Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 36, 4 September 1880 — HEAHA KA PONO O MORENO? [ARTICLE]

HEAHA KA PONO O MORENO?

He nui ka pioloke o kanaka iloko o keia mau la i hala ae r.ei no keia malihini i hookiekieia i Kuhina, a mahope iho o na la ekolu ua hookuuin maiiokoaku o kaoihana. Ua ninau nui īa, heaha kona hewa ? Ua hooiuha wale ia na oleio hoopunipuni, no ka lili ka o na haole no kona hoonohoia i ka oihana aupuni, oia ka ke kumu o ko lakou kue ana ia Moreno. Aole lakou i lili, aka, ua ike pono lakou 1 na kumu e pono oie ai kona noho ana ma ka oihana luna aupuni. Koe wale no kahi poe haole kakaikahi e hoopilimeaai ana. A ua ike pu no hoi me kekahi o ko kakou poe naauao Hawaii. Aole no i puni na Hawaii a pau o kakou laia nei. No ka poe e noho nei malalo o ke kuhihewa makou e hoopuka nei i keia mau mea i ike poiio ia. 1. Ua hiki mai o \loreno i Honolulu nei iloko o keia mau mahina iho nei, maluna o kekahi mokuahi o Kina, na kekahi Hui Pake hooholo mokuahi; a ua hoolaha oia iaia iho oia ka ka Agena o ua Hui nei. Aole nae pela ka oiaio. Ua hoopunipum ia kakou. Eia a mahope īho nei ua ike ia o kekahi o ko kakou poe Pake kaiepa ka Agena o ua Hui hooholo mokuahi nei o Kina. ina o ka hoopunipuni ia kakou, oia kana hnna mua ma Hawaii nei, he mea pono anei nona ke hookiekie ia ī Kuhina no ko kakou aupuni ? Aole anei he mea hoohilahila ia no kakou imua o na maka o ko na aina e ? 2. Ua oieio maopopo mai o Moreno imua 0 ko makou alo. aohe ona wahi mea a makemake iki i ke Aupuni Hawaii; aohe ona noonoo no keia Aupuni; uka. o kona ake nui hookihi e loaa aku ka miliona dala o kana uwea te!egarapa, alaila, e huli hoi oia no llalia, a ma kona aina ponoi e hoohala ai 1 ke koena o na la. Pehea, e pono ana anei o Hawaii i ka poe o ia ano ? 3. O oa Uwelawe ana a Moreno me oa hoa o ka Ahaolelo i luea e holo pono ai kona mau manao, he hana malu iloko o ka poeleefe. Aobe oia i hana ma ke akea a ma ka ma|ama)ama me he kanaka hoopono la. Aia iloko o na U hope o keia Kau Ahaolelo iho nei, ma kekahi po, iloko o keknhi hale o keia kolaoakauhale, oa akoaleoa ae la keka> hi hape o na Luoamakaainana ma ia wahi, a e kuka nui an» lakou no kekahi haoa; ha kanaka ano koikoi pu kekahi me lakou; me he mea la o ko lakou poo ia. Kahea ae la keia poe Lunamakaaioaoa me na leo wahau ; " E, e iho mai ka mea a Moreoo! E, e iho mai ka mea a Moreno !* Pane aku la ke kaoaka koikoi: '• Ua makau paha oukou o loaa aka, mai hopohopo ookoo; aia a ku rriai ka mokoahi o Kioa e loaa aoa oo." Ma keia mau mea ua ike ia ua laweia ka looa o Mopeoo a oa hoopili ta iloko o oi hana o ka pouli. & nooaoo oui kakou no keia «aea. E akaheie hoi kakou ma ka hoohoi an» i ka inoa aala o ko kakou Hawaii me na hana kohu ole a ka pouli. 4. Aole i hilioai nui ia o Moieao « ka poe naauao a me ka poe maikai iwaeoa o ka

koo. Ok* mea i hihaai om ole ia eka poe ; naauao o kek#h» aioi, aohe h»ki pono iaia I be alakai ana ika lehuiehu oa* aina ta, he mea maopopo ioa i*. Me he mea l* a« ike pahs b Moi i keia ota mea a p3(i, a oia palui ke koma o kona hookuu ana i ua Kahma oeī roe ka oluoiu. He haaa ao hoi ia i mahaio la e ks poe oiauao a i makee ia boi no ka pono mao o Hawaii,