Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 6, 5 February 1881 — Page 3
| This text was transcribed by: | Leilani Lindsey-ka'apuni |
| This work is dedicated to: | Henry K Lindsey Foundation |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
$6,000 $6,000
KA WEHE KAOKOA ANA O
NA WAIWAI AIWAIWA O KA NANI
HE NUI WALE!
NA LOLE O NA KANE, MAI NU IOKA, PILADELEPIA
A ME EUROPA MAI!
HE WAIOLU NA KUMUKUAI,
A he Kaulike ka Panai ana.
@ lehulehu, e makaikai mai i kuu mau Waiwai Nani o Europa me Amerika mai, me ka ninau ole @ o ke ahua, a i wae pono ia ma keia kaona. He oi loa aku ka haahaa o ka‘u kumukuai, no na @. E ao o epa ia mai oukou. E naue e ikemaka no oukou iho, i ko‘u mau Waiwai Maemae he nui @ hoi i ka helu papa aku.
NA LOLE HOU O LOKO MAI MA KE KUAI HOOPAKI!
@ e noii akahele i ko‘u mau Waiwai me na Kumukuai. Aohe olelo ana no ka hoikeike wale no. @ mai a pau.
CHAS. J. FISHEL.
C. O. P. BAZAR.
Kihi o na Alanui Papu me Hotele.
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
Ua @ au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me @ na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni @ hana i na palapala a pau e pili ana @ loaa no au ma Heeia Koolau @ manawa. 901 tf
S. B. DOLE.
HE LOIO A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
E @ lawelawe i na hihia o kela a me keia ano @ Aha hookolokolo a pau o keia aupuni. @ Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o @ Honolulu, Oahu, Iulai 10, 1880. 971 tf.
BENJ H. AUSTIN,
@ A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
Alanui Kaahumanu, Helu 13. 970 tf.
KAKEKLA a me HAKI.
@ NEI aku maua ko oukou mau Loio mai ka pili pu ana @ Kuokoa a i ke Alanui Kaahumanu Helu 15, @ Banako o Bihopa ma.
@ mau maua e lawelawe i na hihia a pau ma @ na mokupuni. E hooko ia na Palapala @ a me ka Moraki me ka eleu. He Luna @ Palapala no hoi o W. R. Kakela. 980 tf.
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
@ Alanui Kaahumanu, Honolulu, H. P. A. 2y.
ASA KAULIA,
Loio a Kokua ma ke Kanawai.
Ua makemake au e lawelawe i na hana a pau ma keia oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E @ ma Koolaupoko, Heeia, a ma Honolulu i kekahi wa @ kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka @ hikiwawe.
J. W. M. POOHEA.
He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a @ imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena o ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hoo@ Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hoo@ na @ a ka makemake me ka eleu loa. E @ au ma ko‘u home ponoi oia o “Kalau@” ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Hale Hookolokolo ma Pukoo.
Jan 25 895 1y
J. B. KAOHI.
LOIO A KOKUA MA KE KANAWAI.
Imua o na Aha Hookolokolo a pau ma ka Mokupuni o Hawaii @ o na Aha Hoomalu a Apana a pau o ke@ no au ma Kohala Akau Hawaii.
988 1y
JAMES M.MONSARRAT.
[MAUNAKEA.]
Loio a he Kokua ma ka Kanawai
IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO A PAU o keia Aupuni. E lawelawe ana no hoi ma na hana pili i ka hoooponopono waiwai, me ka imi ana i na palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka hoaie dala ana.
A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
Keena hana helu 9 alanui Kaahumanu.
Jan. 3, 1880. 944 1y
CHRISTIAN GERTZ
Mea Hana Buti
—ME—
KAMAA MAOLI!
Alanui Papu, makai o ke Keena o Lui & Dickson
KE HAI AKU NEI OIA I NAMEA A PAU,
Ua hoi mai oia mai Kapalakiko mai,
@ Oia i ohi kino mai nei i na waiwai
nani a pau o kana oihana, a ke
waiho ia aku nei no ke kuai
ana no na kumukuai
o ka manawa
HE MAU WAIWAI PIHA O NA BUTI
Na KAMAA HAAHAA a me na ano kamaa
no na Lede. Na Buti, na Kamaa Haahaa
a me na ano kamaa e ae a pau
no na Keonimana.
NA BUTI & KAMAA HAAHA!
A ME NA ANO KAMAA E AE A PAU
NO NA KAMALII!
NA KAMAA O NA ANO HE NUI
O NA KAMAIKI OPIOPIO.
O neia mau mea a pau ua hanaia me ke akamai loa a me ka paa o na ano @ loa, a ke @ aku nei ia mau mea e like me na mea i olelo ia.
E lawe ia no na kauoha mai na Mokupuni me ka @.
MAKEMAKEIA.
UA MAKEMAKE IA NA
ILI BIBI MIKO HOU
—A ME NA—
ILI KAO
E haawiia ke kumukuai kiekie ma ke dala kuike e
HUGH MACKAY.
Luna o ka Hale Hana Ili ma Kaholaloa, Honolulu.
E kuai ia aku na Huluhipa he nui wale ma ke kumukuai makepono no ke dala kuike.
Honolulu, Feb. 16 1880. 951-tf
Hoolaha Haukapila.
Ua hamama na puka o ka Hale Mai o ka Moiwahine i na wa a pau no ka lapaau ana i na mai o na kanaka Hawaii me ka uku ole. Ua wehe ia no hoi ke keena haawi laau o ka Hale Mai i na la a pau mai ka hora 11 a hiki i ka hora 1 o ke awakea, no ka haawi wale ana i na laau lapaau i ka poe mai o kela ame keia ano.
O ka poe makemake ole no ka noho ana ma ka Hale Mai, he hiki ia lakou ke kii i ka laau iloko o na hora i olelo ia, a ma ko lakou mau home e lapaau ai.
Eia kekahi: Ina ua hemahema kekahi poe mai i kahi kaa ole a mea e ae paha e hiki ai i ka Hale Mai, e ninau ia Mr. J H Brown, (Palaunu) a e kokua ia no me ka oluolu.
Ma ke Kauoha. F. A. SCHAEFER.
982 6m Kakauolelo.
LIO KAUO KAA MA KE KUDALA.
E kuai kudala ia aku ana ma ka hora 12 o ke awakea, ke hiki aku i ka la 5 o Feberuari, 1881, he lio kauo kaa a me holo noho mai ka pa hanai holoholona o Kahuku.
1000 2t C S BARTOW, Luna Kudala.
Lio Nalowale.
Iloko o na pule ekolu i hala ua nalowale aku kekahi lio ulaula wahine lae keokeo i oki ia kekahi pepeiao a hiki iwaenakonu mai ka pa aku o Henry Waterhouse. O ka mea e loaa ana keia lio i oleloia maluna ae e loaa no iaia ka uku makana kupono ke hoihoi ae la
HENRY WATERHOUSE.
1000 4t
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA!
E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:
Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.
Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu @ mamua o kona ohi ana, a o ka@ kekahi ke laweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka @ dala e haawi ai i kana, a ka Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ka la mua o Sepatemeba i keia makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.
Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.
E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.
951 tf BISHOP & Co
NU HOU! NU HOU!
MA HOPE AKU O KA LA 1 O IANUARI, 1880, E HOOmaka ana makou malalo o na rula
DALA KUIKE,
I ka Loaa ana aku o ka Waiwai i ka Mea Kuai.
E hookahua ana makou i ka makou oihana
malalo o ke DALA KUIKE, e
kuai ia aku ana na lako waiwai
a pau no ke Kumukuai
malalo iho o ka
MEA I IKE IA MAMUA
E LIKE ME KA LILO.
He Huina nui ko makou o na Oo, Kopala
Ho, &c., &c. i kuai ia mamua ae o ka
hoopii ia ana o ka auhau o ka poe
nana i hana
HE MAU LAKO NUI KO MAKOU
—O NA—
PALAU
A makou e kuai aku ai no ka $7 a hiki
ka $7.50 Malalo iho o ka Kumukuai
mua no kela a me keia PALAU.
Ano ko oukou manawa kupono w loaa ai na waiwai make pono loa.
E hele mai Hookahi, E hele mai a pau loa.
DILINAHAMA MA.
942 tt 73 Alanui Papu.
UA MAKEMAKE IA
NA ILI BIPI,
NA KIWI BIPI,
NA IWI BIPI,
E haawi ia no ke kumukuai kiekie o ko kakou makeke nei e
H. Hackfeld & Co.
@, Mei 22, 1880 964 1y
RICHRDA F. BICKERTON.
(PEKETONA.)
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a me na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku me ka moraki ana ina aina, ma ka ukupoanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 540 1y
KAUKA BERODI.
(O KE KULA NUI O KANADA)
Ua makaukau au i ka lapaau ana i na kanaka Hawaii no na ano mai a pau. Ke kahea aku nei au i na poe i loohia i ka mai e hele mai ia‘u.
KEENA OIHANA
Aia ma Alanui Papu, Helu 129, mauka iho o ka Hale Kamana o D. Burrous.
996 tf.
E. Cook Webb, M. D.
HOMEOPATIKA.
(Kauka o ka Halemai Homeopatika, ma ka Mokupuni Ward’s, N. Y.)
KEENA OIHANA.—Helu 60, Alanui Papu. Makaukau mau e lawelawe i na pilikia mai o na wahine a me na kamalii.
HORA HANA.—Mai kakahiaka a hora 10 am.—2 a i ka 4 pm. 967 4m
PAPA! PAPA!
—NO—
ALLEN & ROBINSON
UA WEHE AE NEI MAUA I
PA KUAI PAPA
—MA—
KA UWAPO O PAKAKA
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula.
Na Pili Hale Keokeo.
Na Pepa Hoonani Hale,
Na Pepa Molina,
Na Pena a me na Aila Pena!
NA KUI O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA a me
NA PANI PUKA ANIANI.
NA PANI PUKA a me
NA OLEPELEPE.
NA LAKO KUKULU HALE
O NA ANO A PAU!
E KUAIIA MA KE
KE KUMUKUAI HAAHAA LOA
O keia Makeke.
ALLEN & ROBINSON
Honolulu a n. l. 187s 853 tf
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!
—E LAA NA—
Ahinahina, Kalakoa,
Keokeo, Leponalo,
Pena, Aila, Aniani,
NA MEA PIULA!
KOPA, AILA HONUA,
AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke,
Tabu, Kaula, Noho Lio,
Hulu Palaki, na Pulumi.
—A HE—
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA
Lainakini-nao,
Lainakini Maoli,
Palule Kalakoa,
Alapia, Kelepa, Kilika,
Na lole kupono i ka wawae,
Palule Huluhulu,
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &c.
LIPINE, LIHILIHI, &C.
—A ME NA—
Mikini Humuhumu MakeponoLoa!
—A HE—
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kopaa,
Raiki, Pia, Hoohu,
Paakai, Huaala,
Pia Kulina, &c.
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES.
Laau Kunu,
Laau Hoomaemae Koko,
Laau Hoopau Naio,
Penikala, Huaale
A ME NA LAAU HAMO, A PELA’KU!
840 tf
HOOKAHAKAHA KINAI AHI.—I ka hora 10 o ke kakahiaka Poaha nei, ua akoakoa ae na lala o ka Oihana Kinai Ahi o Honolulu ma ke alo o ka Hale Kaawai Helu 2, no ka hele ana i ka huakai hookahakaha oia la ma na alanui o ke kulanakauhale nei, a penei ka hoonohonoho ana o ka huakai: Ka poe Paionia o kela a me keia kaawai, Puali Puhi Ohe, na Alii o ka Oihana, Kaawai helu 1 helu 2 me kona kaa ili i huki ia e na kamalii, Kaawai helu 4 Kaa ili helu 1: kaa Polohuku a me ke Kaawai helu 5 o na pake. Hoomaka ka huakai i ka iho ma alanui Hotele a hiki i Maunakea, iho ma Maunakea a pii ma alanui Moi a hiki i Nuuanu, iho ma Nuuanu a pii ma Moiwahine a hiki i Papu, pii ma alanui Papu a alanui Alii, pii ma alanui Alii a hiki i alanui Puowaina, pii ma Puowaina a hiki i Beritania, iho ma Beritania a huro i kahi o ka Hooilina Moi, iho mai laila aku a hiki i Nuuanu, iho ma Nuuanu a hiki i alanui Alii, pii hou malaila a waiho i ke kaawai helu 1 i ko lakou hale hou mawaena o alanui Alakea me Rikeke, iho mai ma alanui a noho ka helu 5 ma ka hale mua o ka helu 1, lilo ke alakai i ka helu 4 mai laila mai a ku lalani lakou ma alanui Nuuanu, komo mai ka huakai mawaena o lakou i alakai ia e na helu 1, a hoi ka helu 4 i ko lakou hale mauka o Kaopuona, hele ka huakai a ku lalani ma alanui Alii, komo ka helu 2 a me ke kaa polohuku mawaena o lakou a pii ma alanui Papu hoi no ko lakou hale, a hoi na helu 1 i ko laua hale ma alanui Alii, a o ka hopena ia o ka huakai hookahakaha. O ka nui iloko o ka huakai he 200 a oi. Ua malama kela a me keia kaawai he papaaina ma ko lakou mau hale oihana iho.
MISS ANNA KEPOHONI.
KUU PUA MAE OLE UA HALA.
E KA NUPEPA KUOKOA E—Aloha oe:
Me ka puuwai walohia a me ka luuluu i piha i ke aloha lihaliha, ke hooili aku nei au maluna ou i kekahi puolo kaumaha, a ma ou la e ike mai ai na kini makamaka a me na hoaloha o Miss Anna Kepohoni.
No ka mea, ma ka hora 5 o ke ahiahi o ka la 28 o Ianuari, ua kii mai la na lima menemene ole o ka make a ako ae la i kekahi pua makamae o loko o kuu kihapai, he pua ia na‘u i minamina loa ai, a i hoomakaulii ia e a‘u no na makahiki he 17 a oi.
Ua hanauia oia ma Koholaloa, Honolulu, ma ka la 18 o Dekemaba, 1863, a make iho la ma Kapalama-kai, Honolulu, ma ka la 28 o Ianuari, 1881, i ka 17 a oi kona mau makahiki o ke ola ana.
Ua hoonaauao ia oia ma ke kula haole o Mililani, a ua ike ia kona holomua ma na mea i aoia, a ua mahalo nui na kumu iaia. He kaikamahine hoolohe oia i na oleloao, aohe hookuli a pakike. He kaikamahine oluolu a hookipa, a he mikiala ma na hana.
Iloko nae o na malama hope o ka makahiki i hala, ua loohia oia i ka mai kunu, a mamuli o ka olelo a ke kauka, ua holo aku oia i Maui, me ka manao e loaa ana ka oluolu malaila, a hala kekahi mau mahina, aole nae he loaa mai o ka oluolu, nolaila, ua kii aku au a hoihoi mai, a waiho hou ia aku la malalo o na lapaau ana a kekahi mau kauka, a hala ka malama hookahi a oi, a ma ka hora i oleloia, ua hala aku la kela ma kela aoao o keia ola ana, a waiho i na hoaloha a me na mea a pau e kanikau aku nona me ka naau kaumaha. Ma ka auina la o ka la 30 iho nei, ua ukali ia aku la kana huakai hope loa e na hoaloha a me na makamaka, a kanu pu ia aku la me kona hanau mua ma ka ilina o Kawaiahao. “Nana no i haawi mai, a nana no i lawe aku, e hoomaikaiia ka inoa o Iehova.” Me ka luuluu.
H. KEPOHONI.
Kapalama-kai, Feb. 13.
D H A KINIAKUA.
Ua makaukau oia e hana i na ano palapala pili kanawai a pau: Palapala kuai, Hoolimalima, Aelike, Oki mare, a me na ano palapala hoopii kipaku aina, no ka uku haahaa. E loaa no wau ma ka Hale Kula ma Pulehu, kula apana o Makawao. 992 6m.
MAKEMAKEIA.
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mai ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke.
C BREWER & CO. (Burua Ma.)
Honolulu, Sept. 29, 1880 995 tf.
C. C. Coleman.
Amara a he Mea Hana Mekini
Kapili Kapuai Hao Lio
—A ME KA—
Hana ana i na Kaa Lio, &c.,
Hale Hana ma Alanui Alii, e kokoke la i ke Alanui Papu.
905 tf
He Nui Anei Kou Makemake i na
Mekini Humuhumu Lole?
Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai
—:o:—
KAKELA A ME KUKE.
A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ana MEKINI a WHEELER a me WILSON mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.
Na MEKINI a SINGER,
ma ke $50 pakahi, me ke ano
MEKINI a WILCOX me GIBBS,
ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.
I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou hoi. 862 tf
NU HOU KULOKO.
Ma ka Poaono iho nei, i mare ai o Ashae pake me Luka Kaiwi.
Ma ka la 2 o keia mahina i mare ai o Kapoai no Kalihi me Paikaka no Honolulu nei.
O ka Poalua nei ka la i manao ia ai e wili ke ko o ka wiliko o Kapaa i Kauai.
He lono kai loaa mai, ua kahea ia o Rev. H. Manase no kekahi o na ekalesia o Molokai, o Kaluaaha paha.
Aole ka Likelike i palau aku i kona mau awa i ka Poalua iho nei, ua kaulua ia a i ka Poakolu nei holo aku la.
Ua loaa kekahi keiki haole i ka mai Puupuu liilii ma ke alanui Kukui Place mauka o Peleula ae nei i ka Poalima nei.
He umikumamakahi mau haole o ka mahiko o Kilauea i hoopaiia he $5 pakahi, no ka hoole ana aole e lawelawe i ka hana.
Ma ka la 16 o Ianuari iho nei i hanau ai na Iosepa Kanalu a me Lokalia he keikikane. No Kakaako keia kama hou.
Ke lohe ia nei, o kela hale e eli ia nei ke kahua makai iho o ka halekuai o Kahikinanui ma alanui Papu, no James Campbell, a he hale pohaku he elua hale ke kiekie.
I ka pule i hala, aole ka Likelike i hoolele aku i ka ukana ma kekahi mau awa ku mau ona no ka nui a me ka ikaika o ka pa ana a ka makani.
O na loaa no ke kokua ana i ke keena heluhelu a hoahu waihona buke o Honolulu nei, i haawi ia e ka aha mele i kekahi o na pule i hala ae nei ma ka hale mele hou, he $200 a oi aku.
Ma ke kuai kudala ia ana iho nei o na aina o Kanaina i ka Poakahi iho nei, ua hiki aku ka huina o na loaa i ka $2000 a oi aku.
Ke hoomaka mai la ka maikai o na alanui o Hilo Paliku i keia manawa, mamuli o ka hookele akamai ana a kahi haole olaila.
HE OPUU MOHALA.—Ma ke kakahiaka Poalima iho nei, ua hanau mai la na Kahikina Kelekona me kana wahine, he keikikane. Kekahi o ko makou hoa luhi o ka Oihana Pai nei.
Ua holo aku o A. F. Judd e malama i ke kau jiure o Feberuari nei ma Kauai i keia mau la iho nei, o ke kokua loio Kuhina pu kekahi ma ia huakai a me kekahi mau loio o kakou.
Ua hoike ia mai makou, e nee aku ana ka hoomaemae ana a ka luna alanui Hart i ke alanui Papu ma ka welau e moe la a hoea i ka hale hoahu ukana o Poka ma.
He nui launa ole ka makani, a me ka ua, ma Kohala i keia mau pule, ua hele na alanui a hakukele, a ke hoomaka ala no nae na hui mahiko i ka wili ana i ke ko.
E hui ae ana ke kula nui o Lahainaluna, i ka la 15 o Feberuari nei, ia wa e akoakoa hou ae ai na haumana o ua kula la.
Ua uu ia ae ke kulanakauhale o Hilo a pouli i ka uahi o ka luapele, a ke hao la hoi ka makani i ke kuehu i ka lepo, pela mai nei ka leka a J. M. Pea.
Ua hoonoho ia aku o D. S. K. Keliikanakaole, i hope lunakanawai kaapuni no ke keena, no ka apana o Kohala Akau, o ka hoopono ia no ka mea nana e kaikai i ke kanaka haahaa loa a lilo i mea nana e hoomalu i na kanaka.
Ua lohe mai makou mai ia F. W. Kaawaloa mai o Waianae, ua ili a nahaha o Kulamanu ma Makua Waianae, he wahi moku holo pili aina keia mai Honolulu a na awa o Oahu nei. Mai iaia pu no hoi i lohe hou mai ai makou, ua ili o ka Hae Hawaii ma Waianae, he wahi moku no hoi keia e holo mau ana mai Honolulu a Waianae, aole nae nui ka poino, ua huki ia i kula, aia ma ka lima o na kamana i keia wa kahi i hana hou ia ai.
Ua paa ka uapo hou o Nawiliwili, a o kahi apulu uapo kahiko ua kaiehu ia. Ke keha nei nae ko Kauai keiki, oia uapo ka oi o ka nani o na uapo a pau o na mokupuni. Haule ino auanei paha Honolulu i kona mau uapo.
I keia mau la, ke kukulu ia nei na hale hoahu ukana iluna o na uapo o kakou, aole pela i na kau i hala. O na uapo e ku nei na hale hoahu o keia ano, oia ka uapo pili o na mokuahi Kaleponi, ko Likelike, Poka ma a me Burua ma.
Pakele mai lele i ka pali kekahi kanaka ma Halawa, iaia e hele ana e huli i ka laua puaa me ka wahine, ua hele aku keia kanaka a kokoke loa i kae pali me ka manao ua holo ka puaa malaila, poholo e kahi wawae ona i kae pali a hina kua mai la ihope, a o ka palekana ae lo no ia.
E hoololi hou ia ana na keena moe o na keiki o Hilo, i keena komo lole ma kela a me keia rumi, aole hoi e like me mamua ka nele loa i na rumi oia ano, a o loko o ka pa e hana hou ia ana, me ke kapae ana ae i na mea kahiko, e nani ana na mea oia kula, pela mai nei ka leka a S. M. Keoki olaila.
I ka wa a ka Likelike i hiki aku nei i Hawaii, ua nui ka ino o kona mau awa, a ma ke awa o Mahukona ua nahaha kekahi o kona mau waapa aia ke kau la iluna o ka pohaku, aole oia i ku ae ma na awa o Maui, a hoohiki mai la ia nei i ke kakahiaka Poakahi iho nei.
Aia ma ka halekuai o Waiakahauki e loaa ai ka Aila Mahu maikai loa, no ke kumukuai oluolu. He aila keia e pilikia ole ai ke kanaka, ua kaomi ia ka mahu aole hiki ke pahu.
I ka wa a ka mokuahi Lehua i hookomo mai ai ma kona uapo e ku ai, ua hookui mai la oia me ka waapa e kau ana ma ka aoao o Mokolii a naha iho la ka waapa a me ka palekai o ka mokuahi Mokolii, ua olelo ia no ka ikaika o ka makani makai pono mai i ua ahiahi Poaono nei.
Ke hoomakaukau ia ala ka hoomoe ana o ke alanui hao ma Mahukona aku a hiki i na hui mahiko o Kohala waho, me Kohala loko, ua olelo ia ma kahi e hahau ia ai ke alanui hao, malaila e ku ai na pou uwea telephone, a hiki i na mahiko, ke liuliu mai nei na hoomakaukau ia ana oia mea, a me he mea la e kohu Honolulu mai ana keia apana, ka moe lehulehu o na uwea olelo.
Ma ke ahiahi o ka Poakolu nei, i holo like aku ai na mokuahi pili aina o kakou, a ma ka hemo ana aku ma ka nuku o Mamala, i mawehe ae ko Hawaii me ko Maui mau mokuahi ma ko laua ala moana, a pela no hoi ko Kauai mau mokuahi.
He ikaika loa ka makani ma na pali Koolau ae nei o kakou, iloko o ka pule i hala ae, a he mau hale me na waiwai kai hoopoinoia. O ka hale kula Bihopa kai hoonee ia mai kona kahua aku he mau kapuai, a ke hana hou ia nei e Kumalae, he hale laau hou kekahi na Kolopapela kai hio i ka makani, aole nae i hina loa, a he mau hale e ae kai kulai ia.
Ke hoomakaukau ia nei he wiliko hou, a e kukulu ia ana ma Laie, Oahu nei, iloko o keia mau la koke no, na ka hui moremona. Ua loihi ke kanu ko ana o keia hui ma Laie, a akahi no a hoala hou ia ka wili hou ma ko lakou wahi. He nui na hemahema o ko laila mau paa hana mua, a he hakalia ka hana ana, e holopono paha auanei ma o na mikini hou la.
Auhea na mahi raiki o Kauai. Ua hoopuka mua keia pepa he hoolaha makana no na olelo waiwai e haku ia ana no ka paipai ana i ka Lahui Hawaii no ke kanu raiki, aole nae i loaa mai he pane a hiki i keia la. Ma na hoolaha makana no na kumu manao no na home, a no ka hookuonoono ana, ua pane koke ia mai, a ua hoolaha ia na kumumanao, ua haawi ia no hoi na makana. O keia kumuhana hou nae e pili ana i ke kahua o ka home a me ke kuonoono, ka mahi ana i ka lepo o ka honua, aohe i pane ia mai, auhea na kanaka kanu raiki o Waimea, Kauai, e hooaiai ae oukou i ka lehulehu.
Aloha oe e ke “Kuokoa.”
Ke haohao nei au i kekahi itamu i hookomo ia ma ke kolamu o na Nu Hou Kuloko o kou helu 5, o ka Poaono iho nei, la 29 o Ianuari i hala ae nei.
Oia hoi keia: Ua hai ia mai makou, ua pau loa na Buke Himeni o ka Papa Hawaii i ke kuai ia, a ua nele ka hale kuai ia buke i keia wa.
Ua lalau ka mea nana i hai aku ia oe pela. Eia no na Buke Himeni ke waiho nei me ka makaukau e kuai aku i ka poe makemake. O na Buke Himeni he hapalua ke kumukuai, he 150 buke e waiho nei a o na buke himeni he $1.75 ke kumukuai, ua 200 a oi e waiho nei. A eia ae ma ka moana e alo mai nei mai Nu Ioka mai, he 500 mau buke hou. He mau malama 4 wale no koe a hiki mai, ke poino ole ka moku. A o na buke himeni e waiho nei, ua aneane paha e lawa no ka poe e makemake ana a hiki i kela manawa. O na baibala no hoi, ua loaa hou mai nei, a ua lako i keia wa.
O na buke wehewehe aoao o Mataio ua nui no e waiho nei. A o na buke wehewehe huaolelo baibala, eia no, aole i pau.
O ka Lei Ala wale no ka buke i nele loa, a ke paipai ia nei o Wini a me Robikana, a ua ae mai laua, e kauoha hou i ua buke nei. Aole na ka Papa Hawaii keia buke, i na ia lakou ka mana, i na aole e nele i keia wa.
Ke noi nei au ia oe e hoolaha i keia i ike na makamaka a i pau ko lakou kanalua.
A O POLEBE, Kakau Leta P H
NA HUNAHUNA MEA HOU O HILO.
Ke ike mau ia aku nei ka wahine o ka lua, i ka po a me ke ao, ma kona wahi mau, ma ka hoomaopopo aku ke nee mai nei oia i ke kaona o Hilo nei ma ka laina pololei, a he ku i ka weliweli ke ike aku, ke pahola pu mai nei hoi me kona uahi, ke olelo nei kekahi poe, e hooko ia ana ka wanana a ka luahine, a ke olelo nei hoi ka poe haipule, aole i hiki mai ka manawa, ke manao nei au he oiaio ia, oiai ina e hiki ka pele i kai nei o Hilo, alaila, o Hilo nei no ke pau, koe aku na wahi e ae.
Makani Nui.
Ma ka la 27 o Ianuari nei, ua pa mai la kekahi makani nui ikaika, e lauwili ana i na laau, a e hoonaueue ana hoi i na hale, a e hoale ana hoi i ke kai lana malie o ke kai kuono o Hilo nei, a e kuehu ana hoi i ka lepo o na alanui, a hui hoi me ka uahi o Pele he mea e ka hakumakuma o na ao o ka lewa i ka nana aku.
Mau moku Kuna i puhi ia mai.
Ma keia mau la no hoi a ka makani e nu hele ana ia Hilo nei, ua puhi ia mai la he mau moku kuna Hawaii, a ke ku nei laua i Hilo nei, ua hooikaika na kapena a me na sela e holo i ko lakou mau awa ku, aole e hiki. Ua maalahi no nae, aohe mau mea i poino. Me ke aloha.
ED PIHI HOAAI.
Puueo, Hilo Hawaii, Jan 27, 1881.