rumi kauka no hoi kekahi o luna ai mahope.

            O ka rumi no hoi o ke kapena he maikai a he nani.  O Kidley kona inoa, a ua oleloia oia kekahi o na kapena oluolu a waipa@@e.  He oluolu oia i na ohua a i kela a me keia.  Mawaena o na ohua o luna o ua mokuahi la i ku mai ai, ka mo@@puna a Lord Byron, ke kapena o ka moku Blonde, ka moku nana i hoihoi mai i Hawaii nei ke kino kupapau a Kamehameha II a me ka Moiwahine, Kamamalu, a ma o ka inoa o keia kapena i kapaia ai ka ino kekahi kaikuono o Hawaii Byrton.  Ua holo ka Moi e makaikai i keia mokuahi oiai oia i ku ai iwaho o ke awa, a ua paholaia mai he wahi papaaina nona a me ka poe i ukali aku iaia.

 

HE LEO NO KO KAUAI.

 

            O keia malalo iho, he manao ia no kekahi mea "uku auhau" o ka mokupuni o Kauai, i hoouna mai i kona manao hoohalahala i ka nupepa Gastte, a o kona manao ua unuhiia mai e makou penei:

            "E ka Lunahooponopono:  E ae mai i kekai kowa o na kolamu o kau pepa, e hoikeike akea ae au i kekahi mau mea ia hiki ke nana ponoia.  O na Alanui o ka apana o Waimea, Kauai, he keu a ka inoino na nanaina.  O ka Luna LAnaui i ke wa e hoomaikeikeia aku ai kei mau mea, e i mai ana no oia, aole he dala, a nolaila aole e hiki ke hanaia na Alanui, a oiai aole no he hiki ke hanaia na Alanui, a oiai aole no he makaukau loa oia i ka lawelawe ana i ka hana aka, ua olelo oia he hiki no iaia ke hoohana aku i na alanui elike me ka hiki.

            "Ano e Lunahooponopono, aole i hoohanaia ka Auhau Alanui o kei Apana, eia ka ninu aia la ia ihea  Ua olelo o Mika Buki, Kuhina Kalaiaina, no ka loaa koke ole o na Miliona Dala i manaoia e loaa ma ka aie ana, na ia mea i kono iaiai e lawe ae i na dala Auhau Alanui i ohiia ma kei apana, a hoohana aku ma keia mau hana e ae.  Nawai la i hoomana iaia e hana pela?

            "He hiki anei iaia ke lawe wale i na dala i hookaawaleia e ka ahaolelo no kekahi mau hana a hoohana aku no kekahi mau hana e ae?  ua olelo hou no oia aia a loaa na miliona dala, alaila e nana ana oia no ka hanaia o na alanui o ka apana i hoikeia maluna.  A! malia paha o hana oia pela, a he manaolana ko makou.  E Mike Buki, e haawi mai i ka makou i kuleana ai."

 

            Ke moe la he uwea olelo ma Kakaako, a hiki i ke Ala Hui Moku.

 

            Holo ka hana i ke KUOKOA, haule ole kona manawa hoea a hiki mua oia ma na ipuka o kona poe heluhelu.

 

            Ua hoao he elua paahao e mahuka i ke ahiahi Poakolu nei, aole nae i holopono ia mau makao maikai ole o laua, no ka mea ua loaa aku no laua.

 

            E hoea aku ana i keia mau pule iho he mau helu haawina Olelo Beritania elike me ka makou i hoolaha mua aku ai, i hoomakaukauia e ka makua Hai.

 

            I ka po Poaono i hala iho nei, ua hopuia he 21 kanaka o Kaneohe, Koolau, ae nei, no ko lakou pili waiwai, a ua hopuia lakou a pau, a i ka poaha nei ua hookolokoloia, lakou a ua pau nui i ka hoopaiia.

 

OLELO HOOLAHA HOOKAPU AINA.

 

            Ma keia ke hoolahia aku nei, ke papa loa aku nei maua a ke hookapu pu nei no hoi i ka aina o maua e waiho la ma Kona Akau, Hawaii, i ikeia ma ka inoa o Kapalaalaea I, me Kapalaalaea II.  Ke hookapuia aku nei ka mookuu waleia ana o na ano holoholona a pau maluna o keia mau aina i hoikeia maluna, a o na holoholona a pau e loaa ana maluna o ua mau aina la, e hopuia a e hooukuia he $1. no ke poohookahi.  A ua hookohu pu ia o S.M. Simona i luna nana e malama ka maluhia o na aina i hoikeia maluna, me kona hooko pu ana i ke kanawai.

D. KAHANU.

JAS. I. DOWSETT.

Honolulu, Apr. 25, 1883.  1117  31

 

HOOLAHA

 

            D.H. Arnold a me J.H. Sherer no Colusa, California, a me John M. Wright no Honolulu, he poe hui lakou malalo o ka inoa Hui, D.H. Arnold % Co. ma ka hana kuai Holoholona, Lio, Hoki, Puaa me na holoholona e ae.

            O California me Honolulu na wahi hana o ka hui.

D.H. AROLD

J.H. SHERER

JOHN N. WRIGHT.

Honolulu April 20, 1883.   1117  2 @@

 

OLELO HOOLAHA

 

            Ua makemake o KAUKA ROKEKE e hoike aku imua o kona mau mea mai a me na makamaka pu, ua hoololi ae nei oia i kona wahi noho a me kona hale lapaau, a aia ma ke kihi o na ALANUI BERITANIA a me RIKEKE.

1111 3ts

 

HOOLAHA HOU.

 

            Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o PALAU k. no Waihee, Maui i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka polapola noi a Pooiki w. a me Kahele k. e noi ana e hooponopono ia ka waiwai a Palau k. no Waihee, Maui, i make, a e hooholo ia i na hooiliona.

            No laila ke kauoha ia "ke nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAHA. oia ke la 24 o MEI 1883. ma ka hora 9 A.M.  Ma ka hale hookolokolo ma Waikluku, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hooloha ana i ua nonoi la, a me na mea kue e hoike ia.

ABR. FORNANDER.

Luna K. Kaapuni Apana 2, H.P.A.

Lahaina April 19, 1883.     1117   3ts

 

            Ma ke Keena o ka Luna Kanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o ABR. OHIA k., no Wailuku, Maui, i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J.W. KALUA, ka Luna Hooponopono o ka waiwai o ABR. OHIA k. no Wailuku, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kona MooWaiwai, a e hookuu ia mai ka oihana.

            No laila ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI 1883, ma ka hora 10 1/2 A.M.  Ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia, ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.

ABR. FORNANDER.

Luna K. Kaapuni Apana 2 H.P.A.

Lahaina April 19, 1883.     1117   3ts

 

 

            Ma ke Keena o ka Luna Kanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o KAAMA k., no Wailuku, Maui, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waihoia ka palapala noi o J.W. KALUA, ka Luna Hooponopono o ka waiwai o KAAMA k. no Wailuku, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kona Moowaiwai, a e hooholo ia ka Waiwai i na Hooilina.

            Nolaila ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI 1883, ma ka hora 10 A.M. ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia, ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.

ABR. FORNANDER.

Luna K. Kaapuni Apana 2 H.P.A.

Lahaina April 19, 1883.     1117   3ts

 

            Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o B. KEAKUA k, no Wailuku, Maui, i make.

            Ua heluhelu a a ua waihoia ka palapala noi o Maeha w, a me Kunewa k, e noi anan e hooiaio ia kapalapala kauoha hope loa o B. KEAKUA k, no Wailuku, Maui i make aku nei. 

            Nolaila ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POALIMA, oia ka la 25 o MEI 1883, ma ka hora 9 o ke kakahiaka, ma ka Hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

Lahaina, Apr. 19 1883.     1117   3t

 

            Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o NALEIPULEHO k, no Wailuku, Maui, i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J.W. KALUA, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o NALEIPULEHO k. no Wailuku, Maui, i make, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina.

            Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI 1883, ma ka hora i auina la, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina

Lahaina, Apr. 19, 1883.     1117   3t

 

            Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o KAILI k, no Wailuku, Maui, i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J.W. Kalua, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o KAILI k, no Wailuku, Maui, i make, a e hooholoia i na hooilina.

            Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POAHA, oia ka la 24 o MEI 1883, ma ka hora 11 o ke kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina

Lahaina, Apr. 19, 1883.     1117   3t

 

            Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o na keiki oo ole o WAILLIAM EDMONDS no Waihee, Maui. 

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a T.W. Everett, ke Kahu malama kino a me ka waiwai o na keiki oo ole a WILLIAM EDMONDS, no Wailuku, Maui, e noi ana e hoaponoia kona Moo-Waiwai, a e hookuu iaia mai ka oihana.

            Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka POALIMA, oia ka la 25 o MEI, 1883, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER.

Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina

Lahaina, Apr. 19, 1883.     1117   3t

 

            Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o G. KAPOU k. no Wailea, Hilo, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o KAMAI k. e noi ana e hooiaio ia ka Palapala kauoha hope loa o G. Kapou k. no Wailea, HIlo, Hawaii, i make, a ua waiho ia mai kela palapala imua o ka Aha; No laila ua kauoha ia na mea a pau i pili o ka POAKOLU, oia ka la 23, o MEI, M.H. 1883, ma ke hora 1 awakea, ma ka Hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

F.S. LYMAN.

Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, April 13, 1883.     1117   3ts.

 

OLELO HOOLAHA.

 

            E ike auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa, a ke hookapu loa 'ku nei au i ka poe waiwai a pau loa , mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia Mrs. Kauiki Nawelu, oiai, ua haalele mai oi ia'u, a me ko maua wahi moe.  Aole loa au e hookaa ana i kona mau aie a pau ana e aie ai, mai ka la e puka ai keia hoolaha.  A ke papa pu ia aku nei oukou e ka poe a pau i pili ia maua, aole e hookipa a malama iaia ma ko oukou mau home o pilikia pu oukou.  Owau no me ke aloha.

JOSEPH. NAWELU.

Kawaihae-uka, H. Aperila 21, 1883.

1117, 4ts.

 

OLELO HOOLAHA.

 

            E ike na mea a pua ke nana iho i keia, owau o Kahea w., ka pilikoko ponoi o Waioahukini k, i make ma Papake, Hamakua, Hawaii.

            Ke hoolaha aku nei au imua o ke akea, o na aina i kapaia ka inoa o Papake, a me A-u, no lapa ka Palapala Sila Nui Helu 2490, e waiho la ma Hamakua, mokupuni o Hawaii.

            O keia na aina a na keiki a Mahi k., i olelo ai no Mahi wale no ia mau aina, a o Mahi wale no ka i kuai me ke aupuni.  Ua huna loa ia ka Palapala Sila Nui o keia mau pana aina.

            I ka hele ia nana aku nei e B. Kauhaiulei e nana iloko o ka Buke Aupuni, ua ike ia o Mahi k, a me Waioahukini k, kai hui a kuai i kela mau pana aina i haiia maluna ae.

            A nolaila, owau o Kahea pilikoko ponoi o Waioahukini, makemake au e hookaawaleia ke hapa o Waioahukini, a owau ka pili mua.

KAHEA w,

Honokaa, Hamakua, Hawaii, Apr. 27, 1883

1117 4ts

 

HOOLAHA HOU

 

            Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o KEKUAHAU k. no Hilo, Hawaii, i make.

            Ua heluheluia a ua waiho ia ka palapala noi o Hanalei w. e noi ana hoonoho ia i Lunahooponopono no na waiwai Kekuahau k. no Hilo, Hawaii, i make, a e hooholo ia na hooilina a e mahele aku i na waiwai o ka mea i make.

            Nolaila, ua kauohaia i na mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 23 o MEI, M.H. 1883, ma ka hora umi o ke kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

F.S. LYMAN. Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, Aperila 11, 1883.    

1116   3ts.

 

Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o KAWAINUI k. no Wailea, Hilo, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o T. Paaluhi k. ka Lunahooponopono no na waiwai o Kawainui k., no Wailea, Hilo, Hawaii, i make, e noi ana e apono ia kona hoike hope, a e hooholo ia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu ia oia me kona hope mai ka Oihana Lunahooponopono Waiwai.

            Nolaila, ua kauoha ia i na mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 23 o MEI, M.H. 1883, ma ka hora umi o ke kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

F.S. LYMAN. Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, Aperila 11, 1883.    

1116   3ts.

 

            Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o MOEALOHA k. no Hilo, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o Keakapoo w. e noi ana e hoonoho ia oia i Lunahooponopono no na waiwai o Moealoha k. no Hilo, Hawaii, i make kauoha ole.

            Nolaila, ua kauoha ia i na mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 23 o MEI, M.H. 1883, ma ka hora 1 awakea, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

F.S. LYMAN. Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, Aperila 12, 1883.    

1116   3ts

 

HOOLAHA KOMISINA PALENA AINA.

 

            Mamuli o ke noi ana mai o W.R. Castle, e hooponopono ia na palena o kela hapa o ka aina i kapa ia o Puueopaku, Hilo, Hawaii, i haawi ia ma ka Palapala Hooko Helu 7753 ia Kahikona.

            Nolaila, ke hoike aku nei i na mea a pau i pili, me na mea aina e pili pu ana, o ka POAKOLU oia ka la 9 o MEI, M.H 1883, i ka hora 1 awakea, ma ka Hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

F.S. LYMAN.

Komisina Palena Aina

Hilo, Hawaii, Aperila 12, 1883.    

1116   3ts.

 

HOOLAHA KOMISINA PALENA AINA.

 

            Mamuli o ke noi ana mai o Hon. C. R. Bishop, e hooponoponoia na palena o ka aina i kapaia o Makalawena, ma Kona Akau, Hawaii.

            Nolaila, ke hoike aku nei i na mea a pau i piii, o ka POAHA oia ka la 10 o MEI, M.H. 1883, i ka hora 10 o ke kakahiaka ma ka Hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia: a ke kauoha nei keia i na mea aina e pili ana, e hoomaopopo no na palena aina e pili ana me ka aina e hana ia nei.

F.S. LYMAN. Komisina Palena Aina

Hilo, Hawaii, Aperila 12, 1883.    

1116   3ts.

 

OLELO HOOLAHA.

 

            Ke poloai ia aku nei ka poe nana i kuai i ke Ahupuaa o Pelekunu, ma Molokai, e akoakoa mai ka Luakini ma Holokahana no ka hookaa mai i ko lakou koena me ka uku panee ma ka pule hope o Aperila.        

D. HIMENI

Maraki 13, 1883.   1116  3ts.

 

OLELO HOOLAHA.

 

            E ike auanei na ano kanaka apau loa i keia, aole loa au e hookaa ana i kekahki aie i aie ia ma ko'u inoa, ke ole e loaa aku kekahi palapa la hooiaio mai a'u aku.

NAILIMA.

Auwaiolimu, Aperila 18, 1883.

1116  4ts.

 

OLELO HOOLAHA.

 

            I ka poe waiwai a pau e noho ana ma keia aupuni.  E ike auanei na kanaka a pau.  Owau o Lota Kuokoa Hoopii.  Ke papa loa aku ne au ia oukou, mai hoaie mai i kuu wahine mare ia Mrs. Hiaa no ka mea, ua haalele kumu ole mai ooia ia'u, a me ko maua moe, nolaila, ahole loa au e hookaa ana ia mau aie, maluna iho no o oukou ia mau poho.  Ke papa pu ia aku nei ka poe e malama ana ia kuu wahine o pilikia lakou ma ke Kanawai.

LOTA KUOKOA HOOPII.

1116  4ts.

 

 

HOOLAHA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

 

            e ike auanei na kanaka a pau ma keia, owau o John.  Kapena, ua kohoia au i Luna hooponopono Waiwai, no Josia Makaai k, o Kahakuloa, a i make ma Waihee, Maui.  Ma keia, ke hooloha aku nei i ka poe a pau loa he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make, e waiho koke mai i na Bila kupono iloko o na malama eono, ma ka la 24 o Ianuari, A.D. 1883, a i ka piha ana o na mahina eono, a i ole oukou e waiho mai i ka oukou Bila ia'u maloko o na mahina eono, e hoole mau loa ia lakou.  O ka poe hoi he mau aie ko lakou i ka mea i make, e hookaa awiwi mai lakou ma ko'i wahi noho ma Honokokau, apana o Kaanapali.

JOHN. KAPENA.

Lunahooponopono Waiwai o Josia Makaai.

Honokohau, Kaanapali, Maui, Mar. 29, 1883.

1114   4ts.

 

HOOLAHA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

 

            E ike auanei na kanaka a pau ma keia, o wau ka mea nona ka inoa malalo nei, ua kohoia no wau i Lunahooponopono Waiwai, no ka waiwai o Kaaimanu k no Koolauloa, Oahu i make.  Ma keia ke hoolahaia aku nei i ka poe a pau loa he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make, e waiho koke mai i na bila kupono iloko o na malama eono mai kei la aku, a i ole e hoole mau ia lakou.  O ka poe hoi he mau aie ko lakou i ka mea i make, e hookaa awiwi mai lakou.

KAUAHIKAUA.

Lunahooponopono Waiwai o Kaaimanu.

Honolulu, April 4, 1883.

1114  4ts.

 

OLELO HOOLAHA.

 

            I na kanaka a pau loa e ike ana i keia, aole loa au e hookaa ana i kekahi aie i aie ia ma ko'u inoa, ke ole e loaa aku kekahi palapala hooiaio mai a'u aku.

D. KAUHI.

Auwaiolimu, Apr. 11, 1883.

1115  4t

 

HOOLAHA HOOPAU HUI.

 

            O ka Hui o Ahuna me Alama, a i ole Chong Hing Wai, e lawelawe ana i ka oihana kanu miki ma Wailua, Kauai, ua hoopauia i keia la me ka ae like maikai.

            Ua kuai o Ahuna i oleloia i kona kuleana ia Con Cheok o Honolulu, a o Alama me Con Cheok i oleloia na mea nana e lawelawe ana i oihana, malalo o ka inoa hui mua.

            O ka uku ana o na aie i ua hui la, e ukuia ia Alama me Con Cheok.

AHUNA,

ALAMA,

CON CHEOK,

Honolulu, Apr. 16, 1883.   1117  3ts.

 

HOOLAHA HOU.

 

            Ma ke Keena o Ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. 

            Ma ka waiwai o P. BARENAHA. k. no Hilo, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi o G.W. A Hapai ka Lunahooponopono @@@@@@ waiwai o P. Berenaha k. no Hilo, Hawaii, i make, e noi ana e apono ia kona @@@@@@ a e hooholo ia ka waiwai i na mea @@@@@ hookuu ia oia a me kona hope @@@@@@@ Lunahooponopono Waiwai.

            Nolaila, ua kauoha na mea a pau i pili, o ka POAKOLU, oia ka la 23 o MEI, M.H. 1883, ma ka hora umi o kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

F.S. LYMAN. Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Aperila 11, 1883.    

1116   @@@

 

            Aha Hookolokolo Kiekie o k@@@@@ Aina, ma ka Hooponopono waiwai @@@@ hana o ka Waiwai PETERO WAHAKANE @@@ make kauoha ole.  Olelo kauoha @@@@ noi a ka Luna Hooponopono @@@@@@ kuai ana i kekahi Waiwai Paa.

            Ma ka heluhelu a me ka @@@@ ka palapala noi a W. Austin @@@@ Hooponopono Waiwai a me na @@@@ o PETERO WAHAKANE i make, @@@ ana e kauohaia oia e kuai i kekahi @@@@ o ka mea make - i oleloia, a e @@@@ kekahi mau k@@@@ ku i ke Kanawa@@@@@ kuaiia ua waiwai paa la.

            Ua kauohaia e hele mai na @@@@@@@ mea i make a me na mea a pau @@@@@ waiwai la imua o keia Aha, ma ka @@@@@@ 17 o Mei M.H. 1883, ma ke hora @@@@ kakahiaka, ma ke Keena H@@@@@ Honolulu, ma ia wa a ma ia wahi e @@@ ina he kumu kekahi e hoopuka @@@@ kauoha e kuaiia ua waiwai la.

            A ua kauoha hou ia e hoolahaia @@@ kauoha no ekolu pule mamua ae @@@ loheia'i i oleloia, i loko o ka @@@@  a me KUOKOA he mau nupepa @@@ Honolulu i oleloia.

            Hanaia ma Honolulu, Ko Hawaii @@@ Aperila 16 M.H. 1883.

BENJ. H. AUSTIN

Luna kanawai o ka Aha @@@

Ikea; HENRY SMITH Hope@@@@

111@@@@

 

            Aha Hookolokolo Apana Eha @@@ Pae Aina.  Ma ka Hooponopono @@@ Ma ka Waiwai o PAPAEKA k. o @@@ make kauoha ole.  Imua o ka @@@@@ Kaapuni ma ke keena.

            Ma ke heluhelu a me ka waiho ana @@@ ka Palapala Noi a Kaala w. o Moloaa @@@ ke mai ana o Papaeka k. no Moloaa.  K@@@ make kauoha ole ma Moloaa, ma @@@ M.H. 1874, a e noi ana e haawaiia ka @@@ la Hookohu Luna Hooponopono Waiwai @@@ K. Mika.

            Ua kauohaia, o ka POAONO ka @@@ MEI M.H. 1883, i ke hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka @@@ i ua noi la, imua o ua Lunakawai @@@ Keena Hookolokolo o keia Aha, ma @@@ ma ia manawa a ma ia wahi no  @@@ na mea a pua i pili e hoike mai i ke k@@@he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia @@@ la.  A o keia olelo kauoha e hoolaha@@@@ olelo HAwaii i ekolu pule ma ke @@@ nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Koloa, Ko Hawaii Pae Aina.

Aperila 7 M.H. 1883.

JACOB @@@

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. @@@@

 

            Aha Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma @@ Waiwai o WAALOA k o Waimea, @@@ Imua o ka Luna o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke @@@@.

            No ka mea, ma ka la 10 o Feb@@@@@ 1883, ua waihoia mai imua o ka Aha, k@@@ Palapala, i oleloia, oia no ke Kauoha @@@ Loa o Waaloa k. i make aku la; a me @@@ pala Hoopii e noi ana e hooiaioia kela @@@ la Kauoha a e hoopuka hoi ka Palapala @@@ Hooko no--------------ua waihoia mai e @@@ koe w.

            Nolaila, ua Kauohaia o ka POAONO @@@ ka la 19 o MEI M.H. 1883. ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka Rumi Hookolokolo @@ Aha, ma Koloa ma Kauai, oia ka wa a @@@ hi e hooiaioia 'i ia Palapala Kauoha, a @@@@ loha hoi no ia noi ana mai, a me ka @@@ i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a @@@ hoopuka ana i ka Palapala Luna Hoo@@@@.

            A ua Kauoha hou ia, e hoolaha @@@ ma ka olelo HAwaii no na pule ekolu @@@ ke KUOKOA, he nupepa i paiia ma @@@.

            A ua Kauoha hou ia, e hoopukaia na Palapala Kena no na hoike no ia Palapala K@@@ a me na hooilina o ka mea make, ma @@@ nei, e hele mai a ae kue i kela Palapala K@@@ i ka wa i oleloia.

            Kakauia ma Koloa ko Hawaii Pae Aina.

Aperila 7, 1883.  JACOB HA@@@

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.  @@@@

 

            Ma ke keena o ka Lunakanawai K@@@ Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o PAAOAO w., no Lahaina, Maui, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a KUAANA, e noi ana e hooponopono @@@ waiwai o PAAOAO w, no Lahaina, Maui @@@ make, a e hooholo ia i na hooilina.

            Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka @@@ pau ke pili, o ka POAKAHI, oia ka la @@@ APERILA 1883, ma ka hora 9 A.M. ma ka Hale Hookolokolo ma Lahina, olia ka la @@@ kahi i kohoia no ka hoolohe ana ia ua @@@ a me na mea kue ke hoike ia.

ABR. FORNANDER

Lunakanawai Kaapuna Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

Lahaina, Aperila 7, 1883.  1115 @@

 

            Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ka waiwai o K. MAKAENA, no Keanae, Maui i make.

            Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala @@@ a Mekaka K. Makaena e noi ana e @@@ oia i Lunahooponopono no na waiwai KALEPA MAKAENA, no Keanae, @@@ Maui, i make kauoha ole.

            Nolaila, ke kauohia aku nei na @@@ pau ke pili, o ka POAKAHI oia ka la 30 APERILA, 1883, ma ka hora 10 o ke kakahiaka ma ka Hale hookolokolo ma Lahina, @@@@ la a me kahi i kohoia no ka hoolohe @@@@ noi la a me na mea kue ke hoikeia.

ABR. FORNANDER

Lunakanawai Kaapuna Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.

Lahaina, Aperila 7, 1883.  1115 @@

 

OLELO HOOLAHA.

 

            O na mea a pau he kuleana oiaio ko @@@ loko o ka Hui i ikeia ka Hui Kuai Aina @@@ omanu, Papaa, Moloaa, a me Kaa@@@, Koolau, Mokupuni o Kauai.  Ke hoike @@@ nei ka lohe ia lakou, E hoike mai lakou @@@@ kou iho imua o ke Kakauolelo Nui o @@@ a i ka Luna Nui paha, o hookahi malama @@@ keia la aku.  E hoike pa mai i ke kumu@@@ ai he mahele oiaio, he hooilina @@@ kuaiia paha.

            Ua makemake pu ia no hoi na lala @@@ ka Hui e akoakoa ae e ika halawai nui @@@@ ma ia ana i ka la 28 o keia malama ma @@@@ kini o Koolau.  E makaala o nele ia na kai kuleana.

JOSEPH H. KAWE@@@

Kakauolelo.  J. KAIPU Luna @@@

Moloaa, Kauai, Apr. 2, 1883.  1115  4@@

OLELO HOOLAHA.

 

            E ike maanei na kanaka a pau ma Waimea o na keiki a'u, na hun@@@, a me na @@@ a'u, ke papa loa aku nei au ia lakou, aole e ka wale, a lawe wale i kekahi mau holoholona a'u e holo ana ma Waimea, a me Hamakua, Hawaii, me kuu ae ole aku.

            Ma keia, Ke hoonoho aku nei au ia Dan@@@ oia ko'u lana nana e nana, e hoomalu, a @@@ ma i kuu mau holoholona; A ina kue kekahi @ keia mau olelo, nana no e hopu, a hoopii ia @@ kou ma ke Kanawai.

HARRY PURDY.

Pookanaka, Waimea, Hawaii, Apr. 6, 1883.

1115  4t