Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 5, 31 January 1880 — Page 4
This text was transcribed by: | Haylee Visitacion |
This work is dedicated to: | Hawaiian |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA
@uokoa me ke Au Okoa
I HUHA
No ka Makahiki, $2 Eono Mahina, $1.
Dala Kuike ka Rula.
POAONO. IANUARI 31. 1880.
Easter Carol.
1
La laelae, ua puka mai. Halelaia.
La o Iesu i ola'i. Halelaia
Pau ka-u, ke kanikau;
Oli lea na naau.
La Oli lea na naau
La Oliao kamahao. Halelaia
2
Pau ka eha, ke kulou Halelaia.
Kau ka nani ma ke poo. Halelaia
Wehe ia ka lua pa'u,
Moku ae ke kaulahao
Ala Iesu ke Lii mau. Halelaia.
3
Make oe a ala no. Halelaia
Ole loa e make hoa, Halelaia.
E hoala ia makou
Komo mai iloko no.
Iesu, e ka kahu Ao. Halelaia.
4
Lama lani pa laelae, Halelaia.
Ahi aloha, hoomaemae, Halelaia
Kanu Ola, e Iesu,
Ai Akua a mau no,
Ae alii pu ae makou, Halelaia.
HAWAII
Haawina Kula Sabati
HELU 7. SABATI FEB. 15, 1880.
KUMUHANA
Ka olelo me ka manao. Pauku Baibala
Mat. 5,33-48
33 Ua lohe no hoi oukou i ka olelo ana mai i ka poe kahiko. Mai hoohiki wahahee oe; aka, e hooko aku oe no ka Haku i kau mea i hoohiki ai.
34 Eia hoi ka'u e olelo aku nei ia oukou. Mai hoohiki ino iki; aole i ka lani , no ka mea, o ko ke Akua nohoa@i ia:
35 Aole hoi i ka honua, no ka mea, o kona keehana wawae ia: aole hoi i Ierusalema, no ka mea, o ko ke Alii nui kulanakauhale ia.
36 Aole hoi oe e hoohiki ino i kou poo iho, no ka mea, aole e hiki ia oe ke hoolilo i kekahi oho i keokeo, aole hoi i eleele.
37 Penei oukou e olelo aku ai, o ka ae, he ae ia; o ka ole, he hoole ia : a o ka mea @ aku i keia, no ka ino mai ia.
38 @ Ua lohe oukou i ka olelo ana mai. He maka no ka maka, a he niho no ka niho:
39 Eia hoi ka'u e olelo aku nei ia oukou. Mai hoopai aku i ka ino ; a o ka mea nana e papai mai i kou papalina akau, e @ aku oe iaia i kekahi.
40 A o ka @ oe e kahihi wale aku ma ke kanawai, a e lawe i kou kapa komo, ho hou aku no hoi iaia i kou aahu.
41 O ka mea e koi mai ia oe e hele i hookahi mile, e hele pu me ia i elua.
42 O ka mea e noi mai ia oe, e haawi aku nana, a o ka mea e noi mai e lawe lilo ole i kau mea, mai kaii ae oe.
43 @ Ua lohe no oukou i ka olelo ana mai, E aloha aku oe i kou hoalauna, a e inaina aku hoi i koi enemi :
44 Eia hoi kaʻu e olelo aku nei ia oukou, E aloha aku i ko oukou poe enemi, e hoomaikai aku hoi i ka poe hoino mai ia oukou ; e hana lokomaikai aku hoi i ka poe inaina mai ia oukou ; e pule aku hoi no ka poe hoohewa wale mai ia oukou, a hana ino mai hoi ia oukou ;
45 I lilo ai oukou i poe keiki na ko oukou Makua i ka lani, nana no i hoopuka mai i kona la maluna o ka poe ino a me ka poe maikai, nana hoi i hooua mai maluna o ka poe pono a me ka poe pono ole.
46 A i aloha aku oukou i ka poe i aloha mai ia oukou, heaha la auanei ka uku e loaa mai ai ia oukou? Aole anei pela e hana nei ka poe lunaauhau?
47 Ina e uwe aku oukou i ko oukou poe hoahanau wale no, heaha la ko oukou mea e oi aku ai? Aole anei pela e hana nei ka poe lunaauhau?
48 E hemolele oukou, e like me ka hemolele o ko oukou Makua @loko o ka lani. Pauku Gula, p 48 hoopaanaau. Mele. "Hana no Iesu." Lei Alii p 52. Pule i hana mau kakou no Iesu.
Ka Wehewehe me ka Niau ana. Ke hoomau ia nei ka Iesu haiolelo ma ka mauna. Ma ka helu 6, ua hoahewa Iesu i ke ao hewa ana a ka poe kahiko, i ka hookekee ana i ke kanawai, a ua hai mai i ke ano io o ke kanawai no ka pepehi kanaka, no ka moekolohe, no ke oki ana i ka wahine @. Mat 5:21-32
Mat 5:33-37. No ka hoohiki ana.
P 33 "Mai hoohiki wahahee oe." Ke kanawai 9 ia. Pololei no ia. E hookoaku oe no ka Haku i kau mea i hoohiki ai. Pololei hoi ia. Kan 23:23. Aole Iesu i papa i ka hoohiki ana imua o na lunakauawai, a imua o na aha hookolokolo. Me he la, ua hoapono oia i kekahi hoohiki ana. Mat 26: 63,64. Pela hoi ke Akua, hoohiki oia ma kona ola iho. Heb 6:13. Pela hoi Paulo. Roma 9:1.
Na hoohiki aha a Iesu i papa mai ai?
P 34-36 He mau hoohiki ino keia a na Iudaio me na kanaka i hoopuka wale ai, a ke hoopuka wale ae nei no i keia wa. Oia hoi na hoohiki ma ka lani, ma ka honua, ma Ierusalema, ma ka poo, a pela aku. Ua manao ka poo i hoohiki ma ia mau mea, aole he mea nui ia mau hoohiki, aole i komo ka inoa o Iehova. Nolaila, aole i hewa ke hooko ole ia. Pela ko Iesu wehewehe ana i ke ano oia mau hoohiki? Komo no anei Iehova iloko? Ma ke aha i komo ai? Heaha ka lani? Heaha ka honua? Heaha Ierusalema? Heaha ke poo? Hiki ole ke aha i kekahi lauoho?
Pehea kekahi mau hoa hoohiki ino i lohe pinepine ia ma Hawaii nei, ma na alanui, ma na hale noho, hale kuai, ma na uapo, ma na moku; i hoopukaia e na haole, e na hapa haole, e na makua Hawaii? E na @ Hawaii e na keiki Hawaii. A eha loa ka pepeiao me ka naau o ka poe pono? God damn you, Go to the Devil, Go to Hell, By Jesus, by George, by God, by Gracious, Good Gracious. Aole au e ike hou aku ia oe a pulelehua, @ @. He mau hoohiki ino loa keia, i papa loa ia e Iesu. Pono ke hoopauia.
P 37 Heaha na hua pono ke ae, ke hoole? Ina he ae, e aha? Ina he hoole, e aha? Ke ano keia, mai hoohui me kou ae, me kou hoole i kekahi mau hua hoohiki ino me keia. E make koke au ke ae wahahee, ke hoole wahahee. E hoopai koke mai ke Akua o ka lani ke oiaio ole kau mau huaolelo, @. Na hoohiki wale keia imua o kekahi me kekahi, aole imua o na aha hookolokolo. Ina hoohui i ne hua hoohiki me kou ae, me kou hoole, heaha ia wahi a Iesu? No ke ino mai. No Satana mai. No ka manao ino mai. Me he la paha, he kanaka ino oe, he kanaka hoopunipuni. Nana hoi, Iak 5:12.
P 38-42 He maka no ka maka, @. Pela ke kanawai ma Puk 21:24, 25. Oihk 24:20. Mahea ka hewa o ka poe kahiko? Eia, ua lawe ke kanaka i ke kanawai ma kona lima iho. Ina poalo kekahi i kona maka, e poalo oia i kona maka me ka hoopii ole i ka aha hookolokolo. Pela ka niho ke kui ia e ke hoa a hemo, e kui aku i ka niho o ke hoa, @. Papa nae Iesu ia hoopai ana. Mai hoopai oe i ke ino. Mai hoihoi i ke ino no ke ino. Mai wikiwiki e hoopii i ka aha hookolokolo. Hiki paha ke hoopau, ke hoolaulea mawaho. E akahele. Ina papai kekahi ma kou papalina akau, e aha oe? Mai papai aku oe, aka, e haliu i ke aha? Malia paha o keia akahele, keia haliu ana i ka papalina hema e papaiia, he mea ia e mihi ai ka mea i papai mai ia oe ma ka papalina akau.
Pehea ke kahihi wale ia oe imua o ka aha hookolokoio, a hoopai ia oe a lawe ia kou kapa komo, oia hoi ka lole maloko e pili ana i ke kino? Alia oe e wikiwiki e hoopii i ka aha kiekie ae i hoihoi ia kou kapa komo. E aho paha e ae e lawe kou enemi i ke aha? Ka aahu, oia ke lole mawaho, ke kuka,ke koloka. Malia paha, ka mea ia e pau ai ka huhu o kou enemi, a e hoihoi ia mai ai kou kapa komo. Nana Roma 12: 17-20. I Kor 6:7 I Tes 5:15 I Pet 3:9.
P 41 Pehea oe ke koi mai kekahi e hele me ia i hookahi @ @ @ @ @ alanui, e lawe paha i ka ukana, he mea wikiwiki paha, he hana aupuni, he hana ekalesia paha? Pono anei ke kanalua, ke ninau, heaha ka uku, he pilikia koʻu, ua eha ko'u lio, ua mai kaʻu keiki, a pela aku? Me ia paha kekahi poe. Aka, pehea ka pono? E ae no e hele aole i hookahi wale no mile, aka, i elua, in a he mea ia e pono ai kou hoa. E noho makaukau e kokua i ka poe pilikia.
P 42 Heaha ke kauoha! E haawi pono ane. Aole haawi wale me ka nana ole, a ninau ole i ke ano o ka mea e noi mai ana. Ina he mea kupono, he kanaka pilikia io, @ e haawi aku nana. Ina he mea ilihune, hiki ole ke hoihoi mai i ka mea i noi ia, e haawi wale aku no iaia.
P 43 Heaha ke kanawai io? E aloha, @. Oihk 19:18. Heaha kai hoopilikia e ka poe kahiko?
P 44, 45 Heaha ka Iesu olelo? E aha i na enemi? E aha i ka poe hoino mai? E aha i ka poe inaina mai? E pule nowai? I lilo oukou i poe keiki nawai? Nana i aha i kona la? A hooua nini maluna owai? Nana Roma 12:14, 20. I Kor 4:12, 13. I Pet 2:23.
P 46-48 He mea mau, o ke aloha ana aku i ka poe aloha mai, a e uwe aku i na hoahanau mawaena o ka poe hewa o na aina e, o na lunaauhau. He aha ko lakou uku? Mahaloia paha kekahi e kekahi ma keia no. Aohe uku ma kela ao. A in a pela na haumana a Iesu, i aloha i ka poe i aloha mai, hana maikai aku i ka poe i hana maikai mai, aole i ka poe e ae, i na malihini, i na enemi, he aha ka uku? Aole uku, he nele, he make mau loa ma kela ao. Mat. 25;41-46.
Nolaila, e aha oukou, kauoha a Iesu? E hemolele, e hoohalike me ka makua Oihana 19:2. Aloha ke Akua a hana maikai i na kanaka a pau, i ka pono, i ka poe hewa, ahonui. Aole wikiwiki e hoopai. E hemolele, e maemae kakou me ke Akua e maemae ko waho, ko loko i hiki ke noho pu me ke Akua ma ka lani.
Mele. "Mai huli hope." Lei Alii. p 54.
Pule i hele mau aku @, i hemolele hoi, @.
Haawina no Feb. 22, Mat. 61-13.
KaHoike lubile,
Ma Imiola, Waimea, Hawaii, ma ka la i o Ianuari 1880, ua malama ia na hana e like me ka hoolaha e ana ma na Nupepa Hawaii, pela no ka hooka ana. Aole nae i pau loa na hana, no ka pokole o ka manawa. A he mai mea kekahi i hoolaha ole ia mamua.
I Ua akoakoa na Kula Sabati 7; na hapa i hiki mai, Kohala Akau, Komohana, Hema, Waimea, Hamakua Hikina, Waena Komohana mawaho o ka Halehookolokolo, a kai a huakai me na hae 7, a me na mea hookani no Kohala Akau, a no Waipio mai, a hiki i ka luakini, a komo iloko a hoonoho ia. Ua piha loa o Imiola a hu iwaho.
2 Ku no ua kula a pau, a mele like i ke male i hakuia no ka hui ana.
Haoli! e hauoli! Na Kela Sabati; Na kula hui ana Ala ka Hoike nei, @.
3 Ku no ka makoa L. @, a wehwehe i ke ano o na hui ana mamua, me keia hui ana. He hui okoa keia, he hui loa ole, a oi aku oia i kona mahalo @ i na kula 7 no ko lakou hoolohe ana i @ leo kahea, a akoakoa mai ma Imiola nei no ka Hoike Kula Sabati lubile, me ka mahalo pu ana ia W. A. Mio, ke Kahukula Sabati nui o Hawaii Akau, no kona kokua i ka hooko ana.
4 Ka pule ana a Rev. M. Ruaea no Kaumakapili mai.
5 He mau mele elua, mele @, meleia e na kaikamahine no ke Kula Hanai o Kohala Akau mai.
Hui aloha Hapinuia, @. A he mele no ka hui Iubile i hakuia e J. W. Kaanana, a mele ia e @ Akau. he makahiki hui, hui, hui. He makahiki hui, He hui Iubile, @.
Mahope iho ua hookani ia na mea kani.
6 Ka hoike ana. Ma ka hoomaka ana, ku na kula a pau, a hai like pai i ka pauku gula, ma 2 Tim, 3;16. @, Hoike Hamakua Hikina ma ka mahele baibala I. ke Kanawai. A hiki i na kanawai he 10, ku na kula a pau, a pualu like mai i ka kanawai he 10. Ku hoi Waipo amele he mele kike kanawai. He mele okoa hoi ko Hamakua Hikina, me ka hookani pahu, manao paipai a pule.
7 Hoike Hamakua Waena ma ka mahele baibala II. Moolelo Baibala, me na mele, hookani pahu, manao paipai i pule.
8 Hoike Hamakua @ ma ka mahele baibala III mahele @. Ua makaukau keia kula e hoike ia ma na mahele baibala 7, a e kuhikuhi i na @ @, ma ka Palapala Aina Baibala. Hemele kahiko i ka halu ia e Waipio paha, no ka makua Laia na ka i mele ia me kekahi mele e ae ma Lei Alii, me ka hookani @ manao paipai, @.
9 Hoike Waimea ma ka @ 1V mahele kaula. Ma keia hoike ana, he mau mahele 3, Kula Sabati hui Kula aupuni, kula pokii malalo ae o Laiao wahine. Ua mele Waimea i na mele @ kokua ia e Mrs. H. Parker ma ka Ogan. Mele na kamalii i ko lakou mau mele. Ua makaukau Waimea e hoike ma na @ 7.
10 He mea hou, a @ ma ka pau ana o ko Waimea hoike, oi ka haawi ana o ke komite mai Oahu mai i ka makana Kula Sabati Hawaii ia L. Liana ka makua.
Rev. M. Kuaea, W. H. @, @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ iloko o na nupepa ke @ me ka nui o keia makana. He mau haolelo aloha a ke komite i ka haawi ana @ ia L. Laiana i ka makana, me ka inoa oia Kula Sabati nona mai ka makana iloko o kekahi pa huinaha i hoonani ia.
Lawe no ka makua, a @ uku me kekahi mau huaolelo e pili ana i ka mahalo nui i ke komite, a i na Kula Sabati i akuakoa ai iloko o Imiola ma kekahi hapa o ka makana. Nui na huaolelo pine. A he mele kekahi i mele ia e @ kaikamahine o ke Kula Hanai o Kohala @.
"Wahi mai iaʻu ka ho oʻu. A puni i ka Hae. Ka Have kuu lole @, Nona kuu make e, @.
Robina gula, mele 113.
Ua wahi ia ka makua i ka Have Hawaii i ka wa i himeni iaʻi ia mele @ @ @ ke mele ana, Olelo ka makua, @ @ haalele au i kuu aina hanau me kona. @ Hawaii kuu aina, ka Have Hawaii ua Have. Malalo ae o kona malu e @ au i kaʻu mau hana e pono ai na Ku Sabati Hawaii, na ekalesia Hawaii, ka @ Hawaii, a make au. A make ai @ @ @ kuu kino kupapau i ka Haw Hawaii kanupuia iloko o ka lua ma ka pa @ o Imiola."
A pau ke olelo pane a ka @ @ ka Bana, kani i kahi leo kuponopono.
11 Hoike Kohala Akau @ baibala V ka moolelo o Iesu. @ kau na kaikamahine o ke Kula @ olaila, e hai paanaau mai i na @ i na pauku gula o na Haawina a pae kula ia iloko o na makahiki 7. Ua @ hoi e hoike ia ma na mahele baibala a mele Kohala Akau i kekahi mele me kaookani ia o na mea kani, me ka manao @ a pule.
12 No ka hookahi a elua pahi @ lala no Kohala komohana, ua lilo ka @ ana ma ka mahele Baibala VI, no @ Luna olelo i na kula a pau, a pau na @. A lilo ke mele ana i kekahi kula e.
13 Hoike ia Kohala Hema ma @ baibala VIII na Episetole. Ua @ na ninau oia mahele i ka hai ia mai, @ kau no lakou ma na mahele a ae. @ lakou i kekahi mele e pili ana i ka @ a i ka Hoike Iubile.
No ka pokole o ka la a hiki ole papa i ka la, e, alia, mai wikiwiki e @ aole i pau na hana, na mele, na @ waho, na manao paipai, na mea @. Nolaila, ua mele ia kekahi mele a @ ke anaina Kula Sabati me ka pule.
14 Pau ka hookuuia paka na @ o Imiola, a kai huakai me na mea @ me na have e welo ana, a hiki i ka @ kolokolo kahi i hoomakaukau ia @ Kula Sabati. Malaila no i @ me ka hauoli nui. Malaila hoi i ku ai Kula Sabati, a himeni like ke mele aloha kuia no ka hookuu @.
Aloha e na kula nei, Na kula hui nei, Aloha no ka hoi ae, Aloha nui e, @.
Hoike Iubile o na Kula Sabati o Helani a me Kailua.
Ma ka Pahi nei oia ka la mua o keia makahiki 1880. Ua hui ae na Kula @ a i elua ko Kailua a me ko Helani no ka hoike ana ma ka Halepule ma Kahaluu e like me ka mea i hooholoia.
I ka hui ana na @ ka hele ana o ka huakai no ke kamoe ana a hiki i ka halepule. I ka manao ana a ka mea kakau i keia huakai, he mahalo ano e ehia kai ike ia. I ke komo ana o ka huakai iloko o ka Halepule, @ o ka @ pono ana o na @ o ka leo o na pahu a me na ohe, ua hoolai pono iho la ke anaina. Ua ku mai la ke kahu Kula Sabati o Helani iluna o ka awai. Ka mea i mahaloia J. G. Hoapili a hoakaaka mai la @, ua ili iho maluna oʻu ka hana i keia a e hike me ko oukou koho ana mai, mamuli hoi o ke kaawale ana aku o ko kakou Kahu ekalesia i Honolulu. Nolaila, eia iaʻu ka hana i keia ia. Hoomaka ia na hana himeni hui na Kula Sabati, ma ka himeni 598 pule o Keakea pau ia heluia ka nui o na haumana o na Kula S; pau ia, himeni hui hou na Kula S, ma ka Halelu 150, pule o Makanoanoa pau ia. Haiolelo J. G. Hoapili ke ano nui o kana haiolelo "He Haiolelo Iubile." Eia kana kumu manao. "E ikaika oukou aʻe koa hoi, imua aku a inu i ka wai Huali o ka muliwai aniani." Ua piha oloko o ka hale i ka mahalo i kana haiolelo paipai na lina a hehihehi na wawae i ka mea o ka nui o ka hauoli. Pauia himeni hui 948 pule o Ukumea, hoike na Kula Sabati o Kailua, ko lakou haawina kekahi mau ninau a ka Makua Laiana iloko o na mahele ehiku o ka hoike Iubile i hoolaha ia. Pau ke kula no Kailua pule o Meemii, hoike ke Kula Sabati o Helani, he mau ninau iloko o ka Baibala ko lakou, himeni hui na Kula Sabati, "Ea na koa o Iesu." Pule o T. N. Simeona, pauia, haiolelo o Makanoanoa "E aha ana oe e Hawaii?" himeni pakahi na papa kula, pauia, haiolelo o Keliikoa, pau kana, haiolele o Rev. Makaike o Kona waena, eia kana, "He ouli o ka manawa kou e Hawaii i keia wa," aole oe o Hawaii me keia hope, e nalo ana oe e Hawaii, nolaila, he ouli wale no kou e Hawaii i keia wa. (Pehea kou manao e ka mea heluhelu i kela manao o Rev Maikaike? He olelo wanana paha keia, a ke kanaka Hawaii iaia iho. He hoopulikia ana iaia iho) pau kana hoike mai ke Kahukula Sabati o Helani i ka nui o na haumana ma keia hoike ana. No Helani na Kumu 7, na Pokii kane 43, na Pokii wahine 44 @ 87, Opio kane 25, Opio wahine 44 @ 69 na Makua 94 huina pau 257 ko Helani; Kula o Kailua, na pokii a me na opio 28, na makua 16 huiia 44. I ka hui ana o na Kula Sabati a elua, ua hiki aku ka huina i ka 300 a oi.
@ @ @ o ka mea @ J. G. Hoapili, Himeni Hui "Hawaii Ponoi." Hookuu ia ka hana ma ka pau ana o ka pula a Rev Makaike, o ka pau ana no ia o no hana o ka lu. T N S IKEOLE.
HOLUALOA N KONA JAN 5 1880
Ke Keiki me ka Duke
He kanaka mahiai Beritania e hana ana ma kona kihapai. Ike aku la oia he poe ki pipi e holo maikaikai nana mawaho o kona pa mahiai. Ua kokoke o@o na mea ulu.
Aole ana makemake e komo ka poe ki pipi me ko lakou mau lio hehi ino ia na mea ulu. He wahi keiki kana. Kena aku la oia ia ia, e hele awiwi a puni i ka puka oia pa a noho a kiai, a aole loe e ae e komo kekahi poe iloko. Ka holo koke no ia o ua keiki nei a pani i ka puka a noho kiai.
Aole i emo a hoea ana ua poe ki pipi la, a kena ikaika i ke keiki e wehe i ka puka. Hoole nae ke keiki aole hiki iaʻu ke wehe i ka puka; ua papa mai kuu haku iaʻu mai wehe i ka puka no na mea a pau e noi ana i weheia.
Hoo@ lakou me ka haawi ana i ke dala. Hooweliweli hoi ia ia. Kupaa mae oia, aole loa e ae e wehe i ka puka. He mea nui a ano hanohano kekahi o lakou; ku oia a olelo, E kuu keiki, e like anei oe iaʻu Owau ka Huke Welinetona. Ina he kauoha kaʻu pono ke malamaia. Ke kauoha aku nei au ia oe, e wehe i ka puka i komo makou iloko.
Wehe ke keiki i kona papale, a ku imua o ka Lunakoa nui a ko Bertania a pau i mahalo nui ai, a pane wiwo ole, aole paha i makemake Ka Duke o Welinetona e hookuli au i ke kauoha a kuu haku. Aole hiki iaʻu ke wehe i keia puka ke ae ole mai kuu haku.
Ke wehe no ia o ka Duke i kona papale, a pane aku la, "Ke mahalo nei au i ke keiki i hiki ole ke hoomaimai ia, a hooweliweliia hoi e hana i ka mea pono ole. Ina he puali koa kaʻu me keia hiki iaʻu ke kaua a lanakila, aole maluna o Farani wale no, aka, maluna o ke ao nei apau."
Hoo ka Duke i kone lima iloko o ka pakeke a lawe i hapaha gula a haawi aku i ua keiki nei a kepa i kona lio a holo aku. A o ke keiki lawe oia i ka hapaha gula, a ku a hooho huro! huro! ua hana au i ka mea i hiki ole ia Napoliana ke hana ua kipaku aku au i ka Duke o @ mai keia wahi aku. S. S.
NA PAA MARE.-Ma Kuiaha, Maui, Aug 5, 1879 mare ia o Ninihua @ me Waelaapaku (w.
-Ma Halehaku, Maui, Aug. 15, 1879, mare ia o Palu (k) me Kamakani (w).
-Ma Kuiaha, Maui. Aug. 16, 1879, mare ia o Kuluaimakalani (k) me Keawakea (w).
-Ma Pulehu, Maui, Sept. 6, 1879, mare ia o Kuaea (k) me Lotalia (w).
-Ma Kuiaha, Maui, Dek. 23, 1879, mare ia o Ono (k) me Kekahuna (w).
-Ma ia wahi no, Iau. 1880, mare ia o Naiwi (k) me Kainakana, (w).
O keia mau paa mare a pau, na ka makua Rev. P. Keaupuni lakou i hoohui.
Ua Pono anei ko kakou Hookupu ana i ka waiwai NO KE AUPUNI o KA @?
Ua hoala ae nei au i ka ninau e kau nei ma ke poo o keia kukulu manao no keia ku ma : eia iloko o ka ekalesia kahi aʻu e noho kahu nei kekahi poe hoahanau i kue nui ia me na olelo hoino e kekhi poe o @ hoomana a ae. Ke olelo mai nei ua poe makamaka nei o na aoao e ae : "he hoomana pani dala ka oukou, e noi mau ana i na kokua; he nui loa ka luhi no ka hoopuku mau. O ka makou ka maikai loa aole lulu dala noho wale iho no he oluolu aole luhi." Pela a nui wale aku na olelo au i lohe ai e @ @ no @ hookupu ana a ka poe aloha i ka Haku. Ke manao nei au aole i nele ka loaa ana o keia haawina hoino hookahi iwaena o ka hoahanau o kekahi mau ekalesia e ae e ku nei ma ke kulana hookahi me keia ekalesia aʻu e noho nei. Nolaila e hoopuka ana au i keia manao ma ke akea i mea kokua a hooikaika no hoi ka manao o na hauinana a ka Haku ma na wahi a pau no na hana maikai.
Ua pono anei keia hoahewa ana o kahi poe makamaka i ko kakou lulu ana no ke aupuni o ka Haku? aole pono; he mea hilabila ke kue ana i ka hana maikai. Ua ao ia kakou iloko o ka Olelo a ke Akua, mai ka wa kahiko loa mai e hookupu aku me ko kakou mau wahi loaa no ka hoonani ana i kona inoa. Haawi aku la o Kaina i ka hua o ka honua a haawi hoi o Abela i ka hua o na holoholona; o kela a me akeia elike me ka mea i loaa ma kana hana iho. Ua kauoha ia no hoi ka lahui o Iseraela e hookupu i ka hapaumi o ko lakou mau loaa. A iloko mai nei o ke au o ke Kauohahou, ua maopopo no ke alakai nei ka Olelo ia kakou e haawi i kauwahi o na loaa no ke Aupuni o ke Akua. Wahi a Iesu : "E haawi aku i ka Kaisara ia Kaisara a i ka ke Akua hoi i ke Akua." Ua olelo no hoi o Paulo : "I ka la mua o ka hebedoma, e hoana e kela mea keia mea o oukou i kana iho, elike me kona hoopomaikai ia mai." Ina paha ilaila kekahi poe makamaka o kaou in a paha ua kaumaha loa lakou a pane okoa aku imua o ua Lunaolelo nei, "E Paulo e, he Akua puni dala kou aohe o kanainai o ka lulu pinepine; eia ka pono me makou, he noho wale iho no, aohe kokua."
Ina e hoopau ia na lulu ana no ka hooholo mua ana i ke Aupuni o ka Pono ma ka honua nei o ka huli hope no ia o ke au o ka manawa a uhi hou mai ka pouli maluna o ke ao holookoa. E Hawaii Kristiano opio, e nana i kau mau hana. He nani maoli no! Aia o Maikonisia, me kona mau mokupuni he kinikini wale. Kou kihapai kawaho ua ai oe i ka hua a he nui wale aku koe, i hakalia wale no ia oe no kou kii ole e @. Eia kou mau ekalesia me na kahu, na kula, na luakini, ma ka aina hone nei; eia o Hoku Ao, ka manu au kai a ke aloha i ko na aina e; eia kou mau ahahui hoomalamalama a eia na kula hanai no kou poe kamalii a maluna ae o keia mau mea a pau ua puka ae kou inoa maikai me he have nani maemae la e welo ana iloko o na aheahe makani o ka lewa lani, a ua ikea aku e na aina e. Nohea mai keia mau hana a me keia nani nui? No na hookupu manawalea ana a ka poe pono i pakui pu ia mai me ka hana a me ka loko maikai piha o kou Haku a ola ai. A pehea e hoomau ia aku ai keia pono? Ma na hookupu manawalea no i huipu ia me ka hana a i pakui ia mai hoi me ia lokomaikai hookahi no.
Nolaila, era koʻu haina hope a pau ae. He hana maikai loa a he hana waiwai loa ka hookupu manawalea no ke Aupuni o ka Haku. Ua hewa na olelo hoohenehene i ka poe kokua. Auwe ka pe palau@, a kokua ole iloko o ka pa waina! He mahalo nui no ka poe e kokua ana i kau wahi hapa o na loaa no @ Aupuni nei o ka pono. Mai hopo no na @ ana, mai haalele i ka hana mai poina na lulu. E hoopaanaau na haumana o Kristo i kana olelo. "O oukou no ka paakai o ka honua; o oukou no ka malamalama o ke ao nei." Aole e pau ka hookupu, aole a pau ka hana, aole e pau ka pule a loaa aku ka pahuhopu mao a kuu ka luhi a lei ke karaunu ma ke alo o ka noho alii.
PALEKA
Kawaiahao, Jan. 26, 1880.
Leta a na Makamaka
- Ga ike makou i kau leta J. W. Maele, a ke hooko nei makou.
- Ke hoouna aku nei makou i kau kauoha pepa e Kawaiulailiahi.
- Eia mai kau kauoha ke hooko aku nei makou e E. Helekunihi.
- No ka hiki ole ia makou ke pai i kau manao holo @ e P. K. Kalaniehoa, oia i he nui loa o na manao oia ano e waiho nei ma ko makou lima me ke pai ole ia.
-Ua ike makou i kau leta e D. Kahaulelio a ua hoopololei ia.
- O kau e D. Palau, e hoouna mai i ke dala ia makou me ka leta.
E hooili mai i ke dala ia makou, a e loaa no ia oe e D. W. Kanui kau pepa.
- O kau e B. Kamipele, aia a hooili mai oe i ke dala, alaila, e loaa no ia oe kau pepa.
- Aole i loaa mai ia makou kau kope e E. Kekoa no ka moolelo o Miss Lucy Kekoa.
- Ua loaa mai ma ke keena nai kau mau dala elua e Bano Oopa no ke ola o ka pepa.
- E haawi i kau mau dala elua e J. N. Uahinui i ko makou luni ia Kikau , a e loaa no ia oe ka pepa.
- E hoouna mai oe e W. E. Kamae i kau mau dala maloko o ka leta, a e hooko ia kou makemake.
PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON!
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Mei
E LOAA AI NA
Papa Nouaiki
o kela a me keia ano
Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu ana i no Hale!
Na Pani Puka. Na Puka Aniani.
Na Olepelepe. Na Pou. Na O-a,
Na Papa Hele. Na Papa Ku.
A me na Papa Moe nui loa
NA PILI O KA HALE
O NA ANO A PAU.
Na Pepa Hoonani. Na Pena o na Wai a pau.
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,
Na Ami Puka. Na Ami Puka Aniani.
Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano, Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.
@
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI!
o na ano a pau loa.
NA BALAKI ANO NUI WALE
A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau a pili ana ma ka laua oihana NO KA
UKU @ LOA!
E like me ka e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na Makamaka!!
A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a me ka maikai! 845 tf
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA]
@ a he KOKUA ma ke KANAWAI @
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, in a paha ma Oahu nei a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o keia a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana in a aina ma ka ukupan@ haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwae a @ ka uku haahaa.
Keepa hana Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka @ @ @
KALE KULIKA
LUNA HOO@ PALAPALA KUAI
Molaki a me na palapala oia ano
LUNA HOOIAIO PALAPALA
Aelike mawaena o na Haku me na Kauwa
Luna Haawi Palapala Ae Mare
Ma ke kihi o ke alanui Moiwahine me Kaakumanu, kulanakauhale o Honolulu, ko Hawaii Pae Aina. 906 tf
C. C. Coleman.
Awara a he Mea Hana Mekini,
Kapili Kapuai Hao Lio
A ME KA
Hana ana i na Kaa Lio, @, Hale Hana ma Alanui Alii. e kokoke la i 905 ke Alanui Papa tf
CHRISTIAN GERTZ
Mea Hana Buti ME
KAMAA MAOLI!
Alanui Papa, makai e ke Keena o Lui & Dlekson
KE HAI AKU NEI OIA I NA MEA A PAU,
Ua hoi mai oia mai Kapalakiko mai,
Ilaila Oia i ohi kino mai nei i na @ nani a paa o kanu oihana, a ke waiho ia aku nei no ke kuai ana no na kumukuai o ka manawa
HE MAU WAIWAI PIHA O NA BUIT!
Na KAMAA HAAHAA a me na ano kamaa no na Lede. Na Buti, na Kamaa Haahaa a me na ano kamaa e ae a pau no na Keonimana.
NA BUTI & KAMAA HAAHA!
A ME NA ANO KAMAA E AE A PAU
NO NA KAMALII!
NA KAMAA O NA ANO HE NUI
O NA KAMAIKI OPIOPIO.
O nele mau mea a pau na hanala me ke akamai loa a me ka paa o na ano hoa loa, a ke hoola ia aku nei ia mau mea @ @ me ka mea i @ ia.
@ @ @ @ @ kaaoha mai ua Mokupuni a me ka @ au a me ka eleu. 848 @