Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 41, 9 October 1880 — Lumai ia Hawaii. [ARTICLE]

Lumai ia Hawaii.

U ke poo keia o kekahi kaiai manuo pono ole i hoea ae ika Poakolu nei. Owai keia mea e manaoneie "Luinai ia Hawaii?" Pono ole kona manao, aloha ole, lokoino. ; Heaha ko Hawaii hewa, e kau ai oia ma ke I poo o keua manao ka hae e welo ana me na huaolelo e " Lumai ia Hawaii." Ke hoao mai nei e hooili i ku hewa raalu|na o ke Kuokoa ma o ku inoa ]a o Paleka | rae he mea ia o Paieka ke Kuokoa. Aohe I hiki ia mau hana hoomakapo i ka lehulehu, Aoie e puni una. E nana kakou ike alakai hewa o keia kaiai manao. Ke kii aku nei i ke au o ka noho pegana ana o ko kakou aina i kumu hoohalike, a i kumu alakai no keia au maiamalania. 0 Kalaimoku ke Kuhina 0 Kamehameha. O Boki ke Kuhipuuone o 'Kamehaineha. Ae, peia no. Aka, oke ku« iana Kuhina i ke au ia Kamehaineha, aoie oia ke kuiana ī keia wa. oke Kuhikuhipuuone o ke aupuni pegana t aoie oia ke Ku. hma oke Aupuni Kumukanawai. Ai ka wa o ke Kuokoa i kamaiiio ai no ke Aupum 0 na Kamehameha, he mea maopopo, e oleioana ia no ke Aopum ī ike ia he aupuni. aole no ka wa piha pouli e like me na aupuni o Maikonisia; aka e kamailio ana no ke Aupum Kanawai, aohe no ka mea kanawai ole. Ama la ano, ua poioiei na oieio ake Kuokoa. Aoie io no i maa na Kamehame* ha i ka lawe ana mai i na kanaka maoli iloko ona Oihana Kuhina. Ahe hewa anei ia no ke kanaka Hawaii ? Aole ioa. (Ja hanohano ko kakou lahui a ua pomaikoi na mea a pau īloko o na hooponopono ana o na Kamehameha ike Aupuni. A pela makou e manaoiana nei no keia mua aku. Eia hou no kekahi alakai hewa o ka Eiele. Ua kamailio oia me he mea ia ua kukulu la na Oihana Aupuni no ka hoowaiwai ana i ka pono oihaoa* He manao naaupo ioa kein, i hiki oie i ka poe o Kawaapae ke apo. IKe i uiai nei kela : u Ua ilihune na Luna j Aupuni Hawau, & waiwai na haole." A eia hou oo "o kakou Hawaii, ua iwaho oka hale". Aoie oiaio o keia. Aole kakou i kipaku ii. Eia no kakou a pau ke { noho oluoiu nei m»hope o ko kakou Haie i Aupuni Hawaii. Aole mei i kipaku ia iwa. i ho. He inau wahi huaolelo iuo kai paki ia ;lo • la nei i kela mau la aku nei. Aohe nae 1 mta i eb«. oka waiwai, aoie ia he mea I loaa ole iloko oka oihana. Ma ka hou o |ka ili. ma ka luhi o ka 1010, ma ka hana 1 maa me ka miiama pouo, milaila ke alaaui | o ka waiwai, a aohe ma ka oihana Aupani. £ pooo e hoihoi hou k* Elek i kana mau '<j huaolelo awahua. 14 Luinii ia Hawaii," oiai aohe o»a»o. Ao ka makou e puanaae, E Ola o Hawaii. | B *tl ana paha ko makoo poe heluhelu ; ma at apaoa koamna e ike pono i ka manao ; o H kakou poe noow» e piii ana no ka Aba Kohina hou e noho nei, & e kamaiho iki makoo oo ia mea i keia wa. Ua paoe iho nei kekahi poe unku, e h#o* ; halihali im 60 kn hoonoho ole ia o kekahi I kaoaka maoli. a l»ao kaoaka paha, ma oa | oofeo Kuhma. Ma oa Uooa ana a makon |mf ka poe ooonoo a aloha koi i ko kakou I aina a mki iahoi, iwaeoa o oa Hawaii a ] Ime na haole. «a ioaa ia makou kekabi oau j 000000 i Uolaha ae <aa k« aoo iokahi iwaeoa o ka (km i ike i ke aoo o k« kakoo koia- ( m i iMia wa, Mt h« «n la. ua aoo like ae me oa ka* | aaa a Simooa K Kaai iioko o k* haj iawai makaaioaoa ma kaumakapih i ka ia j o S#fattmaha. E ike ao ko eaakoo poe moolelo oia halawa» ma kahi 1 kaawaU o

ik>ko o ke 10 o m Karaebataeha bope *bo aei a €#o!a. aole i niaa m i s» |r we ca4U i oa W»mira maoh ao ka o&ao* ; hioa. He oaio so ike «a n. Kaotebxoeh« !I\ a& ooho o LoU KamehamelA i liahma | Kaiii«iflB oo kekshi wa; a i ke aa is KaoeI hamkha V 8« ooho o N»fc«oieioa be Sob>oa W»ivrai. No ke tba k Ukou i kwe oai •ie ai i ksitftlcs moti oo k niio 9<)uBt kte*' kieoke Nolre »loh« ole «nei i ko likeo Uhoi ? Aoie, ok«, eo koiakoo iMii i Aul ine o* 000000 nttoto. >-Ca * A«pa*i ke hookeie t ia e ka~pG»-jjtwiwß, e iīke me k» pbao ok o ka moka ma oi* Uaa oke kapeoi ;ce oie 11 Noiaila. ea vrae iakoa i ka pee ooiau, a koikoi o k« ike. me ka waiho īko i ke Aopooi: iloko oko i&kou lima kabi e hoopooopooo] ai. Aoa ike ia ka pooo o ka iakoa mao ~ ' hana. oka wae ana i oa kaoaka makaa* ! kau i hilioai ia eka poe oaauao o ta*~*ina. : a ī paolele īa e o* aupemi noi o ka hoooa, a ; | haawi i ke Aupuoi iloko o na lima o ka poe ' 'o ia ano, na lakoa e hookele. oia io la Hawaii. oka wae ana ina lona kie- : kie o ke Aupuni raa ke ano o ka iii a heieheieoa paha, ma ka piii aikane a me ka noonoo ole ia o ko lakoa ano {nak«okaa a ku pono no hoi, 4ie haoa lokoino ia ia Hawaii; « he poino ka hopena o ka wae ia ! ana peia. Ua ike ko Hawaii nei poe makaa'inana. noonoo e noho nei ma Honoluiu i na pilikia 1 loohia ai ko kakou aina aloha, iloko • no mahina eloa i hala ae nei, mamuli oka hui : pu ana o ka hawawa me ke alakai hewa e 1 hookele ike Aupuni. Oa pilihua na manao ; o ka ike ole malalo o kealakai hewa. a ua j aneane haule kakou iloko o ka poino; a hiki i keia la, aole no i akaka loa ko kakou 1 puka maalahi loa mailoko aku ona upiki a ; oa mea alakui hewa. iNo keia kuoiu, ua ! manao ko kakou poe noonoo e noho nei, ua | kupono ka wae ana o ka Moi i keia mau Ku-! hina hou.a kali kakou i manawa e ikea na ! hana o keia mua aku. ! Eia no hoi kekahi. I keia wa, malulo o ; keia Aha Kuhma hou, aole ) hoonele ia ke i kanaka maoli i ka wahaoleio nana e kiai po-! ao i kona mau pomaikai. He keiki oiwi o Henele Kaaka no ke one Hawaii, he Hawaii 1 oiaio. He mau kanaka kupa o Mr Green a me Mr VValker no ke one Hawaii; ua loihi na makahiki o ka noho ana ia nei; ua nui ! na pono a me na kuleana e hoopaa ana ia ! laua iloko oka hipuu hookahi oka pono ! Hawaii. Aole i nele ka pono oke kanaka Hawaii i keia wa.