Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 26, 26 June 1880 — Halemai Lepera ma Kalawao. [ARTICLE]
Halemai Lepera ma Kalawao.
E£K KeoEo* :—AloAa oe. : He me» ano nui m mea e hoakaka aku! aoa mahlo iho no na mea e piii toa i ka | malama ana a ka Papa Ola t oa kmo ka j naka e ahu mokaki ana ma ka puehoaoa o | ka popiiikia. eie he mea la he ieo no ka ko- j pioai e haawi ana maluna iho o na ku«e po»! li kiekie ke ieha ae na maka. \ Na Lepera«—He elima wale oo ] hale iaau ī kukulu ia no na kino kanaka ma« waena o ke kanaliina kanaka i oi ako a emi mai i kekahi maoawa; a, he poe nawaltwa!i nae a ioaa oie ia"lakou na home kupono mawaho a me na mea nana e malama ia lakou i like me kekahi poe mai lepera e noho ana mawnho aku o keia mio haiemai. O Ke ano maoli nae o keia malama an» i keia poe i oleloia, aoie i manaoio ia ko lakou o!a o ka huawina i loaa ia lakou, no ka mea, ua oieloia it he mai o!a o!e keia," aka, he oia ioihi nae no na la loihi i iike ke oU ana me ka mea ' loaa ole i keia inaf, pela waie no ke ano o ka malamn ia nna. Mh koi i poe i hoakonkoa ia ma kahi hookahi, he nuhuahua na mea i hooiakoia na iakou ma ke ano o ka malama an», no ka mea, aie* inahuia na hooko poioiei a n a ona Ruia o ka Pupa nn kekahi ano; he mau hale auau, nn hale liilā a me ka hale kuke na mea e hoomaemae ponoia ni o ke ano o ka j noho ana. maia aoo hooniaem»e, he mau keiki na ka Pap» Oia, no ka mea, I uole o iakou hun uo na mea e noho ana maia aao, aka. nn n* mea a iikou i make* make ai aoie e ke.ikea ti Wo iakou make* make. koe n«* ke Kue an» nku ī na Kuia o ka P«pa Oi;». He mea nui nne keia e nana ia, no kH iiih.i, uu oleio ia he haiemai leper« kahi e noho ai na tepcra oia o Kalawao, Molokai. Ma ka maiaina ana i keia poe me na (laia mahuahua waie no e hiki ai ke inaiama ia ke ola a me na kmaka iawelawe ia lakou, no kH mea, :»o hai kahaka nr.e ka uku ia aku, a pela no a hiki i keia m*nawa. He mei ioihi waie no ia'u ke hoike papa aku i na hooiiio nna, no ka mea, ua hiki kela n me keia mei me na kuinu me he akioma la ke U'ha ae na muka. O keia uiau home i hoike ia maluna aoie he mau home i pauieie nui ia e ka lehulehu i like na haawina pilikia ine lakou, he mau home ia no ka poe home olo; a o kenahi; ke kau paiena ia na mea e pono ai, a o kekahi no hoi, aole i kupono ioa na haiemai e iike me na home o kekahi poe e noho nei, ma keia ano, he iioowahawahai» ia home e ka 1 iehuiehu. no ka mea ,be mahuahua na kuaiu i , ... , ■ *. e hoowahnwahaia ai on haiemai* Na mai Lepera masvaho.~He 600 aoi ka poe maw.iho e noho aei nia keia aoo, he m*o home ponoi na keia n me keia i kukuiu rae ko lakou dala poaoi. no ka «nea, aoio e hiki ke hoolawaia ko iakou makemake e hai mai, o kekahi poe, he hapa oka Papa Ola a me ka hapa o ka mea maī a pela waie aku
no. He mea hotoe maikai ko kekahi poe o keia ano eiike no me ka noho ana o kaaiua. Kf ano o ka malama ana.—iSs keU a me keia mea e maiama iaia iho e Uke roe ka biki t e malama ana ka piiikia i k» piliieiia a me na ano iike oia mea, aka, ina iw mea «okoa e nohoaiii «na ia mai lepem, na kona kokaa e iaweiawo mai toe ka maemae, a he j poe moe pu keia no ka nui o ke aloha, no ka j ra®a, "o ke aloha e hoopaa ana i ke oJa f aole hai e mokohia e na wai kahe." ; He okoa ioa ka m*Un)a ana i ko «raho poe a «ne ke kanu ia ana o na kmoo k* poe | make, no ka mea, e iike me ko iakoo maia* ] ma ana ia lakon iho pehi no ko iakou kano j i īa ana, o kekahi na ka poe e maiama aoa ia j j ia, a i oie ia, ma ka ftooitmahma o ka poe e j oia aoa maiioko mai • na waiwai o ka me* i j make, koe nae ka poe ohma • kekea e noho I pu ana* na lakou a huoa n* iwt o i | i ke ala, aka, aoie pt * »-* na haieimi i ote* | loia mamoa, m km Pap* Ob, ka hana ana, ī no ka mea, aa hoolimalima okoa ka P«p> I Ola ī kanaka oo la baa«. f Na Daia i hooi»Ioa —loa na hafta ki PaIpa Ok ®a ka makma i km poee »obo ana .mawahoe iike me ka poe oloko o na haie» j mai, aiaiia, hookah» U e ai ia ai kela poa j daia be •64,000, o ka pas oo p,- no ka mea. {oa nahaahom ka hoolilo aaa no ke ob o ka | poe oako, o» loa aku hoi ka lilo oo ka poehe | i«hoteho i hoike m mawaho. ( f M» keia inem.ke koho poblfi nei ka mea | kakao, oa mahoah%m oa d»h» t koii tsoa «kn ! ai ka f%tetklem o ka ftipa, i poo dab\oo j i laiNi ka atBi«i i koe, no km me»« oa I «naopopo iea.aole lawa k% Miwina «o oa
: tßii iepm ma Stlft«rao Bei. he $65,000, a peliea ti !m m keia ? bo $75 000 a oi» H- &ik(9r*wtf ao kt roa ka saM a«| t Q4 ksotih ro keia lahai mii me H noi o ka iss&x pe!» ka makaahu* e oa m«a i ». &e na*» hoo. r oibr «m!e ao k» hoike pc»f>* an* i a ke« hoohlo fmm e pih *sa no ke c!i ona mai oo [ I» g>€#» t iiip cic fci r,u: o ki maha p«I» k» aoi 4 ki holo. No k« kaaki.—H? leia i heo&eleia ; t k* Abokb M H ISTS i luiU, « ooaa b tnawta% h« 10,000; oo km u« ioibt M rs oka bq&o «ntle »ol* i hooikti>ks i* ke ka* ma e pihka ti keb lihou oi« hot ka lai po--8« i k«Qk« e ooko pa *i me oa mii lepen» ai oU x kmok» eob» &i ket« omii. [ *V*. mi fc» hcs«> sm e hoeko i ke b«oh» aiā Ahaolelo i b»Ja. ua loaa ke Iniika, •!* ;hoto Dr. N B. Ememn k a ht Lum Nui I oa* kekahi *so. Noi ka cifoli ok» Uhai a , ; pefc» ao « komo E«i ?N>ko ok* Mo», oio ka mtnsolto«, e p«o sna na hoolilo mafca*bo* j an* m* i* w«bi* 00 k* 1. o* laa» k* me« | (um e pkni 1 b (uibi « hobkiki &«i ktn !«* I hui e o»to to» ( oiioli pu &o boi me k» poe 1 : hoomilole ia 11» kieo 00 k» piUkii »»0 teo, • il», ma ka hoao ana me ka maoaok). ei» ki ; hana. ua hoka ka ovan«obīMi o k» Ah»oIeIo j IS7S i hahi, aole i ol» ka m*i lepeni. »ka. o I ea roai oiao ua ok 00 i» Dr. N. B. £merson. ! Dr» N. B. Bmerscu» Looa Xoi.~He ka- | nak» o!uolo maoli ken lona; a he hoike pa* i h» «0« m»i ia t 01 hana t haU » kooa : masoakane, o« oahalo nui n* mai !epera » I me k» poe no » pao no kana ro»Q h»o» »ka* , be!e. me he me» I* he haawio» la no !oa» !oa mat; ahe «loha (ahui 00 ka mea. 0» okali i na hoonaaoao ana a ke komo, Pomaikai keia lahui i ua pel» kekahi iooa e malama ai me ke ak%hete i ole e pilikia na mai » noi ka haooaele i kekahi manaw», »kt, 0 na anela wale 00 nte ka mea kioa oie i oleloia, » ina be kino anek i« e mth»lo loa aka ka mea nana e hoike nei keia, He hope lana.—He haole nui leper* kei». Mr. C. Strawn Woni inoa, he kinaka keia 1 psu!otc ia e ka Papi Ola » peia i hooili ia m«i ai taia keia hana; aka. ma ke koho ana me ka tke maka, he mau hana 1 hiki ke hili* nai ole ia no ka pono 0 k» lehulehu. no ka mea, he noi na han» e hoopilikia raai »i ina hoakanaka. Ma keia mea. ua pono ik» Pa« pa Ola e hoonoho hou i luna no keia lahui. Owau no me k» oiaio, j J. KuiUiUAiw* | Kahwao, Molokai. Mei U, 18S0.