Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 38, 17 Kepakemapa 1881 — Page 3
| This text was transcribed by: | Dee Olsen |
| This work is dedicated to: | Alison Ledward |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
$6000 $6000
.KA WEHE KAOKOA ANA O
NA WAIWAI AIWAIWA O KA NANI
HE NUI WALE!
NA LOLE O NA KANE, MAI NU IOKA, PILADELEPIA
A ME EUROPA MAI!
HE WAIOLU NA KUMUKUAI,
A he Kaulike ka Panai ana.
Ke @olelo aku nei au i ka lehulehu, @ maka@ mai i kui @ Waiwai Nani o Europa me Amerika mai, me ka ninau ole @ @ e ka oi kela o ke ka o ke ahui, a i wa@ pono ia ma keia ka@a. He oi loa aku ka haahaa o ka'u kumukuai, no na lole @ @ @ hou maoli. E ao o ep@ ia mai oukou E na@ e ikemake no oukou iho, i ko'u mau Waiwai Ma@mae he nui @, He manaka okoa no hoi i ka helu papa aku
NA OLE HOU O LOKO MAI MA KE KUAI HOOPAKI !
Kek@ hou aku nei no @, e @ ak@le i ko'u @ Waiwai @ @ Kumukuai.Aohe olelo ana no ka hoikeike wale no
CHAS. J. FISHEL.
C.O. P. BAZAR.
Kihi o na Alanui Papu me Hotele.
BENJ H. AUSTIN,
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
Alanui Kaahumanu, Helu 13 970 @
JAMES M. MONSARRAT.
[MAUNAKEA.]
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO A PAU o keia Aupuni. E lawelawe ana no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai. Hoolimalima a me ka hoaie dala ana
A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
Keena hana helu 9 alanui Kaahumanu
Jan 3, 1880. 944 1v
J. B. KAOHI.
LOIO A KOKUA MA KE KANAWAI.
IMUA o na Aha Hookolokolo a pau na ka Mokupuni o Hawaii a i mua hoi o na Aha Hoomalu a Apana a pau o keia Aupuni. E loaa no au ma Kohala Akau Hawaii.
988 1y
C.C. Coleman.
Amara a he mea hana Mekini
Kapili kapuai hao lio.
--A ME KA--
Hana ana i na Kaa Kio &e.
Hale Hana ma Alanui Alii, & kokoke la i ke Alanui Papu 905
UA MAKEMAKE IA
NA ILI BIPI,
NA KIWI BIPI,
NA IWI BIPI,
E haawi ia no ke kumukuai kiekie o ko kakou makeke nei e
H. Hackfeld & Co.
Honolulu, Mei 22, 1880. 964 1y
HE Aui Anei Kou Makemake i na
MEKINI UMUHUMU LOLE !
Eia pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai,
KARELA & KUKE,
A malaila oukou e ike ai a makaikai i na @
MEKINI a WHEELER a me WILSON
ma ke $10 a hiki i ke $50 ke kumukuai @
ka mea hooka@
NA MEKINI A SINGER.
ma ke $50 pakahi me ke ano
MEKINI a WILCOX me GIBBS,
ma ke $30 hiki i ke $@ kekumukuai
I mea a pau ai ko oukou kanalua e na Makawale no ke ku
pono o keia mau Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.
628 tf
ALOHA! ALOHA!!
I O'E MAU MAKAMAKA PONOI A ME ka makamaka o ke One Oiwi, e hoomanao i keia maluna ae. Oiai, ke hoike aku nei au imua o oukou, ua hoonee ae nei au ko'u wahi hana mai ko'u kahua mua i kamaaina ia oukou, a @ Helu 70 Alanui Moiwahine, e pili pu ala me ko Hackfeld & Co. halekuai, malaila au e hoomakaukau nei e hana i na @ hana a pau e pili ana i ke Kaa a me ke kapili ana i na kapuai hao o na lio me ka maikai a me ka maiau. A ke ho@ aku nei au, o ka poe a pau e lawe mai ana i ka lakou mau hana ma ko'u hale hana, e ike no lakou ua kaulike ko lakou manao me ka'u mea i hana ai, a i oi aku ka emi mai @ @ hale hana e ae o ke kulanakauhale nei.
Aole au i lawe mai i na lima hana o ka papa elua, aka o ka lima hana o ka papa ekahi, a o lakou ka poe nana e lawelawe nei i na hana ma na la@a a pau o ka'u oihana.
E hele mai hookahi, e hele mai no a pau. E hookoia no na @ ma ka maikai, m@iau a me ka holopono E hele nui mai
10@ @ G. WEST.
MAKAMAKEIA
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke
C. BREWER & CO. (Burua Ma.)
Honolulu, Sept. 29 1880 @ 1t
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua, o ka Hawai Paeaina. Ma ka waiwai o Joseph Santos no Kula Maui i make. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala @ a John Richardson, ka lunahooponoponoo o Joseph Santos no Kula Maui i make, e noi ana @ hoopono ia kana mau waiwai, a e hookuu ia, a e hooholo ia ka waiwai i na hooi@. Nolaila, ke kauoha ia aku na kanaka a pau ke pili, o ke Poaha ka oia ka la @ o Augate 1881 ma ka hora 9 a kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i @ ia no ka hoolohe ana i ua ao @ @a, a me na mea kue ke ho@.
ABR FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A
Lahaina June 28 1881 1023 3t
JOHN RUSSELL
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
Alanui Kalepa, Helu 32, kihi o Alanui Papu.
Honolulu, H.I. 10021yr
D H A KINIAKUA.
UA makaukau oia e hana i na ano palapala pili kanawai a pau: Palapala kuai, Hoolimalima, Aelike, Oki mare, a me na ano palapala hoopii kipaku aina, no ka uku haahaa E loaa no wau ma ka Hale Kula ma Pulehu, kula apana o Makawao. 992 6m
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOHU.
UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano Iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupolo, a ma Honolulu no hoi i keia manawa. 901 tf
S.B. DOLE
HE LOIO A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
E hiki no iaia ke lawelawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini.
Honolulu, Oahu, Iulai 10, 1880. 97@ tf.
KAKELA a me HAKI.
UA NEE aku maua ko oukou mau Loio mai ka pili pu ana me ke Keena Kuokoa a i ke Alanui Kaahumanu Helu 15, ma o mai o ka Baneko o Bihopa ma.
Ua makaukau mau maua e lawelawe i na hihia a pau ma Honolulu a me ko na mokupuni. E hooko ia na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Moraki me ka eleu. He Luna Hooiaio Palapala no hoi o W R Kakela. 980 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
Helu 8, Alanui Kaahumanu. Honolulu, H.P.A 2y.
SAA KAULIA,
Loio a Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu, E @ no au ma Koolaupoko, Heeia, a ma Honolulu i kekahi wa Hoo@ ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe.
RICHARD F, BICKERTON.
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili ka nawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa loa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 1y
J.W.M. POOHEA.
He Loio a he Kokua ma ka Kanawai.
NO NA kanaka a pau imua o na Aha Apana a pau, a me na Aha Hoomalu o na Apana Hookolokolo Kaapuni a pau o keia Aupuni, a imua oka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana @ ma ke Keena ma Molokai no na makahiki elua, a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookoia aku no na koii-koi o ko oukou mau makemake me ka eleu. E loaa no au ma "Kalauonaona Home," a i ole ia, ma na wahi e halawai ai.
Ke hoike akea aku nei au i ka lehulehu, ua wehe au i ko'u hoopaa ana he Loio no ka Hui Mahiko o Moanui, Molokai, a e lawelawe no au i ka'u Oihana no ka pono o ka lehulehu mai o a o. E ike ia'u, e hea mai e kokua i na pilikia pili Kanawai Mai nonohua a kulou na maka ilalo. 1004 6m
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA,
E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:
Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina e ke dala hookahi aole no hoi no ka hapa malama.
Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu ia mamua o kona ohi ana, a o kana buke kekahi kelaweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai kana, o ka Buke kekahi ke lawe mai.
Ma ka ia mua o Sepatemaba i keia makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ka kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.
Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.
E weheia ka Hale "Banakoi na ia hana a pau
@3@ tf BISHOP & CO
Dr. E.H.THACHER.
KAUKA HUKI NIHO
Aia kona keena hana ma Alanui Papu helu 104 1-2 maluna Malaila oia e loaa ai i na poe a pau i @oohia ia me ua niho eha. E loaa no oia mai ka hora 9 am a hiki i kah@ @@
Ua loaa hou kekahi mea huki niho, a o ka poe e makemake ana e huki ia ko lakou mau niho eha, e naue ae i keia hale, no ka uku kupono.
Honolulu, Dec 01, 1880 993 1y
E. Cook Webb, M.D.
Homeopatika.
(Kauka o ka Halemai Homeopatika, ma ka Mokupuni Ward's. N.Y.)
KEENA OIHANA. -- Helu 60, alanui Papu. Makaukau mau e lawelawe i na pilikia mai o na wahine a me na kamalii.
HORA HANA. -- Mai kakahiaka a hora 10 am. -- 2 ai ka 4 pm. 967 4m
HOOLAHA HUI.
O William O Smith e noho nei ma Honolulu, a me William E Smith e noho nei ma Wailuku Maui, e laua na mea e lawelawe nei i ka oihana ma@ ma Waiuluku, oiaai, malalo o ka inoa Kai o Smith & Co. SMITH & CO.
Honolulu, Aug 23 1881. 1031 @
HALE BANAKO O BISHOP & CO.,
Honolulu, Sept 1, 1881
Ua hook@ia @ La@ @ o makou Hale Banako o SAMUEL MILLS DAMON i keia la 1 o Sepatemaba.
@ @ BISHOP & CO.
OLELO HOOLAHA
--A--
KA POE HUI.
O ka poe @ @ @ malalo iho e @ @ lakou a pau ma ka mokupuni Oahu. Ke hoolaha aku nei, ua Hoohui lakou ia lakou iho malalo o ka inoa, HUI OPIOPIO no ka lawelawe ana i ka Oihana Kalepa Kuai Lole a pela aku, koe ka mea a ke Kanawai i ae ole ai, ma ka Halekuai ma Punaluu, Koolauloa, Oahu.
O GB Koekoe me M.E. Kookanaloa, na Luna Nui o ka Hui Opiopio a o laua wale no ka mana e kakau i ka inoa o ke Hui
HE PAPA INOA O NA HUI HALE
KUAI O PUNALUU.
Helu Inoa Wahi Noho.
1 Iulis Kaaea Punaluu
2 Mireta Hale "
2 M Kanewaihau "
4 Kaoiniu "
5 Hohe "
6 Kohiku "
7 Keamo "
8 Kanaeliilii "
9 I Hale "
10 Sarai Pahunui "
11 David K Kaopu "
12 S K Kamaka "
13 Palau no Kekoa Hauula
14 Kaaiakawaha Punaluu
15 Sala Hauula
16 Lois Moeloa "
17 Kanaenui Punaluu
18 Iutina Kamai Kaluanui
19 Benate Kamai "
20 Gaberiel Kamai "
21 Kamau Hauula
22 Bila Kaluanui
23 Kahue "
24 Daniel Kaaukai Punaluu
25 E Maraea Liilii "
26 M Kauahikaua "
27 J W Hanuna "
28 David Hanuna "
29 Herene Keaka Pahunui "
30 Gobaea "
31 Aarona "
32 Sametona Keawe Kaluaina
33 Marie Kaimawaho Punaluu
34 Kaehu Kukona Kaumawaho "
35 D Mahuka "
36 G N Nalaielua Kaawa
37 D N Kookanaloa Punaluu
38 L Kanamu "
39 Kaipo Kaimawaho "
40 Emarie H David Hauula
41 S H Kahoowaha Kaluanui
42 L Kapiioho N "
43 Kupukupu Punaluu
44 Kamito "
45 Lihau Wainiu "
46 Ioane Kamahala "
47 Pale Makanui Hauula
48 Kauakoko Pupuka Kaluaniu
49 Giliona Kauka Punaluu
50 Samuel Kauka Liilii "
51 Goleta Kauhane "
52 S Maheha "
53 J Kaiama "
54 Gaberiela Kaimuhau Kaaawa
55 A Jubin Kaaimanu Punaluu
56 M Lutela " "
57 G B Ukeke " "
58 G Wahinemaikai Hauula
59 G W Kawaianuhea "
60 S M Kuumakalehua "
61 A P Kalaukoa Honolulu
62 Samara Kaeha "
63 Mauna Pal@o "
64 Wahawela Ehu Punaluu
65 R O Nainoaelua Kaaawa
66 Ana Makakoa Kaluanui
67 Ioane Kapai Punaluu
68 Hana Nainoaelua Kaaawa
69 Opu "
70 Haili Kanealii "
71 H N K Keohokukai "
72 Kamaha Kahana
73 Kahelehaole "
74 Makuakane Kaluanui
75 Lapela Aha "
76 Iosepa Kamuuu "
77 Lilia Hianaloli Kaaawa
78 Kaimi K Kapuaiki "
79 Maria Hianaloli "
80 Mose Nailieha Waianae
81 Rahab Puuihele Kaluanui
83 Uilama Kanihina "
83 G B Koekoe "
1023 8m
PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
--O KA--
MOKUMANU HAWAII
"LIKELIKE,"
KAPENA KING.
Poalua, Sepatemaba 20, hora 4 pm.....Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Sepatemaba 27, hora 4 pm.....Hilo
Poalua, Okatoba 1, hora 4 pm.....Kaapuni ia Hawaii
AOLE AIE NO NA UKU OHUA
Ke hooleia aku nei ka aie no ka uku ohua, a ke hoikeia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puolo hooili ko lakou, e pono a hoailona ia me ka moakaka lea. Aole no e ae ia ka lawe ana i na ukana, paiki a puolo i hoailona ole ia ke ole e k@koaia ka loaa ana mai.
HE KUIKE KA UKU UKANA
Ma na ukana a pau o na makamaka, a pono e aku mua ia. A e hookoiia no na kaueha no ka lawe a hiki i kahi i makamake ia. A e malama ia no me ka makaaia na ukana, paiki a me na puolo, lio, pipi e me ka hoki.
E hoailona ia me ka moakaka na Pahu
Rama a me Waina.
O ka poe no lakou na ukana o keia ano, e pono a hoailona ia me ka moakaka, a i ole e kekaula me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.
O na koina no na pilikia a me na poho, e pono a hoike koke ia mai iloko o ka malama hookahi.
Aole e neia na hookeia ka@, na keiki a me na mea like e pu iluna o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka uapo, aia wale no a pau na ohua @pakeke i ka @.
No ke a@e mai e hoopomaikai ia ka lehulehu kaahele, ua hoololi ae nei na Ona o Kikelike i ka Papa Hoike Manawa oia Mokuahi e like me maluna.
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na Palapala.
Aole Keena e hope e lilo, aia wale no a ka@ mua mai ka uku moku. Aohe e lii ka hewa no na paiki, akana a p@oio paha ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku akau, i ka wa e no@ aku ai. WAILA MA.
HOOLAHA LUNAHOOPONO.
PONO WAIWAI
KE @ aku nei na mea a pau @ he mau kaka@ ko lakou i ka waiwai o Keihewa w, i kapaia o Kihewa a o Hou@ i make o Honolulu, Oahu, e hoike koke mai i ka mea nana ka inoa malalo iho mai @ o na malama eono mai keia la aku, a i ole e hoole mau ka la aku no; a o na mea a pau i aie mai i keia waiwai e hookaa koke mai @ @ ia.
APIKI,
Luna Hooponopono o ka Waiwai o Keihewa w. i kapa ia o K@ewa a o H@hila.
Honolulu, Sept 8, 1881. @ @
O ka poe a pau e p@ nei he mau lio a he mau pipi, he wawaii o THOMAS MEEK, me k@ hao @ e pa@ ana, ke papa ia aku nei aole e @ e a hookahuli ia mau kao kuai a kuai aku hoi i na lio a me na pipi malalo o ke ano ke@ha.
H.G. CRABBE (Papai), Luna Hooko a Luna Hooponoponoo a ka Waiwai o Thomas Meek i make.
Honolulu, Iulai15, 1881 1@ @
HOOLAHA A NA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI
O ka poe nona na inoa malalo iho, ua kohoia lakou i mau Luna Hooponopono Waiwai no ka waiwai o Charles Coffee Harris o Honolulu i make kuoha ole. Ke kanohaia aku nei na Hea a pau ina he mea koi@ ko lakou i na waiwai i moraki ia a moraki ole ia paha, e waiho koke mai i ka lakou noi @oke o na malama eono mai keia la aku, i na mea nona @ iaoa malalo iho, a hoole mau loa ke aku lakou. P C JONES Jr.
W F ALLEN,
10@ F M HATCH.
HOOLAHA A KA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI
Ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho e ka Aha Kiekie, i Luna Hooko Kauoha a Luna Hooponopono o ka Waiwai o THOMAS MEEK o Honolulu, ke hoike aku nei i na kanaka a pau i aie i ka waiwai o ka mea i make, e uku koke mai me ka hakalia ole i ka mea nona ka inoa malalo iho; a o ka poe hoi e paa nei he mau waiwai no ka mea i make ma ko lakou lima, e hoike koke ae i ka Luna Hooponopono me ke kali ole. O ka peo hoi he mau koi ka lakou no ka waiwai o ka mea i make, ke hoikeia aku nei e waiho mai i ua hooiaio kupono i ka Luna Hooponopono iloko o na malama eono, o hoole mauia aku lakou.
H G CRABBE (Papai), Luna Hooko a Luna Hooponopono o ka Waiwai o Thomas Meek i make
Honolulu, Iulai 15, 1881 1026 6m
HALEPAI HOU.
No ke pai ana i na ano a pau i makemakeia e na kanaka, oia hoi:
NA PALAPALA, NA BALOTA,
NA LIPINE I PAIIA ME NA HUA,
NA PALAPALA KUHIKUHI HAAWINA
A ME NA OLELO HOOLAHA..
O na ano Humuhumu Buke o kela a me keia ano, e humu ia me ka eleu a me ka maiau, ke hoounaia mai na kauoha ia
Thos. G. Thrum, (Kalamu)
1029 6m Ma Alanui Kalepa, Honolulu.
Na Kanaka o Hawaii Nei!
INA I MAKEMAKE
--OUKOU E KUAI I--
GITA, AKODIANA,
BANJO, OHE, VIOLINA,
PAHU Hookani Nunui a Liilii.
HE PONO LOA IA OUKOU KE
HELE MAI I KA HALE KUAI O
GEO. F. WELLS,
HELU 66 me 68 ALANUI PAPU.
Ke malama nei no au i na Lako Halo o na ano a pau.
Na Noho no $1.00
Na Moe Laau no $7.00
Na Punee nani loa no $15,
A me na lako hale piha no ke $45.
Ina i makemake oukou i na Mekini Humuhumu lole, e loaa no ia oukou ka
MEKINI HUMUHUMU AMERIKA
Ke kumukuai makepono me ka makana he pila Gita maikai a he kii nui paha.
Ua pai iho nei o Mr Wells he Buke kuhikuhi no ka Huila Humuhumu ma ka olelo Hawaii. A i keia wa, o ka poe e noho ana ma na wahi kuaaina,ua hiki ia lakou ke kuai i ka Huila Humuhumu me ka haawi manawalea ia aku o ka buke kuhikuhi, a mailoko aku o keia buke e ike ia i na loina o ka humuhumu ana ana.
O na kumukuni o ko makou mau Mekini Humuhumu, mai ke 40, 45, 50, a hiki i ke $55.
Ina i makemake oukou i ka mekini loa me ke pakaukau akea a me ka huila kala, ua hiki no ia oukou ke hoouna mai ma ka leta ia
GEO F WELLS ma HONOLULU.
Me ka hookomo pu iho i ke $55, a nana no e hoouna aku me ka buke kuhikuhi me ka makana i hai ia. Na oukou no e hai mai i ka makana a oukou e makemake ai.
E loaa no na Wati maikai no ka $7
Na wati kau hale mai $2.50, $3, $4 i ka $
Na kaula wati, no ka $1.00 wale no.
Eia no hoi ma keia hale kuai na laau kii emi loa
o ke kumukuai
GEO. F. WELLS,
Helu 66 me 68 Alanui Papu 972 3m
1014 tf.
KAUKA EMEKONA.
Ua makaukau oia e lawelawe i na ano mai a pau o na kane wahine a me no kamalii, a i ka pale keiki no hoi.
E hele ani mai. He keiki Hawaii oiaio oia, he oluolu, a he pahee loa hoi ma ka olelo Hawaii.
KEENA HANA.--Me ka Hale Kauka o Hoopemana, ma Alanui Kalepa. A loaa no ia ma kona Home ma ke Kihi maoka o Alanui Kukui a me Papu, ma ka po,
1024 yr.
KALE NILEKONA
KAUKA LAPAAU,
Keena ma ke kihi o Alanui Papu me Hotele
HONOLULU
O ua mai o ka Maka,
Pepeiao a me ka Puu,
956 UA MAKAUKAU OIA MA KA LAWELAWE ANA 1y
KALE KULIKA
Luna Hooiaio Palapala kuai,
MOLAKI A ME NA PALAPALA OIA ANO.
Luna Hooiaio Palapala Aolike mawaena
O na Haku a me na Ka@wa.
Luna Haawi Palapala Mare.
Ma ke kihi o ka Alanui Moiwahine ma Kaahumanu,
kulanakauhale o Honolulu, ko Hawaii Pae Aina. 906 tf
NUHOU KULOKO.
Ua kuhihewa o Beni.
Ke hoea aku nei na moolelo i keia pule
Ua hoi @ai nei ka Hamoku nui mai Kohala mai.
He anaina hooluana ma Kaukeano i ke ahiahi Poalua nei.
Ua loaa iho nei ka wai o ka lua wai eli lager ma Ululani.
Holopono ka hana o na halekula o Kohaia a me na hana kristiano.
Ua wehe hou ia ke kula hanai o Kawaiahao i keia pule iho nei.
Ua hoomaka hou na kula aupuni o Honolulu nei i ka Poakahi nei.
Ua lohe ia e kukulu ia ana he mau halemai ma kekahi mau mokupuni o kakou.
Ua lohe mai makou, ua hookohu ia o S E Kaiue i luna auhau no Lahaina.
Ua lohe ia e ku mai ana ke Kahu Aupuni mai kana huakai aku nei i Maui i keia la.
Ua hookohuia o Miss Kinney i hope kumu no ka halekula Beritania ma alanui Papu.
Ua lohe ia he lono no kekahi mau hana pono ole i hana ia maluna o kekahi kanaka Kilibati ma Kau.
He kudala hoopakika ma ka hale kudala o E P Adams i ka Poaha nei, na na pake ka hapanui o keia mau waiwai i kudala ia.
He oiaio no, ua unuhi ae ka makou unuhi olelo o ko na aina e he mau wahi manao no kahi mau wanana ano ole, a aole io no he maikai.
Ma ka la Sabati Sept 11 i kii ia mai ai ka hanu hope loa o Mrs Keokiana Hamauku ma ko laua wahi noho, ma Koula, Honolulu nei.
Ua huli hoi mai kekahi moku kiapa ma ke awa nei oiai oia e holo ana no Kaleponi, ma o ka loaa ana o kekahi poino ma kekahi o kona kia.
Ua hoomaka iho nei o Kimo Pelekane e wawahi i ka hale laau i lilo iho nei iaia, ua lohe ia e kukulu ia ana he hale pohaku hou ma ia kahua.
Ma ka wanaao o ka Poaha nei i lawe ia aku ai ka hanu hope loa o S D Burrows Kewiki kamana, kekahi o na kamana kaulana o Honolulu nei.
Ma ke ahiahi o ka ia Sabati nei i loaa ai he ulia ma ke kaa o E O Hall ma, ma o ka hemo ana o kekahi huila mua. Aole he mea i poino ma keia uila.
O kau hoolaha e A@ka Mela, eia ke waiho nei ma ko makou keena, a no ka loaa ole ana mai o ka auhau no ka hoolaha ana, nolaila aole e hoopuka ia aku ana.
Ma ka la 8 o keia mahina i ku mai ai ke Luna Kaluna mai kana huakai lawaia mai ma kekahi mokupuni malalo aku o kakou nei, me kana ukana i-a maloo. 10,000 ia.
He mau ia ua mai nei keia o Kohala, pamaloo hoi ma Mahukona, ua hoi hou ae nei o Hilo a i kona ano mau oia hoi o ka u-a a me ka ukele o na alanui.
Ke hooman@aa ia nei e ke kumu puhi ohe he 16 keiki o ke Kula Hanaiima o Keoneula ma ka hookani ana i na ohe a e hoohui ia aku ana me na keiki puhi ohe mau.
Ua hoohui ma ka berita mare e Rev J M Alexander, ma ka halekula kaikamahine o Makawao, o B Hoopai me Rachel Kekela, kaikamahine a Rev J Kekela o Nuuhiwa.
Maluna aku o ka mokuahi Bishop i keia pule i holo aku ai kekahi o na Lunakanawai Kiekie, L Mc Cully no ka malama ana ke kau kiure hookolokolo ma Nawiliwili Kauai.
Ma ka hale wiliko ma Hamakuapoko, ua hihia iho ia kekahi kanaka i ka ili o kekahi o na mikini a loaa iaia na alina ehaeha a mai keia mau palapu o kona kino, ua make iho ia oia mahope iho.
He 10 a oi mai lepera i lawe ia aku no Kalawao maluna o Warwick i ka Poakahi nei. Eia ko lakou mau inoa. Kealoha, Kaua, Kanehoa, Kamuela, Kela, Kealiko, Kuina, Wili, M Naukana, Iopa, Paku, Mileka, Uluoa.
Ma ka huakai aku nei a ka mokuahi Iwalani i ka pule i hala no kona mau awa, a oiai oia e hoomaka ana e haalele i ke awa o Punaluu, ua hookui aku ia oia me ke kuka Mary E Foster e ku ana ma ia awa hookahi a loaa na poino me kona oneki maluna he wahi manuheu iki kai loaa maluna o ka moku kuna.
E wehe hou ia ana ke kula Kahunapule ma Oct 4, e makaala na haumana a me na keiki i hoopono ia e ka ahahui mokupuni, no ka hoomaka ana i ko lakou noho kula ana ma ka la i hoike ia. E oluolu na makamaka a pau e hoouna i ke kula, no ka pahu buke, i na buke a me na nupepa kahiko ma ka olelo Hawaii.
Ua haawi aku o Keelikolani he 5 eka aina ma Kakaako, no ke kukulu ana i hale no ka poe i loaa i ka mai lepera a malaila e hoomalu ia ai mamua o ka lawe loa ia ana i Kalawao. No 25 makahiki e ku ai keia hale mai.
Ua loaa mai ia makou, he leta mai Hoonolulu, e hoohalahala 'na no ka hana a kekahi ma kai oia wahi, no kona lawe i ka uku kipe o kekahi mea puhi waiona. Penei kahi o kona mau ninau: "O keia anei ka hana a ke makai, o ka lawe i ka waiwai kipe?" Eia ka makou i ka makamaka, e hoike ae oe me na hooiaio kupono imua o ka makai nui o ka mokupuni o Hawaii, a e hooponopono ia auanei ia mea me ka pololei.
OLELO PAIPAI. -- I kuu mau hoa lawe NUPEPA KUOKOA, "Ke Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii, e noho ana i ka Makani Kilioopu o Waihee; e uleu mai e hookaa i ko kakou koena aie iloko o keia mau la, i hiki aku kakou i ka pahu hopu o ka lanakila, a lei hou kakou i ka lei Maile o Koiahi, oia hoi, ka Nupepa o ka M.H. 1882, ka makahiki hoi e noho ai ko kakou Kau Ahaolelo Kau Kanawai, a e ike ai hoi kakou i na puka pa-hu a na Lunamakaaina kuokoa a me hoopilimenai ma, ma o ka uwahi, he makole koonei. E wiki, e hookaa pau, pupuka kakou e Waihee kuahiwilua. Me ka mahalo.
MOSES KEKOLOHE,
Luna Nupepa o Waihee,
Waihee, Sept. 3, 1881.
Ma ka Poaono o ka pule i hala, oiai o Hiilawe k, e hoomaka ana e ho-a i kana kapuahi kupa kalo a i ka a pono ana, onou aku la ia i na wahia e a ana iloko loa aku o kapuahi, oiai he mau kini i piha i ke kalo ma ia wahi, a no kona ike ua maikai ka a ana o ke ahi, hookaawale mai ia oia iaia iho he 8 paha kapuai mai kapuahi mai, a ia manawa no i pahu ae ai kekai mea iloko o ke kapuahi, lele liilii aku ia na kini kalo, mokaki hoi na kalo ma o a maanei, Haohao loa iho la oia no keia mea kupanaha i pahu ae ai a i kona nana pono ana, eia ka he hiana pauda, ua olelo mai oia ia makou, me he mea la ua hookomo ia keia mea hoopahu i ka wa i pau pono ai na hemahema a pau a o ka ho-a wale aku no koe, ua manao oia na kekahi no o kona mau enemi i hana i keia hana, mai poino paha ke ola o keia kanaka ina i liuliu loa iho oia ma kapuahi. O keia maluna ae, mai i@ ia ponoi no makou i lohe mai ai.
Ua hemahema o Hoke ma kana olelo iloko o ka Elele o keia pule e i ana 'ua ike ia ka hoino o ke Kuokoa ia Kaumakapili mai ka hoomaka ia ana e kukulu i keia hale. Aole hiki ia Hoke ke kuhikuhi i ka huaolelo hoina hookahi a keia pepa no Kaumakapili, he ole loa no. He puuwai aloha ko ke Kuokoa no Kaumakapili a no na ekalesia a pau o keia aina. I ka wa a keia pepa i ike ai o @ @ o Kaumakapili e komo i ka hihi, a e haolele ana i kona mau alakai makua, ua uwalo aku oia me ka leo maopopo, e kamau iho ana i ka noonoo o na makamaka me na manao akahele i mea e pakele ai lakou i na uha poino ole, oia wale no ka keia pepa i hana ai no Kaumakapili he hoino anei ia? Aole loa, aole anei o ke aloha oiaio ia? Ae, oiaio no. Ina e holo kiki o Hoke e lele i ka pali o Nuuanu mamuli o kona hoowalewale ia e ka holali o ka pua lehua e ulu ana ma ia kae pali, a i loaa aku oia i ka leo uwalo o kona hoa kanaka, e papa ana, a e aua ana iaia e noho mai ma kahi honua, he hoino iho la paha ia i ko ua Hoke nei manao! Kahaha! Kupaianaha keia manao! Ua hoohalahala o Hoke no ka haawi ia o ka hanohano o ka la hoonoho pohaku kihi maluna o ka poe ana i ike ai aohe i kupono. O ka oiaio maoli nae, aohe i oi ae ka hanohano oia poe mamua o ko ua kamana a me na hamo puna e lawelawe ponoi nei i ka hana. Ahea la kakou haalele i ka manao naaupo no ka oihana e hoohanohano i ke kanaka? a ike iho hoi i ka oiaio na ke kanaka e hoohano i ka hana? Mai pono io no nae i na i haawi ia i haiolelo ia Hoke ma ia la, mai pono loa nae paha ina iaia ka haawina o Naukana, oia hoi ka moolelo o Kaumakapili, ina ua hanohano keia hoa o kakou.
HE EEPA
E ka Nupepa Kuokoa e. Aloha oe:-
Eia ma Waihee nei kekahi kanaka hoonohonoho akua, o Keiki kona inoa. a o Palamoa ka inoa o ka anela o keia eepa e hoonohonoho ai iwaena o ka poe a pau imua ona.
A iloko o keia au kristiano o ka pono io, me ka malamalama, ke wanana nei keia daimonio, o na uhane o na kanaka e hoomalau ana i kana ao ana, mai ka uka a ke kai o Waihee nei, he mau papa i na uhane o lakou ma ka poho o kona lima, ina ka ia e holo no Hawaii, pau loa i ka make, a koe ka poe hahai mahope ona.
A ua hai ae oia, ua ike oia i ka uhane o kekahi kanaka, maloko o ka apuawa, o Keoki ka inoa a ua inu ia ka uhane me ka awa a no kona aloha i kahi poe, i na ua pau na uhane i ka ai ia.
A wahi hou ana, he hiki loa iaia ke hoonuu i ka ipukukui mahu a pau ma kona opu a mahohe iho o kona hoonuu ana i ka ipu kukui, elua kanaka e make.
Wahi hou no ana, ina ka aole ia, ina aol@ e pio ka pele ma Hilo, e ole ia me kona mau kokua aneia, o Kumahumahukolu me Kolekaaka, e noho ae ia iuka o Waolani, o keia ka hana a keia kanaka me kona akua o Palanalo. Owau no me ka oiaio i na wa a pau, H Kahalekai.
Nawaieha, Sept 1881