Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 1, 7 Ianuali 1882 — Page 3
This text was transcribed by: | Janet Yocum |
This work is dedicated to: | My son's ohana from Waimea, Lindseys. |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NU HOU, NU HOU.
A WAIWAI HOU LOA,
NA PAIINI OKEI AU,
E Loaa no ma ka Halekuai o
ILINAHAMA MA!
Ma ALANUI PAPU,
OIA NA WAIWAI MALALOIHO NEI;
@au, Kaa Huilapalala, Kopala, Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hamane Kamna o na @o a pau, Na Mea Hana a na Kamana, Poe Hamo Puna, Na Mena a me na mea @na o ka Poe Akeakamai a pau.
@Aila, Vaniki a me na Palaki, Paoda, Poka a me na Kekaepele, Palaki Lamo Puna, @olomi, Pakeke, Kapu Holoi Lole a me na Papa Holoi Lole na Ipu.ti, na Pa Palai, 2a Makau lawaia, na Aho Lawaia o na ano a pau, na Kaula o na ano a pau, na ahi, O a me na puna.
- HE NUI AKU NO NA MEA I KOE.
- I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I NA HALE.
@ole ia makou ke huai pau aku, aka na oukou no e hele mai a e hoonuu iho. O kemaluna ne, e loaa no ma ka Halekuai o
DILINAHAMA MA,
@ 3ms Ma ka Helu 37, Alanui Papu.
@000
$600
KA WEHE KAOKOA ANA O
@ WAIWAI AIWAIWA O KA NANI
HE NUI WALE!
LOLE O NA KANE, KAI NU IOKA, PILADELEPIA
A ME EUROPA MAI!
HE WAIOLU NA KUMUKUAI,
A HE KAULIKE KA PANAI ANA
@kono aka nei au i ka lehulehu, e makaikai mai i kaa inoa Waiwai Nani o Europa me Amerika mai, me ka me ka ninau ole, e ka oi keia, o ke ku o ke ahui, a I wai pona ia ma keia kaona. He oi loa aku ka haahaa o ka’u kumukuai, no na@o @illka hou maoili. E ao o epa ia mai oukou. E naue e ikemaka no oukou iho, I ko’u mau Waiwai Maemae he nui He manaka okoa no hoi i ka kelu papa aku.
CHAS. J. FISHEL
C.O.P. BAZAR.
@ tf
Kihi o na Alanui Papu me Hotele.
KKELA a me HAKI.
NEE aku maua ko oukou mau Loio mai ka pili pu ana @e ke Keena Kuekoa a ia ke Alanui Kaahumanu Helu 13, @ai o ka Baneko o Bihopa ma.
@aakaukau mau maua e lawelawe a na hihia a pau ma @la a me ko na pmukupuni. E hooko ia na Palapala Hoolimalima a me ka Moraki me ka eleu. He Luna @oPalapala no hoi o W R Kakela. 980 tf
S.B. Dole.
E LOIO A HE LUNA HOOIAIO
PALAPALA.
Hiki no iaia ke lawelawe I na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau a keia aupuni. @ma hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o @ni.
Honolulu, Oahu, Iulai 10, 1880. 971 tf.
@OHN RUSSELL
@O A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
A lannui Kalepa, Helu 32, kihi o Alanui Papa. @ulu, H.I. 1002 1 yr
CECIL BROWN.
@O A HE KOKUA MA KE KANAWAI
He AGENA no ka Hoolalo ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
@, Alanui Kaahumanu. Honolulu, H. P. A. 2y.
@ASA KAUILA,
@lo a Kokua ma ke Kanewai.
A makeukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia @Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E @no au ma Koolaupoku, Heeia, A ma Honolulu I kekahi wa @ko la na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka @a me ka hikiwawe.
MAHUKA ! MAHUKA !!
25,000 Makana no ka Mea Hookahi
Ma ka la 22 o Novemaba, 1881, ua holo ahuka aku a AKO Pake. O kiekie @ 5 kapuai, 2 iniha; he 30 ona makahiki. @e linahoa aia mawaenakonu o kona lae olalo iho o ka lauoho, Kona Ila aia mala@ o inua. He ihu palahalaha. He puka@u nunai. He malama halekuai kana ha@i ma Wakapu, Maui, a oa ahewaia e ke @uawai me ka la 26 o Okatoba, 1881, ma @akawao, Maui, no ke kue I ka Pauku Ka@iwai e pili ona no ka Opiona. Maka la 6 o Dekemaha, 1881, ua holo ahuka aku o TUM CUM SIN Pake, no @hihia keu ia KUM SING> O kona kie@he 5 akpuai @ iniha. 38 ona makahiki. @e nunui na maka; he kiekie na iaw papa@ea; he hamamana niho. Ua hiki ma maa@ei ma ke kuapa Kamehameha mai Tahiti @ai, a ua ahewaia e ke Kanawai ma ka la @6 o Iulai, 1881, no 3 makahiki, no ka hi@ia he wawahi hale. Oiai oia e hana ona @o koaa Manawa i ahewaia e ke Kanawai, @ o mahuka iho la oia I ka la 5 o Dekemaba @876, a na loaa na ka la 11 o mei, 1878, @na Ewa. 1046 4t
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO
PONO WAIWAI.
U A hookohu pono ia mai au e ka Mea Hanohana F S Lyman, Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, i Lunahooponopono no ka waiwai o D Kamaka k, no Kahua, Hilo, Hawaii, i make. Nolaila, o ka poe a pau he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i kmake i oleloia maluna, e hoike hoke mai iloko o na malama eono, a i ole pela, e hoole mau loa ia aku no; a o na ppe a pau e paa ana i na waiwai o ka mea i make, a i aie paha iaia, e hoihoi koke mai lahou ia’u.
AKAMU,
Lunahooponopono Waiwai o D Kamaka k, I make,
Hilo, Hawaii, Dek. 14, 1881. 1047 4t
KUAI A NA LUNAHOOPONOPONO
WAIWAI.
Mamuli o ka mana I loaa mai ka Mea Hanohano A Francis Judd. Lunakanawai Nui o ka Aha Keikei, e noho ana ma kea no he Aha Hooponopono Waiwai, I hookoia ma ka la 6 o Dekemaba, 1881, amamauli o ke kauoha a Robert H Baker a me John T Baker, na Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o HENRY A KAHAKU I make, e kuai ana ke mea nona ka inoa malo iho, ma ke Kudala. ma ka
POAKAHI, KA LA 9 o IANUARI
e hiki mai ana, ma ka hora 12 o ke awakea, ma kona runi kudala ma ke Alanui Moiwahine, i kela apana aina a pau e waiho ia ma Kalia, Waikiki, mokupuni o Oahu, maka aoao makai o ke alanui Moi, a ma ka aoaoa ma Waikiki o kahi o Major Moehonua. oia kekahi mahele o ka aina i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui 6303 Kuleana 2081 ia J Kaneoneo no Loeau, a ua hoakaka pono ia ua apana aina la ma kekah i Palapala Hoolilo mai ia Opunui k ia Henry A Kahanu i hanaia ma ka la 31 o Maraki. 1873, a i kopeia i ke Keena Kope Hawaii, Buke 39, ma na aoao 488 a me 439, a he 2 9-10 eka iloko o ua apanaaina la.
Me ka mea kuai mai ana na lilo a pau o ka Palapala Hoolilo
1047 St E P ADAMU, Luna Kudala.
C.C. Coleman.
Amara a he mea hana Mekini
Kapili kapuai ha olio.
-A Me Ka-
Hana ana I na Kaa Lio &c.
Hale Hana ma Alanui Alii. E kokoke
905 Ia i ke Alanui Papu.
Kauka Emekona.
Ma ka la mea e keia malama ae, oia o Novemaba 1, e@ ana o KAUKA EMEKONA mai kona KEENA Haka ma ka Hale Laau e HOPAMASA a I kona wahi nohe ma Ka@k@pua, @ina o ke Alanui Kukui me ke Alanui Papu. HORA HANA. -9 a 11 o ke kakahiaka; 2 a 4 o ke ahiahi E loaa no ia ke kaheala ma ka uwea telegarapa. 1038 3m
E. Cook Webb, M.D.
HOMEOPATIKA.
(@uka o ka Halemai Homeopatika, ma ka Mokupuni Ward’s N.Y.)
KEENA OIHANA.-Helu 60, Alanui Papu. Makaukau mau e lawelawe I na pilikia mai o na wahine a me na kamalii. HORA HANA. – Mai kekahiaka e hora 10am.-2 a I ka 4 pm. 967 4m
KA HOOPAU ANA I KE KUAI ANA O KA LOLE,
No ka Hoololi o na Hana,
Nolaila, na Hooholo Au e Kuai aku i Ko’u mau Waiwai a pau!
NA LOLE A PAU, NA LOLE O NA WAHINE, NA LOLE O NA KANE,
A ME NA MEA HOONANI HALE HE NUI WALE.
Ua ake Au e koe ole kekahi Waiwai mamua ka La Makahiki Hou; nolaila, aohe wae ana aku o ke Ku,ukuai e lilo ai,
AIA KA PONO O KA PAU !
A. M. MELEKI.
E nana i ka’u mau Kumukuai; a ike Oukou ika Oialo o Ka’u mau Olele. Eia:
Na Lakeke Nanahe i hoon@@lia i na Lihilihi $1 73
“ Lole Hulu Kameo Ahuiliuili a Hailia no ka i a 25
“ “ Huluhipa Eieele a panio 36
“ “ Pukuku Nahenahe pua (3 lole ka huila) 3 00
“ “ Huiuhulu hapa Silika, no ka i-a 25
“ Kakini Wahine nani o na ano like ole (1/2 kakini) 50
“Pa@@ Kane Ma@ino 50
Na Hainaka Silika n@nui 30x30 $ 75
“ Penikala maikai loa ma ke Kakaini 25
“P@pa Kakau (1/2 Ream) ma ko Ope 25
“ Pa@ ho Liilii nani 25
“Kakini Wahine nani lopi Silika, ma ka pahu @ 50
“ K@ka Papamu, no ka i-a 50
E haawi makanaia ka poe komo mai he Kii nani me ka Kumukuai ole. O ka poe kuai hiki i ka $5.00 a oi aku; e hoihoi hou ia he pa-umi keneta o ke DALA KUIKE WALE NO !
E OOLILOIA AK ANA KA , , EKAI.
A. M. MELLIS.
B. 1043 tf Helu 104, Alanui Papu.
M A Ke Keena o ka Luaakanawai Kaapuni Apana Elua o k Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Paaoao k no Kipahulu, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kamai k, kekahi o na Hooilina o Paaoao k, no Kipahulu, Maui, i make, e hoonoho keia Aha i mau Komisina, na lakou e hookaawale a e mahele pono ka waiwai o ua Paaoao la mawaena o na hooilina ona, i mea e loaa ai la lakou i ko lakou mau mahele me ka pono i mea ka pololei.
Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 18 o Ianuari, 1852, in aka hora 12 m, ma ka hale hookolokolo ma Hana, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la. a me na mea kue ke hoikeia. ABR. FONANDER.
Lunakanawai Kaapuni Apana 8 H P A.
Lahaina, Dek. 13, 1881. 1047 3t
M A ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawail Paeaina. Ma ka waiwai o Kalawaia k, ne Wailuanui, Koolau, Maui, i make.
Ua heluhelu ia a ua waihoia ka palapala noi a Mokaulua @, e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Kalawaia k, no Wailuanui, Koolau, Maui, i make. Noiaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 18 o Ianuari, 1882, ma ka hora 11 am, ma ka hale hookolokolo ma Hana, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea keu ke hoikeia.
ABR. FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A.
Lahaina, Dek. 13, 1881 1047 3t
HOOLAHA PA AUPUNI.
E kuai kudalaia ana 2 lio, ma ka Pa Aupuni o Koholaloa, ke hiki aka i ka la 17 o Ianuary, hora 12 o ke awakea Poaono. Lio k hulupala ak MP. Lio k ulaula ak KJ. Pipi hou mai no kahi, Pipi w ulaula, ua okiia maluna o na pepeiao elua, ak. J@, hema hao kohu P. A B KAAUKUU.
Luna Pa Aupuni o Koholaloa.
Koholaloa, Ian. 4, 1882. 1049 1t
HELE MAI HOOKAHI !
Hele Mai a Pau Loa !
EI A KA NANI LA
-MA-
HALEALOHA!
Ka Halekuni Pohaku e ku uei niu
Monikahaae, ma ka Haina o na
Alanui Papu a me Hoieie.
K E hoolako mau ia nei ia Halekuai me na Lole nani o kela a me keia ano, a me na mea hookinohinohi i na paikini o na wahine a me ko na kamalii, i ku i ka iiui o kela a me keia aina, a eia ua mau mea hoonuanua la:
Na Silika ma e ole o kela a me keia ano o ka Aina Pua, na lole hapa silida o na ano he lehulehu wale, na lilina maoili na ano a pau, na hapa lilina, na makalena aeae paheehee, na nahenahe, na halu0a, na puu, na kalakoa, na alapia, ka kalePa, ua iliwai, na huluhulu, na veleveta, n kekeo paina, na leponaio paina, na lipine, na lihilihi maoili a me na lihilihi kuwelu, na mea paa o na wahine, oia na muumuu komo lole a me na muumuu moe po, na palekoki hu-a a me na palekoki lihilihi nui, na leia-i silika o na ano a pau, na hainaka silika nui a liilii Na Lole o na Kane: na lolewawae paina, kakimia, huluhulu, n kuka ioloa a ekekei o na ano a pau, na lole paa o na kamaliiwahine a me na keikekane. Na papale wahine o kela a me keia ano a me na ohu o luna, na papale keiki, na papale kane. Na kamaa wahine me ko na kamlii, na kamaa kane. Na kakuni wahine o na ano a pau a me na kakini pua silik a ma ka aoao no na kaikamahine, na kakina ona keikikane a me ko kanaka makua o na ano a pau. Na mamalu silika nunui a liilii o na ano he lehulehu wale. Na pale hoioi wawae he nui wale eia maanei.
I mea e maopopo ai ia oukou e na hoa’loha. na oluolu ia ke komo ana mai maloko o Halealoha, a e nana pono i ike pono ke au nui a me ke au iki, a e loaa no me ke kumukuai oluolu. O keia mau waiwai i halia oe la maluna, e hiki mau mai ana ma kela a me kela ku ana mai o na mokuahi.
GOO KIM.
Honolulu, Oct. 11. 1881. 1039 6m
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA.
E MALAMA NO MAUA I KE DALA O
na kanaka maloko o ka Banako, penei:
Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kono ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupauee e helu ia no ka hakina e @ dala hookahi @ole no hoi no ka hapa malama.
Ina ohi koke ola i kaua @ala, sole i hala na malama ekolu sole ukupanee.
Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike mai ola ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana @ake kekahi kelaweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai kana, o ka Buke kekahi ke lawe mai.
Ma ka la mua o Sepatemaba i kela makahiki a i keia. e hooluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ka @ o na dala i @@ no na malama ekolu a @, a mahuahua ke kumupaa a loaa i ka ukupanee.
Ina oi aku ke dalad heemoe mamua o $300, aiaila, hooholo pu ka olelo.
E weheia ka Hale Banako i na ia hana a pau.
@51 tf BISHOP &CO
KALE NILEKONA.
KAUKA LAPAAU
Keena ma ke kihi o @@@@ Papa me H@@
HONOLULU.
O na mai o ka Maka,
Pepeiao a me ka Puu,
UA MAKAUKAU OIA MA @ LAWELAWE ANA. ly
AHA Hookolokoli Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o MANUELA MAKALII o Koolaupoko, i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Nui Judd. Olelo Kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho i Lonah ooponopono Waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a John McKeaue he mea a ka mea i make i aiea ai, o Manuele Makaliii i oleloia, e hoike mai ana o Manuele Makalii i oleloia no Koolaupoko, ua make kauoha ole ma Koolaupoko, Oahu. ma ka la i o Mei, MH 1881, a e noi ana e haawi ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai iaia John McKeague.
Ua kauohaia o ka Poalua, ke la 24 o Ianuari, @@ 1852, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia, imua o ua lunakanawai ia, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, ma ka hora 10A M, a ma ia manawa a ma ia waki no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu ina he kumu olaio ko lalou, e ae ole ia ai ua noi la. A o kei olelo kauoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ka “Nupepa Kuokoa,” he nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina. Dekemaba 31 1881. A. FRANCIS JUDD, Ikea: Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
A Rose, Hope Kakauolelo. 1049 st.
AHA kiekie o ko Hawaii Pe Aina, Ma ka Hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu @@. Hawaii Paeaina, Ma ka waiwai o KAONO LILILEHUA 2, i make. Olelo kauoha e hoho ana i ia e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hooiaha ana.
No ka mea, ma ke ia 14 o Dekemaba 1881, ua waihoia mai imua o ka Aha kekahi palapala i oleloia, oia no ke Kauoha Hope Loa a KAONO LILILEHUA w i make aku la; a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaioia kela palapala kauohaa e @@ hoi i ka palpala Luna Hooko ia Polena k, ua waihop ia mai e Polena k, i oleloia.
Nolaila, ua ka@@ o ka Poalima, oia ka la 16 a Ianuari, 1882, ma ka hora 10 A.M> ma ka Rumi Hokolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale ma Honolulu, oia ka la me ka hora e hooiaioia ai ia Palapala Kauoha, a e hoo@@ no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e keu ana ia Palapala Kauhoa, a me ka hoopuka ana ka Palapala Luna Hooko.
A ua kauoha hou ia, e hooiaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ka “Nupepa Kuokoa,” he nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Dek. 14, 1881. Kakela me iiaki, no ka mean noi.
L. McCULLY,
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie
- Rosa, Hope Kakauolelo 1047 st
Maka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu, ss. Ma ka waiwai o LAI k, i make. Olelo kauoha e koho ana i ia e hooiaio ai ka Palapala kauoha, a ne ka hooiaha ana.
Nu ka mea. ma ke ia 3 o Dekemaba, 1881, ua waihoia mai imua o ka aha, kekahi palapala, i olelo ia, oia no ke kauoha hope loa o LAI k. i make aku ia, a me ka palapala hoopii e noi aua e hooiaio ia kela palapala kauoha a e hoopuk hoi ka palapala luna hooko ia A. Fornander ua waihoia mai e C K Fornander.
Nolaila, ua kauoha ia o ka Poekolu, oia ka la 10 o Ianuari, 1882, ma ka hora 10 A M, ma ka rumi hookolokolo oia aha, ma Aliiolani Hale ma Honolulu, Oahu, oia kala me ka hora, e hooiaioia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka pee a pau i pili, e keuaua i palapala kauoha, a me ke hoopuka ana i ka palapalaluna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ke “Kuokoa,” he nupepa i pai ia a i hoolahaia ma Honolulu.
Aua kanoha hou ia, e hoopukaia na Palapala Kena no na hoike ne ia Palapala Kauoha, a me na hooilina o ka mea make ma Honolulu, e hele mai ekue i kela palapala kauoha i ka wa i oleloia.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Paeaina, Dekemaba 3, 1881.
LAWRENCE McCULLY,
Ikea: Lunakawawai o ka Ahe Kiekie,
A Rosa, Hope Kakauolelo 1047 St
AHA HOokolokolo Kiekie o ko Hawaii pa e Aina. Ma ka hana o ke waiwaio na keiki oo ole a Charles APIANI Long o Honolulu, i make. Olelo kauoha mauli o ke noi a ke Kahu no ke kuai ana i kekahi waiwai paa.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai i ka palapala noi a Frederic Agustus Schaefer ke Kahu Malama Waiwai o ka waiwai o ma keiki oo ole a Charles Aiani Long i make, e moi ana e kauoha ia e kuai i kekahi waiwai paa o ua mau keiki oo ole ia i oleloia e waiho ia ma ke alanui Liliha, Honolulu, a e hoakaka mai ana i kekahi mau kumu ku i ke Kanawai, e aeia ai e kuai ia ua waiwai paa ia.
Ua kaohaia e hele mai ka poe a pau i pili i ua mau keiki oo ole ia a me na mea a pau i keleana ma ua waiwai ia, imua o keia Aha ma ka Poaono, ka la Unikumamaha o Ianuari, 1882, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, ma ka keena hookolokolo ma Honolulu, ma ia wa a ma ia wahi e hoike ai ina he kumu kekahi e hopuka ole ia ai k a olelo kauoha e kuaiia ua waiwai ia.
A ua kauoha hou ia e hoolahaia ke kope o keia olelo kauoha no edolu pole mamua ae o ka ia e hooloheia ai i oleloia, iloko o ka “Press” a me ke “Kuokoa,” he mau nupepa i pa iia ma Honolulu i oleloia.
Hanaina ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Dek. 22. 1881.
A FRANCIS JUDD,
Ikea: Lunahakawai Nui o ka Aha Kiekie.
A Rosa, Hope Kakauolelo. 1047 3t
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o METHUSELA MAHUKA k, o Honolulu i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Nui. Olelo kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho i Lunahooponopono Waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai a ka palapala noi a Simon K. Kaai o Honolu, Mokupuni o Oahu, e hoike mai ana, o Methuselah K Mahuka no Honolulu i loleoia, ua make kauoha ole ma Honolulu i oleloia ma ka la 11 o Dekemaba, 1891, a e noi ana e haawila ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Wawai iaia.
Ua keauohaia o ka Poalua, ka la 19 o Ianuari, M H 1882, ma ka hora uni o kakahiaka, oia ka manawa i kohola no ka hoolohe ana i ua noi ia, imua o ua Lunakanawai ia, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahe no e hele mai ai na mea a pau i hili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae oleia ai ua noi ia. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii a me enelani, i ekolu pule ma ka “Kuokoa,” a m “Saturday Press, ‘ he mau nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu; ko Hawaii Pae Aina, Dek. 22 1881.
A FRANCIS JUDD
Ikea: Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie
A Rose, Hope Kaukauolelo. 104@ 3t
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o MAINAE e, o Honolulu, Oahu, i make kauohaole. Imua o ka Lunakanawai. Olelo kauoha e hooiaha aku no ke noi ana mai e koho i Lunahooponopono Waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Luau k, ke kano a Mainse w, e Honolulu, Oahu e hoike mai ana o Mainae w, i oleloia no Honolulu i oleloia, ua make kauoha o@e ma Honolulu i oleloia ma ka la – 0 sepatemaba 1877, a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookoho Kunahooponopono Waiwai is Robert Austio.
Ua kanohaia o ka Poaono, ka ia 7 o Ianuari, 1882, ma ka hora 10 o ke kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi ia, imua o ua Lunakanawai ia, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike mai i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakou e ae oleia ai ua noi ia. A o keia olelo kanoha, e hoolahaia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ka “Nupepa Kuokoa,” he napepa ma Honolulu.
Ka kauia ma Honolulu ko Haaii Paaaina, Dek. @1, 1881.
A FRANCIS JUDD.
Ikea: Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
A Rosa, Hope Kakauolelo. 1047 3t
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Paeaina, maka hooponopono waiwai. M ka hana o ka waiwai o KAUPE he keiki oo ole. Olelo kauoha mamaii o ke noi a ke Kahu ke kuai ana i kekahi waiwai paa.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ama mai o ka palapala noi Kahiki k, o Waiahole, Oahu, Kahu Malama Waiwai o Kaupe k, he keiki oo ole, e noi ana e kano@ e huai i kekahi waiwai paa o ua keiki oo ole ia i oleloia. e waiho ia ma Waiahole i oleloia, a e ho@@ ama i kekahi maa kumu ku i ke Kanewai e @ ia ai e kuaila ma waiwaipaa ia.
Ua ka@ohala, e hele mai ka poe a pau i pili i ua keiki oo ole a me na mea a pau i kukana ma ua waiwai ia. imua o keia Aha ma ka POALUA, ka ia 17 o Ianuari, M H 1882, ma ka @ 10 o ke kakahiaka ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, ma ia aw a ma ia wehi e hoike mai ai ina me kumu kekahi e @@ ole ia ai ke olelo kauoha e kauila ua waiwai ia.
A ua kauoha hou ia e hoolahaia ke hope o keia olelo kauoha no ekolu pule mamua ae o ka liaa ho@@@ ia ai i oleloia, @ aka “Nupepa Kuohoa” he @ i paiia ma Honolulu i @@.
Honae ma Honolulu ,ko Hawaii Pae Aina, Dekemaba @@, 1881.
- FRANCIS JUD.
Ikea: Lunakamawai Nui o ka Aha Kiekie.
A Rosa, Hope Kakauolelo
E Hoolohe!
O D. W. AIWOHI wale no kai Aeia e Kakauinoa no na Dala i Hookaaia mai ma ke Keena o ka NUPEPA KUOHOA.
NU HOU KULOKO.
Ua hookohuia o J P Kama i LUnakanewai apana no Waianae.
A hiki i kei ia, aole he lono i laulaha ne e pili ana no ke kuna Warwich.
Ua maluhia na hana o ka ia 2 iho nei i hookaawlae ia no ka la kulaia o ke aupuni.
Ua hookuuia ka Peke i manaoia nana i pepehi o Hananaku w, ma Manoa.
Ua hoahewaia ka hulipahu o ka moku hi Pake i ki ni i ka pake a make.
Ma keia ia e hanaia ai imua o na Kiure ku hihia o W M Kipikona.
O ka Poakahi iho nei oia no ka la hanau o ka Moiwahine Ema a o ka piha ana ia o kona makahiki he 45.
No ka pilikia loa o ka mea nana e anuhi nei ka moolelo o ka Haku Nelekona, ua kali iki ia a keia pule ae.
E ahonui iho e na makamaka no na moolelo hou o keia makahiki a hoea aku i keia pule ae. Ua haiki ka pepa o keia pule.
Ma ke kakahiaka o ka Poalua nei i huli hoi mai ai ke Alii ka Moi a me ka Moiwahine a me na ukali mai Hawaii mai mahope o ke kaawale ana no kekahi wa. He oluolu maikai na ola kino.
Eia he 2 manu keka e malama ia nei e kekahi mau mea ma Kawaiahao, he mau manu hele hewa keia a ua hooikaiki laua e loaa ka mea nana ia mau manu aole nae he loaa. E ninau ma keia keea no na hoaiai ana.
Ma ka huakai a ka LIkelike i kela pule aku nei, aole i hoolele ia ka ukuna o kekahi mau awa o ka mokupuni o Hawaii; no ka ooloku o ka ale a me ka nui o ka nalu o ke awa.
Ke noke mai nei o S M Pahia i ka nuku ma ka Paeaina no ka loaa ole aku ka o ka lakou kii makana o ka makahiki i hala, ua noke mai oia me na oelo oiaio ole a me ke kuhihewa nui. Ma keia wahi ke ninau nei makou, ua maopopop anei ia @e ka mahina a Lee Loy i hookaa mai ai i na dala ma ko makou Keena nei? Ua hookai mai anei oia mamua a mahope paha o ka @@@@ ki? Malia ua ano hemahema @@@ hoolaha ana a makou, penei ka heluhelu’na:
“O ka poe a pau e hookaa mai ana i ke dala ma ke keena nei mamua ai o ka la 31 o Maraki e loaa no ia lakou ke kii makana.” Malia ua punihei ia oe me na hiohiona omamalu o ka inaina kuhihewa, nolaila, ke lawe nei makou a kuailo i ka puanan o na ninau, o ka n@@@, nole i maopopop ia oe e S M Pahia ka manawa i hookaa kala ia mai ma ke keena nei e Lee Loy o makou kai ike, ka lua, ua hookaa dala mai o Lee Loy ma ke keena nei iloko o ka mahina o Aperila mahope o ka la 31 o Maraki, ke hoike maopopo ia aku nei, aole ma ko makou aoao ka hemahema, aka ma o ko oukou luna no, aole ma ko makou aoao ko oukou nele aka ma ko oukou aoao no, ‘ike ono ole i ka oiaio’ wahi au; eia hoi ka makou, ina pono iho ka oiaio.’
KaMokuokaHakuNelekona.
O ka Mokukaua H.M.S. Victory. (Lanakila) e lawe ana i ke pukoakona Nelekona o na au i hala aku la, ua kahaia iho nei kona kii e ka peni akamai a Mr. John L. Rees o ka Halehumu Buke a Wini me Robikana. He mea e huihe ai o ka manao o kekahi mea ke olelo ae, aole nana i kaha keia kii. Ua laweia mai keia kii moku mai loko mai o ka Buke Moolelo Kaua Moana o Enelani, a ua pa-lima ia kona nui, maluna o ka pepa manaonao, nona ka laula he kapuai me ka hapa, a he elua kapuai ka loa. He nani a he kilakila ke kulana o keia kii, a he hoonani hoi no na home maikai o ko makou poe heluhelu ke loaa keia kii.
O ke kulana a keai moku e holo nei, he 15 mile iwaho o ka Lae o Taragalega, a e ikeia no hoi na aumoku hui e holo ae ana ma ka aoao makani, a o na aumoku Be@@@ nia hoi ma ka aoao lulu. Ua houuku ia na moku e ae, a o ka moku wale no o ka Haku Nelekona ka moku nui, i loaa ai he nanaina kupono a me ka hoomaopopoia i ka mea makaikai ke papa iho.
He manawa maikai keia no na poe heluhelu o keia moolelo ka hele ana mai e ike, a e nana ae i ke kii o ka Haku Nelekona e kau ana , a me kona moku aloha, ka home hoi i haulehia ai o keia koa nui kaulana o ke ao nei, a o ke kanaka hoi nanainoho alii na ale huhu o ka moanan laula, -- a o ka oi pakela loa hoi o ke koa a me ka wiwo ole malalo o ka malamalama o ka la.
KA MOI MA HOOKENA.
Ma ka po Poakolu Dec 21, ua hiki mai ko kakou Lani Moi ma Hookena nei, i ukali ia e kona Moiwahine no ka ike ana i ko laua mau makaainana ma na kuaaina nei.
Ma ke kakahiaka Poaha ae, ua hoike mai oia i na kumu ano nui e pili ana i kana hua kai kaapuni honua ma o kana haiolelo alii imua o na makaainana o Kona hema nei ma ka luakini o Pukaana, a ua piha pono ka hale i na makaainana no ka hoolehe ana i kona leo alii, a ua hoike mai oia i na kumu ano uni, oia keia:
Ua holo aku oia i ko na aina e o imi i mau pono no kakou.
1 E hooloihi aku i ke kuikahi mawaena o Hawaii nei me Amerika.
2 E imi i mau lahui kupono e hoohui mai ai me keia lahui e hoolaupai i ka aina.
3 E imi i kauka akamai e hoola ai i ka mai pake e @@@ nei iwaena o keia lahui.
4 E ini i ola maikai no kona kino.
5 E hoike aku ia kakou imua o na lahui nui o ka honua nei.
6 E loaa ona mau hoonaauao ana ma na mea pili hooponopono aupuni.
Ma keia mau kumu ana i hoike mai ai ana hoi i lia mua ai, ua hooko wale ia no lakou a pau, a e hoea mai ana lakou a pau iloko o keia makahiki hou ae mh 1882.
1 he mau makahiki pokole kee e pau ana ko kakou kuikahi me Amerika, a mamuli o kona hooikaika ana ua ae ia mai e hooloihi hou aku
2 ma kona makaikai ana i na lahui kanaka o ka honua nei, ua maopopo kekahi mau lahui i ano like me keia lahui.
3 he mau mahina pokole, e hoea mai ana ke kauka a he akamai piha kona e akaa’ku i keia mai aai mai ke ia lahui aku.
4 ma keia huakai ana, ua loaa ia ia ke ola maikai ma ke kino.
5 e he oiaio, aole i hoomaopopo loa ia keia wahi aupuni iwaena o na aupuni nui o ka honua nei, aka mamuli o ka hele kino ana a ko kakou Moi, ua ike ia mai oia me kona aupuni.
6 ma o keia huakai, ua loaa mai ia ia na hoonaauao ana i oi ae e hiki mai ana kekahi mea paahana e hiki ai i ko Kauai ke kamailio pu me ko Hawaii nei i ka hora hookahi aole ma ka hoomoe telegrapa ana ma ka moana. aka ma kekahi hana akamai e ae.
O ka oleleo paipai,-@ hooikaika ma na hana lima i ole e lu aku i na okeni mawaho aku o keia apana, aka ma ka mea e hoopaa ai i ke dala
Na C G Naope i wehe ka haiolelo hookipa na D H Nahinu i kokua a na Kaeo Esq i panai ma ka aoao o na makaainana a hookuu ia ka halawai me ka himeni a me ka pule a G W Waiamau.
Ma ke kakahiaka Poalima @e, ua haalele na Moi ia Hookena, a kau aku maluna o na waapa no Kona akau, a ua ki hou ia na pu he 21 no kona haalele ana mai i keia wahi, aka he mea e kaumaha ai ka manao, oiai ma ia kakahiaka, ua nalu mai la a hokuku ke kai, ma ka hoopuka ana aku i ka waapa a puka ae la o lalo a komo nui mai la ke kai, aka aia nae kekahi waapa mawaho e lana mai ana, a kau aku la ko ka waapa poe no maluna oia waapa poino, a pau ka pilikia a hoihoi hou ia mai ka waapa poino e hoopau i kona pilikia.
Welina ia oe e Mr Lunahooponopono a me na Keiki kukulu kua Metale.
T K Robert.
Hookena, Dec 22, 1881.
HE LEO ALOHA IA KONA AKAU.
E O’U HAKU:
E Kona kai opua i ka lai e, e ala, e ku i Hookahi leo; e ku umauma aku au, e oia oukou ea; e kanepuaa oku au ea a he=u mai oukou ea.
E kua aina ia Keaukukuiula, a ia oe mai e Kenelala Kaiakoili, pulamaia mai na koa o kaua, eia iho la he kaua, kiia na @ukuniahi, wawahia na mea paa a ka enemi moe@@@@@@ kila.
E ke one i Ka@@@@@@, e eu, he kaua kuloko kou, a e hopu i na mea kaua no kou pono, waiho ia iho o Kapili mea iki, eia iho no ke ne ae la. E kupaka ma, haua ka laau a olua o Kawela, n Kuikaa o nome aku, he moe na ke pukonakona.
A na hea i ka nalu o Pu@e, e eu e ku e hume ka malo, e lalau i ko pololu, e hopu i na ihe laumeki, pahua i ka piko aole e hala, he mau koa @@’u i maa @@hoouka kaua ana, moe ea @@ e @@ io, a e o’u koko ponio, i ku ka makaia o kou io ponoi. E Meemii ma, ia Alawa @@ ae hoi, o Simeona !!! iho no. Oukou no a pau imua i ke kahua kaua o ka la i o Feb. 1 nui ke aho e a’o ala@ a ino i ka wai o ka Lanakila.
E na pokaku i Manawaea e ala e ho eu, ke poloai mai nei ka po ia oukou. e lalu i ka @@@. @@@@@ imua i poha ka enemi, a haule ilalo Eala e Kaili ma, e hoi k Kipapa I Kona. ku mai oe e Peter, imua nui a hopu i ka hauoli.
E na alaea i Waik@ui, a o Wakua@@@ i Mokole a , e haliu eia ka leo, eia la he kou nou no ka la @@@@@, he Na@@@@@@@@ ia e oe no ke kahua mokomoko, e apo me ka lukahi, i hookahi umauma a imua kakou. Ahea oe e Kenelala, a e Adimaralala Kolinawuka Palapala, ke pukonakona @@@@ i pulami na aumoku hui o ka enemi, kuaa na mea @@@, a e kokua no ka pono o kou aina aloha, e a iho no ka eu, he k@p# e nani ai kinoa o Kona Akau no keia Kau ae. E hoi e Kaomea i ka lulu a i ka pohu o kaua. E Hoa ma, pulama ia aku na pili a komo ae, eia la he kaua, e hele imua.
E ka Puu e Kau e, e ala oe, e ala na ilina, ke kani nei ka leo kahea. E no Ohia i Mokuaikaua, e iho i kai me na lehua no, i kahiko nou, e hele no kou pono iho, he la no ke ola, a e koho i ke ola, aia ke ola iloko o na lima. Ua hui au me oe, a ua pukaamaka i ke ao malamalama; mai paweo iho a mai hookeukue nui iho, e wehe i ka naau a pau iwaho hoohamamaia ko puuwai a e ike, eia iho no, he moho nou i kakele ia iluna o keahi bou, he koa no kou nani, kou hanohano.
E na kehau o Maihi e, e ani e, ke wehe nei ka pea o ku auwaa holo, a o kau koe a papapau aku i Wakupua, eia aku ke kahua la i Honuaula.
E Hanale Wiki ma, e iho, auhea oe e Samuela, ia oe mai ka hului, ulua mai kaua a akoakoa.
E o’u Haku i ka aina pohu, e ike i ka poloai a kau Kauw, ke hookuu aku nei iaia iho e lilo nou, a ho Hawaii mai loko a waho.
“Aloha i ku uaina
Aloha mau, aloha mau.”
G. W. Pilipo.
Honolulu, Ian. 3, 1882.