Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 48, 29 November 1879 — KEN ELA KALANI. KA MAKAAINANA MOI O AMERIKA HUIPUIA. [ARTICLE]
KEN ELA KALANI. KA MAKAAINANA MOI O AMERIKA HUIPUIA.
Maloko o ka luakim o Kawaiahao, ma ka po o ke S«bsti Not. 24 ibo ne» ua hoike mai la 0 W. K. Kikela i kekahi mau mea e piii aoa no kekahi o na kanaka kaulana a hanohano nui o ka honua nei iioko o keta au hou, a ua nui tta makemake ia a me ka mahaio ia o kaoa mau hoike e ke anaina, a oolaiia ua manao makou e hooiawa pu aku i ko makou poe heiuheiu me ia pomaikai, a ke waiho ia aku oei e iike me na mea a makou e hoomanao ae ai, a penei kahi o kana mau olelo: " Ua kauiana o Keoela Kalani, aole maloko waie iho o kona aina home, aka, ma oa wahi a pau i iohe ia kona inoa. Ua kauUna oia, oo ka met, oia ke aiakai a me k* kuhipuoooe o na mokuaioa o ka Akau ma ke kaua kuloko ana iho oei rae a* mokuaina o ka Hema, a o ke komu nae i ptkela ioa aka ai kona kauiana a pu-
oi ke ao. oi» oo ke kiio maa so« oo« ka> n*ka o oa «upam iehuieha »>hai ae {», Io k« b«tti«bia • me ks enake o ke aupooi | Amenk» ks hopeoa o ke kaoa kaloko; aka. 'oa bai ae !a w imaa oke ao be % maa kuh>s [ bewm vra!« oo keīa enao ki}o, oo ka me«. :na iilo i mea e paa loa ia'i k» !a- -: oakiia a me ka ikaika o ia aupani, ka haliwai ana o oa aoao eiaa eialaoa o ke kahaa | kaoa, mamaii o kooa nobo aiakii aoa a hoopooopooo hoi t ke kaiaoa o ka aoaa o ke aupaoi. Mamoli o kaaa maa haoa nui ame ka kokua nui aoa a l&oakila ka aoao oke aupuoi, oa kabe ooi ma: ia oa maoao makemake nui o oa mak«ainao* maiuoa ooa, a i ka hoea ana mai o La la no ke koho aoa i Peresidena oo la Heput»iika nai, ua hapai ia'e ia oia a boonobo ia maiooa tbo o ka ooho kiekie ioa o ia aupuni, a haia hookahi kau, oia hoi he eha makahiki, ua kuoipaa ibo ia ka makemake o oa kanaka iaia, a koho hou aku h e noho Peresidena bou qo eha makahiki hou. i ka pau ana o na makahiki ewalu o kona noho Peresidena ana, ua maoao iho ia oia e hoomaha, a noiaiia, ua heie kaapani ae ia i ka hapa nui oka honua nei. Ua hoio aku ia oia i Enelani, Farani t Perusia, Geremania, Kusia. Suekana, liaiia, iSuitaiana, Inia, | Kina ame lapana. Ua kaapuni oo hoi i |na aina ona iahui kahiko ma £uropa. Ma | kana mau wahi a pau i heie ai, ua haawi ! mai ia na Moi, na aiii a me na makaainana ina hookipa pumehana a me ka hanohano nui, me he ia e hoao ana kahi aupuni eOl | mamua o kekahi ma ka hoohanohano ana | mai iaia. [ Ma ka maiama iho nei o Sepatemaba ma I ke kuianakauhuie o Kapaiakiko, i ka ia hope I loa o ia mahina, i ka hora 2 paha o ka aui--1 na la, ua hai )a'e ia ka lono, eia'e ka mokui • j mahu nui •» Kulanakauha[e o Tokio "ke hookokoke mai ia nia na kapakai o ke kuono o ia kulanakauhale mai lapana mai, me kana maiihini kaulana e huii hoi aku ana i ka home mahope oke kaaheie ana'e i ka honua iloko o na hoohanohano hiwahiwa ia ena poo kalaunu. la manawa, ua uluaoa'e la na kanaka, a uiumahiehie koke ka hiona o ka manawa. Hoouna koke la aku la he elua mau mokuahi nui e like me na moku o ka iaina mokuahi e kipa mui nei io kakou nei, eha mau mokuahi i like paha me "Likeiike/'a he kanaha a oi mau mekuahi liilii iho hke me Peie, a he mau haneri waapa me na moku pea iiiiii, me ko fakou mau hae e pulelo ana a me na oeoe e kakani ana, a hele iho ia ka ili kai o ua kuono nei a paapu i na kikokiko lehulehu wale. Ika lioea ana mai oka moku nona na manao nui ia i ka nuku o ka " Puka Gula," o ka manawa no ia i wehe ia mai ni ke kani ona pu aloha mailoko mai o na papu ehn, a wawalo aku la ka paapaaina mniuna oka liikai. Ia manawa i kani ai na bele o ke kulanakauhaie, na oeoe, na ohe a me na pahu, a i pnnina loa ia mai e na ieo hehena o ka olioli o na kanaka. I ka palekai o ke alnnui Makeke kahi i hehi mua ai ke koa kaulana i ka lepo o Ka* palakiko, a loaa nku la i na hookipa ana a na Luna aupuni, na komite oka poe Kalepa, na komīte ona makaainana a me ka lehulehu pu. iNo ka piha loa oke aia ina kannka, un kapu loa ia kaa a me na iio, oiai, ua olelo ia, aoie e hauie iho maialo o 250.000 ka nui o na kanaka i akoakoa ae e haawi aku i ka hookipa nui ana o ke aloha pumehan» ike koa kaulana a makaainana Moi o ko iakou aina makuahine, a ua ukaii ia aku la oia e keia inau tausani ma na olaheie nui o ke kaona. £ noho ana kekahi poe kamaama o Hawan nei he iwakalua paha ko iakou nui maiuna o kekahi kiekiena o kahi Hoteie, a ike ia aku la ke kaalo ann'e o ke kaoia huakui i hele a punia me na hauoli oiaio, a he hookahi hora me umi minute ka loihi o ka manawa o ka nee ana'e o ka makamua mamua o l»kou a hoea mai la ki hope. Oniu aku la lakou i ko iakou mau hainaka ika mea nona ka hoohanohano ia, a peahi mai la keia, me he la e hoike mai ana i kona aloha ia Hawaii. No elua mile tne ka hapa, ua hoowehiwehi ia a kohu nahele lauahihi na hiooa o na uianui i ka weio hooluhe o na hae, me ke kakau mai o na kii o ua Keneia nui nei. Aia ma na poai e kokoke ana i ke kaa o ka mea nona ua ia nei, ua ike ia keknhi mea nam lua ole i ike oie ia paha mamau'e. E niau malie ana iloko o ke kiiakiia a me ka hinu pakika o na hulu, he ekolu haneri mau kanaka ui kino maloeloe maiuna ona lio huiu waiu keokeo, i heie a nani i ka ua mea oke aiai. Aia hoi mahope ioa, he mau bele nui eha maluna o kekahi kaa, a e kani ke kui lua ana ko iakou mau ieo me ka ne hone i ka welelau o ka makani. He oiaio, o kekahi keia o na hookipa kilakiia nui i ike oie la mamuae i haawi ia i kekahi kanaka makaainana ma ka honua nei a puoi, a he mea keia i kahaha nui la e kahi poe. No ke aha la ke kumu i uhi ia'ku ai maiuna o na hokua o kekahi kanaka elike la me Keneia Kaiaoi na hanohano kiekie ioa a me na manao mahalo iauiaha nui roa na wahi a pau ? Eia ke kumu 1. No ka mea, nana i hoopakele ae i ka Kepu< baiika Nui mai na umii a me km poino a kona mau enemi. 2. No kooa hoike a hooiaulaha ana i ke kulana a me na ano oke kahua o Ame:ika Huipuia. No keia mao kumu oui elu», a no kooa ano he kanaka ī ake e ioaa ka pomaikai a me ka ianakiia i kona aina, nolaila, ua hapai ae la koaa lahui poooi iaia, a ua kulou mai na iahui e ae ma na hoomaikai a hookiekie oui ana. Me he la ua haawi la mai oia i mamo no Ame. ftka —ke aupuoi hoi i hoole i k» ooho ain ana o kekahi poo kilaunu—i makaainana lloi na ke ao holookoa e naahaio ako ai.