Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 11, 15 Malaki 1879 — Page 1

ʻaoʻao PDF (1.54 MB)

Ka
Nupepa Kuokoa:
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
BUKE XVIII. HELU 11. POAONO, MARAKI 15, 1879. NA HELU A PAU 902.

KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.

                NA OLELO HOOLAHA :—O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana ; elua puka ana, he $1.50 ; no, hookahi mahina, he $2.00.
                NA KANIKAU A ME NA MELE :—He 10 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 10 lalani.
            HOOLAHA MAU : —E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.
            E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

Na Kanawai o ke Ola Kino.
[Koena mai kela pule mai.]

                Aole ma ke pale aku i ka mai wale no ka maikai o ke ea maikai, aka, he mea ia e kokua nui ai i ka hoola ana i na mea mai. O kekahi poe, ina mai ke kanaka, pani na puka a pau o pa mai ka makani, o komo mai ka makani o waho. Pela no kekahi poe haole a pela ka hapanui o na kanaka. He kuhihewa loa ia manao. O ke ea maikai o na lani he mea kokua i ke ola o ka mea mai. O ke ea ino, ke ea e hoopilikia ai i ke kanaka a hookomo mai i ka mai ma ke kino o ke kanaka. Nolaila, mai makau i ke komo ana mai o ke ea maikai o waho mai i maikai ke ea o kahi e moe ai ka mea mai. Me ka naauao nae e hana ai i ole pa ino mai ka makani ma ke kino o ka mea mai a anu mai. He pono hoi e makaukau me na kihei e uhi ai i pumehana pono.
            E hana na puka makani me na olepelepe i hoohuli ia na puka iluna, pela e huli ai ka, makani iluna, aole hoi e pa ino mai ma ke kino o ka mea mai.
            Penei i maopopo ai. O kekahi wahine ma Ame rika ua make i ka mai puupuu liilii a no ka manao ia ua make loa, ua waiho ia mawaho ma ka hale wahie. Ala mai ia mai ka make mai (oia hoi ua manao ia he make) no ka mea, ua komo ke ea maikai ma kona ihu a komo loa ma ke ake mama, a pela i ola mai ai oia a lilo i wahine ikaika.
            Eia hoi kekahi ma kekahi kulanakauhale i ka wa kaua ma Amerika, e moe ana kekahi poe koa me ka eha a me ka mai. Ua piha e ka hale, nolaila ua waiho ia kekahi poe mawaho ma na lanai i hana hakahaka ia. Ua oi aku ka poe ma na lanai i ola mamua o na mea ma ka hale. Eia ke kumu, ua maikai ke ea mawaho ma na lanai, aka maloko o ka hale aole maemae ke ea.

MAHELE II. NO KA MALAMALAMA.

                Aole e ulu pono ana na mea kanu ma kahi pouli. Ina e kanu oe i na uala kahiki ma ka lua hale, e ulu ana no, aka aole hua. Nawaliwali wale no ka ulu ana, keokeo mai na lau, aole uliuli. Aka, ina e kanu ana oe i ka uala ma kahi e pa mai ai ka malamalama o ka la, a ina i pulu pono, e ulu no ua wahi uala nei a mahope e hua mai ke malama pono ia. Pela no ke kanaka. Aole oia e ulu pono ina ma ka lua hale e noho ai. Nanakea mai ka ili, ono ole ka ai, a ina mau ka noho ana me ka malamalama ole e make no ia.
            Ua hoomaopopo ia ma na kulanakauhale nui, e like me Ladana, Nu Ioka & c., ma ka aoao malumalu o na hale ka nui o ka mai ahulau e like me ke colera. Nolaila, mai hana i na hale me na puka makani paa hiki ole ke komo ka malamalama o ka la. Mai hana i na hale me na lanai e hoopuni ana i ka rumi mawaena, me ke komo ole o na kukuna la ma ua rumi la. Oia no kekahi kumu o ka mai. Pono ke hana ia kela rumi keia rumi me na puka aniani hiki ke hapai ia o lalo a hooiho ia o luna i komo pu ka malamalama o ka la me ke ea maikai.
            I ke kanu ana i na laau e like me ka manago, ohai, kiawe &c. aole pono ke kanu pili loa i ka hale, o malumalu loa auanei a pale ia aku na kukuna ola o ka la. Ina he nui ka pa hale e kanu ma kahi kaawale aku, i komo pono ka la ; oia no kekahi mea e hoomaemae ai i ke ea.
            He pono ke kaulai pinepine ia na lole mai loko mai o ka rumi mai i puhi mai ke ea maikai o ka lani a pa maikai mai ka malamalama o ka la, a pela e hoomaemae ia'i ke ea ino e pee ana iloko o na lole. Mai manaka i ka holoi pinepine ana i na kihei a me na lole o ke kanaka. Oia, ke hui ia me ke ea maikai a me ka malamalama o ka la, kekahi mea e pale aku ai i na mai he nui wale.
            Nani ka aala maikai mai o ka bela moe i kaulai ia i ka la, i halii ia me na kihei maemae, i makaukau me na uluna i kau ia me na pale keokeo lepo ole ? Ea, aole anei maikai ka hiamoe ana ma ka moe maemae?
            O ka malamalama o ka la ke pa mai ma ke kino o kanaka kekahi kumu e oluolu ai a e ikaika ai. Ua maopopo no ia i na mea noonoo. Ua ao mai no hoi na kauka haole pela a me kekahi mau kahuna lapaau maoli. Nolaila paha kekahi kumu o ke oolea a ikaika o na kanaka o Hawaii nei i ka wa kahiko. Ua maa lakou i ka hele wale me na malo wale no. Ua pa mai ka malamalama o ka la i ka ili a ua oolea.
(Aole i pau.)

Na Le ta a na Makamaka.

                Ua loaa mai ia makou kau leta e S. M. Kalohi o Kapulena, Hamakua, Hawaii, me kau papa inoa pu. Ua hooponopono makou no kela inoa D. Kamalimali, aia ma ka papa inoa a Rev. J. Bicknell, nolaila, ua pau ka pilikia malaila. A ua hoouna aku nei no hoi makou i nupepa na Kamakakuapuu.
            O kau hoi e S. Bani Oopa o Kaupakuea, Hilo, Hawaii, ua loaa mai ia makou a ua loaa pu mai hoi me na dala elua o kau nupepa ma ka lima o ke kapena o ka moku kuna Haleakala, e hooko no makou i kau kauleo.
            Ua halawai pu mai me makou kau leta e J. W. M. Poohea o Wawaia, Malokai, ke mahalo aku nei makou no kau mau hoakaka ana. A ke hoouna ia'ku nei na nupepa au i kauoha mai nei ma ka owili pakahi me ke kaulua ole.
            O kau hoi e I ssac D. Iaea o Kapaa, Kauai, ua hooponopono makou e like me kau poloai a ua hooko ia hoi.
            Ua kuilima makou me kau le ta e J. H. Kaeha o Kaaawa, Koolauloa, Oahu. A ua hooko ia kou makemake.
            Ua hiki mai io makou nei kau leta e A. D. Alapai, o Ahalanui, Puna, Hawaii. A ua hooko ia kau kauoha.
            Eia me makou kau leta e ka makamaka Rev. J. S. Kalana o Hilo, Hawaii. O kau kauleo no ka hoololi ae i ka inoa o Keaka, ua hooko makou.
            Ua haulani mai nei kau le ta e M. Kapaona o Honomaka'u, Kohala, Akau, Hawaii, a ua hoolawa aku nei makou i kau mau helu nupepa i koe e like me kau kauleo.
            Ua loaa ia makou kau leta e D. H. Kaialiilii o Kahakuloa, Maui. Ke mahalo aku nei makou no kou hoomanawanui, e hooko no makou i kau kauoha.
            Ua lulu lima pu me makou kau le ta e J. W. H. Isaac Kihe o Kalaoa, Kona Akau, Hawaii. A ua hoouna makou i nupepa na kou poe lawe pepa ma na owili pakahi. O kau kauleo no ka hooili ana i kau ope nupepa, e hooko no makou e like me kau noi.
            O kau hoi e ka makamaka S. W. Pa o Laupahoehoe, Hilo, Hawaii; ua haukawewe mai nei, me ka papa inoa hoi o kou poe hookaa palua i ke ola o ka kakou kamalei, e hoouna hou mai oe i ka inoa i koe i komo ole iloko o keia papa inoa, i paa ia makou i ke kakau ia iloko o ka buke inoa o ka poe hookaa palua. Ke mahalo pu aku nei makou no kou eleu.
            Ua loaa ia makou kau papa inoa o ka poe hookaa palua e Rev. J. N. Kamoku, o Puula, Puna, Hawaii, ua maikai no, aka, o ka pono loa. E nana pono ia ka makou Olelo Hoolaha ma ke poo o ke kolamu o na Nu Hou KULOKO, e pili ana i na Luna Nupepa KUOKOA.
            O kau papa inoa o ka poe hookaa palua e D. Maluae o Hauula, Koolauloa, Oahu, ua loaa ia makou. A o ka makou e poloai aku nei ia oe e ka makamaka. E nana i ka makou Olelo Hoolaha i na Luna " Nupepa Kuokoa."
            Eia no hoi ia makou kau papa inoa o ka poe hookaa palua e Rev. S. C. Luhiau o Kohala, Hawaii, ua maikai no, aka, he mea pono e nana ia ka makou Olelo Hoolaha no keia mea.
            Ua loaa mai ia makou kau leta e S. M. Kekoanui o Paauhau, Hana, Maui, me kau papa inoa o ka poe hookaa palua. E ka makamaka, mai poina i ka makou Olelo Hoolaha e pili ana no keia mea. A ua hooko ia no hoi kau mau kauoha eae.
            Ua loaa mai ia makou kau Olelo Hoolaha e Mrs. Kalihiole o Kohanaiki, Kona Akau, Hawaii. A no ka loaa ole ana mai ia makou o na dala elua au i haawi mai ai ma ka lima o John Broad, nolaila, ua kali makou a loaa mai na dala, hoopuka aku.
            Ua hui pu iho nei makou me kau leta e S. Kanakaole, o Kalaupapa, Molokai, e hai mai ana ua loaa aku ia oe kau mau helu nupepa, ua pono ia. A e hoomau aku no makou i ka hooili ana i kau nupepa.
            Ua loaa mai ia makou kau palapala e S. W. K. Lawe Nupepa Kuokoa, o Honomaka'u, Kohala Akau, Hawaii, e hai mai ana no ka laha nui o ka mai fiva ma Kohala, a e hai pu mai ana no hoi i ka nui o ka la ma ia wahi, a me ke alakai ia o kekahi poe o Honomaka'u e kekahi kanaka me kana wahine ma ke alanui e hiki aku ai i na hana haumia pelapela, oia ka hula.
            Eia ia makou kau palapala e John K. Kauwai opio o Molokai, malalo o ke poo, MAHALO. E hai mai ana i kou manao mahalo no na hihio moeuhane a D. Kaiuokalani, a e hoohalike mai ana hoi oe me na hana a Maunaloa o Kawela, Molokai, e hapai la. E ka makamaka, " Aole ia kakou ka ike i na kau a me na wa. "
            Ua halawi mai makou me kau leta e Rev. J. B. Hanaike o Lihue, Kauai, a ua hoouna aku nei makou i ka nupepa a J. Kane o Wailua, Kauai, e like me kau poloai.
            Ua loaa mai ia makou kau papa inoa o ka poe hookaa palua e Daniela Napela o Waialua, Molokai, a ua loaa pu mai hoi na dala he $41.00 mai ka lima mai o S K Napela kou hope, nolaila, ke mahalo aku nei makou ia oe a me kou hope no ka eleu, a me ka holo o ka hana.
Eia me makou kau palapala e Kaimalino o Kona, Akau, Hawaii, malalo o ke poo, MAI KONA AKAU mAI. A ma ko makou nana akahele ana mai ka mua a ka hope, ua maopopo ia makou, ua hoolaha aku no makou mamua i kekahi mau mea e like me ka hapa nui o kau leta, nolaila, ua kapae ae makou me ka manao maikai.

HAUNAELE NA PAKE O KOLOA.

E KA NUPEPA KUOKOA E ; Aloha oe :—
            Ma ka la 24 o ka malama o Feberuari, ua ulu ae la kekahi haunaele kuloko mawaena o na pake kumakahiki o J. N. Wright a me na kanaka, oiai na kanaka, e ku ana me na kaa ko i piha kokoke ma ka huila, ia wa lawe aku la kekahi kanaka i kana kaa e ninini i ke ko kokoke ma kahi o ka nau i ka pau ana o ke ko ilalo hele aku oia ma kahi o ka pake e noho ana ma kahi o ka nau a olelo aku la me ka uluulu ana mai i ka lole o kona lima, a pane aku la, no keaha ka mea olelo oe ia'u ki ka pu ma nehinei, ia wa hopu aku la oia i ka lole o ka pake a huki i o a i anei, o ka wa iho la no ia i hoomaka mai ai na pake e hahau me ka laau a me ke ko kekahi, a puni ae la ua kanaka nei aole hiki iaia ke holo, ia wa manao ka hope luna kaa e pilikia ana oia, nolaila, hoomaka aku la oia e hahau me ka uwepa me ka laau i na pake a puehu liilii aku la na pake ma o a maanei, ma keia holo ana o na pake, ua loaa aku la na kopala a me na hao manamana, a no ka nui ana mai o na kanaka nolaila na oki pu na pake me ke ano pau ole no.
            Ia wa no, puka mai la o Haneberg a hoihoi i na pake maloko o ka huila e malama ai, aka, aole i paa mai na pake naholo aku la a puka mawaho e ku ana na kanaka me na kaa i piha i ke ko, nounou aku la na pake i kekahi kanaka i ka pohaku o Kale Molohu kona inoa, a hala ka pohaku, ia wa koke no alualu aku la oia i ka pake a loaa, kulai ilalo a hina iho la laua a elua ilalo me ka eha o ka pake, ike mai la ka nui o na pake i ka hina ana o keia pake ilalo, a manao lakou e eha ana paha ko lakou hoa pake, nolaila holo nui mai la na pake me na pauku laau, a me na kopala kekahi poe, a ike hoi na kanaka kaa ko e pilikia ana ko lakou hoa kanaka i na pake, hookahi ka naholo pu ana a hiki i kahi o na mea e hakaka ana e ana iho ana na pake e hahau me na laau, pa e mai la nae i ka uwepa a me na puupuu lima hoi kekahi a o ka hoomaka no ia o ka hakaka ana no kekahi mau minute loihi a mahope hiki aku la o J. W. Alapai ka luna kaa ko, a na kona ikaika i uwao ae a kaawale iki ae la na kanaka, oiai lakou e hoowili ana i Kala a me ka Uhu, ia wa ike aku la oia ia Kale Molohu ua paa ka lima iloko o ka waha o ka pake, opa ae la oia i ka waha a waiho iho la ka pake, no kekahi mau minute, aohe puai hanu a ike hou aku la oia, e waiho hou mai ana no kekahi pake ua eha, aole hiki ke ala hapai aku la laua a waiho ma ka hale ma ka nana ana o ka mea kakau ua nahae ka ili oke poo a ua ike ia ka iwi o loko o ke poo ona pake a elua a o kekahi pake he eha wa-le no kona, o ka nui o na pake i eha eha lakou, elua aole i eha nui loa elua he ku i ka manaonao ke ike aku.
            Ma kekahi la ae ua noho ka Aha Apana e nana i ke ano o keia haunaele a ua hooholo ka Aha, e hookuu eono no ko lakou hewa ole, oiai ua hana lakou ma ke ano uwao a o kekahi poe ekolu, ua hoopanee ia ko lakou olelo hooholo a mahope aku a o keia poe ekolu o lakou no ka poe i hoeha maoli i na pake me ke kumu ole, nolaila, ma ko'u nana aohe au e hewa ke puana wale ae, aohe hewa ina lakou e hoopai ia ana.
            A maanei, ke waiho aku nei au na ka lehulehu e nana i keia hana manaonao a e hoomanao hoi, malia paha o loaa ae kekahi mau haunaele e like me keia, alaila, aole me na lima puni koko, aka, ina ma ke ano uwao aole no e pilikia. Owau no.
A. KU.
Kauaula, Koloa, Kauai, Feb. 28, 1879.

OLELO HOOLAHA.

Kuai a ka Ilamuku.

                Mamuli o ka pono o kekahi palapala i hoopuka ia e ka Aha Hookolokolo Kaapuni e kue ana ia J. Kupau, no $210 82. Ua loaa mai ia'u ka mana a me ka pono e kuai aku ma ka Poaono, oia ka la 22 o Maraki, A. D. 1879, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke alo iho o ka Hale Kudala o E. P. Adams, Esq., i na pono a pau a me na pomaikai o J. Kupau i olelo ia, a me hookahi kaa lio lawe ohua, a me na ili kauo. Aia wale no ke koe a hookaa mua ia mai na dala i olelo ia a me na lilo a pau.
W. C. PARKE,
899 4t Ilamuku.

Kuai o na Aina Hanai Holoholona.

                O NA hoolimalima i pau ole o ka aina o Kaupulehua, e waiho ia ma Kona Akau, Hawaii, a me ka aina o Honuaula, ua huiia. O keia mau aina i hoike ia ae la maluna, ua kupono no ka hanai holoholona, a aia no hoi he 6,000 Kao i hoailona ia, a mai ka 1000 a hiki i ka 2,000 hipa maikai i oi aku a emi mai paha e holo la maluna o ua mau aina nei. O keia mau aina ke pili pu la me ka aina hanai hipa o Dr. Trousseau, a e haawi ia aku no keia mau aina nani i ke kanaka nona na manao maikai. A ina aole e pane mai ana kekahi no keia mau aina i hoike ia ae la maluna, a hiki i ka la 5 o Mei, alaila, e haawiia aku no ma ke kudala akea ana. No na mea ano nui, e ninau ia A. S. CLEGHORN & Co , ma Honolulu, a i ole ia H. COOPER, ma Kona, Hawaii.
901 2m 908

RAIKI ILI ! RAIKI ILI !!

                Ua hiki no ia'u ke haawi i na kumukuai kiekie ma keia Makeke no na Laiki i wae ole ia ka ili. A e kuai aku no hoi au i ka OKA RAIKI, BARANI ! No na Puaa a me na Lio. &c. &c. &c. Na RAIKI nahaha ai a ka Moa. E kuai aku no hoi i ka Raiki me na poe a pau e hele mai ana, e like me ko lakou makemake ma ka HALE WILI RAIKI MAHU Ma Honolulu, makai o Ainahou. 895 3m J. A. HOPPER.

HOOLAHA PAPA.

                O na kanaka a pau i loaa e komohewa ana a e lawe ana i na puaa makanahelehele, na palahu, na hua ai o kela a me keia ano, a e kipu ana ma na ano e ae, maluna o na aina hanai holoholona o Kahuku, oia hoi o Malaekahana, Keana, Kahuku, Oio, Ulupehupehu, Punalau, Hanakoe, Opana, Pahipahialua, Waialee, Kaunonala, Paumalu, Pupukea, a me kekahi mahele o Waimea, mokupuni o Oahu, e hoopii ia no e like me ke Kanawai. E pepehi ia no na ilio a pau e loaa ana maluna o keia mau aina, a o na lio helehewa a pau, na pipi a me na puaa, e hoopaa ia no ma ka Pa Aupuni.
WM. R. BUCHANAN, Luna. Aponoia: JAMES CAMPBELL, Konohiki
Kahuku, Mokupuni o Oahu, Feb, 1m 1879. 899 tf

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

                UA hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho ma ka la 19 o Oka toba, i lunahooponopono no ka waiwai o Charles H. Luscomb o Wailuku, Maui i make. Nolaila, ke hai ia aku nei na mea a pau he mau koina ko lakou no ka waiwai o ka mea i make, e hoike mai iloko o na malama eono mai keia la aku, o hooleia ka lakou mau koina. A o ka poe i aie a he mau waiwai paha ko ka mea i make ma ko lakou lima e paa nei, e pono e uku a hoihoi koke mai, a ina he mau aie ko ka mea i make i kekahi mea a mau mea paha, e pono e hoike koke mai. H. A. LUSCOMB
Lunahooponopono Waiwai o C. H. Luscomb i make. Wailuku, Maui. 883 tf

            O WAU o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hookapu loa aku nei au i kuu aina hoolimalima i loaa mai ia'u mai ka Papa Hoonaauao mai, oia ke Ahupuaa o Makawao, ma ka mokupuni o Maui, aole e hookuu wale i na lio, pipi, hoki, kekake, hipa, kao me ka puaa, maluna oia Ahupuaa o Makawao, ua kapu loa, aole e hookuu wale i na holoholona i olelo ia maluna. Ina o ka mea hookuu wale i kana mau holoholona me ke kuleana ole, e hopu ia no a e lawe ia i ka pa aupuni no ke komohewa. A pela no na ano kanaka a pau, aole e kii wale i na mea a pau maluna o ua Ahupuaa la i oleloia maluna, a o ka mea hoolohe ole i keia mau olelo, e hana ia e like me ke kanawai o ka aina. E hoolohe i keia olelo hoolaha o pilikia auanei.
T. AKANA LIILII.
Makawao, Maui, Oct. 1, 1878. 881 tf

                E IKE auanei na kanaka a pau, o kela a me keia ano ke nana mai lakou i keia olelo hoolaha. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa aku nei au ia oukou e ka poe mea halekuai, mai hoaie mai oukou i kuu wahine mare ia Kawai Helekulani, w no ka mea, ua haalele kumu ole mai kela ia'u. Ina oukou e hoaie ia ia e kaa no maluna oukou ko oukou poho. Eia kekahi, ke papa aku nei au i na ano kanaka a pau, ohana paha o kuu wahine, mai hookipa oukou ia ia ma ko oukou hale, a ma kekahi ano e ae paha, o hoopii au ia oukou ma ke kanawai. E hoolohe o pilikia auanei.
J. D. PAINAPALA. Kaupakea, Feb. 20, 1879 900 4t

OLELO HOOLAHA.

                E MANAO ana o M R. CLAUS SPRECKLES o Kaleponi, e hana i auwai nui ma ka mokupuni o Maui; no ka hookahekahe wai maluna o na mea kanu. O ka mea a mau mea paha e makemake ana e eli i elima haneri kapuai a oi aku paha o keia auwai ma ka olelo aelike, a e uku ia aku no hoi no ka hana ma ka heluna o na kapuai kubita, a iole ia ma ka heluna o na kapuai loa o ka auwai i eliia; ke noi ia 'ku nei lakou e ninau ia H. Schussler ma Haiku, Maui, a i ole ia William G. Irwin & Co., ma Honolulu, a e loaa ia lakou na hoakaka kupono.
CLAUS SPRECKLES,
888 tf H. SCHUSSLER.

Hoolaha Papa.

                KE HOIKE ia aku nei na AILA HONUA kupono ole, no lakou na kuhikuhi i hoike ia malalo iho. Ua ike ia ka pilikia nui, ma ka lawelawe ia ana, oia hoi ma ka hoomaemae kupono ole ia ana; no lakou na mahu i emi iho malalo o hookahi haneri degere Faranaheita. O na mea a pau he mau aila ka lakou, ke papa ia aku nei ko lakou kuai ana, haawi ana a me ka hoolako ana i keia ano aila i na kanaka, me ka hoao ole ia mamua a ike ia ka pono. O ka hoopai no ka mea kue i ke kanawai, aole e emi iho malalo o na dala he Kanalima, aole hoi e oi aku maluna o na dala he Elima Haneri, a i ole e hoopaahao ia ma ka hana oolea aole e oi aku mamua o ka makahiki hookahi. Eia na Aila i Olelo ia. O ka Aila KOMETA, e a ana ma ke ana wela o na degere he 86 a hiki i ke 9 6. Faranaheita. O ka Aila ALADINA, aneane e a ana ma na ana wela a pau. O ka Aila ORIENATELA, e a ana ma na degere he 95. O ka Aila DAYLIGHT, e a ana ma na degere he 91. O ka Aila LUSTRE, e aneane a ana i na degere a pau. O ka Aila a ka Hui EUREKA, e a ana i na degere he 84. Kakauia i keia la 14 o Okatoba, 1878. 881 tf W. C. PARKE, Ilamuku.

Kauka O. S. Cummings, M. D.
HOMEOPATIKA.

                Oia ke Kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii ma ka inoa, " KULU WAI LIILII" Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou. Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa ma kahi o Mr. Wm. G. Irwin, ma ke kihi o na alanui Papu a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano. 888 tf

ANO NO I LOAA MAI NEI !

                Na Kaa Lio Holo Lealea! Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu Ioka. DILLINGHAM & Co., 876 tf Na Agena kuai ma Hawaii nei.

OLELO HOOLAHA.

E. LILILEHUA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai !

                IMUA o na Aha Apana a Hoomalu o ka mokupuni o Oahu. E hanaia me ka eleu loa. E loaa no au ma Wehekealaula, ma alanui Maunakea, a i ole ia, ma ka Hale Hookolokolo o ka Aha Hoomalu ma Honolulu. 898 ly

S. AUKAI.
LOIO ! LOIO !!

                UA ae ia mai oia e lawelawe ma ka Oihana Loio imua o na Aha Kakau Ole o ka mokupuni o Oahu. 598 ly

He Nui Anei Kou Makemake i na
Mekini Humuhumu Lole ?

                Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai o KAKELA A ME KUKE. A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELER a me WILSON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi. Ka MEKINI a SINGER, ma ke $50 pakahi, a me ke ano MEKINI a WILCOX me GIBBS, ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai. I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho. 862 tf

DR. F. LESLIE MINER.

                HE Kauka Lapaau a me ke kokua ana i na wahine hanau keiki. Aia kona keena hana ma ka Hale Kuai Laau Lapaau o E. S trehz, ma ke kihi o na alanui Papu me Hotele. 881 1y

KO
G. WEST
MAU
HALE HANA KAA HOLO LEALEA !

                Kaa Lawe Ukana, Kapili Kapuai Hao, ME KA Hana Hou ana i na Kaa Nahaha. E LOAA no i ka poe e makemake ana i na mea i hoikeia maluna ke hele ae ma Polelewa ma ewa iho o ka halekuai o Kakela me Kuke, a makai o Ainahou, mauka mai o ka Hale Dute. E hana ia na hana a pau me ka maikai wale no. E hooko ia no hoi na kauoha me ka eleu, a me ka hikiwawe. (876 3m)

C. C. Coleman.

                Ama ra a he Mea Hana Mekini, Kapili Kapuai Hao Lio A ME KA Hana ana i na Kaa Lio, &c., Hale Hana ma Alanui Alii, e kokoke la i 894 ke Alanui Papu. 3m

KO BIHOPA MA BANAKO MALAMA DALA !

                E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei : Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama. Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee. Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai. Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai. Ma ka la mua o Sepatemeba i kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee. Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo. E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau. 851 tf BISHOP & Co.

Ale ka Wai ke Ike Aku
I keaha la hoi ?
I na Waiwai Nani ano Hou loa hoi paha o ka Halekuai o
GOO KIM.
Nana aku no hoi oe, " Hoonuanua i Apua a Kalamaula."

                O IA no hoi na Hainaka Silika Nunui Eleele a Ulauia, Pulu, Wai Gula a Wai Dala. Na Hainaka liilii Lei A-i. Na Mamalu kane, wahine a me na Mamalu liilii kihi weluwelu o na kaikamahine. Na uhi huihui nani nunui a liilii. Na Kihei Silika lau ma kaekae. Na Koloka kamalii nani a me na Koloka hoopumehana no na bebe. Na Huluhipa lau a me na lole huluhulu holoku a na wahine. Na Muumuu keokeo o na wahine lihilihi ma ke alo, a me na Palekoki. Na Papale wahine Malina i hoopinanaia kekahi aoao, hele kela a kapakahi Manuia o Keokoi ka moku. Na Papale Waiokila aiai, a ke kau mai i ke poo, moa uakea lua kela ke pa iho ka la, a he nui wale na ano papale e ae i ike ole ia mamua. Na Hulu Eheu Manu no na papale wahine, e kau ai ka iwa. Na Kalakoa hou loa, na Makalena a me na lole Iliwai, na Puuwai Gula a me na Gula Pepeiao o na wahine. Na Kamaa ano hou o na kane, wahine a me na kamalii, na Kuka Kanahai, na lole wawae a me na Palule o na ano he nui wale, a me na Pale Pakaukau. Na Hainaka Silika Hou loa o kela a me keia ano waihooluu like ole, nui a liilii, na Kalakoa Huluhipa ano hou loa, na Makalena o kela a me keia ano, na Moena Pake, Ti Inu a me na mea hou e ae he nui wale na ano mai Kina mai. O keia mau waiwai, eia no ke ahu mai nei o na ano hou loa wale no, a me kekahi mau waiwai e ae he nui loa i hiki ole ke helu papa aku. Ina aku no hoi a kapalulu hou mai, ma kela a me keia ku ana mai o ka mokuahi o na aina e. Nolaila e komo hale no e na hoa o ka i iu o ka la, e wae i ko oukou mau iini aole no hoi makou e uiha iki, ke hele mai oukou e kuekaa i na waiwai ina no ke kuai a nana wale no paha. E kuaiia aku no keia mau mea ma na kumukuai haahaa. Ma na Poakahi a me na Poaono, oia na la e kuai hoopaki loa ia aku ai ua mau waiwai nei. 858 tf GOO KIM.

WAI HUI O KA HAU.
MA KA
" BONANZA"
MA ALANUI HOTELE!
NO
JNO. W. C ROWELL, (Kolowela.)

                E LOAA no i na keonimana a me na lede o keia kaona, kahi e hoomaalili ai i ka wela ikiiki o ka houpo, ke kipa aku ma ka hale inu wai hau huihui o Kolowela ma kahi i hoikeia maluna, ma o aku o ka halekuai o Grant a me Robertson ma Monikahaae, Honolulu. E naue ae malaila i ike pono. (876 3m)

MAIKAI KA HOI KA PAPA !
A ME
KA LAAU O KOU HALE! NO HEA LA ?
KAI NO HOI NO KAHI O
WAILA MA !

                Nana aku no hoi ia la Ohi ka Io o ka Laau o Makawao I ka ua mea hoi o ka nani o Na PAPA ! Na PAPA ! ! A ME NA PONO KUKULU HALE O NA ANO NO A PAU. Aia ma ke kihi o na ALANUI PAPU me MOIWAHINE ! HONOLULU MALAILA E LOAA AI E LIKE me ka MAKEMAKE NO KE KUMUKUAI MAKEPONO LOA ! PAPA, PAPA, PAPA, Na Papa Huluhulu, Na Papa Manoanoa, Na Papa i kahiia, Na Papa Kepa, Papa Hole Keokeo, Papa Hole Ulaula. NA LAAU, NA LAAU Na Kua, Na Kaola, Na Aaho, Na Moli Na Peapea, Pine Huluhulu, Pine i kahiia. NA Papa a me na Laau Ulaula ! Pili ulaula, Pili Keokeo, Pani Puka, Pani Puka Aniani, Ipuka Aniani, Puka Olepelepe. PENA O NA ANO A PAU Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui, Aila Pena, Aila Hoomaloo, Waniti, Pate. NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO ! Na Ami Puka Hale, Na Ami Puka Pa. ANIANI! Pepa Hale a me na Lihilihi E LOAA NO MALAILA. PAAKAI HELU 1 O KAKAAKO me PUULOA No ke DALA KUIKE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa 'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono. E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka Oiaio 840 3ma