Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 48, 26 November 1881 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]
NU HOU KULOKO.
Eia i Hooolala nei o Hart. ©oa o ka mahiko o Nīahi, O keia Poakahi ae k» 1* kuokoHi o kt Aopoai Hawiii nt'u Ke kukulu !ioDB Mihoe be kula loio ot ka 3paDB o Kiwaihia, Ktu»i. Ua wiīho ako o Lee Loy i ki aoh« iuu* nai an* oo ka mahiko o Kaopakaea Hilo. Ke noho oei iloko o kei» maa la ke kto kiare kotkiw«, oo na hihi* m» km B*neko Ua kakeiekeie «raap« oa keiki o ke kola hkoai o Hiio, i ki la h»nau iho nei o ke Alii ka Moi. Ma Makuau, Hamakua, Mtoi, make emo oleio iho Ia o M.o?e peia wn ka leia a M»o o Paia Mau>. Ua hoopai la imua o ka Aha Hoomalo i ka Fo->W»hi nei t kekahi makamaka o makoa o Waikiki no ka ooa. Ke manao nei ka Ahahui opiopio o Kawa iahao e koho i Peresuiena no lakou, iwaeoa 0 kekahi lala o ka hai. Ua hookoha ia o T Pur?is i luoa aianui no ka apana o Kawaihau, u\ nui ka mahaio ia no ka hoekohu ia ana o keia makamaka. Ua hiki mai kekahi iono mai Kaupo Maui mai no kekahi pepehi kanaka mainoino, a ke imi |a ka Luna makai i ka mea nana 1 hana ia hana ino. Ua oiaiama ia ka Peaha o keia pule e na puuwai Amerika roa Honolulu nei he ia hoomaikai ike Akua. Ua haawiia he haiolelo ma Kaukeano e ka makua Dimona. Ma ka mokuahi Zeaiandia oka Poakahi nei i hoio aku ai ka ona nui o ka mahiko o Kaauhuhu Mr Hind me kana wahine e ike i ko laua ohano ma Peiekane. Ua hoonaueue ae he oiai ikaika ma Kau i ka la 19 o ka pule i hala, ua Uai mai ko Kau poe i ka īkaika o ka hoonaue ana o ua olai nei malaiU. Ua ike makou ma ka halepai o Montana ke kti o k« Hooilina Moi, he kii keia i iike krt nui me ko ka Moiwahine Emma a he nani no hoi. Ua hoomaki Tho nei o Davidson e lawelawe hou ī ka oihana loio ma ke kuianakauhaie nei. E loaa no kona keeii:» ma ke alanui Kaahumanu. Ke liuliu inai nei kekahi mau makamaka 0 Hawaii, i «ta manao hai iwaena o ka apa na T eia ma ko maWou nei keena kekahi inau palap.Ala Ua hele ae kekahi aihue a la*'e pakaha aku ia 3 puaa iiiiii a me 7 manu kaka, na kekahi Pukiki e noho nei malaio iho o Puo* wina. Pel.» in ; ii o .1 K Keawe o Manoa ae I ne i ia mukou. i Ua hoohoiom, i k;» la e hoei aku ai ka Nloi i ka Ua Kanilehua e hookuuia ana na keiki Kuh, he hoohiwahiwa na ko Hi!o i ku Moi, Ua hiki, he ino:.!i la hoi na keiki. ua nani ia i na maka o ke 'Lii ke ike aku. Ke haawi nei na paahana o ke Kuokoa i na mahalo maikai ia JA — no kona haawi manawaiea ana mai i kekahi aiiui maia 000 1 hoouiuia a honhua ia mai na hua ono mai kai ma ke kahawi kauiana o Manoa. ' Na Komite nans e hoonohonoho ina bajna o ka la o ka Moi e heh» ai Kona mao | wawae i ke one o Hanakahi, oia o L Severanee, Hon. J Nawahi, G W Akao Hapai, D H Hitchcock a me S L Austin. Maemae maoli ka pa a me na haie e kukulu ia nei no na mai iepera rua Kakaako, he 6 ka nui o na haie i kukulu la a puni ka ! pa, a mawaena konu o ka pa he hale aoo j poepoe i hana ia no ka hooluolu ana o oa | mai ma ia wahi. | Ma ke ahiahi Poaloa nei i k«u aku ai ka Moi maluna o ka mokuahi Bihopa no Kauai i ukaii ia e Kooa Puuko a huli hoi toat ī ka la apopo, malaila ae Kona kaikuahine Like like, a o na keiki puhi ohe no hoi a he helona ooi o m makaainana. Eia ka uiakou e maalahi Kona huakai ala moana. Ua hai mai o Jos. Nailuni epio la makoo o Waihee, Maoi, a>a m*iaila kekahi kanaka e alakai nei i na.hana o ka pouli » kanaka, o KameaUni ka inoa; • ua heie*ku keia kaoaka a hoopiiikia wale i kekahi mau elemakuie. He mea pooo e nana ae na kiai o | ke Aupuni i kela haoa. Uleu ka N'upepa Kuokoa a aleo pu no hoi oa luoa, peN na leo kupmai i pa-e ma» i ko makou mau faho k*oi. Ae, uleu ka Nupep* Kuokoa a ke hooiksika oei oia 00 ka pooo oka lehulehu & eia kana paoai e oleu mai» oa wahi koena i koe o keia ma* kahiki, a e oleo hoi oo keia makahiki ae. Ke hoomaka ta In hoomoe aoa oka hao o ke alanui hao iSO Waila o Mahokooa, ho 50 anana a oi i paa i keia «a, a ua hoao ia ka Uwe aoa o ke kaa i oa hao malooa o ke alaooi; a o ka kaoalea iao« toa » hob o»a kel* alanoi hao he Kahanapote, o SCU hiao. Hehe ka ka aka a Waib i ka ike aoa •ko e kau mai aoa>
O kaa 0S L D ime J L K, i keia pofo ae; oa hiiki ks pepa o kei» pale, Mt kei* ia ekn mai &i ka mokaa&i tawc !eta mai K*paltkiko, peU na iooo. Em i llooolaio net o G H Dole, ka Luna Noi o ka Hoi Mihiko o Kapaa. Ma ka Liielike o ke ahiahi Poaloa nei, i kaa aku ai ke Kiaaioa Kekaalike no ka mokoponi o Hawaii. No ka piha ioa o ka pepa oa kah iki ma* koo a keia pale ae kamailio oiakoo oo ke kamahaoa malaio o ke poo " ikea ka Noa. " i hoopoki» ia roa ka Elele. Ke hele ia o Kaleieooalam i ka too a me ka laala o Miui a oa apo aloha aku oa makaaioaoa, pela ka lono i o makoa oei. He hoa'loha anei kekahi mea ioa o ka hana ia he kii «ate i na ukana o loko o ko hai kaka me ka ae oie o ka mea oooa īa ukaoa ' Uā pono anei ia haoa ? Ua koho ko Hiio i mau Komue Ohi Dila, no ka lakou «nao hoohiwahiwa i ka Mo>. ke hele aku Oia e ike ia miu makaaioaoa Ooa. 0a pooo ia. Ua hooholo ko Haiko poe ma ke koho ant he mau komūe wahme he 1*) na iakou e apo aku i ka Moiwahioe h'mma ke hiki aku liaila, «eahi a Heiekuoihi ia makoe* Ma ka Kaiohai ieta ia inakou, ua hookuu ia kekahi mau paahana o ka mahiko o Ha lauia no ka hana o!e a ua imi iakou ( ko ia* kou pono ina na hana hoolimalnna; ua hoo. kohuia o H Johnson i Lunakanawai apana no Kohala ma kahi o J Kekipi i hoopauia. Ke hoomaka la ke Kula Haoie a J B Kaieihopu e kula, ma ko apana o Hamakua. Ake mulmlo inai uei o Thos. S K Nakaneiua, no ka hauuaeie ole o na kauaka iua ka lu hunau ilio o ka Moi. Ua huiihiii kekahi waapa ma ka muit~ wai o Anahoia, ina Kuuui. Ika inunanawa i huii ai, mai pua ku pu ai u keka iii mau wuhine i ka niao o ka waapu; a kokua koke la heino ui. Peia in u nei ka leU a S H Kahukulu. Ua iike ka na hoohiwahiwa ana a ko Maui poe ia Emma me ka wa ka ia Kamehameha iil. ke aiakai ia o na puta ma na aianui, ke kahe o ka hiou o na puaa i kaiua la, ke kapaiuiu o na eheu moa, ka haiaia o na ahui maia a pela aku , wahi a J P KuiaWahi «* D KahAulelio o Lahaina, ke aia nei na kaoaka ma na hana pono, a ua inala* ma ia he mau halawai ma ka Poikahi, Po*koiu a ine ka Poalima; ua pono laUa hiki mai ni iono mat Kapalakiko mai no ka make ana o Harry Black keiki a J H Biack o Honoiuiu nei. Ua hanau la oia ma Honoiuiu nei a m i Honoiuiu uei kooa hanai ia an » a nui, a i kona niāu la hope ua waiho kona kino iepo ma na aina e. Ua hooiaha ia m » ki nupepa Kalepi o keia pule no ku inaikai ole ona uapo a m# na aianui inawaem o Hiio a me Laupahoehoe. Ut pakele ke oia o kekahi haoie uia ke kahawai o Koiekole ma kona liio ana ka wai me kona (io. E kaii* msi e Pahia, Kaiaukoa a me kekahi poe eae i kakau manao mai uo ko kakou pepa i keia puie uo ke komo oie an« o ka oukou miu minao. E aho nui ton n keia pu e ae hoea aku. «ki hoi uie ka inooleio o kn Ahu Lun-tkihtko o Maui. Heaha ia ka * 15 000 a me *20 000 ' Eia ka hmn, k«i noa no hoi he puu k« i»e kahi ike pohue. Ei» no ka hoi i ka Eleie ka eke uhane u k« lahui Hiwaii e " uu-t uui nei i wehe ae nei kn hana, ktnt inai «ua k» peiehu pokeokeo. K.ihiha. ia w.ti hoi k-* pokeokeo aaa. k-n no i W»hi EiHe kukiiiki no hoi naoi aku ka hot ia U hookohuk. hu lua. V, hookohu io no. Ua ioaa mai ia makou mai a P K H.»h o Kauai, he pane ika Eieie, • me ka naoa i hooiaha iaia; ponei kaua pane a «)*• kou i iawe mat ai ma ke ano nui: He oia io, owau a me ko'u hoa ka mea i iawe wn ia Kamahueeu he mai pake » me ke%ah» mau m&i e ae mai Hanapepe uif ka pilikia ole a hiki i L>hoe, \ kahi oUa Makai oui * pau ka'u hana nona a huli hoi au no ko'u wahi; aoie owao ka mea nana i hoopiiikia. he makai okoa nolaiia ua ialau iua ka Elele no ka hoolaha ana, a laiau no ho* k« mea nana i kakau ia mooleio. " Kui ka hao oiai ewela ana" wah» « k. Eiele i ieo noi ae ai i keia puir. Katah». kai oo oua wahi Elele ka mea hamare kui hao t kai nu« iho oo ho» pha i k* ha*> » ieo nai ia iho oei ? Hewa aoei ke hooii'* ka haoa maiuna oko Ukou hokoa? Nok» aui ībo oei hot ike kui ika bao o Pauoa ao)e oae he wahi mea a meheu ae. eia oae o ka haoe ka makou i ike ai maiooa o Likelike. Aiia kakou e poiale ema ka ae aoa. h« hoea hoo mai koe me m k.Ui ouko. " Haawīia ma* hoi paha na dala eiua a ko | k«ne oo ka Nupepa Kuokoa o keia aiakah» kiae, i Jo*a ke kii makana oam o ka Ohaaa Aiii o Eoeiaoi. " i paoe aku a« ko inakoo wahi Peke i kekahi wahioe. M Kahaha, kai oo he Nopepa lapawaie ke Kookoe. ha hoo* iaha hoi paha i ka pooo oie o oa haoa a kau kaae,a oa hohu koo kaoe i aa Nupepa oei, • db olelo aoie «o* makemake e ike ika Nopepa Kaokoa mamua o kooa aio," i pa* o« mai ka wahioe. Eia hoi kapaoai ake Kookaa, aoie aoei i ike ia, oa oiaio oa katav aoa a ke Kookoa?