Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 1, 6 January 1883 — KA MOOLELO o Onila Maka! Ka Makai Kiu Kaulana o ENELANI! A O KA MEA POHIHIHI O KA 1868. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KA MOOLELO o Onila Maka! Ka Makai Kiu Kaulana o ENELANI! A O KA MEA POHIHIHI O KA 1868.

MOKUNA VIII. Ka hoike a lonakana—Na ninau MAHAOI —" Ua MAOPOPO ANEI IA OE UA KINO LA ? " —NALOWALE KE KANAKA ME NA AAHU ANO E —Ma KA LUA KUPAPUU —Ka IMI ANA NO KE KANAKA HELEHELENA ELEELE —MaHOPE IHO 0 KE KANUIA ANA — Nalowale ILOKO O KA ILINA —Ke KINO KAMAHAO MAWAENA O NA KIA HOOMANAO O KA ILINA —O lONAKANA WAHINE A ME KA LUAHINE LAUOHO KEOKEO. Ke nieniele ia mai nei ? Heaha kau e olelo nei ? wahi a lonakana wahine me ka leo nul Eia, ianei iho nei kela kanaka kupaianaha. Owai ia kanaka kupaianaha ? Kahaha! mai ka hoomaka ana mai b keia hana, e ike mau ia ana keia kanaka kupaianaha, a ianei iho nei no hoi kekahi a hoi aku nei. Heaha kau mea e olelo nei ? Eia, ua nieniele ia mai nei au e kekahi kanaka mahaoi akamai i kekahi mau ninau. Owai ia kanaka ? He kanaka helehelena eleele hopoliopo ole, a ua olelo mai nei he loio oia [io ka 4 hooilina o ka waiwai o Adeline nakua ■ 1 Loli ano e ae la na helehelena o lonakana wahine a pane aku la: Ua manaopaa wau o oe la ka hooilina o ua mau waiwai la e like me kau i :>lelo mai ai ia'u. ! He oiaio owau ka hooUina malalo o ka palapala kauoha. Ua lawa ! Heaha ka kaua nana aku ia hooilina. Aohe a kaua hana i na i pono na mea a pau, aka e ka wahine ! e ka wanine ! wahi a lonakana kane i pane ae īi me ka aneane e uwe. Pehea kela kino i ka hale ilalo ! j E nalo aku ana oia i ka la apopo. | Aoie "0 kona nalo ana ilalo oia ke'kumu e pau ai ka imi ia ana o keia hana, 10 ka mea, he inau miliona dala keia i poho, nolaila, e iawelawe ana ke kanaia i lawa me ke dala, a i piha hoi i ka naalea no ka hakaka ana no keia hana. Ina wau i ike aku nei i keia kanaka, I na ua hoka oia. Aole pela ko'u mano, no ka mea, ua linau mai oia ia'u i kekahi mau ninau loolele hauli. Heaha kana i ninau mai ai ia oe ? I ninau mai nei i na ua maopopo x>no ia'u o ke kino no kela. Aohe oe i ae aku nei ? Ua ae aku nei no hoi au. Ua pau ! a huli aku la o lonakana ,vahine ma kahi e e aka ai. Ia wa, hoi wawae aku la ua kanaka lelehelena eleele la no ke kaona o H — E kau ana hoi na hoailona o ka miio aka olioli ma-kona mau helehelena, 1 iaia hoi e hele ana, kamailio iho la □»ia iaia iho: Ua haawi aku nei au i kela kanaka i <ekahi kumuhana ana e moeuhane ai to keia mau po aku; 0 ka'u poka mua tvale aku la no ia ! Ma ka la ae mahope iho o ka hiki ma aku o ke kino o ke kaikamahine ma Ulu Paina luiu, ua hoomaka aku la kai ana 0 ka huakai hoolewa. Ua nui no hoi a lehulehu wale ka poe i ukali aku mahope oia huakai hoosewa. No ka mea, ua laha aku ma o a maanei ka lono no ka flfake ana o ua kaikamahine la. j I ka wa i hiki mai ai ka hora no ka hoolewa ana, haupu ae la o lonakana wahine no ke kanaka helehelena eleele i kamailio pu ai me kana kane. : He oiaio, na kahi kumu uuku loa e hoonaueue ke kino holookoa o ka mea hewa. | Oiai e lelele ana ko lonakana wahine aili, aka, ma kona mau nanaina mawa[lo, aole oia i hoike mai i kona hopohopo. No ka mea, ua hoike mai oia i kona koa a me kona wiwo ole, nolaila, ua paa f

kona manao e lawelawe i keia hana a hiki i ka hopena. Mahope iho o koua kamakamailio ana.me kana kane, hoomaopopo iho la oia i kahi e hiki mai a' o ka poino. I ka wa e pule ia ann ke kino kupapau maloko oke keen.~. hookipa, eau ana ko lonakana wahine mau maka ma 0 a maanei e ake ana e ike aku i ka malihini i kamailio pu u me kana kane 1 ka la iho mamua. Aole nae oia ilaila. I Ka hiki ana aku o ka huakai ika lua, a hookuu ia aku h ka pahu, hoomaule iho la o lonakana wahine. E like hoi me ka mea mau, ua pioo ae la ke anaina a olelo ae la: He oi aku kona kauinaha no kekahi mea i pili ole iaia ma ka hanau ana. . Mahope iho, haalele mai la ke anaina a pau aku Ia i ka hoi. Aka, noho iho la no o lonakana wahine a me kona poe a hiki i ka hora hope loa. Malalo nae o kekahi ulia, ua kaawale aku la ua wahine la mai kana kane aku a iloko hoi o na ala kikeekee lehulehu wale o ka ilina, ua nalowale iho la kema alanui e hiki ai ke hoi. laia hoi e auwana hele ana maloko, e hookokoke mai ana na eheu o ka po maluna o ka honua. Ina paha i maopopo mua iaia ka hai ia ana aku o ka lono no kana kane oiai ua hoi mua aku oia i ka hale ma kekahi kaa okoa r .i na paha uamaka'u maoli oia. laia e auwana ana, haule aku la ka la malalo o kona palena mau, a no ko lonakana wahine maluhiluhi loa, noho iho la oia ilalo e hoomaha«ai. Aka, aole nae e hiki iaia ke kali hou iho e hooluolu i kona mau lala, nolaila, ku ae la oia[iluna, a iaia hoi i ku ae ai ike aku la oia i kamahao e hele mai ana imua ona. No ka nui loa o kona maka'u, aole e hiki iaia ke uwa ae, aka, ku iho la oia malaila me.ka neeu ole aku. Malalo o ka malu o ka po, ike aku la ia i kekahi kino wahine e hele mai ana imua ona, a ua paa hoi kona mau maka me ka uhi maka, a e luhe ana hoi kona mau oho keokeo ma kona kua. Mamua o ka hiki ana iaia ke hoomaopopo iho i ka nui o kona ehaeha, ku ana ke kino wahine me ka aahu keokeo imua o kona alo. A pane mai la kekahi leo mahope o ka uhimaka: E Beke Anekekona, e aha ana oe ianei ? Ia wa pili ae la ke alelo o ka wahine 'lonakana wahine) i ninau ia aku ai i eaupoku ' o kona waha, a niki ole iaia ke pane aku; alaila, ninau hou mai la ua kino wahine nei. E Beke Anekedona, e i)ane mai oe !a'u. E aha ana oe ianei ? Ia wa, hoomanao ae la oia i ke ano 3 ka mea nona ka leo, a auhee aku la eona mau manao hopohopo. A ninau hou aku la no ua wahine la ne ka lauoho keokeo: E Beke Anekekona, no keaha la kou nea i pane ole mai nei ia'u ? Heaha kau oloko nei o na ilina o Amerika ? Ia wa, pane mai la o lonakana wahine: Owai oe ? Na kou lunaikehala ia e hoike mai. Aole au i ike ia oe, nolaila, e hookaaifale aku oe, a e hoi ae hoi au me o'u mau hoaloha. Alaila, aole oe i lohe mai la i kuu leo ?a ? a aole no hoi ou hoomaopopo mai i ke ano o ko'u lauoho a me ko'u kino palupalu ? Aole au i ike ia oe, i na aole oe e hookaawale aku, alaila, e kuhea aku ma au i o'u mau makamaka, no ka mea, lole lakou i mamao loa. Ua hiki no ia oe ke kahea aku ia lakon, a na'u hoi lakou e hai aku i ka tn§olelo o Beke Anekekona, a me ke leaikamahine Enelani i holo aku ai i Ireiani a pepe—. U'oki! mai hoopuka hou mai oe i kekahi huaolelo no ia mea. Aha! ua maopopo no ka ia oe ka moolelo o Beke Anekekona ea ? Aohe maopopo ia'u o kau mea e ole!o mai nei ? A aole no hoi o Beke Anekekona ko'u inoa, a aole no hoi au i holo iki i Irelani. Ia wa, akaaka ae la ua wahi luahine nei a pane aku la: He makehewa kou hoole maka eleele ana mai imua o Maleka Kulani. Eka wahine ino lapuwale, no ia kumu au i hele mai nei e huli ia oe. Aok ipau.