Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 2, 10 Ianuali 1880 — Na mea Hou o Waianae a me Ewa. [ARTICLE]

Na mea Hou o Waianae a me Ewa.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:— Oiai au i ka makani kaiaulu o Waianae no ka'u hana i hoouna ia mai ai e ko'u haku, a me ka pilikia o kn ohana o ko'u hoa, (kn'u wahine) nolailn, ua halawai au me na mea hou o na makani kaiaulu nei, a oia ka'u e hoouna aku nei na kou ahonui e hoike aku i kou mau makamaka puni mea hou. No ka Hale Wiliko. Ke kukulu ia nei keia hiile ma ke ano paa a maikai, oia hoi, he hao wale no na mea a pau, koe ka pupa hele, a he ku i ka nani ke nana aku. O na paipu hoi keia e moe lakee ana ma na wahi a pau o ka hale, a o na mea nana e hoonee na mea hana, oia ka enginja a me ka f]y wheel he nani wale no lakou. Ualiweia mai na mea a pau mai Pelekane-loa mai; nolaila, he wiliko Pelekane keia. Lua Wai. Aia ma ka aoao hikina mai o ka hale wili aku ke eli ia nei kekehi lua wai nui, a e hoomoe ia ana ke puipu mai ua iua nei a ka hale wili nona ka loihi 4000 kapuui a oi aneane 1 inile. O ke akea o uu lua nei 240 kapuai loa, 200 kupuai laula, 3 kupuai hohonu 8 iniha ke anawaena o ke paipu ma kuhi o ka lua wai, a e 4 miha ke anawaena o ke paipu i kahi kokoke i ka wili. Alanui kaa ahi. Ke hoomaka nei ka hanaana i ke alanui kaa ahi; wahi a ka luna nui [ J L Kichardson ] ia'u; e hana ia ana keia mau alanui kaa ahi mawaena o ke ko, a na ke kaa ahi e kii ke ko a lawe mai ī ka hale wili, aole na ke kaa bipi a kaa hoki; ua ike kumaka au ī na mea e pili ana i ke kaa ahi: a u* hai pu ia mai ia'u 3 pule i koe, alaila wili ke ko. Ke kulana o ka ekalesia o Waianae. Ua hui au me ke kiai o keia ekalesia Rev J Kekahuna ua hai mai oia ia'u ke nee malie nei no ka ekalesia i mua ma.na hana apau. He oiaio ma ka la karisirnaka iho nei a me ka Poano la 27 o keia mahina no ua hapai lakou he ahaaina lulu dala luakim; a ona pohaku dala i loaa ia lakou he $200 a oi; he hoike ana mai ia ke nee io nei i mua na hana; a ma na anaina pule o lakou ua muimuia no, aole hoi kawalawala Ioa; o ka'u hoi e kau leo aku nei i na hoa paahnna o ko ka Haku aupuni, e hoopiha ae i na wahi i koe o ko oukou betela nani; oiai ua hana oukou i ko oukou hale hoomana i ka Haku me ka nani malalo o na lilo mahuahua; nolaila elike me kona hale nani, pela oukou e na hoahanau o Wainnae e hoopiha ae ai 1 ko oukou home uhane na kula sabati, oia mau no elike me mamua malalo o ka lakou kahu kula sabati S N Aarona. No Ewa. Ma na la wai iho nei, ua hamo aku la ka wai J ka uwapo o Waipahu, a he neo ia e waiho Ja.~Q na I.oi laiki o Waipio n ine Waiawa n na pake, ua njiluipi ia aku la ia

; e ka wai, a o kekahi mau loi laiki hoi ua j piha pu me ka lepo, o na haku nona ia ; | mau waiwai ua ike aku au, " e hopu ana i < ka laau a Kekuaokalani īa hoolehelehe kii;" 1 aohe hoi i na kipikua a lakou.—Loko ī-a o | I E-o ua pulumi pu ia aku Ia e ka wai na 'makaha, he loko i-a nui keia, a momona ' hoi. i ka wa e ola ana o Keoni 1, a me Ko- { moikehuehu; a i ke kau hoi o ke keiki o Kauakanilehua e malama ana Mr. Kiwaha, pau aku la na amaama momona i hoomoamoa ia no Uiakoheo i ka puka īwaho, a hoomanao ae la au i keia mau lalani himeni. '■ Kiai paa ia ka makaha' O puka e ka i-a pau mawaho. " I !-,a nana aku he keu 10 keia a ka wai nui, Ue hele la a ahuwale na pae o keia loko; he nui na wai kahe nui mamua aohe iilo o keia loko, a i keia hoi, heo ana na amaama iwaho. Haioielo Lunamakaainanp. !Ma ka Poaono la 27 o ka mahina i hala, ua hiki ae ma Waianae o Rev. Paikuli he mea holo balot;i, a ma ia la, ua hai mai la oia i kona a me kana hana ke komo aku ia i ka Ahaolelo o 1880, a penei kekahi mau kumu. 1— E hookuu ia na mea a pau e lapaau. 2—E kuu loa ia ka aie miliona. 3—Na li(na hana, a he mau kumu e ne kahi, a he mau ninau na na makaainana, a ua pau wale nae no i ka hai ia mai na haina, ua koho kahi poe o ka, Lunamakaainana j keia i kupono no Waianae ame Ewa. j Mai Kapaa Kauai mai. He leta ka'u na kekahi o ko'u mau hoa j makaainana.' e kauoha mai ana ia'u e hoi aku no ka holo balota. He oiaio ka oukou kauoha ia'u," aka, no ka pilikia oka oukou wahi kauwa nei i keia mau la, oiai ua make ' iho nei ka makuahine o ko'u hoa, nolaila. ua hakalia ko'u hoi aku, *ka, ke hilinai nei j no au e paa ana no oukou no ko kakou pono koho, a ke hilinai nei no au e iike me ko oukou koho kuokoa ana rnai ia'u, pela no au e kuokoa ai no ko kakou pono. Aoleau no ke kipe ia mai, aole no hoi au no k* uku aku i ko'u mau luna hooikaika i mea e puka ai au: "0 ka L M e hoao ana e lu aku i konu mau dala ī mea e komo ai, he hiki mua ia no ka hoopili mea ai. " Me ke aloha. David Keaweamahi. Waianae, Dec 30, 1879.