Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 16, 21 April 1883 — MAI HUNA OE E HAWAII [ARTICLE]

MAI HUNA OE E HAWAII

PONOI I KOU KULEANA NAAUAO A ME KA IKE A KE AKUA I HAAWI AI IA OE. E na hoa makaainana o ke ano hookah* Eia hou mai keia mea ke hoea hou aku la, imua e kuu Lahui. "Mai huna i kou kulana naauao." 0 ko kakou lahui, ka oi loa aku o ka lahuī maikai iwaena o na lahui a pau ina ka moana Pakipika Ua kapaia keia Lahui e na poe naauao a pau mai na aina e mai. Holy Land. Heaha la ka mea i kapaiaai j>ela? Eia he naauao na Alii, naauao na makaainana, a ua pono no hoi ka noho ana o na kanaka, a ua hana ia i kumu Kanawai maikai, a ua kukulu ia na Kula hoomanao i na kamalii, na Kulanui, a me na Kula liilii, a me na Kula haole, nawai la i hoomaka mua i keia hana, ma Hawaii nei. Eia na Kakina, na Binamu, na Wini, na Likeke, a mahope iho na Polepe ma, na Baldwin, na Alexander ma, a pela wale aku a hiki i keia manawa, ka pii mau ana o ka ike a me ka naauao, aua hanohano loa kekahi poe, a ua waiwai loa kekahi ! poe, a oia kou kulana e Hawaii i keia manawa. A oia kulana ou e Hawaii la, oia ka'u e kau leo nui ia oe mai huna oe, e hoike i ka malamalama iloko o kou lahui ponoi, i lilo ai ai i La maluna o kou mau hoa makaainana, i ole lakou e ohumu iho iloko o lakou iho, me ka olelo ana ua ike no hoi paha ua poe Lunamakaainana nei, he kanawai ino ka inu laula o na kanaka i ka rama, hana no, alaila, owai ka i hewa ilaila, a o oe e ke kanaka i hoomalamalama nui ia, ina ike na kanaka naauao a pau, he wahi puka liu o ko kakou aina aloha. aole anei e pono e hoopaa ia puka liu, o mahuahua loa a poholo loa iho ke kino holookoa o ka moku iloko o ka hohonu, pela no, aka, aole no ko kakou ike ole ke kumu, ua ike no kakou, a pehea la i j)aa ai keia puka liu o kou lahui, a me kou aina aloha? Nau no e Hawaii imi loa e noonoo iho a pane pololei iho, mai huna i na kalena maikai i loaa ia oe. Eia paha kekahi pane ana, ma kahi e pili ana i kela ninau. E hana hou i kanawai e pili ana i ke koho ana i na Kuhina, i Elua mana, o | na makaainana, ma o na Lunamakaainana la ma kekahi aoao, a o ke Alii ma kekahi aoao i hiki ai ke loaa na kanaka kupono a ka lehulehu i makemake ai, alaila pono lee aupuni, alaila, aole e hana kapakahi ia ka |K>no o ka lehulehu, e like me ka noho ana o na Lunakanawai Hoomalu a apana |)aha, a hala elua j makahiki, alaila, koho hou ia lakou, a ! pela no e hana ia ai na Kuhina. a i na j maikai ka lakou mau alakai ana i keia | aupuni a pono hoi ka lakou hana alaila I hiki no ke hou aku ia lakou ma ia Oihana. Ke manao nei au, he hana ia na ke Kau Ahaolelo o ka maka- j hiki 1884, a e pono e noonoo nui ia| keia mea i keia manawa ob mea ia a'u« e waiho aku ai imua o ko'u mau hoa' makaainana. Eia keia, e pono e hoonoho ia 1 mau, Kuhina makemake a hilinaiia e ka lehulehu, o ka mahalo ia ameka makeinake ia o na Kuhina, no ka pono a me ka pololei o ka !akou mau hana, oia kekahi mea e p» nui ai ka waiwai a me ka hanohano ou e Hawaii, e Itfo no na Kuhina i maa makua no ka Lahui i kekahi manawa ma ko lakou ao ana i ka; lehulehu, e like roe na Lunakanawai i i kekahi manawa, ua ao no lakou i na ia-; wehala i kekahi manawa no ka mea o' lakou 110 kekahi mau makua o ka lahul; Aole hoi e like me lakou nei ae, e' j hoopuka mai nei, ka ka khulehu ta e' | noke aku nei e haalele iho i ko lakou • mau ooho, aok wahi mea a haalek iho»

5 , \ oia iho h rw, noUiLi, he nui aku no na f mea i koe a na. kakoii ia e hoolatra aku. [ Nolaib me keia mau mea HiUi. e hiki f :ia kakou, ke j>aniparii i na puka liu o J ko kakou moku aup«nu a mala paha, j | aia hoi o owkou ena hoa maka-1 ■ ainana kekahi meau e hoike ae no mai; j huna i kou kukna naauao. e iike nie •ka ike a ke Akua i haawi mai ai b ka- | kou e haiu oe i ke kulana i kua ia oe, j mai lurta mai mai hoohalike kakou me ; kahi E - f f\wA&iu ka lili wale. Eia keia | e hoomu i m kanawai oia hoi he j mea ia e hooemi ai i keb Uhui, a e hana hou i mau kanawai e hooulu ai i ke» lahul Eia keia e hooemi b ka uku o na luna auponK a koe na Liinakanawai Kie- j kie, ame ka Lunakanawai Hoomalu o j Wailuku, a me Honolulu, ao na poe e ae e hooemi ia ko Likou uku, a o na \ luna aupuni e ae e hooemi iho i ko lakou uku, koe iho he puu dala nui iloko oko kakou waihona aupuoi, ahe hik no ke uku ia kekahi mau aie. Heaha la ka mea i hapai b ai ka uku 0 na Uina aununi a kiekie ioa? a he mau iilo no kekahi ao!e i kana mai ka nui o na lilo, uuku loa ka hana i hana ia. Nolaiia, he hana ia na ke kau o ka makahiki 1884. no ka mea, me keia nui no oka uku i haawi ia i na iuna aupuni, aole maluhia iki na Pake hele no iakou kuai no i ka opiuma, kuai nima no, pili waiwai no, aole maluhia na wahi a pau, nmi Hawaii a Kauai, nolaila he mau puka liu nui no keia ou e Hawaii ponoi, a e pono ia kakou ke pani i keia mau pukapuka, nolaiia o | ke kau Ahaolelo oka makahiki iSS2, j he kau ino ia mamua o na kau e ae mai kinohi mai, a e pono e kapa ia kela kau, ke kau o ka uhauha dala, a me ka uhauha aina, aka, ke hoole mai nei kahi EUh aole pela* ke olelo mai nei he wahahee, ke kapa mai nei ia Haole he wahi makamaka kunahii, ke manao nei au o EUU ke kunahii, aole oia i kamailio ia aku lele e wale mai nei no, aka, owai la ia mea e hoohenehene nei, ia'u, aole i hai i kona inoa, he huna i ka inoa, he huna hewa, he makilo he! hoopiHmeaai a j>ela aku, a pela aku, ke olelo mai nei e holo aku au i.Honolulu, e nana i na kii pena a Kipikona iioko o ke keena oko na aina e; o oe no ke hele e nana, no ka mea, ua maa no oe 1 ka nana i ke aka o Kipikona iloko o kona keena. Ke olelo mai nei oia he hoopunipuni, a he puni wale au mahope o ka poai kue auj)uni, ke hai aku nei au ia oe no'u ko'u ike, no'u ko'u noonoo, aole no hai, aole na hai i kena ia'u penei, a penei oe e kamailio ai, aoie ioa, malia paha o oe ka maa i ka Lou ia, ke hai aku nei au ia oe he kanāka kuokoa o Josia Haole, me kona jx>o a me kona 1010 ponoi no oia e hookele jiei ijoua iho aole no hai, i lohe ko poo ea. Nolaila, aole au e pane hou ia oe, ke hele nei no ka maka o ka'u peni imua, Owau iho no o Josia. haole.