Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 13, 1 ʻApelila 1882 — Page 2
| This text was transcribed by: | Janet Yocum |
| This work is dedicated to: | Lindsey's in Waimea |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
OLELO KUAHAUA.
O Makou Kalakaua Moi o ko Hawaii Pae Aina ma ka Lokomaikai o ke Akua ke kukala aku nei:
O ko Makou Oluolu, e like me ko Makou Kumukanawai, e ako-koa mai na Hoa o ka Ahaolelo. ma ko Makou Kapiiala o Honolulu no ka lawelawe ana i na hana aupuni ma ka hora 12 awakea o ka Poaono, ka la 29 a Aperila, A.D. Umikumamawalu Haneri me Kanawalu-kumamalua.
Haawiia malalo o ko Makou Hoailona Alii ma ko Makou Halealii maloko o ke Ka’anankau hale o Honolulu nei i keia la Iwakalua-@umamakahi o Feberuari. Uini-kumamawalu Haneri me Kanawalu-kumamalua, a o ka Eiwa hoi o na makahiki o ko Makou Nohoalii ana.
KALAKAUA R.
NA KA MOI:
Ke Kuhina Kalaiaina
W. N. ARMSTRONG.
E hoomaha ana ua Kula Aupuni a pau mai ka Poalima, ka la 14 o keia malama ae o Aperila, a hiki i ka Poakahi, @ malama a me ia la e hoomaka hou ai ke kula ana.
W. JAS. KAMIKA, K. P. H.
Oihanan Hoonaauao, Maraki 28, 1882, 1061 8t
Ma kela e ike ia ai. i ke koho haloia ana o na Makua a Kahu mea koiki e @ele ana i na Kula La o ke Aupuni e ao ia ne ma ka olelo Hawaii. i ma@maia ma Honolulu i ka Poakahi, ia 27 o keia malama o Maraki e hele nei, ua koho pono ia o Rev JF R Mourcany [‘alakiko] i HOA EDOLU no ka Papa Kula Apa’a o Honolulu, no ke a makahiki e hele nei
W. JAS. KAMIKA,
Luna Kula o Honolulu
Oihana Hoonaauao, Maraki 15, 1882. 1061 1
KUAI O NA APANA AINA AUPUNI MA KULAOKAHUA.
Ma ka Poakolu Aperila 26, 1882, ka hora 12 awakea, ma ka puka mamua o Aliiolani Hale, e kuai kudala akea ia aku ana he Umikumamalua mau Apana.
Aina Hale oia na Helo 221, 222, 223, 224, 225, 246, 247, 248, 249, 250, 251; ke waiho nei ma na Aluanui Beritania. Keeaumoku a me Young, ma Kulaokahua.
Kumukuai koho mua, $300 pakahi.
Na Kumu – Hookai hapaha dala kuike, a o ke koena. no hookahi, elua a me ekolu makahiki aie, me ka ukupanee 9 keneta no ka makahiki, me ka moraki ia o ka aina.
W.N. ARMSTRONG Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiana, Honolulu
Mar. 21, 1882. m 22 6t
Na Pauku o ke Kanawai Kivila e pili ana i ka O ana.
PAUKU 309. E hoonoho ke Kuhina Kaaiaina, mauli o ke kuhikuhi ana o ka Papa ola. i kekahi kanaka kupono i Luna O lima ma kela Moku Kiaaina keia Moku Kiaaina o ke Aupuni. a e loaa i ua Luna laka uku i hookaawale ia nana e ka Ahaolelo i kela manawa keia manawa, a e hiki no i ke Kuhina Kalaiaina e hoopau i na Luna la ke manao oia pela.
Pauku 310. E koho kela luna keia luna O lima, iekolu wahi kupono ma kela upana kula keia apana kula maloko o kona moku, no ka hana ana i ka O lima; a e hoolaha aku oia i kela manawa keia manawa i kona manawa e hiki aku ai ma ua mau wahi la, e O lima i na mea a pau i hele mai imua ona, na mea hoi i O lima ole ia mamua; a kona manawa hoi e hele hou ai malaila, e nana i ka pala a me ka pala ole o na lima o ka peo ana i 0 ai
PAUKU 311. Na ka makuakane a makuahine paha o ke keiki, maloko o na malama eono, mahope iho o kona hanau ana ; a ina ua make, a ua mai, a ua hele ma haki e hapa, ka makuakane me ka makuahine, alaila, na ke kahu kahu hanai a mea nana e malama paha i ke keiki, e lawe aku iaia ia ka luna O lima e O ia. maloko o na malama eono mahope o kona hanau ana, a i ole ia, ma ka manawa e hiki mua ai ke lawe.
PAUKU 312. Ma ka walu o na la mahope ho ka O lima ana o kekahi keiki e lawe hou ka makuakane, makuahine, kahu a mea nana e malama paha, i ua. keiki la imua o ka luna. i hiki iaii ke nana a maopopo ke ko a me ke ko ole o kana hana.
PAUKU 313. Ina ua maopopo i ka luna ua ko ka O lima ana, alaila, e haawi aku oia i ka makuakane, makuahine, a mea e ne paha nana e malama i ke keiku, me ka uku ole. i palapala hoike no ka O lima ana, a e kakau hoi oia maloko o ka buke hoomanao ana e malama ai no ia mea.
PAUKU 314. Ina ma kekahi manawa ua manao ka luna O lima aole i makaukau ke kino o ke keiki i lawe ia mai imua ona e O lima ai ia manawa, alaila e hiki no iaia ke hoopan@e aku i ka O ana a i kekahi manawa mahope, a olelo aku oia i na makua, a i ka mea nana e malama paha, e lawe mai i ke keiki ma kehahi manawa hou e O ia.
PAUKU 315. E hele na luna ina na wahi a lakou i koho ai no ka hana, ma kela hapalua keia hapalua makahiki. a i na manawa e ae ke kauoha ia aku e ke Kuhina Kalaiaina, a e ka Papa Ola.
PAUKU 316. O ka makua, o ke kahu, a mea e ae paha, nana e malama i ke keiki, i hana ole e like me ka olelo o ke kanawai e pili ana i ka O lima, e hoopai ia oia ina ka uku hoopai i elima dala; a na ka mea nana hoike mai ka hapalua o i dala.
PAUKU 317. E malama na luna O lima Buke pololei no ka lakou mau hana a e hooili aku lakou pakahi i ka palapala hoike i ke Kuhina Kalaiaina, i kela makahiki keia makahiki. W N ARMSTRONG.
Kuhina Kalaiaina no ka manawa
Keena Kalaiaina, Feb 24, 1882. 26 3t
HOOLAHA I KA POE HOOPAA
O KA Poe a pau make ana e hoopaa ia lakou iho @ ka hoolako ana i ke Aupuni me na Mea Ai @ hookahi makahiki, e hoike ae ia lakou ma ke Keena Kalaiaina mai keia la aka a hiki i ka Poalima ka ia 24 o Maraki ma ka @ 12 o ke awakea
NO KA HALEPAAHAO A ME KA HALEWAI
Pipi Hoe 1,222 p@ @ka mahina a oi a @ @
Palena @ “ “ “ “ “ “
Laiki @ “ “ “ “ “ “
NO KE KAHUA HALEMAI LEP@A
Pipi Hoe 2,@00 p@ @ka mahina a@ @ pa@
Paiai @,@ “ “ “ “ “ “
Palena @ “ “ “ “ “ “
Laiki. 400 “ “ “ “ “ “
O na iako ai a pau i hoikeia maluna e nana m@a ia a e ho@p@ e ka mana kup@.
O ka hoo@ ana oe ka Halepaa@ a me ka Halemai @, e hoomaka eiu ana mai @a la i o Aperila, a o ke Kahua Halemai Lepe@ ho@ aku ana ma! ka la 26 o Aperila no ke k@ena o ka makahiki. Aole ke Kuhina Kalaiaina e Hoohui iaia iho i ka mea noe haa!!.
O ka “Poe Hoopaa” a pau e hoike aku ia lakou iho i ke Kuhina Kala@ a e kaka@--Poe Hoopaa no ka hoo@ ana i ke Aupuni.
W N ARMSTRONG, Kuhina Kalaiaina
Keena Ka@ Ma@ 14, 1882 1059 3t
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
@ HU @ A.
@ Makahiki, @ Eono Mahina,
@ Kuike ka Rula.
@, APERILA @, 1882.
HE MANAO HOU
ILOKO o kekahi halawai piha o ka Hui o ka poe Mahiko o keia Aupuni, i ka Poaono i hala ae nei, ua ho@holo lokahi ai lakou e noi aku i ka Ahaoleloa o keia kau ae e hiki mai ana a hana i kanawai e papa loa a a i ka lawe ana mai a me ke kuai ana o na waiona iloko @ keia Aupuni.
He mea hou keia, a ina e hoomaopopo iho kakou i ke ano koikoi a hanohano o ua Ahakui nei @ona keia manao, he mea ano nui keia hooholo na o lakou e hoopii i ka Ahaolelo no ka hoopau loa ana o ke kuai waiona ma keia @. O ka poe iloko o keia Aha, o lakou no ka poe ona koikoi o keia Aupuni. ma ka oihana mahiai a me ke kalepa. Na na halekuai o kahi poe o lakou nei i lawe nui ma @ ua waona iloko o keai aina; a he kumuloaa ia no lakou ma ke ano kalepa. Aka nae, ua hooholo lakou i ko lahou manao, !ole me ka pupuahulu a ka manao, aka me ka noonoo @ kahele a me ka manao lokahi. He mea ano nui keia. E pono i ko makou poe heluhelu ke noonoo akahele iho i ke ano o keia hana. He poe ike na hoa a kela @hi, he poe akamai i ka hoomaopopo ana i na @ o keia au a kakou e noho nei a me na mea e poino ai a e pomaikai @. A ina o kahua keia o ka lak @ noonoo akahele ana. pono e nana pu kakou i keia mea.
He oiaio @o, o ka ona ma keia paeaina kekahi kumu o napoino he lehulehu wale i hiki ole ke helu @. a o ka poe nae i oi loa o ka poino mamuali o keia kumu, oia ka @hui ponoi kahiko o ka aina. Maluna o lakou na popilikia a me ka make no keia kumu i oi pahiku mamoa o ko na lahui e ae e noho pu nei. Ua @ ka Moi Kamehameha V. i kona wa e ola ana no kona ae ana e kakau inoa aku i kekahi kanawai e hoonoa ana i na waiona iwaena o ka lahui Hawaii. ke hooholo ia ia bila kanawai e ka hele ahaolelo, a @ p@ne aku o Kamehameha i ka mea n!na ka ninau penei: “Aole loa au ke kakau inoa aku i ka palapala e make ai k@ lahui ka@ ka.” Ua ike oia i ka hopen@ e ukali ani mahope o ka hoonoa an i na waiona ma keia paeaina.
E KOKUA ANEI KA AHAOLELO I KA LAHUI?
Ma ka helu o ka Poaono i hala ae nei ua hoike aku makou i kekahi mau pilikia e keakea nei i ke ola a me ka pomaikai o keia lahui a o na waiona e laha nui nei iwaena o ka lehulehu. A ano hoi u@ manao makou e hoomau aku i ke @ ana maluna o ia kumu hana, hou no hoi: “E kokua anei ka Ahaolelo i ka Lahui ma kea mea?”
Ua hoike maopopo ia, ua hana ia ke kanawai e papa ana i ke kuai ana i na waipna me no Hawaii maoli, aole ne ma manao e hoohaiki i ko lakou mau pono. aka no ka hoopakele ana i a lakou i ka poino a me ka make e ili maiana maluna o ka poe i komo nui ka inu ana wai ikaika, Oia ka manao o ka poe na@ i hana keia kanawai, he aloha i ke kanaka a he makee i ke ola o ke kanaka. Ma na @ hakiko e like me Beritania Bui a me Amerika Hui, ke manao nui ia nei na ninau e pili ona i na waiona. A ke hooikaika nui nei ka poe maikai ma ia mau aina e imi i na mea e hoopakele ai i na lahui kanaka i ka hopena inu @ma. Ma Aerika ua hoala ae kekahi mau mokuaina i na kanawai pepa a kookapu i ke kuai ana i na waiona. Ua loaa na kanawai o ia ano ma kahi mau apana, a ua hookipu !!! ma kahi mau apana. A ke im! nei no hoi kekahi poe ma na moku @ ma ke hema a me ke komohana i na kanawai hookapu ioa i ke kuai ana i na waiona. Hookahi wale no manao ma keia mau hoo@ ana oia o ka pono a me ke ola o ka lehulehu. O keia hana !! i hapai i! me ko ano ulolohi e kekahi poe ma na aina e iloko o ae kau i hale, a e hapai ia nei hoi i keia wa e lakou me ka ikaika, hehina keia i makaala mua loa ia e Hawaii.
Ua eo @ Hawaii mamoa ma ke kanawai hoopaku i na waiona. A pehea, e hoi hou ane o Hawaii i hope ma keia mea? a e ha @ aku i kona hanohano i ka poe e hapai hope nei i keia hana maikai. oia hoe ke k@nae ana i na poino i hoolaha ia ma o ka wai ona?
Aia ma o kahi poe Pake ia pilikia nui i keia wa, e pili ana i ka hooko ana i ke kanawai hoohaiki i na waiona. O ka mea wale no e kaawale ai keia keakea. oia ka hoo@omo ana i na Pake maloko o ka malu o ke kanawai e papa ani i ke kuai @. Eiua ano o ka poe e kue ana i kei! manao, o ka inua o ka poe kuai waiona. E minamina ana lakou i ka ho@ o ko lakou kumu io@a. He mea ma@ o na Pake kekahi poe kuai @ i na waioni i @ ua ku @ nae lakou @ ole no lakou iho, aole @ haole, aka he mea hoohaiau i na Hawaii maoli no ke @ O ka poe e imi @ ma ke kuai waiona, o lakou paha ke oluolu ole i ke kanawai e papa aoa i ke kuai ia o na waiona me ka Pake. A e@ ka mahele eiu. o ka poe e kue @ i ka papap i a o na Pake ma ke kuai m@na, oia na Hawaii Maoli e hoo@ mahope a ka poe kuai waiona no na wahi @ i haa wiia mai h@ mau wahi dala pa!a a i ole he mau wahi o @le gini. Ua oleloia he maluhia ka p@ ia ano. Ua oleloia ua komo kahi poe makai, a me kahi mau alii makai maloko @ p@ hoopilimenai. Aia no hoi iwaena o ia poe kahi mau L namakaa@ o na kau i hala. Ua lawe i ke kiaha a me ke dal Kumu e hamau ai ko lakou leo, a uomi iho i ka mana o ke Kanawaii hanaia no ka pouaikai o ka lehulehu, i mea a pakele ai ia lehulehu i ka make o ka waiona. Ina e hana kekahi poe i na mea e hoopoino ai i ka waiwai a me ke ola o ka lehulehu, aoole anei i pono ke hookapu ia ia mau hana ie ia poe ma ke kanawai. E koku anei ka Ahaolelo i ka lahui ma keia mea? A i ole, e noho malie wale no anei lakou. a nana maka wale no i na hana e hoopoino nei i kani koena o keia lahui nawaliwali me ke kokua ole aku? Na ke au o ka manawa e hoike mai i ka puana a ka moe.
NA LETA A NA MAKAMAKA.
Mai a Jos. K Mahoe mai o ke Kkula Hanai o Hilo ua hoike mai oia i ka hookou ia ana o na haumana o ke Kula no hookahi mahina a ua hoohala ia keia mahina hookahi ma ka hele makaikai ana o na haumana ma ke kuahiwi o Mauna Kea. Ua hoike hou mai oia he maikai na ola kino o na haumana a pau.
Mai a Jos. M Kalau o Honomakau, Kohala, ua hoike mai oia i kona makemake nui e hoopuka hou aku makou i ke koena o ka moolelo a G W Kaloahi i hoopuka ia e makou ma ka helu mua o ko kako KILOHANA e pili ana no ka Pewa Weliw@
Ua hamama mau na kolam@ HANA no kau moolelo e Kalohai a e pono e hoolawa mai oe i na makamake heluhelu me ke koena o kau moolelo weliweli.
Mai a J I Waialaeale o Maulili, Hilo, ua hoike mai oia i ka wehe ana o J Mose i ha@e inu pia; ua nui na kane a me na wahine i luakaha mau ma keia wahi, a ua ulu ae na haunaele a me na hana lapuwale. He nui na leta o keia ano i hiki mai ma ko makuu keena nei.
Mai ia Isaac I Kihe o Kalaoa. Kona Aka@, ua hoike mai oia i kona mahalo mai kai ia Thos P Spencer no kona hoopuka ana i ka moolelo o ka Visakauna Nelekona, ka helu ekani i hoopuaia ma Hawaii nei. Ua hoike hou mai oia, no ka pololei a me ka maikai o ka unuhi ia ana o ua moolelo nei. ua lona he waiwai nui ia Hawaii holokua.
Mai a J K Keawe o M@na, Oahu nei, ua hoike mai oia i ka make hikiwawe ana o Mele w. ma Kaopuoua, Honolulu. Aole i ikeia kona mai a make wale aku la. Aloha ino.
Mai a J Nalua o Kawaiahao, Honolulu, ua hokie mai oia he elua mea nui iwaena o ke olu ana o ka lahui o ke ao holookoa, o ka pono a me ka hewa. Ua hoike mai oia he mea pono i ka poe i koho ma ha aoao o ka pono e ao aku i ka poe ma kekahi aoao, e hoike aku i ka olelo makai a ke Akua.
Wahi D Manuia, ma Kamapala ae nei, ua make ihop la he keiki na Kapahi k., me Kinilau w; ua make keia keiki m @muli o ka haalele ia ana na makua ma ka hale a hela na makua i ka pepa pili wiliwai a me ka one a haalele ia keia keiki he makua ilio ka mea naha e malama.
Mai D H Nahinu mai, ua hoike mai oia i ka make emoole ana o G.G. Kalaukoa o Kaohe, Kona Hema. He iaia oia no ka Ekalesia O Kaohe.
Mai J Nalua hou, ua hoike mai oia i ke kupaianaha o ko Hana poe i ko lakou hanawi ana aku i ke ola i ke Akua aole hoi o lakou manao iho na ke Akua e haawi wai i ke ala i na mean a pau.
[Mai ka Elele Poakolu mai]
Pauahi ma ka Moana.
Ma ke ku ana mai a ka mokuahi Likelike i ke kakahiaka Sabati nei, na loaa mai kekahi lono hoopuiwa a ku no hoi ike aloha no ka pau ana i ke ahi o kekahi muku Beritania ma ka moana, a penei na mea i loaa mai ia makou mai kekahi mai o na loina.
Ma ka la 31 o Okatoba, M H 1881, ua haalele aku au a me ko’u mau hoa luina i ke awa o Hull, Enelani. maluna o ka moku Beritania hao, nona ka inoa o Norval, he 1427 tto@ malalo o ke kapena Halliday, a e ho’o ana no Kapalakiko, Kalefonia, me 1865 iona lanahu ukana. Ua holo mai makou ma ka moana me ka maikai a me ka oluolu o na mea a pau, a hiki i ka la 1o Maraki, o keia makahiki, ua hoohikilele ia ka hauli o na mea a pau i ke pahu ana o kekahi mea me he pu ala. a lele ae la ke pani o ka puka nui o waena o ka oneki, kahi hoi e hookomo iho ai ka unakan. Ia manawa, ike iho ia makou me ka weliweli nui, ua a ia ka lanahu e ka ahi. mamuli o ka wela loa o lalo.
Ia manawa koke, ua hoomaka makou e pauma i ke kai iloko o ka moku a hiki ka hohonu i ka ehiku kapuai, me ka manao e pio ke ahi. A mahope, hoomak ahou ka pauma i ke kai o loko o ka moku, a ua pii pu mai ke kai me ka lanahu i a ia e ke ahi. Kauoha iho la ke Kapena ia makou e hoopaa i ua pani o luna iho, a e hoopaa i na hekaheka a pau i komo ole ai ka makani, alaila pio la hoi; ua hooko ia ke kauoha me ko makou manaolana e pio ana.
I keia manawa, ua hoopuuia na waapa me ka makaukau i na mea a pau, no ka a loa o ke ahi, alaila. kau koke no a haolele aku. Aka, ia la a po a oa. ua manaoia ua pio ke ahi, nolaila. Ua hok@ hou ia na waapa iluna. Eia ka aole; no ka mea, ma ia hope mai, ua haalalu mau ke kino holookoa o ka moku, e lik eme ka haalulu o ka ipuhao ti ke paile ka wai iluna o ke kapuahi ; a he mea weliweli no hoi ia. Ua hoomaka mai ka ike ana ihop o ka ili o ka wawae ika wela o ka papa oneki, a ua pii mai @ na hiona kaniuhu a me na hoomanao ana ae no ka home a me ka ohana. No ka mea, ua hoike mai ka pilikia ku i ka poino imua o ko makou mau maka iwaenakonu o ka moana kai hohonu ino. a aohe mea i ike i ko makou hopena, o ke Akua wale iho no. Ua hoomaka makou e pule no makou iho, me na naau kaumaha me ka mihi; a haawi aku ia makou a pau iloko o ka poholima o ke Akua aloha, a lokomaikai.
I ka hora 5 o ke ahiahi o ka la 3 o Maraki, a o ke kolu no hoi ia o ka la mai ka ike mua loa ia ana o ke ahi, oiai makou e paina ahiahi ana, ua pahu ae la me he hekili nui ala, ke ea wela hahana o ka lanahu i hoopaa ia ilalo, me ka ikaika nui, a haalulu ae la ka moku mai mua a hope, e like me ha naka ana o ka honu i kekahi olai ikaiki koa, a le’ liilii aku la na pani puka, na puka aniani a me kahi mau mea e ae he lehulehu wale, a alaa pu ia ae la kekahi mau paphele o ka oneki, a waiho hakahaka o lalo.
Iloho o keia lele liilii ana o kela me keia mea, ua kau aku la ka ulia eha maluna o elua o makou. Ua lele aku la he apana aniani a moku aku ia malalo iho o ka auwae o ka Malamamoku, a o ke kuene hoi, oiai ke kuene e hana ana i ke pakaukau mea ai a na ‘Lii moku, ua hapai ino ia ae la ia mai ka papahele ae, a hina aku la ilalo ke poo, a mokku pu ka puniu.
I keia manawa no hoi, ua pihoihoi ae la makou a pau ‘ a holo aku la ma o a maanei me ka iko ole i ka mea a hana aku ai. Aka, me ka malie loa ke Kapena i pane mai ai e maluhia, a kauoha mai la e hoomakaukau koke no ke kau ana akku iluna o na waapa. Ua noho makou me ka hoomanawanui a hiki i ka hora 1 o ke aumoe. I ka latitu @ o 30’ akau lonitu 120 komohana, he 2000 a oi mile mai Hawaii aku, e pololei ana i ke kukulu Hikina Hema, oia ka manawa. a ilaila hoi makou i haalele aku ai i ko makou home moana me na kulu waimaka o ke aloha nona.
He eha o makou mau waaoa ‘ ahookahi ma lalo o ke Kapena, hookahi i ka Malamamoku hookahi i ka Hulipahu, a hookahi i ke Alii Hooko Kauoha; a ua puunaue like ia a pau pono ko makou nui he 29 mawaena o keia mau waapa. Mamua nae o ko makou kai ana iluna o na waapa. ua huki e makou i na pea e like me ka hiki, i kau ai kona mau nani a pau mamua o kona nalo ana mai o makou aku no ka namawa pau ole; a ua hoopaa ia ka hoe no ka ihu e hooiho ai mamau a ko makani, a e kau ana ka ihu i ke kukulu Hema.
He mea hiki ole ia’u ke hoike aku i ka nui o ko makou kaumaha, me na uwe kanikau ana Ua uke ke aloha nona me he la he ipo e ahai ia ana mai ka poli aku. Hoe mai la ko makou mau waapa a mamao iki mai ka moku mai, a hoolana iho la. He mea e ka nani o ka moku a makou i aloha nui ai. Me kona mau pea e poho ana i ka makani, a pii ae la hoi ka malamalama o ke ahi, he ula wale no ia a puni ka ilikai moana. Hoolana aku la makou me ka uwe ana nona, oiai oia e mamo aku a kuliuliu, ua hina iho la ke kia waena me ke kia hope, a o ke kia mua wale no kai koe. a e pakika ana kona kino kilakila maluna o ka moana. Huli ae la makou a haalele aku la iaia me na maka haloiloi i ka waimaka.
Kau na pea, a oiai ua makaukau makou me na pono hookele moku, u akau na ihi no Hawaii. I ka po mua loa a ao ae, ua nalowale aku la ka waapa o ka Malamamoku, a aole makou i ke hou ia lajkou a hoea wale no ia nei. Ua kauoha paa ke Kapena iaia e kia pololei no Hawaii, a ina ua hooko oia, alaila, ke lana nei kou’u manao, ua pae aku la ia ma kahi wahi o Hawaii. a i ole, ua loaa i kahi moku ma ka moana. Iloko o na la mua 6, he keu o ka inoino o ka moana, a ikaika no hoi ka makani; a mahope mai, he maikai wale no.
I ka 6 o na la, ua ano nawaliwali ka waapa o ke Alii Hooko Kauoha, no ke ano popopo, a ua kau mai la lakou iluna o na waapa elua i koe, a haalelel ia aku ia hoi kela waapa.
Ua au mai la ko makou mau wahi halelana me ka eleu me ko makou hoomanawanui i ka popoli a me ka makewai. he mau wahi apena pelena elua a ekolu. me elua wahi kiaha kini wai uuku, oia iho la na haawina like no ka la hookahi, mai ke Kapena a me makou a pau; a aohe mea hookahi i kunukunu. O kekahi mea nana e hoomalielie ka maloo o ka puu. oia no keia. I ka manawa e ano ikaika mai ai ka makani me ke kilihune liilii o na pukana, alaila, hamama aku la ka waha i ka makani, a lele mai la na huna kai i awili pu ia me ka ua, a oluolu iho la ka malohaha o ka puu. He keu na@ o ka mea eha o ka opu. Ua ai a inu akahele makou i kahi ai a me ka wai ; a i ko makou hoea ana i ka aina, e hoe ana no ia mau pono e lawa ai no hookahi pule hou aku.
Ua holo like keia mau waapa i ke ao a me ka po, aohe kaawale aku o kahi mai kahi, a e kamailio mau ana makou a pau i kapo, i nalowale ole ai a kaawale. Iloko o na ia iakika maikai o ka makani, e loaa ana ia makou he 130 a 140 mile iloko o na hora he 24, a ina nohoi e nawaliwali mai ka makani. emi mai no hoi ka holo, Ua makaala mau ko makou Kapena a me ka Hulipahu i ka nana mau i ka la, a me ka hoomaopopo mau ana i ko makou mamao mai Hawaii aku. A he elua la mamua ae o ko makou ike ana i ka aina ua koho mua no laua, ke maikai ka makani. e hehi ana makou i ka leop o ke Aupuni o ka Moi KALAKAUA he elua la i koe. a ua oiaio no ! No ka mea. i k a iawakalua o na la mahope mai o ko makou haalele ana aku i ka home aloha o ka oihana aumoana, me na wamaka hakukau, a me na puuwai pihoihoi no ko makou hopena – e ola ana paha a e make ana hapa 0 aia hoi, i kela la nani kamahao lua ole. oia hoi ka iwakalua o na la mahope mai o ko makou haalele ana aku i ko makou moku i aloha nui ai. he mea e ka hoopiha ia ana o ko makou mau puuwai e ka hauoli nui, i ka ike ana aku i na kiekiena kaulieuli o na kauhiwi o Hawaii e n-ku kilakila mai ana maluna ne o na ao hoopuni kaihiwi ; a haawi ae la makou i na hoomaikai i na Lani a me na leo huro; nalo aku la na wamaka o ke kaumaha, a kaheawai mai la hoi ko ka hauoli, a o na manao kaniuhu, ua auhee aku la, a komo ho la na manaolana hauoli i panihakahakai.
I ko makou hoea ana mawaho ae o kekahi wahi i haiamu ia e na kauhale, (Laupahoehoe) ua loaa aku la ia makou he kuna, a ua hoopili aku la makou ilaila. Ua oluolu kona Kapena e lawe aku ia makou, aka hae e mai la nae kela, he mokuahi (Likelike) aia ma kekahi huli ma ke Komohana o ka aina, he mau mile wale no, e hola ana i ke kapitala oia o Honolulu nei. Ua hauoli makou no keia lono, a hooikaika hou, a i ko makou hoea ana a pili me ua mokuahi nei, e hoomakaukau ana keia e holo mai. Apo koke mai la ke Kapena ia makou me ke aloha, a pela no me na ‘Lii o ka moku, a me na ohna kuu ko makou mau waapa, a hola mai la a hoea i Honolulu nei.
Iloko o ke a mau la pokole, ke hoike nei au no makou na olulo, he keu ko makou mahalo no ko Hawaii nei poe a pau a makou i heui pu iho nei, mai na haole a na Hawaii. A no ke Kapena a me na ‘Lii o ka Likelike ko makou aloha.
E hoomaikaiia ke Akua Mana Loa!
KUAI A KA ILAMUKU.
Ma ka mana o ka palapala hoomalu i hoopukaia e ka Hon. Lawrance McCully, e noho ana ma ka noho Lunakanawai o ka Aha Kiekie no ka mokupuni o Oahu, o hoopai ana ia G Barenaba ka mea i hoopii ia no ka pono o T B Murray ka mea hoopii no no dala 128 30, ua hoomalu au a e kuai aku ana ma ke kudala akea i ka mea koho kiekie ma ko hora 12 m o ka
POALUA, L 25 O APERILA, A.D. 1882,
maloko o ke Keena Kudala o E P Adamu, 1 Kaaholo lealea maikai o ka hana hou ia ana iho nei no ia, ke ole nae e hookaa mua ia mai ka hoopai a me ko’u mau lilo.
Ina e manao ana kekahi mea e kua mai no keia kaa i oleloia maluna e pono ia e hoike mai ia’u ma kekahi palapala, mamua iho o na la he 10 o ka manawa kuai. WC PARKE.
Honolulu, Mar. 27, 1882. 1061 4t
KUAI A KA ILAMUKU.
Ma ka mana o ka palapala hoomalu i hoopuka ia e ka Aha Kiekie o ko Hawaii Pae Aina ika poopai ana ia G Barenaba ka mea i hoopii ia no ka pono o M J Rose ka mea hoopii no na dala he 1@0.75, ua hoomalu au a kuai kudala aku ma ke akea i ka mea koho kiekie ma ka
POALUA, LA 25 O APERILA, A.D. 1882,
ma ka hora 12 o ke awakea ma ke alo iho o Aliiolani Hale na pono a me na pomaikai o G Barenaba i oleloia maluna iloko a ma na waiwai i hoikeia malalo nei.
Kuleana Palapala Sila Nui Helu 1,241 e waiho la ma Eahaluu, Koolaupoko, Oahu, a i hoolimalima iaia A Kaikao (Pake) no 12 makahiki, e hoomaka ana ma ka la 1 o Ianuari, A D 1877, no ka uku makahiki he 20 dala, a e uku ia ka hoolimalima i kela a me keia la mua o ka makahiki. Kuleana Palapala Sila Nui Helo 2585 noua na ili eka he 255-100 e waiho la ma Waihee, Koolaupoku, Oahu, Kuleana Palapala Sila Nui Helo 7643 ua hoolimalima ia no 10 makahiki no 15 dala o ka makahiki, e hoomaka ana i ka la 1 o Sepatemaba, 1876. Kelana Palapala Sila Nui Helo 10@9. Kuleana Palapala Sila Nui Helu 1,910. Keluana Palapala Sila Nui Helu 1024, ke ole e hookaa mua ia mai ke hoopai a me ka’u mau lilo. W C PARKE,
Ilamuku.
Honolulu, Mar. 28, 1882. 1061 4t
KUAI A KA ILAMUKU.
Ma ka mana o na palapala elua i hoopukaia e R F Bickerton ESq., Lunakanawai Hoomalu o Honolulu i ka hoopai ana ia Mow On Chong & Co., na mea i hoopii ia no ka pono o Uae Quon ka mea hoopii, O ka hoopai o kekahi hoomalu 190 kala me $15.85 koina, a o ka lua no na dala he 90 95 a me @13.10 koina, i hiki aku ka huina pau i ka $309 20; ua hoomalu au a e kuai kudala akea aku ana i ka mea koho kiekie ma ka hora 10 a m o ka
POALUA, LA 25 O APERILA, 1882,
ma ke Keena Kudala o E P Adamu, keia mau waiwai malalo iho nei:
Maloko o ka Pihu 1, mau lole, laau pake, kopa, mau hoailoha buke pake, 8 kaupaona pake a me kekahi mau mea e ae.
Na mea maloko o ka Paku 2, 29 ope buke pake, a me 45 buke pake.
na mea maloko o ka Pahu 8, 5 keloka kukaepele, 17 tini kamano, kookahi vamicilli pake, 4 ope ananu pake, 18 omole ko-lu, 5 ipuhao ti pake, 1 keloka O pake.
na mea maloko o ka pahu 4. 80 ope pepa pake.
Na mea maloko o ka Pahu 5, 12 ope Kukui pake.
Na mea maloko o ka Paku 6, 218 ope pepa paku.
Na mea maloko o ka Pahu 7, 8 ope kukui pake, 2 kii, 1 aniani kilohi, 71 ope mea ala pake, 141 ope waiu p@a pake, 14 ope Vamieili pake, pakenau peahi mau waiwai e ae he nui wale ke helu ia i kupono no na hale pake a me kekahi mau hale e ae, ke ole e hookaa ia mai mo’u mau lilo mamoa.
WC PARKE Ilamuku.
Honolulu, Mar. 27, 1882. 1061 4t
KEENA WAIWAI.
Honolulu , Feb 11 1882,
O au poe lawelawe a pau o ke Aupuni a me na poe e ae, no lakou kekahi man dala e waiho ana ma ka waihona o ke Aupuni ma ka la 31 o Maraki 1882 a mamoa ie paha oia manawa, ke makemake ia nei lakou e waiho mai i na palapala hooia no ka hooponopono ana ma ia la, a mamoa ae paha, a o na peo a pau ke paa nei ma ko lakou lima kekahi mau dala a ke Aupuna e hoiki koke mai, i mea e hakalia ole ai ka hooponopono ana o na Buke Helu o ke Aupunino ka makahiki e pau ana i ka la 31 o Maraki 1882.
GODFREY BROWN, Luna Buke Helu,
1054 2 m.
Hale Tela Hou ! Hale Tela Hou!!
UA wehe ae nei maua i ka la 27 o M@ki, A.D. 1882. he mau Hawaii @Hale Teia no maua ma Alanui Nuuanu, @ ke ika uw!po, Helo 11.
Nolaila ke @ia aku nei on Mean @ hano o ke Kau ahaolelo A.D. 1882 @ e ika ia kakou hookanaka.
E na Keonimana puuwai like, @
wa@ o Keawe o ka aina o Mana, e @ kakou hale i kapaia Kaukaiwa; a o na @ oha a pau, e hookeia me ka eleu.
S.H. MEEKAU,
J. K. COOKE.
Apr. 1 1882 1061 @
A HA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Paeaina @ ponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai @ HONUA o Hoao@alu. i make. Ma ke keena @ kanawai Kiekie Judd Kauu@ e @ p@hoike, ho@ana a e mahele i ka waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka wai!!! ana m !!! me ka papa hoike o Charles T. Gulick, @ waiwai o W L MOEHONUA no Honolulu, Oahu @ ana e apona@ na @ I @ mai iaia he @ e noi ana e mana @ mau mea, a e kai@2 e mahele @waiwai @ kona @mea i kukana malailo.@ me kuau mau hoe mai ko lakou !@ hooponopono.
Ua kane@o ka POALUA, ka la !!!MEI@ ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o ua Lana!!!!! ke Keena ma ka Hale Kooholoholo ma Honolulu me ka manawa i ke hoia no ka he@ ma papa koike i oleiola, a o ka poe @ mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ka lakou@ ai ua noi la, a maka@ e hoike mai ai ua hoike o na @ leeana maloho o ka waiwai i ole@. A o keia @ olelo Hawaii, e @maloko o ka “Nupepa Ku@ pepa i pai a hoo@haia ma Honolulu, i ekolu pule @ ka mawa i oleioia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, @ Maraki, 1882. A FRANCIS JUDD.
Ikea: Lunakanawai Nui o ka Ah
A. Rosa, Hope Kakauolelo. 1061
Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana @hawai Paeaina. Ma ka waiwai o Keama’u @ Maui. i make.
Ua heluhelu ia ua waiho ia ka pelapela noi a @, ka lunahooponopono o ka waiwai o Keamalu @ luku Maui, i make, e noi ana a hoopono ia @ a e hookuu ia ia, a e hookoloka ka waiwai i na @ , ke kauoha i aaku na kanaka a pau ke pili, @ ma, oia ka la 31 o Aperila, 188@, ma ka hora 9 @ ka hale hooklokolo ma Wailuku, oia ka la a me @ ia no ka hooloho ana i ua no i la, a me na mea kue @
ABR FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A
Lahaina, Mar. 24, 188@
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni A@ Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Kaohu@ wana, Hamakualoa, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a S Ka@ e noi apa e hooponopono ia ka wawai o Kaohuki w@ wana, Hamakualoa, Maui i make, a e hooholoia @ na hooilina.
Nolaila, ke kauohala aku nei na kanaka a pau ke @ Poakahi, oia ka la 24 a Aperila, 1882, ma ka hora 9 am @ka hale hookolokolo ma Makawao oia ka ia a me @ no ka hoolohe ana i na nonea i aa me na mea kue @
ABR. FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni, Apana 2 HPA
Lahaina, Mar. 25, 1882. 1061 @
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana @ Hawaii Paeaina. Ma ka wawai o Keenoho k. Maura k @ ikoa k, no Hamakualoa, Mauia, i make.
Ua heluheluia a ua waihola ka palapala nei a Paui @ Kekahuna w, na Luna Hooponopono o ka waiwai o @ Mauna k, a me Ikoa k, no Hamakualoa, Mauia i mak@ ana e hoaponoia ke laua moo waiwai a e hookua @ haawwwa ka waiwai ma ka lima o na keiki no ole o @
Nolaila ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke @ Poaono, oia ka la 18 a Aperila, 1882, ma ka hora 11 am @ ka hale hookolokolo ma Makawai oia ka @a a me kahi@ no ka hoolohe ana i ua noe ia a me na mea kue @
ABR FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni Apapa 2 HPA
Lahaina, Mar. 25, 1882. 1061
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana @
Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Kalawao k, no Kala @ ui i make.
No ka mea ua hoolohe ia ka palapala nui a B@
noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Kalawao k, @ Maui, i make, a mamauli o ka noi o ka @ ma ka ia 16 o Feberuari, 1882, ua hoopanea ia keia @ ana.
Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke @ Poaha, oia ka ia 20 o Aperila, 1882, ma ka hora 1 p m, hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi @ ka hoolohe na ia ua nonoe ia a me na mea kua ke ho keia.
ABR FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P
Lahaina, Mar. 25, 1882. 1061
Ma ke Keena o ka LUnakanawai Kaapuni Apana @ ko Hawaii Paeaina. Ma ka wawai o Kaia k, no Puna @ Hawaii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi o Kei @ noi ana e hoonoho ia ia i Lunahooponopono no na waiwa Kaia k, o Kamaili, PUna, Hawaii i make kauoha ole @ holoia i na hooilina o ka mea i make.
Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka @ ka ia 2 o Mei, M.U. 1882. i ka hora 10 o kakal@ ka Hale Hookolokolo ma Hila, Hawaii oia ka manawa @ kahi i kohola no ka hooloha ana i ua noi la, me na @ hoikeia. F S LYMAN
Lunakanawai Kaapuni Apana
Hilo, Hawaii. Mar. 16, 1882. 1061.
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana @ Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Kikopua k no @ waii, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Ha@ noi ana e hoonoho aku ia J H Marin i Luna Ho@ no ka waiwai o Kikopua k, no Naalehu, Kau, Hawaii i make
Nolaila, ua kauohaia na mea a pau ke pili, o ka Poaha ka la 13 o Aperila, 1882, ma ka hora 10 A. M ma ka @ Hoolokoloko ma Waiohinu, Kau, Hawaii oia ka @ me kahi i kohoia no ka hoolahe ana i na nui ia, me na ke hoikeia. F S LYMAN
Lunakanawai Kaapuni Apana
Hilo, Hawaii, Mar. 7, 1882.
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina @ hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka wa @ NA @, i make. Olelo kauoha mauli o ke noi a @ ponopono no ke kuai ana i hekahi waiwai paa.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka @ H Kepuhaoni, kekahi o na lunahooponopono o ka @ na w i make, e noi ana e hauoha ia e huai i kek@ o ua mea make la i oieloia, a e hoakaka ana i k @ mu ku i ke Kanawai, e keia @i e kuai ia ua waiwa
Ua kanohaia e hele mai ka peo a pau i kuleana @ ia, imua o keia Aha ma ka Poakolu, ka la 12 o Ap@1882, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ka @ o ma Honolulu, ma ia wa a ma ia wahi e hoike @ kumu kukahi e hoopuka ole ia ai ka olelo kauoha @ waiwai la.
A ua kauoha hou ia e hooiahoia ke kope o k@ no ekolu pule mamua ae o kal ia e hooloheia ai @ o ke “Nupepa Kuokoa,” he nupepa i paiia ma @ oieloia.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, @
L McCULLY
Ikea: Lunakanawai o ka @
A Rosa Hope Kakauolelo
OLELO HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau o kea @ ano, owau o ka mea nona ka inoa malalo, ke @ aku nei ka poe mea waiwai, mai ho@ie @ ka’u wahine ma@ ia Mrs. Sarah Luneui @ koa, Kau, Hawaii. O ka poe hoaie iaia @ ona ko oukou poho, oiai ua haalele oia ia’u @ kuleana ole. MATIA J B LUPENUI
Puukoa, Kau, H., Mar. 25. 1882 @
KUAI AINA A KA LUNA HOO@ KAUOHA.
Mamuli a o ka mana luai i aeia ma ka ia @ e ka hou. a @ Judd, Lunakanawai Nui o ka noho ana ma ke ano he Lunawanawai no ka Aha @ no Waiwai, e huai ana ka mea n@ ka inoa @ ke kudala, ma ke aio o Aliiolani Hale, @ awakea, ma ka
POAKOLU, APERILA 26, 1882,
i keia mau apana a pau eha e waiho ia ma ke @ Honolulu, a @ 15 wale no mau @hiki @ ie Leia mai, a aia ke alo e keia mau apana aina @ Moi, e kokoke ana ma ka @ o kahi@Cooke i make. He maikai ke Kuleana aina. @ Palapala Ana Aina a me na ho@
JNO E BARN@ Kakauolelo o ka Aha Kiekie, a Lana Hou @
ka Palapala Kanuh@ Reynolds
WAI! WAI!
O ka poe a pau he auhau wai ko @ piha ka manawai i ka la 1 o Ianuari @ ole ia, ke hiki aku i ka la 31 o Mar@ hoopauia ko lokou kuleana, me ka @ hou ole ia aku. J.D. FREETH
Luna W@
Honolulu, Mar. 11, 1882. m 15 @