Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 44, 30 October 1880 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

OLELO HOOLAHA.

 

KULA HANAI OHANA!

 

KONA HEMA, HAWAII.

 

@ manao an e hoo@ ke alakai a me ke ao ana a ka REV. S. H. a me MRS. DAVIS,

@ no ka @Ku@palapala ana me W ka mea nona ka inoa @.            @

 

HOOLAHA A KA LUNA OHI AUHAU O

KOOLAUPOKO, OAHU.

 

            @ lohe i ka poe i ka i ka Auhau ma ka @ a hiki ma ka @ Ohi Auhau ma ka @ ma Kaneohe, i ka hora 10 A M o ka Poakolu @ no ka ohi ana i na Auhau.

            @ hora 9 A M a hiki i ka hora 12 awakea, @ ma ka hale noho o J W K@aloha.

            @ a hiki i ka hora 8 ahiahi ma @.

            @ ma Kaneohe. Poaha Nov 4, ma Waimanalo@.

            J W ROBERTSON

            Luna Auhau o Koolaupoko

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

            @ aku nei oiai mamuli o kekahi @ maloko o kekahi Palapala Moraki @ Sepatemaba, 1876, a i hoolalo ia ma @ ma Honolulu, @ o ka Buke 57, @ mawaena o John Kanui a me Niau @ a me David BCrowningburg o ke @ David Crowningburg o @ nei o David Crowningburg e hooko aku @ i mahope iho o ka pau ana o ka manawa @ Kanawai no @ moraki la, e kuai aku ma ke @, ia ana o na mea i aelike ia iloko o @

            DAVID CROWNINGBURG

            @, Lo@ a ka mea nona ka Moraki

            @ Oct 13, 1880          986 @

 

HOOLAHA LUNA HOOPONOPONO

WAIWAI.

 

            @ ia mai au e ka Hon. Abr Fornander, ka @, Kaapuni o Maui, i Lunahooponopono no @ Kalawe K o Makawao, Maui, i make. Nolaila, @ he mau @ ko lakou i ka waiwai o ka @ koke mai lakou me na hooiaio kupono @ . Ina ke paa nei kekahi i ka waiwai o @.

@ Waiwai o J Kalawe.

@        16, 1880.         986 4@

 

HOOLAHA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI.

 

            @ , ma Wailuku, Maui, ua hoo@ malalo iho nei i Lunahoo@. Kahuana k. a me Piko w. no Wai@, Lunakanawai Kaapuni. Nolaila, @, e hoike mai me na hooiaio @, kekahi waiwai ma ko lakou @. @kekahi mea i na mea i @ mai.   MAHI LONOAKA.

            @ Waiwai Kahuana k a me Piko w

@-1880           996 4t

 

            @ Kiekie @ ko Hawaii Paeaina, ma ka @ waiwai. O@ ka oha e hoolaha aku no @ e koho i lunahooponopono waiwai. Ma ka @ make, kauoha ole imua o ka Lu@ A. @ Judd. Ma ka heluhelu a me ka waiho ana @ k. kane mare a Kanakaole o @ o Kanakaole w, no Aiea, Ewa, @ ole ma Aiea, Ewa, Oahu, ma ka la @ e haawi ia ka palapala hookohu @ Waiwai ia Kalua k, ua kauoha ia o ka Poa@ Novemaba 1880, hora 10 am, oia ka manawa i @ hooloho ana i ua noi ia, imua o ua lunakana@ hookolokolo o keia aha, ma Honolulu, a @ ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i @ ke kumu, i na he kumu oiaio ko lakou, e ae @ keia ole kauoha e hoolaha ia ma ka @ ma ka Nupepa Kuokoa, he nupepa @.

            @ Honolulu, ko Hawaii Paeaina, la 21 o Okatoba.    A. FRANCIS JUDD.

            Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

            @ na Lolo no Kalua k.

            @ Hope Kakauolelo   886 3t.

 

CECIL BROWN.

@ A HE KOKUA MA KE KANAWAI

 

            A @ AGENA @ i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.

            @ Honolulu, H. P. A. 2y.

 

HOOLAHA WEHE I KA HUI!

 

            O ka Hui mawaena o ALFRED MELLIS a me CHARLES J. FISHEL, ua wehe @ hoopau loa i keia la 9 o Sepatemaba, 1880, me ka manao maikai.

            Ua pau o Mellis; a o Fishel ke hoomau aku ana i ka lawelawe ana i ka hana ma @ ku mua ai ka oihana; a e lawelawe no ia i na mea a pau o ke kuai ana ma kona @ wale no.

            O ka poe a pau i aie i keia Hui mamua, e uku mai lakou ia J Fishel, oiai, oia wale no ka mana e ohi i na dala a pau, a e haawi i na Palapala Hookaa.

            A. M. MELLIS,

            CHAS. J. FISHEL,

            Honolulu, Sept. 9, 1880.

 

HOOLAHA.

ANO KA WA NO OUKOU E KUAI AI!

ME KA MAKEPONO LOA.

 

            E kuai aku no au i kuu mau waiwai nona ka huina he $18,000 imua o ka lehulehu ma ke kumukuai emi loa e kahaha loa ai oukou, ma na kumukuai i emi iho i ko ua hale e ae a malalo iho hoi o ka hapalua o ke kumukuai io.

E HELE MAI E KAANA NO OUKOU IHO!

            E hooemi ana au i ko’u mau waiwai a pau, i kaawale ai no kahi o ka waiwai hou a’u e upu mau nei kela a me keia la mai Europa a me Enelani mai.

C. O. P. BAZAR.

            CHAS. J. FISHEL.

            @        981 tf

 

KALE KULIKA,

LUNA HOOIAIO PALAPALA IUAI,

Molaki, a me na palapala oia ano.

LUNA HOOIAIO PALAPALA

Aelike mawaena o na Haku me na Kauwa.

Luna Haawi Palapala Ae mare

            Ma ke kihi o ke alanui Moiwahine me Kaai @manu, kulanakauhale o Honolulu, ko Hawaii Pae Aina.       906 tt

 

KALE NILEKONA.

KAUKA LAPAAU.

Keena ma ke kihi o Alanui Papu me Hotele

HONOLULU

O na mai o ka Maka,

            Pepeiao a me ka Puu,

UA MAKAUKAU OIA MA KA LAWELAWE ANA.

@        1y

KO BIHOPA MA

 

BANAAKO MALAMA DALA!

 

            E malama no maua i ke dala o na kanaka maloko o ka Banako, penei.

            Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $500 a emi mai paha alaila, e uku mana i eono hapahaneri ukupanee makahiki, @ ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana @ dala hoomoe i ekolu ma @ a paha a @ hookahi aole @ no ka hapa malama.

            Ina ohi koke ola i kana dala, aole i hala @ malama ekolu @ ukupanee.

            Ina i @ ke kanaka e ohi i kona dala, @ ke hoike e @ ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu @ ma @ e @ ohi ana, a e @ make kekahi ke laweia mai.

            Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a ka @ kekahi ke laweia mai.

            Ma ka @ i kela makahiki a i keia, e @ i ko dala, a e @ ka ukupanee me ke kumupaa @ na dala: @ malama ekolu a keu, a mahuahua, @ i ka ukupanee.

            Ina @ aku ke dala hoomoe @ a $300 alaila, hooholo @ .

            E weheia ka @ Banako! ae la hana a paa.

            @        BISHOP & Co.

 

OLELO HOOLAHA.

 

HOOLAHA LUNAHOOPONO

PONO WAIWAI.

 

            Ua hookohu pono ia mai au e ka Hon A Fornander, Lunakanawai Kaapuni o Maui, i lunahooponopono no ka waiwai o Frank Mendes o Kahului mokupuni o Maui i make. Nolaila, o na kanaka a pau he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make, e hoike koke mai lakou me ka @ kupono iloko o na malama eono mai keia la aku.

            JOHN RICHARDSON

            Lunahooponopono waiwai o F Mendes.

            Wailuku, Maui, Sept. 29, 1880.          @4t

 

                                                               Aha Hookolokolo o ko Hawaii Paeaina ma ka hooponopono, ma ka waiwai o OPUMOMONA W o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole, imua o ka Lunakanawai A F Judd. Kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koh@ i Lanahooponopono Waiwai.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala nei a Maikai k no Honolulu, Oahu, e hoike mai ana o Opumomona w no Laakaha, Honolulu, Oahu, ua make kauoha ole ma Honolulu, Oahu, ma ka la 28 o Iune, M K 1880, a e noi ana e haawi ia ka palapala hookohu Lunahooponopono Waiwai ia S K Mahoe.

            Ua kauoha ia, o ka Puakea, ka la 25 o Okatoba, @ 1880,k hora uni o kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua oa ua Lunakanawai ia, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, e ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule ma ka nupepa KUOKOA he nupepa ma Honolulu.

            Kakania ma Honolulu, ko Hawaii Paeaina, Okatopa 7, M H 1890.

            A. FRANICS JUDD,

            Ikea     Lunakanawai o ka Aha Kiekie

            A ROSA, Hope Kakauolelo.  985 @

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            Ma keia ke hoolaha ia aku nei, oiai, mamuli o kekahi ma na kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i kakau ia ma ka la 27 o Feberuari 1877, i hana ia e P H Tripp o Honolulu, Oahu, ia Alexander J Cartwright o Honolulu, Oahu, a i hooiaio ia ma ke keena Hoona Kuleana o ke aupuni, maloko o ka Buke 48, ma na aoao 322, 323 a me 324, a no ka uhaki ia ana o na mea i aelike ia iloko o ka moraki i olelo ia, nolaila, o na pono, na pomaikai a me na waiwai a pau o ka aina i hoike ia maloko o ka moraki i olelo ia, mahope iho o ka pau ana o ka manawa i ae ia ma ke kanawai, e kuai ia aku no ma ke kudala akea no ka uhaki ia ana o na mea i olelo mua ia ae nei. O ka waiwai i hoakaka ia ma ka moraki i olelo ia, ke waiho la ma ke alanui Liliha, Honolulu, mokupuni o Oahu, a i hoakaka piha ia ma ka Palapala Sila Nui, Helu 2063, a nona ka ili he 87-100 eka.

            ALEX J CARTWRIGHT

            Kikila Baraunu, Loio o ka mea nona ka moraki.         984 4t

 

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na kanaka a pau, aole e ki a hopu i na bipi ahiu a me na lio maluna o ka aina o Kau@kuea, Makahanaloa a me Pepekeo, ma ka apana o Hilo, mokupuni o Hawaii mai keia la aku a mahope akku o keia manawa.  C. AFONG.

            Hilo, Hawaii. Mei 7, 1880.     963 6m 987

 

MAKEMAKEIA

 

            Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko makou Makeke.

            C BREWER & CO. (Burua Ma.)

            Honolulu, Sept. 29, 1880        983 3m

 

NANAHU HAWAII MAIKAI

A ME KA

PAAKAI HELU 1

 

            E kuai aku no au i na kanaka Hawaii no ke Kumukuai emi loa i NANAHU HAWAII MAIKAI. A e kuai pa ia aku no hoi ka PAAKAI HAWAII HELU 1!! No ke Kumukuai haahaa loa o ke Eke a mau Eke paha

            E loaa no au ma ko’u pa, mawaena o na Alanui Kalepa a me Moiwahine, a i ole ma ka Hale Kaupaona ma nae iho o kahi o Burua ma.

            C. P. WARD, (Pepee.) Honolulu, Sept. 1, 1880.       979 3m* 990.

 

MAKEMAKEIA.

 

UA MAKEMAKE IA NA

ILI BIBI MIKO HOU

A ME NA

ILI KAO

E haawiia ke kumukuai kiekie ma ke dala kuike e HUGH MACKAY. Luna o ka Hale Hana ili ma Kaholaioa, Honolulu

            E kuai ia aku na Huluhipa he nui wale ma ke kumukuai makepono no ke dala kuike.

            Honolulu, Feb 16 1880           951 tf

 

Hoolaha Haukipila

            Ua hamama na puka o ka Hale Mai o ka Moiwahine i na wa a pau no ka lapaau ana i na mai o na kanaka Hawaii me ka uku ole. Ua wehe ia no hoi ke keena haawi laau o ka Hale Mai i na la a pau mai ka hora 11 a hiki i ka hora 1 o ka awakea, no ka haawi wale ana i na laau lapaau i ka poe mai o kela a me keia ano.

            O ka poe makemake ole no ka noho ana ma ka Hale Mai, he hiki ia lakou ke kii i ka laau iloko o na hora i olelo ia, a ma ko lakou mau home e lapaau ai.

            Eia kekahi: Ina ua hemahema kekahi poe mai i kahi kaa ole a mea e ae paha e hiki ai i ka Hale Mai, e ninau ia Mr. J H Brown, (Palaunu) a e kokua ia no me ka oluolu. Ma ke Kauoha.

            F. A. SCHAEFFER.   981 6m            Kakauolelo.

 

            Ma na kolamu hoolaha e puka aku nei, e ike ia ai, ke hoolaha nei ka poe hui kalepa i ko lakou mau hoa iloko o ka hui, e like me ke kanawai i hoolaha ia e ka Ahaolelo, a e maopopo ana i ka lehulehu na lala o ke la a me keia hui kalepa iwaena o kakau.

 

            PAKELE KE OLA. Ma ka Poaono la 9 o Oct ua lilo aku ia o Joe he kanaka paniolo i ke kai o Mana, i hele oia i ka auau kai me kana wahine a me kekahi poe e ae, a ua huki ia aku la oia e ka ikaika o ke au, e lawe ana iaia iwaho; me kona manao he lana malie ke kai oia wahi ana e au nei. hoao nae oie e hoi mai iuka aole i hiki, ua ikaika ka huki ana a ke au iwaho. Ua loaa aku la oia i na lima aloha a hoopakele ae la iaia mai kona kulana pilikia. J K KANUIKINO.

 

OLELO HOOLAHA.

 

KAKELA A ME HAKI.

 

            Ua nee aku maua ko oukou mau Loio mai ka pili pu ana me ke Keena Kuokoa a i ke Alanui Kaahumanu Helu 15, ma o mai o ka Banako o Bihopa ma.

            Ua makaukau mau maua e lawelawe i na hihia a pau ma Honolulu a me ko na mokupuni. E hooko ia na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Moraki me ka eleu. He Luna Hooiaio Palapala no hoi o W R Kakela.            980 tf

 

S. B. DOLE.

HE LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

            E hiki no iaia ke lawelawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia aupuni.

            Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini.    Honolulu, Oahu, Iulai 10, 1880. 97I tf.

 

J. W. M. POOHEA.

 

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

            No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no na Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa. E loaa no au ma ko’u home ponoi oia o “Kalau-onaona,” ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Hale hookolokolo ma Pukoo.            895 1y Jan 25

 

JNO. LOTA KAULUKOU

LOIO A HE KOKUA.

            Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa.           901 tf

 

HOMEPATICA

DR. E. STEVENSON,

LALA O KE KULA KAUKA

Ma Onaterio Canada, 1860.

KEENA OIHANA A ME KAHI NOHO

Ma ke kihi o na Alanui Hotele a me Alakea.

Honolulu, Mar. 22, 1880. 956 tf

 

KAUKA BERODI.

(O KE KULA NUI O KANADA)

 

            Ua makaukau au i ka lapaau ana i na kanaka Hawaii no na ano mai a pau. Ke kahea aku nei au i na poe i loohia i ka mai e hele mai ia’u.

KEENA OIHANA

            Aia ma Monikahaae maluna ae o ka Hale Kuai o Mellis a me Fishel, mai ka hora 8 a me 10 o kakahiaka a mai 2 me 4 a mai 7 me 8 ahiahi. 3-m 969

 

E. Cook Webb, M.D.

HOMEOPATIKA.

 

            (Kauka o ka Halemai Homeopatika, ma ka Mokupuni Ward’s, N.Y.)

            KEENA OIHANA—Helu 60, Alanui Papu. Makaukau mau e lawelawe i na pilikia mai o na wahine a me na kamalii.

            HORA HANA—Mai kakahiaka a hora 10 am.-2 a i ka 4 pm.          967 4m

 

RICHRDA F. BICKERTON,

(PEKETONA.)

 

            LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

            E hele ana oia imua o na ahahookolokolo a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.

            Ua makaukau mau ola i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.

            Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.

            E hanaia na hana me ka hikiwawe a me ka uku haahaa.

            Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole.       840 1y

 

JAMES M. MONSARRAT.

(MAUNAKEA.)

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

 

            IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO A PAU o keia Aupuni. E lawelawe ana no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka hoaie dala ana.

            Keena hana maluna ae o ka halekuai buke o Wini me Robikana, Alanui Kalepa, Honolulu.

            Jan. 3, 1880,   944 1v

 

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

O KA

MOKUMAHU HAWAII

“LIKELIKE,”

KAPENA KING.

Poalua, Oct 19, hora 5 pm                  Kaapuni ia Hawaii

Poalua, Oct 26, hora 5 pm                              Hilo

Poalua, Nov 2, hora 5 pm                   Kaapuni ia Hawaii

AOLE AIE NO NA UKU OHUA!

            Ke hooleia aku nei ka aie no ka uku ohua, a ke hoikeia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puolo hooili ko lakou, e pono e hoailona ia me ka moakaka lea. Aole no e ae ia ka lawe ana i na ukana, paiki a puolo i hoailona ole ia ke ole e kakouia ka loaa ana mai.

HE KUIKE KA UKU UKANA.

            Ma na ukana a pau o na makamaka, e pono e uku mau ia. A e hookoia no na kauoha no ka lawe a hiki i kahi i makemake ia. A e malama ia no me ka makaala na akana, paiki a me na puolo, lio, pipi a me ka hoki.

 

E hoailona ia me ka moakaka na Pahu

Rama a me Waina.

 

            O ka poe no lakou na ukana o kela ano, e pono e hoailona ia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.

            O na koina no na pilikia a me na poho, e pono e hoike koke ia mai iloko o ka malama hookahi.

            Aole e aeia na hookele kaa, na keiki a me na mea like e pii iluna o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka uapo, aia wale no a pau na ohua eepakeke i ka lele.

            No ke ale nui e hooopomaikai ia ka lehulehu kaahele, ua hoololi ae nei na Ona a Likelike i ka Papa Hoike Manawa oia Mokuahi e like me maluna.

 

Ma ka Hale Oihana e loaa’i na Palapala.

 

            Aole Keena o hope a lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e Ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakania ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.        WAILA MA.

 

Na make i na Nahesa a me na Holoholona Hihiu.

 

            E hoike ana kekahi nupepa o Inia, he 1,264 poe i make i na holoholona hihiu, 9515 i make mamuli o ke nahuia ana e na nahesa; maloko o ka poai o na kulanakauhale o Benegala i ka makahiki i hala. Iloko o ia manawa hookahi no, o ka huina o na bipi i hoopoino ia e na holoholona hihiu, maluna aku o ka 12,000. Ma ka hookaulike ana i ka nui o ka poe make i na holoholona hihiu me ko ka makahiki 1878, ua emi mai ko ka makahiki 1879. Aka, o ka huina o na holoholona hihiu i pepehi ia e na poe hahai holoholona o kela me keia ano iloko o ka makahiki 1879, he 5,543.

            Ma ka papa hoike i hoounaia ae i ke aupuni o Inia, e hoike he 21,102 nahesa i pepehi ia iloko o ka 1879, a he 34,276 iloko o ka 1878; aka, ua manao wale ia, ua oi aku ka nui o na nahesa i pepehiia aku i ka mea i hoike ia.

            O ke kumu nui o keia malama ia ana o na papa hoike, ua haawi aku ke Aupuni he makana i ka poe a pau e pepehi ana i na nahesa waha awa a pau maloko o na palena o ke kulanakauhale. O ka huina dala i uku ia aku ma ke ano makana iloko o ka 1879 he 28,370. 14 rupi.

 

Na Pohaku Daimana kaulana

Ekolu.

 

            Na ka Emepera o Rusia kekahi pohaku daimana nani loa, a kuai ia aku e ka Emepera wahine Caterine, nona ke kaumaha 193 karata, i like aku ka nui me ke poo o ka manu nunu; ua loaa keia daimana mai kekahi kanaka kalepa Helen mai no ke kumukuai $450,000 a me ka uku makahiki a pau ke ola o ka mea nana ua pohaku la. O keia pohaku daimana, oia kekahi onohi maka o ke kii pohaku kaulana Jugenaute, nona ka heiau ma ke kapakai o Coromanadela, a na kekahi koa Farani iloko o ka puali koa Malabara i lawe kolohe mai ka heiau mai, a holo aku la ia no Maderasa. Ilaila i kuai lilo akku ai oia i kekahi Kapena moku no $10,00, a mai ke Kapena aku i kuai hou ia aku ai i kekahi Iudaio no $60,000; a mai iaia mai, ua hoihoi ia aku la i ke kanaka kalepa Helene no ke kumukuai kiekie loa. O keia daimana ke kahiko hoohiluhilu o ka nohoalii Imeperiela.

            O ke daimana a ka Emepera o Auseturia, mai ka mea nona ia waiwai ke Duke Nui o Tuscany, 139 ½ karata ke kaumana, nona ka waiwai maoli $775,000. He melemele ka waihooluu o keia pohaku daimana, a oia ka mea i emi ai kona waiwai io.

            Iwaena i na leialii makamae o Perusia, o ka pohaku daimana i kapaia Pitt, i loaa ma kekahi lua mine ma Golconda, oia kekahi o na daimana kaulana, he 136 ¾ karata ke kaumaha, a ua makemakeia kona ano no ke aliali maikai, nona ka waiwai io $800,000, ua kuaiia nae no $500,000. Ua aihue ia mai keia daimana mai ka lua mine mai a kuaiia aku ia Mr. Pitt, a mai iaia mai i loaa ai ka inoa oia daimana. Na ke Duke o Oleana i kuai aku i keia daimana a lilo mai la iaia no ka makana ana aku i ka Moi Lui XV.

            O keia daimana ke kahiko hoonani o ke kumu o ka pahikaua alii a Napoliana I, a lilo ai i na Perusia ma ke kaua o Watalu, a no ka Moi o Perusia ia waiwai i keia manawa.

            I ka wa kahiko, ua hoomana ia ke daimana no ka nui loa o na pomaikai a me ka lakila. Ua manaoia no hoi, he kokua ia e kakoo ana i ka mea iaia ke daimana mai na laau make mai, ka mai ahulau, ka hopohopo a me na ano hoi-oi-o he nui wale. Ma kekahi mau kumu, ua manaoia ke daimana he koo lanakila mau i ka wa hoouka kaua i kona haku ponoi mai na enemi mai ina he nui a emi mai lakou.—H Y F.

 

Ke Kanaka Ikaika o ke Ao nei.

 

            O ke kanaka ikaika o ke ao nei i keia manawa i ike ia, ke noho nei oia ma ka mokuaina o Nevada. E hoike ana kekahi mea kakau nupepa no na hana a keia kanaka ikaika ana i ike maka ai, a ua hooia oia i ka oiaio o na lono i hoolaha ia e pili ana no keia kanaka. O ka inoa o keia kanaka o Anagelo Cadela, he Italia ma ka hanau ana, nona na makahiki he 38; a nona ke kiekie he elima kapuai a me umi iniha; a kona kaumaha 190 paona; o kana oihana, he kauwa hana a he oluolu waipahe kona ano; aole ona hialaai i na waiona a me ka waina o kona aina hanau.

            Aole keia kanaka i ike nui ia e ka lehulehu, aka, he keiki Italia nanaina oluolu a me ke akahai oia; he laula palahalaha kona helehelena me ka umauma io a me na poohiwi kihikihi a me na lima nunui nepunepu. Me he mea ia, ua hanau pu ia mai no oia me kona ikaika, no ka mea, aole oia i hoomaamaa ia ma na hana hooikaika kino. Ua oleloia, o kona iwi kuamoo ua nui a akea, me he la ua papalua ia. Aka aole nae oia he kanaka i like me kekahi o kakou, o kona pauku kino ua palua aku ia i ke akea i maa mau, a o kona iwi e ae a me na hookuina, me he la he nunui wale no.

            Mahope iho o kona noi ia ana e hoikeike i kona ikaika hapai, ua ae mai la oia e hooko i ka makemake o ka mea noi ma ka hoikeike ana i kona ikaika, a ua hooia ia me ke kamahao ka hoikeike hapai i manaoio ole ia mamua. O ke kaumaha o ka mea kakau nupepa he 150 paona, ku iho la oia iluna o ka papahele me hookahi wawae a me na lima e kalele ana iluna o kekahi mau kanaka elua e ku ana ma kela a me keia aoao ona. Kulou iho la o Cadela ilalo, hookomo aku la kona manamanalima waena o kona lima akau ma ka poli o ka wawae o ka mea kakau nupepa, a kaikai ae la iaia iluna no na kapuai eha ke kiekie, a hookau aku la iaia iluna o kekahi pakaukau e ku koke ana.

            Ua palua kona hana ana pela, alaila, lalau mai la o Cadela me kona mau lima ma na kuli o ka mea kakau, a hapai ae la iaia a kiekie maluna o kona poo me ka hoonoho ana iho iaia iluna o ke pakaukau me ke akahele. I keia manawa a Cadela i hapai ai i ka mea kakau, e paa ana i kona waha he ipubaka me kona puhi no.

            Ua kaikai ao hoi oia i kekahi keonimana ma keia ano no me ka manamanalima hookahi, a lawe hele aku la iaia iloko o ke keena a hookau aku la iluna o ke pakaukau. Me keia ano no hoi oia i hapai ai i kekahi mau ukana koikoi nona na paona o kekahi he elua haneri a oi. Ua hiki iaia ke kui i kana puupuu, nona ka ikaika he elima haneri paona ke kaupaona ia. Ua oleloia, he elua mau kanaka Irelani i alu iaia i kekahi po ma ka hahau ana iaia me ka huipa, nolaila, lalau aku la oia ia laau a pu-ke ae la ia laua i kahi hookahi a kokoke e make. He nui wale na moolelo e hoike ana i kona ikaika kamahao, aole no hoi ia he mea e kanalua ia ai.

            Ma kana hoike mai, ua hiki i kona makuakane ke kui i kana puupuu, nona ka ikaika he hookahi tausani paona; nolaila, ua maoli mai ka ikaika o kona makua a loaa iaia. Aole i hoonaauao ia o Cadela. Aole ona makemake e hoikeike wale i kona ikaika; he hilahila wale i ka imi i kumu loaa nona ma keia hana. Ina paha oia e haawi i hoikeike akea no kona ikaika kupanaha, e hookaulana koke ia aku auanei oia he kanaka ikaika no ke ao nei ma kekahi mau mahele o ka ikaika.—F L Budget.

 

NU HOU KULOKO.

 

            I holo aku nei o Waila e ohi i ka hao o ke alahao e hoomoe ia ana ma Hawaii.

            Ke lohe ia mai nei, ua manao ka Papa Hoonaauao e pakui hou aku i hale hou no ka Hale Kula ma Alanui Papu.

            O ka Lunakanawai Kauka, ke malama ana i ka Aha o ka Ahahookolokolo Kaapuni ma Waimea, ma ke Kau o Novemaba ae nei.

            O kela wahine Kilipati i hou ia ai i ka pahi e kana kane ma Ahuimanu ae nei, ua palekana iki.

            Ke pahola laulaha nei ma ke kulanakauhala ka mai he luai, mamuli o ka hoopailua i ka wa e pau ai ka ai ana.

            He 5,000 ka nui o na leta i hoouna ia aku e ko kakou Luna Leta i Kapalakiko a me ka Hikina loa ma ka mokuahi o ka la 25 iho nei, ma ka helu pu ole ia o ka nui o na nupepa.

            Eia maluna o ka manuwa Amerika Alaska e ku nei i ke awa, kekahi keiki Hawaii, nona ka inoa o Sol Kauhi he ehiku makahiki kona holoholo ana iluna o ka manuwa, akahi no a ike hou i ke one hanau.

            He hana kolohe.—Iwaena o na hana kolohe a ka Paeaina o keia mau la, aohe apiki aku a koe o kona lawe wale ana i ko makou mau hua kepau o ka haiolelo a Limaikaika, a hookomo iho iloko o kona mau kolamu. Ke i mai nei ka Luna Nui o ko makou Halepai; aole oia i ike kahi i loaa ai ua mau hua kepau nei ia lakou. Ua kolohe keia hana; he limalima wale i ka hai, me ka ike no aohe kuleana. Hilahila ole no hoi! E kala kahiko i pau ai ka hilahila o na poe e lawelawe nei no ia pepa.

            Ua hoike ia mai ia makou, o ke Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao, ke pii mahuahua mau nei kona mau haumana; ke aneane aku nei ka heluna o na keiki i piha ke 60. He oluolu a ola maikai na haumana a pau a pela no me na kumu, a ke hialaai mau nei na haumana e puili aku i ke kumu hou a hiki mai, ke poo alakai hoi oia kula. Ke lana nei ko makou manao e pii loa akku ana ka heluna o na haumana o ke kula i ka wa a ke kumu hou e hiki mai ai.

            Kula ao Kanawai. – Ua makemakeia na Haumana i waiho mai i ko lakou mau inoa i ke Komite o ke Kula ao Kanawai a S B Dole, a me na haumana e ae e komo mai ana, e lawe pu ae i ko lakou mau uku Kumu o ka pule, he Hookahi Dala. I ka wa e noho ai ke kula, ia wa e hooponopono ai na rula o ke Kula. Nolaila, ke konoia aku nei ua haumana a pau e ake ana e komo i keia Kula e naue ae.        D. KEAWEAMAHI.—Komite

 

            Ua waiho ia mai iluna o ko makou pakaukau, kekahi hope i unihiia ma ka olelo Hawaii, kekahi hunahuna o ko na aina e, e kekahi o na haumana o ke Kula o Kahehuna, a oia keia malalo iho:

            O ka hanohano o ka oihana Kauka, ua hooili ia aku ia maluna o ke Keiki Kalaunu Imeperiela o Geremania, e ke Kulanui o Prague, no ka inoa o ka buke i kapa ia “na la he umikumamalima maluna o ka muliwai Danube”; unuhiia e ke Keiki Alii Imeperiela.

            Iloko o na makahiki he iwakalua i hala ua oi aku mamua o 20,000 ka nui o ka poe i malama i ke oki mare maloko o na moku aina eha o Nu Enelani ma Amerika. Iloko o ka makahiki 1860, o ka poe oki mare maloko oia mau moku aina aole i hiki aku ka avelike i ka 700, aka, i keia manawa o ko lakou avelike i kela a me keia makahiki, he 14,000.

            O keia maluna ae ka hoike o ka pauaho ole a me ke ahonui o ke Kumu e ao nei i na keiki ma ia Kula ma ka olelo Beritania a me ka hoao ana e mahele ae ma ka olelo Hawaii; ke mahalo nei makou i ke Kumu a pela me na haumana no ko lakou hooikaika e apo i na mea i ao ia.

 

            O ka moolelo o ka ahuhui euauelio o Oahu nei, a keia pule oe hoolaha aku.

            E HAAWI ana na keiki o ka manuawa Amerika he wahi nanea ma keia po Poaono, maloko o ka Hale Keaka Alii.

            O KE kaa ahi a ke Keiki Hopena, oia ke alanui hookahakaha a na Ewa o Wailuku e hoolailai ai me na aahu like.

            KE apono mai nei ka Elele Poakolu, he Eleele io no kona mau manao—Nawai no la e ole, he mamo na K.

             O KA manao o na nupepa, ua kaulua ia i keia pule, mamuli o ke kaawale ana aku o ka mea kakau ma kekahi wahi o ka mokupuni no kekahi mau la.

            UA noi ia mai makou e hoike aku i ka poe a pau i Aie aku i ka Halekuai o L Aseu e hookaa koke ae iaia me ke kaulua ole iloko o keia mau la.

            EIA ka manawa no na kamana i mea i ka uhau pili e loaa ai ka hana, ma ka hoike ana ae ia lakou i ka hale hou e kukuluia nei o ka Ahahui mele ma Alanui Kalepa.

            MA ka po Poaono aku nei i hala, ua kipehi aku la kekahi kolohe i ka puka aniani o kekahi hale kuai pake e ku nei ma ke kihi o na alanui Beritania me Ema. Ua pakele nae ke kolohe, ma o kona holo ana.

            HE lono kai hoikeia mai, he huakai nui o na kanaka kai maalo ae maluna o ke kaa ahi a Hopena o Kahului, a hekau nui iho la ma Puunene, ma ka la hanau o ke Kama Alii Kaiulani. Malia paha he hoomanao hauoli no ia pua.

            UA hoike la mai makou, ua kaahele aku na Keiki Puhi Ohe o ke Aupuni, iloko o keia wa hoomaha ia Oahu nei, no ka hoolawa ana i ko lakou mau inea kino ina na paia uliuli o na Koolau o kakou ae nei, a hala loa aku i ke Ehukai o lalo.

            KE hoolaukanaka mau ia nei ke Keena Kuokoa e ka poe makaikai i ke kii nani o Nelekona e kau nei, a mai ka Poakahi mai a hiki i keia la a makou e puka aku nei, o ka averiga o na makaikai i kela a me keia la, ma kahi o ke kaau a pulelo.

            I LANAI ke kolea a ka Elele Poakolu i kau ai i ke ahua, a apuhi ia iho la na kamaama o ka aina, kipaku ia aku la iloko o ke anu, a oi pono iho la ua kolea la oiai ua palahalaha ka umauma a ua ulu ka hulu. Pololei ka puana a ka moe, a owai la? Kuailo ia mai e Elele Poakolu.

            O KELA Pukiki e malama nei i ka hale hookipa iuka o Nuuanu, i hopuia ai no ka haawi waiona, ua hoopaha i ka Poaha nei no $500 a me $5 koina; kahi pono iho la ke pohue i ka lae o ka mea haihai kanawai.

            KUUNA OPIUMA.—Iloko o keia mau la iho nei, ua paa hou i ka hopu ia e Keoni Polapola kekahi poe pake puhi opiuma ma alanui Hotele. Ke maumaua mai nei ka hopu ia ana o ka poe puhi opiuma, ahea no la hoi ao kanaka ae a haalele aku ia mea ino. O keia ka lua o na kanaka e hooko pono nei i ke kanawai a makou e papahi mau aku nei i na mahalo ana maluna o laua.

            MA ka mokuahi o ka Hema i ku mai ai i ka pule i hala a niau aku la no ka Hikina loa, e kau aku ai kekahi o ko kakou poe kamaaina: Lunakanawai Makale. Waila me kana kaikamahine, Limaikaika wahine, P N Makee, Glade, ka Luna o ka Hotele Aupuni fyfe, Hopper me kana wahine o ka hale mahu ma Ainahou, Hyman me kana wahine, Arundel, Oakford a me kekahi poe e ae.

            KE kaheaia aku nei oe e Kioula o Kamoiliili, Kahakalau o Kalihi, Albert G Trask o Kakaako, e hele mai oukou i ko makou nei Keena i ke awakea Poakahi e hiki mai ana; a ia oe hoi e T Hoomaha o Halehaku, e hoomanao i kau olelo ia makou a hoouna koke mai, a pela oe e S W D Kawaiulailiahi o Waihee, e liuliu oe no kou aie a hoouna mai, aole makou e kali hou nou.

            I KE Keena kalaiaina aku nei ke keiko William Tell kahi i ulaa ai i ka Buke Laikini o ke Aupuni a makou i ike ai no ka poe i loaa ole na Laikini hoehoe waapa a me ke ki ana i na manu, oiai, ua ikeia, he lehulehu wale o na waapa uapo e aolo ana i na ohua i pau ko lakou mau laikini, a pela me ka poe ki manu; nolaila, ua makaukau oia e hooko aku i ke kanawai maluna o ka poe hakihaki kanawai a pau o ia ano; a oiai hoi, e like me ko makou ano o ke kauleo mua aku, pela no makou e hoomoali mua’ku nei i lohe e na makamaka a hooko pono i ke kanawai. O keia hana a ka makai William Tell e noelo nei ma na hana a ke kanawai i papa ai me ka hooko ole ia nae, he hoeueu maikai keia ia kakou a pau e hooko pono i ka malama ana i ka maluhia. E uhaiia no auanei ka oihana au e W T e lawelawe la me ka maemae a me ka pololei.

            EO NO IA MAUI.—Ua puana mau ia keia mokupuni o kakou mamuli o kona lilo ana i hikimua no na hana mikiala a holomua iloko o ko kakou wahi aupuni, a he oiaio no ia mau puana ana, a ko Maui keiki e kaena mau nei, oiai, i ka pule i hala, ia makou i hoopuai aku ai i ka lehulehu no ke kii o ka mea nana i kau kanawai i na aie hae o ka moana (Nelekona), ua ninau ia mai makou e kekahi makamaka, oiai makou e wehe ana i ko makou keena hana penei: Ke kau nei anei ke kii o Nelekona ma ko oukou keena? Ae aku la makou, a noi mai la oia e kaunu a kui lima pu me kona nani—iaia e mahalo ana me ka haanui a me ka hene aka, puana ae la oia: “Ina paha o oe ke kii makana a ke Kuokoa o keia makahiki ae, nani wale ka mea maikai a’u e lia ai i ke ao, kauau aku hoi i ka po, kuwili pu i ka aumoe, pee poli ia hoi i ka wanaao, kui lima ia hoi i ke kakahiaka, a hoopio ia hoi i ke awakea. Oia ka makou e kaena nei, na JWN i hoau mua a eo no ia Maui.

 

           

 

,