Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 37, 14 September 1878 — Ma ke Kauoha. [ARTICLE]

Ma ke Kauoha.

HE KANAWAI

£ Hoopau Ai I *a PAUK« 2O ka Mok##* j 53 o n'r. Kanawai Hoopai Kakaima E Hooholoia e ka Moi a me ka llale Aha- j oklo o ko Hmoaii Pae Aināi akoakoa ' iloko o ka Ahaolelo Kau Kanaieai o ke j Aupuni ; I'auku 1. E hoopau la a ma keia ke hoopau loa ia nei ka Pauku 2 o ka Mokuna 53 o ke Konawai Hoopai Karaima. Pauku i?. E liio keia i Kanawai mai ka U nku o kona hooholoia ana. Hoapono 10 i keia la 30 o lulai, M. H. 1878. KALAKAUA R.

HE KANAWAI

E Hoolom ai t ka Mokcn(V 32 o kb Kana- I WA! KlVlL\ K PILI ANA I KA ĪLI ANA AKū 0 I | ka Waiwai Paa ame ka Waiwaī Lewa I ! ! NA Hooilina. j I E HooAoloia e ka Moi a me ka llale Ahai olelo oko Hawaii Pae Aina i akoakoa ! Hoko oka Ahaolelo Aau Kauawai oke i vlwp«?ti; I E hoololi ia, ama keia ke hooioli ia nei jka Pauku 1,455 o ke Kanawai Kivila, a j i penei e heluhelu la ai: | j Ina he waiwai paa kekahi waiwai a ka| mea make me ke kauoha ole, a e puunaue j la ana ua* waiwai paa la iwaena o kekahi j mau keikii a, ina ua inanao ka Aha Hoo] I kolokolo hooilina he mea pono oie ka maj hele ana oia \vatwai paa, a o kekahi apana | pahn, aUila e hiki no i ke keikikane hinpo, | a me kona mau kaikaina e iike me ko la- | kou haoau ana, a ina e haalele oia, a o la-1 { kou paha i keia pomaikai, alaila ua hiki i | i na kaikamahine, e like me ko lakou hanau i I ana, mahope o ka helu ia ana oia waiwai e ! f Ahahokolokoio waiwai hooilina, ke koho ] [ e uku aku i na keiki e ae, ma ke dala no j | ko iakou kuleina iloko o ua waiwai paa nei, 1 j i ole u e nnhele ia, a pela no hoi ka rula,! | ina he mau k«lti ponoi kekahi a he mau | moopan* hoi kekahio ka mea make me| ke kauoha ole. i j Aponoia i keia la 30 o lulai, M. H. IS7S. | j KALAKAUA K. |

HE KANAWAI

{ £ Hoakaka AXA KA HOOKO AKA t KA PauPALA O KA AKA NALIWA 0 SA Hd I UOOī | Ht'J 1A M\ >A AINA E. [ £ Hoakole ia t ha Moi ā »H ka tialt AAaMo o lv Ooumi Pae * okoakoa j ilolv o ka Ahoolelo A«m Kimawai o ke j .l«pttii( : ) pACit? 1. Na kela Hoi keia Hui i hoo* j hui \% mimua, malalo o na Kinawii o keī lahi Aopani e, t e htna ana i ka lakoa | hiti* miloko o kei» Aopani, iloko o m rothint eh», i obi Hoi e hoohoi ii aku sna

ma k?ia hope akii, a e haoi aoa i ka Ukou hana ica!oko o keia iioko o na la he iwakulea. e koho i kēkahi kanaka e no« ho aoa cj,i ke kuUnikaahale kahi e haoa ia ai ka lakou hana ma keia Aupeni, a malaoa oia kanaka e hooko ia ai oa palapala e hoopuka ia mamuii o ka mana m malalo pa- ; ha o kekahi Kinawai o keīa Aupuui, & ilo;ko o ka manawi i olelo ia maiuoa e waiho aku j ka inoa oia kanaka ma ke Keena Ka> , laiaioa a ua ku no i ke Kanawai ka hooko ana o n& p<*lapala i hoikaka ia malana.maelunaoiu kmaka a e manao ia ua ku ia ; hooko ana i ke Kanawai. Packij 2, ona Hui a pau i hoohui ia ' mamuli o na Kanawai o kekahi aina e, e hana ana i ka lakou hana maloko o keia ; Aupuni, e hana ole ana e like me na mea | i hookaka ia raa ka paaku maa, aole e loaa ; ia Hui na pono mtlalo o o keia ! Aupuni, a me na Kanawai e hoakaka ana i ka manawa e lawe ia mai ai na hihia KiWla. Aponoia i keia fa 30 o lulai, M. H. IS7S. ī KALAKAUA K.

; ll£ KAHMWAI

E HOOPONOPO.NO Al I KA HOOPAE AXA ONA UHOA E HIKI ANA MA NA AWA KGMOKU 0 KEIA AUPONI. No ka mea, be nui na eemoka e holo nei i keia manawa mai Asia a niki i na kapak&i o Amerika H«ma, a e ku ana paha na moku e lawe ana ia iakou ma na awa o keia Aupuni, a no ka mea, he 'mea kupono ole e ae ia na ohua»o ia ano e iele nui mai, me ka nana a hoomaopopo oie ia oko lakou ano. Nolaila ; E Hooholoia. eka Moi a me ka Hale Akaolelo o ko liawaii Pae Aina i akoakoa ūoko oka Ahaoleip kau Ka?iawai o ke A upuni. i Pauku 1. Aole eae ia kekahi moku e 1 holo ana mai Kina, a mai kekahi awa ku-' moku e ae o Asi(r, e kipa aoa ma na awa I 0 keia Aupuni, e hoolele mai i na ohua ma \'a loaa mua ole o ka ae ana i kakou ia e ke Kiaaina o ka Mokupuni, a i ole īa, ka ! ae ona o ka Luna Dute o ke awa a ua mo- \ ku la i kipa ai. • ! Pauku 2. E hoohoio hou ia. Mamua o j ka oe ona o ke Kiaaina a Luna Oulepaha o | ke awa i olelo ia e hoolele mai ina ohua j e like me ia i hoakaka ia ma ka Pauku ma- j mua iho, na ke Kapena o ka moku e haawi j aku i eiua papa inoa o na ohua ana i manao ) ai e lele i uka, a o ka ae ana o keKiaaina a j Luna Dute paha, ina e ae ia, e kakau ia ma j kekahi o na kope, a e hoihoi ia aku ja kope | 1 ke Kapena o ka moku i olelo ia. I Pauku 3. A e hooholo hou ia. Ina e j hoolele a ae paha ke Kapena o kekahi j moku e holo ana mai Kina a awa kumoku i eae paha o Asia, i kekahi o kona mau j ohua e lele iuka me ka loaa mua ole o ka ! ae ana i olelo ia, e hoopai ia ir Kapena he $20 no ke la a me keia ohua i hoolele ia, a iae paha e lele i uka, ma ka hoopii ana īmua o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana paha Pauku 4. E lilo keia i Kanawai mai a mahope aku o ka la i apono ia ai Aponoia i keia la 1 o Aogate, M. H. IS7S. KALAKAUA K. I — ' OLELO HOOHOLO. No ka mea. ua hooholoia eka Ahaolelo o ka M. H. 1576, kekahi Kanawai i kapain, u He Kanawai e hooponopono ai i ka hana n me ka lawelawe ana ma na hihia Karaima," oia hoilīa Mokuna 40 ona Kai nawai o ka M. H. 1576. Ano ka mea, ma ke pai ia ana ma ka olelo Hawaii, ua haule na Pauku 60 a me 61, a o na pauka mai ka Paaka 59 a hiki ' i ka pauku hope ua hewa ka helu ana. Nolaila, ke kauoha ia nei ke Kakauoielo o keia Hale e hoomakaokau oia ma ka olelo Hawaii, iua mau pauko la f oia boi, o na Pauku 60 t me 61» a e pai ia roe na i Kanawai o ka il. H. IS7S, a e pai pa no ; hoi keia Oielo Hooholo. \ Pauku 60. Malalo oka palapala hoo- ! pi* hoahewa no ka pepehi kanaka, a i ole [no ka lnwe ola, ua pono no i ke Jare ke* I hoopuka i !ka lakou olelo hooholo roa kela I a ma keia degtre no ka hwe ola, a i ole | no ka hakaka a ©e ka pepehi, e like la me [na mea e hooiaio ia mai ana, imua o likou | Pauku 61. loa ma ka hookolokolo ia I ana o kekahi mea i hoopii ia no ka hewa o ka meekolohe o na mea i mar« ia, a aoie nae i hooiaio kopooo ia mai ka mare īa ana o ua mea nei, aole no ia he mea e heo* koo loa ia ai oia, aka, e hiki no i ka Aha Hookolokoio a i oie oka Jare nana e hookolokolo ini ka hihia, ina ua lawa na mea i hooiaio ia ®ai ke hoahewa aka i ua mea U no ka moekolohe o na mea i mare ofe ia. a o ua mea ia i ahewa ia, pela e hoopai i« aku oia e hke me ia hewa i hoakaka ii.