Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 28, 10 July 1880 — Hon. A. Kalauli. [ARTICLE]

Hon. A. Kalauli.

U kc kioaka nona ka īooa c k»u ae fa | matua«, he boa ?a no iieia kau Ab»eleb, » | aa make ifoko o ka mabma o luoe i h»it i aku oei. Da koho ia ci« ī Laoimakaaio»»; :oano ka ap»na o Kia, Hawaii. He boabaoao oia qo ka eka!es)a oii> Kawaiahao oo j *keksbim»u makahiki, mamua nae o kooa ; « make aoa oa kaawale oia mai ka ekalesia j j«kn oo kekahi ioaa makahiki. Onr»u kooa , kaho, ka i ike a ki&i iaīa no na makahiki 1 fae omikamamaha, a ke manao nei aa e ka- | kaa i kahi msu mea a'a i ike pooo ai īioko 1 o kona mooieio, oo ka hoomalamalama aoa 1 a no ka pono o ka poe e oh nei. Ua heiemai o Kaiauii mai Molokai mai me kana w*b»ne o Emeiia, a noho i Honolola nei. He ao kola kana hana, aua hooooho ia oia i kamukoia no ke kuia aupuni ma Kawaiahao; na kana wahine na Emeha ; iao ke kuia kaikamahine ma ia \rahi. He | mau kumu laaa ī mahalo ia ma ka oihana ao, U(i aloha nui īa e na haumaoa; ua holopono no hoi ko Uua ir.au haumani imua mu ka imi naauao. Hlko o na haoa a paa 0 ka ekalesis o Kawaiahao, ua laweiawe pu j laua (ne na hoaaioha o ka Pono, a ua ikea ; no ko laua maiamaiama. He mau mak»hiki ko Kalauh iaweUwe ana ī kn hana ao kula, a w»iho aku ia i ka oihan-i me ka maikni. Ua makemake oia e hap.ii i ka oihann io:o, ua hoomakaukau oia iaia iho tna ka huii ana i na kanawai; a i ka wa i nieniele ia ai jmua o na iunak-«na-wai kiekie.ua ike ia kona makaukau. Ua hai mai kekahi o n > iunakanawai kiekie ii'u i ka mahalo ia o na pane a Kaiauli i pane'i, no na ninau pili kanawai ihaawia ia aku imua ona. Aia mahope iho o ko Kaiauli hoomaka ana e lawelawe i ka oihana loio, o ka wa no ia i ano eai kona kulana. Waiho mai ia oia ī na hana o ke Kula Sabati, a me na hui mau ana me na hoa lawe hana o Kawaiahao. He poe okoa na hoa hele ame na hoa iuana oia mau la. Aole nae oia ī haalele i ka hoolauna ana mai me ka mea e kakau nei ī keia monno, me ka hoike mau mai i kona oloha. Aole no hoi e poina koke ana ia'u kona holo ana mni i ko'u hale e imi i maluhia nona iho. oka la no ia i iuku ia ai na lunamakaainana mahope iho o ke koho ana ika Moi. Maaio aku la o Kalauli a me Kawainui imua o ke alo o ka puuiu kannka nui e hoopuni ana i ka hale ahaoleio, a ua kooimka mua iho ka pepehi ana i na lunamakaainana. Ika ike ana mai o kahi poe ia laua nei, pane ae la kekahi mea me ka leo huhu: "Oiaua nei no kekahi," Lele mai la kekahi poe e alu; o ko laua nei holo no ia a komo i ko'u pa ma Kawaiahao, a malaila kahi i hoonalowale ai a napoo ka la, a hoi aku ia me ka maalahi. Iloko o keia mau makahiki koke iho nei ho, ua hookohu 'ialauli i iunakanawai apana no Kau, Hawaii. Ua hoomaka mua aku kona inu liiiii una i na waiona; a ua manao iana au a me kona poe nnkamaka oiaio, i na e louu iaia ka hana ma keUahi apana kuaaina, he mea ia e pakele ai oia i na hoowalewale he lehulehu wale o ka inu rami ma Honoiulu. Aka, ua poho ka manao lanß. Ma ka makohiki 1579 i hala ae nei, ua mare oia ine kana wahine hou, a ua loaa hou ka manao lana i kona poe hoaaloha e waiho huu aku ana oia i ka wai ona, a e hookonaka hou una. no ka mea, ma kona ano inaoli, he kanaka maikai o Kalauli, ! e naauao, he malamalama, a he akamai a me ka noii ma ka noonoo ana, aka, ma keia mea hookahi he naaopo. A ua poho hou ka manao lana o kona poe hoaaioha. Ua kaulann, a ua tke na lehulehu i ka moolelo o ke kaheawai ana o na waiona a me ka oria hilahila wale o kahi poe luna aupuni o Kau. Ke olelo mai nei ka poe i ike, o ka ona a me na haua uhauha lapuwale, om no kahi mea e hikiwawe ai ke:a ano inai i make'i o Kalauli, he mai e pili ana i ka puuwai. Aioha wale oe e kuu keiki, e Kalauli! E helelei ana kuu waimaka walohia nou, ke keiki n'u i aloha ai, a i hilmai ai me ka manaolana e loihi nna kou mau la, me ka piha Iki hnnohano. Auweoe, e kuu keiki! Auwe hoi au kou makua, naoa oe i kiai, a i ao aku, a i kii okoa aku ma ka lima e kauo mai loko ae o ka wiliau o ka waiona e luku nei ina lehulehu o kou koko ponoi. Ua kakau au i keia mau olelo no kuu aloha i na keikikane i koe o ka lahui Hawaii, a ke kahea aku nei au i ke koena i koe, me kuu leo waiohia mai Hawaii a hiki i Kauai, e hoi mai kakou iluna o ke kahua e ola ai, e haalele aku i kela pahele o ka make, oia ka waiona. E hookanaka makua oe eke keiki | Hawaii. A mai hiawi aku i kou ikaika a j S me kou ola i ka mea lipuwule. | Paleka. Kawaiahao, iulai 4, ISSO. »