Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 15, 15 April 1882 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KU MAI

Ka Mokuahi "Anjer Head."

$36,000     $36,000

HE MAU WAIWAI AAHU HOU.

Mai Nu Ioka.  Kapalakiko, a mai Ladana mai ma Panama ae.

NA LOLE AAHU WAHINE NANI LOA O NA ANO A PAU.

Na K@, Veleveta, na Lole Hinuhinu Pakika, na Kinohinohi Lole, na Papu Aniani H@, o na waihooluu like ole, a me na mea a pau e nani ai ke kilohi ana 'ku a ka maka.  

Ua lawe ia mai keia mau waiwai.  a i wae noiau ia hoi e MISS SACHS, kaikaina o MRS. A M MELEKI, nana i kuai no ka hoolawa ana i na makemake a pau o na Lede o kea Paeaina.

---A MAI KA---

HUI INTERNATIONAL HOAHU AAHU KAULANA MAI,

Ua @ loaa pu mai he mau Aahu piha a nani a paa no hoi no na Kanakamakua, na

Opio me na Kamalii.  He Helu Ekahi keia no na

Kumukuai Haahaa a Waipahe loa !

A i laweia mai no ka hoolawa ana i na anoi o ka poe a pau o keia Paemoku.  Ke hoike pu aku nei ka mea nona ka inoa malalo, ua hoolaula hou ia ae na Mahele o kona Halekuai, ma ka hoolawa piha pono ana i na Kamaa Buti, na Kamaa Haahaa, na Kamaa Kiekie, na Li-kakini, &c., &c. o na ano hou loa a nani no hoi ; no na Lede, na Keo@imana na Opio Nohea o na aoao elua, a me na Kamaiki a kakou.

Na Paikini Hou !  He ano Kamaa Hou Loa, a he Nuhou, he oluolu a he nani Kaukaiwa kona hiona, e molio pono ia ai a "Kau ka Nuku o ka Manu i ka Pua Lehua," no na Iwa o ka aoao Palupalu, oia no ke

KAMAA ILIAHI LEO LE'A.

E PONO E HOAO NA LEDE !!

Ua wehia keia mau waiwai a pau, a ua makaukau na Kupakako akahai a oluolu e ho-

@keike aku i ka poe a pau e makemake ana e ike.

A. M. MELLIS, MELEKI.

Hale Hoahu Aahu o Honolulu, 104   Alanui Papu, Huina o Burua.     Apr. 12---tf

KUAI HOEMI NUI, KUAI HOEMI NUI.

MA KA HALEKUAI O

CHARLES J. FISHEL !

@ O NA ALANUI PAPU ME HOTELE.

UA HIKI IA'U KE KUAI I KO'U MAU WAIWAI HOU A NANI I KO'U MAU

MAKAMAKA ME KA EMI I OI AE MAMUA O KEKAHI

MAU HALEKUAI E AE O HONOLULU NEI.

---EIA MA KO'U HALEKUAI---

He Heluaa Nui o na Lako Aahu o na Kane a me na Kamaiki.

NA KAMAA,

PAPALE,

PAPALE-KAPU,

AKAHI NO A HOIKEIA MA HONOLULU NEI.

Ei ke Kumakuai o kekahi mau Waiwai;

Pua Lole Huluhulu o na Kane, $10 wale no a ma kekahi mau Halekuai e ne he $18

Pahoehoe, $1 o ka I-a.

Palemai, he 50 keneta wale no.

Palule Kalakoa hou a nani me na Pulima elu me elua

A-i kale, he $1.50 wale no.

E Kilohi Mua i Ko'u Mau Waiwai

MAMA O KE KILOHI ANA I KO HAI HALEKUAI.

NU HOU! NU HOU!

NA WAIWAI HOU LOA,

NA PAIKINI O KEIA AU,

E Loaa no ma ka Halekuai o

DILINAHAMA MA!

MA ALANUI PAPU,

OIA NA WAIWAI MALALO IHO NEI ;

Na Palau, Kaa Huilapalala, Kopala, Piki, Oo, Koi, Ko@ipi, Na Hamare Kamana o na ano a pau, Na Mea Hana a na Kamana, Poe Hamo Puna, na Amara a me na mea hana o ka Poe Akeakamai a pau.

Pena, Aila, Vaniki a me na Palaki, Pauda, Poka a me na Kukaepele, Palaki @amo Puna, Pulumi, Pakeke, Kapu Holoi Lole a me na Papa Holoi Lole, na Ipu@ti, na Pa Palai, Na Makau Lawaia, na Aho Lawaia o na ano a pau, na Kaula o na ano a pau, na Pahi, O, a me na Puna,

A HE NUI AKU NO NA MEA I KOE,

I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I NA HALE,

I hiki ole ia makou ke huai pau aku, aka, na oukou no e hele mai a e hoonuu iho.  O keia maluna ae, e loaa no ma La Halekuai o

DILINAHAMA MA,

Ma ka Helu 37. Alanui Papu.

W. R. KAKELA.

UA NEE aku maua ko oukou mau Loio mai ka pili pua ana me ke Keena Kuokoa a i ke Alanui Kaahumanu @ 15, ma o mai o ka Baneko o Bihopa ma.

Ua makaukau mau mana e lawelawe i na hohia a pau ma Honolulu a me ko na mokupuni.  E hooku ia na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Moraki me ka eleu.  He Luna Hooiaio Palapala no hoi o W R Kakela.

ASA KAULIA,

Loio a Kokua ma ke Kanawai.

UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu.  E loaa no au ma Koolaupoke, Heeia. a ma Honolulu i kekahi wa Hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe.

CECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.

Helu 8, Alanui Kaahumanu.  Honolulu, H. P. A.

 

KALE KULIKA,

Luna Hooiaio Palapala Kuai,

MOLAKI, A ME NA PALAPALA OIA ANO.

Luna Hooiaio Palapala Aelike mawaena

Oo na Haku me na Kaawa.

Luna Haawi Palapala Mare

Ma ke kihi o ke alanui Moiwahine me Kaahumanu, kulana kauhale o Honolulu, ko Hawaii Pae Aina.

Hale Tela Hou !  Hale Tela Hou !!

UA wehe ae nei maua i ka la 27 o Mara ki A. D. 1882, he mau Hawaii ponoi i Hale Tela no maua ma Alanui Nuuanu.  kokoke i ka uwapo.  Helu 11.

Nolaila, ke konoia aku nei na Mea Hanohano o ke Kau Ahaolelo A. D. 1882, e kipi, e ike ia kakou hookanaka.

E na Keonimana puuwai like, mai Hawaii o Keawe a ka aina o Mano, e kipa i ko kakou hale i kapaia Kaukaiwa; a o na kauoha a pau, e hookoia me ka eleu.

S. H. MEEKAPU,

J. K. COOKE.

Apr. 1, 1882.

KUAI A KA ILAMUKU.

Mamuli o ka mana o kekahi palapala hoomalu i hoopuka ia e ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina no no ka pono o J P. Mendonca ka mea hoopii kue ia Kaaiahua mea hoopii ia e uku $298.50 no ka pomaikai o Mendonca.  ua ohi au a kuai kudala aku ma ke akea : ka mae oi o ke koho ana ma ka Poalua ka la 25 o Aperila o ka mh 1882 ma ka hora 12 o ke awakea ma ke alo iho o Aliiolani Hale i na pono a me na pomaikai o Kaaiahua iloko o ka aina i hoike ia malalo:

E waiho la me Kamananui ma ka apana o Waialua penei:  Palapala Sila nui Helu 271 nona na eka he 50 oi a emi he aina maikai i ka hanai holoholona ke ole nae e hookaa mua ia ka hoopai na koina a me ko'u mau lilo.     W C PARKE,

Ilamuku Nui.

Honolulu, Maraki 22 1882.

HOOLAHA A KA LUNA HOOPO-

NOPONO WAIWAI.

UA hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei, e ka Mea Hanohano A F Judd, ka Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie i Lunahooponopono no ka waiwai o Puhipaka k, i make ma Honolulu, Oahu.  Ke hoike aku nei i na mea a pau, o ka poe a pau he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make. a me ka poe ua ale mai, e hoike koke mai lakou i kuu Loio ma Honolulu W L Holokahiki, a ia'u no hoi ma Lihue i Kauai, i hooiaio kupono ia, iloko o na mahina eono mai keia wa aku, o hoole loa ia.     J B HANAIKE.

Lunahooponopono Waiwai no ka Waiwai o Puhipaka i make

Honolulu, Mar. 20, 1882.

HOOLAHA HOOKAPU AINA.

E ike auanei na kanaka a pau ma keia palapala, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ua lilo ia'u ma ka hoolimalima ka Aina mahi Kalo o ka Hui Mahiki o Waihee, Maui.  Nolaila, ke papa a ke hookapu aku nei au i na kanaka a pau, aole e uhuki i na Kalo maluna o na mau aina la, mai Waihee, wahikuli a me Waiehu; aole hoi e mahiai, a ua kapu pu hoi ke kii ana i na mea ulu a pau e ulu ana maluna o ua mau aina la. oia na La-i, a mau mea e ae.  O ka mea a mau mea e kue ana i keia, e hoopii ia no ia e like me na Kanawai e kau nei.  E lilo keia i olelo paa mai kona la aku e puka ai.

C B MAKEE,

Waihee, Maui, Mar. 18, 1882.

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO-

PONO WAIWAI.

UA hookohuia ka mea nona ka inoa malalo i Luna Hooponopono no ka Waiwai o W A Markham i make o Honolulu, Oahu.  Ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i ka poe a pau i aie i ua waiwai nei e hookaa koke mai; o ka poe hoi he kuleana ko lakou i ka waiwai i oleloia ma ka moraki a maraki ole paha a ma kekahi ano e ae paha, e hoike koke mai i na palapala hooiaio iloko e na mahina eono o hoole mau ia lakou.

ALEX J CARTWRIGHT, Lunahooponopono.

Honolulu, Maraki 4, 1882.

HOOLAHA HOOKAPU AINA.

KE haiia aku nei ka lohe i na kanaka a pau, ua kapu loa ke kii wale ana o kekahi mea a mau mea paha i na mea ulu a pau maluna o kuu mau aina e waiho nei ma ke awawa o Palolo, Kona, Oahu; oia hoi o Kaea, Kekio, a me ka Lele o Wailupe o Kalelona.  A ua kapu pu no hoi ka hele wale ana o na holoholona o keia a me keia ano maluna o keia mau aina i oleloia maluna; a ua kapu no hoi ke kii wale ana i na piha a maloo i wahie.  O ka mea a mau mea paha e kue ana i keia hookupu ana, a i loaa pono aku i kuu Luna oia hoi o John Guser (Kaisa), alaila he mana no kona e hoopii ma ke Kanawai, i aoia ke kolohe.  "He kuli ka make, a o ka hoolohe ke oia."  Owau no,     P. MILTON (Pilipi).

Kulaokahua, Maraki 16, 1882.

MAKEMAKEIA.

Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO  a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke

C BREWER & CO. (Burua Ma.)

HOOLAHA HOOKAPU AINA.

UA papa loa ia na Lio, Bipi, Palahu a me ke ki manu ana aole hoi e hole wale aole hoi e ki ia maluna o na aina o Wainae-uka, Waikakalaua, Pouhala, Waipio a me Namakuli ma Waianae, a ua hookohuia o Kahao e nanu i keia mau mea a e hooko e like me ke Kanawai.    

C. H. JUDD,

H. E. WHITNEY.

HALEKUAI MA HANAKAPO.

E na Lede maka palupalu a me na Keonimana puukani o ua Lai Ulu nei o Hauola, a me kona mau eheu, ma ka Akau a ma ka Hema,---E naue mai oukou ma ko'u Halekuai Hoopahee, a e wae no oukou iho, i na mea a ka manao e hoohihi ai. E kuai aku ana au i na Waiwai a pau ma ke Kumukuai E@ a Waipa-he hoi, ma ke Dala Kuike; anolaila, e na Makamaka aloha, e kipa mua mai oukou e ike ia'u, mamua o ko oukou kipa ana aku ma kahi e.

E loaa no au ma ka Helu 155, ma Lahaina, Maui.     C. ATONG.

Laha ina, Ian. 10. 1882.

E Nana,  E Nana,

---A E IKE---

I KA MEKINI HOU,

HE HIKI KE NANA MA NA AOAO ELUA,

O ka Mekini Humuhumu

ST. JOHN,  ST. JOHN,

Oia wale no ka Mekini maikai a kupono

i na Kanaka Hawaii, no ka mea,

AOLE E LOAA KEKAHI ULIA O KA MEKINI

E HELE MA KA

HALEKUAI MEA KANI O

GEO. F. WELLS.

A e Kuai i keia ano Mekini Hou, a e

loaa no ke GITA makana wale.

O na Kauoha mai na Mokupuni e ae, e

hoolawaia no ia me ka eleu.

GEO F. WELLS,

Helu 66 me 68 Alanui Papu

KA OOPU O WAIHEE.

E ka Nupepa Kuokoa e.  Aloha oe:---

Ke make nui nei ka oopu o Waihee nei i keia mau la, nana aku, mokaki kohu aina-ko, mai ka hapa mai nei o kela malama a hiki i keia malama, a he manaonao ke nana aku i ua kupa ala o ka aina, ka ia hoi nana o Waihee @ iluna, a loaa ka inoa kaulana.  ka Makani Kilioopu o Waihee.  Aloha @ aloha wale ka ia kupa o ka aina.

Nui a lehulehu na olelo pegana  @ @ ia ae e kekahi poe, no ka make ano e o ka oopu, penei kahi o lakou:

Pomaikai kakou i ka make ana mai nei o ka oopu. aohe kakou e poino ana.

E ia no kekahi. o ka limu-wai. he limu hoohalale ia @ na iwa, a i keia wa ke ai ia aku ua limu ala, aohe iloko o ka launa, ua like me ka auhuhu ka mu'e.

He ma-u iho la ia, ua lawa ko kakou ike ana i keia, a ina e nui loa keia mau hana a ke Akua maluna o keia aina ia. alaila, e hai hou ia ano no.

Me kou Lunahooponopono ko'u welina, a me na Keiki Ku@lu hua Metala ke aloha huihui.

Owau no,

Sam'l D M@

Waihee, Maui, Apr 7 1882.

INU BIA MA HILO AKU.

E ka Nupepa Kuokoa e.  Aloha oe:---

Ma na la 17 me 18 o Maraki, ua ike au i ka hele huakai ana mai o na kane wahine me na keiki, na haole o @ aina e mai, ma kahi i kapa ia o K@laoa, apana o Hilo akau.

A eia ke kau @ o ko lakou hiki ana malaila, ua hoala ae kekani kanaka malaila, he hale inu bia, oia ke @ i hele nui ai na mea a pau, ua inu lakou a pao, a mahope iho, ano e mai la na olelo, ua luhe, a hoopuka mai la @ mau wahine i na hua namu haole, a penei ka mua:

New may, lusati, you, borage head, ia manawa o ka hoolale iho la ino ia o na ai a ka ui a poha ka lae o kekahi, eha ka wawae o kekahi, holo hoi kekahi poe a uwe kahi, &c.

A owau o ka mea e kakau nei, owau kekahi i komo pu iloko oia hana, eia nae he hana waiwai ole, o kahi kenikeni ke puehu, aohe he pomaikai i loaa mai.

Nolailai, ke poloai aku nei au ia oukou e o'u hoa o ka pupuu hookahi, mai hoohalike oukou me ka hana a keia poe, i ka hoolilo ia lakou na diabolo, oia ko'u manao ia oukou e na hoa mai Hawaii o Keawe a Kauai o Mano.

Owau no kou oiaio,

D K Kapili.

Kaieie-uka, Hilo, Apr 3 1882.

MAKEE.

I ka po Sabati a ao ae Poakahi. ala mai @ kekahi wahi kamaiki mai kona wahi moe mai a hoopuka ae la i kekahi mau olelo naauao.

Alaila, ninau pololei loa aku la au iaia olelo hou mai la keia moopuna, makemake hoi au e ala iluna, hoou@ ia au i ke kapa.

A ma keia olelo a keia kaikamahine uuku @ na makahiki 5 a oi, ua hooia wau i keia mau olelo he oia@ loa, no ka mea i ka hora 12 oia po, i olelo ia ae nei, ua p@ ae @ mai ka hiamoe ana a ike pono loa au i ua mea nei, e kamailio ana me keia kupunahine.

He moopuna keia na'u, nolaila, laila he kuleana ko'u e kamailio i keia i na owau kai ike, eia o ka ike ana moopuna opio, a kamailio me na huaolelo moakaka loa, a ma ko'u kuleana a he makua hanai a he kiai no keia ohana keiki liilii i hoonele ia i ka makua ole, ua eha ko'u naao no na olelo a keia keiki, i hai ae ma ke akaka loa, no laila ua hooholo iho au i ko'u manao he hana naaupo loa keia hana ana.

A o keia kanaka no hoi e olelo ia nei e keia keiki, ua ahewa loa au iaia, ua ike au iaia e hoohalua mau ana oia i ke aumoe ma ka hale o keia ohana liilii makua ole me ke kuleana ole.

A o kekahi keiki no o keia ohana ua loaa aku keia kanaka iaia i ka po, olelo keia keiki, owai kou kuleana oonei, e hoi oe a ma keia hana a keia kanaka, ke manao nei au, ke wawahi nei oia i ka maluhia o ka hale o keia ohana.

J Nalua.

E halawai ana ka Ahahui Lunakahiko o na mokupuni o Maui, ma ka luakino o Kaahumanu, Wailuku Maui, ma ka Poakolu elua o Mei 1882.

Ke kauoha ia aku nei na ekalesia a pau oia aha, e hele mai na kahu, a me na luna kahiko i koho ia no ia aha, mai kananuha iho kekahi.  Ina ua loaa he mau keiki na ka aha ma na ekalesia, e hele pu mai.

Me ka mahalo,

O Nawahine.

 E Holoohe!

O D. W. AIWOHI wale no kai aeia e Kakauinoa no na Dala i Hookaaia mai ma ke Keena o ka NUPEPA KUOKOA.

NU HOU KULOKO.

Ua holo aku ka mokuahi Anjer Head no Honokaona Kina i ka la Sabati nei.

O ka hoonalu ia ana o kekahi ohana ma kapauhi a makou i hoike aku ai ma ka pule i hala ua hookuuia ma ka Poalima o ia pule no.  Ua nalowale no hiona o ka mai ulalu i manaoia.

Ua lilo ae noi ka hookele ana o ka mokuahi Iwalani ia kapena Bates o ka @kuahi James Makee mamua.

O ke kaa h@ o Kimo Doda i hana hou ia iho nei e J Rose, ua pau na hemahema a ua hoau mua ia i ka Poalima o @ pale i @ he kaa @ @ maikai.

E hoike ana ke kula hanai o Hilo, i na pule hope o Mei ae nei.

Ua launa mai me makou, ko makou makamaka T @ Robert me kona kino ola maikai, a e hookaulua iki ana oia maanei, a huli hoi aku no Kona kai opua i ke @ @ pule ae.

Ua hoohui ia ma ka beri@ @ ka mare o Moses Kahakai, me Ana Solomona o ka enokai o Puaena e Rev E S Tunoteo.

Ke nonei ia ahu nei ka oluolu o na ko @ i haawi ia ua palapala komite ahaaina, e nane mai i keia ahiahi ma ka ha@ o Kaumakapili, no ka noonoo ana i na mea e pono a na ahaaina nei.

Ua hoomaha iho nei ka noho ana o na kiure Hawaii i keia pule.

Ua huli hoi aku ma ka Likelike o ka Poalua nei o Rev Luhiau a me Hon Aiwohi no ka makani apaapaa o Kohala.

Ua hoike hewa aku makou i keia pule iho nei no kekahi hihia imua o ka Aha Kiekie me na kiure; o ka pololei Ka pohaku w, kue ia Kekoa k, a me Kawili w, kue ia Haleole w.

Ua kahea leo nui mai o D O Kaulahea o Kapalama, i na hana a na komite hoomakaukau ahaaina o Kahakaaulana ma ka Elele, malalo o na kumu 6 ana i waiho mai ai, a i mea e hoopau ia ai ke kanalua o ka makamaka, e nane mai oe i keia @ wehewehe ia no imua ou me ka maikai, ma ka hora 8 pm.

Ua hopu ia mai nei he pake ma Kilauea Kauai ma ka loaa ana o ka opiuma ma kona kino.  Ua ike ia ia keia mamuli o ka ulia laki ma ku aoao o ka hope luna makai oiai oia e huli ana i ke kahi pake mahuka i pee ma kekahi hale.

Ma ka po o ka Poaono i hala ua malama ia he kudala ma ka halekuai o Wenner @ ma alanui Papu, ua nui no ka poe i akokoa ae ma ia po.

Ua hana ia he paipu no ka hoopiha ana i na kaa hoopulu alanui ma alanui Nuuanu a ma kahi ao hoi o Kimo Doda he paipu keia i hoomoe ia mai ka paipu wai a hoopii ia ae he 12 a 13 paha kapuai.

Ua hookohu ia    I B Peterson i kokua mua na ka Luna Leta @ no ke Keena pepa poo Leta o keia aupuni.

Ma ke ahiahi o ka Poaono i hola ua mareia e Rev H H Paleka o Wm H Mc Lean me Miss Lena Pomroy.  He wahi luana hoonanea kai malama ia a hiki i na hora o ke aumoe o ka po; ma ka Poa kahi nei ko laua kau ana maluna o ka mokuahi lawe leta no Kaleponi.

O Ah Young ka pake nana i ki ia Mauika kana wahine, ka pake a makou i hoolaha aku ai i ka pule i hala ma kona hopu ia ana a hoopaa ia iloko o ka hale paahao ma Koolau, na kaawe oia iaia iho ma kona nakiikii ana i kona a-i me ke kaei silika a make.

Ma ka wanaao o ka Poakahi nei i ku mai ai ka mokuahi lawe leta mai na panalaau o ka homa a ma ka hora 12 o ke awakea kona hoomau ana i kona huakai moana me ka heluna nui o na ohua; mawaena o lakou o Thos G Thrum me kana wahine, J W Pfluger kana wahine me na keiki.

Ma Kaakopua, i ka hora 2 wanaao o nehinei, Aperila 14, ua hanau mai he opuu kaikamahine hou na Mr. a me Mrs. Naukana.

He mau mahina i hala ae nei ua hele mai kekahi kanaka o Halawale kona inoa no Hawaii, a me ia pu kekahi poe opiopio o Hawaii, e hele ana e hoohulihuli i kanaka ma ka pono, wahi a lakou, 1  Honolulu nei kahi i noho ai no kekahi mau la pokole, a ua haawi ia ia lakou ka hana ma ka luakini o Kaumakapili i kekahi wa.  Ua hoohalahala no hoi ua poe la no ka haawi ole ia aku ia lakou o ka hana ma Kawaiahao.  Aole liuliu, o ka holo loa aku no ia o ua poe hoohulihuli nei a hiki i Kauai, a hoomaka ka lakou hana ma ia mokupuni.  Iloko iho nei nae o keia mau la ua pau i ka hoi mai na hoa opio, a ua hoi loa aku nei i Hawaii kahi poe o lakou.  O ko lakou alakai nae, o Halawale, aia no i Kauai kahi i hapai ai i kana mau hana hoomanamana ma ke ano lapaau o ka wa naaupo, wahi a na lono i loaa mai.  O ka hana kahiko no ia a ua Halawale nei, a ke ole makou e kuhihewa, ua hookolokolo ia oia a hoopai ia imua o ka Aha Hoomalu o keia kulanakauhale no ka lapaau hoopunipuni.  E makaala iho na makamaka o Kauai o hoopunipuni ia lakou a haule iloko o ke pahele.

Na Olelo Noeau.

Aole kanaka hookahi a puni ka honua nei i hoike mai i kona mau hiona he naauao oia i na manawa a pau, ina he kanaka naauao loa oia i ike ia ka holopono o kana lawelawe ana ma kekahi @ nui a ua ike mau ia ka holopono o kana hana, aka ma kekahi wahi mea uuku e ike ia no ua haule kona naauao.

E ku makaukau me ka pahikaua o ka oiaio.

Na kela a me keia pakahi e auamo i kona auamo pohoi.

O ka manawaiea ana i kekahi hapa o kou waiwai i ka mea i nele he hoike @ ke ano keonimana a naau i piha  i ke aloha.

O ka mea hawanawana malu me ka ha@ili ana i ko hai kee, he hoailona ia o ke kaawale o na hoa'loha, no ka mea ina ua kuluma ia ano hana o ka hailiili kee a no kekahi manawa ua ano kue oe me kou hoa 'loha a no kou maa ia ano hana, huai ia ae la na kee a o ka hopana ua kaawale.

O na hoolilo hoomakauai@ ana o ke alanui ia o ka pomaikai a me ka nohona kuenoono.

Mai imi i ke kulana hanohano me ka manao e mahalo ia mai aka e imi ia kulana a e hiipoi.

He nui na kumuhana a kela a me keia i hookele ai i kona noonoo aka he nuku ka hua o ka pomaikai i loaa.

Ua kamailio @ he hoopunipuni nui me ka haanui ana no kahi kumu uuku loa.

PUMEHANA WALE KA NOHONA

KE HOONIPO IA MAI E

KE ALOHA.

E "Ke Kilohana Pookela o Ka Lahui Hawaii:---

E oluolu e maliu mai, eia la he makana, he mohai na ke aloha.  Na na pakaua eloelo a ka Ua Naulu i kono mai i keia peni e hoope iki aku ma na kolamu o ka NUPEPA KUOKOA, ka mea hoi au e @ me ka mahalo.

O ka noho maluhia ana o ke aupuni Hawaii malalo o kona mau Kumukanawai, he mea ia e oluolu maikai ai kona kulana a me ka noho'na o kona lahui; a o na loea kalai manao lele walawala ana a ka poe kilokilo, he mea ia e ka pekepeke ai kou kulana e Hawaii, a e hooipo aku auanei kou mau makaainana iloko o ka lipo waekele o ka poino a aole loa he puana a ke moe e maliu mai.

O ke puanuanu o ka home noho, he mea ia e oluolu pono ole ai ka noho ana o ke kanaka, a o na kalai kanawai hoopilikia, he mea ia e kupilikii ai ka manao.

Nolaila, eia ka ui a ka Ua Naulu ia oe e Hawaii, mamuli o na lauahea wale mai; e pane aku hoi au, a e paleo mai hoi oe, ke ole nae hoi au e lalahu  A penei ka hinolue ana:

Pumehana anei ka noho ana ou e Hawaii, a o kou mau makaaina paha, ke hoohana ia kekahi dala o ka Waihona, a i ole ia, o ka Umi Miliona Dala paha e hea mai nei, i mau pelakaua a i mau pukaua nou e Hawaii ?

Ka ! Pilikia, pilikia maoli no, ina o ka makemake ia o kou mau hookele e hoomakaukau i imu ahi enaena nou, e naolhia koke auanei ka lipo waokele o kou mau awawa, a e haulehia auanei kou lahui i ka mana o ka pahikaua.

Aka hoi, ina noonoo pono kou mau hookele, a hoohana ia oe ma na hana kupono ou e makaleho ole ia mai ai e hai, alaila, e pumehana auanei ke ea o kou kulana, a e hooipo auanei ke aloha iwaena o kou mau makaainana, a i ka lahui holoo@ hoi a pau, a e ko auanei  keia mapuna leo a uleu, "Pumehana wale ke aloha ke hooipo ia mai e ke aloha."

A o na rula hoopae limalima e hana ia nei, e pumehana io ana anei ke Aupuni Hawaii a e laupai ana anei kona kulana ?

Pela paha, a he ole paha.  Aka, aole no paha-e pumehana ana ke aupuni a e laupai hoi kona kulana, ke ole e hanaia malalo o na rula kupono; aka, ina e hana hou ia malalo o na rula hoopaa kupono hou, alaila, e loihi auanei ka laupai ana o kona kulana, a e pumehana auanei oia iloko o ka uluwehiwehi o na kanaka; a e ko auanei keia mau mamala olelo a Mikiala ke hooho @ "Pumehana wale ka noho'na ke hooipo ia mai e ke aloha."

Ua lawa paha na puili aloha ana me oe e kuu aina makuahine [Hawaii], a e pa iki ae hoi au me Uaukanimoe, a i maliu mai la hewa, a i hookuli aku no hoi, ua pono no.  O ke aloha no oukou e na Lunamakaainana o keia Kau ae, a e  hooikaika nui aku hoi pono no ka Mama, he oki loa hoi ke aloha kipa hewa iho i ka ilio.  Me kuu Lahui Hawaii oiaio ko'u mahamaha hope.

Me ka mahalo,     L S KEANIANI,

Kawaihae-uku, Apr. 8, 1882.