Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 40, 5 October 1878 — Page 3
This text was transcribed by: | Ruth Niino-duponte |
This work is dedicated to: | To our grandfather, Ching Sing Akana |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
PAPA, PAPA
@
LEWERS & DICKSON!
(O LU@ MA.)
@ KA@ MA
Alanui Papu a me Moi!
@
Papa Nouaiki!
@
Na Papa Nani a P@a no ke Kukulu ana i na Hale!
@Na Puka A@,
@Na @, Na O@a,
Na Papa H@ Na Papa Ko, @ na Papa M@ oi@.
NA PILI O KA HALE
O NA ANO @ P@.
@a Wai a pau.
@ a ka Maka@,
@ Puka Na A2 Puka A@iaoi.
Na Ami o na @a pau,
@ Papa, @ kela me keia @,
@ ku@hu wale.
@ a p@
@A WAI VAN@
A ME NA
@HIN@ NANI?
@
@ ANO NUI WALE!
@ke @ i na makamaka @.
@makaukau keia makamaka
@awa aku m@
@ a pau e pili ana
@ ka inoa oiha@a
@
U@U HAAHAA LOA!
@ka @ h@ ana mawa@oa @
@ a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na Makamaka!!
A @ la@kou makemake
@ a @ a me ka maikai!
@
KOPA KUKAEPELE
A
GLENN!
AOLE LUA NO KA HOOMAEMAE I KA ILI!
He mea ho@pau i @a eha,
Na H@ P@opaa,
A he hoomaemae @ na mea ino,
A he hoopau Lo@a@ka,
A he kopa auau no hoi
O keia hapa ka oi aku o ka me@ maikai I @hoia @ai imua o kanaka.
Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue l@ Poha. Wela la, Lulua@na, a me na mea e ae o ka @i;
A @a @ he@ ana, o ka ho@palupalu pu kekahi @ @a, a keia Laau Hoomaemae loa @le e kaua ai.
O k@ h@mi ana iho i na mai o ka lii, a o he pele aku i ka mai mai na lole e na Mai Le@e, oia kekahi. O ae ohana a me na poe makaikai, ina e hoolako lakou i kela
KOPA HOOMA@MAE LI’A, OLE!
ALAILA, @’A LANAKILA LAKOU.
He hoopau i ka lehu o @e poo,
A ke Kopa no h@i e ka@i mai ai
I ka lauoho mai ka @na ana.
Ua h@ia @i mai na Ka@ku o ka maikai o @eia Kopa!
E loaa no ma @ahi o M. McINERNY.
@ o @ Pa@ K@
OLELO HOOLAHA.
A. McWAYNE,
HALE KUAI LAAU LAPAAU. A ME NA WALA@ ALA i ka @ ke a@ .@ ma @ Kalopa. @
NA KAUKA
T.P. Tisdale a me C.L. Tisdale. HOMEOPATHISTS.
HALE OIHANA A ME KAHI NOHO AIA ma ke ala@ B@ e Ka@ k@ h@ p@ hala e Kale@. I ka@ @ali kauka @ na @ ia waa pea O @a poe a pau @ ma ke @ ia @ me ka k@ ha@ i k@ ka p@. T P TISDALE
@ Mar 25, 1@ @
E. STREEZ
(AIL@ENE)
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a @ keia ano. E hamama mau ana ka i@uka ma ka po Poaono a pau. Ma ke kihi o alenui Papu a me Hotele, ma Monikah@a@. (@)
E.O. HALL & SON.
(E.O. HOLO MA)
NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI, Na lole, Na P@, Na Aila, a me Na ano Lako @e a pau he lehulehu wale.
@4 Kihi o Alanui Papu me Moi. 1 y
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O KAKELA ME KUKE!
E LA@ NA
Ahinahina, Kalakoa, Keokeo, Leponato, Pena, Aila, Auinui, NA MEA PIULA!
KOPA, AILA HONUA, AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho Lio, Hulu Palaki, na Pulum@.
A HE
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA
Lainakini-nau, Lainakini, Maoil, Palole Kalakoa, Alapia, Kelepa, Kiliko,
Na lole kupon@ i ka wawae, Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu, Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &c.
LIPINE, LIHILIHI, &c.
A ME NA
Mikini Humuhumu MakeponoLoa!
A ME
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kop@a, Raiki, Pi@, Hoohu, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c.
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES.
Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau Hoopau Naio, Penikila, Hua@e,
A ME NA LAAU HAMO, A PELA’KU @
S27 3m S39
PAPA! PAPA!
NO
ALLEN & ROBINSON
UA WEHE AE NEI MAUA I PA KUAI PAPA MA KA UWAPO O PAKAKA
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula. Na Pili Hale Keokeo.
Na Pepa Hoonani Hale, Na Pepa Molina.
Na Pena a me na Aila Pena!
NA K@ O NA ANO A PAU
NA PANI PUKA a me NA PANI PUKA ANIANI.
NA PANI PUKA a me NA OLEPELEPE.
NA LAKO KUKULU HALE O NA ANO A PAU!
@ K@AHA MA KE
KE KUMUKUAI HAAHAA LOA O keia Makeke.
ALLEN & ROBINSON
Honolulu Dec 1, 1876. @
OLELO HOOLAHA.
Castle a me Hatch.
O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, @ ai @ ka lawe@ ana i ka @ Ua @ ia @ ke Ala H@law@ oi @a na @ p@ ka hooponopono @ me ka @i a@a i @ Palapala A k@ i Palapala @ U@ma@ a me ka H@ P@.
W.R. CASTLE I2 Hoolalo Kop@
@ & Co.
@ 17. A@ Pap@ @
WM. O. SMITH, LOIO.
A he Kokua ma ke Kanawai!
WAILUKU, MAUI.
(@)
ALFRED S. HARTWELL, [HAKAWELA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
Aia ko@a Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. S67 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
AHE AGENA @o ka Ha@aio a@a i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
H@ K@. Honolulu. H.P.A. 2s
S.B. DOLE,
HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA ma ke K@wai. K@ no ieie k@ h@e i ea M@ o kela a me keia a@ o na Aha@kook@io a p@ o keia A@p@.
Keena ha@ ma @uoai Papa, mal@na a@ o ka Halek@hi o Li@i.
Honolulu, Oahu, Janua@ 12, 182@ @1y
RICHARD F. BICKERTON, [PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano ki@a a pau loa paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e @.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palalapa p@i kanewai o kela a me keia a@a.
Ua hiki no hoi ia@a ke hoale @lala aku me ka @aki ana loa a@, ma ka akup@ heah@ loa.
E @a@ala na @ hikiwa@ a ma ka uku haihai.
Ke@na hana, H@ 23 Ala@ui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Ka@la @ie@ole. S@ 1y
S.W. MAHELONA
HE LOIO: HE KOKUA A HE PALE ma ke Kanawai.
UA makaukau ao e lawelawe @ ka mikioi a me ka e@ hea ole i na @ a p@ o kela a me keia ano @ o na Aha Hookol@kolo a pau e kela aop@i. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e p@ ana i ka Oihana Loio. E @a i @ ko’u @a@ iho o Kawaiahao, a i ole ma ke k@a hookolokolo o ka Aha H@ale a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka p@ @a@e e ole dala, ke ulaula ka @kupane@. S70 @
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau @ kela a me keia a@o iloko o na Aha Hookolokolo a pau @ keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hoa@ i na palapala a pau e pili a@a i ka Oihana L@io me ka @. E @ no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no @i i kekahi m@awa. 877 @m
Ale ka Wai ke Ike Aku i keaha la hoi:
I na Waiwai Nani ano Hou lea hoi pahu o ka Halekuai o
COO KIM.
Nana aku no hoi oe, @Hoonuanua i Apua a Kalamaula.”
OIA no hoi @ ainaka @ilik@ N@ Eleele a Ulaula, Pu@u, Wai @ a W@hala. Na ai@aka @i@li@ @ei @ Na M@malu kane, wahine @ me na Namalu @i@ k@ @welo o na ke@a @. Na uhi @ nanai a @. Na Kihei S@ka @na ma k@k@. Na K@a kamali@nani a me na Kolo@e hoopumehana no na be@e. Na Ru@ipa @au a me na hale hulululu holok@ o na wahine. Na Muu@ keokeo o na wahine kil@hi ma ke alo a me na Pale@oki. Na Papale wahine H@oa @ hoopio@a@a keka@ aoao @ele kela a kapakahi Ma@ia o Keok@ k@me@. Na Papale Waiok@ , a ke kau mai i @ p@, @ @kea lua ke@ ke pa iho ka la, a he nui @ale @a @ou papale e ae i ike ole ia mamua. Na Hulu @heu Manu no na papale wahine,e kau ai ka iwa. Na Kahako@ hou loa, na Makal@a a @ na lole Ihiwai, na P@ a me na O@ Pepeiao o na wahine. Na Kam@ an@ h@ o na kane, @ a me na kama@, na Kuka Kahakai, na @ wawae @ na Pa@ o @ a @ he nui wale, a ma @ P@ @akauk@.
Na Ua@aka Silika @ o kela a me keia a@ waihooluu like ole, nui a liilii, na @alakoa H@hipa ano @ loa. na Makal@na o kela a me keia a@o, na Moena Pake, T@ @ a me na @ a @ nui @ala na ano mai K@ mai.
O kela mau waiwai, ala no ke ahu mai nei o na ano hou loa wale @, a me kekahi mau waiwai e ke he nui loa @ hi@i ole ke helu papa aku. Ina aku @ hoi a kapalulu hou @, ma kela and me keia ku ana mai o ka mokuahi o @a al@a e. Nolaila o ko@ hal@ no @ ho@ o ka @ o ka la, e wa@ i ko @ko@ ma@ iini aole no hoi makou a @iha @ki, ke hele mai oukou o k@k@a i na waiwai ana no ke k@ai a nana wale no paha. E koa@a aku @ k@la mau mea ma na kumukuai haahaa. Ma na Poakahi @ me na Poaono, ola na la e kuai hoopa@i loa ia aku ai ua mau waiwai nei.
858 @ GOO KIM.
HALEKUAI PA.
KE OWAKA NEI ME KA PANIO
Na Waihooluu o na Pa.
@
HALEKUAI HOU
ma ke
Alanui Nuuanu.
Ua hoonee ia ae nei ka Halekuai P@ e pili pu ana me ka Halekuai o Goo Kim, ma ke alanui Nuuanu, aia ma ka puka elua o ka Hale@uni ma ke kihi o ke alanui Chaplain, makai iho o ka pa o ka Moiwahine Ema.
Ke hoike ia aku nei i ka lehulehu, eia maloko oia Halekuai e loaa ai ia oukou na waiwai malalo iho:
Na P@ Nui a Liilii
Na Pa Huewai Lepo
Na Pik@ Wai, nui a Liilii
Na Kiaha, o na ano waihooluu a pau
Na Bola, o kela me keia ano
Na Ipukukui Hele Po.
Na Ipukukui Kau Hale
Na Ipukukui Aila Mahu
Na Ipuhao o na ano a pau.
Na Ipu Ti
Na Ipu Waiho Waihau
Na Pa Waiholoi Maka, nui a liilii o na ano a pau loa, me na waiwai e ae he nui hiki ole ke hue pau aku.
Ke kahea ia aku nei no ka lehulehu e hele mai no oukou e ike maka, a o wae no oukou iho, a e kuai ak@ no au ia oukou me ke kumukuai makepono loa mamua o ko na Halekuai Pa e aku o ko kakou kulanakauhale alii nei. Sam-we-chung.
Honolulu, Iulai 24, 1878. 669 6m
Hehi Sabati
E @A NUPEPA KUOKOA @: Aloha oe:
He malihini wau i mua o kou Kahua Kakele olelo. Aka, o@ ho’a ike ina ha@aino loa ma keia apana o Kaneohe nei. nolaila, ua k@p@ mai ka manao e hoike aku ma ke akea: “Oia hoi keia.” Eia m@ ka apana o Kaneohe nei Koolaupoko, he @ui na lupe hoolele e leie ana i ka @ o ke Akua; ma: ka Poakahi ka hoolele o na lupe a h@k@ i ka la pule. Pono a@ei keia hana ana a na keiki keia la@ ke inei wau; aole pono o keia ha hana ana. Nowai la ia hemahema? @e inei wau; @a na makua. a o@ na makai kekahi hewa.
Eia ka hewa nui o na makua. me ka ike aku no o na mak@ i ka hana mai o na keiki ina lupe e hoolele @o@ i ka la pule. aole nae he papa aku, me he mea ala o na makua @o kekahi i makemake po i ka hana a na keiki pela. He ike ole paha i ke Kanawai o ke Akua maloko o ka Baibala.
Kanawai 8, Kanawai 9, Kanawai 10, oia paha ke kumu i papa ole aku ai i ka lakou mau keiki e hoolilo ana i ka la o ke Akua, he la lealea.
Pela pu no hoi me na makai o keia apana me ka ike aku @ o na maka i ka ha@aia mai o keia mau mea, aole nae he kii aku e papa. E im@ paha @uanei ou poe makai nei, he aha ko makou kuleana? he kuleana ko oukou, no ka mea; aia ia oukou ka maluhia o ka apana, a pela pu me ka Luna makai o keia apana, ma keia Sabati hope nae o keia mahina ka hanaia ana o keia, a mam@ aku kekahi. Eia nae ke kumu i ike ole ai u@ Luna makai nei, i kai o Mokuahole kahi i moe ai elua po, a hoi mai
Ai pane ia mai wau no keia; ua makaukau loa wau e pane aku.
J. IKEPONO.
Kaneohe, Koolaupoko, Sept. 30 1878.
Mai Waialua mai.
E NA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe:
I ka Poalima iho nei, i ke ahiahi, e like me ka mea maa mau i ka Ahahui Hoole Waiona “Ehukai,” ua halawai oe Ahahui la. Oia no ke ahiahi i hooka@wale ia no k@ hookomo ana o na luna i koho ia no keia hapaha e hele nei: Aole i hanaia ia hana ma ka pule mua o ka hapaha, elike me ka mea maa mau o na hui oia ano i noho a kuonoono ma ia hana, no ka mea aole i hiki mai na l@la o ka hui ma ka pule mua. Aole i makaukau kekahi mau mea e ae i ku i na kanawai o na Hui Hoole Waiona o Califo@ia me Hawaii nei. Aole no hoi i hal@wai pono na l@la ma na ahiahi opau; elike me na hui makaukau, no ka pilikia o na laia i na hana e ae.
Nolaila, ua hemahema na lala o me na luna pu kekahi @na na hana e pili ana i k@ installation, ke hapai ia ka hoa olelo h@ole e pili ana ia hana.
Hookahi hono ana o ka D.G.W.C.T. e komo mai ka r@mi hookipa me kahi G.W.T. palupalu,-he wahi @ala opiopio no ia hui- aole nae pololei. Hono hou. u@ kupono ka hana o na l@ @ me na lalo.
Ho@o hou, aole aloha pono mai na hoa hui; hoao hou, a @ka iki mai ka W.C.T
Akahi no au a ike i ke aka @ki @na o na wahi W.C.T nei mai ka hoomaka @ o keia hapaha @ hiki i keia ahiahi pomaikai i olelo ia ae nei.
Aneane hu ka aka ia makou a pau! aku ua uumi makou a ka akaka @ lilo ka aka ik@ ana i mea e ae.
Pomaikai kakou a pau loa ke hana me ka hauoli i na hana a ke Akua i haawi mai ai ia kakou e hana.
Pomaikai kakou ke hookomo pu me ko kakou mau hana kaumaha kekahi mau hana mam@ e hoopau ke kaumaha; E l@ko me kekahi olelo o ka wa kahiko ma Enelani.
“All work and no play, Makes Jack a dull boy; All play and no work, Makes Jack a mere toy.”
Oia hoi o ka hana wale no, he mea @ kaumaha @i; ka paani wale no he mea lapuwale ai.
Pela hoi ke @ @na o ka Baibala. Kekahuna III: 1-8.
“Aia he manawa no na mea apau, a he wa hoi no na hana apau, malalo iho o ka lani.
He wa e hanuu ai,
A he wa e make ai,
He wa e kanu ai,
A he wa hoi e uhuki ai
I ka mea i kanu ia,
He wa e pepehi ai,
A he wa hoi e hoola ai,
He wa e wawahi ai,
A he wa e kukulu iho ai,
He wa e uwe ai,
A he wa e akoakoa ai,
He wa e kanikau ai,
A he wa hoi e h@a ai,
He wa e hoolei aku ai i na pohaku,
A he wa e hooiliili ai na pohaku,
He wa e apo ai,
A he wa e apo ole ai,
He wa e imi ai,
A he wa e lilo aku ai,
He wa e malama ai,
A he wa hoi e hoolei wale ai,
He wa e haehae aku ai,
A he wa hoi e humuhumu ai,
He wa e hamau ai,
A he wa hoi e olelo ai,
He wa e aloha aku ai,
A he wa hoi e inaina aku ai,
He wa kaua,
A he wa maluhia.”
Oia hoi ia, @ ua @ heluhelu KUOKOA, he wa kupono no na hana maemae apau. Aole hoi i hoonoho mai ke Akua ia kakou ma keia ao haawi mai ai ia k@k@ i @ kakou @ poe kaumaha ma ka @a i @a.
Ua kauoha ia kakou @e @au@ mau: A ua hele no le@a i ka ahaaina makahiki i mau ai na l@ a me na kanaka o ka “Hikina” a hiki @ keia ia. e hauoli me ka paani a me na mele hauoli (he maemae nae.) Kani ao na mea kaoi, na kimatu@a (cymbals) na p@a @h@, n@ (flutes) na pahu kani @ a me na mea e ae.
Ua p@n@ ke hoomama kakou @a kakou iho ke luhi i ka hana, e kaumaha na la@a no ka hana lo@hi. Aole hewa ke paani kupena: mea e paa ai ke kaumaha o ke kino a me @a lala. He mea ia e p@ ai ke kaumaha ma na hana a hoi aku i ka hana me ka manao @ana.
Eia ka hew@ o ka noho loihi ma ke p@aoi @ waiho aku i na hana i ka wa kupono no ka @ana. O ka ha@a ka mea n@i, ka hana ana i ka @ana a ka Hau i haawi mai ai me ka hoihoi a me ka mikioi: Aole o ka paani ka mea nui, a o ka hana ka mea uuku.
O ka pa@ni ka mea e kokua a@ i ka @an@ oiai he wa kup@ no ka pa@ni.
E oki p@ha au m@ane@, a e noonoo kakou no na wa a me na manawa; I ku ka hana i kona manawa ponoi. S.N. EMERSON.
He kino Uhana no, he hana nae @a ka mea ola Han@.
E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe:-
E nana ae e ka mea e heluhelu ana i ke poo o keia hoike manao ana, aole paha i pohihi ia oukou a i a kakou pa hoi. O ka lawelawe ana o kekahi mea ola uhane a hana elike me na mea ola hanu hoomaopopo ole i ka pono a me ka hewa, alaila e kapaia @a he h@pa a he pupule hoi. Aia ma ka Helu 88 o ka nupepa o K@ Hawaii Pa@ain@, i ike iho ai makou he palapala i kak@u inoa ia, e pane ona i ka Lunamakaainana o Kohala, ma na k@ i akaka ole kona kupono. a he mea hoohilahila wale no i ka apana o Kohala.
Ma keia palapala i kakau inoa ia wahi a ka mea i huna i kona po@, aka hoi, k@e no kona huelo i waho kahi i w@linau ai, huna i kona inoa hoike nae i kona helehelena ma ka hana, ke hoike nei keia peni i ka oiaio, aole loa i kakau aku na pulima o keia papa l@a, pela mai ka lakou ko@ke, @ lawe wale ia ko lakou mau inoa. Ea e na@a i na nalo hope eha ma ka puka aniani, ua hook@i mau ko lakou m@u poo malaila no ke kuhihewa e hemo ana, aole ku. E ka makamaka, mai ho@o oe e lawelawe elike me keia, a ku aku hoi imua o ka lehulehu, a i mua hoi o ka apana au e noho nei, e hoike i ka mea i akaka ole kona waiwai, mai hoao oe e alakai i kekahi mau kino uhane i ka hoopunipuni, aole hoi e kaualako ia lakou iloko o ka hale i@o ia @i ma na makahiki i auwale aku ia. Mai hoomakaukau ae e hoolilo i ka nupepa i oioina no ka hoowahawaha ia. Mai n@ oe e huohaaha@ ia oe iho e ao i ka lahui i ka pololei wale ao aole me kekee; Na k@mu hoohalahala a ua hun@ inoa nei. I Ka piia kanawai o ka Lunamakaainana o Kohala i waiho aku ai imua o ka hale, e pili ana @ ka auhau nupepa; @a keia k@muh@no @a kamaili@ mua makou ma ka makou palapala mahalo ia W.R. Kakela, e nana aku ma ka Helu 33 o ka Nupepa KUOKOA. 2 Na k@ Luna leta nui ka mana e nuhau aku i na nupepa o na hue kakau l@ma @ ma keia kumu, aole makou i ike i keia e nana aku ma ka Helu 33 o ke KUOKOA, e ike no oe i ka pololei. aole elike me k@u lalau, ua olelo ia hoi ma ka hapa hope o kana olelo pane, no na inoa i paa mua ma ke@a palapala mahalo, a ua hooholo lakou i ko lakou kuleana m@ ia palapala wahi ana, hoopunipuni kela, ua ninau ia lakou ua hoole mai. Nani ka noho o kekahi mea ino iloko o ke kanaka e lawelawe ana i kekahi hana e hookiekie ai iaia.
E oki au maanei ke hoi nei ke @ki o ke ehukai o Kohala e h@i ka nalu o Ma@u @a lai ke kula i na lio. D.B. KULANUI.
Kukuiwaluhia-kai Kohala A, Sept. 27, 1878.
NU HOU KULOKO.
KA WELA.-Ke keehi nei no na k@puai o ka wela ia kah@ me k@ @uhane, @ale i kaihi ae i k@ ha@an@ o kona lima.
KULA SABATI O KAUMAKAPILI.-Ua lohe mai makou, ma ka la apopo e hoike ana na Kula Sabati @ Kaumakapili maloko o ko lakou Be@el@. E eleu ae e na haumana @na no hana pono.
NA MAI LEPERA NO KALAWAO.-Ua lohe mai makou he 101 ka nui o na mai lepera a ka mokuahi Likelike i lawe mai Hawaii a me Maui mai, a ua lawe loa i@ ae no i ka Panahau o na lepera ma K@lawao.
KE KUN@.-O keia h@ mai e pahola nei iwaena o na kamalii o kakou me na kanaka makua; he wahi mai pilikia no @e malama pono ole ia, o ke kumu, no ka @w@l@ o ka mak@ni me ka wela o ka la.
MAMULI o kekahi @ia @maimai o k@ mea kakau i ka moolelo o B@belo, ua hiki ole ke hoolawa ia ka makemake o na makamaka i kela pule, aka, e hoolawa ia aku no i keia pule ae.
IKEIA.-Poaha iho nei ke ku ana mai o ke kupa Loleta mai @ kai ano mai o Alika, a ua lohe ia mai ka poin@ ana o ka moku W.H. Allen, Kapena Gilly, a me ka Florence. I pau laua i ka ha@, a hoopuni ia. Ua loaa ka laua mau kohola, a ina aole e pilikia, i@ ua hoi ke keiki Gilly me ka piha pono o kona moku. Aohe mea i poin@.
KE K@UINA KALA@.-Ma ka hui@ @io ana @ai nei a ko kak@ @ai@ana ai@wah @e aomoana, ua hoi mai ke Kubina Ka@aiaina a me Kauka McKibbin, mai ka i@ huakai aku nei i ka makaikai ana i ka poe i loohia @ @a ali@ a k@ mai lepera.
HE MAKAMAKA, KIA MA@.-E hele aku ana @ Henry Bush i @a apana o Waialae me Wailupe i keia la Sabati, Oct. 6, no kapa hana e p@li ana @ ka lulu dala @o ka luakini o Kawaiahao. Nolaila, e ike mai e ko ke kaha, a e hookipa me ka lima aloha @ keia makamaka.
MAKE NA KA MOA@.-Ma ka Likelike mai nei. mai a@ ana mai me ka hikina o ka@ou. ma ka po Po@ o ka pule @a@e, ua lohe p@na mai makou. ua make o Palea @ maluna o kona e@eki mawaho ae o Kalawao o@ kekahi o na paahana malalo o ko makou makamaka op@ Me@e@ Mahelona. i hoihoi ia mai @ no ia manao @ kona haku he@a e lapaau @a ma ka halemai, aka, ua make e oia mamua @ kona hiki ana i kahi i manaoi@ e @ia @.
MAI PAUWELA MAI.-Ma ka ie@a @ H.M. Aekai o Pauw@la ma Maui Hikina, makou i ike ai, ua heala nui ae na kauaka kumakahiki o Haiku he paani lo@a @wa@, a he wahine ke p@ @ia hana. He hu@ uliuli kekahi. a he @ane ke alakai oia hana. E hai pu mai ana hoi. he nui ka ona mai@la, ua h@awaawa @a ka malakeke, ua kapaia he oia. a he nui ka h@n@ele a me kekahi mau hana hilahila e ae. O ka makou e kau @eo aku nei, e haalele i na @a@a hua ole e ka poul@ o Waawaaiki ma.
UA HALA.-Ma ka po o ka Poaha iho nei. ma Honolulu nei ua ku@ mai a Rev. Stanisl@s T@bre@ i ka ea a keia noho ana a kaa aku la ka uhane ola ma kela aoao. He Kahuna K@olika ia i kamaaina o ko Ko@a, Hawaii, ma ka inoa Kan@lau. Hoko o ka makahiki 1811 kona hiki ana mai i keia pau a@na. a iloko oia o ke 80 o kona mau makahiki a make aku la.
KE KULANAKAUHALE O N@ @NA.-Ma ka awa@ea o ka Poakahi nei i ku m@i @i keia mokuahi @ na aina e, iloko o na la holo he 17 me ka hapa, mai @a awa o ka He@a mai; ua lawe pu mai oia he 23 ohua @ hope, he 33 ohua o na@a me 2,300 tona ia@hu a uk@na @, a me 123 eke leta. A ma ka po ana iho hea aku la no Kapalakiko.
KAIKAMAHINE AUWANA.-Ma ke kakahiaka o ke Sabati aku nei i h@la, ua loaa i kekahi pae makai o Ainahou kekahi kaik@mahine @hu e hele auwana ana. A @a ke a@ah@i i hoihoi ae i ka Halewai e malama malaila. A ua lohe mai makou, ua lo@a @ makua o na kaikamahine la. O k@ makou ia @ kou le@ aku nei i na mahua oia a@a, e malama pono i na kei@i @ oukou, h@ ole ka malama i k@ @lio a hualel@ i ke keiki.
UA hooia mai mak@, ke makemake@ @ei e hoala i puali p@al@ hou o ka poe ap@, @ lak@ ka huina he @ ka nui, a e hui pu ia aku me ka pu@li mua e ku @ei, mahal@ na@ o ka mahele @koa i kapaia, a ahel@ C. A@ ha wa no @ukou e na opio i k@e e h@ike a@ ia @uk@ iho he poe koa i@, a he mau ki@ maka@la h@ no ka malu@a @ k@ @ oiwi.
UA l@he mai makou, e haawi ana ka Puali Haku Po@oi a aha mele @a kekahi o keia mau la @ku, no ka pomaikai o ka poe piliki@ i ka mai ahuhu, @ Lenalena e holopu mai la i ko na aina e. Ua ha@wi iho nei kekahi Hui @ keia kulanakauhale i kokua manawalea no ia poe, a i keia po e haawi ana kekahi poe no ia mea hook@h@; a pehea kakou, e ala a @lu like ma na hana maikai.
KE ku nei kakou i keia la maluna o na helu he 40 @ k@ kakou KILOHANA, ka papa@ina hoi a kakou e hoonuu mau nei i na @n@ liha@ia i na wa a pau, ka puuhonua pauah@ ole o ka pono o ka lehulehu; a oiai hoi, ke kiei aku nei kakou a nana @ku i na h@lu i koe, he pokole loa n@ kikoo ana i koe a kau pono iho i ka p@ne @ou o luna, oia na helu h@12 wale no, a e k@ena iho oe e ka mea heluhelu, ua paleka@ au ua hiki i ka piko. A e k@i @a pu aku no @u me oe @o ka makahiki hou, ka malihini a hoea mai.
MAU MAKUA KOH@ OLE.-Ma ka p@ni mai a W.P. P@h@ o keia kulanakauhale, ke hoike mai nei ia i ka hana kohu ole a kekahi mau makua maluna o ke kino o ka laua kaikamahine m@ ka haawi ana @ku i ka hoolimalima ma ke ano hookamakan@, a o na loaa a pau, oia ka laua e lawe @ uku aku no k@ hoolimalima ana i ka mea nona ka hale, ke kuai ana i ai, i a a me k@ aahu no lakou; aole hoi oia wale, aka, ua hoole na makua i ka mana o ke kane ma@e pake a ko kaikamahine a laua, a ua lawe kaokao i kumu na laua e piepiele dala ai. O kahi o keia mea i hana ia, aia ma ke alanui Kamik@. E na luna o ke kanawai, hook@l@ ia ae ka meheu.