Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 7, 17 Pepeluali 1883 — KA PONI MOI. [ARTICLE]

KA PONI MOI.

Ika Pokahi nei Feb. 12, ka hookoia ana o ka )eo kuahaua i kukala akea mua ia i ka lahui niai ka hikīna ake komohana o ka I'ae Aina Hawaii, e hele e ike i ka {ioniia ana o ka Moikane a me ka Moiwahine maloko oke kulanakauhale o Honolulu; a he la kuiaia hoi no ka lahui. I ke kakahiaka o keia la, ua halii mua ia ae la ke alanui Moi me ke akaakai mai na [huina o alanui Nuuanu me Moi a hiki i ka ipuka o ka pa alii; a na ka punohu uwahi, ka ula ahi a me ka leo uwo 0 na jmkuniahi i hoomakaukauia makai o Huehue i hoike mai i ka hiki mua o na hana o ka la poni alii. I ka oiii ana ae o na kukuna o ka la, | ua aahu ae la na huini o na pou laau hae i ko lakou mau kahakahana waihooluu iike ole, a pela pu me ka huini o ke kia o na aumoku e lualai ana ma ke awa. I ka hora 9 me 30 minule, ua hoonohonoho mai la ka huakai ma ke alo oka iuakini o Polelewa, a ma ka hora 10 me 30 ua kai aku Ia ka huakai no ka pa aiii me ka puali makai e ku ana ma keia me keia aoao o ke alanui. Ma ka 11, ua komo \k,u la ka huakai iloko o ka pa aiii, ,a hoonohoia keia a me keia e ka poe hookipa maloko o ka lanai i hoomakaukāuia no ka iehuiehu, a i ka pau ana o ka huakai, ua hookomoia ka poe i kono ole ia. I ke anaina nui e noho meha ana, ua puka mai la ka poe ]>aa kaiiiii mailoko mai o ka halealii lolani, a ku iho ia ma kela a me keia aoao o ke anuu alapii alahele e hiki maiai i ka hale poni. He hapaha hora paha i haia ae, ua hoohikilele ia ke anaina e ka leo jxilale o na o-le i puiii ia, a ike ia aku la ka huakai alii e puka mai ana maiioko mai o loiani Haie 110 ka hale j)oni, penei: llon J. M. Kapena. Ka linmuku o ke Aupuni. Ka Ilope I'uuku. Ke K.nhunaj>uie Bihoj>a. Kiamna o llawaii meka Ahuula. Mau Knhili. Ke Pulo'ulo'u. He Kahili. Kania Aliiwahine I\x»maikaiani. Mau Kahili. Kama Aiiiuahine me kana kane. Mau Kahiii. • UiHŪUna Moi Liliuokalani. Mau Kahiii. e }>aa anai ka |>ahi. He Alii e hi» ana » keScepter. lie Alii e hi» ana i ua Kaniunu. Ka Puuku o ka Moi. Ka Moikane me ka Moiwahine. I» e*niau Kahili. I

I ka huukai i komo mai ai i ka hale poni, ua mele nmi la ka papa Himeni i kekahi mele, a i ka pau ana o keia himeni, ua ku mai la o J. M. Kapena a kamailio mai la ifnua o ke anaina a me ka lehulehu a pau i ko ka Moi pono o ka noho ana ma ka nohoalii, me ka heluhelu ana mai i na Kea hoohanohano i kau ia maluna o ka Moi, mai kela a me keia aupuni likeole mai o ke aoholookoa: a i ka jiau ana o kana, na ke Kama Aliiwahine Poomaikalani i lawe aku i ke Pulo lo'u a me ke Kahili keokeo imua o ka Moi me ke kukulu ia ana ma ka aoao akau o ka nohoalil 1 )ca ]\au ana o keia, ua hele mai la ka Lunakanawai Kiekie a ku imuao ka Moi me kekahi mau olelo mai iaia aku a mahoj>e iho o laila ua hek aku la ka Moi i ke pakaukau a kakau iho la iluna 0 kekahi i>epa, a hoi mai la i ka noho ] alil Hele hou mai la ka ) unakanawai i Kiekie a waiho aku la i ka pahi ma koj ka Moi lima, a nana i hoihoi hou hiai i ka Lunakanawai, a mai iaia aku t ka mea nana i paa mai me ka weheia ana mailoko ae o ka wahi Na ke Kiaaina Wahine hoi o Hawaii 1 lawe aku i ka ahuiala a waiho i ka Uma o ka Lunakanawai Kiekie, a nana i hoaahu aku i ka Moi; a nana no hoi i lawe aku i ke Komo a hookomo aku i k» o ke Alii; a peia pu me ka. SceptTe, i\aka LimakanawaiKie^

kie i haawi aku i ko ka Moi lima. I, keia wa, i lawe ia mai ai na Kalaunu e ] ka mea nana e hii ana, a i ka Peresidena o ka Ha!e Ahaoleio. oia o Ka^>ena Ix>ke. Ma keia wa, ua mele mai ka |ioe Himeni i kekahi leo mele. N'a ka ka Feresidena o ka Hale Ahaolelo i la* lau aku i ke Kalaunu awaihoaku la ih>j ko o ka iima o ka Lunakanawai Kiekie; ... . 1 me kekahi mau oieio mai uia mai, a na ] ka Lunakanawai Kiekiehoi i waihoaku] i ka iima o ka Moi, mekekahi mau oie-j io |x>kole mai iaia aku: a ialau mai iaj ka Moi i ke Kaiaunu a kau iho ia iluna o kona poo. Laiau hou ka Lunakanawai Kiekie i ka lua o na Kaiaunu a haawi aku i ko ka Moi lima, a na ke Ahi ka Moi i hopu mai a kau aku maiuna o ke poo o Kana Moiwahine. Ma keia wa, ua nakoio mai la ke kani o ka ieo o na pu kuniahl Ike Kaiaunuia ana 9 na Moi, ua kukuii iho la iauaiiaio, a pule mai ia ke -Kahunapuie Bihopa ? apau ka puie, ku na Moi iiuna a hoi aku iioko o ka halealii e like me ka puka ana mai, me ke meie pu ana mai o ka Papa Himeni a me ka Puaii Puhi Ohe, a hookuuia keia a me keia. O ka nui o ka poe i akoakoa ae i keia ia, ke helu pu ia na koa, a me ka ie huiehu e puuluulu ana iioko iho o ka pa, o na haie me na kanaka ma kahi o tausani hookahi me na hanen keu eiima aoi aku a emi mai paha. Oka nui iloko o ka huakai, mawaena o ka eiima a me ka ehiku haneri.