Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 48, 2 December 1882 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KA NUPEPA

KUOKOA ME KE AU OKOA

[I Huiia.]

 

No ka Makahiki ..... $2 00 

Eono Mahina .....  1 00

Dala Kuike ka Rula.

POAONO, DEKEMABA 2, 1882.

O D W. Aiwohi wale no ka i aeia e kakau inoa @ na dala i hookaaia mai ma ke keena o ka Nupepa Kuokoa.

NU HOU KULOKO.

Ke ano oluolu loa mai nei ka mai o @ Makua Koana.

@ @ ka mai e hoea liilii nei ma @ @ keia mau la.

Ke haualaoa la na uwea olelo ma @ @ e nui aku ana paha ma keia @ aku.

@ ike nuiia o ka ona ma Hilo iloko @ @ mau la he meha wale no ia e @ @ la.

Ke hoohalahala mai nei ko ke Ala@ Liliha poe no ka pouliuli mau o ka @ alanui.

Ke holomua la na hana o ka Ahahui Opiopio o Haiku i keia wa.  Pela na @  @ loheia mai.

Ua hookohuia o Mr. D. Kahaulelio Lunakanawai no ka Aha Hookolokolo Apana o Lahaina.

Ke holomua la na hana pono ma ka @ o Wailuku, malalo o ke alakai @ a ko lakou kahu hou.

Ua hookohuia o R. W. Meyers i @ Agena no ke'lii Keelikolani, ma @ o Wilimana i waiho mai.

Ua make mai nei o Kaau, w., ma @ Kona Hema, iloko o ka @ o na makahiki he 46.

O ka ahaaina luai i malamaia ma ka @ Sana Lui i ka Poalua nei, ua @ no a piha pono i na kanaka.

Ua hanau mai he opuu mohaha na @ a me Mrs. H. Smith, Kakauolelo @ o ke Keena Kalaiaina.

Ua paholaia ae he lono ma Hilo ua @ aku o Hikikoki i kona lawelawe @ ana ma ka hui mahiko o Papai-@

@ keia Poakahi iho e noho ai ka Pa-@ Hoopii Auhau ma ke Keena Hoo-@ o ka Aha Hoomalu.  E ma-@

Ke hoonowelo ala no ka Luna Ohi @ o Hilo i kana hana.  Ke hoo-@ hala la kahi poe i ka nui o ka au-@ eia.

@ hapa no na kanaka o Hilo i na @ momona o Waiakea, i keia mau @ ke komo aku nei nae i na po @

Ua make mai nei o Kau, w., ma @ Oahu, iloko o ka 87 o kona @ makahiki.  He wahine hoohanau @ no Kahuku.

@ hoomaka hou la ka pele e a hou @ mau la.  Aole he ikeia aku o ka  @ ke ahi, aka, o ka punohu wale @ uwahi ke ikeia.  Na G. Kaihe-@ i hoike mai i keia lono maluna.

@ 21 ka nui o na haumana o ke @ Kahunapule i keia wa, a ua piha @ rumi.  Ke noo ia nei e ku-@ hou i mau hale hou.

@  paholaia ae na lono nune mawa-@ kekahi poai luna aupuni, na lona @ e hoea mai ana ma ko kakou @ kaiaulu he mau moku kaua Beri-@ Amerika me Farani.

@ pii mau nei ka nui o na hau-@ o ke Kula Kaikamahine o Maka-@ iloko o kei mau la.  He 103 ka @ na haumana i keia manawa.  Nui @ o na kumu e na makua @.

@ wehe ae ko Hilo poe he aha mele @ Hale Hookolokolo, i ka Poaono Dekemaba, 25, no ka pono o kekahi @ kokua, e like me ko Hono- @ i malamaia ai ma ka pa Kula Ka- @

@kela huina nui o na dala o ke kuai @ a ke Komisina D. K. Fyfe a ma-@ i hoolaha aku ai i kela pule, ua @ O ka pololeik he $50,000 a oi, @ he $5,000 e like me ka makou i @ ke mua aku ai.

He nui ka ua me ka makani ma @ i keia wa.  He elima pou uwea @ i pau i ka hakihaki.  I ka po Po@ o kela pule aku nei ka pau nui ana @ mau pou i ka haki.  Mai a G.@ mai keia lono.

Ma ke kakahiaka Poakolu nei, ua @ aku kekahi kanaka ma ke Alanui @ mauka o I eleo, e hele ana ma ke @ aia kona puliki mawaho o ke @ a aole he papale ma kona poo. @ elua ano o keia kanaka ma ka hoo-@ aku, he opulepule a he kau-@ aka, o kaulia o kela au i hala aku he kaulia noonoo maikai ia a he @ kana mau hana, o keia kaulia @ me he la he kaulia opulepule.

He wahi paina ka imalamaia e kekahi mau wahine ma Koiuiu, Kapalama, i kekahi la o keia pule.  Ka i no he wahi paina kupono a maikai, eia ka he wahi paina leo uwa kohu holoholona.

E hoike ana ke Kula Sabati o Ewa me Waianae ma ka la 1 o Ianuari, A. D. 1883, maloko o ko lakou luakini, a ma ka po iho e weheia ana he aha mele nui.  Ke konoia aku nei ka poe a pau e hele ae a e kilohi i ko laila mau puukani.  Ma ke kauoha.

Ua huli hoi mai ka mokuahi Mokolii mai kana huakai mau no Koolau ae nei i ke kakahiaka o ka Poalua nei.  O ke kumu o kona hoi hou mai oia no ka nui o ka ino a me ka makani o na Koolau.  Ua pau kona mau pea i ka nohaehae.

O ka lio heihei Kenela Gafila, ua hooheiheiia mai nei i Kaleponi, aole nae i eo iaia ka hanohano o ke kahua heihei, aka, ua lilo iaia ka helu elua.  O kona manawa holo he 1 minute me 15 3/4 sekona.  O ka manawa holo o ka lio i eo ai, he 1 minute me 15 sekona.

O kela iamu i puka ma keia pepa o ka la 18 o Novemaba, e pili ana no S. Anapu, ua hewaia, a ua komo ma ka ka pepa o ia la me ka ae ole ia aku e keia keena.  He kanaka o Anapu i hilinaiia no kona ano hoopono a hana pololei.  He hoaloha maikai, a he inoa maikai kona iwaena o na kanaka a pau.

Na E. K. Kanui o Kipahulu, Maui, i hoike mai i ka nui o ka ona ma Hana a me Kipahulu.  Ma Muolea, inu iho la o Auwae i ka rama a ona hele aku la oia e hana i na hana pono ole.  ua hoopiiia oia e Kahili a ua hoopaiia.  Aole he hopu aku o na makai i ka poe ona o Kipahulu.

Ma ke ahiahi o ka la 23 o kela mahina aku nei, ua kikoo mai na lima o ka make ia Mrs. Kahookahi Bishaw, a lawe aku la.  He mau la pokole wale no kona waiho hoomailo ana i ka mai.  Ua loihi no ko laua noho ana ma ka berita maemae o ka mare.  Na J. N. Uahinui i hoike mai i keia lono maluna ia makou.

Ua hoikeia mai kekahi lono ia makou, ua hoao ae kekahi kanaka mauka o ke Alanui Liliha e kaawe a make oia.  Maloko o kekahi wahi hale uuku oiai hoao ai e kaawe iaia iho.  Mai lele loa paha kona hanu ina aole i lohe e kekahi poe i ka nunulu o kona leo.  He wahi kumu kupono ole kona mea @ hana ai pela.

O ka Poaha o keia pule, oia no ka la i kuahauia e ke Kuhina Noho Amerika ma Hawaii nei, i la e hoolohaloha aku ai na puuwai Amerika a pau i ka Mea Mana Loa no kana mau kokua aloha i ko lakou aina nui palahalaha.  Ua hoomanaoia ka eehia o ia la ma kekahi anaina haipula ma Kaukeano a me ka luakini Bihopa.

He nui na manao a na makamaka e waiho nei ma ko makou pakaukau, no ka piha loa o ka pepa ua kauluaia a keia noa ana iho.  O kekahi mau leta a na makamaka a makou i hoolaha aku ai e hoopukaia aku ana i keia pule, ua hookaulua hou ia e makou.  E huikala mai e na makamaka.

O ka hoomokuahana mawaena o na Ahahui Opiopio o Kawaiahao me Kaumakapili, ma ka halawai kuikawa i malamaia ai i ka po o ka la 27 o Novemaba, no na hana e malamaia ana eia mau ahahui i ka la 28 ae, oia ka la kuokoa, ke hoole aku nei makou ka Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano o Kawaiahao.  aole makou i hoomokuahana.     Ma ke kauoha.

Ma ka po Poaono i hala, ua hoohui ia ma ka berita maemae o ke apo gula e H. H. Paleka, o Mr. W. C. Meyer me Miss Elizabeth Bannister, ma ka home o Mr. W. Auld ma Kapalama.  Malaila ae ka Hooilina Alii Liliuokalani, a me kekahi heluna nui o na makamaka i konoia.  Ua paholaia mai kekahi pakaukau i hele a luuluu me na ono o kela a me keia ano imua o na makamaka i konoia, a ua pahola pu ia mai no hoi kekahi mau lealea kupono.  O ka ke KUOKOA e puana nei, e ola loihi na paa mare opio a kau i ka pua aneane.

NA HEE KULUA.

O na hee kulua ina e hou ia ke kao hee i ka hee i makemakeia, alaila, o kona aweawe no ke pii mai, no ka mae, oia no ka i eha.  Eia hoi i ka hee nui ka laau a J. N. i hou aku nei, eia lalama wale mai nei no hoi ka aweawe o keia poe opuu hee liilii.  Naaupo io no.  A pehea ka mai o mea, he mai no, he mai pilikia.  Ua olalau ka hoi ka olelo a ua naaupo, aohe puka pono mai o ka olelo.  Auwe! Aloha no hoi ka poe o ka Elele Poakolu?  I keaha hoi?  Ua pau i ka lolo, ua opulepule; hoi i ka ua kapulu ka hoi i ka hale o lakou, ae naaupo io no.  Heaha mai nei keia o oukou ?  Heaha mai auanei kau ua pau makou i ka maka'u ia J. N. ?  I keaha hoi?  Aohe e hiki ia makou ke pane naauao aku, eia wale no ka olelo pono ia makou, o ka hoe ikaika ; kahaha ! Naaupo maoli oukou. o ka makana a oukou i makana aku la, na oukou no, aole na J. N. i hoike i ko oukou naaupo i ke akea, na oukou no.  O ka poe maikai o ka paeaina aole o lakou makemake e kaapuni oukou i ka paeaina me ke na mau waha e kapakahi hele ai a me ke na mau niho e keke hele ai a puni kauhale o ka paeaina koe nae kauhale o ka poe i like na waha me oukou, oia ka hopena o ka poe pipili i ka poe naaupo : he naaupo naauao ka hee pupuhi mai i ka lepo nalo ke pee, a o lakou nei ae hoi ahuwale ka naaupo.     J. N.

E KA NUPEPA KUOKOA ; Aloha Oe :---

Ua ike iho au ma kahi o na hunahuna mea hou o ka pepa o keia Poaono iho nei, Novemaba 25, e olelo ana he lohe oiaio, oia keia :  "I ka wa e noho ana ka Aha Hookolokolo Apana o Koolaupoko, ua ala ae he hoopaapaa ikaika mawaena o ka lunakanawai a me ka mea hoopiiia, a ua kena aku kekahi e hopu ka makai, a ua kena mai kekahi e hopu ka makai, haunaele ka aha, aohe Aha Hookolokolo ia wa," a pela aku.

Owau ma ko'u ano he kiai no ia Aha Hookolokolo i na manawa a pau a hiki i keia hora, ke haohao nui nei au i keia mau olelo au i hoike ae nei he oiaio, ina paha oe e hai mai ka mea nana oe i hoike aku, a me ka la i hana ia ai keia haunaele a me ka inoa o ka mea hoopiiia.  Alaila e hoike aku au ia oe i ka mea oiaio mamua o keia aiaio au i hoike ae nei.

Me ka mahalo, owau no,

ASA KAULIA,

Hope Makai Nui o Koolaupoki, Oahu.

Kaneohe, Novemaba 29, 1882.

HOIHOI OLE.

E KA NUPEPA KUOKOA ; Aloha Oe :---

E oluolu mai kou hookele e hookomo iho ma kahi kaawale o kou kino, i ko makou manao e pili ana i ka Elele Poakolu.

I na la mua o kona puka ana, aole a makou mea e kamailio ai nona ; aka, iloko o keia mau la e naue nei, ua komo mai ka molowa, hoihoi ole, ke heluhelu aku i ka hapanui o kona mau kolamu ; nolaila ua hiki ole ke kaomi iho i na manao i ulu mai, a he mea pono no ke hoikeia, aole ma ke ano paio aku, aka, ma ke ano e hoike aku i ka makemake e pono ke hanaia, oia ka pono no ka lehulehu.

Ma ka heluhelu ana i ka hapanui o kona mau kolamu, ua komo mai ka lia, ka maeele, ka manene, no na manao paio, hailiili, kuamuamu a wahakole, i hoopukaia iloko o kona kino e pili ana no na Hoahanau Kawainui a me kekahi poe e ae.

O na paio ana, aia no ia iwaena o kekahi poai uuku, a o ke ola o ka pepa, aia no ia i ka heluna nui o ka poe heluhelu; nolaila, ua oi aku ka pono e hoopihaia ka hapanui o ko ka Elele mau kolamu me ka makemake o ka lehulehu mamua o ka hoopiha ana i na manao kuamuamu no kekahi poai uuku, alaila ua lawa no na manao hailiili no na Hoahanau Kawainui a me kekahi poe e ae.

O ka makemake o keia poe heluhelu, o ka ike ana i na mea hou kuloko a kuwaho; o na manao kalaiaina pili aupuni, kuloko a kuwaho; o na moolelo a o na rula paha o ke ano o ka hookele ana o na kanaka naauao ma na oihana kalepa, mahiai, loio, a pela aku; na rula o ka noho ohana ana, a noho launa ana; na moolelo o na kanaka naauao imi i na hana hou; a he nui aku na mea maikai a waiwai e pono ke hoopuka ia; he mau mea pono ia ke hoopuka ia, aole ma ka Elele wale no, aka ma na nupepa no a pau, ma ke ano e lilo ia mau mea i kumu e alakai ai i keia lahuikanaka ma ke kulana naauao.

Nolaila, ma o ko ka Elele hoopuka ana i na manao paio, kuamuamu, a pela aku, ke manao nei keia poe heluhelu ua hoohaahaa ia ka hanohano o ka ona nona ia nupepa, a ua kohu kamalii, oiai ua kamalii ia hana, o ka hailiili na kamalii ia hana, e like me na kamalii he 42 i kuamuamu ia Elisai ke kaula, a na ke Akua i hoouna mai i mau hea e luku ia lakou.

Me ke aloha i ka Luna Hooponopono a me na paahana.

KEKAHI POE LAWE ELELE.

Hookena, Kona Hema, Nov. 22, '82.

KO KAUPO MAU MEA HOU.

E KA NUPEPA KUOKOA ; Aloha Oe :---

He malihini au akahi no a hoea i kou alo, e hoike aku i na mea hou i ike mai ai ka poe mea ike mea hou o na moku, mai Hawaii o Keawe a Kauai o Mano.

Ma ka la 16 o keal malama, oia ka la hanau o ko kakou Moi Kalakaua, ua kukuluia he mau hale ahaaina elua ma Kaupo nei ; hookahi hale ahaaina ma Puuokipahulu, a hookahi ma Nuu.  Ua ai a ua inu no hoi kela a me keia mea i hoahu ai i ka lakou mau mea ai maloko o na lanai me ka maluhia, malalo o ke alakai a na luna o keia mau hale ahaaina.

Ma ia la hora @ auina la no, ua hoomaka ka hele ana o ka huakai o Puuokipahulu ma na lio, a hiki ma ka lanai ma Nuu, a ai iho la lakou i ka ai a me kahi i-a, a ua lawa no i na mea ai i hoomakaukauia e ko Nuu.

Ma ka Poalima la 17, hora 1:30, ua ua hele aku ko Nuu mau awhi kauna kanaka o na kane, wahine a me na kaikamahine, ma ka lanai ma Puuokipahulu e hoonuu ai i ko laila mau ono i hana noeau ia e na lede a me na keonimana olaila he poi, a me ka palahu, moa, laiki, berena, ti, kope, a pela aku; ua ai ka poe hele wale aku e makaikai, me ka maluhia no hoi, aole i ike nuiia ka ona o na kanaka, a ma ka lo 20 a me 21 ka hoopau loa ana o ka ahaaina.

Ma ka nana aku ua maikai no na aahu o keia mau hale ahaaina, o na wahine o ka Ua Peepeepohaku o Kaupo, hele kela a hoohehelo i ka makani.  Pela no na elemakule kane, kaulilua i ke anu.

Ua oki au maanei, me na keiki o ka hale pai ko'u aloha.

W. A. K. JAMES

HOOLAHA HOU.

MAKEMAKEIA.

Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO  a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke

C BREWER & CO. (Burua Ma.)

Olelo Hoolaha.

No ka mea, ua haalele mai o Kapela (w) ia'u a me ka maua keiki uuku loa, nolaila, ke hoike aku nei au ma ke akea, mai hoaie aku oukou iaia, o poho oukou, aole au e hookaa ana i kona mau aie, ke ole na'ui kauoha aku, ma ko'u kakauinoa ana.

ALO (Pake).

Lahaina, Nov. 3, 1882.

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka waiwai o PETERO WAHAKANE k, o Hilo, Hawaii, i make kauoha ole.   Imua o ka Lunakanawai McCully. Olelo kauoha e hoolaha aku no ka nui ana mai e koho i Luna Hooponopono Waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a  C. Afong o Honolulu, e hoike mai ana, o PETERO WAHAKANE k, o Hilo, Hawaii ua make kauoha ole ma Hilo i oleloia, ma ka 14 o Novemaba, M. H. 1882, a e noi ana e haawi ia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia ka mea noi i oleloia a me ka hooponopono ku i ka wa iaia. 

Ua kauoha ia, o ka Poakolu, ka la 13 o Dekemaba, ma ka hora 10 A. M., M. H. 1882, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia olelo kauoha, e hoolahai a ma ka olelo Enelani a me Hawaii i ekolu pule ma ka "Hawaiian Gazette" me Kuokoa he mau nupepa ma Honolulu.    A ua kohoia ka mea noi i Lunahooponopono Kuikawa no ka waiwai i oleloia, mamuli o kona waiho ana mai i ka bona no na dala he eha tausani.

Kekauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Novemaba 21, 1882.

L.McCULLY,

Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

Ikea:    Jno. E. Bernard, Kakauolelo

Ka Hui Mahiai Hawaii.

KA PAPA.

Ke Alii ka Moi, Peresidena.

Hon. H. A. Widemann, Hope Peresidena.

NA KOMITE.

Hon. A. S. Cleghorn,  Hon. A. Judd,

Hon. L. McCully,        A. W. Bush,

Dr. McKibbin,             Dr. Trousseau.

A. Jaeger, Puuku.        J. S. Webb, Kakauolelo

Ke kono aku nei ka Papa Hoohana i ka poe a pau i kuleana iloko o na Hui Mahiko, na hana mahiai, na hana hooulu hanai holoholona ma na ano a pau, e lilo i mau lala no keia Ahahui.

He $5 ka auhau no ka makahiki.  Na lala kumau, $100 no ka makahiki.  E ukuia keia mau auhau maluna i na lala a pau o ka Ahahui, a i ole i ka Puuku.  E loaa no na Rula o ka Ahuhui mai ke Kakauolelo mai.

Ma ke Kauoha a ka Papa,

J. S. WEBB, Kakauolelo.

Honolulu, Nov, 7, 1882.

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka waiwai o NALIMAAHI o Kamoiliili i make kauoha ole.   Imua o ka Lunakanawai L. McCully. Olelo kauoha e hoolaha aku no ke ana mai e koho i Luna Hooponopono Waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a  Naeole o Kamoiliili e hoike mai ana, o NALIMAAHI o Kamoiliili ua make kauoha ole ma Kamoiliilo ma ka 13 o Novemaba, M. H. 1882, a e noi ana e haawi ia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia Kamakauwila.

Ua kauoha ia, o ka Poakolu, ka la 13 o Dekemaba, ma ka hora 10 o kakahiaka, M. H. 1882, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa he nupepa ma Honolulu.

Kekauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Novemaba 23, M. H. 1882.

L. McCULLY,

 Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

Ikea:    D. K. Fyfe, Hope Kakauolelo

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka waiwai o D. W. OLEPAU o Honolulu i make. Ma ke keena, imua Imua o ka Lunakanawai L. McCully. Kauoha e hoolaha i ke noi, e apono i na Papa Hoike, hookuu ana, a e mahele i ka waiwai.

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a  ka Papa Hoike a Godfrey Rhodes Lunahooponopono o ka Waiwai o D. W. OLEPAU o Honolulu i make,  a e noi ana e apono ia na hoolilo he $20.00, a e hoike o na mea i loaa mai iaia he $70.00, a e noi ana e naan a apono ia kela mau mea a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.

Ua kauoha ia, o ka Poakolu, ka la 20 o Dekemaba, M. H. 1882, ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o na lunakanawai, ma ke Keena Hookolokolo, ma Honolulu, oia kahi a ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la, a me na Papa Hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ino he kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia.  A o keia olelo kauoha ma ka olelo Hawaii, e paiia maloko o ke KUOKOA he nupepa ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.

Kekauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, i keia la 23 o Novemaba, M.H. 1882.

L.McCULLY,

Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

Ikea:    Jno. E. Bernard, Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

HOOLAHA HOU.

Mrs. W. H. Wilkinson,

MEA HUMUHUMU LOLE.

HELU 103, ALANUI PAPU.

Ke makaukau nei oia e kuai aku i kona mau lako hale o na ano a puu, oia:

Na Lole Likilike a Likiliki ole,

Na Palapala i kinokinokiia a ma Wahine

a me Opio,

Na Lole o na Lole o kela a me

keia ano, &c., &c.

Oiai e hoea mai ana na lako lole hou, nolaila e kuai ia aku ana na waiwai maluna i hoike ia, no ke

KUMUKUAI HAAHAA LOA.

L. WAY,

KAMANA HALE,

HELU 109, ALANUI MOI.

Na Pani Puka, Aniani, a me na Olepelepe, he

nui wale e waiho nei.

He mau paahana ko'u o ka helu ekahi wale no, a o na hana a pau e kauohaia mai ai, e hookoia me ka eleu loa.

A oiai he mau paahana helu ekahi ko'u, hanaia no na hana a pau me ka maikai a me ka haahaa o ka auhau.

F. S. PRATT.     I. J. LEVEN.

F. S. PRATT & CO.

Luna Kudala, a he Komisina Kalepa.

BEAVER BLOCK, ALANUI MOIWAHINE,

HONOLULU.

E haawiia na makaala kupono no na kauoha kuai aina, waiwai paa, a me na waiwai pilikino e ae.  E uku koke ia aku na dala i ka poe mea waiwai kudala.

AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Eha ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka waiwai o KELIIHALEOLE, k., Haiku, Kauai, i make. Ma ke keena imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke Keena.  

Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a me ka Papa Hoike o  A. K. Mika, Lunahooponopono o ka Waiwai o KELIIHALEOLE, no Haiku, i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $143.53, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $143.50 a e noi ana e nana a apono ia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.

Ua kauoha ia, o ka Poaono, ka la 30 o Dekemaba, M. H. 1882, ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o na lunakanawai la, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo, ma Koloa, oia kahi a ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la, a me na Papa Hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ino he kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia.  A o keia olelo kauoha ma ka olelo Hawaii, e paiia maloko o ke KUOKOA he nupepa i pai a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.

Kekauia ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina, i keia la 18 o Novemaba, M.H. 1882.

JACOB HARDY,

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

Mamuli o ka mana kuai o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o ka Hui o ka Hale Mele Hou o ka aoao mua, a me ka mea nona ka inoa malalo iho, Bishop & Co o ka aoao elua, i kakauia ma ka la 19 o Ianuari, 1881, i hoopaaia ma ka buke 69, aoao 74 me 77, ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe e hookoia ana ka mana kuai o ua palapala moraki la no ka uhaki ia o na olelo aelike a me ka uku ole ia o ke dala, e like me ka mea i oleloia ma ua palapala moraki la.  Nolaila e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma kahi i hoikeia ma ua palapala moraki la ma ka

POAONO, DEKEMABA 16, 1882,

MA KA HORA 12 O KE AWAKEA,

(ke ole e hookaa mua ia mai ka huina dala i oleloia) kahi a me na pono a pau i hoikeia ma ua palapala moraki nei, ma kela apana aina e waiho la ma Honolulu, Oahu, nona ka ili he 11,038 iwilei kuea, a oia no kahi i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 3251 i ka Hui o ka Hale mele Hou, me na pono a pau.  1 mikini aila ea me na kukui paipu a me na pono a pau. na noho, paku, na pono a pau, o luna o kahi keaka, a me na pono a pau e pili ana i ka hana keaka.     BISHOP & CO.

F. M. Hatch, Loio no ka moraki.

Honolulu, Nov. 14, 1882.

Hoolaha A Ka Lunahooponopono

Waiwai

Ma ka waiwai o Kahela (k) no Puueo,Hilo, Hawaii, i make. 

Owau o Haaleleumalani (k), ua hoonohoia mai au e Hon. F. S. Lyman, Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, i Luna Hooko no ka Palapala Kauoha Hope a ke mea i make.  Nolaila, ke kahea nei au i ka poe a pau i aie mai iaia, a me ka mea i make, i aie aku ai, e hoike  koke mai imua o'u, iloko o na mahina eha mai keia la aku, o pale ia lakou.  Na'u na

kona

HAALELEUMALANI x

kaha.

Luna Hooko Kauoha.

Hilo, Hawaii, Nov. 9, 1882.

OLELO HOOLAHA PAPA.

Mai keai la a mau aku, aole au e ae e hookaa i kekahi aie i hoaie ia ma ko'u inoa e kuu wahine mare o Kahuna, a o ka poe a pau e ae ana e hoaie iaia ma ko'u inoa, me lakou no ko lakou poho.  Ua holo mahuka aku oia, a ua haalele kumu ole mai ia'u.  A o ka poe a pau e malama ana iaia a ikeia, e pilikia no lakou ma ke Kanawai.

E ikeia ka oiaio o keia, ke kau nei au i ko'u pulima i keia la.

WILLIAM WARDLER (Uilama).

Kohala, Nov. 13, 1882.

E KUAI ELEU IA AKU ANA !

E LOAA NO KE DALA

ME KA HAKALIA OLE !

Ina e makemake kekahi mea e kuai i kekahi lio a mau lio paha, e hele ae oia i ma Agena o Cavenagh (Kavana) ma ka Helu 88, Alanui Moi.  He hiki no ke waihoia na lio iloko o na halelio me ka uku ole, no 1 a i ole 2 pule.

He 5 keneta Komisino, ke lilo kekahi lio i ke kuai.

NA HOOLAHA.

OLELO HOOLAHA.

Ina he mau KANAKA HAWAII kekahi i keia wa, a oia puha kakou ma na mokupuni i keia wa, a he mau @ina kakou noka moku Okohola kalepa Hawaii HARVEST. i ka wa i puhiia ai na moku la ma na Paemoku o Kenikeni, e ka moku kipi pakaha SENADOA, ma ka la 11 o Aperila, 1865, oia poe ke kono ia aku nei lakou e hele ae ma ke Keena Hana o ka mea nona ka inoa malalo, a o na lilo a @ o ke kaahele ana maluna o ka moku, a kuleana e puha, e hiki mai ai ma kona Keena ma Honolulu, a hoi hou aku i ko lakou mau wahi pakahi, ua makaukau oia e aku aku ia mau lilo.

H. HACKFELD & CO.

Honolulu, Nov. 24, 1882.

Hale Tela Hou !

K A U K A I W A

Helu 11. Alanui Papu,

KOKOKE I KA UWAPO 

S. H. MEEKAPU.

Iune 22 1882.

KO BIHOPA MA

BANAKA MALAMA DALA.

E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:

Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri uku panee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha.  Aole ukupanee e hele ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapaha malama.

Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu, aole ukupanee.

Ina e manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanaka la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.

Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke la weia mai.

Ma ka la mua o Sepatemeba kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ka kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.

E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.

BISHOP & Co.

S. B. DOLE.

HE LOIO A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.

E hiki no iaia ke lawelawe i na hihia o kela

a me keia ano imua o na Ahahookolokolo

a pau o keia aupuni.

KEENA HANA --- Ma Alanui Kaahumanu.

S. AUKAI.

LOIO !   LOIO !!

Honolulu, Oct, 19, 1882.

He Nui Anei Kou Makemake i na

Mekini Humuhumu Lole !

Ina pela, e kipa mai no ma ka Halekuai o

KAKELA & KUKE!

A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano

MAKINI a WHEEELER a me WILSON

 mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai

ka mea hookahi.

NA MIKINI A SINGER!

ma ke $50 pakahi, a me ke ano

MEKINI a WILCOX me GIBBS.

ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.

I mea e pau ai ko oukou kanalua e na makamaka no ke

kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no

me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.

HALEKULA !  HALEKULA !!

No na Keikikane a me na

Kaikamahine.

MISS PRESCOTT

KE KUMUAO.

Aia ma ka hale hou iho nei o Aberahama ma Alanui Moi ma Kuiaokahu.  Ua weheia i keia wa.  He mau wahi kupono no hoi kekahi no na Haumana noho paa.

OLUOLU KA AUHAU.

E ninau ia MISS PRESCOTT ma kahi i hoikeia maluna.

HOOLAHA KUAI A KA ILAMUKU

Henry F. Glake, mea hoohalahala, kue ia Kaaiahua mea pale.  Imua o ka Hon. A. F. Judd, Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie a Kaulike o ko Hawaii Pae Aina.

Mamuli o ka mana o kekahi kauoha i hoopukaia e ka Aha Kiekie a Aha Kaulike o ko Hawaii Pae Aina, no ka pono o ka inoa o ka mea hoohalahala, no ka huina dala he Eono Haneri me Kanaonokumamaha me ehiku ke neta ($664.07.), no ke kumupaa, ukupanee me na lilo, a me ka auhau loio he Kanalima dala ($50).  E kuai aku ana au ma ke alo iho o ke Keena Hookolokolo ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka

Poakolu, La 20 o Dekemaba,1882,

na pono a me na kuleana a pau o ka mea pale i oleoia, iloko o ka hapalua i mahele ole ia o kahi i morakiia, i hoakalkaia ma ka Palapala Sila Nui 2654 malalo iho, penei:

"E hoomaka ma ke kihi hema mauka o keia, pili me ka aina o Pohuluhulu me Kukaua a me Kaliu; a e holo ana hema 40 1/2o kom., 37 kap. ; hema 43 1/2o kom., 37 kap. ;

 hema 45 1/2o kom., 84 kap. ; akau 74 1/4o kom., 11 kap. ;

 hema 43 3/4o kom., 49 kap. ;alaila ma ka aina Pohuluhulo o ko Malihini,

 akau 60 1/4o kom., 37 kap. ; akau 30 1/4o kom., 37 kap. ;

 akau 44 1/4o kom., 77 kap. ; akau 71 1/2o kom., 27 kap. ;

 hema 46 1/4o kom., 50 kap. ; akau 50 1/2o kom., 55 kap. ;

alaila 45 1/4o hik.,107 kap. ; hema 49 hik., 85 kap. ;

 akau 36 1/4o hik., 85 kap. ; alaila hema 50 1/2o hik., 93 kap. ; a hiki i kahi i hoomaka ai," nona ka nui he 723 2--10 anana, e waiho la ma Puunui, Honolulu, Apana o Kona, Mokupuni o Kona, ke ole e hookaa mua ia mai na koina lilo i hoikeia maluna a me ko'u uku Komisina.

 W C PARKE, Hamuku

UA MAKEMAKE IA

NA ILI BIPI,

NA KIWI BIPI,

NA IWI BIPI,

E haawi ia no ke kumukuai kiekie o ko kakou makeke nei e

H. Hackfeld & Co.

Honolulu, Mei 22, 1880.

NA HOOLAHA.

KA NUPEPA KUOKOA

NO 1883.

E HOEA MAU ANA KE KUOKOA

Imua o kona poe heluhelu i keia makahiki

ae e like me na wa i hala.  Ma ka

h@keaia ana o kona mau ko@

mo, a me ka hooponopono

hou ana o na

OLELO HOOLAHA

I loaa ai na kowa mahuahua ae no na

LETA A NA MAKAMAKA,

a me na

NUHOU O KELA A ME KEIA ANO.

E oi aku ana ka waiwai o ke

NUPEPA KUOKOA

I keia makahiki ae i ko ka makahiki i hala ae

ko ka makahiki i hala ae nei ma na

mea heluhelu a me na Olelo

Hoolaha.  Iwaena o na mea

hou e ae, e hoopukaia

ana he mau helu.

manao e pili

ana i ka hoomanao ana

i ka Lahui ma ka

OLELO BERETANIA

I hoomakaukauia no ko Hawaii nei poe opio

e makee nei i na pono i kiekie ae i

ko na wa i hala, me

EIA KEKAHI

E hoopukaia aku ana ma keia makahiki ae

HE MOOLELO HOU !

OIA HOI

KE OLA A ME NA LA !

KAUA ME NA HANA KAULANA !

A NA

ADIMARALA HIENA O ENELANI

ILOKO O KE

Kaua Huliamahi o na Aupuni o Europa !

He mau makahiki i

hala ae nei.

O na hoaloha a pau o ka Haku Nelekona i hoolauna pu mai me ia ma ka heluhelu ana i kona moolelo kaulana no ke koa a me ka wiwo ole, ano ka manawa no oukou e ike ai i ka hana a ka nui lehulehu o na Adimarala Hiena o Enelani mamua o ke au o ka Haku Nelekona, na lakou keia olelo kaulana---

"Na ko makou koa i ke ahi o ka pouda a me ka wiwo ole i ke koko o ka enemi i kukulu ae ia Enelani i Aupuni Hookahi mai loko ae o ka hohonu."

Aia a heluhelu oukou i ka moolelo o keia poe kaulana, alaila, aole no paha oukou e poina i ke kanaka oi pookela o ke ao nei i mea hoohalikelike oia no keia Nelekona, ka mea kapaia

KA PUKUNIAHI AU MOANA

BERETANIA.

Ma keia mua iho e hoolahaia aku ka

KA MAKANA A KE KUOKOA

KA INOA O KA MOI.  [text upside down]

I  manao ai e haawi i kona o heluhehi no no ka makahiki hou.  E hooili mai i na kau oha a me ke dala pu i ka

'NUPEPA KUOKOA, HONOLULU."