Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 45, 9 November 1878 — Page 3
| This text was transcribed by: | Leilani Lindsey-ka'apuni |
| This work is dedicated to: | 'Ahahui Siwila 'O Ke Aloha 'Aina |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
OLELO HOOLAHA.
Castle a me Hatch.
O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio. Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a @ iluna. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoaie Dala ana.
W. R. CASTLE, Luna Hooiaio Kope.
Keena Hana, maluna ae o ka Halekuai o Dillingham & Co.
Helu 37, Alanui Papu. 3 6ms
WM. O. SMITH.
LOIO.
A he Kokua ma ke Kanawai!
WAILUKU, MAUI.
(840 6ms)
ALFRED S. HARTWELL,
[HAKAWELA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. 867 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
Helu 3, Alanui Kaahumanu. Honolulu, H. P. A. 2y
S. B. DOLE,
HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA ma ke Kanawai. E hiki no iaia ke lawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini.
Honolulu, Oahu, Januari 19, 1978 3 1y
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 1y
S. W. MAHELONA
HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE
ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au ma ko‘u hale noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka ukupanee. 876 3m
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 877 3m
DAVID K. MALEKA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Hawaii. E loaa no au ma ka hale hookolokolo ma Hilo, a e hooko ia no na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka hikiwawe loa. 882 1y oe26
EDWARD KEKOA.
LOIO! LOIO! LOIO!
HE Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma alanui Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa. 882 1y oe26
J. KAPOHAKIMOHEWA.
He Loio a he Kokua.
No na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e hooko ia na kauoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe loa.
883 6m no2
DR. F. LESLIE MINER.
HE Kauka Lapaau a me ke kokua ana i na wahine hanau keiki. Aia kona keena hana ma ka Hale Kuai Laau Lapaau o E. St rehz, ma ke kihi o na alanui Papu me Hotele.
881 1y
AUHEA KA POE
MAKEMAKE HANA!
UA makemake ia kekahi poe hana hoolimalima ma ka la a me ka mahina. Ua ae ia no na kamalii nunui a me na wahine; he oluolu ka hana. E ninau ia LA LIKI
881 4t ma Kaneohe, Oahu.
HALEKUAI PA.
KE OWAKA NEI ME KA PANIO
Na Waihooluu o na Pa,
—: O KUU :—
HALEKUAI HOU
—ma ke—
Alanui Nuuanu.
Ua hoonee ia ae nei ka Halekuai Pa e pili pu ana me ka Halekuai o Goo Kim, ma ke alanui Nuuanu, aia ma ka puka elua o ka Halekuai ma ke kihi o ke alanui Chaplain, makai iho o ka pa o ka Moiwahine Ema.
Ke hoike ia aku nei i ka lehulehu, eia maloko oia Halekuai e loaa ai ia oukou na waiwai malalo iho:
Na Pa Nui a Liilii
Na Pa Huewai Lepo
Na Pika Wai, nui a Liilii
Na Kiaha, o na ano waihooluu a pau
Na Bola, o kela me keia ano
Na Ipukukui Hele Po.
Na Ipukukui Kau Hale
Na Ipukukui Aila Mahu
Na Ipuhao o na ano a pau.
Na Ipu Ti
Na Ipu Waiho Waihau
Na Pa Waiholoi Maka, nui a liilii o na ano a pau loa, me na waiwai e ae he nui hiki ole ke hue pau aku.
Ke kahea ia aku nei no ka lehulehu e hele mai no oukou e ike maka, a e wae no oukou iho, a e kuai aku no au ia oukou me ke kumukuai makepono loa mamua o ko na Halekuai Pa e aku o ko kakou kulanakauhale alii nei. Sam-wo-chung.
Honolulu, Iulai 24, 1878. 869 6m
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoike aku nei au i ka lehulehu ma ka Poalua o keia hebedoma, i haalele iho ai au i ke kauna o Honolulu nei kahi e loku mau ia ana e ka ua Kukalahale, ua ka @ hoi ana aku i ko‘u poe oiwi Kina, nolaila, ke kauoha ia aku nei na mea a pau i aie ma ko‘u halekuai ma @ Kohala, e hookaa koke ae ia Ah Kam ko‘u hope, oia ka mea nana e oki i na aie a pau, a oia no hoi ka mea nana e hoooponopono i na mea a pau o ko‘u halekuai i oleloia maluna, nolaila, mai hoopanee oukou i ka hookaa ana o pilikia auanei, a oiai hoi au e kaawale ana, nolaila, ke haawi aku nei au i ko‘u aloha hope loa i na makamaka a pau mai Hawaii a hiki i Niihau. Aloha oukou. AH LONG.
Honolulu, Oct. 5, 187. 685 tf
KUAI MORAKI.
MAMULI o ka mana i waiho mai ia‘u iloko o kekahi Palapala Moraki, i hanaia e Kanakaole k a me Kailimai w kana wahine no‘u, i kakauia i ka la 31 o Mei, 1872 a i kope ia ma ka Buke Kakau Kope, Buke 34, Aoao 472 a me 473. E hoolaha aku ana wau no ke kuai @ ma ke Keena o E. P. Adamu ma Honolulu, ma ka la 21 o Sept. e hiki mai ana, ma ka hora 12 o ke awakea, ka aina a pau i hoakakaia iloko o ua moraki la, oia hoi elua apana aina ma Puunui Honolulu, mokupuni o Oahu, i hoakakaia na palena ma na Palapala Sila Nui Helua 2,287 a me ka Kelu 2,686.
CHAS. R. BISHOP.
Honolulu, Aug. 9, 1878.
Castle & Hatch na Loio. 871 tf
DR. RODGERS,
—OIA O—
KAUKA LOKEKE.
Ua hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o Ailuene ma Monikahaae a iloko o ka Hale Mu, helu 54 Alanui Papu.
Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai.
O kona hale noho, aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii, ma kahi i noho mua ai. 881 tf
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
OIAI, ua hoonoho ia mai ka mea nona ka inoa malalo e Hon. E. L. Austin, Lunakanawai Kaapuni Apana 3 o Hilo, Hawaii; ma ka la 3 o Augate, 1878, i lunahooponopono waiwai no ka waiwai o Pakeokeo k o Laupahoehoe, Hilo, Hawaii i make aku nei, nolaila, ke hai ia aku nei ka lohe i na mea a pau, ina he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make, e hookomo koke mai i ka lakou mau bila aie i hooiaio ia maloko o na mahina eono mai keia la aku, o hoole ia ana nei, a o ka poe a pau i aie mai ia Pakeokeo k e hookaa koke mai lakou ia‘u. A ina he mau waiwai ko ka mea i make malalo o ka malama ana a kekahi mea a mau mea paha; e hoike koke mai ia‘u o pilikia auanei.
S. W. PA.
Lunahooponopono Waiwai o Pakeokeo k i make.
Hilo, Oct. 26, 1878. 882 4t
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA!
E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:
Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.
Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ka la mua o Sepatemeba i kela makahiki a i keia, e hoouluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukuupanee.
Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.
E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.
851 tf BISHOP & Co.
OLELO HOOLAHA.
UA lilo ia Airine Haalou Kahalelaukoa Ii ka loko i-a o “Hanaloa” a me ke kula i pili pu, ma Waipio, Ewa, a ke hookapu nei ia mau wahi, a o Sam. Kiwaha ka luna nana e malama.
A. F. JUDD, Kahu no Airine.
Honolulu, Sept. 9, 1878. 876 6m
WAI HUI O KA HAU.
—MA KA—
“BONANAZA”
MA ALANUI HOTELE!
—NO—
JNO. W. CROWELL, (Kolowela.)
E LOAA no i na keonimana a me na lede o keia kaona, kahi e hoomaalili ai i ka wela ikiiki o ka houpo, ke kipa aku ma ka hale inu wai hau huihui o Kolowela ma kahi i hoikeia maluna, ma o aku o ka halekuai o Grant a me Robertson ma Monikahaae, Honolulu. E naue ae malaila i ike pono.
(876 3m)
Ale ka Wai ke Ike Aku
I keaha la hoi?
I na Waiwai Nani ano Hou loa hoi paha o ka Halekuai o
GOO KIM.
Nana aku no hoi oe, “Hoonuanua i
Apua a Kalamaula.”
OIA no hoi na Hainaka Silika Nunui Eleele a Ulaula, Pulu, Wai Gula a Wai Dala. Na Hainaka liilii Lei A-i. Na Mamalu kane, wahine a me na Mamalu liilii kihi weluwelu o na kaikamahine. Na uhi huihui nani nunui a liilii. Na Kihei Silika lau ma kaekae. Na Koloka kamalii nani a me na Koloka hoopumehana no na bebe. Na Huluhipa lau a me na lole huluhulu holoku o na wahine. Na Muumuu keokeo o na wahine lihilihi ma ke alo, a me na Palekoki. Na Papale wahine Malina i hoopinanaia kekahi aoao, hele kela a kapakahi Manuia o Keokoi ka moku. Na Papale Waiokila aiai, a ke kau mai i ke poo, moa uakea lua kela ke pa iho ka la, a he nui wale na ano papale e ae i ike ole ia mamua. Na Hulu Eheu Manu no na papale wahine, e kau ai ka iwa. Na Kalakoa hou loa, na Makalena a me na lole Iliwai, na Puuwai Gula a me na Gula Pepeiao o na wahine. Na Kamaa ano hou o na kane, wahine a me na kamalii, na Kuka Kanahai, na lole wawae a me na Palule o na ano he nui wale, a me na Pale Pakaukau.
Na Hainaka Silika Hou loa o kela a me keia ano waihooluu like ole, nui a liilii, na Kalakoa Huluhipa ano hou loa, na Makalena o kela a me keia ano, na Moena Pake, Ti Inu a me na mea hou e ae he nui wale na ano mai Kina mai.
O keia mau waiwai, eia no ke ahu mai nei o na ano hou loa wale no, a me kekahi mau waiwai e ae he nui loa i hiki ole ke helu papa aku. Ina aku no hoi a kapalulu hou mai, ma kela a me keia ku ana mai o ka mokuahi o na aina e. Nolaila e komo hale no e na hoa o ka iu o ka la, e wae i ko oukou mau iini aole no hoi makou e uiha iki, ke hele mai oukou e kuekaa i na waiwai ina no ke kuai a nana wale no paha. E kuaiia aku no keia mau mea ma na kumukuai haahaa. Ma na Poakahi a me na Poaono, oia na la e kuai hoopaki loa ia aku ai ua mau waiwai nei.
858 tf GOO KIM.
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
E IKE auanei na kanaka a pau, o ka mea nona ka inoa malalo iho, ua hoonoho ia mai e ka Hon. Abr Fornander Lunakanawai Kaapuni Apana 2, i lunahooponopono no ka waiwai o Kikele k, o Kahakuloa, Maui i make. Nolaila, o ka poe i aie iaia a me ka poe ana i aie aku ai, e hoike koke mai lakou ia‘u iloko o na malama eono, o hoole mau loa ia.
K. KEKAHA.
Lunahooponopono o ka Waiwai o Kikele.
Lahaina, Oct. 8, 1878. 882 4t
AI KUAI.
Makepono! Makepono!
HE mau Loi Ai e kuai ia ana no ke kumukuai oluolu. E ninau ia Makaliilii ma Makiki.
KUAI.
E KUAI ia ana hookahi eka kalo a oi aku ma Niolopa, e o-o ana i ka malama o Okatoba.
871 tf E ninau ia J. H. CONEY, (Koni.)
I KO‘U manawa e kaawale aku ai mai keia Aupuni aku, ua koho aku au i kuu hunona oia o Fred. H. Heyselden i luna nana e nana i ke kula o Lanai, a pela no hoi me ko‘u mau waiwai a pau a me na pono ma Lahaina.
WALTER M. GIBSON.
Honolulu, Aug. 5, 1878 871 tf
AINA KUAI A HOOLIMALIMA.
HE Kanalima Kumamaono eka aina ma Iwilei. (Makai iho o ka Halepaahao) He Loko I-a, Aina Kalo, Aina kau Paakai, aina kula a me ke kai. A me kekahi mau eka aina ma Paleula, he aina kalo, aina kula a ma ke kai. He oluolu ke kuai ana. E ninau ia J. H. CONEY, (Koni).
Honolulu, 883 1f
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana 3 o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o W. T. Cooper, no Makawao, Maui, i make. Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a J. D. Havekost, ka lunahooponopono o ka waiwai o W. T. Cooper no Makawao, Maui, i make, e noi ana i ka Aha e ae iaia e kuai kudala aku i kekahi mau apana aina o ka mea make, ma Makawao, i mea e lawa ai na dala e hookaa ia ai na aie o ka mea make. Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakahi oia ka la 25 o Novemaba, 1878, ma ka hora 9 am ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana 7 HPA.
Lahaina, Oct. 26, 1878. 853 3t
OLELO HOOLAHA.
He Nui Anei Kou Makemake i na
Mekini Humuhumu Lole?
Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Haluekuai
—:o:—
KAKELA A ME KUKE.
A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI-a WHEELER a me WILSON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.
Ka MEKINI a SINGER,
ma ke $50 pakaha, a me ke ano
MEKINI a WILCOX me GIBBS,
ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.
I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho. 862 tf
ANO NO I LOAA MAI NEI!
Na Kaa Lio Holo Lealea!
Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu Ioka.
DILLINGHAM & Co.,
876 tf Na Agena kuai ma Hawaii nei.
KE papa ia aku nei na kanaka a pau aole e komohewa a lawe wale a hoopoino i na mea ulu, a kukulu wale a hookuu wale paha i na holoholona a komohewa paha ma ke ano e a‘e maluna o na aina ponoi a me na aina i hoolimalima ia e ka Hui Mahiko o Waihee, Maui. O ka mea hookuli i keia hoopii koke ia no e like me na Kanawai o ka Aina, nolaila o ka hoolohe loa ka pono o pilikia auanei. JAMES MAKEE & CO.
Waihee, Maui, Sept. 7, 1878 876 6m
KO
WEST A ME CHAYTER
—MAU—
HALE HANA KAA HOLO LEALEA!
Kaa Lawe Ukana,
Kapili Kapuai Hao,
—ME KA—
Hana Hou ana i na Kaa Nahaha.
E LOAA no i ka poe e makemake ana i na mea i hoikeia maluna ke hele ae ma Polelewa ma ewa iho o ka halekuai o Kakela me Kuke, a makai o Ainahou, mauka mai o ka Hale Dute. E hana ia na hana a pau me ka maikai wale no. E hooko ia no hoi na kauoha me ka eleu, a me ka hikiwawe.
(876 3m)
E Kuai ia Ana.
HE 1,000 Hipa a me 8,000 Kao o ka Hui Hanai Kao o Kaupulehu ma Kona, Hawaii. E ninau ia
H. Cooper (Kupa) o Kailua.
858 tf A. S. CLEGHORN & CO.
NA HALEKUAI
KAHIKINA NUI!
—MA—
Alanui Papu, Helu 62,
A ME
LILOIKAWAI
—MA—
Alanui Nuuanu, Helu 21.
Ua wehe hou ae nei au i ka Halekuai
KAHIKINA NUI
E ku Haaheo nei ma
ALANUI PAPU!
A ke hamama mau nei no hoi na puka o
LILOIKAWAI!
—MA KE—
ALANUI NUUANU!
E loaa no i na keonimana kauaheahe a me na Lede maka palupalu, a me na Opio puuwai waipahe o ke Kapitala hanohano o Honolulu nei, a me ko na mokupuni e ae, na mea a lakou i @ nui ai, ke kipa mua mai ma ko‘u mau Halekuai. He kuai makepono i ike ole ia kona lua ma Honolulu nei, he hoopakika, hoopahee, a he @ nui hoi, no ka pono o ka poe ake i na nu @ kini o kela me keia ano. E loaa no ma @ mau Halekuai.
Mai ka 10-11 Ia Lepo Nalo
Mai ka 11 Ia Kalakoa
Kihei Huluhulu
Palule Huluhulu
Palule Keokeo
Iliwai no ka Holoku
Alapia no ka Holoku
Paa Lole Kane
Paa Lole Keiki
A me na lole e ae he nui wale o na ano waihooluu like ole, e ahu mokaki mai nei ma @ mau Halekuai. A ua hiki hou mai nei no @ na lole nuhou loa o kela a me keia ano, @ o ka moku kalepa “Discovery;” nolaila, e pa nui mai, i ike pono i ka hana io aka ua @ a me ka loku a ka ua Kipuupuu o Waimea.
875 3m S. MAGNIN.
Nuhou o ko na Aina e!
Ma ke kuai mai o ka mokuahi Kulanakauhale o Nu Ioka i ke kakahiaka Poalua iho nei i @ mai ai ia makou keia mau mea hou malalo iho, a oia ka makou e papahi aku nei @ a-i o ko makou mau tausani heluhelu mai Hawaii o Keawe, a hiki aku i Kauai o Manokalanipo.
EMI @ RUKINI ILOKO o Tureke.
LADANA. @ hiki ae ka lono mai Konatinopela m@ olelo ana; E hoomau ana na puali koa Rukini i ka paa ana ia Kirkkillissa a me Adrianopela.
Ma @ i maki akua i o Generala Skobeleff, @ ka puali koa helu eha, a hiki i Tehorlu, @ kona manao e hoohui aku me ka puali @ helu umi, a e lawe ae i ka aina mawaena o Rodosto a me ke kahakai akau o ke kaikoo o Saros, o ka mahele nui nae o keia aina @ ano alai ia ae mamua e ke kakaipali @.
A ua @ia ae hoi na puali koa o Tureke e akoakoa ae ma kahi kokoke he iwakalua @. A o na puali kaua lio hoi e paa ae i kekahi hapa o ua aina ala a na Rukini @ ai.
Ua @ akea ae hoi o Generala Skobeleff a ua kauoha ae hoi i ka lunakanawai; i na w @ kekahi mea i kekahi hihia hewa, alaila e @ i ka make.
KE AUMOKU BERITANIA IMUA O KONATINOPELA.
Konatinopela.—Ua haalele aku ke aumoku kaua Beretania i ka mokupuni, “Kama’lii wahine @ ke kakahiaka Poaono; a i ka hiki ana @ ma ka nuku o ka Bosphorus, ua kipu @ aku la lakou no ka hae Tureke.
A @ ia no hoi ua hoole ae ke Kiaaina @ no ka Pauku umikumamaiwa o ke @ o Berelima.
@ HANA A AUSETURIA IA BOSINIA.
Ladana.—Eia ka lono mai Viena mai, penei: @ kukala ae na Kuhina o Auseturia, aole @ e hoolakou mai ana i ke dala e like me ka makemake o Hunagaria no ka @ e pili ana i ka lawe ana ia Bosinia @ hiki i ka wa e halawai ai na poo @.
KUHINA AUSETURIA NO ROUMELIA.
@.—Ua kohoia aku ka elele o @ hele ai i ka Ahaolelo i Berelina oia no ke Kuhina noho ma Wasinetona, i @ no Roumelia.
NA @NA A AUSETURIA IA BOSINIA A ME HERZEGOVINA.
@.—Ua telegarapa mai o Generala @, e olelo ana mahope iho o ka @ o na la elima i hooili ia ai kekahi @ e Klobuk, me he mea ala o ka @ ia ana paha ia o na kipi Herzegovina ua hoopuniia me ka wiwo ole; O na @ o na Auseturia aohe i nui loa.
HOOMAKAUKAU KAUA MAWAINA O ENELANI A ME AFEGANITANA.
Ladana.—Ua koho aku la ke Aupuni o @ Lahere, oia ko lakou wahi hoomoa@ hala keia hooilo, me ka hoi ole aku i @. Ua hiki mai ke kauoha, i keena @ mai Lahore mai.
Ma keia hoomakaukau kaua ke manao ia aku nei, aole e loaa koke ana ka maluhia, ka mea kupanaha loa, oia no ka ae wiwo ole ana mai o kela lahui hihiu Afeganitana @ kaua, ma ka ho-a mai i ke ahi o ke kaua, hiki aku ka palena i na mile he 800 ka mamao, mai kahi mai o ko lakou aina.
Ua hiki no hoi i keia lahui ke hoolako mai i 1000 poe koa ikaika i kela a me keia manawa e makemake ia ai.
Ladana.—He telegarapa mai Inia mai e olelo ana, he wahi olino iki o ka manaolana @ pahola ae no ka ae ana aku o na Afeganitana e hana ia ka maluhia.
Aole nae i manao aku ke aupuni o Inia @ oiaio ia nolaila, ke hoomakaukau nei no @ no ka ohi ana i na koa mai kela a me keia wahi mai o ka aina, a e hoouna aku ana ma na wahi apau ma ke komohana akau o Inia.
Ladana.—He lono telegarapa mai Kala@ mai, e olelo ana. O kela mahela aina There, ua ae mai oia e komo aku ma kona mau palena me ke keakea ole ia mai, a ma ke ala no hoi mawaena o na lalani mauna o @ a me Bolan a hiki loa aku i na lalai mauna mawaena o Sulimana a me ka mauna o Hindoo Koosh.
He elima mau puali koa i haalele aku ia @ no Inia. O ka lua o ka puali koa @ ka mahele koa 14, ma Currah e haalele ana ia Kuinitona no Inia no.
Mai kekahi mea kakau mai Simla mai penei kana, Ua pau loa i ka makaukau na mea a pau no ke kaua, Ua hoohaunaele o kekahi mau mahele koa, a ua kauoha @ ke aupuni e hoopau koke ia ka haunaele, @ wiwoole loa ka manao o na kamaaina.
@.—He palapala malu kai hoouna @ ke kuhina Beritania mai e noho ala @ Beteroboro ma Rusia i ke keena kaua @ Inia, i ke kumu o ko Rusia hoouna ana…..
S. M. P. KALEO.
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.
O ka Aha Hoomalu o Wailuku, Maui, E loaa no au ma Waiehu, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku. 884 6m no9
Ah Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu, Hawaii Pae Aina, ss. Ma @waiwai o Awana k i make. Olelo kauoha e koho ana i la Hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana. No ka mea, ma ka la 22 o Okatoba, 1878, ua waiho ia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa o Awana k i make aku la, a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaioia kela palapala kauoha a e hoopuka hoi ka palapala luna hooko no Chung Faa, ua waihoia mai e S. B. Dole @. Nolaila, ua kauohaia o ka Poalima, oia ka la 22 o Novemaba, 1878, ma ka hora 10 am ma ka rumi hookolokolo o ka Aha, ma Honolulu, oia ka la me ka hora e hooiaio ia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia palapala kauoha, a me ka hoo@ ana ia ka palapala luna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ke Kuokoa he nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu. A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala @ no na hoike no ia palapala kauoha, a me na hooilina o ka mea make, ma keia aupuni e hele mai a e kue i keia palapala kauoha i ka wa i olelo ia.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Oct. 29, 1878.
A. FRANCIS JUDD,
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
A. Rosa Hope Kakauolelo, 463 3t
….ia Generala Stoliseteff i Kabula me kona manao hoohui aku, ma ke kokua ana ia Afeganitana.
Ladana.—Ua hiki ae na puali koa i Dakka a me Alimusjid, a e manao ia ana e lawe pio ia Alimusjid, me ka nui ole o ka poino.
HOOMAKAUKAU O AFEGANITANA.
Ua hoike ia ae, aia o Generala Ferekerika Paulo Haimes, ke alakai o ka puali koa Beritania ma Pashawaur, kahi hoi e hiki mai ai na tausani koa he 35 ma ko Beritania aoao. Ua aloalo ae hoi na Afeganitana i na pu kuniahi maluna o na puu o Klybor a e oi aku ana ka ikaika o Alimusjid.
KA LAWE ANA A AUSETURIA IA BOSINIA A ME HERZEGOVINA.
Ladana.—Ua kauoha aku ke aupuni o Auseturia ina mana o Europa, e hoopau ia ka mana a me ka hooponopono ana o ke Suletana ia Bosinia a me Herzegovina a e noi aku ana no hoi i ua Suletana ala, aole e kue mai i na Auseturia.
NA MAHOMEDA MA SEREVIA.
Ke huli ala na Mahomeda o Bosinia i wahi no lakou e noho ai ma Serevia, no ka pepehi hoomainoino ia e na Tureke.
KE NOI A RUKINI.
Konatinopela.—O ke noi a Rukini oia keia, o kela aina mawaena o Konatinopela a me Adrianopela, aole i apono ia ma ke kuikahi o Berelina, nolaila, malalo o ke kuikahi o St. Setepano, ua loaa ia Rukini he pono e lawe a paa ma ka poho o kona lima, a hiki i ka wa e hana hou ia ai ke kuikahi, ma ka nana aku i keia noi, he noi hoomeheu hookolohe no, i mea e holoamoku ai o Europa i ke kaua.
TUREKE A ME AUSETURIA.
Yiena.—He kukakuka kai hana ia mawaena o Tureke a me Auseturia, e olelo ana o Otomana, ua koikoi ia mai o Tureke e kaua kue aku ia Auseturia ina e komo mai ana na puali koa Auseturia ma Novibazar.
Ua kamailio ae nei ka mana nui o Tureke maloko o kekahi nupepa o Konatinopela, e olelo ana e hoonoa ia ka noho hoa’loha pu ana, eia, ka hoike a kekahi mea kakau o Konatinopela penei,
Ua makemake ke Suletana e hoouna aku i kana palapala ia Auseturia e pili ana no ke komo ana mai o na Auseturia ma Novibarzar a e olele ana, o keia hana a Auseturia aole ia i kupono ma ke kanawai o na aupuni nui, a he hana keia e lawe wale ia ai na pono o ke Suletana, ua hoouna aku nei oia ia Sufvet Pasha no ke noi aku ia Auseturia e hoopau i kana mau hana ino.
NA HANAUNA O AUSETURIA A ME TUREKE.
Eia ka pane a Auseturia i na poo aupuni o Tureke, o na koina a pau a Tureke ia Auseturia e hoopau. A eia hoi ka pane a Tureke: O ka elele Tureke i hoouna ia ai e hui me Kauna Andrassy no ka wehewehe ana i na mea e pili ana nana, aole nae ia he hewa no Auseturia i na aole e noho hoaaloha ana na aupuni elua.
AFEGANITANA.
Ua hoike ae na nupepa e olelo ana no ke komo ana aku o na puali koa Beritania ma kekahi kulanakauhale a lawe pio ae la ia eha mau alii koa Afeganitana.
Ua hoouna aku o Afeganitana i elele e hele aku i Ameer, no ka makemake e hele ae ko laila mau koa a hiki i Peshawaur…
Bombay.—Ua makemake na Ameer o Afeganitana, no ka hoala ana ae i kaua mawaena o na Mahomeda o Asia waena no ke kue aku ia Enelani.
Simla.—Ke hoolako ala na Afeganitana i na puali koa ma ka lalani mauna o Khybor. O na puali koa hoi ma Peshawaur a me Kohat ua piha makaukau loa lakou; a o na puali koa hoi o Alimusjid a me Caudaker he keu aku o ka nui aohe i kana.
O ka nui o na koa e paa nei ma Alimusjid he 25,000 o keia ka poe oi aku o ka makaukau, he poe hihiu hae puni koko lakou.
Ladana.—Eia ka olelo o ka elele o Ameer i ka elele o Beritania, e hana no oe me ke ino, a o ka hooko ana aia no ia ma ka lima o ke Akua Mana loa.
A ua telegrapa aku nei ua elele la i Enelani e noi aku ana e hoopau i ke kaua.
Ladana.—Eia ka lono mai Simla mai, Ua hopohopo ke aupuni a e makau nei no ka luku ia, aka e pau ana no hoi paha ka uluku kaua mamua o keia hooilo. Ke hamama nei ka lalani mauna o Kheyber me ke akea.
Ladana.—Eia ke kamailio a Sir Stafford Noctheete ma Woverhamton aole ona manao e kaua io ana. No ka mea o keia kuee, aia wale no ia ma kekahi mau kumu o ke kuikahi i hanaia e na mana nui. A ua kukala ae oia, o keia hewa i hanaia, oia no na mana nui i kakau inoa malalo o ke kuikahi me ka apono ana.
Sahos.—He nui na keiki alii o na Afeganitana e hoomakaukau ala no ke kaua.
KA PANE A ANDRASSY I NA TUREKE.—Ua pane aku nei o Andrssy i na poo aupuni o Tureke e pili ana no keia hana a Auseturia no ka lawe ana ia Bosinia.
NA BOSINIA MAHUKA.
Viena.—Ua kauoha ae o Auseturia i ke aupuni o Serevia e imi a e hopu ia na Boria mahuka i holomalu ma Serevia.
Ua loaa ae i na Mahomeda o Dobrudscha he 8000 pu kau poohiwi a e kokua ana ia Roumenia.
Ua hoopuni ia ae o Besasebia e na Rukini,
Kekahi kaua hou.—Ua hoike ia ae ua makemake ke alii o Zula Kaffirs e kaua mai ia Beretania.
Eia ka lono mai Konatinopela mai penei: Ke nee nei na puali koa Rukini ma ka hema.
NU HOU KULOKO.
Ma ke kau Hookolokolo o Okakoba, imua o ka Aha Hookolokolo, Kiekie he iwakalua kumamaono mau hihia oki mare i hanaia, he poe Hawaii nae ka hapa nui.
KE KIAPA D. C. MURRY.—Ma ke ahiahi Poalua iho nei, ua holo aku ka moku Kiapa “D. C. Murry,” me ka piha i ka ukana no ka Makeke o Kapalakiko.
HE MAU LOIO.—Ma ka poaono o ka pule i hala, a ma ka Poakahi iho nei, ua aponoia o H. N. Kahulu, J. Kakina, Z. Seta, John Kaaloa, a me D. Makaliu, e na Lunakanawai Kiekie, e lawelawe i ka oihana Loio ma na apana a lakou e noho ai.
LUNAKANAWAI HOOMALU NO KA MANAWA.—Ma ka holo ana ‘ku nei o ka Lunakanawai Hoomalu W. C. Jones no ke kau kiure o ka Apana hookolokolo ekolu ma Waimea, Hawaii, nolaila, ua hoonohoia o Mr. Sanford, B. Dole i Lunakanawai Hoomalu no ka manawa.
KA MOKUAHI KULANAKAUHALE O NU IOKA.—Ma ke kakahiaka o ka Poalua iho nei, i ku mai ai ka mokuahi Kulanakauhale o Nu Ioka; iloko o na la holo 7 me 16 hora mai Kapalakiko mai. A ma ia ahiahi iho no, i heo aku ai no na panalaau o ka hema.
MAMULI o ka makaala o ko kakou ilamuku, ua waiho mai oia i ko makou lima he hoolaha e hoike ana i ka lehulehu i na aila mahu kupono ole ke ho-a ia, nolaila, e pono ka lehulehu e makaala loa no keia mau aila, e puka mau aku nei ka hoolaha ma ko kakou pepa.
HULI HOI MAI.—Ma ke ku ana mai a ka mokuahi, Kulanakauhale o Nu Ioka, ma ke kakahiaka Poalua iho nei, mai Kapalakiko mai, ua huli hoi mai kekahi mau haole kamaaina o kakou oia ka Lunakanawai Kiekie L. Makale, F. S. Lyman o Hilo, Rev. W. Frear, H. Turton, Col. Geo. W. Macfarlane Dr. O. S. Cummings, a me Dr. N. B. Emerson.
MOKU KUNA “MANA.”—Ua lohe mai makou, ke hoomakaukau ia nei ka moku kuna “Mana” o Sam. Parker no ke kii hou ana i na kanaka paahana ma na Pae Aina o Maikonisia. A ua lohe pu mai makou, e holo hou ana ka moku “Storm Bird” no ia hana hookahi. A ma na lono i hiki mai io makou nei, aia he 300 poe kanaka i makaukau no ka holo mai.
KAU KIURE MA WAIMEA HAWAII.—Ma ke ahiahi Poalua iho nei maluna o ka mokuahi “Likelike”; ua holo aku ka Lunakanawai kiekie Hon. A. F. Judd, a me ka Loio kuhina; e malama i ke kau hookolokolo kiure o ka apana ekolu ma Waimea Hawaii. A ua holo pu aku hoi me kekahi mau hoa o ka papa Loio o Honolulu nei.
MOKU STORM BIRD.—Ma ka Poaono o ka pule i hala ae nei, i ku mai ai ka moku “Storm Bird” mai kana huakai kii kanaka hana aku nei, no ko kakou mau mahiko. Ua lawe mai oia he mau kane, a he mau wahine, a me na kamalii. A ua hiki aku ko lakou huina i ka haneri a oi aku, ua manao ia he poe kupono keia e hookomo ia mai io kakou nei, oiai ua ano like lakou me kakou nei
KA ILI ANA O KA MOKU KALEPA ESKBANK.—Ma ka Poaono o ka pule i hala Nov. 2 ua ili ka moku Kalepa “Eskbank” ma kahi kokoke mawaho ae o “Kapiolani Park.” A ua hai ia mai makou, elua wale no anana a oi ka hohonu o kahi i ili ai. He nui na waiwai i hooili ia mai maluna ona no keia awa, aka, ua poino e mamua o ka hiki kupono ana mai. A ma ka la Sabati i hala, ua hoouna ia ko kakou mau mokuahi holo pili aina e kokua ma ka hoopakele ana mai i kekahi mau waiwai. A ua hoouna pu ia he mau paahana kekahi.
I KA POE LAWE “NUPEPA KUOKOA.”—Ke pahola aku nei makou i ka lohe; o ka poe lawe “Nupepa Kuokoa” o ka mokupuni o Oahu nei; e manao ana e hele aku ma kekahi mokupuni e ae, he mea pono ia lakou e kipa mua mai ma ko makou keena hana; i hiki ia makou ke hoomaopopo i kahi i hele ai, a i hoouna ia hoi ka nupepa ilaila. A pela no hoi ko na wahi eae e hele ana ma kekahi wahi, E pono e hoouna mai i ke kauoha ia makou ma Honolulu nei. A pela no hoi me ka poe e holo mai ana i Honolulu nei; e kipa mai ma ko makou keena hana; i loaa ‘ku na nupepa ia lakou, i ole e hookaulua ia ka makemake heluhelu nupepa o ka lehulehu.
IKE I NA AINA E.—He kakaikahi na wahine Hawaii i hiki ke makaikai aku i na aina e, e like me Mrs. Haleakala Haka i hele aku nei, a ua hoi mai i ka Poalua iho nei me kana kane. Ua haalele laua ia Honolulu nei a holo no Kaleponi, mai laila aku a i Mesiko, mai laila ae a i Jamaika a ike ana i ke kulanakauhale o Kingston, he 40,000 kanaka; mai Jamaika ae a i Nu Ioka, a ike i ka oi o Amerika, he m iliona kanaka a ma Nu Ioka huli hoi mai maluna o na kaa ahi. He elima mahina ke kaawale mai ka aina oiwi aku.
EIA HOU NO UA OPIUMA.—Ma ka pule i hala aku nei, ua hoolaha aku makou no keia mea hookahi no, a ma ka Poalua nei; ua loaa hou 200 tini opiuma, iloko o kekahi upa makani a he mau tini opiuma eae kekahi iloko o na tini aila puaa, ke imi ia nei ka ona oia waiwai a ke kanawai i papa ai.
KEENA LOIO HOU.—Ua wehe ae nei o Jno. L. Kaulukou, Asa. Kaulia a me H. N. Kahulu i keena Loio no lakou, oia ke keena i noho mua ia iho nei e E. T. O’Halolani ma Alanui Papu. Ke hauoli nei makou i ka hoike aku, ina pela ka lehualehua o na Loio kanaka Hawaii e hookuonoono ai ma ia oihana, alaila, he kumu alakai maikai ia no ka lehulehu e hapai ana ia oihana.