Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 41, 12 October 1878 — Page 3
This text was transcribed by: | Terry Ledford |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON !
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi!
E loaa ai na
Papa Nouaiki!
@ @
Na Papa Nani a Paa no ke kukulu
ana i na Hale!
Na Paia Puka. Na Puka Aniani,
Na Olepalepa, Na Pou, Na O-a,
Na Papa Hele. Na Papa Ku,
A me na Papa Moe nui loa.
NA PILI O KA HALE
O NA ANO A PAU.
@ Papa Home, Na Pena, na Wai a pau.
Na @ mai ke Nui a ka Makalii,
Na Ama Puka, Na Ami Puka Aniani,
Na ami o na ano a pau,
Na Aila Pena, o kela me keia ano,
Na @ Hoomaloo, he lehulehu wale,
Na @ e ae a na ano a pau.
NA WAI WAHIKU
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI!
a na ano a pau loa.
NA BALAKI ANO NUI WALE!
A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a
pau, ua makaukau keia mau makamaka
o oukou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pili ana
ma ka laua oihana
no ka
UKU HAAHAA LOA!
E like me ka mea e holo ana mawaena o
LAUA a me ka MEA KUAI
E hele mai! E na Makamaka!!
A e lawa no hoi ko oukou makemake
me ka oluolu a me ka maikai!
@
KOPA KUKAEPELE
A
GLENN @
@ @ @ @
AOLE LUA NO KA HOOMAEMAE I KA ILI!
He mea hoopau i na eha,
Na @ Puupuu,
A he hoomaemae i na mea ino,
A he hoopau Lumatika,
A he kopa auau no hoi
O keia kopa ka oi aku o ka mea maikai
I waihoia mai imua o kanaka.
Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue
Ili Poha, Wela la, Luluaina, a me
na mea e ae o ka Ili;
A mi ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu
kekahi i ka ili, a keia
Laau Hoomaemae lua ole e hana ai.
O ka hoemi an iho i na mai o ka Ili, a o
ke pale aku i ka mai mai na lole e na
Mai Lele, oia kekahi. O na ohana
ame na poe makaikai, ina
e hoolako lakou
i keia
KOPA HOOMAEMAE LUA OLE!
ALAILA, UA LANAKILA LAKOU.
He hoopau i ka lehu o ke poo,
A he Kopa no hoi e kaohi mai ai
I ka lauoho mai ka hina ana,
Ua hooia nui mai na Kauka no ka maikai o
keia Kopa!
E loaa no ma kahi o
M. McINERNY.
kihi o na alanui Papu me Kalepa
OLELO HOOLAHA.
A. McWAYNE,
HALE KUAI LAAU LAPAAU A ME NA
Waiala o na ano a pau me na @ ALA @ @
@ @ @ @. Ma ke kihi o Alanui Papu me Kalepa.
@
NA KAUKA
T.P. Tisdale a me C.L. Tisdale,
HOMEOPATHISTS.
HALE OIHANA A ME KAHI NOHO AIA
ma ke alanui Beretania mawaena o ka luakini a Kaakeaka
a me ka pa hale o @. E @ @ kekahi @
o maua ma ke keena @ i ia wa a pau. O na poe a
pau e makemake ke @ ka maua @
@ i ke ao a me ka po T P TISDALE
Hoolaha Mar. 29, 1879 @
E STREHZ,
(AILUENE.)
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A
pau. a me na wai hoomaemae o kela a me
keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po
Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu
a me Hotel a Monikaha@ (845 ly)
E. O. HALL & SON.
(E. O. HOLO MA.)
NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI..
Na Lole, Na Pena, Na Aila, a me
Na ano Lako e ae a pau he lehulehu wale.
845 Kihi o Alanui Papu me Moi. ly
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!
E LAA NA
Ahinahina, Kalakoa, Keokeo, Leponalo,
Pena, Aila, Aniani,
KA MEA PIULA !
KOPA, AILA HONUA,
AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke,
Tabu, Kaula, Noho Lio,
Hulu Palaki, na Pulumi.
a he
AGENA NO HOI NO KA MOKUPUNI O
HAWAII NEI NO KA
Lainakini-nao,
Lainakini Maoli,
Palule Kalakoa,
Alapia, Kelepa, Kilika,
Na lole kupono i ka wawae,
Palule Huluhulu,
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &c.
LIPINE, LIHILIHI, &c.
A ME NA
Mikini Humuhumu MakeponoLoa!
A HE
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kopaa,
Raiki, Pia, Hoohu,
Paakai, Huaala,
Pia Kulina, &c.
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES,
Laau Kunu,
Laau Hoomaemae Koko
Laau Hoopau Naio,
Penikila, Huaale,
A ME NA LAAU HAMO, A PELA'KU!
827 3m 839
PAPA! PAPA!
no
ALLEN & ROBINSON
UA WEHE AE NEI MAUA I
PA KUAI PAPA
MA
KA UWAPO O PAKAKA
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula.
Na Pili Hale Keokeo.
Na Pepa Hoonani Hale,
Na Pepa Molina.
Na Pena a me na Aila Pena !
NA KUI O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA a me
NA PANI PUKA ANIANI.
NA PANI PUKA a me
NA OLEPELEPE.
NA LAKO KUKULU HALE
O NA ANO A PAU!
E KUAHA MA KE
KE KUMUKUAI HAAHAA LOA
O keia .Makeke.
ALLEN & ROBINSON
Honolulu, Ian 1 1873. @ @
OLELO HOOLAHA
Castle a me Hatch.
O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH,
na @ ma ka lawelawe ana; @
@
W. R. CASTLE, @
@
WM. O. SMITH,
LOIO.
A he Kokua ma ke Kanawai!
WAILUKU, MAUI.
(840 6ms)
ALFRED S. HARTWELL,
[HAKAWELA.]
Loio a he KOKUA ma ke KANAWAI!
Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka
Hale Baneko Hou o Bihopa ma. 867 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiio ana i na Palapala no ka
Mokupuni o Oahu.
Helu 9. Alanui Kaahumanu. Hoolaha, H.P.A. 2y
S. B. DOLE,
HE LOIO A HE KOKUA MA no na KANAKA
ma ke Kanawai. E hiki no iaia ke lawe i na hihia o kela
me keian ano imua o na Ahahookolokolo a paa o keia Aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o
Likikini.
Honolulu, Oahu, Januari 19, 1878 3 ly
RICHAR F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO
a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma
Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili
kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina
aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helo 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o
ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 ly
S. W. MAHELONA
HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE
ma ke Kanawai.
Ua makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu
lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na
Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke
kakau in na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E
loaa no au ma ko'u hale, noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole
ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha
Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e aie dala, he
oluolu ka ukupanee 876 3m
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA,
Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me
keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni.
Ua hiki no hoi ke hana in na palapala a pau e pili ana
i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko,
a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 877 2m
Ale ke Wai ke Ike Aku
I keaha la hoi?
[ na Waiwai Nani ano Hou loa hoi paha o
ka Halekuai o
COO KIM.
Nana aku ho hoi oe, "Hoonuanua i
Apua a Kalamaula. "
Oia no hio na Hainaka Silika Nunui Eleele a Ulaula, Pulu,
Wai Gula a Wai Dala, Na Hainaka liilii Lei A-i. Na Mamalu
kane, wahine a me na Mamalu liilii kihi weluwelu o na
kaikamahine. Na uhi huihui nani nunui a liilii. Na Kihei Silika
lau ma kaekae. Na Koloka kamalii nani a me na Kiloka
hoopumehana no na bebe. Na Huluhipa lau a me na lole
huluhulu holoku o na wahine. Na muumuu keokeo o na
wahine lihilihi ma ke alo, a me na Palekoki. Na Papale wahine
Malina i hoopinanaia kekahi aoao, hele kela a kapakahi Manuia
o Keokoi ka moku. Na Papale Waiokila aiai, a ke kau
mai i ke poo, moa uakea lua kela ke pa iho ka ia, a he nui wale
na ano papale e ae i ike ole ia mamua. Na Hulu Eheu Manu
no na papale wahine, e kau ai ka iwa. Na Kalakoa hou
loa, na Makalena a me na lole Iliwai, na Puuwai Gula a me na
Gula Pepeiao o na wahine. Na Kamaa ano hou on na kane,
wahine a me na kamalii, na Kuka Kanahai, na lole wawai a
me na Palule o na ano he nui wale, a me na Pale Pakaukau.
Na Hainaka Silika Hou loa o kela a me keia ano waihooluu
like ole, nui a liilii, na Kalakoa Hulahipa ano hou loa, na
Makalena o kela a me keia ano, na Moena Pake, Ti Inu a me na
mea hou e ai he nui wale na ano mai Kina mai.
O keia mau waiwai, eia no ke ahu mai nei o na ano hou loa
wale no, a me kekahi mau waiwai e ae he nui loa i hiki oe
ke helu papa aku. Ina aku no hoi a kapalulu hou mai, ma kela
a me keia ku ana mai o ka mokuahi o na aina e. Nolaila e komo
hale no e na hoa o ka iu o ka la, e wae i ko oukou mau
iini aole no hoi makou e uiha iki, ke hele mai oukou e kuekaa
i na waiwai ina no ke kuai a nana wale no paha. E kuaiia
aku no keia mau mea ma na kumukuai haahaa. Ma na Poakahi
a me na Poaono, oia na la e kuai hoopaki loa ia aku ai ua
mau waiwai nei.
858 tf GOO KIM.
HALEKUAI PA.
KE OWAKA NEI ME KA PANIO
Na Waihooluu o na Pa,
o kuu
HALEKUAI HOU
ma ka
Alanui Nuuanu.
Ua hoonee ia ae nei ka Halekuai Pa e pili
pu ana me ka Halekuai o Goo Kim, ma ke
alanui Nuuanu, aia ma ka puka elua o
ka Halekuai me ke kihi of ke alanui
Chaplain, makai iho o ka
pa o ka Moiwahine Ema.
Ke hoike ia aku nei i ka lehulehu, eia maloko
oia Halekuai e loaa ai ia oukou
na waiwai malolo iho:
Na Pa Nui a Liilii
Na Pa Huewai Lepo
Na Pika Wai, nui a liilii
Na Kiaha, o na ano waihooluu a pau
Na Bola, o kela me keia ano
Na Ipukukui Hele Po.
Na Ipukukui Kau hale
Na Ipukukui Aila Mahu
Na Ipuhao o na ano a pau
Na Ipu Ti
Na Ipu Waiho Waihau
Na Pa Waiholoi Maka, nui
a liilii o na ano a pau loa, me na waiwai e ae
he nui hiki ole ke hue pau aku.
Ke kahea ia aku nei no ka lehulehu e hele
mai no oukou e ike maka, a e wae no oukou
iho, a e kuai aku no au ia oukou me
ke kumukuai makepono loa mamua o ko na
Halekuai Pa e aku o ko kakou kulanakauhale
alii nei. Sam wo chung.
Honolulu, Iulai 24, 1878, 869 6m
Nuhou o ko na Aina E!
Berelina. - He kaua weliweli ka i hooiliia
mawaena o na Kukioi a me na Bulagaria,
ma Tamboli, no ka mea ua papa ikaika na
Kukioi e hoopauia ka pepehi mainoinoia o
na Iudaio a me na Tureke. He nui na Rukini
a me na Bulagaria i make a poino.
Viena. - He hookahi mahele koa i hoouna
ia Gen. Szaphary me ka hookaulua ole
no ke kokua, oiai ua ano kupilikii loa kona
kulana. O ka hele ana o na poe kaahele
ma ke alanui hao o ka hema, aohe i ke akea
ia.
Ragusa. -Ua lawe ae nei na Auseturia ia
Seavinea. Ua hoike pu ia ae no hoi ua
hoopuni ae la na koa Auseturia ia Trebinje.
Viena. - Ua olelo ia o ke kumu ka i manao
ai o na Auseturia e hoopuni ia Trebinje,
oia no ka loheia ana e houuna mai
ana ka ma@ o Tureke i mau puali koa e
paa ia Trebinje.
Ka nee ana o ke Czar i Odessa. - Ua hiki
mai ke Czar ia nei a ua makaikai oia ina
puali koa a e hele ana oia no Nicolslert@.
Hookikinaia na Kristiano
Viena. - He 15,000 mau Mahomeda i komo
ae mawaena of Sienitza a me Nori Bazar
a hookikina aku la ina Karistiano e hui pu
mai me lakou.
Ma keia la no, ua hoopuniia e na Trebinje
kipi i hoolako ia lakou iho me na mea kaua,
o Pasha no kona alakai ani i kekahi hapa o
ke kulanakauhale, me ka manao e hoopio.
Konatinopela. - Ua oleloia ma ka pohai
kaua o na Rukini, , no ka ika ana ia Auseturia
e hoomakaukau ana no ka lawe mai ia
Bosinia, i hoopia ia ma ke kuikahi o Berelina,
no ka lawe ana ia Roumelia Hikina a
me Bulagaria. Ua hoike ai hoi kekahi alii
koa Rukini a haalele ana 100,000 poe koa
Rukini i keia mau okana aina.
Viena. - Ka nui o na puali koa Auseturia
ma Bosinia, he 200,000, a e hoomakaukau
ana ka lawe i keia la a i ole i ka la apopo, i
na e kaahele ae ana na puali koa Serevia
he 250000 no ka nee ana aku mai Dobaj,
Boiska a me Serejivo.
Ka Puali koa Rukini
Bukareka. - Ke hoomakaukau nei ke aloalo
ana i na Rukini i Varoa a me Bowgar,
a e hana ana lakou i alahaka no ke komo
ana aku i Dobrudoxha.
Na alakai o na Puali Koa Auseturia
Ladana. - Eia na inoa o na alakai o na
puali koa elima o Auseturia. O Gen. Philippovich
ke alakai o ka puali helu 12 ke
duke o Wurtemebuga ko ka Puali helu 13
o Gen. Ramberg ko ka puali helu 5 a o Gen.
Szapary ko ka puali helu 3 a o Gen Bienert
ko ka puali helu 4.
O ka nui o keia mau puali koa he 180000
kanaka no ka puali koa elua. O keia
na puali koa e manao ana e komo aku e kue
ia Serevia am me Monetenegero.
Ke pii mahuahua loa ae la ka mai iwaena
o na Rukini ma ka akau of ka Balakana.
Ua make mai ne o Dr. Nobling ka mea
nana ia hoao mua e lawe i ke ola o ka Emepera
o Geremania, maloko o ka hale paahao
ma ka la 6 o Sepatemaba.
Ua makana ia mai nei kekahi keiki Amerika
nona ka inoa Branden e ka Moiwahine
he medala gula, no kona malama a hoolohe
i na kauoha a pau oiai oia he luina no luna
o na moku ao kaua o Beritania.
O Emil Hoedel ka mea hana piula o Leipsie,
ka mea i hoao elua e lawe i ke ola o
ka Emepera Wiliama, ua okiia ke poo maloko
o ka halepaahao; he 21 kona mau makahiki.
Ma keia hihia, aole no oia i manao ino
mua i ka Emepera. Mawaena o na hoike no
keia hihia he hookahi wahi keiki opiopio, a
i ka wai i ninau ia mai oia no ke ano o ke
kipa ana a Emil Hoedel i ka Emepera, e
unuhi ae ana ua wahi keiki nei i ka pu
panapana, a kau aku la imua o ka luna
kanawai, "mai kau mai oe i ka pu ia'u"
wahi a ka luna kanawai, "malia paha ua
piha kau pu." "Ua pono ia wahi a ke
keiki," e malama no au. Ua paa o Emil
Hoedel i ka pu penei, " w waiho oe i kela
pu ilalo," wahi a ka luna kanawai. A lawe
ia ae la ka pu e ka poe e akoakoa ana.
Luapele iloko o ka Mahina. - Ua ike ia
mai nei e @ Klein o Koln, me kona ohe he
51.2 iniha ka ili o ka mahina, he uliuli
panopano of ka luapele ma ke komohan
akau iki o ka luapele mui i ike ia, ma keia
lua hou he 3 mile ke anawaena he hohonu
a ua piha i na ao uliuli panopano.
Ka Mai Fiva Lenalena.
Ke phola'ia ka hele ana a ka mai piwa
ma ka hema, -he ku i ka weliweli ma New
Oleana, Memepihi, Keranada, a me kekahi
mau kulanakauhale e ae. He nui loa na
leo e kahea ana mai kela a me keia wahi of
ka aina no ke kokua.
Nu Oliana, Sept. 5. -Ka nui o na make
he 33, he 22 mau keiki malalo o na makahiki
7 ua pau i ka make, he 15 mau wahine
malama keiki a me hookahi kauka lapaau i
holo i Howard.
Nu Oleana, Sept. 6. - Ka nui o na poe i
loohia i ka mai i keia la 289; na make he
61. Mai ke awakea a hiki i ka hora 6 o ke
ahiahi, he 28 poe i make.
Nu Oleana, Sept. 7. -He 232 poe i loohia
i ka mai piwa lenalena i keia la, a he
77 poe i make.
Nu Oleana, Sept. 8.-He 226 poe
i loaa k ka piwa i keia la, a he 81 poe i make.
He omamalu a me ka ua ko keia la.
Nu Oleana, Sept. 9.- O ka nui o ka poe
i loaa i ka piwa, he 186, o na make he 87.
Eia ka hoike a Howard he 235 poe i loohia
hou i ka mai piwa. He maikai loa no hoi
ka ea a me ka oluolu. Na make he 26 he
mau keiki malalo o na makahiki ehiku.
Nu Oleana, Sept. 10. - He maikai no ke
ea i keia la, a o ka nui o na make i keia la
he 230 a ua hoike ae hoi ka Ahahui Karistiano
o na kanaka opiopio he 111 poe i loohia
hou i keia la. A ua hoihoiia ma ka
bale manawalea o Piboke he 728, a he 163
na ke Aupuni e malama, o ke kumu o keia
hookaawale ana, oia no ka imi ana i kahi e
pakele ai.
Nu Oleana, Sept. 11. -He la omamalu
loia keia a me ka makani puanuanu. He
253 poe i loaa i ka piwa i keia la, a o na
make he 90.
Baton Rouge. Sept. 11. -He 30 poe i
make i keia la, a he 98 poe i loohia i ka
piwa iloko o na la ekolu.
Memepihi. -He 48 poe i loohia i ka piwa
i ke awakea o keia la, a i waena o keia poe
he poe kaulana kekahi i pau i ka make. A
o ka Ahahui hoola a Pipoke ua loaa ia lakou
he oi aku mamua o 11000 poi i loaa i
keia pilikia.
Vikaboka. -He mau kahunapule kaulana
a me na kauka lapaau kaulana ka i pau i
ka make i keia la. He 14 he mau ili keokeo,
a he 8 he mau paele, ke pii mahuahua
la ka mai piwa ma keia kulanakauhale. A
no ka nui o ka pilikia, nolaila ua makawalu
mai na leo uwalo no ke kokua ma na wahi
a pau o ka aina. A ma keia kumu ua kukulu
ia he mau ahahui he lehulehu no ka
hele an aku e kokua.
Kikako. -Ua weheia he ahaaina lulu
dala nui a ua loaa na dala i oi aku manua
o na tausani dala he $10,000, a ua hoomau
ia ka lulu ana a piha na dala he $57,838.
A o keia mau dala i lulu ia i mea kokua i
ka poe i loohia i keia piliki nui ma na mokuaina
a me na kulanakauhale o ka hema.
NU HOU KULOKO.
Ma ka Sabati nei ka huli hou ana mai o
ke kokua Lunakanawai Kiekie Hon. A. F.
Judd me kona ohana, mahope iho o ka hoomaha
ana no kekahi mau la.
Ma ka aoao mua o keia pepa, ma kahi i
pili i na loio hou, e i ana ua loaa na laikini
e "lawelawe imua o no aha hookolokolo,"
eia ka pololei, imua o na aha hoomalu a me
na aha apana o ko lakou mau mokupuni
iho.
Wehe hou ia. -Ua wehe hou ae nei o
Mr. S. B. Dole i kona keena oihana loio,
mahope o kona hoi ana mai na aina e mai.
Ke manao nei makou e oluolu ana oia e halawai
hou me kona poe makamaka ma kahi
a lakou i maa mua ai i na kuu i hala
Ka Lio Keokeo. -Mamuli o ka piha loa
ana o ke kowa no ke kumumanao e puka
aku nei i keia la, ua loaa ole he wahi kaawale
e komo ai keia moolelo maluna ae, a
nolaila, ua kapae ia ae me kekahi mau manao
a keia pule ae; nolaila, e kali mai ia
makou no keia mea.
Komite ohi dala. -Ma ka la apopo e hele
aku ai o Henry Bush ke komite ohi dala no
ka hoomaemae hou ana i k luakini makua
o Kawaiahao ma ka apana o Pauoa. E
akoakoa mua ae na haumana a ka Haku ma
ko oukou heiau, mamua ae o koua hiki ana
aku.
Hoa ka Lei. -Ma ka po o ka Poakolu,
Oct. 9, ma ka hale noho o ka wahine, ma
Maemae, ua hoohuiia e ka Rev. S. C.
Damon iloko o ke kaula lei gula o ka mare o
Albert McWayne me Lucy H. Robinson,
kekahi o na kaikamahine a Kimo Pakaka.
A ke kalokalo ae nei ko laua mau hoa'loha
e ola a mau ka maluhia o na paa mare.
Ka Luna Leta Nui. -Ua hoike ia mai
makou, o ka Poalua iho nei, Oct. 8, oia ka
piha ana o na makahiki he 70 o ko kakou
Luna Leta Nui A. P. Brickwood, a i ke 33
o na makahiki o ka lawelawe ana i ka oihana
Leta. E ukali ia ka makua Luna Leta
me na haawina o ka hauoli no kona mau la
kanikoo, a e haaheo oia no na lei makemae
o kona puhaka, oiai na oho hina e hoalii
ana i ka nani iluna ona.
Ke Alliwahine o ka po. -Ke kiola piha
mai nei ke kama aliiwahine o ka lewa i kona
nani lua ole a kalae i keia mau po, ke
hoike mai nei ia i kona nani kilakila, ma ka
ahu wale o na pae opua a me na paia o ka
lewa. Ke kaena nei ke keiki Hawaii i ke
konane o ka mahina o kona one oiwi nolaila,
hoi no ke aloha o ke kupa Hawaii i ka
aina hanau.
Ua kau hou ae nei ka Luna Leta Nui i
kukui malamalama hou mawaho iho o ka
paia ma ke alo o ka Hale Leta, iluna o ka
pu hao ma ka lihi o na alanui hele o Betela
me Kalepa, no ka hoonui ana ae i ka malamalama
no loko o ka lanai o ka Hale Leta,
i ike pono ai ka lehulehu kii leta, i na po
ku mokuahi o na aina e; no ka lawa ole o
ka malamalama i na kukui mua e kau mau
nei.
Aina Kudala. -E kuai kodala ia ana na
apaua aina elua e waiho la ma "Wailele"
Ahupuaa o Kaneohe ma ka hora 12 o ke
awakea o Poaono mua o Novemaba, oia ka
la 2 ma ka hale hookolokolo o Kaneohe. A
ke nonoi pu ia aku ne hoi ka poe makemake
kuai aina, e nana ae i ka olelo hoolaha
e puka aku nei ma ko kakou Kilohana
i keia la.
Haukipila no na Keike o ka Aina
Pua. -Ua hai ia mai makou, ke hoala nei
na Pake o Hawaii nei i na kokua lulu ana
i loaa'i ke kumu no ke kukula ana i Haukipila
nui no lakou iho ma Hawaii nei. Ua
lohe mahui ia mai o Dr. J. S. Mc Grew,
(Makalo) ke lilo ana i kauka no ua Haukipili
nei. He hana keia e aheva ole ia'i;
aka e loaa'i ka mahalo laulaha ia. He keehina
keia i ke kahua o ka malama ola; a
ke manaolana nei makou me ka hoihoi, aole
e kaalo ae ua la lehulehu, a wehe ia na ipuka
o keia hale no ka hoopuana ana i ua
palapu o ka mai mawaena o ka lahui. Pake.
Eo maia Maui. -Mahope iho o ko makou
hoolaha ana aku i kekahi kumumanao
i kekahi mau mahina i hala aku, ua loaa
mai ma ka lima o ke komite a makou i koho
ai na manao e wehewehe ana no ia mea;
a ma ka wae akahele ana a ke komite, ua
hooholo lakou a haawi i ka makana mua ia
Rob't. Kalaniluipo o Maui; a oia keia e puka
aku nei ma ka aoao eha o ka pepa o keia
la; a oia ka makou e olelo ae nei, eo no
ia Maui ka helu ekahi.
Mau powa hilahila ole. -Ma ka nupepa
haole o ka Poakolu nei i ike iho ai makou i
ka hana hilahila ole a kekahi mau kanaka,
ma ka hopu ana i kekahi pake ma Kalihiwai,
a lawe ae la i na dala he umi mai ka
pakeke aku o ka pake; a ua hopu ia na
kolohe a e kakali ana no ka hookolokolo ia.
He keu keia o na mea hilahila ole; aole
anei oe e hilahila i kou lawelawe ana i keia
hana lapuwale i ka wa i kupono ai ka la o
ka malamalama maluna ou e Hawaii.
Kuai ia na ninau. - Ua lohe mai makou
i kekahi o ko makou makemake, ua kuai
iho nei ekkahi poe keonimana i na ninau
kanawai i ninau mua ia iho nei ia Asa Kauha
ma i ka auina la Poakahi iho nei; i
mea ka e loaa mua ai ia lakou na haina oia
mau ninau mamua o ko lakou ku ana aku
imua o na Lunakanawai Kiekie no ka
ninauninau ana no ke kupono e lawelawe
i ka oihana loio. He ke ke kupanaha, malia
paha aole ia o na ninau e haawi ia mai
ana.
Hoomaka hou na Aha Mele. -I keia mau
po Poaono iho nei, a i kekahi manawa i ka
hula ana o ka pawa a komo aku i na kakahiaka
Sabati - ua hoomaka hou ke kani
hoolai hoeheene paiakuli o na leo o ka aha
mele kaulana o na Owau auwana po o ke
alanui Emma. O ka mea kupanaha nae,
he elue wale no wawae o keia ano Owau,
aole hoi he like me ke Owau kamaaina eha
wawae - aka, he keu nae o ka mama i ka
holo e pee ma na poopoo i ka hanu ana'ku
i ka mana o ke kiai maluhia - Kuko. E
hauoli me ke kupono a e malama i ka
maluhia ka pono.
Keena Loio Hou. - Ua wehe ae nei o
Messrs. Castle & Hatch, (Kakela me Haka)
i ko laua keena hou, ma alanui Papu,
maluna ae o ka Halekuai Uinihepa hoa o
Dilinahama ma; a ke poloai aku nei laua i na
makamaka a pau e kipa ae, ilaila e loaa'i -
aole o ke alohe pumehana wale no mawaena
o ka hoakanaka me ka hoakanaka - aka,
o na kokua ana ma no mea pili kanawai
a pau imua o na aha hookolokolo a pau o
ke aupuni Hawaii nei; a me ka hoolawa
ana i ka makemake o ka lehulehu ma na
Palapala ku i ke kanawai o kela a me keia
ano. He mau kauka laua no ka poe pilikia
i ke kanawai.
Hookoho ia. -Ua loaa mai nei i ko kakou
makamaka D. Keaweamahi ka poloai
ia, mai ka Luna Nui mai o ka Hui mahi
ko o Kapaa, Kauai, e hoi aku malaila e
noho ai, me ka malama ana i kekahi o na
oihana Luna ma ia wahi; a e ae ana paha
oia i ka poloai. Aohe o makou hoihoi nui
wale i ke kaili ia o na makamaka maikai;
aka, ina e lawe ia aku lakou no ka hooi ana
ae i ko lakou pomaikai iho maluna o ka
hilinai ia mamuli o ka lakou mau hana maikai;
alaila e wehe no makou i ka papale me
ka hipahipa huro ana me ka piha hauoli.
Pela oe e Hawaii e pu ai ilana, a o ka pomaikai
mau ke ukali mahope o kou meheu.
Ke kali aku nei makou no kekahi kumu
hoohauoli hou no Hawaii Ponoi. Owai ae?
Mai Hoohakalia!
Make Emoole i aloha nui ia. - Ua loaa
mai ia makou ka lono kaumaha, no ka make
emoole ano o Mr. A. Conradt, ka luna nui
i aloha nui ia e kona poe hana, o ka wiliko
nui a kaulana o Hanalei, Kauai oia hoi ka
Princeville Planatation. Ua loaa mau oia
i kekahi ano omaimai ano e no kekahi manawa
i hala'e, ai i ke ahiahi o ka la 29 o Sept. ua ano
ikaika ke kauhela ana iho, a
mahope o ka manawa pokole, ua hala aku
la me ka malie i ka hora 6@. I kekahi la
ae e manele ia'i kona kino lepo e iwakaluakumamaha
mau kanaka hana oia wili i
Koloa, he poe hoi i ae lokahi e hapai i ke
kino lepo o ko lakou haku hana i aloha nui
ia. Ua hanau oi oia ma Geremania i ka
M. H. 1842, a ua haalele iho he wahine
kane make a me na keiki makua ole eha. Me
lakou ko makou hui pu ana ma keia kaumaha.
Ka Uwea Telefouna Kakani. -Aole keia
uwea telefouna no na aina e mai, aka no
Hawaii nei no; ua lawa no nae ke ao holookoa
me keia ano uwea lawe olelo. Aole
no he loihi loa ke kamoe ana o kona loa, he
pokole a ano palahalaha; aka, ke laumaka
kona lawe olelo ana he keu aku o ka holo
mama loa; a no ia mama loa o ka uwila o
ke kumu o ka uwea telefouna i kekahi p@
nawa, ua oi loa aku na huaolelo mama
ke kupono a "hapala nakele ka ai" i ka
manawa. Heaha la keia ano uwea telefouna?
Oia no ke alelo o ka poe puni lawe
olelo hoopunipuni a hoepaepa, e imi ana a e
hoalaula ana i na kumu kuee mawaena o ka
noho maikai a maluhia ana o kahi poe. O
kekahi keia o na hana i makemake loa ia e
kekahi poi wahine Hawaii o kakou, mai ka
poe haahaa a ka poe iluna'e, a me ka poe
iluna loa; a ma ka makou noonoo, he hana
hilahila, pelapela, lapuwale a hoohaahaa loa
i ka inoa a me ke kulana. He kumu e hooulu
ai i na manao ino, a e hoenemi ai i na
hoa'loha; a o ka poe hana pela, e pono lakou
e kapae ia mawaho aku o ka poai o ka
poe maikai. Ua kamaaina makou i kekahi
poe o keia ano telefouna lapuwale.
Ke Kula Kaimmahine o ke Ehukai o
Puaena. -He mea hauoli ka hoomaopopo
ani i ka pii mau o ka iini o na makua o ka
lahui opio a ko lakou aina hanau nei e
hoonaauao ia ka lakou mau pulapula ma na
mea o ka ike, ka pono kino a me ka pono
uhane. Oia ka makou e hauoli nei i ka hai
aku i na makamaka, ua hoomahuahua ia
ka heluna o na haumana o ke Kula Hanai
Kaikamahine o Waialua no keia makahiki
a hiki aku i ke kaualima. Aia keia kula
malalo o ke alakai ana a Miss Mary Green,
i kulana hoi i ka lehulehu ma ka inoa "ka
makuahine o na kaikamahine;" i kokua ia
e kekahi kumu hou, i mahalo la no ke kupono
ma i kulana, oia o Miss Koyce. No
makou na manaolana e holomua na Kula
Hanai Kaikamahine a me na Keikikani a
puni o Hawaii nei; me ka poina ole i ka
paipai aku i na makua, e makaala, a e hoihoi
aki i ka lakou mau keiki ma keia mau
kula; no ka mea, a nalo ae kakou, o na pulapula
ia e hoopiha ia'i ko kakou mau
makalua, a na lakou e hoikeike o Hawaii imua
o ke ao ma ka naauao a me ka noho maluhia
malalo o ka pono.