Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 51, 20 December 1879 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA.

Na olelo hoolaha --O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana: elua puka ana. he $1.50;         no hookahi mahina, he $2.00.

Na kanikau a me na mele. --He 10 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 10 lalani.

           Hoolaha mau :--E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.

            E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha. Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

Moolelo o na la

O ka

Haku Visakauna Nelesona,

Ke Duke o Beroneti.

 

Ke Kaua Ana o Na Aumoku Kaua Beritania.--A Me Ko Enelani Mau Papu Laau, &c.

 

Oiai na waapa kaua Farani e hoolana nei ma kahi he hapaha mile mai ko Nelesona moku mai, a e noonoo ana hoi lakou, ma ke kulana hea la lakou e manao ai e hiki ia lakou ke lawe pio i ko lakou enemi, oiai oia ma kahi haiki lua i ka mokupuni. No keia hoolana ana o na waapa Farani, ua ike mai la no o Nelesona i ke ono o keia mau waapa, ia manawa koke no oia i haawi koke ae ai i ke kauoha ia Kapena Haki, a ki papa like aku la kona moku i na waapa Farani, me ke kiola ana i na kaulahao he 8 kapuai ka luihi, a e lele pakaawili ana hoi lakou, a loaa pono aku ia na wahi waapa kaua Farani e lana ana ua lilo loa lakou i mea ole, me ka lele ana o na apana waapa i o a ia nei, ma kahi he 200 anana ke kaawale, a piholo koke iho la ku heluua nui o na waapa iloko o ua sekona pokole loa.

            No keia poino o na waapa kaua o ke Komodoa Farani, he mea hoi ia nana e hookaakaa pono ae i kona mau maka no ko Nelesona kulana i keia manawa, a he mea paakiki loa hoi i kekahi kanaka koa i ke ku ana aku i kona enemi, oiai oia ma ke kulana paa a haiki loa o ka mokupuni. Mai lo ko mai na waapa kaua Farani he 25 ua ola Kapena elua, me na koa he 75. A aole hoi i emi iho na kaulahao i ki ia aku e ko Nelesona moku malalo o ke 50.

            Oiai na Kapena Farani e holo la iwaho o na kuanalu no ko lakou mau aumoko, ua ike koke mai la no ke Komodoa i ko lakou pilikia no ko lakou hoi koke ana aku ma ia ahiahi, me ke ko ole hoi o na kauoha i haawi ia aku ai laua. Nolaila ua ilio keia mau mea, i mea na ke Komodoa Farani e noonoo nui ai, ma ke kulana hea la e hiki ai ke lawe pio mai i kona enemi, no ka mea, aole e hiki i kona mau aumoku kaua ke hookomo aku ma kihi a ko Nelesona moku i komo aku ai, oiai, ua makau oia ke holo kona mau moku mawaena o na nalu e poi mau ana iluna o na lae pohaku.

            Ma ke ahiahi o ua ia nei, ua kau ae la ka have hoailona a ke Komodoa Farani, e kahea aku ana i na Kapena o na aumoku, no kekahi halawai maluna o kona moku. Aia nae i ka manawa a lakou e halawai nei, ua hooholo ae la ke Komodoa Farani i kekahi olelo hooholo, he hookahi waie no kumu e hiki ia ia lakou ke lawe pio mai ia Neiesona, ma ka hoouna ana aku i elua moku i ka manawa hookahi, ma ka ao'o hema o ka puu one, me ke ki poka ana aku i ka Vanguard.

            No ka hiki ole i ke Komodoa Farani ke lawe mai i kekahi o kona mau moku ma ka aoao akau o ka puu on, oiai kekahi mau moku ma ka aoao hema, no ka mea i ko lakou manawa e kaua aku ai i ko lakou enemi, aole e paa mai ana ka lele ana o ka poka, a loaa aku no kela mau moku Farani elua ma kekahi aoao o ka puu one, a e lilo hoi ia kaua ana aku i ka enemi, ma ke ano--he kaua huikau--a e ki aku no kekahi i kekahi, nolaila, i manao ai ke Komodoa Farani, aole e hiki ia lakou ke kii aku ia Nelesona. Ina e lawe ana lakou i na aoao elua.

            Ma ka hora 6 o ke kakahiaka nui o kekahi la ae, ua kau ae la ka have hoailona a ke Komodoa Farani, e hai aku ana i kona mau aumoku, no ka hoomakaukau ana no ka hoouka kaua ekolu. Aia nae i ka manawa e kau mai ana o ua have hoai'ona la, ua hoopii koke aku la he elua moku Farani ma ka aoao hema o ka puu one, a kuu iho ia ko laua mau heleuma, me ka hoopaa ia ana o ko laua mau hope me kekahi kaula loihi, a hiki i kani a na aumoku e lana ana, i ole e koiele ia ko laua mau hope iluna o na nalu.

            No ka hiki ole i keia mau moku Farani ke hoohaliu pono aku i ko laua mau aoao i ka Vanguard, oiai na nalu e poi ana ma ko laua mau aoao, nolaila, ua hoihoi ia ke ki ana aku o ko laua mau pu mamua o ka ihu, a ma ka pa umikumamaha hoi pu e kani ai i ka manawa hookahi.

           Oiai keia mau moku kaua e lana nei, ua ike koke ia aku la ka hae hoailona a ke Komodoa Farani e kau mai ana, a iloko o ia manawa koke no i ki poka like aku ai keia mau moku Farani i ka Vanguard me ka hihio ana ma o a maanei, a me ka weluwelu o na likini o ko Nelesona moku, aia hoi iloko o ia manawa i kukai pu mai ai ka Vanguard i kona mau papa pu ma ke kanakolu pukuniahi o ka aoao hookahi, a loaa koke aku la na kia o na moku Farani me na kauloa hao e lele pakaawili ana i ka lewa, na ia mea i hoonele aku i keia mau moku Farani i na kia ole me ko laua mau pea, ua pau loa i ka weluwelu iloko o ka manawa pokole loa.

            No ka ike koke ana mai o ke Komodoa Farani i kona mau moku, ua kokoke loa laua e poino, ua kauoha koke ae la oia i kona Kapena, a kau ia ae la ka have hoailoa, a iloko o ia manawa i haalele aku ai keia mau moku i keia kulana, a huli hoi mai la no ko lakou kulana mau.

            Oiai keia mau moku i huli hoi mai ai me ka poino, ua kauoha hou ae la no ke Komodoa Farani a hoopii hou aku la kekahi mau moku elua ma kela kulana mua, a ki poka hou aka la i ka Vanguard. Oiai keia mau moku Farani e kaua nei ia Nelesona ma kahi haiki loa, aole hoi i emi iho na pukapuka o ko Nelesona moku malalo o ka haneri mai na moku Farani mai. Aia hoi iloko o keia kaua, aia o Nelesona iloko o kekahi kulana pilikia, oia kona mau palekai, ua pau i ka weluwelu, a e waiho wale ana hoi kona oneki, aka, aole nae i loaa he manawa no kona mau enemi e hiki ai ke hookokekoke mai, oiai na pukuniahi o kona moku e kani mau ana.

            I ka manawa i mao ae ai o ka uwahi, ua ike koke ia aku la kekahi uwahi e a ana mamua o ka moku, oia hoi na poka wela i ki ia mai ai e na aumoku Farani, a no keia mea, ua pioloke koke ae la na mea a pau maluna o ka moku, me ko lakou manao, e pau ana lakou i ke ahi. Ua holo koke aku la ka Lutaneia a hai i keia mea ia Nelesona ua ike ia kekahi ai e a ana i kahi kokoke loa i ke keena pauda. "Ina he ahi io kena, e ike koke no auanei kokou," wahi a keia Nelesona, me ka hoomakaukau e iho mai ilalo, aka, ua holo hou aku la ka Lutanela ilalo i kahi o keia pilikia, a e ninini ia ana hoi kahi o ka uwahi i puka ae ai. Nolaila, ua huli hoi hou mai la ka Lutanela, a pane mai la ia Nelesona, "aole oe e makau, no ka mea, ua pio kahi i a ai o ke ahi." "Makau!" wahi a Nelesona me ka noonui ana i kona leo, "ea, heaha ke ano o ia mea! Iloko o ko'u ola ana, aole au i ike ia mea he makau," wahi a Nelesona, me ka hoomau ana a kona maka akau i ka nana pololei i ka Lutanela opio, a pane hou aku la oia, "pehea la ke ano o ia kanaka, ea, in a oia he makau wale."

            Aole i pau.

He Moolelo Kaao

No

Vona Ka Wiwo Ole

A Me

Finiti Ka Ui

o

Norewai.

 

            E na makamaka puni hoohialaai moolelo, o keia moolelo e pahola ia aku nei imua o oukou, he moolelo ku no i ka eehia a kamahao no ka nui o na hana i hana ia ma ke ano mana; a ke lana nei ka manao o ka mea kakau e like me ko oukou ano oluolu a waipahe no hoi, e apo lokahi mai ana no oukou a hookipa aku i ka kakou malihini hou ma na keena pumehana o ko oukou mau noonoo.

            Mea Kakau.

            I kekahi manawa, aia e noho ana kekahi Haku hanohano ma Beritania, ka mea i kapaia ka Barona Kerevela. O kona hale noho mau, oia ka helu akahi o ka nani iwaena o na hale a pau o ke aupuni.

            Ua kukulu ia ua hale nani la ma ke ano Hale Kakela Gotika, me kona kaupaku a me na paia i hana pio ia, a i uhi ia hoi me na kinohinohi ano pua i hana maiau ia e na lima noeau o ka poe akamai, a ke nana'ku ma kahi mamao me ha lanai malumalu la (arbor) i hoohihi ia me ua mea hihi o ka waokele, e ume paa ia'i ka manao o ke kamahele e kipa e walea ma kona mau keena.

            Ma keia wahi, ua pono paha ia'u ke hoikeike mua aku i ke ano o ka hale.

            He elua mahale (stories) o keia hale, iluna a i lalo.

            Ma ka mahele o lalo, he 12 mau puka aniani; he 6 e huli aku ana i ka puka'na mai o ka la; he 6 e huli aku ana i ke kapoo'na a ka la.

            He mea mau i keia Barona ka hele mau maluna o kona wahi lio wahine hulu hauliuli e makaikai ma kona aina i kela a me keia kakahiaka, a mamaa ae o ka nalo ana aku o na kukuna malamalama o ka la, e huli hoi mai ai oia no kona hone nani.

            I kekahi kakahiaka wale, ala ae la ua Barona nei, a a-e aku la maluna o ua wahi lio nei me ka ukali pu ia e kana mau ilio hahai holoholona, a hoomaka aku la e hele ma kana huakai mau; aia hoi i kona huli aua ae a nana aku i hope i kona hale, ike aku la oia i kana mau kaikamahine e ku mai ana ma na puka aniani a pau eono ma ka Hikina; hookahi kaikamahine ma kela a ma keia pukaaniani, me ka paa ana o kela a me keia kaikamahine he buke pule, e hoonani aku ana i na lani no ka pomaikai o ka hale o ko lakou makuakane, no lakou na maka uliuli poniponi me na helelena lipolipo i ka nana aku; aia hoi ko lakou mau lauoho e luhe ana ma ko lakou mau papalina me ka puliki ana ae o ko lakou mau lima ma ko lakou mau umauna, ma ke ano ua komo ka manaio aloha iloko o ko lakou mau puuwai no ko lakou makuakane aloha, oiai oia i haalele iho ai ia lakou ma ka home a huli aku la oia i kona ala no na ululaau o kona aina.

            A me he mea ala i ka nana aku i ua mau kaikamahine nei, ua like no ia me ka hihio i loaa i ke kanaka, me he mea la aia lakou iloko o na ao uliuli o ka lewa.

            I ka hele ana aku a ka la e aneane e haalele mai i kona malamalama, hoomaka mai la ua Barona nei e huli hoi i kona home mai kona kaahele ana ma na ululaau, a me na nahele lipolip o kona aina.

            A oiai oiaj e hookokoke aku ana i ka home ma ka aoao komohana, ike aku la oia i kana mau keikikane eono e ku mai ana ma na pukaaniani o kona Hale Kakela, e haka pono mai ana ko lakou mau maka me na helehelena ohaha maikai i ko lakou makuakane aloha, hookahi keiki ma kela a me keia pukaaniani, me he mea la he mau keiki aeto e-oh aoha aku ana i ko lakou makuahine ke hoi aku. I ka nana aku a ka mea nana ua like no ia hale me na luakini o ke au kahiko i hoonani ia me na kii naita ma kona mau lanai, a oia okoa iho la no ua mau keiki nei a ua Barona la.

            O ka nui o na pukaaniani o ua hale nei he umikumamalua no ia; a o ka nui o na keiki a ua Barona nei he umi kumamalua i na pukaaniani pakahi, a koe hookahi wahi keiki aohe on a wahi pukaaniani; aka, oia nae kahi keiki i aloha nui ia e kona makuakane mamua o na keiki e ae a pau; a oia no hoi ko lakou hope loa, a o ka nui o kona mau makahiki he 16 no ia, nona hoi ka moolelo a kakou e hialaai nei e ike i kona kulana ma keia mua aku, ka mea i kapaia o Vona; a o kona helehelena ua ku maoli no i ka mea a kakou e kapa aku ai he maoli ili lahilahi o kona au, a oia no ko lakou helu akahi ma ka ui, a me ke ano koa. A o kona lauoho, ua hookuu ia no ia e like me ko na kaikamahine, a e koelo ana, a e luhe ana mahope o kona puhaka.

            I na kakahiaka a pau a me na ahiahi a pau i ka wa a ua Barona nei e hoomaka ai e hele aku ma kana huakai mau ma na ululaau, a me kona hoi ana mai na ululaau mai, he mea mau i ua wahi Vona nei ka lele aku maluna o kona makuakane aloha a apo aku ma kona a-i me ka honi ana ia ia.

            O ke ano maoli o keia wahi keiki, he ano kulana koa, oluolu, akahai, eleu ma na hana a me ka helehelena aloha; na ia mau ano on a i hakiikii iloko o ka puuwai o na kamaaina o kona one hanau i ke aloha ia ia.

            E ka mea heluhelu, maanei kakou e ike ai i ke ano koa o ua wahi keiki nei. I kekahi la, oiai ua wahi Vona nei ma kekahi kula i ano paapu no i na laau ma kahi mamao mai ka hale aku, ike aku la oia i kekahi ilio hae e holo mai ana ma ke ano e hoopoino paha i ko ia nei kino, ia manawa no i lele ino aku ai ua wahi Vona nei maluna o kona enemi, a lilo iho la ua enemi la i mea ole loa malalo o kona mau kapuai. He wahi keiki uuku no ia ia manawa ua piha nae ka 12 o kona mau makahiki. I kona wa i lanakila ai maluna o kona enemi (ilio-hahai.) ua pakui ia mai la he inoa hou maluna on a oia hoi, "Makauole."

            No keia mea a me kekahi mau hana e ae ana. ua pahola aku la ma ia wahi kona ano koa makau ole, a ua ili mai maluna on a na hoohanohano mahala ia e ka lehulehu.

            Ma keia wahi aku kakou e ike ai i ke noi ana o ua wahi Vona nei i ka makuakane e haalele mai i ka ohana, a imi aku i inoa kaulana ma ka ikaika.

            I kekahi la, ua noho iho la ka Barona ma ka home no ka hoomaamaa ana i kona mau koa ma na mea e pili ana i ka oihana koa. Ia manawa, ike iho la oia, he manawa kupono ia nona e hoike aku ai i ka mea ana i lia mau ai i kona makakane, nolaila, hoi koke aku la oia iloko o ke keena e komo i kona aahu piha ; aohe i emo ku ana keia imua o ka makuakane me ka aahu kaua i makaukau no ka hele kaahele ana, pelu iho la kona mau kuli ilalo i ka honua, a waiho aku la i na hoomaikai ana i kona makuakane, i aku la:

            E kuu Haku, Kuu makuakane hoi, i hele mai nei au imua ou e noi aku ia oe ke oluolu ia mai, no kau mau hoopomaikai nou.

            O ka Hale o Kelevara, ua waiwai, a ua malubia no hoi me na koa naita, a ua lako pono no hoi me na keiki, a ua noonoo nui au, me he mea la o ka manawa kupono wale no paha keia nou e huli aku ai i pono nou a i pomaikai hoi.

Aole i pau

He Leo mahalo.

I ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:-

            E oluolu oe a me kou mau hookele e hookomo iho i keia mau huaolelo e kau ae la maluna.

            Ke haawi aku nei makou i ko makou hoomaikai ma o ko makou komite, i ka mea hanohano ka Peresidena o ka Papa Ola Sam’l G. Wilder a me kana kakauolelo J. A. Hasinger, no ko laua hai ana mai ia makou i na rula o ka mai fivi hou, a me na laau pu kekahi i kupono no ka lapaau ana ia mai. O makou na komite.

            Samueia L. Kalaola. J. Kapahu, L. K. Kalama, J. S. Kaluahinenui. Bill Nakooka, S. P. Kuhia, Mrs L. Kalua, Mrs. Luika Amalia, Mrs. Luika Onehu, Mrs. Mele Uula, Mrs. Kaai Kapahiku.

 

            S. K. Kalaola. Kakauolelo. Honokohau, Maui, Novemaba, 25, 1879

 

Mr Lunahooponopono, Aloha oe :-

            Ua ala mai keia ninau. "Pehea la e ala hou mai ai na hoa hanau o kekahi ekalesia hiamoe a holo hou ka hana imua?"

            Eia paha ka haina. E ala kakou, na mea i makaala iki; a e kahea aku i ka Haku o ka hana e hoouna mai i ua, no ka mea ua maloo ke kihapai, ua kau mai ka ponalo, o ka makemake ma na mea o keia ao, maluna o na laau o ke kihapai, a ua pau ka hua ana mai, aole ulu pono.

            E hoomakaukau kela luna keia luna i kona naau ponoi, i noho mai ka Uhane Hemolele iloko o kona naau, a pela e makaukau ai kakou e hele imua me ka ikaika mai luna mai. Pela e lilo ai kakou i poe hoa hana me Iesu.

            I na kokua mai lesu ; i na ua like ko kakou makemake me kona, alaila e holo no imua ka hana iwaena o na ekalesia o Kristo ma Hawaii nei.

            E ala mai kakou mai ka hiamoe mai a e kahea aku ia Iesu e kokua mai. Aole i kuli kona pepeiao.

            Me ke aloha no. E.

Ka Pukuniahi Nakolokolo I Mareka.

            He ipu uwila ka ko oukou makamaka nei i ike ia e na lehulehu o ko Hawaii Paeaina, nona ka huina o na hua palapala o kona inoa i ka 29, a penei na hoakaka ana. O 28, 29, 28, 27, o ka pili au o ka maikai, o 2, 3, 12, 17, 18, o ka pili au o ka maikai, o 2, 3, 12, 17, 18, he mea i makemake ia, mai la hiki 13 hua, e ike ia no kuu ipu uwila a me kahi on a e ku nei. Mai ka 11 a hiki i ka 29 o kahi ia o kona mau kihi e niniu ai, o 17, 12, 28, 14, 3, 7, 36, aia ilaila kahi o kuu ipu uwila e noho nei, o 26, 27, 23, 12, aia au i ka nahele o Aipo, o 23, 14, 25, 23, 12, 25, aia aku la kuu ipu uwila i ka nani o kuu aina haaheo, e hooipo ana hoi i ke kolonahe o ka makani kehau o na pali o Kupehau, e walei wana hoi i ka niniu poahi a ka huila hao o ke kaa ahi o ka hui kaulana o Kohale, 1, 2, 3, 10, 11, 12, 18, o ka inoa ia o kuu ipu uwila, eia ka ninau. Owai ka inoa o kuu ipu uwila ? Me ka lana o kuu manao, he mea liilii loa i na keiki o ka hui o Kawaluna i Molokai, a me na keiki puni nane o ka Malo Ulu o Lele. Me ka aloha nui.

            George W. Kalohai.

Honolulu, Nov 24, 1879

Olelo Hoolaha.

E. O. Hall & Son.

(E.O Holo Ma)

Na Mea Kuai i Na Mea Mahiai

Na Lole, Na Pena. Na Aila, a me

Na ano Lako e ae a pau he lehulehu wale.

$46 Kili o Alanui Papu me Moi.

He Nui Anei Kou Makemake i na

Mekini Humuhumu Lole ?

Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai

Kakela A Me Kuke.

A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano Mekini a Wheeler a me Wilson. mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.

Ka mekini a Singer,

ma ke $0 ke kumukuai.

            I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oue ino.

Kauka O. S. Cummings, M. D.

Homeopatika.

Oia ke Kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii me ka inoa,

"Kulu Wai Liilii"

Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou. Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa. ma kahi i Mr. Wm. G Irwin, ma ke kihi o na alanui Papu a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano.

Ano no i loaa mai nei !

Na Kaa Lio Holo Lealea !

Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku. Mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui Cortland ma Nu loka.

            Dillingham & Co.

Olelo Hoolaha.

Ua papa ia na mea a pau aole e komo hewa a lawaia ma lawaia ma na kai o ke Ahupuaa o Honouliuli. mai Puuloa aku a hiki i Waimanalo ma ka mokupua o Oahu, apaua o Ewa. Ua hookahia o Aarona Hatton i luna malama no na kai lawaia o Honouliuli aohe mea e ae

            Kakauia ma Honouliuli Oct 9, 1879

            James Campbell

Aina Kuai A Hoolimalima.

He Kanalima Kumamaono eka aina ma lailei. ( Makai iho o ka Halpaahao ) He Loko La. Aina Kalo, Aina kau Paakai, aiina kula a me ke kai. A me kekahi mau eka aina ma Peleu@ he aina kalo, aina kula a me ke kai. He oluolu ke kuai ana E ninau ia J. H. Coney, (Koni).

            Honolulu

Amara

Owau o A kamu pake, ua makaukau au e hana ma na mea @ao a pau loa Na Mekini Humuhuma. Na Laka pahu i poloke, na Pu, na Kepa @ a me ua kapuai ko me ka uku oluolu loa He 75 keneka ka uku no na wawae mua a he $1 50 ao na wawae a pau. E hana noau me ka eheu a me ka mikioi ka, a he oluolu loa no hoi ka oku hana. E loaa no kou lole @ ma alanui Maunakea helu 10 makai iho o ka uapo o Ka@a ma ka aoao ma Ewa.

Ko Bihopa ma

Banako Malama Dala !

E malama no mauai ke dala o na kanaka i @ loko o ka Banako, @.

Ina hoomae mai ke kanaka hookahi i na dala $@00 a a emi mai paha, alaila e aku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki maii ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoo@ i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka bakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.

            Ina ohi koke oia i kana dala aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.

            Ina i manao k kauaka e uhi i kana dala, e poeo ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao uhi, i kanakolu ia malmua o kona ohi i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.

            Ma ke kikooo wale no a ka mea dala e haawi au i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.

            Ma ka la mua o Sepatemaba i kela makahiki a i keia e houluulu ai i ke dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

            Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300 alaila, hooholo pu ka olelo

            E weheia ka ila@. Banako i na la hana a pau.

851 tf Bishop & Co

DR. Rodgers,

Oiao

Kauka Lokeke

Ua ho@ ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o A@e ma a M@kahaau ka hale a iloko o ka Hale Mu. Helu 34 Alanui Papu.

            Na keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai

            O kona hale noho aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii ma kahi i noho mua ai

Lio Kuai.

He Lio Kuai he lio maikai keia a ua maa i ke ka@o kaa, @ a he kupono loa no na kaa hoolimalima. E ninau ia ma ke Keena Loio o KAKELA. 920 tf

S.B. Dole

Loio ! Loio !

Haina o na Alanui Kaepa me Papu

924 ly

P. Nui.

Loio ! Loio !!

            O ka Ua Ukiukui o Makawao. Maui.

Ua makaukau oia e kokua i na mea a pau e hele aku ana i ona la, ma na mea pili kanawai imua o ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu, me ka Aha Keena a ka Lunakanawai Kaapuni o Maui. E loaa no au ma ka Hale Hookolokolo o Makawao, a i ole ma Haiku.

885 ly no 16

Na Helu A Pau 942

MAIKAI KA HOI KA PAPA !

A Me

Kalaauo Ou Hale !

No Hea LA

Kai No Hoi No Kah@

WAILA MA@

Nana aku no hoi ia la

            Ohi ka Io o ka Laau o makawao

                        I ka ua mea hoi o ka nani o

Na PAPA ! Na PAPA !!

A Me

Na Pono Kukulu Hale

O Na Ano No A Pau

Aia ma ke kihi o na

Alanui Papu me Moiwahine

Honolulu

Malaila E Loaa Ai

E LIKE me ka MAKEMAKE

No Ke

Kumukuai Makepono Loa !

PAPA, PAPA, PAPA,

Na Papa Huluhulu,

Na papa Manoanoa

Na Papa i kahiia

Na Papa Kepa,

Papa Hole Keokeo,

Papa Hole Ulaula.

Na Laau, Na Laau

Na Kua,

Na Kaola

Na Aalo

Na Moli

Na Peapea

Pine Huluhulu

Pine i kahua

NA Papa a me na Laau Ulaula !

Pili ulaula,

Pili Keokeo,

Pani Puka, Pani Puka Aniani

Ipuka Anianii,

Puka Olapelepe.

Pena O Na Ano A Pau

Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui,

Aila Pena,

Aila Hoomaloo,

Waniti. Pate.

Na Lako O Kela A Me Keia Ano

Na Ami Puka Hale.

Na Ami Puka P.

ANIANI !

Pepa Hale a me na Lihilihi

E Loaa No Malaila.

PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA

            No ke Dala Kuike, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumuiuai Emi loa, O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau e loaa ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia m ka lawa pono.

E Kipa Nui Haila, i ike ka Oiaioi.