Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 25, 21 Iune 1879 — Untitled [ARTICLE]
Maloeo 0 kekahi nupepa i hoopuka ia ma Kapalakiko i kapa ia kona inoi ka Pakijika t i ike iho oi makoa he paiapala 1 kakau ia rna Kohaia, Hawaii, e kau ana ka liioi 0 ka mea nana i kakau malalo iho o A. O ke ano o ua paiapala la, e hoike ana i kekahi mau mea hou i hana ia ma Kohnia a me ke ano me ke kuiana hoi o ko hiia pee. \li ka hapa mua o ia palapali e hoike nni no ka hoiomua ona hana maioko oia apana a me ke kukuiu ia'na o kekahi ekaiesla haoie ma ia wahi. Ma ka hapa hope hoi un hoike ia na kumu keakea i ka hoio mua ana o na.haoa pono ma ia kihapa». A iwaena oia mau ku/nu keakea ua olelo la ona wahine Hawaii na rnea ikaika loa i kealai ana Ina hana pono ma ko iakou hoowaiewale ana ina haole e hana ika hewa. Ke unuhi nei makou i kekahi mau hopanaolelo o ia paiapala, penei no ia : «-0 ka inea oi aku o ke ino, a he mea e hooiapuwnie ioa ana no na mea he iehuiehu mawaho « na ohana, oia no ka nele ioa o na wahine Flawaii i ke ano maemae a ine ke ano hamau oka noho ana. Ona mea i hoowahawaha loa ia e ko kakou noonoo pono, me he mea ia he mea kupono waie no ia ma ko iakeu noonoo ana. Nolaiia,' he mea maa mau ia iakou ka hoike oioheiohe ana mai i na kino, noie oia waie no, he mahaoi a he iapuwaie ma na <nea e ae i aneane hiki ole ia oukou ke hoomaopopo." A peia aku, ua iawa paha keia. Me ka manao walohia a me ka luuluu ehaeha o ka puuwai makou e unuhi «ku nei 1 keia mau oielo i hoolaha la ma na aina e no na wahine o Kohala a me ko Hawaii no hoi a puni. No kakou iho e noho nei, ua ike maopopo ia ke ano laihila o ia mou olelo, ua ku ika oiaio ole. Aka, pehea la ka mnnao o ka iehuiehu o ka aina nana i hoouna mai ia Binamu, Kakina, Limaikaika, Koano a ine na makua e ae e hooiaha i ka pono a e hoohuii ī ka iahui Hawaii i iahui Kristiano? Pehea la ka manao o ko Amenka poe inaikai nana i haawi he mau haneri tausani dala no ka hoomalamaiama ana i koHawaii nei iahui, ke heluhelu iho i keia mau oielo aA. o Kohala ? Aole anei e ninau iokou, o ka hua anei keia, a o ka hope anei keia o nn ao ana o na misionari a makou ī hoouna ai ina kapakai mamao o Hawaii ? A pehea hoi ka inanao ona wahine o Kohala a me ka iahui mai oas! CJa ike pono ma* kou he poe iapuwale no kekahi iwaena o keia luhui. Aka, oka holomoku o ka ia* hui a pnu iioko o ke ino, noie hiki ia makou ke ae aku ia. Aole paha ī hauie malalo o ka $12,000 na hookupu ana o ko Kohala poe kanaka Hawaii no na hana a ka Haku, mawaho nku oko lakou apana, iloko o iui makahiki he uini i hala ae nei. He iuakini nani ko lakou e ku nei ma Io!e, i hooinKo ia me ka awai a me na nolio maikai ame na moena kupono. Aka, ua lohe makuu, o kekahi haole i noho ma ia npana no ka maknhiki a oi ae, ua niuau nauupo oia penei, he noho no anei kanaka iloko o ka iuakini mn loie maialo ma ka lepo a i ole mn na moena anei ? 0 ka nmkou e kauieo aku nei i ko mukou poe heluheiu a pau, oia keia, e hoomaopopo ka lahui he nui ka poe e kilokiio nei, a e halo ana ike ano oka lahui kamnaina o keia pae oioku. Ua hoopuni ia kakou ine na hoike he lehulehu wale, nolaila, e makaala, e kuoo a e kupaa, a e hoonipaa iho ma(una o ka pono i ao mua ia inai e na kumu kahiko, aua hoi aku ka hapa nui i Lahi e maha ai. Mai hopo e mai kaniuhu no na hoiuo ana a me na olelo oiaio ole. 1 pono ka lahui maloko, i maemae me ka hookamani ole ; i oiaio ma ka olelo ana a ka waha a me na hana ana o ke kino, alaila, e helelei wale auanei na olelo hoino, e like me ka helelei ana o na paka ua a haule aku i knhi e i ka wa e pa iho m iluna o ka lakalo.