Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 26, 26 June 1880 — MOOLELO O KA Ahaolelo Kau Kanawai o 1880. [ARTICLE]

MOOLELO O KA Ahaolelo Kau Kanawai o 1880.

LA BANA 38 I<id« 18» 1880. HtU«r»i ki H»te e iike me k* raiu. i Na Ouu) Hooholo xe na Bila. Mti « lUio» be olelo hooholo e noi »m i $9,000 oo wehe tn» i ilinoi n«i Wtt* l«lra ika, holo pololei • kokoke me Htle WkleAtM m«UiU «ko t hiki i ke aUoui o Wtibee. W«ihoit ike koaiite wte o kt Httwuit o o« «Uoui i meoa «Uhaki o ke iupoal Mti ke KuhiM «ti«rat oo k» wt mttt he hel«tbeiit ktotwai e Uikioi it nt Htle kuii to Ptttt, ktpte it at RoU t helahelu tlat Ukt btlt at ke poo. Ot tmoobttt e ktk*u poepoe t heluhelu tkoia ī kt Poaloa. Mtl fct Kuht&t «rat«rtt he hooltht ktot* «rti 9 m tnt int uku o nt Pttltkt mt ke t«t o Wtiluko. Mt«ī, t mt Hilo Ht«ttt. | Ktp««» m HuU t helohelo aat » kt biU. Wtthot* me at Rala. *

Mai a Kahuiu heh&oUha kanawai: l.loa mai ke kauwa haoa e heio ia no kona maa U. 2, he biia e h6opau ai i ka pauku 1 o ke kanawai e hoololi ana i ke kanawai auhau hoioholona. Kapae ia na ruio a De!uhelu muaia na bila ma na poo. Waihoia ma na Kula. Msi ka Loio Kuhina mai ma ke kapae ia ana o na Kula ua heluhelu mua īa ke kanawai e hooponopono ai i na auhau kuloko, kauohaia e pai. Mai a Aholo no ka wa mua he mau heluhelu kanawai: 1, Kanawai e hoomaopopo ai i ka mookuauhau o nt 'lii. 2, Kanawai e poni ai i na alii o Hawaii nei. Waihoia ma na Rula. Mai a Hanuna he olelo hooholo e noi ana ;ī na biia no ka auhau alanui me ka auhau ; holeholona, e waiho nei ma ka pipa oia ke* i kahi hana o ka ia apopo, haule. Hoolaha mni ka Loio Kuhina e Uwe mai ana oia i keia mau bi!a. 1, Bila Kanawai e hooponopono ai i ke kuai ana i na waiona. 2, Bila e hooponopono ana i ka hana ana i o na PaUpala Kauoha. 3, Bila e kauoha nna e kope ia na pala* pala Hoohui o na Hui. ! 4, Bila e hooponopono &na ina Hui ona ' aina e, e lawelawe ana maanei. Hoolaha mai ke Kuhina Kalaiaina i keia | mau bila: 1, he bila e hoohoihoi ana ina | laina Mokuahi mawaena o onei me Kapalakiko. 2, he bila e hoololi ana i ka mokuna 39 e hoopau ana i ka eihana kaua. | Hapai mai ka Peresidena, e noonoo ia ka lia hanau o Kamehameha 111 oia kekahi o j na la kulaia aupuni, haule. Mai a Hoapili he hoolaha kanawai e pili ; ana i ka hookuu wole aku i na waiwai eka* ; iesia me ka auhau ole i na dute, e komo ana ; mai na aina e mai. I Mai a Pilipo he olelo hooholo e k ohoia i ! komite wae no kekahi mau palapala hoopii, ia e hookomo ia ma ka bila haawina 'maiaio |o ke poo ona haawina huikau. Hooholoia, i Pilipo, Kuhina waiwai, Kuhina o na aina e. j Kimo Pelekane, Kalua. Na Hana 0 KA La. Noonoo ia ka BiU Haawina imua o ke ' komite o ka Hale, Nahaku ma ka noho, | Wih ana i mau luawai ma na aina i raa- ' naoia he w ( iiwai ke aupuni. $10,000. , Hoomaemne ia Kamaki kula 2500, hooho-

loia. Waihona Buke Aupuni 500, hooholoia. Na Bila Haawina. | Uku hoohmalima o ka pa ma ke alo o AliioUni Hale a hiki i Manki 31, 1882 ; $200. Uku hoohmalima o Aienui 720. Oku hoolimaiima i kaahope o ka Pa aapuni o Koholaloa. 650. Uku hoohmaiima ! o ka Fa aupuni ma Koholaloa no na makai hiki elua e pau ana i Maraki 31 ISS2, 400. Na lilo maUlo o ke Kanawai e waiho aku i na PalapoU Palena Aina ma ke Keena Ka- | iaiaina 200. Na lilo koho Balota, $500. Kukuiu ana i ; haie hoioi lole. a hooiimaiima ia ma ka oi- | hana o ka Papa Ola, 7,500. I Na iuh;\u aianui e hooliloia ma na apana ī ohi auhau kahi i ohiia'mai ai, 70,000. Oihana Waiwai. ■ Uku Kuhina, $10,000. Uku Lona Bake j Heio, 6,000. Uku Luna Dute Nui, 7,000. ■ Uku Hope Luna Dute, 4,000. No ke Kiai Oihana me awa, 3,000. Uku Kakauolelo ■ Buke Heiu 1. 3,600. Uku Kakauolelo Bu|ke Heiu 2, 2.400. Uku Luna Hale Papaa, ' 2.400. Uku kokua kiai ma Honoiulu me na ! awa eae 8,000. Uku Luoa Dute ma Ka> waihae, 300. Uku Luna Dute ma Kahuiui, 2,000. Uku Lun* kiaiawa o Kahulai 1.600. Uku Luna Date ma Keaiakekna, 100. Uku Lona Duteo K010a,200. Uku malama : Hale Paapaa Mokuahi, 2,400. Uka Haie Aiia mahu, 4SO. Uku o ka Klele 600. KeU me keia lilo Dute, 2,500. Waapa Hale Dute, 1,000. Uku o na Luna Helu, 20,000, Uku ona Luna Auhau, 18,000. Uku o na Papa Hoopii Auhau, 1,000. Aie aapam e uku ia ana, 80,700- Uku panee aie aopn* ni, 78.000. Dala Haiemai (oa loaa I maoao ia), 12,000. Keln me keia lilo Oihana Wai* wai, 2,000. Ke Pai me ka hoolako aaa i na dala pepa, 1500. Na Hao Hoailona me na Hoailoaa Pai, 1,000. Na Pahu hao o ka Oihana Waiwai, 25.000. Na Medaia ilio. 600. Kokua ona L*ina moku maho o oa | aioa e, 2,400. OIBASA LOIO Kuhoia. Uka Kuhina. 10.000. Uko Kakaoolelo, ; 4,000. Uka o ka iiamako, 7000. Oka Ma kai noi o Hawaii 4.000. Oko Hakai oai o Maui, 4,000. Oko Makai aot o Kaoai, 9000. Uko kakaaoleio Makai naī o Hawaii, 1,000. Uko Kakaooielo Hakai aai o Maai, 1,000. Uko o m Makai o Hawai», 29000. Uka o ? na Makai o Maai, 14,000. Uka o aa Makai o Oaha 60,000. Uio o na Makai o Kaoai, ' 672. Hopa aot i oa Uwehahi, 8,000. La Raxi 39 Poaoao laoa 18,1880. Halawai ka halo a like mo ka mao. 1 Rom Komxt:.

Maī ke tComite hooponopoao bila Ktntirmi na hoopoaopooo l«koQ 7 mto bilt ktot«rti t ua mtkt<ikft!i uo kt waiho tot mai. ālai ke Komite Wae mai i kohoia no ko ' 000000 aaa i na Daia o ka Oihaoa Hoooaa- ; oao i oalowaie mt ka iima o ka Laoaknla o j ka tpaoa o Kaa e ooī aot e huikaiaia ka ! LuoakuU t me kooa mta hope no ia maa dala. Mahope oka hoopaapaa loihi ana ot •ponoia ke hoike a ke komite. Hoopanee t Poakihi bort 10 tm. j La hana 40 Poakahi laoe 21 1880, Haiawai ka Haie e hke me ka mta. Na Palapala Hoopu. Na Kalua mai Wailuko mai: 1, i $5,000 no ke aiaoui mai Wailaku a Waihee. 2« he hooioii e pili ani i ke kanawai o na Luna Hooiaio Paiapala kepa. 3, e hooioihi bou aku i ke aianui mai Waikapu t Maalaea Waihoia ī ke komite kopono. Hoike Komite. Mai ke koraite wae o na hoopii a oa Pake e piU aoa i ka ae ia'ku o oa Kauka pake e lapeau ina pake, ua manao kou komile e apono aku i keia noi mai na pake mai. Apoooia ka hoike, a waihoia ma na rula. Mai ke komite wae o ka oihana makai e noi aoa e koho aku ka Moi i Komisioa alii, 1 5 Uia, na lakou e noonoo a e hooko no ka oihaoa makai. Waihoia ka hoike a ke komite nnua o ke komite o ka Haie 1 ka Poaha. Ma ke kapae ana o na rula he pakui i ka hoike a ke komite Hoonaauao no na palapaia hoopii iehulehu e pili ana i na kuia ole lo Beritania, aponoia. Mai ke komite wae mai ona biia kanawai e pili ana ika maiama Ola mawaena ona paahana ma na aelike, a me ke oia o ka ohana; ua hooponopono ia me na hoololi, a nol mai e hoohoio ioa aku i na bila, waihoia ma na fiula. Hoomnha hora 12, halawai hou hora 1 pm. Na Olklo Hooholo me na fiILA. Maika Loio Kuhina no ka wa mua he heluhelu kanawai ma ke poo he kanawai e hoopoōopono ai i ke kuai ana o ka waiooa, kauOtiftia e pai. Na Hana O KA La. Komite ka Hale, Nahaku ma ka noho* Kokua no na Laina Mokuahi 2,400. Noi o Hanuna a me Aholo hoopanee loa. Ma ke noi, ua kahea ia na ae me ns hoole aponoia, he 14 ae e hoopanee ioa a he 24 t;ia ka hoole i ka hoopanee. Ma ke noi ua hoopauia kn hoike a ke komite a ua haiia'ku k-* Hale ua hooholoia ka haawina kokua i na Laina /nokumahu mai na aina e $2,400. Ma ke noi, ua hoopanee ka Hale apopo hor« 10 am. La Hana 41 Poalua June 22, 1880. Haiawai kn haie e like me ka mau. Na Palapala Hoopii Mat a Kaiua mai na haoie waiwai mai o Wailuku he hoopii e noi ana i $5,000 no ka hana ana i uwapo ma ke awa o Kahuiui a ī $5,000 mai na poe waiwai mai. Waihoia i ke Komite Wae o na uwapo a me na Alahaka. Mai a Kapena Loke he hoopii mai kekahi wahine mai (Mrs Swain) e noi ana e haawi ia aku kona maheie waiwai i kuai waie it*i e kona kaikunane ma ka la 17 o Feb 1847. Ma ke noi e haawi ia i ka Loio Kuhine. Hooioli mai ke Kuhina o na Aina e e waiho ia kekahi Komite Wae a o ka Loio Kuhina ka Lunahoomalu. Aponota. Komūe Loio Kuhina, Kuhina o na Aioa e, Kapena Loke, Keau, Hoapili Beka. Mai a Giendon mai Makawao mai he maa hoopii maUlo iho: 1. £ae ako ika Aie Miliona. 2. B hoemiia ka Aohao Kioo. 3. E hoopii ae i ka oku o na Kumo KuU i $1.00 00 ka ta. Waiho mai o Keau he hoopii e ooi ana e a« ia oa kaoaka Hawaii e ioo akea i ka wai oea. Mai a Kuapua mai Waime* mai he hoo* pii e noi ana e ae ia aku kt Aie Umi Milw ona a i mao miiiooa boo tko. Na Olelo Hooholo kk na Bila. Mai a Gibsoo mai he oieio hooholo bo ka mea o ka wehe ana o kekahi aia hoiomoku ma ke Kowa o Paoama a ma ka hoohui ana o keia Pae moku ma ka owea olek> me oa Aopeiai o ke au kahiko, o Asia, a me ke \ ao hoo t o Amenka, he kuma ia e kao akoa- I koa mai ai na looonoo ana i ke koiaaa aoo { noi a keia mau mokapaoi iloko ooa*»] kaua» a o ka i»io aoa aka aiaiak» o kekahi ] maoa e, he meo noi ia mawaeaa o oa aopaoi | e kuee «m o»k»ko oka Moaoa Pakipik». | No ka mea. he mea ku i ke Aloha Am* { ka imi aaa i na lr«ma pale i ke aoponi hoo-! haiki hoapiiikia waie e «la m%i aoa oolaila [ K hoohoioia—O ka maaao o keīa Afat* \ o!eb he aeo pooo e poloai aka ke Aopooi f ma o sa »aoa mhaoa ī pīii i oa mana noi a ( pao oke ao oei» aoka ot Soa aka oae Ini a»pabalika oo! o Amerika e hoi p? aa ka | at lokahi aoa eko paa maa ke ku kaawaie! o ke Aepoai Hiwoii

Mai a Kuapuu no ka w* mo» he heiuhelu kanawai e piii ana i ka hoopooopono ana i ka noho an.i ona hoaaina ne na konohikL Hoo'eia. Mai a Kauiakou he hoolaha kanawai e piii an» ' ka uku o ka Oihaoa Makai. Mai a S W Kaai he hoolaha kaoawai e pili ana i ka Laikioi ana i ka poe kaai i oa io Kamaoo; hauie. Mai & Hoapiii no ka wa he heluhelo kanawai. he kanawai e hoeuen ai i na oiha* na loaa kuloko oka aina. Ma ke noi a Ka« ioa ua kauoha la e pai. Mai ke Kuhina Kaiaiaina mai no ka wa mua he heiohelu kanawai e pili ana ina Uau make. Waihoia ma na RuU. Mai a Kunuiakea he oieio hoohoio e kauoha ana e koho la i komite wae n»na e imi a huii i na lilo o ka Oīhana koa, waihoia ma ka papa. Mai ka Loio Kuhina mai he heluhelu kanawai no ka wa mo& no oa kanawai e piii ana i ke kakau poepoe ana o na poe Hui ma ke Keena Kaiaīaina, 2. kanawai e piii ana i na Pai&paU Kauoha. 3, kanawai e pili ana ina Hui o na aina e. Ua waiho ia keia mau biia i ke komite kupono. Mai a Kuapuu he hooiaha kanawai e piii ana i ka malaina ana i ka ohana o ka poe i ioaa ina mat iepera. Ua heluhelu ia ka bila no ka wa mua. Waiho ia mt na Ruia. Mai ke'lii Bihopi he hoolaha kanawai e pili ana i mau PaUpala Sila nui no na aina kuia a kahua Hale kula i kuai ia e ka Papa Hoonaauao. Ua heluhelu ia ka bila no ka wa mua. Waihoia ma na Rula. Hoomaha hora 12. haiawai hora 1 pm. Hapaia na hana i kauoha ia. Na Hana O KA La. Ka noonoo ana i ke kanawai e hooloh ai i ka 41 o ke kamwiii karaima a me ka hoike a kn hnpanui o ke komite wae ma ka heiuhelu nlua ani. Noi o Kauiukou e ioa. Ma ke noi, ua kikauia na ae me n* hoole; he 17 ma ka hoopanee loa a he 21 ma ka houie. Ma ke noi ua k»uohni« e kakau poepoe a heluheiu akolu ia i ka Poaiua. Kamailio pupuahulu mai ka Loio Kuhina me ka pihoihoi aohe mea e uhai mai ana mahope ona; a ua noi pu mai e heluhelu akolu ia i eha puie mai keia la ako. Heluhelu alua o ke kanawai e hooloii ai i na pauku 527 a me ke Kanawai Kīvila me ka mokuna 10 o na kanawai o 1878Ma ke noi. u* hoopanee apopo hora 10 aro.