Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 50, 14 Kekemapa 1878 — Page 1
| This text was transcribed by: | Puakea Nogelmeier |
| This work is dedicated to: | Ku'umakanalani |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BUKE XVII. HELU 50.} POAONO, DEKEMABA 14, 1878. NA HELU A PAU 889.
KA NUPEPA Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
NA OLELO HOOLAHA-O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana; elua puka ana, he $1.50; no hookahi mahina, he $2.00.
NA KANIKAU A ME NA MELE:-He 4 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 25 lalani.
HOOLAHA MAU:-E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.
E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.
KA NANEA EEHIA
O KA HIWAHIWA OPIO
BABELA
KA MAMO MAKAHIAPO O NA PUHAKA ALII NANI
ABEONA A ME MARIADANE,
KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI
HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO MAKAMAE O KA IU O
GOMOHERA!
KA
OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI IA MALUNA O NA KUAHIWI, MAWAENA
O NA AWAWA, MALALO O NA LAU LAAU, A HOEA I NA WAOAKUA,
E KE KUPA O KA WAO
ALINOE-LUSIANA:
O KE KUKULU HIKINA LOA
O KA ILIHONUA NEI.
MOKUNA 1---HELU 24.
E hoomanao ae na makamaka, ua hoomaha ia keia kaao ma kahi e kamailio ana no ka hoomaka ana o na hua o Babela ma e oo, a i ka manawa hoi i ulu ae ai ka laua mau keiki a nui. He aupuni ko Babela i hookahuaia e ka naauao a me ka maluhia, a i hoopunanaia e na kumu hoopomaikaia i ka aina a me na makaainana.
Aka, mahope iho o ka hiki ana mai o kona la hope, a nalo aku la oia me ke aloha nui ia, ua lilo ae la ka hookele ana i ke aupuni malalo o kana keiki o Abeona II. Ua maalahi no ke alakai ana a keia alii opio i ke aupuni iloko o na makahiki makamua o kona mau la, a i ka hala ana paha o 30 makahiki mahope o kona noho alii ana, ua hoomaka mai la ka lili ana o na aupuni o ke komohana i ka nui o ka waiwai a me ka pii mau o ka naauao o ko ia nei aupuni. I keia manawa, ua komo aku la kona mau makahiki i ke ano a oo ana, a e noho ana kona kaikuahine ma ke ano Kuhina Nui. Ua nalo aku la o Babela me kana aliiwahine nani a me kona mau makaainana oia mau la, a he mau kino hou ka mea i hoopiha ia ma ko lakou mau makalua. Nolaila, e haawi kakou i ke aloha no lakou, me ka hoomanao mau ana no ka lakou mau hana; a ano e hoomaka ia ke kamailio ana no ke alii Moi.
ABEONA II.
He la pouli haeleele o ka mahina o Dekemaba, ua huna ia ka helehelena o ka ilihonua no kekahi mau la okoa e ka hau (kano) a he ano huihui maule a anoano na hiona o ua la nei. Ua nalo ka owe o ka wai o na kanawai, no ka mea ua alai ia e ka hau paakiki a ua paa ka wai, a o ka lau o na luau o ka waokele, ua pau ka luhe ana, oiai ua wikani i ka ua mea o ke anu. Ua uhi ia na mea a pau e ke kapa keokeo hulali ano like daimana o ka hau, a me he la ua kau ia kekahi hiona hoike maluna o na paia kiekiena o ka halealii Kakela o ka Moi hope loa o keia lahui kaulana. He manawa pokole wale no ke ike ia'ku ka kiei mai o ka onohi o ka la, a nalo koke ae la no i kau ua mea o ka ikaika o na a elele hakumakuma ano kanikau i ka hakoko. E paani peahi ana he welelau makani kawau, a ano e na mea a pau.
O keia iho la ke ano o na hiona o ua la nei mawaho aku o na paia o ka hale Alii Kakela; a he hiona kaumaha no hoi ke hale ana maluna o na hiona o ke kino alii e hoopunana ana iloko o ua home kiekie nei. Maloko o ke keena kiai nui, e kuku ana a puni kekahi mau momoku ahi e a pipi ana, e akoakoa ana kekahi poe, a ma ke ano o ko lakou hiohiona, ua hoike mai la, he poe kauwa lakou no ke alo alii. Aole leo lohe ia mawaena o lakou, oiai, aia wale no ma ka haawanawana me ka mama loa ka lakou mau kamailio ana i kahi a me kahi.
Maloko o ke keena kapu, e akoakoa ana na lala o ka ohana alii, me na helehelena ano kaumaha; a ua aahu ia lakou me na aahu piha o ke kulana alii, a ma keia wahi mawaho aku e kuku ana na kiai me ka aahu piha me ka makaukau e hooko i na kauoha a pau e haawi ia aku ana.
Ua hoike mai la keia mau hiona a pau i hai ia ae la, aia he hana nui a koikoi, a i ole he ulia ano kaumaha paha, ke hoopunana la maloko o ua Kakela alii nei ia la kupaianaha. He au lili keia, e noho ana na Moi me ka manao wela no kahi me kekahi, a aia ka aina iloko o na ulia ike ole ia o ka poe manao ino a me na enemi.
A e ka mea heluhelu, e ka makamaka i ukali pu me ka mea kakau i keia moolelo kupaianaha; aole no hoi paha e nele kou kahaha iho, me ka nalu ana iloko iho ou i ke ano o keia mau mea. Eia no ka haina. Aia no ma kekahi keena iluna loa, e moe ana maluna o kekahi moe nani a palupalu, ke kino nawaliwali o ke alii Moi ABEONA II, ka mea nona ke kulana kilakila hookahi i lili a i makahehi nui ia e na Moi he lehulehu oia mau la. O kona mau ami, na aakoni i alo i na ino o na la lehulehu o ka makalii a me a po anu o ka hooilo ma ke kahua kaua a ma ka moana, e waiho malule ana me ka nele i ko lakou mau ikaika. O kona mau maka, i like me he kukui lamalama la o ka po pouli ma ke kahua mokomoko; ua hopipi iho la kona hulali a e ano nalo aku ana malalo o ka uhimaka puanuanu a ka make. He mea makehewa na hoonana ana a kona mau hoa'loha a me kona ohana, no ka mea, ua nui kona mai, a ua aneane e pau ka uwiki o kona kukui o ke ola, a pio ka a ana.
Ae , ua loohia ia keia alii e ka mai hikiwawae loa, a heaha la ke kumu? Eia no ke kumu. Ua lawe ia mai la ka lono imua ona ia wehe kaiao, aia kona puali kaua ua lawe pio ia e pa anami, a ke hele mai la lakou e komo iloko o kona kulanakauhale alii me ka lanakila a me ka manao paa e luku i ka poe a pau e kue aku ana ia lakou, a e hoohaulehia i ka noho alii o Babela," a e lawepio i kona aupuni. A owai la ka Moi e haule ole ana malalo o ke kaumaha o keia aumaka? Owai ka Moi e paa ana kona manao me he kila ala ina e lawe ia aku ka lono imua ona, he la wale no, a he mau hora wale no paha koe a e pau ana oia; e pau ana kona kiekie, a o kona mana i loaa mamuli o ke koko alii, a i hanau ia hoi he Moi no ka aina e lawe ia ana mai iaia aku? Aole i kahaha ia kona haulehia ana maloko o keia pilihua nui mamuli o ka lawe ia ana'ku o ka lono e make ana oia malalo o ka lima o ka enemi, a o kona aupuni e lilo ana i kahua no ka powa a me ka pepehi kanaka! Ua hooikaika oia a ua hoomanawanui no na la lehulehu wale, a i ka wa a kona mau pepeiao i moni aku ai i keia lono koikoi a kaumaha; ia manawa oia i hoowaka ae ai i kona mau lehelehe, a pane ae la me ka leo haalulu ano kaumaha i piha me ka pihoihoi.
"E moe-e moe! a aole e ala hou mai! Pau na hae kowelo-pau na ihe inu koko! ke nele i na mea a pau a koe o ka hanu wale no, e aho ka make mamua o ke ola!"
Hina aku la ia a waiho maluna o kahi moe, a pau kona pane ana, aka, aole loa nae i pili kona mau maka, a me he la, ua kaili koke ia'ku la ka hiamoe mai kona mau lihilihi aku. Ua hooikaika ia ka manao a me ke akamai e imi i na kumu e loaa ai i na onohi alii ka hooluolu ana, aka, aole loa i loaa ka mea i makemake nui ia.
(Aole i pau)
Le-i Kohala, Pupupu na Mea Hou.
Ua loaa ia Mrs K Kealoha, kekahi wahi pohaku i ano like me ke poo kanaka, ma Waipiele, Honomakau, Kohala Akau; iaia e lawe ana e nakii i kona lio, hopu aku la i ua wahi pohaku nei a kipo iho la i ka apahu e paa ai ka lio, hoaka'e la kekahi mea kupanaha i kona maka, ano like me ka uila, aole nae i paa ka upahu ana i kipo ai, makau e oia a kiola aku la.
Hookahi ia ke kaawale mai kona ike ana, a loaa i kekahi keiki ia G Kaniho, a ua lawe ia mai a ko makou hale nei; a ua ike pu makou me J L K Kealakuhilima. Eia ke ano.-He mau awahawaha e pili ana ma kona ili o waho, ma kekahi wahi, he hinuhinu a noho ke aka iloko e like me kou nana ana i ke aniani; ke anapuni he 15 iniha a o kona kaumaha he 6 paona.
Hiki mai o T J Hayselden i ko makou wahi nei, a ua hoike aku makou i ua wahi pohaku nei me ko'u ninau aku, he pohaku anei kekahi ma na aina haole i like me keia? Hoole mai la kela, a wahi ana, mai ke kai mai paha keia pohaku kupanaha? A kuai mai la oia i 25 keneta no ua pohaku nei, aka, aole i ae o G Kaniho: A i makemake e ike, e ninau i ka home o Kuamoo.
Ua manao paha ka mea i loaa mua ai, he akua kii o ke au kahiko, o kaili, Kalaipahoa a me Lono, i makau ai oia a haalele i ua pohaku leo ole la, no ka huila ana o kekahi mea me he uila la i kona maka. Eia ka makou, lapuwale ia mau noonoo kuhihewa; he mea hou ia o ka loaa ana, a o kahi i hoana okoa ia no ia mea, aia ma Aliiolani Hale ke keena hoikeike o na mea kahiko o Hawaii nei. L H
Aole i kana mai ke Kaikoo:-Ua naha ke kao lawe ukana o ka Hui Mahiko o Dr J Wright, ma ke awao Hapuu, Halawai, a ua pau hoi i ka lilo a nahaha ka papa a S Staines, e waiho la ma ka awa o Honoipu, ma ka po Sabati a ao ae la 25 o Nov.
Ka la 28 o Novemaba:-Ua hoea mai la ka la me kona mau kii onohi nani, ua wela ia mai la ka lewa a ike pono ia aku na kuemaka o na kuahiwi a hooholia ae la i kona mau kukuna olinolino lua ole maluna o na puu uliuli, a kiei halo aku la iloko o ka panopano aaki paa o na awawa, a pa kolonahe mai la ka hau iniki eha o ke kakahiaka, a ike koke ia aku la na hae Hawaii e pulelo ana i ka aha Apaapaa no kou la i Kuokoa'i.
Na Lealea o ka La:-Ma ka Union Mill, Puehuehu, ua malama ae o Jas Wood Esq he paina mawaena o kona poe paahana, a ua ai a lawa i kona lokomaikai. A mahope o ka paina, ua hanaia he mau lealea, oia keia:
1-He alualu makapo maloko o kekahi wahi i pa ia, me ka hookani o kekahi mea i ka bele, hopu no hoi paa, lilo iaia ka makana.
2-He pii laau i hamo ia i ka aila a pakika, a ua lilo ka makana ia J W Wahahonu, 5 dala maoli a me ka papale kaleponi.
3-Heihei wawae.-Ua omau ia ma ka wawae akau o kekahi a ma ka wawae hema hoi o kona pili, a pela aku no hoi kekahi paa, a hookahi wa e holo like ai a hiki i ka pahu hopu; a ua lilo ka makana ia J W Wahahonu a me kona pili T T Hoomana, a o ka nui ae, pau i ka walawala.
4-Heihei makapo i paniia na maka a paa me kekahi kahakahana lole, a ua lilo ka makana ia Napoleon K Keomano, a o ke koena ae hookui aku hookui mai.
6-Kukini wawae, makana mua ia J W Wahahonu, makana elua ia G P Panioi.
7-Heihei kaa, ua lilo ka makana ia Wahahonu a me S P Makaena.
Ma keia mau lealea, ua hu ka aka a mamae kakiwi aoao, a o ka mea kakau kekahi i loulou hene iho i ka piha hauoli. A ua hookuu ia na hana me ka maluhia; a o ke koena o ka la, ua hoolawa ia me na holo lio a hiki i ka wa a ka honua i huna aku ai i na kukuna o ka la. CHAS H P RINESIALOANU.
Honomakau, N Kohala Nov 29. 1878.
NA HUNAHUNA KULOKO O WAILUKU.
Ua paa pono iho nei ka pa luakini Kaahumanu, he pa nani a maikai ia iloko o ke kiko waena o Wailuku, he hoike ana ia i ka elou o ia ekalesia, a me ka holomua ana. He maikai pono no ke ola o ke kahu ekalesia Rev. W.P Kahale. He maikai no ke ola o ka Hokuhele Rev. W P Alexander.
He mau kuaua koikoi kai haule iho maanei, mai ka po Poaono la 23 iho nei a hiki i ka Poakahi la 25 malie.
He hihia alanui kai hana ia iho nei imua o na komisina alanui ma Wailuku nei, eia ka mea i makemake ia e ka poe nana ka hoopii, e wehe ia i alanui hele wawae; a hele lio mai Wailuku aku a i Waiehu, mawaena aku o ka aina kanu ko o ka Hui mahiko o Wailuku, ma ka aoao mauka o ke alanui kahiko e holo pololei ana i Waihee. Ua lohe lauahea wale mai au, ua hoike aku ka luna Nui oia Hui; oia W O Smith, ua ae no oia i kela noi e wehe ia no i alanui ma ua wahi la, me ka waiho ole na ka aha e wehe, a ua mahalo na kanaka i ka Luna Noi , i kona haawi ana ia lokomaikai no ka pomaikai o ka lehulehu, aole nae i lohe ia mai ka olelo hooholo a na komisina.
He oluolu mau ka makua Lunakanawai Hoomalu o Wailuku, ke kikiolo mau nei no na hihia i kela la keia la imua o kana aha hookolokolo.
He lohe kai hoea mai ma na kapa kahakai o ke awa ku moku o Kahului, e hoomoe ia'na he alanui kaa mahu mai Kahului mai a hiki i ka malu Hekuawa, a na ke kaa mahu e lawe i na ukana mai Kahului mai a i Wailuku, pela aku no hoi ko Wailuku a i Kahului, a ke hoomakaukau nei na paahana a ka Ona miliona i na kulana o ke kanu ko ma ke kula o Kamaomao i keia mau la, ua paa ke kao nui lawe i na ukana, a o ka hiki mai koe, o ke kalepa me na mea paahana.
Eia kahi mea mea akaaka loa i ka poe i koho ia na inoa o Wailuku nei e kanu ko, ke liki pau paka e nei no keia poe, i na no ka e hiki mai ka Ona miliona ohimua no ka na dala a pau loa i kinohi ka liki paha ka lakou nei ia Kukahaoa.
Ua hana iho nei na makua mea keiki, a me na kamaaina o Wailuku nei i palapala noi, i ka Papa Hoonaauao, e ae mai e hoohui ia na kula aupuni o Wailuku nei i kula hookahi malalo o na kumu elua, a e ao ia hoi ma ka olelo Beritania e like me ko na wahi e ae, e hana ia nei i keia manawa. Ke puana ae nei au, hana ia a holo imua e ko Wailuku. KAHIMONOI.
Wailuku Novemaba 29, 1878.
Na Anoai o Kapalilua, K H Hawaii.
No ka wi.-Ua noho mua au ma keia wahi, i ka malama o Ianuari o keia makahiki. Ua hoike leaia ae ke kiekie nui o ka wi ma Kapalilua, aole hoi ma keia wahi wale no, aka, ua pahola like aku keia haawina mai Kona Akau a hala loa aku ma Kau, a malaila au i ike maopopo ai i ke koikoi o keia mea o ka wi; a aole mea nana e pale , a e hoopau i keia pilikia i haawiia mai maluna o keia mau aina, aka, hookahi wale no o ka mokuahi "Likelike," a me na moku kuna e maalo ae ana ma keia mau wahi.
Nolaila, ua lilo o "Likelike" i kia hoomano no keia mau aina, ma kana mau kaaouni ana a pau, aole nele ka huliumahi o na kane, a me na wahine, mai kela a me keia pea o Kapalilua. Ma ka Poaha a me ka Poalima, e akoakoa mau ana lakou ma ke awa kumoku o Hopuloa a malaia e loaa ai ka ai o keia wahi.
Aka, aole nae e mau ka ai ana i kahi pai ai, a hala ka pule, he mau la wale no; o ka raiki palaoa a me ka palena, oia kekahi mau ai nana i hoohala, ae i kahi mau la, aka nae, o keia mau ai i haiia aela maluna, aia wale no ia ma o ka poe i kuonoono.
O ka poe nele, aia maluna o lakou ka pilikia, o ke pu, maia, hapuu, amau, a me ka pala, oia ka mea nana i hoomau i ke ea iloko o ke kino, a aneane e nui ae keia makahiki.
O ka la, oia no ke kumu nui o ka wi, ua hiki ole i na mea kanu ke ulu pono mai, no ka mea, mai ka malama i hai ia aela maluna a hiki i ka malama o Iulai, aole kekahi pakaua i hoomau iho i ka ilihonua, he ole loa no, a ua lilo na mea kanu a me na weuweu i mea ole, me he mea la, ua puhiia i ke ahi ma na malama hope o keia makahiki, ua kulu iki mai la kahi pakaua, aole nae i mahuahua loa, aia wale no kahi i kukonukonu ai o na pakau ma na ulu laau, a ma kai hoi aole.
No na mea kanu.-Ua kanu nui na mea a pau i ka ai, uala, kalo, a me ke pu, aka, o ka uala ka mea i hilinai nuiia, oiai, ua maopopo i na mea a pau, oia ka ai hikiwawe nana e wehe a e hoopau koke i keia wi, eia nae ua hoohoka ia, pau mai la na lau ulaa i ka ponalo, a aole kekahi hua uala i hoohua ia mai, a ma kekahi mau wahi hoi, ua hoopomaikai e na hua uala a me ka hua o na ulu, a koe no ka hapanui o ka aina.
No ke alanui.-Ua oi aku ke ino o ke alanui ma keia apana o Kapalilua, mai ka palena o Kukuiopae a hiki i ka palena o Kau, aole i kana mai ke ino, iuka ikai iluna ilalo, aole mohala pono ka holo ana a ka lio ma ke alanui o keia apana, o ka helu akahi keia o ke alanui ino mamua ae o na alanui a puni o keia mau paemoku.
Ua lawa paha keia. Owau no me ke aloha. J K HEULU.
HE MAKANA MAIKAI.-Ua hoolaha ia mai nei e S C Andrews, o Ann Arbor Mich., kekahi buke i haku ia e E Bailey, Esq., (Bele makua o Wailuku) e pili ana i ka paemoku Hawaii nei, ma na mea molelo o ke au kahiko, a me na hoakaka ana no na ano o ko kakou mau home mokupuni o ka waena moana. He buke maikai, a he nani ka heluhelu ana. E loaa no mai ka mea nana i haku, a mai na hale @@@ buke mai; he 50 keneta no ka buke wahi pepa, a $1 me ka lole.
OLELO HOOLAHA.
Castle a me Hatch.
O KAKELA OPIO A ME F M HATCH, ua hui kaua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio. Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai me ka imi ana i an Palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimaluna, a me ka Hoaie Bala ana.
W R CASTLE, Luna Hooiaio Kope.
Keena Hana, maluna ae o ka Halekua! O Dillingham & Co.
Helu 27. Alanui Papu
3 6 ms
ALFRED S HARTWELL,
[HAKAWELA]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI! Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. 867 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANEWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana! na Palapala no ka Mokupuni o Oahu
Helu 8. Alanui Kaahumanu. Honolulu H P A 2y
S B DOLE,
HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA ma ke Kanawai. E hiki no iaia ke lawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini.
Honolulu, Oahu Januari 19, 1878. 3 1y
RICHARD F BICKERTON,
[PEKETONA]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau ola i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 1y
S W MAHELONA
HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE
ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka ukupanee. 876 3m
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kula a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 877 3m
DAVID K MALEKA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Hawaii. E loaa no au ma ka hale hookolokolo ma Hilo, a e hooko ia no na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka hikiwawe loa. 8821y 8c26
EDWARD KEKOA.
HE Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma alanui Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa. E loaa no ma ke Keena mawaena o ka hora 8 am a me ka hora 4 pm., ke ole he pilikia e ae.8321yoc26
J KAPOHAKIMOHEWA.
He Loio a he Kokua.
NO na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e hooko ia na kauoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe loa.
883 6m no2
S M P KALEO
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.
NO ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu o ka Apana o Wailuku, Maui. E loaa no au ma Waiehu, Waihee, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku. 884 1y no9
P. NUI.
LOIO! LOIO!!
O ka Ua Ukiukiu o Makawao, Maui.
UA makaukau oia e kokua i na mea a pau e hele aku ana i ona la, ma na mea pili kanawai imua o ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu, me ka Aha Keena a ka Lunakanawai Kaapuni o Maui. E loaa no au ma ka Hale Hookolokolo o Makawao, a i ole ma Haiku.
885 1y no16
HENRY N KAHULU
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ko makou Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31. E hookoia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hakalia ole 885 1y no16
ASA KAULIA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ke Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31, a e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe.
885 1y no16
MAIKAI KA HOI KA PAPA!
A ME
KA LAAU O KOU HALE
NO HEA LA?
KAI NO HOI NO KAHI O
WAILA MA!
Nana aku no hoi ia la
Ohi ka Io o ka Laau o Makawao
I ka ua mea hoi o ka nani o
Na PAPA! Na PAPA!!
A ME
NA PONO KUKULU HALE O NA ANO NO A PAU.
Aia ma ke kihi o na
ALANUI PAPU me MOIWAHINE!
HONOLULU
MALAILA E LOAA AI
E LIKE me ka MAKEMAKE
NO KE
KUMUKUAI MAKEPONO LOA!
PAPA! PAPA! PAPA!!
Na Papa Huluhulu,
Na Papa Manoanoa,
Na Papa i kahiia,
Na Papa Kepa,
Papa Hole Keokeo,
Papa Hele Ulaula.
NA LAAU, NA LAAU!
Na Kua,
Na Kaola,
Na Aaho,
Na Molina,
Na Peapea,
Pina Huluhulu,
Pine i kahiia.
NA Papa a me na Laau Ulaula!
Pili ulaula,
Pili Keokeo,
Pani Puka,
Pani Puka Aniani,
Ipuka Aniani,
Puka Olepelepe.
PENA O NA ANO A PAU!
Hulu Puna mai ka Liilii a ke Nui,
Aila Pena,
Aila Hoomaloo,
Waniti, Pale.
NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO!
Na Ami Puka Hale.
Na Ami Puka Pa.
ANIANI!
Pepa Hale a me na Lihilihi
E LOAA NO MALAILA.
PAAKAI HELU 1 O KAKAAKO me PUULOA
No ke DALA KUIKE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono.
E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka Oiaio.
04 3ms
{END]