Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 24, 14 June 1879 — Page 4
KA NUPEPA
Kuokoa me ke au okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1.
Dala Kuike ka Rula.
IUNE 14, 1879.
Na Misiona.
HELU 20.
Ke koena no Kina. He kaua weliweli loa ke kaua opiuma. Ikaika loa ka manao o na lii o Kina e hoole loa i ke komo ana o ka opiuma iloko o ko lakou aupuni. No ka mea, ua ike lakou, he mea ino loa ka opiuma. Pela hoi ko Hawaii nei ike ana, he mea ino loa ka opiuma. He mea pepehi kino a pepehi uhane.
Ikaika loa hoi ko Beritania manao e lawe no i ka opiuma i Kina a kuai aku i na kanaka i mea e loa'i ke dala a nui wale. Loihi no ke kaua. Nui ka make. Nui na kulanakauhale i hoopau ia i ke ahi. Nui ka auwe ana. Papauaho Kina, hiki ole ke lanakila maluna o na Beri tania. Ka hana no ia o ke kuikahi; oia hoi ka ae ana e komo ka opiuma i Kina, e uku ke aupuni o Kina i mau miliona dala ia Beritania no keia kaua ana, a e ae e wehe ia i mau awa hou e komo ai, a e noho ai na Beritania. Ua ae ia, ua loaa na awa hou elima.
Mahope iki iho nae, ala hou o Kina e kue i na Beritania. Ke kaua hou no ia a komo Farani iloko o keia kaua, e kokua ia Beri tania. Ka hope o keia kaua, Ka hoomahuahua ana i na wahi e komo ai, a e noho ai na haole me ka ae ana e noho like na aoao hoomana a pau. E pau ka hoomaau ana i na hoomana karistiano. Ua hoakea ia na puka e komo ai na misionari, me na wahi e hana ai lakou. E kukulu lakou i na luakini karistiano, na ekalesia Karistiano, na Kula Kaistiano, na oihana Karistiano a pau. O ke komo nui no ia o na misionari i Kina mahope iho. A ala mai na luakini, na hale kula, na hale mai. Ma kekahi Halemai misionari, he 50 tausani poe mai i lapaau ia i ka makahiki hookahi. Ua aoia ia poe i ka ke Akua olelo. Ua pai ia na Baibala, me na palapala e ae he nui wale. Ua hoolaha ia ka olelo a ke Akua, ke Kauoha Hou, na palapala ao Karisitiano ma na'wahi a pau a puni o Kina Koe nae ke kauwahi.
Mahuahua iki ka poe huli mai. Ua loaa he mau tausani. Aole nae i pau ka hoomaau ana, me na keakea e ae.
Ua hoolilo ke Akua i keia mau kaua i mea kokua i ka hana misiona ma Kina.
He wahi kaua ano Karistiano kupanaha ka i hoala ia ma ka makahiki 1850. Ua kapaia ia kaua. Ke kipi o Taipine
Penei ka hoomaka ana. He mau Pake ka i ao ia ma ka Baibala. Lilo lakou i ka huli Ana i ka baibala. A lilo lakou i poe Karistiano. I ka mahuahua ana oia poe, hoomaka lakou e kue aku a hoole aku i na auhau kaumaha o ka hoomanakii. Ka hoomaau ia no ia o lakou e ka poe hoomanakii. Nolaila, hoomakaukau lakou e pale aku i ka hoomaau ia, ma ka pahi kaua. Hele lakou a wawahi i na heiau hoomanakii, a pepehi i na kahuna.
Ke kaua uku no ia i ke aupuni. A lanakila nui no ma kinohi. Hele lakou a kaua ma ka akau, a lilo mai he mau aina nui ia lakou. Ma ka makahiki 1853. Lilo Nanekini ke kulanakauhale nui ia lakou. Ikaika lakou i ka hoopai i na karaima. Hoopai nui i ka poe kuai opiuma, a puhi opiuma. Ikaika i ka malama i ka la Sabati. Akamai i ka himeni. Mahalo nui na haole i ko lakou himeni ana.
Ikaika lakou i ka hoolaha ana i ka baibala. He mau haneri tausani baibala ka i haawi ia'ku i na Pake. Kue loa aku lakou i ka hoomanakii, me ka hai aku.
"Hookahi wale no Akua, hookahi wale no Moi nui, o Iehova, ka mea nana i hana i na mea a pau, a alii maluna o na mea a pau. E olelo ana, ua kokoke mai ke aupuni o ka lani. E mele ko ka honua a pau no ka maluhia. Ua hele mai Iesu i keia ao e hoola i ka poe hewa ma kona make ana. He kalahala oia no na paumi tausani o na umi tausani kanaka ma keia ao.''
Naue aku lakou me ka lanakila, a hiki i Pekina, ke kulanakauhale Moi. Weliweli loa ka Moi a kii aku i na puali koa ma ka akau, i ko Maneku, i ko Gatara, e hele mai e kokua i ka hoopau ana i keia kipi. Hele mai no lakou e kokua me ka hoi aku me ka baibala pu i ko lakou mau wahi.
Loihi loa keia kani, he 14 makahiki. He kaua keia no ka hoopau, a no ka hoomau i ka aoao hoomanakii. Wela loa ke kaua. E hele ana ka aoao hoopau mai ka lanakila a i ka lanakila ana. I na ua hoomau ia ke kaua kue i ka hoomanakii, i na paha, ua lanakila loa, a lilo o Kina i aupuni Karistiano.
Aka, ua kahea ka Moi o Kina e kokua mai ko ka Akau ko Beritania, ko Amerika, i ke kinai ana ia kaua. A, ua kinai no ma ka makahiki 1864. Ua lilo no nae ia kaua i mea i lulu nui ia'i na baibala, me na buke Karistiano ma Kina mai ka hema a i ka akau, a mawaho aku hoi.
Ua lilo ia i mea e palupalu ai ka mana o ka hoomanakii, a i mea hoomakaukau i ke alanui no Iehova ma keia manawa aku.
No ka nui o na haole akamai a naauao ma Kina, a no ka hemahema o na Pake ma kekahi mau mea e pili ana i na hana naauao, i na oihana aupuni, na oihana kaua, oihana hana moku, &c, ae lakou e lilo na haole i poe kumu e ao ia lakou ma na oihana naauao ma Amerika; a ma Europa. A ma o lakou la, ua loaa ka naauao haole.
A ma kekahi makahiki mahope iho o ke kaua opiuma, ua hoouna ka Peresidena o Amerika Hui i Kanikela mai Wasinetona a Kina, e hooponopono i na hana iwaena oia mau aupuni elua.
O Bu religame (Burlingame) kekahi Kanikela. Noho Kanikela oia i eono makahiki ma Kina. Mahalo nui na Pake ia ia. Nui kona kokua ana ia lakou i na wa pilikia.
Nui hoi kona kokua ana i na misionari, i holo pono ka lakou hana. I ka pau ana o na makahiki eono, manao Bureligame e hoi aku i Amerika. Minamina loa nae na Pake, na luna aupuni ia ia, a kaohi e noho. Aole oia i ae. Heaha ka lakou hana kupanaha a ku i ka mahalo nui ia mahope iho? Aia ma keia helu ia. Aole i pau.
E ver Trusting.
Colonial Singer. No 151. p. 129.
1 Hilinai i ke Akua,
Ma ka po, a ma ke ao,
No na pono o ke kino,
No na pono nei a pau.
Cho. Hilinai ke hele ae,
Hilinai ke hoi mai,
Hilinai maanei, ma o.
Hilinai a mau loa no.
2 Hilinai i ke Akua,
Ke Akua io nei,
Hooko ia i kana olelo,
Ole loa e wahehee.
Cho. Hilinai ke hele ae, &c.
3 Hilinai i ke Akua,
Ka makua maikai nei,
Nana kakou e malama,
Nana e hoopomaikai.
Cho. Hilinai ke hele ae, &c.
4 Hilinai i ke Akua,
Ma na ala e hele nei ;
Oia mau ka Puuhonua,
Kahi ia e malu ai.
Cho. Hilinai, &c.
5 Hilinai i ke Akua,
Ke kau mai ka make e,
Mai makau, mai kanalua.
Nana no e hoopaa mai.
Cho. Hilinai, & c.
HAWAII.
Haawina Kula Sabati.
HELU 13, SABATI IUNE 29, 1879.
KUMUHANA. Hoi Hope.
Pauku Baibala. Mai ia Io ba a Malaki.
Pauku Gula. Ua huna no au i kau olelo iloko o ko'u naau, i ole au e hana hewa hou aku ia oe. Halelu 119; 11.
Pauku heluhelu la. Poakahi, Io b. 33; 23—26. 42 ; 1—6.
Poalua, Esetera 4; 10—17. Poakolu, Isa. 42; 1—4. 53; 1—6.
Poaha, Isa. 55; 1—8. Mika 4; 1—8. Poalima Ioela 2 ; 28—32.
Poaono, Ezk.26; 7—14. 37 ;1—10. Sabati Zek. 4 ; 4—7. Malaki 3 ; 16—18.
Mele ''Ka Lei Alii " Lei Alii, aoao 3.
Pule hoomaikai i ke Akua no na pono a pau i loaa mai iloko o keia hapaha.
Ke kula a pau. Hai mai i na buke i kulaia'i iloko o keia hapaha. Ioba, Esetera, Isaia, Ezekiela, Ioela, Mika, Zekaria, Malaki, me na pauku gula. Mai Ioba a Milaki ehia makahiki? No na wa hea ia o ka moolelo Baibala? Wa kupuna, wa alii, wa noho pio, wa hoihoi ia. Owai no ka wa kupuna? Ioba, no ka wa o Aberahama ia. Ehia mak. B. C ?
Haawina 1 me 11. Wa kupuna, wa o Ioba.
Na makua. Heaha ka ke Akua olelo ninau ia Satana no ke ano maikai o Ioba ? Ma ka pane ana o Satana, heaha ke kumu o ko Io ba malama ana i ke Akua ? Hoopili mea ai. I akaka he kuhihewa keia heaha ka ke Akua i ae ai ia Satana e hana aku ia Ioba ? Heaha hoi ka Satana mau hana ? Hoopilikia Satana ia Ioba a i na kanaka i aha lakou i ke Akua ? Heaha ko ke Akua makemake ma ka hoopilikia ana i na kanaka? Hahau oia no keaha ?
Na keiki. Ma ka Satana hanu ino ana ia Ioba, ua hoino anei oia i ke Akua ? Owai ua makamaka ekolu o Io ba i hele mai e uwe pu me ia iloko o kona pilikia? Heaha hoi ko lakou kuhihewa no kona pilikia ? Owai ka makamaka i uwao no Ioba ? Nawai i hoopau i ke kuhihewa o Satana a o na makamaka, a hoolanakila ia Ioba, a hoihoi mai i na pomaikai mua ona ? Pela anei ke Akua e hoopau ai i na kuhihewa a pau o kanaka, a o Satana ma ka la hope ? Ke malama nei anei oukou i ke Akua, i na Kula Sabati, no ke aloha ? No keaha ?
Mele. "Leo Maikai." Lei Alii aoao 4. Wa II. Wa Alii.
Na makua. Na haawina hea kai pili i ka wa alii ? Na haawina 4, 5, 6, 7, 8. Owai na lii? Uzia, Iotama, Ahaza, Hezekia. Ehia mak. B. C?
Haawina 4. Owai ke kaula ? Heaha ka wanana ? Owai ke kauwa a ke Akua ? Iesu ea. Heaha ke ano o keia kauwa ? I ka manawa hea ka hoomaka ana e hooko ia keia wanana ? Ia Iesu ma ka honua heaha kona ano, kana mau hana oluolu, akahai, aloha, lokomaikai? Heaha na ohe pepe ? na uiki e pipi ana ? Nui anei ia poe i keia wa, maanei, ma aina e, ka poe palupalu, nawaliwali, ehaeha, naaupo, kaumaha, ane make, &c ? Mau anei ko Iesu aloha, oluolu, me ka hooluolu ana ? Na Kula Sabati nawaliwali, ane make, na ekalesia o ia ano, na keiki opiopio, aloha anei Iesu ia lakou, a makemake e kokua, e hoala, e hoola ? Ke aha nae lakou ?
Na keiki. Haawina 5 me ke ano. He wanana ka haawina eono no wai ? No na mea ehia e pili ana ia Iesu ? Kona hoowahawaha. ia, makemake ole ia, hoino ia, pepehi ia kanu ia, ala hou ana halihali ana i ko kakou hewa, lilo ana i mea e ola ai kakou. Ua pau anei i ka hooko ia? He kalahala anei Iesu no ko na aina e ? Makemake anei lakou ia ia? Huli nui anei ko kekahi mau aina e ia Iesu? Pela anei oukou ? Ke huli nei anei mamuli o Iesu? Heaha ka olelo kahea i ka poe make wai, ka poe pololi, ilihune, kala ole ? Aia ia wai ka wai me ka ai ono ? Heaha ka uku ? Aole uku, lawe wale, inu, ai, ola. Pili anei keia leo kahea i ko na aina e ? Nui anei ka poe e ae ana e hele io Iesu la i ola ? Ua ae anei oukou e hele, e ai, e inu, e ola ?
Na makua. Haawina 7, me ka walu. Heaha ka wanana ma ka haawina 7 ? No ke aupuni owai ? Hoomaka ia o ke ko ana i ka manawa hea ? I ka wa i kena'i Iesu ? E mihi oukou no keaha ? Ahea e pau ke ko ana ? Ua kokoke anei ia manawa maikai, kaua ole, maluhia, kuikahi? Pili anei keia haawina i ko na aina e? Mahuahua anei na pegana e haalele ana i ka hoomana kii, a lilo i poe hoomana ia Iehova ? Heaha ko kakou pono no ko na aina e ?
Heaha ka wanana ma ka haawina 8 ? No ka hiki ana mai o ka Uhane Hemolele. Ua hooko ia anei ? I ka wa hea ka hoomaka ana e hooko ia ? I ka la Penetekota. Hai mai i kekahi mau mea kupanaha ma ia la. Ua pau anei ka hooko ana? Aole paha. E noi nui aku i hiki mana mai ka Uhane ma Hawaii nei, a ma na aina e, i huli nui kanaka, kamalii ma ka pono.
Mele. "Ahaaina hoopomaikai." Lei Alii aoao 6.
Na keiki. Wa 111. Oia hoi ka wa noho pio. Na haawina hea kai pili ia wai ? 9 me 10. Owai ia kaula ? E noho pio ana mahea? Ehia mak. B. C?
No ke kulanakauhale hea ka wanana ma ka haawina 9 ? Hai mai i na mea a oukou i lohe ai no Turo. Aia mahea ia ? Heaha kona hewa nui ? Ua hooko ia anei keia wanana no kona hoopau ia'na ? Heaha ka Iesu olelo no Turo ? Heaha ka hope o ka poe hookiekie, a henehene i na kanaka o ke Akua ? He noho aha ka pono? Nowai ke aupuni o ka lani?
Na makua. " Ka wanana ma ka haawina 10, no wai ia ? Heaha ka papu o na iwi maloo ? Nui anei na papu iwi maloo maanei a ma na aina e ? Heaha ka mea e ala hou ai, a ola hou na papu iwi maloo, na ekalesia make, na Kula Sabati make, me ko na aina e ? Pehea e loaa mai ai ka Uhane Hemolele? Wa IV. Na keiki. Ka wa hea ka wa eha? Ka wa mahope iho o ka hoi ana o na pio Iudaio mai Babulona a Ierusalema, oia hoi o Esetera, Zekaria me Malaki, mak. 536— 390. B. C.
Heaha ka Esetera hana nui no na Iu daio i kuai ia'ku i ka make ? Owai ko kakou uwao nui makau ole i ka make, a ae hoi e make no kakou ?
Zekaria. Heaha kana i ike ai? He ipu kukui aha ? Heaha kana mau olelo paipai, a hoolana manao? Ma keaha e lanakila'i ?
Malaki. Heaha na hewa ana i hoahewa ai ? Pehea hoi ko kakou mau hapaumi no ke Akua ? Ua pau anei i ka haawi ia'ku nona ? Heaha ka pono ? A loaa mai keaha ke hana ? Heaha ka waiwai o na haipule io ma kela ao ? Owai ke kaula mua ma ke ke Kauoha Kahiko ? Owai ke kaula hope ? Wanana anei laua a elua no ka la hope ? Owai ka poe ma keia mau haawina i kupono i ka mahalo ia ? Owai i ka hoino ia ? E hoohalike kakou me wai ? Me Moredekai, me Esetera &c.
Mele. "Marana ta." Lei Alii aoao 14.
Pule no ka hapaha e hiki mai ana.
Haawina no Iulai 6, Roma 5 ; 1—10.
Na Huewai Gula Wanana Ehiku.
HELU 1.
Ua pau na wepa wanana 7, me na pu wanana 7 i ka wehewehe ia. Ua wehewehe ia hoi ke ano o ka deregona ulaula nui me ona mau poo 7, me na pepeiao hao he 10, me ka wahine i hoaahu ia i ka la, me kana i keiki, me ka holoholona me ona mau poo 7, me na pepeiao hao he 10, me kekahi holoholona me ona mau pepeiao hao elua, a me ke Kaula wahahee.
Ma ka wehewehe ana, ua hoopau ia o Roma kahiko, Roma hoomanakii. Ua ala mai o Roma hou, Roma Hoomana Pope. Ua ala mai ka Hoomana Mahomeda nana i kue, a ulupa iki i ka hoomana Pope.
A o keia mau hoomana elua, hoomana Pope, hoomana mahomeda, he mau hoomana kue, a hoomau, a pepehi ino i ka poe hoomana Karistiano oiaio. A o ko laua mana hoomaau, a pepehi ino, no Satana mai no ia, oia hoi ke deragona ulaula nui a Ioane i ike ai ma ka hihio, ke poo o ka hoomana Pegana.
Ka wahine i hoaahu ia i ka la. Oia ka ekalesia makua mamua o ka hanau ana o Iesu a ma ka wa i hanau ai.
Ke keiki kane a ua wahine nei. Oia ka ekalesia mahope o ka hanau ana o Iesu, a hiki i ka wa i lilo ai ke aupuni o Roma i aupuni Karistiano, a mailaila a i ka manawa ia Matina Lutera, a mailaila a i ka Milenio, a mailaila a i ka wa e lanakila loa ai ma keia ao.
Na enemi o ka ekale sia io.
1. Ka holoholona me na poo 7, na pepeiao hao 10, na lei 10, me ona holoholona kokua me na pepeiao hao elua, oia hoi ka ekale sia Pope, me ona mau kokua.
2. Ke Kaula wahahee, oia ka hoomana Mahome da.
3. Ka Deragona ulaula nui me na poo 7, na pepeiao hao 10, oia hoi ka hoomana Pegana, malalo ae o Satana ke Poo.
4 Goga me Magoga Oia ka huina o na enemi a pau mahope iho o ka Milenio malalo ae no o Satana ke Poo nui.
Na huewai gula ehiku, i hoopiha ia i na ino hope loa ehiku, oia na mea hoopai ehiku e hoopai ia ai, a e hoopau ia ai keia mau enemi.
Na anela ehiku. Oia na agena nana e ninini mai i na hoopai maluna o ua mau enemi nei.
Ua makaukau ke alanui e wehewehe ia'i na huewai gula ehiku.
E nana ae oukou ka poe heluhelu, i na mokuna 15 me 16 o ka Hoikeana, i akaka na mea a Ioane i ike ai ma ka hihio.
Ua ike ia ehiku anela, he mau huewai gula ehiku ko lakou. Ua hoopiha ia na huewai i na ino hope loa ehiku, oia hoi na mea hoopai hope ehiku. Ma ka nana aku, elima huewai kai pili pono i na wahi hoomana Pope.
Oia hoi, e ninini ia mai ana na hoopai mua elima maluna o ke aupuni o ka holoholona, oia hoi ke aupuni hoomana Pope.
Ma ka wa i pili i ka pu wanana ehiku, ua hoike ia kekahi mau hoopai i hooili ia maluna o ka hooloholona, oia hoi ka ekalesia hoomana Pope. Ua hoonaueue ia oia i ka wa ia Matina Lutera. Ua hoomokuahana ia. Nui wale ka poe i haalele ia ekalesia, a huli i ka ekalesia hoole Pope, ekalesia euanelio. Ma ke kaua maoli o na aoao elua i emi ai ka ekalesia Pope me ona mau, pono.
Ua ala hou nae ia mahope iho, a ikaika loa ka hana ino ana i ka ekalesia hoole Pope, i ka ekalesia Karistiano oiaio.
Aia ma Farani ka hana ino loa ana o ka ekalesia Pope. Ua kapa ia ka Moi o Farani, ke keiki hiapo a ia ekalesia.
Ua poni ia, a hoolei ia na Moi o Farani mamua e na Pope ma Roma.
Kale Mane ka mua o na Moi i hoolei ia e ka Pope i Emepe ra o Roma hou.
Penei ka hana. Ma ka la Karisimaka, mak. 800, ua hele o Kale Mane i Roma. Ua komo oia iloko o ka luakini o Sana Petero. Ia ia e kukuli hoomana ana, ku ka Pope Leo III, a kau i lei alii ma ke poo o Kale Mane, a hooho oli nui na kanaka, "E ola loihi a lanakila Kale Mane Augusato, i hoolei ia i Emepera e ka lima o ke Akua, e ola loihi ka Emepera nui haipule o ko Roma poe kanaka.''
Alakai ka Pope i ka Emepe ra i kekahi noho alii nani loa, a makana ia ia i koloka Emepera, a aloha mahalo ia ia ma ka inoa Augusato.
Ma ke noi ana i ka Emepera, ua loaa i ka Pope kekahi mau aina, a me kekahi ano mana aupuni o keia ao.
Aole i pau.
NA HAINA O NA NINAU KANAWAI.
E KA NUPEPA KUOKOA ; Aloha oe :—
Ua ike ia ma ka Helu 31 o na mea pili kanawai, kekahi mau ninau pili laula a na ka lehulehu e pane aku, a oia keia. No ka Wawahi Hale.
1. Pehea ua ku anei iaia ka hewa wawahi hale ? Haina. Ae ua ku. no ka mea, ua wawahi i ka hale a komo iloko, a ua hana pu no i ka hewa feloni.
2. Pehea ua ku anei ka hewa wawahi hale noho oiai ua puni na hale ekolu me ka pa hookahi ? Aohe i ku, no ka mea aohe mea noho maloko, aole no hoi i wawahi ia me ka manao e hana hewa.
3. Pehea ua ku anei ka hewa wawahi hale noho i ka mea nana i wawahi a komo iloko oia hale ? Haina, Aole i ku ka hewa wawahi hale noho, no ka mea he kauwa ka mea noho maloko e malama i ka pono o kona haku, aole no nae oia e pakele i ka hewa okoa e ae.
4. Ua ku anei ka hewa wawahi hale ia A ? Haina. Ae, ua ku no ia ia, no ka mea, nana no i wawahi i ka hale, aole nae oia i komo iloko, aka, hoouna oia i kekahi keiki liilii e komo iloko a lawe i ka waiwai iwaho, aole nae o kona komo ole ana ka mea e pakele ai.
No ka Powa.
1. Pehea he powa anei keia ? Haina. Aohe powa, aka, he hewa e ae no e pa ai ka lae.
2. Pehea ua ku anei ka hewa powa iaia? Haina. Aohe no i ku ka hewa powa, aka he hamare e ae no ka mea e pa pono ai.
3. He powa anei keia ? Haina. Ae, he powa no ka mea, ua loaa ke kumu nui kupono e makau ai, aka, e olelo ia mai paha auanei, aohe i lawe ia ka pela e B. ae, ma kona aoao no ia hemahema, a loaa e i ka makai.
4. Pehea he powa anei keia ? Haina. Aole ia he powa, no ka mea he waiwai ke kumu hoopaapaa, aka, he hewa e ae no kona.
5. Pehea ua ku anei ka hewa powa? Haina. Aohe i ku ka hewa powa, aka he hewa e ae no.
6. He powa anei keia, aole paha ? Haina. Aole ia he powa, no ka mea. aole kumu nui kupono o kona makau ana a hoolei no i kona eke dala iloko o ka nahelehele, aka, aole oia i pakele i kekahi hewa okoa.
7. Pehea ua ku anei ka hewa powa iaia ? Haina. Aohe i ku ka hewa powa, aka nae he hewa e ae no kona.
O ka'u keia i noonoo ai. aka, ina ua oi ae ka kekahi i ka'u mau haina, alaila ua waiwai like no.
Me ka mahalo no.
KOAMOKUMOKUOHEEIA.
E nana i ke Koena maloko.
HAINA O KA NANE HAWAII.—O ka haina o ko nane e D M Namailou o Wailuku Maui, eia no ia. He Punalua, a he Kaikoeke. JNO. T. ALULI. Honolulu.
Ua waiho mai o J. Keone o Waikane, Oahu, a me J. Kahueulu o Kikihale, Honolulu nei i ka laua haina, a ua like pu na haina a pau.
[Ua like keia me ka haina i waiho ia mai ia makou. L H. ]
OLELO HOOLAHA.
KAKELA a me HAKI.
O KAKELA OPIO A ME F.M. HATCH. ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoaie Dala ana.
W.R. CASTLE, Luna Hooiaio Kope,
Keena Hana, maluna ae o ka Halekuai o Dillingham & Co.
Helu 37. Alanui Papu. 3 6ms
AL FRED S. HARTWELL,
[HAKAWELA]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. 867 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu. Helu 8, Alanui Kaahumanu. Honolulu. H. P. A. 2y
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 877 3m
E DWARD KEKOA.
HE Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma alanui Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa. E loaa no ma ke Keena mawaena o ka ho ra 8 am a me ka hora 4 pm., ke ole he pilikia e ae. 882 ly oc26
J. KAPOHAKIMOHEWA.
He Loio a he Kokua.
NO na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e hooko ia na kauoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe loa. 883 6m no2
S. M. P. KALEO
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.
NO ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu o ka Apana o Wailuku, Maui. E loaa no au ma Waiehu, Waihee, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku. 884 ly no9
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI !
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae. Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano. Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa. E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa. Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 ly
WILLIAM O SMITH.
LOIO ! LOIO ! !
Alanui Kaahumanu, Honolulu, Oahu. 913 ly
S. W. MAHELONA
HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE
ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe me ka mikini a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka ukupanee. 876 3m
P. NUI.
LOIO! LOIO!!
O ka Ua Ukiukiu o Makawao, Maui.
UA makaukau oia e kokua i na mea a pau e hele aku ana i ona la, ma na mea pili kanawai imua o ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu, me ka Aha Keena a ka Lunakanawai Kaapuni o Maui. E loaa no au ma ka Hale Hookolokolo o Makawao, a i ole ma-Haiku. 885 ly nol6
HEN RY N. KAHULU
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ko makou Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31. E hookoia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hakalia ole. 885 ly nol6
ASA KAULIA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ke Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31 ; a e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe. 885 ly nol6
L. A. THU RSTON.
LOIO!
WAILUKU, MAUI.
889 6m dec 14
TIMOTHY KALAEONE.
He Loio a he Pale ma ke Kanawai.
IMUA Hookolokolo Apana o Kawaihau, Mokupuni o Kauai. A he Agena hoi no ka hooiaio ana i na Palapala Kepa no ia Apana. E loaa no au ma Anahola, a i ole ma Waiakalua, Koolau, Kauai. E makaala no au i na kauoha me ka eleu loa. 895 ly Jan. 25.
J.W.M. POOHEA.
He Loio a he Kokua ma ke Kanawai. No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa. E loaa no au ma ko'u home ponoi oia o "Kalauonaona," ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pakoo. 895 ly Jan 25.
E Kuai ia Ana.
HE 1,000 Hipa a me 8,000 Kao o ka Hui Hanai Kao Kaupulehu ma Kona, Hawaii. E ninau ia H. Cooper (Kupa) o Kailua. 858 tf
A.S. CLEGHORN & CO.
PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DI CKSON
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi
E LOAA AI NA Papa Nouaiki o kela a me keia ano. Na Papa Nani a Paa no ke Kuku ana i na Hale! Na Pani Puka. Na Puka Aniani. Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a Na Papa Hele, Na Papa Ku, A me na Papa Moe nui loa NA PILI O KA HALE O NA ANO A PAU. Na Pepa Hoonani, Na pena o na Wai'a pau. Na Kui mai ke Nui a ka Makalii. Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani Na Ami o na ano a pau Na Aila Pena, o kela me keia ano Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale Na Aila e ae o na ano a pau. NA WAIVANIKI A ME NA WAI HOOHINUHINU NANI o na ano a pau loa. NA BALAKI ANO NUI WALE A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana NO KA UKU HAAHAA LOA E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI E hele mai! E na Makamaka ! A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a me ka maikai 845 tf
KOPA KUKAEPELE
A
GLENN!
AOLE LUA NO KA HOOMAE MAE I KA ILI !
He mea hoopau i na eha, Na Ili Puupuu, A he hoomaemae i na mea ino, A he hoopau Luma tika, A he kopa auau no hoi O keia hopa ka oi aku o ka mea maikai I waihoia mai imua o kanaka. Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehu ili Poha, Wela la, Luluaina, a me na mea e ae o ka ili; A ma ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu ke kahi i ka Ili, a keia Laau Hoomaemae lua ole e hana ai. O ka hoemi ana iho i na mai o ka Ili, a o ke pale aku i ka mai mai na lole e na Mai Lele, oia kekahi. O na ohana ame na poe makaikai, ina e hoolako lakou i keia KOPA HOOMAEMAE LUA OLE! ALAILA, UA LANAKILA LAKOU. He hoopau i ka lehu o ke poo, A he Kopa no hoi e kaohi mai ai I ka lauoho mai ka hina ana. Ua hooia nui mai na Kauka no ka maikai keia Kopa! E loaa no ma kahi o M. McINERNY. Kihi o na Alanui Papu me Kalepa.