Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 21, 21 Mei 1881 — HUNAHUNA O KO NA AINA E. [ARTICLE]
HUNAHUNA O KO NA AINA E.
Ua he&a&a aka Q;?i kt Eooepen o Kss;a ī ieekalii leta iki Ecn«p«r% o Gereco*oia, e t o'ek» sln> asa-* be sniiaoUisa ko'a, e ike i b®3 i koa mm h«!elseieai ke o!e e iseakea m nasi ko'o laaa manso % me ko'a &l%h*ie e ; ska ai i ea [« e kekahi paQvmi eleek.'*! Ua fcooiaha īi ae. ke hoomiu ak so oa * &oei i k% ha*hat aai i qi k&n**rmi * roe km «Eaiuhīa o ka aiaa o q« wiiw*i o ka poe ma- 9 hiii oa ptu i km pahi ia \ ke «hi, iqqa ona • o ke« m*u wai«rtī e kue om toai 11» U-1 koo b&ot, aa ki ia ika Ukou i ka pa. Maloko o kekahi haie haoa ahi-koe mi' Ameiik», o ka nui ona ahi-koe i haoa ia i, ka lt he 1,000.000. } Oka nai o m kuau waia oke kulaoa- i kaahai* o Nu loka i awi ia i kela a m« keia : ia i ka m«kahiki IS4O, he 4o.000; i.ka 1850, j 91,413; i ka 1860, he 200.000; ikt 1870. | he 300,000; i ka ISSO aka ne» i hala, he ■ 300,000 koaU &oi aku i kela a me keia la. | He 400.000 oiau buke Kauoha Hou i kuai-1 ia e kekahi kaoaka ma Ladaaa no 2 keaeta ! wale ao, O Keoeia D H. Hiil, kekahi o oa keoe'a kauiana o Amerika Hui i ka wa o ke kaoa huiiamahi oka aoao kipi, oa hookoho ia i Peresidena no kekahi halekaU limahana o Arkansj*eia kana oleio— (v i ka wa e kaua ana ka Akau me ka Hema, ua hoiaoloa ia makou (poe kipi) na aiakai o ka puali koa o ka Hema, aka i keia wa, ke noho oei makou maiuoa o kekahi heluna nui o na opuu mohaha o keia a me keia lahui kaoaka o ka honua nei.a ma o ka makou kuhikuhi e ioaa ai ia iakou ka pomaikai." 0 ka heiuna nui o kanaka o Farani i ka makahiki 1872, he 36,103,921; i ka makahiki 1876, 36,905,733, a i keia vm, he 3t,500,000. Ma k&hi i hauie mua ai ka Emepera o Kusia i ka wa i loaa ai ka poino iaia, ua kanu ia ia wahi me oa iaau hihi me ke kukulu ia ana o na kii nani ioa a me na kukui e a enau ana i ke ao a me ka po. He nui na poe i manao ia he kipi i pau i ka hopu īa ma Rusia; ma kekahi hale ua tpaa aku ina makai he 100.000 rubela ; ua manao ia he puu daia keia i mea e hoomau aku ai ,i ka hoolako nna i keia a me keia wahi hoolulu ona kipi me na lako kaua; eiua hale hoahu mea hoopahn kai loaa aku i na makai. 1 ka wa.i iilo mai nei o Tahiti ia Farani, iia hooholo na mana nui o Farani e hoomahuahua i kona mau aumoku kaua ma ka moana Pakipika ; no keia kumu ua kauoha ia i Amenka kahi e hana ia ai keia mau moku, o ka moku mua ua hoolana ia i ka la 23 0 Maraki. Oka ioa o keia moku he 72 kapuai, 64 kapuai ka ioihi o ke kila, nona na tona he 75. He ekoiu moku o keia ano e haoa ia ana a ona hiona o ka moku mua peia no m\ hiona o kona mau hope. He heiuna nui o na Negero e kamoe nei i ko lakou alanele i Wasinerona ; o ko Üb*« manao e ike aku i ua heieheiena oLinekona Opio; he heiuna nui o lakou kai mumuiu aku ma kona keena hana me ko iakou oieio ana, ua inakemake makou e lulu iima me ke keiki a ke kanaka nana i kuahaua ae a hoopau hoi i na iuuluu kaumaha mai na hokua o ko makou mau kupuna i hala. I ka makahiki 1872, he 1,728 haie i ku« kuiu ia ma ke kuianakauhaie, o Nu loka nona na iiio he $27,844,870; 1873, 1,311 haie, na hlo he 24,936,535; 1879, he da)a i hooiiio ia no ke kukuiu ana i na hale he 2,065; 1880, 23,000,000 dala i hooiiio ia no ke kukulu ana i na haie he 2,200. Ma Piladeiepia, he 10,000 buseia Huita kai h&na ia e na Poo La mai ka moku mai no 22 daia wa!e no, ma Nu loka hoi he 50 dala ka uku oko laila poe hona—heaha la auasei ka puu daia ako Henolulu nei poe Poo La e hana ai no keia maubuseU Huita? He 100 daia paha. E ike ia malalo iho ka nui o na kanaka i lawe iko iakou mau oia me ko lakou mau lima ponoi; iloka ona miliona kanaka o ke--liaa me keia lahui, ke pii mau nei ia ano i haoa. Ma Italia i ka makahiki 1864 a hiki i ka m3kahiki 1878, mai ke 30 a hiki i ke 37 make i keia a me keia ia; ma Belegiuma mai ka makahiki 1831 a hiki i ka makahiki 18-1 76, mai ke 39 a hiki 68 make; ma Eneiani | a me Ireiani, mai ka makahiki 1860 a hiki! IS7S mai ke 66 a hiki ike 70; ma Farani i mai ka makahiki 1827 a hiki i ka 1877. mai j ke 52 a hiki i ke 49; ma Suedena a me No': Tewai mai ka makahiki 1820 a hiki i ka 1S | 77, mai ke 39 & hiki i ke 80 ; ma Aosetoria i mai ka makahiki IS6O a hiki i ka 1878, mai ke 70 a hiki i ka 122; ma Geremania mai ka makahiki 1820 a hiki i ka 1878, mai ke i 71 a hiki i K* 133; ma Denemaka mai ki: makahiki 18% a hiki i ka 1876, mai ka 213 1 a hiki ika 258; ma Amenka Hui mai ka i makahiki 1845 a hiki i ka 1878« mai ka 107 i a hiki i ka 163. I Ooa aina e hooiawa nei ike kope no ke | | ao holookoa, oia oo o Btazi), Jara, Sumate- | ra, ame Ceyloo. Ika makahiki 1879. oa | hooaoa ia e keia mau aiaa i keia « me keia ī wahi, 829,600 loaa kope. f Ua ho>ke >a ae he iooo mai Bereliaa pe j nei: o«ai ki Emepen hou o Rosia e noho I nei ma kooa haie atii hoo, ke hana oei na i kipī i ni haaa e hoohioio hou ai i ke aupōoi, | ke hīki m*o oei ma iooo imaa o ka EmepeIra oo na haaa a keia poe; ke huii oei aa 1 niakai i kekahi loi ooa kipi, aoie nae he wah? raehea » Joaa. O aa hiohiona o ke kaUaakaahaie i keU wa me he mea !a e hoike mai aoa iks hiki .• hou mat o kekahi haonaele; ke ooho nei «e--{aa me keia me ka eoaopopo o!e o ka ho/e* ]aa o keia haaai; &q» haaa i haoa ta ika [ gmep«ra m&a, peia so e haaa īa Aei t keia jEmeperahoq,
Oa hooooa ia akis k*kahi paUpaia. do: imaa o ka e na kipi e asi aka an* e hoepia ia ka hooUko aaa o ea koa me aa - mea kaua ame ko likoa kui aoa iaa aU« na?; iom * hooko ia mai aoa keia non alaila, o ka hopeni e hoomaa aka ao makoa ina hana kipi; lla hopu ia oai oei keka* : hi aiakai o ea kipi. Ke hana mai nei o Beritania i kekahi koikah; hoopaa kaaa rae na Bc«a ; oea Uko kaai i iilo i keU a eee keU aoao, a* paa i i ka hoihoi hoa la ua ae ia e lilo o TrafiT«al i j apana aioa kuokoa. ke noho aU Q0 ka poalt | koa Beritaau ma keia apaaa aiaa.