Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 35, 2 September 1882 — Page 2
| This text was transcribed by: | Marti Steele |
| This work is dedicated to: | R. Dwayne Nakila Steele |
Ka Nupepa KuokoaKE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.Ma ke Kauoha
Ua oluolu i ke 'Lii ka Moi ka hookohu ana His Ex Jno E Bush, Kuhina Kalaiaina, ma kahi o His Ex Simon K Kaai i waiho mai.
1080 3t.
Ua oluolu i ke 'Lii ka Moi ka hookohu ana His Ex Somona K Kaai, Kuhina Waiwai ma kahi o His Ex Jno E Bush i waiho mai.
1080 3t.
Ua hookohuia aku ma keia la o A. Ka i Luna Hooiaio Palapala no ka Apana o Koolaupoko, Oahu. Thomas Brown.
Aponoia: Luna Hooiaio Nui.
Simon K Kaai, Kuhina Kalaiaina.
Keena Hoona, Iulai 27, 1882. a23 3t
Ua hookohuia ma keia la o Hon. J. Kauai i Luna Alanui no Waimea, Kauai, ma kahi o V. Knudsen i waiho mai.
JNO. E BUSH. Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aug. 14, 1882. a23 3t
Ua oluolu i ke Alii ka Moi ka hookohu ana aku i na Meahanohano Walter Murray Gibson a me Edward Preston i mau Komisina no na Aina Lei Alii ma kahi o na Meamahaloia W N Armstrong a me J S Walker i waiho mai.
Halealii Iolani, Iulai 21, 1882. a23 3t
KEENA WAIWAI
Honolulu, Augate 31, 1882
AIE AUPUNI.
Ke hoolahaia aku nei ma keia, o na noi a pau no kekahi mau Aie Aupuni hou a hiki i ka $500,000, e waiho mai ma ka Waihona o ke Aupuni.
O ka ukupanee he Eono pa keneta no ka makahiki a e hookaaia ina kela a me keia hapalua makahiki.
Aole no hoi he hiki ke helu ia na bona e na Luna Helu ma ke ano he waiwai maoli, no ka mea ua hookuuia na auhau o ke Aupuni maluna o keia mau bona. SIMONA KALOA KAAI, 1083 tf Kuhina Waiwai.
KEENA WAIWAI,
Honolulu, Sept. 1, 1882.
UA hookohuia keia poe malalo iho i mau Luna Ohi Auhau no ka makahiki 1882:
OAHU.
Honolulu Geo. H. Luce
Ewa & Waianae Anakalea Kauhi
Waialua J. Amara
Koolauloa Paukialani
Koolaupoko A Palekaluhi
MAUI.
Lahaina S E Kaiue
Wailuku W B Keanu
Makawao A Fornander
Hana P Kamai
Molokai & Lanai J Kaluapihaole
HAWAII.
Hilo J Nawahi
Puna J K Mokuhia
Kau J Kauhane
Kona Hema J Nahinu
Kona Akau D Kamakainui
Kohala Hema R P Kuikahi
Kohala Akau J A Nahaku
Hamkua J L Kaunamano
KAUAI.
Hanalei G B Palohau
Kawaihau R Puuki
Lihue J M Kealoha
Koloa O Beka
Waimea J Kauai
Niihau S Kaula
O ka uku Komisina e uku ia ana i na Luna Helu a me na Luna Auhau no ka makahiki 1882 penei no ia: No Honolulu, Lahaina, Wailuku, Makawao, Hilo, Kohala Akau, Hamakua, Kau a me Koolaupoko, Ekolu pa keneta; o na apana e ae a pau Eha pa keneta. SIMONA K. KAAI, Kuhina Waiwai.
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA.
No ka mea, ua loaa ia'u na kumu kupono o malama ole ai ma Sepatemaba 1882 ke kau o ka Aha Kaapumi o ka Apana Hookolokolo Ekolu, i kauoha ia ma kekahi Kanawai o ka Ahaolelo o 1882, e malamaia ma Waiohinu, Kau, mokupuni o Hawaii, ma ka Poaha mua o kela a me keia makahiki. Nolaila, mamuli o ka mana i loaa ia'u ma ia Kanawai, ke kauoha nei au aole e malamala ua Kau Hookolokolo nei. Ikea:
A F JUDD, Lunakanawai Nui oka Aha Kiekie.
Honolulu, Aug 8 1882 1080 8t
AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA.
Mamuli o ke Kanawai o hoonui papalua ana i ka uku no na Jiure, ma keia hope aku, ina he hihia kivila no ke Jiure e hoolohe ai imua o ka Aha Kiekie a Aha Kaapuni paha, e waiho mua mai i na dala he Kanalima no na koina. Ma ke kauoha a ka Aha. JNO E BARNARD, Kakauolelo.
Honolulu, Aug 8 1882 1080 4t.
KUAI KUDALA O NA HOOLIMALIMAO KAHI MAU AINA AUPUNI.
Ma ka Poakolu, Sepatemaba la 13 e hiki mai ana, e kuai kudala ia aku ana, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, ma ka hora 12 awakea, e kuai kudala akea ia aku ana ka Hoolimalima o kela Apana Aina e waiho la ma ke alo iho o ka Hale Dute, ma Ainahou, Honolulu, e holo ana he 200 kapuai ma ke Alanui Papu he 100 kapuai ihope, malalo o keia mau hoakaka ana.
O ka mea e kuai mai ana i ka hoolimalima, e kukulu oia iloko o ka makahiki hookahi mai ka manawa aku o ka hoolimalima ana, i hale paa pau ole i ke ahi, i kukulu ia me ka pohaku a uwinihepa paha, nona ka lilo aole e emi malalo o $15,000, a e malama mau oia aole e nahaha; a e hoi aku i ke Aupuni i ka manawa e pau ai o a hoolimalima.
O na hoopaa ana, he 25 makahiki, o ka huina uku hoolimalima e hoomaka aku ai ke noho ana, he $500 no ka makahiki; a e uku mua ia i kela me keia eono mahina. JNO. E BUSH, Kuhina Kalaiaina.
Honolulu, Aug. 10, 1882 a16 5t
Ua hookohuia aku o A. Ku ma keia la i Luna Hooiaio Palapala Hana no ka Apana o Koolaupoko, Oahu.
SIMON K KAAI.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Iulai 27, 1882. a23 3t
Ua hookohuia ma keia la o Henry Mehe ula i Agena Hooiaio Palapala Kepa Aelike no ka Apana o Hana, Maui, ma kahi o E. Minamina i waiho mai. JNO. E BUSH.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aug. 21, 1882 a 23 3t
HOOLAHA WAI.
O na mea a pau he mau kuleana Paipu Wai ko lakou, he hoikeia aku nei, e hookaa mua ia na uku wai i kela me keia eono mahina ma ke Keena o ka Luna Wai, ma ke kihi o Alanui Nuuanu me Moiwahine, ma na la mua o Ianuari a me Iulai o kela me keia makahiki. CHAS. B WILSON
Aponoia: Luna o ka Oihana Wai. Simon K Kaai,
a23 3t Kuhina Kalaiaina.
Maemae i ke Kai
ka Pua o ka Hala.
KO MAKOU KEENA HOU.
MAMULI o ka lilo ana o ko makou Keena mua iho nei i Halekuai, nolaila ua nee aku ko makou Keena Hou a i ka
Halepohaku Hou o A. F. Cooke,
KIHI O ALANUI NUUANU ME MOIWAHINE,
A malaila makou e loaa ai i ko makou mau makamaka ma keia mua iho.
Malaila mau makou e loaa ai i ko makou mau Luna a mai ia kahua hou e pahola mai ai makou i ko makou mau manao kuokoa a hopo ole no ka pono o Hawaii a me kona Kuokoa a me ka lehulehu pu. E like me ko makou moto he Kuokoa, pela makou e kuokoa mau ai.
KA NUPEPA
Kuokoa me ka Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1.
Dala Kuike ka Rula.
POAONO, SEPT. 2, 1882
KA AHAAINA MA KA HOTELE.
UA haawiia e na haole Amerika o keia kulanakauhale he ahaaina ia General Comly ke Kuhina Noho iho nei o ke Aupuni o Amerika Hui ma keia Aupuni, ma ka Poaha o kela pule aku nei, ma ka Hotele Hawaii, kahi a lakou i ahaaina ai, a ua hoi'ku nei o General Comly no kona one hanau, maluna o ka mokuahi o ka po la Sabati iho nei i hala, oiai ua hiki mua mai nei kona pani ma ka oihana.
Iloko o ia halawai ana o na makamaka Amerika o kakou he nui wale na haiolelo i haawiia, a ua hoopukai iloko o na nupepa haole. Ua pili aupuni na kalai manao ana o lakou. Ua maopopo loa na kamailio ana, a ua kanalua ole no hoi lakou ma ka hoahewa ana i na hana e like me ka pakaha wale ka alunu a me ka hoole kumukanawai, i hanaia iloko o kahi mau aupuni naaupo. Ua wawa waleia ma ke kulanakauhale, he ake hoohui aupuni o Hawaii me Amerika, ka makemake o keia poe. Aka, aole oia ka oiaio. He hookahi a elua wale no paha wahi haole o keia kulankauhale e ake nei no ka hoohui aupuni. O ka hapa nui o ko na aina e e noho nei mawaena o kakou, he poe makamaka lakou no ke kuokoa o Hawaii. Ua makemake lakou e mau ke kuokoa o ko kakou aupuni, a me ka maluhia o ka aina. Aka, ua ike pono lakou, a ua ike pono no hoi ko Hawaii nei poe makaainana noonoo, ma o ka malamaia ana o na pono kanawai, a me na pono Kivila, malaila e hoomauia ai ka maluhia a me kuokoa o ka aina. Ina e pakaha wale ia na pono o na makaainana, ina e hookuli ia ko lakou leo, ina e lilo i ke kuaiia ko lakou mau ahaolelo, e like me ka ahaolelo i pau iho nei, e ike auanei kakou e ino ana ka aina, a e poino ana ke aupuni.
NA OLELO HOOLAHA AUPUNI.
I kela mau hebedoma i hala aku nei ua hoike aku makou imua o ko makou mau makamaka me ke kanalua oie no ke kauohaia ana mai o makou mai ke Keena Kalaiaina e hoopau i ka hoopuka ana i na Kanawai i hooholoia e keia kau iho nei ma na kolamu o ke kakou pepa. Ua ike pu no hoi ko makou mau makamaka i ka makou pane e pili ana no ia mea a me ko makou olelo ana "he hana kamalii wale i o ia a ke Aupuni," a aole he hiki ia lakou ke papa i ka makou peni mai ka hoopuka ana i ko makou manao kuokoa no ka pono a me ka holomua o ko kakou Aupuni uuku, me ka hoike ana i na hana pono ole i hanaia e ke Aupuni, no ia kumu a me ke ano huhu pilikino oia ke kumu o keia papa ia ana.
Iloko iho nei o keia mau pule i hala iho nei, ua ikeia na kalai wiwo ole o ka nupepa "Paeaina" ma ka aoao o na makaainana, e kue ana i na hana pono ole a ka Aha Kuhina ma o ke alakai ana a ke Kuhina Nui Kipikona (Kuhina kalaikii wahi a lakou). Ua ikeia kona paio hopo ole ana a no ka hiki ole i ka Aha Kuhina ke hoomanawanui hou aku i na kalai olelo koikoi houhou, ua hoounaia mai la kekahi kauoha ia lakou e hoopau loa ana i ka hoopuka ana i na hoolaha Aupuni me ke Kauoha ma na kolamu o ia pepa. Aole he kumu e ae o keia pepa ia ana aka, o keia mau hoaiai a makou e hoike nei maluna ae. Ua manao ke Aupuni o ka lawe ana aku i na hoolaha Aupuni mai ka nupepa "Paeaina" a me ke KUOKOA oia la ka mea e punuku ia ai ka makou ma ka peni. He kuhihewa nui keia.
O ko makou hoike ana me ka pololei i na hana i hanaia a me na aouli poino e hiki mai ana maluna o Hawaii, he mea hewa loa iho la ka ia. O ka laweia ana aku o na hoolaha Aupuni mai ka hoolaha ana iloko o ko makou pepa he mea anei ia e hoemi mai ai i ka makou makapeni oi winiwini mai ka hoike mau ana i ko makou manao kuokoa? E ka makapeni, ua lanakila oe aole he mea nana oe e pupuku, ua lanakila mau oe. Ke oi winiwini mau nei oe, a ke pahola mau nei oe i na lono oiaio o kela a me keia ano, e ka makapeni, auhea kou hepo ana e kuemi hope? Imua, ho ia aku imua, imua me ka lanakila me ka hopo ole e hoike i na hana e hanaia nei e pahola ia lono ma o a maanei i ikeia.
NA LETA A NA MAKAMAKA.
No Moes Kekoiohe o Waihee Maui, i waiho mai i keia hunahuna malalo iho: I ka Poakahi, Augate 14, ua make o Isaia Makaai k, he pupule ka mai. Malaila no a ma kahi i hoikeia ae la ua make o Makaonaona k ma kona lele ana i ka pali; i ka la 21 o Augate kona make ana.
Ma ka la 25 o Augate make o Daniela, he wahi keiki uuku nona na makahiki he 7; he mai mau kona.
Na W L Kaikiwai o Kaneohe i hoike mai i ka make ana o Akona k ma Heeia Koolaupoko: Ua nui na la o kona waiho ana i ka mai. he kauwa oia e lawelawe ana i ka hana maikai a kona Makua Lani.
Na C K Pa o Kohala i hoouna mai ia makou i keia lono malalo iho:
Ua make o Uilama Parke. He mai kuluma mau no iaia a o ka opiuma ka laau e ola ai. I ka wa i puka ai ua mai la ai iho la oia i ka opiuma a waiho a ona aku la oia. Ala hou mai la oia ai hou i ka opiuma a waiho a ona hou, a ma ia waiho ana ua make loa aku la oia. O na Loio o Hamakua aole lakou e loio i na hihia ona a kuai waiona hoi ma ka Aha Apana o Hamakua. Maikai keia hana a ko Hamakua poe Loio.
Ke ikeia aku nei ka huliamahi ana o na opio o Hamakua a hapai a lawelawe pu i na hana pono, mamuli o na hoolauna aloha ana a ko Kohala mau opio.
Mai a G W Kailikapu o Waihee Maui, ua loaa mai ia makou keia lono malalo iho e pili ana no ka lele ana i ka pali a make loa o Makanoanoa k, a M Kekolohe i hoike mai ai maluna ae penei ua wahi moolelo ia:
O keia kanaka e oleloia nei oia o Makanoanoa, he elemakule oia. Ma ka Poakahi ka la 21 o ka mahina i hala, ma ka hale o o S Hale keia elemakule kahi i noho ai; iaia i hoi aku ai no kona hale a maalo ae la oia ma ka pali O paliulaula, hookuuia mai la kekahi hipa na keia Hale no a alualu aku la i keia Makanoanoa a hou aku la ma kona kua me ka ikaika loa a hina iho la ua elemakule la ilalo aole nae i haule i ka pali; ala mai la ua elemakule nei me ka manao e pale nona iho, ia wa ua hou aku la ua hipa la a ku ma kona poo a o kona haule aku la no ia ilalo a make loa. Ua ikeia keia mea e kekahi mau kanaka aka eia ka mea apiki, aole laua i hele mai e kokua i ka elemakule.
Mai ia Kailikapu mai no, ua hoike hou mai oia i ka make ana o kekahi keiki uuku nona na makahiki mawaena o 6 me 7 i hanai hookikina ia e kona makua hanai me ka hua kaka aole i moa. Ua pau i ka ai ia he ekolu hua, a he mau hora pokole mahope iho make aku la oia. Lapuwale maoli ka hana a keia makua hanai a he mea pono e ao ia oia a i ole e hoopauhaoia.
Mai a S W Hiilawe o Waipio Hamakua, na hoike mai oia i ka hemo ana o kekahi koe nona na iniha he 12 ka loa a he 3/4 iniha kona anapuni mai ka waha mai o kana kaikamahine o Enosa. Ma ia la no a ma ka hora 3 o ka auina la, pau iho la ua kaikamahine nei i ke ahi, he ahi kunu i-a na kona makuahine, a ke waiho nei ua kaikamahine nei me ka poino nui. He keu maoli no o ka pakalaki o keia kaikamahine.
He mau leta e ae no kekahi e waiho nei ma ko makou pakaukau a loaa he wa kaawale e hoopuka holookoa ia aku ana.
Ke mahalo mau nei makou no ka hoomanao mau moi o keia poe makamaka maluna ae i ka hoouna mau mai i na nu hou no ka kakou KILOHANA, a ke noi hou ia aku nei ko lakou oluolu e hoomau mai i ka hoouna ana mai i na nuhou.
E LOLI ANA ANEI KE ANO O KE AUPUNI?
UA hiki mai ka manawa e noonoo eehia ai kakou no ke kulana o keia aupuni o ku nei, me ka ninau iho heaha le ke ano o ke aupuni? He ninau keia i hiki ole ke pule ia e ko Hawaii nei poe makamaka oiaio, a he ninau e haka pono ia ana e ka poe o na aina e, e nana pono ano ia kakou. Ua oleloia he aupuni alii ke kakou mamuli o ke Kumukanawai; ke oleloia nei i keia wa he aupuni Kumukanawai ole kakou; ua haalele ia ke kulana Kumukanawai. He Kumukanawai no e waiho nei, aka ua lilo ia i mea ola, ua hoowahawaha ia e na poo aupuni. Aohe leo o na makaainana, ua hao ia ko lakou mau pono, a ua kumakaia ia lakou e na wahaolelo a lakou i koho ai iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni.
E nana pono kakou i ko kakou kulana. Iloko o keia mau makahiki pokole i hala ae nei, ua waiho keakea ole ia anei na makaainana e koho i ke lakou poe Lunamakaainana? Aole, aka ua lawe mai ke aupuni i kona mana aupuni ma o kona mau Iuna aupuni la, e hoohana aku la i mea e komo ai i ka Ahaolelo ka poe i makemakeia i mau wahaolelo no na poo aupuni, a he neo ke na makaainana. Ma kekahi mau wahi ua lawelawae maoli ka mana o ke aupuni e hooko i ka makemake o ke poo o ke aupuni ma ke koho balota ana. Aka, ma ke Kumukanawai ua aeia na makaainana e koho me ke keakea ole ia i ka lakou poe lunamakaainana. Na ua makaainana wale no ia hana malalo o ke kanawai. Aka hoaha ka mea i ikeia ma keia aina, iloko o na makahiki i hala koke ae nei? Eia, ua lawelawe ke kulana kiekie loa o ke Aupuni ma keia hana i hookaawale loa ia no na makaainana wale no. E nana kakou i ka hua o keia mea. E nana i ke Kau Ahaolelo i pau iho nei. Ua hoike pono ia anei iloko o ia Hale na makaainana o keia paeaina? Aole loa, ua kaula na keia Ahaolelo i pau iho nei no kona ano pono ole. Ua hoike maopopo ae kekahi mau hoa o ka Hale, "aohe leo o na makaainana ma ia wahi." E nana i na ahaaina i haawi ia e na Kuhina o ke Aupuni a me ka Moi kekahi, no na lunamakaainana. A ua kaulana loa ma ka waha o na makaainana o Honolulu, "he mauna ia mau ahaainana, he mea hoohei i na lunamakaainana." E nana i ka uhauha wale ia o ke dala o na makaainana iloko o ke Kau Ahaolelo no keia makahiki. Ua la wale ia na loaa i loaa mai ma ka auhau ana i na makaainana, ua lu wale ia me ka pono ole. Aohe leo o ka poe nana i imi i ka waiwai, aohe o lakou kuleana ma na hoolilo ana. E nana i kekahi o na kanawai hope loa i hooholoia iloko o keia kau iho nei, e waiho ana i ka mana a pau o ka hookohu ana i na Lunakanawai Apana iloko o ka lima o ka Moi.
Mamuli o keia mau ouli e kau nei, a me na hoailona e ae he lehulehu wale, ua maopopo ke haalele nei ko kakou aupuni i kona kulana mua, he aupuni mamuli o ke Kumukanawai, a e hele ana ma ke alanui o ke aupuni mana hookahi. E hoao ia ana e umi i ka leo o na makaainana, a e hooliloia ana ko lakou mau pono a me ko lakou kuleana iloko o ke aupuni malalo o ke Kumukanawai i mea ole. E hiki ana anei keia hana? Aole e hiki oluolu ana keia mea. O na haole e noho nei maloko o keia aupuni, he poe lakou i ike i na pomaikai o ka noho ana malalo o ke aupuni Kumukanawai, a aole lakou e ae oluolu ana e lilo keia aupuni i aupuni mana hookahi. Ua lokahi lakou a pau ma keia mea, ko Amerika, Beritania, Geremania a me ko Farani. O kela mau aupuni nui a malamalama na alakai mua o keia honua. Ua pili paa loa iloko o ka puuwai o ko lakou poe makaainana ke aloha i na pono akea o ka lehulehu, malalo o na aupuni Kumukanawai. Ina e hanaia iloko o kekahi o ia mau aupuni na mea i hanaia ma keia aina iloko o nei mau makahiki, aole hiki ia aupuni ke ku. A ina e hoao ko kakou aupuni e hookahuli i na pono Kumukanawai o keia aina, aole auanei e nele ka nana ia mai o kakou e kahi mea, a mau mea paha, oia mau aupuni. Aole lakou e ae ana ia Hawaii e kukulu i aupuni nana hookahi.
Pela no me na haole Hawaii i hanauia maanei, a i hookupaia no hoi, aole lakou e ae oluolu ana i ka hooneeia o keia aupuni mai luna aku o kona kahua Kumukanawai, a lilo i aupuni ma ka lima o ke kanaka hookahi. Pela no hoi me na Hawaii maoli, ko Hawaii ponoi, o ka poe ike a noonoo iwaena e lakou, aole e ae oluolu ana i na mea e hoaoia nei a hana no ka hoololi ana i ke kahua o keia aupuni. O ka mea i kupaa ai keia aupuni iloko o na kau i hala, oia no kona hoomahui ana mamuli o na aupuni malamalama, a ina e haalele kakou i n@ rula alakai mua, aole no e mamao loa ka hopena. Eia ka hewa o ko kakou poe kuhina, o ko lakou hookuu wale aku i ke aupuni e hele me ka hooponopono oleia ma ke ano o ke kumu kanawai. Ua olelo ke kumukanawai, aia maluna o lakou ka pono a me ka hewa o na hana o ke aupuni, aka ma ka nana ana, me he mea la a ia maluna o hai ka pono a me ka hewa o ka lakou mau hana, a o ka lakou hana, oia wale no ka hooko ana i ka makemake o ka mea e ae. Ke hopo nei makou o pilikia auanei o Hawaii no ke aupuni ole.
Ua wawa ae na kileo hauwalaau o kekahi poe ma ke kulanakauhale nei i keia mau la, e i nui ana no ka hoopukaia o na manao pepa o ke nupepa Press ma ke ano kipi. Lalau maoli na manao o keia poe a huhewa no hoi ma kulakula.
I ka wa i hoao ai kekahi wahine opio e huli i ka pono a manao e haalele i ka noho haumia ana a ke kane ana e noho kolohe ana, ua hele aku la oia ma Koolau i kekahi kahuna Hawaii e hana aloha ai i kumu e hoi hou ai keia wahine me ia. Ina he oiaio keia lono he keu keia a ke kanaka hilahiola ole, oiai he kanaka naauao oia a he kanaka Hon hoi.
Ma ka auina la o ka Poaha nei i ku mai ai ka moku kalepa Kalakaua mai Kapalakiko mai iloko o na la holo he 15. Mawaena o na ohua i hoi mai nei he kanaka Hawaii maoli o Mr Wailehua kona inoa, a o Kailua i Kona akau kona home noho. O kapaakea me Kalohelani na makua, oiai oia he 14 makahiki wale no, a iloko o ka 14 o kona mau makahiki, ae kau aku oia maluna o kekahi moku kuna a holo aku la no na aina e. Ua noho oia ma na aina e he 34 makahiki, ua ano ka naaaina o keia kanaka, aka aole i poina iaia ke olelo o kona aina makuahine.
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o S Kipi no Hilo, Hawaii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a S. L. Coan me J W Keaomakani, na Lunahooponopono no na waiwai o S Kipi o Hilo, Hawaii, i make, e noi ana e aponoia ke laua hoike hope, a e hookahi ia laua mai ka oihana, me ke loaa hope.
Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka Poalima oia ka la 29 o Sepatemaba, M. H. 1882, i ka hora 10 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka manawa me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia, me na mea kue ke hoike ia. F. S. LYMAN,
Hilo, Hawaii, Aug. 23, 1881 1063 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o P Kamakala, no Kohala Akau, Hawaii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a H P Wood ka Luna Hooponopono no na waiwai o P Kamakala no Makapala, Kohala Akau, Hawaii, i make, e noi ana e aponoia kena hoike hope, a e hookuuia oia me kona hope, a e hoonoho hou i Luna hou ma kona wahi, no kona pilikia loa, hiki ole iaia ke malama ia hana.
Nolaila, ua kanaka ia na mea a pau ke pili, o ke Poaha, oia ka la 25 o Sepatemaba, M H 1882, i ka hora 1 awakea ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia ka manawa a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni Apani Ekolu.
Hilo, Hawaii. Aug. 24, 1882 1063 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Nainoa k, no Hamakua, Hawaii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a D W Palawe k e noi ana e hoonoho ia ia i Lunahooponopono no na waiwai o Nainoa k, no Hamakua, Hawaii, i make, a e hooholoia na hooilina.
Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 19 o Sepatemabe, 1882, i ka hora 1 awakea, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka manawa a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua hoi ia, me na mea kue ke hoikeia. F S LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu.
Hilo, Hawaii, Aug 24, 1882 1083 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae aina. Ma ka waiwai o Kawainui k, no Hilo, Hawaii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a S Paaluhi k, e noi ana e hooholoia na hooilina, a e hoonohoia ia i Lunahooponopono no na waiwai a Kawainui k, no Wailea, Hilo, Hawaii, i make.
Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 29 o Sepatemaba, 1882, i ka hora 10 o kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, oia ka manawa me kahi i ko ho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue e hoikeia. F S LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu.
Hilo, Hawaii, Aug. 23, 1882 1083 3t
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekolu o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Kahela k, no Puueo, Hilo, Hawaii, i make. Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi o Haaleleumalani, enoi ana e hooiaio ia ka Palapala Kauoha hope loa a Kahela k, no Puueo, Hilo, Hawaii, i make, a e hoonohoia ia Luna Hooko no ia Palapala Kauoha. Nolaila ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 29 o Septemaba, 1882, i ka hora 10 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, oia ka manawa me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia. F S LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu.
Hilo, Hawaii, Aug. 22, 1882 1083 3t
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau ma keia owau o K M Moke, he Peresidena no ka Hui Kalepa o Moanalua a me Kalihi, ma ka Mokupuni o Oahu; a ma keia ke hoolahaia aku nei, o J H Kaiapa k, o Kalihi, a me J W Hanaio k, oia wahi hookahi no, ua haalele mai laua i ko laua kuleana iloko o keia Hui, Aug. 19. A ma keia hope aku aole o laua kekahi mea kuleana iloko o keia Hui. K M MOKE.
Moanalua, Aug. 29, 1882 1083 2t
HOOLAHA A KE KOMISINA PALENA AINA.
Ua hoikeia mai ia'u na kumu kupono no ka hooponopono ana i na palena o ka Ili o Kaahaloa-iki e waiho la ma Waikiki, Kona, Mokupuni o Oahu, nolaila, ke hoikeia aku nei, o ka poe a pau no lakou na aina e pili koke ana me keia Ili i hoikeia a o ka poe a pau i kuleana, e hele mai lakou ma ko'u keena oihana ma Alanui Kalepa, Honolulu, ma ka POAHA, LH 21 O SEPATEMABA, 1882, ma ka hora 1 P. M., malaila a ma ia wahi e hooloheia ai ia noi.
RICHARD E BICKERTON,
Komisina Palena Aina no ka Mokupuni o Oahu. 1083 3t
HOOLAHA KUAI MORAKI.
Ma ke kauoha a W P A Brewer o ka Hui o Brewer me Crowningburg o Makawao, no kekahi palapala moraki i hoopaaia, i kakuia ma ka la 28 o Maraki 1881, e Kanihomauole k, me kana wahine M Kamakaiokia a me Moses Keohokalolo a me H Kaluakini kana wahine, ia Brewer me Crowninburg i olele mua ia, ua kauohaia au e kuai aku ma ke kudala akea ma ka Poaono, Sepatemaba 16, 1882, ma ka hora 12 o ke awakea, ma kahi noho o Kanihomauole i oleloia, ma ka aoao ma Waihee o ka uwapo o Wailuku, keia mau aina malalo iho:
O na kuleana a me na pono a pau o ka mea moraki maluna ae, iloko o ka hapalua kuleana i mahele ole ia Helu 409, ia Kanakaole, e waiho la ma ka Ili o Mokuhau, Wailuku, Maui, i oleloia, nona na ili eka he 1 16-100 a oi a emi mai paha, me na pono a pau maluna. No na mea aku i koe, e ninau i ka mea nona ka inoa malalo ma Wailuku, Maui. T W EVERETT, Luna Kudala.
Wailuku, Maui, Aug. 25, 1882 1083 8t
HOOLAHA A KE KOMISINA PALENA AINA.
No ka mea ua nonoi ia mai ka mea nona ka inoa malalo, e Mrs C Makee, e hoomaopopo ia a e hooiaio ia na palena o na Ahupuaa o Papika, a me Palauea ma Honuaulu, Maui. Nolaila, ke hoike ia nei i ka poe mea aina a pau e pili ana me keia mau Ahupuaa, o ka Poalima, oia ka la 22, o Sepatemaba M H 1882, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, Maui, kahi e hoolohe ai i keia nonoi ana. L AHOLO.
Komisina o na palena aina ma Maui, Molokai a me Lanai.
Wailuku, Maui, Aug. 25, 1882 a30 3t
UA MAKEMAKE IA
NA ILI BIPI,
NA KIWI BIPI.
NA IWI BIPI,
E haawi ia no ke kumukuai i kiekie o ko kakou makeke nei o
H. Hackfeld & Co.
Honolulu, Mei 22, 1880. 11y964
JAMES M. MONSARRAT.
[MAUNAKEA.]
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO A PAU o keia Aupuni. E lawelawe ana no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka hoaie dala ana.
A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA
Keena hana helu 9 alanui Kaahumanu. Jan. 3, 1880. 944 1y
KALE KULIKA
Luna Hooiaio Palapala Kuai,
MOLAKI A ME NA PALAPALA OIA ANO.
Luna Hooiaio Palapala Aelike mawaena
O na Haku a me na Kauwa.
Luna Haawi Palapala Mare.
Ma ke kiki o ke Alanui Moiwahine me Kaahumanau kulika kaa@ o Honolulu, ko Hawaii Pae ua. 16g tf
AHA hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Me @@@ ponopono waiwai. Kauoha e hoolahi i ke noi a Apana @@@ po hoike, hookuu ana, a e mahele i ka waiwai. Ma ka @@@ ka waiwai o JOSEPH MORRIS o Honolulu i make @@@ kee keena, imua o ka Lunakanawai McCully.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka @@@ a me ka papa hoike a Alexandr J Cartwright Luna hoo@@@ o ka Palapala Kauoha o Joseph Morris no @@@ make, e noi ana e aponoia na hoolilo he $325 50. @@@ o na mea i loaa mai iaia he $306.50, a e noi ana i @@@ noia kela mau mea, a e kauohaia a e hoo@@@ kona mau hope mai ko lakou noho ana mai ia ano L@@@.
Ua kanohaia @@@ola, ka la 27 o Sepatemaba @@@ hora 10 o kakahiaka, imua o ua Lunahakanawai ka @@@ ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a @@@ manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi @@@ ike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila i @@@ ike i ke kumu ina he kumu io ko lakou e ae ae a @@@. A o keia kauoha ma ka olelo Enelani me ka @@@ paila maloko o ka "Hawaiian Gazette" me na @@@ koa," he mau nupepa i pai a hoolona a ma @@@ i ekolu pule mamua ae o ka manawa i @@@ ana.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina. @@@ Augate, M H 1882 L. MCCULLY
IKEA: Lunakanawai o ka @@
A Rosa, Hope Kakauolelo @@
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana la @@ ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o JOHN MI@@ o Makawao, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a @@@ mao, e noi ana e hoolaloia ka Palapala Kauoha H@@@ ka John Miller no Makawao, Maui, i make, a e @@@ Hooko Kauohu.
Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau @@@ Poaloa, oia ka la 25 o Sepatemaba, 1882. Ia ka @@@ ka hale hookolokolo ma Makawao oia ka ia a me @@@ no ka hoolohe ana i ua nonei la a me na mea @@@. ABR FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni Apana @@
Lahaina, Aug. 18, 1882 @@
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana @@@ ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Oniha k. no Hana, Hawaii i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi i @@@ noi ana e hoonoho ia oia i Luna Hooponopono no ia @@@ o Oniha k, kana kane mare, no Hamakua, Hawaii, @@@ kauoha ole, a e hooholoia na hooilina o ka mea @@@.
Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau ke @@@ ola ka la 22 o Sepatemaba, 1882, ma ka hale hookolokolo @@@ Hilo, Hawaii, ma ka hora 10 A. M., oia ka manawa a me @@@ kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea k@@@. F S LYMAN
Lunakanawai Kaapuni Apana @@
Hilo, Hawaii, Aug. 8, 1882 @@
AHAAINA! AHAAINA!
E malamaia ana he Papaaina i piha @@@ Kohi Kelekele a ka Puukolu ma W @@@ Koolaupoko, Oahu, ke hiki aku i @@@ Sepatemaba. Ke konoia aku nei @@@ maka o na Koolau e naue mai, me @@@ Lau Oliva a ke Aloha. KEKE@@@
AKAN@@@
Koolaupoko, O., Aug. 14, 1882
HOOLAHA HUI.
O H. F. Hebbard a me J. J. H@@@ laua na mea e lawelawe nei ma k@@@ Hebbard & Go., a e lawelawe nei i k@@@ na Hoolimalima Kaa Kikane a me k@@@ we Ukana ma Honolulu.
HEBBARD @@@
Honolulu, Aug. 21, 1882 1082
HOOLAHA HOOKAPU
I ka lehulehu---Owau o ka mea @@@ inoa malalo iho, ke papa aku nei a @@@ naka a pau o na waihooi@ like e @@@ holoholona, aole he kuleana e hele ks @@@ kuu aina e waiho la ma Kukuihaele, Hamakua, Mokupuni o Hawaii. O ka @@@ i keia, na ke Kanawai ka hana
MR. KAAI
Kukuihaele, Hamakua, H., Aug. 28, 1882 1082 4t
OLELO HOOLAHA.
O maua o na mea nona na mea @ iho, ua kapu loa ka hele ana o na @@ holoholona a pau maluna o ka apana aina k@ Kalama i mako, e waiho nei ma Hilo, Kohala Akau, Hawaii. Ina e ko@ i holoholona a mau holoholona paha, @ ukuia i Hookaki Dala no ke poe; i @ hoopoino i na mea kanu e uku e like e nui o ka poino. A ke kauohaia aku @ poe mea kuleana e waiho nei ma@e@ @ hale, a mawaho paha, e ku mai iloko @ la elima, a ina e hala na la elima, e @ ia maua, no ka mea, o maua na pi@@ noi o ka mea i make. A no ka oiaio @@ ke kau nei maua i ko maua mau inoa @@ la 18 o Augate, M. H. 1882. KEKUEWA@
1082 4t KAHUNA @@
OLELO HOOLAHA.
Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, oi@@ a ke hookapu loa aku nei au i kuu Aina @@@ waiho ana ma Alae, Kona Hema, Hawaii @@ hookuu wale i na holoholona, bipi, lio bok@@ kao, puaa, a pela aku. Ua hookohu aku ia @@ muela Kaikaina a ia Mr. Kaleohano i mau Lu@ na e hopu na holoholona komohewa ma ke@@ hoikeia maluna. Ina i loaa ia'u Luna ka @@ hoki, kekake, e uku no Hookahi Dala o ke @@ kahi: kao, puaa, hapaha pakahi. E ike @@ naka a pau loa i keia. E lilo keia i Kana@@ mai kona la e puka ai, a au loa aku. P.M.@@
Alae, Kona Hema, Hawaii, Aug 9, 1882.
OLELO HOOLAHA.
E ike mai auanei na kanaka a pau ma keia @@ laha, owau o ka mea nona ka inoa nona ma @@ ke papa loa aku nei au i na kanaka a pau @@ waihooluu like ole, mai hoaia mai oukou i ka @@ hine i mareia oia hoi o Mele. No ka mea @@ oki mare mai nei kela ia'u me ko'u hewa, @@ laila o na aie ana e aie ai, aole loa au e hoo@@. AKE@@
Waimea, S Kohala, Hawaii, Aug 11, 1882 1081 4t
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na mea a pau ma keia ka @@ owau o ka mea nona ka inoa malao iho. Ke@@ malima aku nei au i na apana aina elua i @@ hine mare oia no o Hana, e waiho la ma K@@ nona ka inoa o Kikoo. Ina o ka poe @@ e hoolimalima me a'u, e loaa no au ma ka@@ Okuu, ma Kawaiahao, me ka oiaio o kela @@. K L MAE@@
Honolulu, Aug. 17, 1882 1082 2t
I KA POE HOAHU DALA ILO@
O KA
BANAKO MALAMA DALA
BIHOPA Ma
Mai ka la 1 o Semabpatea a mahope aku @ mi ia ka pa keneta o na dala a pau e hoake@ ma ka Banako i ka 5 pa keneta oa ka Maka@@ BISHOP & CO.
Aug 1 1882 @@
JOSEPH E. WISEMAN
LUNAHOOPONOPONO O NA WAIWAI Pa@@
ME LUNA IMI HANA.Helu 27 Alanui Kalepa, Honolulu
Luna Hoolimalima o na Rumi, na Hale, a @@ na Kuai me Hoolimalima o na Waiwai Pae @@ wahi a pau o ka Paemoku. Luna Imi Ha@@ poe a pau i nele i ka hana ole ma na wahi @@ mai emakoia ma kekahi mokupuni e ka P@@ N. R. Na Palapala Hoolimaluma e hana @@ ka eleu; o ohiia na Bila Aie a me na hana @@ a pau e pili ana i na hana Oihana Kalepa @@ me ke eleu a me ka pololei. O na Unuhiolelo a me na Maheleolelo @@ ana, e hookia me ka maikai. O na kauoha a me na kamailio ana mal@@ leta no kekahi o ua hana maluna ae, e hooka@@ ka eleu loa. 1076 1y