Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 27, 5 Iulai 1879 — Page 1
This text was transcribed by: | Kamaka Meringolo |
This work is dedicated to: | no na kumu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BUKE XVIII. HELU 27.} POAONO, IULAI 5, 1879. {NA HELU A PAU 918.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
NA OLELO HOOLAHA:–O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima. he Hookahi Dala no ka puka mua ana; elua puka ana, he $1.50; no hookahi mahina, he $2.00.
NA KANIKAU A ME NA MELE: –He 10 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 10 lalani.
HOOLAHA MAU:–E hoomanao na makamaka a e hjookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.
E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e mookaa mua ia mai ka uku.
KA MOOLELO O
BERIANA KA WIWO OLE
-A ME-
MAHONE KE KOA:
MOKUNA V.
I ka ukali Donala e moe poo ana i ke alualu i na pio, kahea aku la oia ia Mahone oiai laua iloko o ka ululaau ia manawa; e hookaulua iki iho i kou awiwi ana aku imua, o halawai auanei oe me na ulia o ka popilikia. Aole e hiki ia oe hookahi ke ku aku imua o lakoku ekolu, no ka mea, he ikaika a oolea na lala o kou makua Powa.
Aka, pane mai la o Mahone, mai kali a kiola wale i ka hakina o ka manawa no ka mea waiwai ole, imua aku i ko lakou wahi e pee ai; aole e hiki i na ilio Denemaka ke pakele me kela lei gula ma ko lakou lima. E hoomanao hoi e Donala aloha i ke kauoha a ka Moi Beriana i ka mea nana e hoihoi lanakila mai ia lei a hiki i Kinikora. E haaheo hoi au no ka hanohano o ka inoa Naita iluna o'u i keia la, ma ka ukali ana aku i ko lakou mau meheu a poino mahope oia inoa laahia.
Nolaila, me kona hookaulua ole, nalo aku la oia iloko o ka hihipea polikua o ka ululaau mahope o na kapuai o na pio, oiai hoi na leo o ka poe huli e wawalo ana mai kahi mamao mai a me na wahi kokoke mai.
Alakai aku la ke alii Powa i na keiki Denemaka ma ke ala pilikia a kupilikii loa maloko aku oia ululaau; oiai oia e hele ana mamua o laua me he la, ua kamaaina i na wahi a pau oia alahele ululaau.
O kuu lima akau nei, ka mea a'u i hilinai mau ai, he kauwa hoopono a maikai hoi aole oia e hoihoi nele mai i ka auamo e hookau ia aku ana maluna ona, no ka hoopio ana i ka manao uilani o ka mea kue, wahi a ke alii Powa i pane aku ai i na Denemaka; nolaila, e haawi no au maluna o na ami o keia lima i ka mana e hopu a paa, a i ole, e opa a weluwelu i ke@a opio lapuwale manao haakei, mamua ae o kuu haalele ana iho i keia awawa nona keia mau ululaau nani; a ma o ka lapalapa la o na ula ahi, e hooko no au e hana me ke kaulua ole. Ua pihoihoi nui ka mea pakaha wale, ia'u i hoole ai imua o kona alo, aole oia ka Moi oiaio ma ka nohoalii o Irelani. Aka, me ka oiaio, ke mihi nei au ia'u iho me ka ahewa ana i kuu uhane, aole au i kanu aku i ka maka o ka'u ihe iloko o ka makalua o kona puuwai. Nolaila, e o'u mau hoahele, ma ka waha o ke ana kahi a kakou e komo aku ai, e akaaka kakou i ka poe naaupo e imi nei ia kakou.
He elima minute o ko lakou naku hele ana iloko o ka nahele, komo pono aku la lakou iloko o ke kukonukonu o ka hihipea o ka waonahele.
O ke koa Mahone hoi, e hookokoke mau aku ana oia mahope o na kapuai o na Denemaka, ua ike mau aku oia ia lakou a hiki i ko lakou nalo ana iloko lilo o ka nahele.
Aka, ia lakou i hiki ai ma keia wahi, ua nalowale koke iho la lakou; a ia Mahone i hiki ai ma ke poo o keia ulunahele, ua hoopahaohao ia iho la oia i ke ala ana e imi 'ku ai i na pio. Aka, aole oia i kali wale malaila e hoohala manawa ai.
Ua hooholo aku la oia i kona lio imua, a komo aku la iloko o ua ululaau la, me kona hea ana mai ia Donala e ukali aku iaia.
Ia Mahone he kanalima iwilei iloko o keia ulunahele, ia wa i pau mai ai kona lio i ka hopu ia e kekahi mau kanaka, a ku koke iho la ia. Ia wa koke no i hoouhi ia iho ai maluna ona kekahi koloka nui kaumaha, a huki ia iho la oia mai kona lio iho a waiho ilalo o ka honua, me ke alako pu ia ana aku iloko o ke ana, aole hoi e hiki iaia ke kahea a ke pale nona iho.
E hoopaa aku iaia iloko o ke ana, wahi a ka leo kakana o ke alii. Powa; a e hakilo pu aku i kona ukali ke hoea mai oia maanei.
I keia manawa, ua komo hou ka kakou koa malalo o ka mana o kona makua Powa, a o na moeuhane ana i lia ai, ua auhee aku la mai ona aku.
E loaa anei he mau kokua e hoopakele ae ai i ka kakou koa mai na lima koko ae o kona mau enemi, mamua ae o kona kumakaia e ia ana e lakou?
E ke kanaka ino manao haakei, wahi a ke alii Powa i pane kakana iho ai ma kona pepeiao, ua hoike mua aku au ia oe, o kou ola ka uku kupono no kau mau hana kue ia'u; a ano, ke lawe ia mai nei kou hoahele e kaana like i ka haawina hookahi me oe.
Ua lawe ia ae la ke koloka mai ke poo ae o Mahone, a ike aku la oia i na powa e alako mai ana i kekahi mea i owili ia a paa iloko o kekahi koloka ulaula iloko o ke ana, kahi hoi ana e waiho ana me ka paa i ke kupee ia iluna o ka lepo koekoe malalo ona.
Ike pu aku la hoi oia i na alii Denemaka e ku ana ma ka aoao o ko laua mau lio kaua, oiai hoi imua o kona alo, e kau mai ana na maka enaena i ka huhu o kona makua Powa, a e owaka ana kana pahikaua ma kona lima.
Ia manawa i ka poai ae ai na kanaka powa a puni oloko o ke ana, me ka makaukau like e lele aku maluna o ka lakou pio a houhou aku i kona kino me ka winiwini oi o ka lakou mau maka ihe, ke puka aku ka huaolelo mai ko lakou poo aku, oiai e owela ana oloko o ke ana i ka malamalama o na kukui ihoiho.
E ku ana o Donala imua o lakou me na lima i hauhoa ia i ke kaula mahope o kona kua, a e ku ana eha mau kanaka powa imua o kona alo me ka lakou mau laau ihe i kau ia mai i kona pua-i, a e haka pono ana ko lakou mau maka iaia, me he la, e lele aku ana e koli ola iaia.
Aka, alawa mai la na maka hoomakue o ke alii Powa ia Donala a pane mai la, ua ao ia na ilio e kona kahu e hoolohe i kona leo, a i ko lakou wa e hoolohe ole ai iaia, e lalau no oia ma ko lakou pepeiao a hoopai ia lakou, a pehea la i kepa mai ai oe ia'u me ka manao ino, ua moeuhane mua anei oe no ka uku hoopai o kau mau hana? E ke kanaka kipi! Maloko o kela heiau hoano, kahi o ko'u mau kupuna i hala i noho ai, kahi hoi a kuu enemi pakaha wale e noho nei, i kaikai ai oe i kou lima akau a kau mai la i ka pahikaua i kuu puu. Nolaila, maloko oia heiau hookahi e mohai ia ai ko olua mau ola, a maluna hoi o na kiokio pohaku kiekie o Glen Mama, e haawi ia aku ai ko olua mau kino kupapau na na manu koraka.
Alaila, alako ia aku la laua nei e na kanaka powa iloko lilo o ke ana, a waiho ia aku la e lakou iloko o ka pouli.
Huli ae la ka kakou koa pio a hawanawana i kona ukali hoopono me ka leo mauliawa o ke kaumaha, ua pau ka manaolana ana no kaua, aole kaua e ike ana i na lealea o ke kahua mokomoko o Clontarf.
Mai kaniuhu e kuu Mahone aloha, wahi a kekahi leo i hawanawana iho ma kona pepeiao, eia no he hoa'loha a he kokua kokoke nana e hoopakele ia oe mai ka luakupapau ae o ka make au e moe nei.
E na lani! wahi a Mahone, heaha keia leo kamahao a'u e lohe nei, he uhane lapu anei no ka po, he mea kino anei? Aka, pae nahenahe hou mai la ka leo i kona mau pahu lohe, a hoomaopopo iho la o Mahone, he mea kino ola.
Iaia e lupea ia ana e na manao kuko no ka ike aku i na helehelena o ka mea nona ka leo, pa-e hou ana ka leo ana i lohe ai i na minute mamua iho. E kuu Mahone aloha, e hoolana i kou manao, mai pihoihoi a hopohopo no ka leo au e lohe nei; a i ka haule ana iho o ka mapuna olelo hope loa a nalo, ia wa ka kakou koa i pane ae ai.
O ka leo ia o kuu kuahine hookama, ka mea nona na lima lahilahi nana i hoomaloo ae i keia mau kulu waimaka iloko o ka wa i loaa ai ia'u na inea, kuu hoa hele o na la opiopio, a hoa'loha hoi o na la aoo, eia ka oia me a'u iloko o keia luapo, he kokua a he puuhonua no'u, o Teresa Finola ia, ua hiki mai oia e ike i ka hopena o kona kunane popilikia.
Na na mapuna leo hoolana o ke kaikamahine a ke alii Powa i hoohauoli i ka naau pilihua o ke koa Mahone.
A haule aku la oia iloko o na moeuhane ana no keia mau ouli pahaohao o ka lua huna o na powa, oiai hoi ka mea nona ka leo nahenahe i na hora mamua iho e kiai pauaho ole ana i na helehelena maholehole o ka kakou koa a me kona ukali, oiai hoi e hoolala ana na powa i ko lakou ala e puka ai i ka waenakonu oia po, me ka ahai pu ana aku ia Mahone me Donala i ko lakou home ma kekahi huli o ka aina.
Aole i pau.
HE MOOLELO
-NO-
EVALEKA DE MOLENA!
-KE-
KOA KAWALIA OPIO WIWO OLE!
KEKAHI KEIKI OPIO KUAAINA O
SEPANIA, I LILO I KOA KAVALIA
PUUWAI HOPO OLE.
HE NANEA ILIHIA EHAEHA
NO KA OLALI HIENA O NA MAUNA
PIRENE ME KE KAIWAENAHONUA
ME KANA IPO ALOHA KA UI
NOHEA OLU WAIPAHE
ROSA AMELIA.
"E ka Manawa!
Nani kou hookahua ana,
A hookupulau mai i na hihio,
I piha i ke pahaohao a eehia,
E like me ka'u e ike nei;
I nei mau ouli ano kupanaha,
I oi aku mamua o ka mea io."
DONA SANKO.
MOKUNA 1----HELU 4.
IA'U hoi i kiei aku ai, ike aku la au he kanaka opio ka mea nona ka leo kamahao a'u e lohe nei–he leo hoi a'u e kanalua ole ai ke kaena ae o ke pookela lua ole ia o ka nani a'u i lohe ai. A na keia leo kupaianaha hoi i pauma mai i mau kikoni aloha kuhihewa iloko o ko'u puuwai–ae, e kuu Rosa, i aloha paha e like me ko ka pupule hupo, a no keia aloha hoi ka ka mea haku mele Sanko i mele ai:
No keaha oe i aloha ai iaia?
E ka pupule hupo–ua oki!
Oia anei ka muo liko,
O ko ke kanaka mau koii kuko?
E ka pupule–e ka hehena–ua oki.
A aneane no hoi au e ku ae a maloeloe a kaikai aku i o'u mau kapuai e hoohana ia laua ma na keehina e hiki aku ai maloko o ka mala laau nei, i loaa ai hoi ia'u he aui manawa kupono e pa leo pu ai me ua ui la, a hookuu pu aku hoi i na papahi hoikeana o ka mea nui a kuu puuwai e hana ana ia manawa, a e hoao hoi e pulama aku iaia i ipo a i hoa kaunu no kou mama nei. Komo mai la no hoi he manao pupule hehena a lapuwale ino iloko o'u, e haalele au ia oe a me kou papa aloha, oiai hoi, ua kupouli mai la oloko o'u i ke aloha, a ua like hoi ia aloha me ka poluluhi ohu koikoi a kaua i ike ai, e uhi iho ana maluna o ka piko o ka mauna Siera, i kela mau la aku nei.
I'u e lia ana a e kuko ana me neia mau hakoi manao kuhihewa, aia hoi, mao e mai la ua leo nei a nalo loa ae la kona kani hoene ana mai, a ia'u hoi i kiei hou aku ai, aohe iho la ke kanaka opio ui, nona ka leo e pioloke nei oloko o'u, a nolaila, ua ano akakuu mai la na kupaka ikaika loa ana a ka hehena i kuu puuwai, a me ka hooholo ana aole keia he mea io, aka, he aka maalo no ka malu o ka po. He mea weliweli keia, e Rosa, aole paha hookahi mea weli e aku a'u e hopohopo nei nou.
O kekahi mea a'u i lohe ai no keia mea, he eha ka mau kaikamahine opiopio o keia kulanakauhale i poino mamuli o keia leo weliweli a leo hoi o ka po, oiai, ua lohe lakou a ma ia lohe ana ua ili mai he popilikia no ka mea, he elua o lakou ua poholo iloko o keia muliwai, hookahi aia iloko o ka puuhonua (hale) o na poe i loohia i na umii a ka pupuli a me ka hehena, a oia hoi ke kaikamahine a ka Don Palakiko Molado, ka haku hoi nona kela hale Kakela e ku mai la ma kela aoao.
Maanei i hapai ae ai ua Madame nei i kona lima a kuhi pololei aku la i kekahi hale nui nani e ku mai ana ma kela kapa o ka muliwai, a pane hou mai la. A o kekahi hoi o keia poe, ua make loa ma ke kaawe ana iaia iho. Ea, aole anei keia he mea weliweli? O keia hoi ka'u e makau nei a e hopohopo e nei hoi, o oe paha auanei kekahi e lilo i mea hoomaewaewa ia e keia leo lapu o ka po.
E kuu Rosa Amelia, ka onohi aloha o kuu puuwai, o keia ka mea weli kupaianaha hope loa, o ka puolo o na mea huna a'u i ake ai e hai aku ia oe, a o ka'u kauoha hope loa hoi, e kanu oe i keia mau mea iloko o kou puuwai, a hiki hoi i ka wa e ike kumaka ai i ka oiaio oia mau mea huna, alaila, e haupu ae oe no kou mama, alaila no hoi, e hoomanao iho oe, aole i palau wale na olelo a kou luaui nei.
E Rosa, ua ahiahi kaua, e uhoi paha kauna ilalo e kali ai no ka hoi mai o kou papa Palemairo.
Aole i pau.
Na Kanawai o ke Ola Kino.
Hoomakaukau ia Mamuli o ke Kauoha o ka Ahaolelo o 1878, ma o ko lakou Komite la ka Hon. W. M. Gibson, Hon. W. R. Castile, a me His Ex. J. M. Kapena.
HELU 10.
Ina e hoauau i ke keiki iloko o ka wai mehana, a hookomo iho i na aahu maemae, he mea ia e moe oluolu ai.
Ina i moe pono ole ke keiki, malia paha no ka holoi ole ia e kona makuahine.
O ka makuahine i manao nui i kana keiki, e hoauau pinepine iaia, aole hoi e waiho loihi me kona lepo; aole oia i minamina i ka luhi, ke ala i ka po e holoi i kana keiki. E nana pono oia i na pelu o ka io o ke keiki malalo o na poaeae a me na uha, i ole e pohole no ka lepo a no ka lole paha, e malama ia me ka maemae a e maloo mau na wahi pelu o ka momona o ke kino.
E malama no ka makuahine i ka hoomaemae ana i ke poo o kana keiki, e holoi pinepine i ole e loaa ka mai piele, e ike ia nei ma na poo o kekahi poe keiki Hawaii. A pela no hoi e hoomaemae ai i na pepeiau a me na puka ihu o ke keiki, a mamua ae o ka hoi ana e moe i kela a me keia po, e anai akahele ia ke kino a me na wawae o ke keiki me ke kawele palupalu, a i ole me kona lima iho.
E hoihoi hou ia ana ka luhi o ka makuahine malama e like me keia, ma ke ola a me ka nani o kana keiki.
4 E hookuu aku i ke keiki e moe e like me ka meahiki iaia.
He mea nui ka moe ana no ke pono o ke keiki, e laa me ka ai.
Ma ka mahina mua o ke keiki, i 17 hora moe iloko o ka 24; e hoemi mau nae a hiki iloko o ka elua o kona mau makahiki, alaila i 12 hora iloko o ka 24. Ina i emi na hora moe o ke keiki liilii malalo o ka mea i hai ia ae la, alaila, e hoomaopopo ua mai, no ka pono ole paha o ka ai, o ka lole, a no ka auau ole paha. I mea e moe pono ai ke keiki e hookapu ia ka walaau ma kahi e moe ana.
Mai ae oe i ke kamailio leo nui o na makamaka ma kahi e moe ana o ke keiki. He mea mau a he mea pono ole hoi i na kanaka Hawaii e hoakoakoa ae ma ka hale o kekahi e waiho ana i ka mai a o ke keiki hanau hou paha, e kamakamailio ai. He maikai ka manao ana no ke aloha, aka hoi, e aho no e hoopau ia mea. E huhu aku oe e ka makuahine aloha io i kau keiki, i ole e hoalaia kona moe maikai ana.
5 E pale aku i na uku a me na mea liilii e ae oia ano e uluhua ai.
He mea hilahila a e he mea aloha ole no hoi, ka palaka a malama ole o ka makuahine, ina i hoopilikia ia ka malu o kana keiki liilii, e na uku kapa, uku poo, uku lele, makika, nalo, a mea e ae oia ano. Pale mau aku ia mau mea e ka makuahine makaala. E hoomakaukau i paku makika no ke keiki, he hapalua dala wale no ka lilo.
Ua olelo kekahi poe makuahine Hawaii, ua nui na mea i ao ia mai ia lakou a me na ano hoomakaukau no na keiki liilii, i kupono no na keiki haole, aka, o na keiki Hawaii, wahi a lakou, ua ulu ae a nui me ka malama ole ia. E hoomanao nae, o ke ano e hanai ai i na keiki i ka wa kahiko, a hupo no hoi, he kupono ole i keia wa naauao.
I ka wa kahiko, aole he makika ma Hawaii nei, aka i keia wa, ua ike ia keia mea hoonaukiuki a me na mea e ae i ano like meia, e laa me na pomaikai kekahi.
Nolaila, e na Hawaii, e malama i ko oukou mau keiki a e noho no hoi oukou ma ke ano malamalama o keia wa hou, aole ma ke ano o ka wa kahiko.
E kiai pono i na keiki, me he waiwai nui la i oi aku i na waiwai e ae a pau.
E pale ae i na makiki me na uku.
E kipaku aku i ka poe i hele wale mai e koauhau kamailio ai ma kahi e moe ana ke keiki.
E hoomoe i ke keiki me ka malie.
E hoomaemae mau ia ke kino palupalu o ke keiki.
E hanai ia me ka waiu o kona makuahine ponoi.
E hoaahuia me ka lole maikai i oi aku ka maikai i kou mau aahu iho.
E hana oe i keia mau mea, e like hoi me ka mea i konoia e ke aloha, alaila, e ulu ae ana na keiki a hoopuni ia oe e like me na lau oliva nani i oleloia ma ka Buke Hemolele.
Alaila e hauole ka makuahine, a e kapaia oia he pomaikai, elike me ka hea ana ia Mere e ka anela.
Alaila hoi e hoohanohano ia ka makuakane iwaena o ka lahui.
A ia manawa no hoi e waiwai ana a e ikaika ana o Hawaii no ka mahuahua ana mai o kona poe keiki; e ku ae kona poo iluna a e mahaloia iwaena o na lahui o ka honua.
OLELO HOOLAHA.
E LILILEHUA
Loio a he kokua ma ke Kanawai!
IMUA o na Aha Apana a Hoomalu o ka mokupuni o Oahu, E hanaia me ka eleu loa. E loaa no au ma Wehekealaula, ma alanui Maunakea, a i ole ia, ma ka hale Hookolokolo o ka Aha Hoomalu ma Honolulu. 898 1y
S. AUKAI.
LOIO! LOIO!!
UA ae ia mai oia e lawelawe ma ka Oihana Loio imua o na Aha Kakau Ole o ka mokupuni o Oahu. 898 1y
He Nui Anei Kou Makemake i na
Mekini Humuhumu Lole?
Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai
–:o:–
KAKELA A ME KUKE.
A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELER a me WILSON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.
KA MEKINI a SINGER
ma ke $50 pakahi, a me ke ano
MEKINI a WILCOX me GIBBS,
ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.
I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho. 862 tf.
Kauka O. S. Cummings, M. D.
HOMEOPATIKA.
Oia ke Kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii ma ka inoa,
"KULU WAI LIILII"
Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou. Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa ma kahi o Mr. Wm. G. Irwin, ma ke kihi o na alanui Papu a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano. 888 tf
ANO NO I LOAA MAI NEI!
Na Kaa Lio
Holo Lealea!
Na kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu Ioka.
DILLINGHAM & Co.,
876 tf Na Agena kuai ma Hawaii nei.
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA!
E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:
Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $@00 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.
Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ka la mua o Sepatemaba i kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.
Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $@00, alaila, hooholo pu ka olelo.
E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.
851 tf BISHOP & CO.
WAI HUI O KA HAU.
––MA KA––
"BONANZA"
MA ALANUI HOTELE!
–NO–
JNO. W. CROWELL, (Kolowela.)
E LOAA no i na keonimana a me na lele o keia kaona kahi e hoomaalili ai i ka wela ikiike o ka houpo, ke kipa aku ma ka hale inu wai hau huihui o Kolowela ma kahi i hoikeia maluna, ma o aku o ka halekuai o Grant a me Robertson ma Monikahaae, Honolulu. E naui ae malaila i ike pono.
917 3m 9@
A. MoWAYNE,
HALE KUAI LAAU LAPAAU, A ME NA WAIALA o na ano a pau, me na @OPA ALA o na ano he nui wale. Ma ke kihi o Alanui Papu me Kalepa.
@40 1y
DR. RODGERS,
–OIA O–
KAUKA LOKEKE.
UA hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o Ai@en@ ma Monikahaae a iloko o ka Hale @u, helu 5-@ Alanui Papu.
Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai.
O kona hale noho, aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii, ma kahi i noho mua ai. 881 tf
E. STREHZ,
(AILUENE.)
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. (845 1y)
OKI MARE.
AUHEA oukou e ko'u mau makamaka mai Kohala a Hamakua, mai Kona Akau a Kau. E hele ana au ma ke Ka@ Jure o Waimea iloko o Novemaba i loio no oukou, a ina ua makemake oukou e loaa ka palapala Oki Mare, e palapala mai ia'u, e ninau ia'u; ka uku me na mea a pau e pili pu ana, no ka mea, ua haahaa ka uku i keia manawa.
D H HITCHCOCK.
Hilo, Iune 12, 1879. 916 4m @
MAIKAI KA HOI KA PAPA!
–A ME–
KA LAAU O KOU HALE!
NO HEA LA?
KAI NO HOI NO KAHI O
WAILA MA!
Nana aku no hoi ia la
Ohi ka lo o ka Laau o Makawao
i ka ua mea hoi o ka nani o
Na PAPA! Na PAPA!!
–A ME–
NA PONO KUKULU HALE
O NA ANO NO A PAU.
Aia ma ke kihi o na
ALANUI PAPU me MOIWAHINE!
HONOLULU
MALAILA E LOAA AI
E LIKE me ka MAKEMAKE
–NO KE–
KUMUKUAI MAKEPONO LOA!
PAPA, PAPA, PAPA,
Na Papa Huluhulu,
Na Papa Manoanoa,
Na Papa i kahiia,
Na Papa Kepa,
Papa HOle Keokeo,
Papa Hole Ulaula.
NA LAAU, NA LAAU
Na Kua,
Na Kaola,
Na Aaho,
Na Moli
Na Peapea,
Pine Huluhulu,
Pine i kahiia
NA Papa a me na Laau Ulaula!
Pili ulaula,
Pili Keokeo,
Pani Puka,
Pani Puka Aniani,
Ipuka Aniani
Puka Olepelepe
PENA O NA ANO A PAU
Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui,
Aila Pena,
Aila Hoomaloo,
Waniti, Pate.
NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO!
Na Ami Puka Hale.
Na Ami Puka Pa.
ANIANI!
Pepa Hale a me na Lihilihi
E LOAA NO MALAILA.
PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA
No ke DALA KUIKE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi Loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono.
E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka Oiaio
904 tf