Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 4, 22 Ianuali 1881 — NU HOU KULOKO. [ARTICLE]

NU HOU KULOKO.

£ nana ae i ka hoolaha a ka Papa Ola no ka nee ana ae o ke Keena Lapaau a ma Alanui Mannakea, Helu 65. Mamou oka nui o ka ua ma Waimea, Kauai, ua kaulua ia ka wiii ana o ke ko no ke kawa-u o ka wahie. O ka Poalima i hala, oia ka la i hookuu ia ae ai ka haole i loaa ai i ka mai puupuu iiilii mai kona hoomalu ia ana. Mamuli o ke kaawale ana aku o ke 'Lii ka Moi iko na aina e, o ke Kama Aiiiwahine Liliuokalani kai kuahaua ia i Kahu Aupuni. —— ' He iono kai hiki mai, e kau aku ana o V. Knudsen (Kanuka,) o Kauai a me kona ohana, F. Sinclair me kana wahine ma keia mokuahi a ku mai no ka Hema. Eia hou no.—Ma ka Poakolu nei, ua loaa i na lima oke Aupuni kekahi mai puupuu | iiilii hou iwaena no o ka huikau o ka poe mua i hoomaiu ia iho nei, he pake. Hanau—Ma Kepohoni, Honolulu nei, ua hanau mai he keikikane na Mr. Nakai a me kana wahine, i ke awakea Poalua, fanuari 18, 1881. O ke Kuhina Kalaiaina ke lawelawe ana i ka oihanaLoio Kuhina, mamuli o ke kaawale ana o Limaikaika mori ke Aupuni aku, o W. O. Smith ka Hope Loio Kuhina i hoomana ia. O ke anahulu i hala, oia kekahi o na wa ohohia a ulumahiehie hoi o ke kulanakau-. haie nei; mamuli o ka hoau ia ana o ka Hale Meie Hou, kn paina kukai aloha i ka Moi ma ka Hotele Hawaii, a me kekahi ma'u anaina hooiuana e ae i malamaia e kekahi poe. Ua paki hou ae ka rola mahu kaomi aianui i ke koena a£u o ke alanui Papu i haiii ia i ka ili-ili i ka Poaha iho nei, a ke nee mua nei keia alanui i ka maikai maialo o ka hookele ana a ka Luna Alanui Mr. Hart. | Eia no ka poe hoolealea keaka ke hoona-1 nea mau nei i ko ke kulanakauhaie ma ka lakou hana, maioko ka Haie Mele Hou. Ma : keia auina la e pahola ia mai ana e lakou he paani imua o na opio, i kapaia " Na keiki iioko o ka Ululaau.'* Moolēlo Hoo.—l ka pule mua o keia maiama ae e panee hou aku ana makou he mooleio hou no ko makou poe heluhelu i patausani ia ; he.hiwahiwa a hoa kuiiima pu no " Beriana ka Wiwo Oie " i hooiaha mua ia aku. Ua iohe raai makou ua kuai aku o C. W. Clark i kona hapa iloko o ka oihana kaa kikane. iawe ukana ia G. H. Robertson, no kona ano hapauea loa no ka iaweiawe ana ia oihana ; a o kana keiki a me ka hoa hui hou ke hoomau aku ana i ka oihana e iike me mamua malaio o ka inoa hui o Clabk & Co. —— | 0 kekahi aiia honua e kuai ia nei iwaena j o kakou, nona na degere he 150, (150 °). ua kapaia kona inoa mamuli o Kauka Minuteoie (Stangenwald), ka mea nana i imi iho nei ke ino o na aiia honua mua i hoomaemae maikai oie ia. £ ioaa no keia aiia a maikai ma kahi o J. T. ka Agena. Iloko aku r nei o na pule i haia, oiai e noho ana ke kulanakauhale iloko o ka puanuanu hui maeele, ua ike ia ke olohewa ana o na uwea oieio e moe nei iioko o na hale; malia paha. ua iniki iki iho ke anu i ko lakou mau hokua me kona hope eha, a peia i lohe ia ai na mea huna e kekahi mau keeoa oihana. 1 ka Poakahi iho nei i wehe ia ai ke Kula nui o Sana Lui ma alanui Beritania; a e hoala ia ana he kula i keia a me keia po o ka hebedoma e na kumu o ia kula, no ka poe makemake eao ia ma kek&hi mau lala oka ike, no ka uku he hapalua dala wale no, a he ekoa ko ke ao kula no na haumana noho maa iiaiia a heie la. Hoopololel—Ma ke Kanawai Heiu 2 o kela pule aku nei, ua hemahema ka hoonoho ana ma ka Pauku 4, hapa hope, iaiani elua, ma kekahi mau pepa i pai mua ia no Honoiulu nei, ma kahi e olelo ana : " alaiia, he kuleana fce *impte o C," o ka poiolei, e hookomo i ka huaoieio " aole n mamua iho o ka hoaoieio 14 alai&," a penei e heloheiu ia ai: Aiaila, aoie he kukana fet timpk oC. Mai ia Kale Aki mat i loaa mai ei kekahi (ono, no ka hopa ta ana o kekahi maa keiki aa Kaaai. a« ka hele aaa e ki mauo i ko ia Sabati s aole aae i fc« ka meao» kant e k» pa a ku ka opu o kekahi keiki o iakoo. a oa o?e?o ke Kaoka aohe e -hala aa I* 4 alaili. ok ota, ekoia aae m»u sse« i hoopai ia oo $&50ok* « kekeikiiku ai ka opa, tolt i hoopai ».

He owinliinili ko km ianakanawai «pk&a ; o llohak e waiho la ma kona honie noho ma | I kei* S4bifi iho R€Ī. i iiaīi hoī mn «i kt . Kiaaiok Kekaalīke m*t Hilo mai. Me koni • kmo oluola uiaik3t. I 1 keia iho nen i hoomaha ai ke kah \ oui o Lahaioalooa; no ka hooluoiu ana i ni • haamaoa ma ko iakoa wahi poaoi. He hookihi pale i koe a tne na 1« keu a kakoa e kaii aka ai. afaiU hiki aba i ka !a hookahakaha ona ke ki o ka Oiham Kīnai Ahi, oia ka la 3 o keia eoalama ae. Alemanaka.—Ua makankaa na Alemunaka no ka haawi aku i ka poe hookaa mai i ka aku pepa ia makoa a i ko makoo mau Lona Pepa a pao. Hk amioa kanaka noi kai akoakoa ae m» ka laakini o Kawaiahao ī keia po §abati īho nei, ao ka hoolohe ana ina manao o ka Sdoi. Me he la aia mawaena o 900 me 1,000 kanaka i akoakoa mai. Ua piha pooona makeke ia o Kohala i keia mau pnie i haU aka nei, i na ta makamaka hou, ola ka makapehu ia o ua apana nei. Ua hiki aku ka heluna nui o na haumana o ke kula hanai o Hiio i keia manswa i ke 64, ke pii aku nei na haumana o keia kuU i ka noi, no ka mea, aohe he uku ia o ke ao ia ana ma ka olelo haole. Hs mau Uu ia kai komo ae i ka upena a P KamakaaU ma Kohala, i keia mau U iho nei; malalo o ka lawaia ana a KaiueU, ma ko laiia kai Uwaia, a ua piha ko iaiia inau makeke i na ia. Ua pakeie ma ke aianui Kaiepa, i kekah| mau U i haln aku nei, he wahine me kona kaa lio, ua hoomaka ka iio e puiwa, aka, mamuii o ka eleu o ke keiki a Akamu, pakeie ai. Mai ka leta mai a J. N. Kawahakui o Kohala, he lono no kona alualu ia ana e kekahi mau haole, ma ka pali o Kamoa, aka, mamuli o eleu, ua pakele mai la oia ; a o kona papale kai lilo aku, aole nae i ike pono oia i na ano o keia poe. E pono e makaala na kanaka o ia apana.

Kula Loio.—E hoomaka ana ke Kula Ao Loio a S. B. Dole ma ka Poalua, ka la 15 o Feberuari, 18S1, ma ke keena kula mau. Nolaila, ke kauoha ia aku nei na lala a pau • oke Kula e akoakoa niai ma ia po, hora 7, A.M. Ua wehe ia no ka puka no na mea a pau e makemake nna e komo i keia kula. D. Keawkamahi, Komite. Ua moku he 4 manainana liinn o kekahi keiki a J Smith o Lnhninn, oiai e kau ana kona mau mannmann (ima ma keknhi huiia oka hui Pioaeer Mill, a iloko oia manawa, ua umii kokeaku hi ua huila nei, a komo oku ia na manamana liaia iloko, aka, mamuli o ka eleu o ka wiliki nui, ua pna koke iho la ke kaa ana oua huiia nei. Pela mai ka leia a J Puheekat. » Mai ka ieta inni a J M Kiweiuo Kohaia 1 loaa mai ai kekahi iouo; i kn pa an.l iho nei n ba makani Kona iuu la apana ua hanee īho la ki hawai i hoomoe ta-ai ma Makapala. A o ke poho ana ī inanao ai, a n mawaena o 200 me 300 d«ia. He kiekie ioa ke kau ana o ua hawai (n tiudn, a ke hoomaka la ka wili ana o ka hur a C F Hart i keia manawa. (Ja hookohu pono ia o D Sanford i hope makai nui, ma kahi o G \Villfong i waiho mai, no ka apan> o Hamakua, no ka manawa nae. He nui ka makam i noke iho n»i # ma Keia apana, a ua oiepe la ke kaupoku o kekahi mau haie, a o kekahi miu haie hoi ua hoonee ia aku, mai ko lakou kulana mui peia mai ka leti a T Samueh. I ka auina la Poakoiu nei i ku inaini ka mokuahi n ka H;ma mai, mahope iho o ka haio ana o kona mmawa ku mao. oia ka Poakahi nei, o ke kumu o keia ulolohi ana. ua iophia ia oia me ka piiikia ina ka hak) ana o kekahi ki e hookaa ai i konu enegim. I ka hora 7 Puaha i haaiele inai ai oia i ka oapo me kana ukana kapukapu k« Lani Mui o Hawaii nei ma kona oneki a me kona mau ukaii. Da manao waie ia, e hala ana he mau ia ioihi o kt mokuahi ma ka innana. mamuli o k« una i leohi » i kooa nna mea paahana, alaila. kw aku i ka aina.