Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 2, 11 January 1879 — Page 2
| This text was transcribed by: | Dustin |
| This work is dedicated to: | I dedicate this paper to my father, David Lee, may he rest in peace. Love your son Dustin Kawika Lee |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ma ke Kauoha
Ua hookeheheia @ Mr @ @ I keia la I lona @ @ I @ laka ka moka@ maui. Thomas Browns,Lona haxaia@ palapaa Keena @ palepaa dec 21 1875 @ S.g Wilder @ Kahina @
Ua hookohi e ko o mr a kaoliko I keia la I luna hoolaio palapala o ka apana o waianae mokupuni o oahu Thomas brown luna @ palapala dec 6 1873
Aponola samlo Wilder (waila) 89124
E kadala akea ia ana ma ka @ na aina @ malala iho na makahiki he umi ma ka la 18 o @ maha hora 12 oke awakeaua ke aio iho o @ hale apana I aia me ilio akau Hawaii kekahi epana aina ma waena o haumana ame waipunalei e pili ana I ka aina o awawaiki a me kekahi a ua kuhikuhiia na pakua malalo iho e hoomaka ana mawaena o ke kahawai okaawalil ma ke kai a e holo ana ma kapili kai I @ e hookahi @ , a hiki I ke kahawai o waiponalei, alaila moe aku la ma ka aoeo o waipunalei e like me ke kuhikuhi ma ke kii h ekolu@ ke kaawale; a mai laila aku moe aku la mawaena o ke kahawai o kaawalil e pili pu ana me homuula a hiki I kahi hoomaka ka @ o ka nui he 900 eka. Malona aku o 200 ka uku @ limalima no ka makahiki.
Apan 2 aia ma liamakua, Hawaii he apana aina mawaena o Opihilala a me paauilo I kuhikuhi ia malalo iho: V hoomaka ana ma ke kihi akau o paauila a moe aku ia ma ke kahakai mawaena o ke kahawai a moe aku la ma ke kai: akau 79 degere komohana 550 kapuai akau 59 degere, KOmohana 750 kapuai, Akau 46 degere, 30 minute komohana 750 kapuai. Akau 62 degere, Komohana 600 kapuai jema 76degere+ sekona, Komohana 795 kapuai a liki ma ka palena o Opihilala @ alaila moe aku la ma ka palena o Opihilala i olelo la,Hema 11 degere 40 minutekomohana 3160kapuai alaila moe aku ma opihilala he 1277 hema 70 degere 45 minute hikina 2250 kapuai a hiki I waena I ke kahawai o paauilo. I laila moe aku la mai waena aku o ke kahawai o Paauilo I laila moe aku la mai waena aku o ke kahawai I olelo ia ( I aneane e 3160 kapuai ke kaawale) a hiki I kahi I hoomaka ai; o ka nui he 20 eka. Maulna aku o $175 ka aku hoolimalima no ka makahiki hookah.
Kuike ia no na kii a me na kuhikuhi no keia mau aina ma ke keena o ke Anaaina m aka hapaha makahiki me ke kuike.
SAM’LG.Wilder. (waila.)
Kuhina kalaiaina.
Keena kalaiaina. Sept 3 1876. 852 tf
MAKANA NO 1879.
KII I VICTORIA !
KAMOIWAHINA O ENELANI.
E haawi ia ana keia kii nani I kia poe a pau e lawe ana I ka Nupepa keokoa no ka makahiki 1879, me ka hookaa mua mai I ua DALA UKU PEPA ELUA mamua ae o ka la 31 o Maraki. Hoko o na la hope o januari e ma kaukaina ai makou no ka hooka ana I na kanoha a na makamaka no keia kii. No ka pomaikai o ka poe hookaa mua I na dala elua, e hui pu ia aku me ka makna I olelo ia maluna ka alemanaka ano, a ke puka pu aku nei imua o na luna me keia helu. E hoomaopopo na luna I keia, aole he mea haawei wale ka alemanaka; aka, he kaulele no ka makaua I olelo ia maluna.
KA NUPEPA
KUOKOA ME KE AU OKOA
I HUHA
No ka makahiki , $2. Eono mahina,$1
Dala Kuike ka rula.
Ianuari, 1879
Ua hiki mai maluna o keia pae aina he au okua I like ole me na kau a me na Manawa I hala e aku nei mahope o kakou. O na ouli ano e e kau mau nei i keia wa maluna o ka aina, ka mea hoi I ano e ai ko kakou noho ana a like ole me na au I hala hope aka nei, ua ike ia ma keia mau mea elua: O ka mua, oia ke komo nui ana mai o ka na aina e a noho me kakou; he nui loan a poe malihini e komo mai nei , aole o na pake wale no, aka o na lahui haole e aae kekahi. O ka lua, oiua ka hookomo nui ia mai o ke dala o ka poe waiwai mawaho mai a hoohana ia ma na kaiulu o Hawaii nei. Ua maopopo o ke dala a me ka haina, he mau me ia e hooulu ana I kawai wai ma na wahi waiwai ole mamua. A ua ike ia no hoi ma na wahi akoakoa nui ai kela a me keia ano lahui no ka imi waiwai, ua ulu main a inoa he nui wale mawaena o ka nohoana o kauka, ke lawa ole kekahi mau me e ae I puli I ka pono o ka noho ana lahui. Malalo o kaia mau ouli hou ano e o ko kakou noho ana ua ulu ae ka ninau, heaha ka hua o keia noho ana ano hou iwaena o ka lahui hawai, ka lahui imua o kai aina? E pono ana a nei, e ino ana paha? Aole he kumu e ulu ai kekahi mau manao hophop no ka lahui oiwi o kei aina ke komo iho a lawa pono I loko o ka puuwai o na makaainana keia mau manao ekolu.
1. 1. He mea pono ke malama ia na kanawai o ka aina iwaena o na kanaka a pau loa, a e hooko ia na kanawai me ka pololei. He pono i kela a me keia makaainana e kokua ma kona wahi iho I ka hooko ana I na kauawai. E kokua manuli o ka hoomalu ana a na lima lawelawe o ke aupuni I mea e pau ai ka maluhia o ka aina. Ua lohe ia na lona ma kekahi mau apana kuaaina no ka nui o ka ona a me pa hana e ae e kue ana I ka kanawai o ka aina a me ka noho na maluhia o kanaka. A ua olelo ia ma kekahi mau apana ua kokua na lima lawelawe o ke kanawai mamuli o ia mau hana. Aole ma kou I ike o kekahi mea e hoopono ai I ka hana o ka poe e malama nei I ka maluhia o ka lahui, oia ke kokua ia aku o lakou e na manao maikai o na makaainana. He pono e likko kela a me keia I makai nona iho,e malama pono ana i kona maluhia iho a me ka maluhi o kona hale.
2. 2. O kahi e ulu ai na haunaele a me na hakaka a me ka noho kue ana I na kanawai o ka aina, oia no iwaena o ka poe maupo.
No laila, he mea pono ke hoomahuahua ia ku ka ike a me ke uanuao iwaena o kanaka. E wehe pono ia na alanui o ka ike imua o ka poʻe ʻopio. E kōkua ʻia ka ʻoihana hoʻonaʻauʻao. E hoʻoikaika nā mākua i hele mau ka lākou poʻe keiki i nā kula i hoʻomākaukau ʻia nō lākou. E imi kanaka ma na wahi a pau a e hooikaika ma na mea e mahuahua ai ko lakou ike.
3. Ua ʻ olelo ia; "Ua mau ke ea o ka aina i ka pono." Ina he olelo hoopunipuni ia, he pono e holoi ia mai luna aku o ka hoailona alii o keia aupuni, a me na wahi e ae kahi i kakau ia ʻ i. Aka, in a he oiaia; a laila he mea ku i ka malama llahui ke malama ia ua pono nei. Mai hoolapuwale kakou ia kakou iho ma ka hookahuli ana i ka pono i loko o keia pae aina. He au hou keia no Hawaii, a he au holo mua. Ina e pii ae ka pono, ka maemae o ka noho ana a me ka ike, e like me ka holo mua o na hana e ae, o ko Hawaii nei pomaikai no ia.
Ke Kanawai
Helu 22.
Penei ka heluhelu ia ana o ka pauku 6, Mokuna VII o ke Kanawai Hoopai Karaima.
"Ekolu degree a ka lawe ola, a e hiki no i ka poe jure, ina e hoopii ia kekahi no ka pepehi kanaka, a no ka lawe ola, i kela degere keia degere, no ka hakaka, a me ka pepehi paha e like me ke ano o na mea i hoike ia." Ua manao ka mea kakau ua ano hemahema ka unuhi ana o keia pauku, e penei ka pololei:
"Ekolu degere o ka lawe ola, a ua hiki no i ke jure malalo o kekahi palapala hoopii no ka pepehi kanaka a no ka lawe ola paha, ke hooholo i olelo hooholo no ka lawe ola ma kela a ma keia degere, a i ole ia, no ka hoeha paha, e like me ke ano o na mea i hoike ia."
Ua loaa i ka jure ka mana nui ma keia pauku 6, eia nae in a i ke ike lakou ua pepehi ia ka mea i make me ka manao ino e ma mua e make, aole pololei ko lakou hooholo ana ma ka lawe ola. Ua manao ia ua pili ka lawe ola ma ka degere ekolu in a make ma muli o ka hana akahele ole, makaala ole a naaupo paha, e like me ke kipu ana me ka nana ole, aole nae me ka manao e ki a make a eha paha, e like me ka lawelawe ana o kekahi pake i ka pu ki manu a kani hewa mai la a make elua keiki kanaka, i Wailuku, Maui, i ka M.H. 1873.
Penei ka olelo o ka pauku 11. "Aole no e manaoia kekahi kanaka ua pepehi kanaka ke make ole ka mea i pepehi ia i loko o ka makahiki hookahi a me ka la @ hookahi, ma hope iho o ka hana ino ia ana." Ua kuhihewa kekahi poe ma keia pauku, a ua manao lakou ua papaia ka hoopii ana no ka "pepehi kanaka," ma ua hala ka makahiki hookahi a me ka la hookahi mai ka pepehi ana a hiki i ka make ana, aka ua ae ia ka hoopii no ka"lawe olu." Aole mae pela ka oiaio. Ma keia pauku ua papaia ka hoopii ana no ka pepehi kanaka a no ka lawe ola kekahi-aia i huli ka makahiki hookai a me ka la @ hookahi, aole i hiki ke manao ia na ka lima mai o ke kanaka kona make, in a ua hala ka manawa i olelo ia iho nei. Aka, in a ua hoeha kekahi kanaka ia hai me ka manao ino e ma mua e make, aole nae i make koke ia la a koe kona ola a hiki i na mahina eono, a i makahiki okoa paha, alaila make aku oia, ma muli ponoi nai o kela hoeha kahiko, hiki no ke hoopii aku ia ia no ka "pepehi kanaka." O na hihia no ka pepehi kanaka he hihia ano nui loa-no ka mea he make ka hoopai. Ua lilo i mea kaulana kekahi mau hihia o keia ano. Ma kekahi ua huna loa ia a ma muli wale no o ka hooikaika nui e loaa ai ino hoike kupono no ka hoahewa. Pela hoi i ka pepehi ana o o Prof. Webster ia Kauka Parkman, no ka mea ma hope o ka make ana okioki liilii loa o Webster ia Parkman, a hookomo i kono poo ma ke kapuahi, a me kekahi mau lala o ke kino ma ka lua lepo. O ke poo pau ka nui i ke ahi, koe nae niho a me ke gula i loko i hoopiha ia e kekahi mea Hana niho i ka wa ola. Ua malama kela mea hana niho i kana Buke kahi i kakau ai ke ano o kona lawelawe on a ma ka waha o Parkman a oia no kekahi hoke ano koikoi loa, no ka mea, hoolike oia i na niho i hoopiha ia me ke gula me na mea ana i kakau ma kona Buke oihana a like loa. Ma muli o ka hooholo ana o ka jiure ua @ Webster, he Kumu Nui ma ke Kula Nui o Howard.
Ma kekahi mau pepehi kanaka, aole i ikeia ka mea nana i pepehi a hala na makahiki he nui wale, alaila lona a hoohoo no a hoopai. Aole i pau.
Hotele Hawaii
[Leta mai na Aina e mai]
E na Nupepa Kuokoa e; Aloha oe:
E oluolu oe e ka Lunahooponopono o ke Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii, e hookomo iho ma kahi kaawale o kou mau kolamu i na hana pili kalepa a keia mau keiki Hawaii oiaio.
Ua wehe ae nei o W. B. Kane i Hotele nona, no na mea ai a me na mea pili waiwai.
O Mrs. Meleana ke kuke hana i na mea ai ouo loa, o kona hope kuke iho. O John Ready, oia ka mea nana e hoo ka palaoa i ka oma, o ke kuene nui o Manuel, oia ae la ka poe lawela ma na mea ai.
Ma ke keena pepa hoi, O Lucy, oia ke kupakako ohi dala o ka poe pepa, a O Joe ka Puuku, a o Halape hoi ka mea nana i na mea kuai.
Ua Hoopiha la ia kuu puuwai i ka hauoli i ka imi ikaika ana o kekahi o kuu lahui i ka waiwai. Me ke aloha no.
Henry Lowela.
Port Gamble Kitsap County, Washington Terr. Nov. 20, 1878.
Nuhou o ko na AIna e!
[Koena mai kela pale mai.]
Ma ka hora 1 pm. o ka auina la, ua hiki aku na pu nui hoolei poka pahu o na koa Beritania i kahi kupono; a o na puali lio kauo pu kaa hoi keia ke nee mai la imua me ka haalele ana aku i kahi a lakou i hoomoana mua ai; ia wa i hoolei ia aku ai na poka pahu mai na pu nui aku i ka papu o Ali Musjid ma ka aoao akau. O na pu hoi a na Afeganitana he lohi loa ma ke ki ana mai, aka, he maikai na lawelawe ana aia poe. Ala ka hora 2 ae oia auina la no ua haule aku la he elua mau poka pahu a na koa Beritania iwaenakonu o ka papu Ali Musjid, a pau iho la ka hapa nui o ua papu la i ka nahaha a me na pu hoi kekahi i hoomakaukau ia no ke kaua kue mai.
Ma hope i ho o ka hala ana o ka hora 2, ia wa i maki aku ai ka puali koa pukaa imua me ka hopo ole. A o ka mahele koa eha hoi ua maki aku lakou ma ka aoao hema o ke awaawa, e pii ana maluna o na pohaku ma kahi kokoke i Ali Musjid. a o ka mahele koa ekolu hoi ke nee ala ma ka aoao akau; oia ua hala hope mai la ia lakou na pali pohaku, a ke nee aku la lakou ma ke kumu o ka papu Ali Musjid. Ua hoao mai hoi na Afeganitana e pale mai me kaua mai; aka, he mea ole wale no ia. A ke pii aku nei no na koa Beritania me ke kuihe ole a me ka wiwo ole.
Ka illo pio ana o ka Papu Ali Musjid.
Ladana. Em ka lona mai Jamrood. penei: he kaua hahana kai hooili ia a lilo pio ka papu o Ali Musjid i na Beretania; ua haalele na koa Afeganitana i na mea kaua, ka ai a me na pu kuniahi he 21, me 40 a i ole he 50 paha poe i eha a ola ia mai e na puali koa Beritania, a ua hoike ia ae, o ke alakai pu kekahi o na Afeganitana iwaena @ poe pio.
He nui no hoi na kaua i hoouka ia ma na lualani puu i keia kakahiaka Poalima ma ke ala kahi a ka puali o Tytlers e huli hoi aku ai, a ua manao ia no hoi, nole e hala he manawa loihi a lilo pio mai o Afeganitana i na Beritania.
Eia ka lono telegurama i hiki aku i Ladana. O ka nui o na poina o na koa Beritania ma ke kaua ma na ka kai puu o Khyber he 300 i make a eha.
Eia ka lono mai THull mai; Aia la na kolamu koa Khurum ma ka papu Kapianga kahi i hoomoana. A ke nee ala no hoi kekahi mau mahele kaua lio a me na puali koa hele wawae a me na pu @ kanaka e noho ana ma keia mau awaawa he oluolu loa; a na lakou i hoolako mai i ka ai me ka manawalea.
Ladana. Eia ka lono mai Dakka mai, penei: Aia ka papu o Ali Musjid malalo o ka hoomalu ana a ka mahele koa Beritania a ke nee ala no o Generala Baraunu imua a hiki i Lundikana; a ilaila i hele ae ai na lahui e noho ana ma na puu e haawi i ko lakou hoomaikai ia Generala Baraunu.
A o Mekia Cavagnari hoi ke holo ala oia i Dakka, a ua hiki aku oia i ka hora ehiku o ke ahiahi Ponono, a ua halawai pu oia me ke kahu o Lalpoor. ma ka wehewehe kaiao o ke kakahiaka Sabati, ua hiki aku la ka puali koa Beritania i Dakka; a ua loaa aku na papa ua pau i ka wawahi ia e kamaaina.
Ua hiki loa kau na puali koa Beritania i loko lilo loa o Afeganitana; a e kapae ae ana hoi lakou i na papa ikaika ana mai a na Ameer.
BOMBAY.-I ka wa i lohe ai o ka ameer ua haule a lilo pio ka papu o Ali Musjid ma ka lima o na Beritania, ua hookuu aku la oia i kana keiki ia Yakoob Khan.
KIKAKO.-Mai kekahi mea kakau mai o ka Nupepa manawa o Ladana, penei: Ke lele nei na puali koa Ameer me he opala ala; a o ka have hoi o na Beritania ke welo haaheo ala ia ma Daka a me Iellabad, he mau wahi hoi i kaulana i ke kalepa waiwai i na makahiki he 25 i hala. He 100 mile wale no ka mamao o Kabula. Ua nonoi aku nei hoi na Nupepa Rukini i na alihikaua Beritania, e ae aku i na Ameer e noho ilaila me ka maluhia.
LAHORE.-Ua hiki aku o Generala Robeta i ka pa kaua o Mahomeda Azim, e kokoke la i ka pa kaua o Kurum me ke keakea ole ia mai.
LADANA.-Eia ka lono mai Bomabe mai, penei: Ua hiki ae kekahi o na poo Aupuni o Afegnitana i o Generala Baraunu la ma Iellalbad, a noi aku e hele ae na koa Beritania i Kabula, a malaila e kuka ai no a noho na aupuni hou o Afeganitana; aole hoi ka ae aku i ka na Ameer e koi mai nei no ke kaua.
Eia kekahi lono mai Rawul Pendee mai, e olelo ana no ka hoouna ana aku o na Ameer i kekahi elele kiekie i ka mekia Kavaguari ma Duka, e noi aku i na alakai Beritania i maluhia.
Eia kekahi lono mai Kueta mai, penei: Ua hoopuipui ia ae ka puali koa o Kanadahara e na puali koa Afeganitana mai Herat mai a me na puali kaua lio he nui.
Eia ka lono mai Duka mai: Ua ulupa ae na Ameer i ka papu o Alimusjid ma ke kipu ana.
LAHORE.-Ua hoao ae he ewalu mau mahele koa Afeganitana e kaua kue aku i na Beritania ma Kabula; a o na Kamaaina nae aohe makemake; a ua huli mai la lakou mahope on a Beritania.
Eia ka lono mai ia Generala Robeta mai i kakau ia i ka la 9, penei. "Ke manaolana nei au e hiki i luna o ka puu o Shutar Cardan i keia la. A mai laila aku e huli hoi ai a hiki i Ali Kohl."
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
OLELO HOOLAHA
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii @. Kau o Novemaba 1878. Kaaea ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Loika ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna ko ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aeao o Kaaea no ke kumu o ka haalele loa o Loika i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hapaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kanoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kopa i hoolaleia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i keia a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai i loko o na malama eono, in a he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. Spencer, K kauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D.H.Hitchcock,
592 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana 2 o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o D W.Kaise, no Waialua, Molokai @. Ua helahela ia a ua waiho ia ka palapala noi a Joha W. Walua. ka Lunahooponopono o ka waiwai o D. W. Kaise no Waialua, Molokai i make, e noi ana e ae ia ku ia e kuai @ a na i ka waiwai @ o na mea make, he mau apau@ ma Molokai, i mea e hookaa ia ai kona ai. @ e kauoha @ aku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poakahi ka la 21 o @ 1879 ma ka hora 19 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma @, ola ku ka a me kahi e koko ia no ka @ ana i ma penoi la, a me na mea @ @ @.
Halekuai Hou!!
California One Price Bazar
Waiwai Hou! Kumu @ hou!
He mau mahina @ ana ua kaa ia maua mai na Kuaikudala nui a na ilamuku. Na poe Kalepa nui i @ Luna Hooponopono waiwai ku ai.
Mai Parisa, Ladana, Nu ioka a me Piladelepia mal na ano
Paikini maikai hou loa o na Keonimana!
I akahi no a hiki i Hawaii Nei.
Parisa, Ladana. Eia Na Kumukuai: Nu ioka, Piladelepia.
E Heluhelu a noonoo!!!
Na A-i-kala @ ano hou….keneka pakahi Na lokewawae i @ili ia…kenela pakahi
Na Palule keokeo alu @…$1 25 pakahi Na Kakini kane o na ano a pau, 121 Kenela pakahi wale no.
Na Palule hapa @ ano hou, $5 kenela pakahi
Na Palule Papamu hou…..$1 60 pakahi Na Palemai kane o na ano a pau, 65 kenela pakahi
Na Palulu Kalakea ano hou wa @kenela pakahi Na @ a me na Lei A-i Kilika, 25 kenela pakahi
Na Haleaka @, mai ka 12 kenela pakahi
Pela me na @ o na ano like @ I hana ia i ke Kilikaa huluhulu a Marino o na Wahine, Kane, Keiki,-Ma Ke Kumukuai Haahaa loa!!
Ua manao maua e wehe i ke kuai ana au i keia mahina aku nei, aka ua kali iki i loaa mai ma mokuahi "Zealandia," na ano Lihiihi hou loa, manoanoa, a lahilahi, mai @ a me Geremania mai.
He nani okoa no hoi na Lolo Keokeo Piko, na Kawelo Huluhulu, a me na Lopi Huluhulu o na ano a pau.
Eia pu no koi na Kalihi ano hou, na Mikilima ili. @ Mawalu, na A-i-kala lihilihi, na A-i-kala pihapiha, na lei A-i Kilika, na Kihei huluhulu paina hou. na Lakeke lima ole. na lolo Keokeo keiki, a me na i ole paa na Wahine.-Ma ke kuai haahaa loa!
E kau ana ka weli o na Halekuai Pii.
Aka, e piha olioli ana ka lehulehu. maanei no hoi e loaa ai na Wai-ala hou loa, a me na @ lauoho o na ano a puu-@ka puai. @ kuni ia aku ana na waiwai a pau me ka haahaa loa.
Ma ka poaono. Dekemaba
Ma ka Halekuai 'California One Price Bazar,'
Helu 6s Alanui Papu.
Ena
Lede a me na Keonimana!
-o ka-
Makani apaaoaa o kohala.
E kipa, e naue, e komo, a e ike i na Nani o kela a me keia ano o na Waiwai Hou loa i hiki mai nei ma ko maua
Halekuai ma Kaiopihi@
Malaila no e loaa ai ia oukou keia mau WaiwaiMaikai malalo iho nei:
Na papale wahine hulu nani hou loa e pulelo ai i ka makani.
Ino no hoi e kau mai i ko poo, aohe i kana mai ua mea o ka Pulelo o na @ a me ka luhe maewa o ka Hulu i ke oho @, nana aku no hoi, hele kela a "Kau ka Iwa he la makani," i ka ua mea o ka Nani Lua Ole, oia no oe la o ka
Hulu mamo gula lelolelo o ka iu o Gomohera
NA KIHEI KUWELU.
O keia mau Kihei, aohe i laha ma na Halekuai e ae, ma ko maua Halekuai wale no' ua lawe mai maua no ka Pomaikai o na Lede paplina nohenohea o ua aina nei a ke aloha i anoi ai; ina no hoi oe e hoa@i ae ana i ka Aluna Ahahi.
Nolaila, ke kau leo aku nei maua ia oukou, ano wale no ka wa kupono e loaa ia keia mau Kihei Nani ia oukou
Na lei a-i hipuu kikepa o na keonimana e linohau ai.
Ke hoohiolo nei iloko o ko maua Halekuai na Lei A-i @ o na ano waihooluu like ole he nui, e kau mai ai i ka A-i, nohe i kaua mai ke kinikohu.
Na kamaa hila Aulii a mikioi o na kane, wahine a me na kamalii.
O keia na kamaa @ aulii helu ekahi a maua i lawe mai ai no oukou e na Lede a me na Keonimana o ua Aina Haaheo @. He mau Kamaa @.. hone ai i a Papa Lohi o Maukele. @ oe la, o ka Leo o ke Kolohala i ka pu lai.
NA WAIALA MOANI ALA LOA.
Eia pu no hoi ia maua na Waiala Iliahi Moani Ala Loa no na Hainaka, e unuhi ae ai oe aohe i kana mai ka puia i ke ala me ke onaona.
NA KALAKOA.
Eia no hoi na Lole Kalakoa ke ahu mokaki mai nei o na ano he nui wale.
Na Pahu.
A pela no hoi me na Pahu Puke, i hele kela a panio @ o waho i ka @.
Na Moena.
Eia no hoi ia maua na Moena Pake, oia no oe la o ka Pawehe o Niihau ka panio
Na Pa, Bola.
A eia no hoi ma ko maua Halekuai nei na Pa, Bola, Ipukukni, o ke nui a me ka liiii, a me na waiwai a ae he nui wale, he hiki ole ke hue pau aku i ka nui @ ole. O keia mau waiwai i hoakakaia maluna, e loaa no ia oukou ma ke kumukuai makepono loa.
AKINA &ASEU,
Kaiopihi, Kohala, hawaii, Nov. 9, 1878
Kahikina Nui!
Helu 62 Aaluni Papu.
$50,000 ka Heluna o na Lole Nani, a me na Lole "Aulii" Maikai, na Lole Kane, na Kamaa Puki, na Kamaa Haahaa, a me na mean nani e ae he lehulehu wale. E kuai ai aku ana me ka emi iho mlalo o ke kumu lilo.
Ua hoonee ae nei o Magain i na mea nani, a me na mea maikai a pau o Kona Hale Kuai me ka Alanui Nuuanu ma na lumi maemae o Kahikina Nui. Ke Ualo aku nei ia i na mea a pau, e kipa ae malaila, a e loaa no na mea "Hoohie," a Hoonani no na la "Kulaia," o kakou o hiki mai:
NA LEDE, A ME NA KEANIMANA,
Hele mai nui! Hele mai pau loa! E kuai @ aku ana au i na mea a pau mamua o ko'u kaawale ana aku; no Europa i keia "Kupulau" ae.
O ka mea e kuai mai a oi aku mamua o na @ elua ka heluna, alaila e mamuahi ia aku na mea nani no na kane me na wahine.
Kauka T.P. Tisdale.
Homeopatika.
Aia kona keena a me kona wahi noho ma ke alanui Beritania, mawaena o ka halepule o Kaukeano a me ka pa o ka Moiwahine Ema. E hamama ana ke keena mai ka hora 8 a hiki i ka hora 10 am., a mai ka hora 1 a hiki i ka hora 3 pm., a me ka hora 6 a hiki i ka hora 9 o ke ahiahi. Honolulu, Nov. 18, 1878
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana 2 o ko Hawaii Pae Aina ma ka waiwai o Kekua no Lanai i make. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a Kapaka, e noi ana e hoonoho ia ia i L. H. no ka waiwai o kana kane o Kekua no Lanai i make aku nei. NOlaila ke kanoha ia na kanaka a pau, ke pili, o ka Poaha, oia ka la 16 o Ianuari 1879, ma ka hora 10 am ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoelohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia.
E ike auanei na kanaka a pau ke naoa mai ma kela olelo hoolaha; ke papa a ke hookapu loa ia ku nei na mea a pau, aole e komo a lawe i na mea maluna o na aina i hoike ia malalo nei, oia hoi kau aina kuai ma Palauhala i Pahoa me Waiakuna, kuleana loi o Waiaolohe ma Keanae, aina kula ! Waianu i Koolau, na kuleana loi ma kahawai o Waianu. A ua kapu pu no hoi na holoholona o kela a me keia ano, aole e hele wale maluna o ua mau aina ia o'u. O ka mea a mau mea kua i keia, e hoopii ia no e like me ke kanawai: Nolaila, e hoolohe o pilikia auanei.
Hoolaha a na luna Hooko Kauoha.
No ka mea, ua hookohu ia mai na mea nana na @ malalo nei e ka Mea Hanohano C.C. Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, i mau hooku kanoha no ka waiwai o J.D. Watson o Kaneohe Koolaupoko, i make aku nei. Nolaila, o ka poe a pau i aie i ka mea i make, e hookaa koke mai, a o ka poe a pau ana i aie aku ai, e hoike koke mai iloko o na malama eono mai keia la aki o hoole loa ia a in a he waiwai ma ka Ema o kekahi mea e hoiho i koke mai ma ko maua mau @ ma Kaneohe Koolaupoko, Oahu. Oliva Watson W.E
Na Hooko Kauoha o J.D. Watson
Kaneohe, Dekemba 18, 1878.