Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 2, 10 Ianuali 1880 — Untitled [ARTICLE]

He mau pule pokole Wdle no koe, a e hoe* mai ana ka la koho bilota no na lunaomkaainana o keia kau Ahaolelo ae e hiki mai ana. ina e koho hemahema na makaaīoana o keiii aupuni i ko lakou poe wahaolelo ma ka hale kau kanawai, maluna owai ta ka hewa ? Ua lohe ia na ohumu ana a nui waie iloko o na makahiki i hala ae mahope, iwaena o na makaainana, no ka hemahemn o na lawelawe ana o kahi mau mta o ko lakoo poe lunamakaainana. Ua noonoo pono anei ko makou poe makamaka makaainaoa, aia maluna o lakou iho kekahi hapa o keia hemahema.no ko lakou koho ana i ka poe kupono ole ? Ma keia apana nui, noauao a waiwai no hoi o Honolulu, iloko o keia mau kau iho nei, ua haalele ia na kanaka koikoi o ka ike, ka noeau a me ka makaukau maoli no na hana o ka hale kau kanawai, a ua apoia aku la he poe ano kamalii, he poe i hiki ole maoli ke hana ) na hana e waiho ia mai imua o lakou. A aia a īke ia ka hemuhema, alaila, ohumu iho Ia ka poe nana i koho, a wikiwiki i ka hoahewa. Me he mea la, ua lilo keia hana nui o ke koho lonamakaainana i men paani wale no. O ka puni wale o na makaainana 1 na haiolelo a ka poe holo balota, oia kekahi kumu i waiwai ole ai ke koho ana i na lunamakaomana. E hele ana kekahi poe imua o ka lehulehu me na olelo hoopumpum loa; e olelo aku ana, ina e koho mai ia lakou, e hana ana penei, a penei ae, a pela aku; aka nae, ua ike mua ia aole no e hiki ke hana ia kela mau mea, ina e īho mai he aneln mai ka lani mai aole no e hiki ke hana ia; aka, ua puni aku la no kekahi |K>e 1 kela mau olelo pelo, a koho aku ia no na kona balota. He hilinai kuhihewa ana ia, a he waiwai o(e. Ua olelo kēkahi kanaka ma kekahi o ko kakou mau halepule, ma e koho ia oia a komo i ka ahaoleU, e kokoa ana oia e hana i kanawai e ne ana i na mea a pau e lapaau i ka poe mai pake, oiai aole ola i na kauka naauao. Wahi nc hoi a ua kanaka nei, " i keia wa ua kai ia ka poe mai i Molokai me he puaa la." O kian knnawai e lapaau nr mea rpau i na

mai pake, aole i ike ia; a o kana olelo ua hoohalike ia ka poe mai pake me na puaa, he oielo pelo ia i mea e hei ai na makamaka o ko knkou poe e noho la ma Kalawao. Aohe pono ke hilinai ia ka poe elike me ia ke ano ona kamailioana. He makehewn ke kohouna ia lakou. Ke ninau nei makou i ko makou poe heluhelu mai oao, aole anei 1 hiki mai ka wa kupono. e haalele ai na makaainana Hawaii i na ano kamalii i pau o ke koho baltfta ana l a e koho i kein kau ma ke ano he iahui ua , kanaka makua ? E koho ika poe i ike ia | ua ano kanaka makua ko lakou makaukau. A o ka poe <; holo balota nei, i ike la lakou ! iho nole io no i makaukau no īa kahua, aole : anei he oi ko lakou naauao ke unuhi eku ; lakou i ko lakou mau inoa, me ka hoole no lakou īho, eole e holo ? Aole anei ioi aku ka naauno o ka hana ana pela mamua o ka hoopaakiki ana e holo balota a hoohoka ia mai mahope ?