Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 39, 27 September 1879 — KA MOOLELO O BERIANA KA WIWO OLE A ME MAHONE KE KOA: [ARTICLE]
KA MOOLELO O BERIANA KA WIWO OLE A ME MAHONE KE KOA:
3IOKr>*A IX. a HULI ia loko o keiu heiau make o na 4u powa, wahi a ka Moi Ber»ana. iaia i lalau aku ai i kekahi lamalama a paa ma kons lima. E ka poe hohe wale. no keaha oukou i haalele «i i ko oukou mau wahi kiai ? Alakai aku la ka Moi Beriana i ke ala, maloko aku o kahi a lakou e akoakoa ana, a komo aku U i ka ponahu w.iena konu o ke ana iloko lilo, i ukaliia e ke koa Mahone, ! Oonala a me kona mau koa Delakasiana. Mahea i nalowale aku ai na moo omo ko-1 ko o keia lua pa-u ? wahi a Beriana, iaia e halo ana a puni oloko o keia ponaha o ke ana, kahi hoi i hoopaa pio ia ai o Mahone a me Dona!a ; i hoi'ke la ma na helu 1 hala. Aka. haupu ae la oia i na kuhikuhi a ke kino aka kamahao i hoike mai ai iaia no keia ana, no kekahi ala a ipuka hoi, e moe nna a hoea aku i kekahi owawa malalo o ke ana. 1 ka loaa ana iaia o keia ala, kahea mai ia oia i kona mau koa e ukali aku iaia ; a wahi ana, E haehae liilii ia ana na powa e kakou ke loaa aku lakou e hoopunana ana iwaena o na malumalu o keia owawa. Mawaena aku o keia ala pouli, i alakai aku ai o Beriana i kona mau koa, a hoea aku la ilalo o ka owawa, a ku ana lakou ma ke kae o kekahi muliwai. ! O na lio i haalele ia aku e na koa maho- I pe, ia lakou i komo mai ai e paio a hopu pio j i na powa, e auwana ana no lakoii ma o a j maanei o ka ululauu, me ka hamu ana i na omaka weuweu uliuli e kupu ana, oiai hoi kela pohaku nui i haule ai mamua o ke alo o Beriana, e waiho oiokea ana no ma ke alanui ; a ua hiki ole ia Beriana a me kona ] mau koa ke hoomaopopo, i kahi i nalo ho- | nua ai o na powa a me na keiki Denemaka\ i MOKUNA X. Oiai ka Moi Beriana e ku ana ma ke kae i o ka muliwai me ka n»lu ana, e kilo ana hoi ; maluna aku o ka ili o kn wai iloko o ka po- I uli, ua pane ae la oia : j Mahea la i naiowale aku ai na enemi ? i Aole e hiki ia lakou ke pakele maluna aku [ o ka wai, no ka mea, he ikaika ke kahe ana i o ka wai o ka muliwai. lloko nae oia wa, hauie aku la kona lena ike maluna o ka helehelena o ke koa o ka laau ihe, ka mea i hoauau ia me na kahawai 0 ke koko e kiheahea ana ma o a maanei o kona helehelena Hh, e ke koa, aole ka oe 1 malama aku i ke ala tnai keia owawa aku, e like me ka'u i kauoha aku ai ? CJa inalami no wau i kau kauoha me ke kuihe ole, e like me ka hiki ia'u ke pa]e aku i ka huina iehulehu he nui o na kanaka powa, e kuu haku, aka, ua hiki oie ia'u ke ku j hookahi aku imua o lakou he nui. Ua lalau no au ine ka wiwo ole a puhi i ka o-le. I īa lakou i lele iike mai ai maiuna o'u, aka, ua loaa mai la au i ka hauna laau a kekahi I 0 lakou, a haule aku la au ilalo ; ua loaa ae 1 kou mau koa Deiakasiana he eiua mau iiio inu koko e waiho make ana ma ko'u wa-1 hi kiai. O keia moali e alina nei ma kuu lae, mai ke alii Powa mai no ia. ina e halawai hou aku ana kakou me ia, nani wale ka loaa ana ia'u he manawa e aoa pahikaua pu ai me ia, wahi a Donala. ; Ina wale e loaa ana ia kakou e ke koa, : wahi a Beriana> Aka, uaj\ele au i ka ike ana i kona wahi i pee m. Owai o oukou e hiki ke hoike mai ia'u i ke ano o kona pakele ana mai ke keena hoopaa mai o ka halealii i keia po, oiai oukou e lawe ana iaia ? E ka Moi, wahi a kekahi o na koa, ua palemo maoli no ke alii Powa mai o makou aku, īa makou ī komo aku ai iloko o ka uiu-1 laau e kokoke aaa i ka halealii; ua aiualu aku Ia makou iau iloko o ka ululaau. * e imi hele ana makou iaia, a iobe mai nei j ke kaoi kuakolu a ka leo o ka o-10, awiwi mai nei makou ianei. E ka poe hohe wale, a haaleie i keia aUhele malunn me ka malama ole ia i keia po, aole kekahi o oukou e holo pu ine a'u no Clont*rf; wahi a ka Moi Benana me ka leo huhu. Pela pu hoi me ka poe i hookuu •ku i ka enemi mai ko lakou mao poho lima aku. K hoani ae ī ka oukou mau lamal»ma malun« o ka ihwai, a o oe e ke koa opio ke kiio aku ma keia kapa o ka muliwai, oo ka mea, he ikaika kou niau panana ike i ko*u. He wahi lihi ike aku anei kahi ou no iakou,? E ka makua, aoie he ike ia aku, w*hi a ke koa Mahone, i&ia ī pakii iho ai .U| o a nana aku ia i kela aoao o ka muliwai. Aoie a'u mea e ike nei, koe waie oo na iau nahele ma kela aoao. E n»na aku mal*lo o ka muliwai. maita aia oui maUila, wahi « Beriana # E 1« tnakua. e U makua ! wahi a Ma. bone, ke ike poaeae nei au i kekth» me« e
panee malie ae la. Ano, u& moakaka lea ia'u, he waapa me na hoewaa. He waapa me na hoewaa ! wahi a Beriaoa me ka ieo pihoihoi. Mao Sana Paterika la, ua lawe koiohe aku lakou iko kakou wnapa mai kahi hoopae waa aku. Ua I maopopo ia'u ano ke kumu i hikiwawe ai ka ; hiki ana o ke aiii Powa i keia ana, iaia i | pakele aku ai mai ko'u mau koa lomaloma |aku. Ano, e awiwi aku oukou no ke ala- ! haka o Kilimala e haiawai pu me lakou, Oiai o Beriana e paa ana no i ka lama- ! lama ma kona lima, komo koke aku h oia ■ īloko oke ana a hoea aku la i kahi o kona j lio e ku ana. | Ukali aku la o Mahone, Donala ame ko- | na mau koa mahope ona me ka awiwi nui, | a holo aku la ke kaoo lio ma kahi ala oiki, I oiai hoi na leo kahea o na o-le e wawaio kupinai hou ana iloko o ka ululauu, e hoike ana i ka lohe i ka poe i lohe ole, e komo pu iloko o keia huakai alua'lu i na enemi. Oiai ka waapa o na powa e holo ana me ka pakika ilalo o ka muliwai, e haaiele hope ana i na o-lae a ine na uhakee, ua hoonee mua ia ka holo oia halelana e ka ikaika o 'na inapuna hoe a na hoe waa eha wale no, oiai hoi ke alii Powa a me na 'lii Denemaka e ki-pu hoolai malie ana mahope, me ka hoolono ana i na ikuwu ana o na leo ohe iloko o ka ululaau. Ua ike īa ko kakou ala i pakele ai, wahi a ke alii Powa, a ke awiwi nui oe Ia lakou no ke alahaka o Kilimala e halawai pu me kakou. Nolaila, moe ia imua e na pokii, |no ko kakou ola ame ka lanakila. A hala j ia kakou ke alahaka, alaila, ua hiki ia kaj kou ke hoino uku iaJakou a pau loa. Mao | ke ahi hemolele la e na 'lii, ua loaa ia kakou ka. waiwai nui no keia lei gula, a koe wnle no ko kakou lili i kela opio hehena. In?) e komohia ana oia a me kona ukali ilo- ' 6 o kekahi o na ulia i ike ole ia o keia po, I alaila he uku kupono ia nona. j (Aole i pau.)