Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 34, 24 August 1878 — Page 1

Page PDF (1.46 MB)

This text was transcribed by:  Shaun Kamakea-young
This work is dedicated to:  Hawaiʻinuiākea School of Hawaiian Knowledge

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA.

 

NA OLELO HOOLAHA-- O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana: elua puka ana, he $1.50: no hookahi mahina , he 42.00

NA KANIKAU A ME NA MELE:--He 4 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 25 lalani.

HOOLAHA MAU:--E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.

            E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

 

Ma ke Kuokoa.

 

HE KANAWAI

E HOOLOLI AI I KA MOKUA LV O NA KANAWAI O 1876, "E PILI ANA I KA AUHAU HOAILONA PAI"

E Hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa i loko o ka Ahaolelo kau Kanawai o ke Aupuni:

            E hoololi ia ka Mokuna 55 o na Kanawai o 1876 ma ke kapae ana aku i ka olelo ma ka papa helu ma ka aoao 131 "Na palapala o na Aha Kakau, na palapala hoopii noi, na palapala kena, palapala hoomalu a me na palapala e ae $2.00; " a e hookomo ma ia wahi na huaolelo, "Na palapala noi mua i na Aha Kakau, na palapala kena i kekahi poe, na palapala hoomalu i hoopuka ia e na Aha Kakau $2.00"

            Apono ia i keia la 30 o Iulai M.H. 1878.

            KALAKAUA R.

 

HE KANAWAI

E HOOLOLI AI I KA PAUKU 892 O KE KANAWAI KIVILA I MEA E HOONOHO AI I LUNAKANAWAI HOOMALU NO KA APANA O WAILUKU, MOKUPUNI O MAUI.

E Hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo kau Kanawai o ke Aupuni:

            PAUKU 1. E hoololiia a ma keia ua hoololiia no ka pauku 892 o ke Kanawai Kivila i heluhelu ai ua pauku la penei:

            Pauku 892. O kekahi o na Lunakanawai Apana no ka Apana mua o Oahu, oia ka Lunakanawai Hoomalu ma Honolulu; a o kekahi i hoonohoia ma ka Apana mua o Maui, oia ka Lunakanawai Hoomalu o Lahaina; a o kekahi i hoonohoia ma ka Apana elua o Maui, oia ka Lunakanawai Hoomalu o ka Apana o Wailuku; a o kekahi i hoonohoia ma ka Apana mua o Hawaii, oia ka Lunakanawai Hoomalu ma Hilo."

            Aponoia i keia la 30 o Iulai M.H. 1878.

            KALAKAUA. R.

HE KANAWAI

E HOOLOLI AI I KA PAUKU 3 O KA MOKUNA 36 O KE KANAWAI KARAIMA E PILI ANA I KA PAPA ANA I KA POE MARE I KA HAALELE KEKAHI I KEKAHI.

E Hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni:

            PAUKU 1. Ma keia ua hoololiia ka Pauku 3 o ka Mokuna 56 o ke Kanawai Karaima ma ka pakui hou ana mai i pauku hou a e kapaia Pauku 3, A.

            PAUKU 3 A. Ina e haalele hou ka mea i hoopii mua ia mahop iho o ka hoopii mua ia ana, iina he kane a he wahine paha, e hoopaiia no ia ma ka hoopaahao a me ka hana oolea, aole nae e oi aku i ka makahiki hookahi.

            PAUKU 2. E lilo keia i kanawai mai kona la aku e hooholoia'i.

            Aponoia i keia la 30 o Iulai M.H. 1878.

            KALAKAUA R.

 

HE KANAWAI.

E HOOKUU AI I NA PAAHANA MALALO O NA PALAPALA AELIKE I NA LA KULAIA O KE AUPUNI A ME NA LA NOHO BALOTA I NA LUNAMAKAAINANA.

No ka mea.  He mea ku i ka pono ka malama lokahi ana o ka lahui holookoa i na la kulaia o ke Aupuni: a

No ka mea hoi, Ua aneane hiki ole i ka @ke paahana malalo o na Palapala Aelike ke koho i ka Lunamakaainana a lakou i makemake maoli ai no ko lakou hoopaaia, aole hookuu ia ma na la koho balota i na Lunamakaainana; a nolaila

E Hooholoia e ka Moi a me ka Hale Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni:

PAUKU 1. O ka poe i hoopaaia malalo o na Palapala Aelike, ina paha ua hoopaaia lakou mamua aku nei, a ina paha mahope aku nei o ka hana ia ana o keia Kanawai, ma keia ua hookuu ia lakou i na la kulaia o ke Aupuni, i hoolaha ia e ke Kuhina Kalaiaina, a me na la koho balota i na Lunamakaainana, aole lakou e hoopaaia, aole hoi e hoohana ia ma kekahi oia mau la.

PAUKU 2. E lilo keia i Kanawai mai kona la aku e hooholoia'i a o na Kanawai a me na hapa Kanawai a pau e kue ana i keia Kanawai ua hoopau loa ia no.

            Apono ia i keia la 30 o Iulai M.H. 1878.

            KALAKAUA R.

 

E hoomaka ana ka hapaha hou o ke Kulanui o Lahainaluna ma ka Poakolu la 5 o Sept. 1878, ma ia la e hoike ia ana na haumana komo hou ma ke Keena Kula o Lahainaluna.  Nolaila, hemea pono i ka poe a pau e manao ana e hookomo i na haumana i keia Kulanui, ke hoouna mai ia lakou mamua iho o ka la i oleloia maluna.                        H.R. HITCHCOCK.

871 4t  Peresidena o ke Kulanui o Lahainaluna.

 

MOOLELO O KE KAU

Ahaolelo o 1878.

LA HANA 74, Poaha Aug. 1, 1878.

NA HOIKE O NA KOMITE.

            Heluhelu mai ke komite wae i ka lakou hoike no ka bila kanawai i waiho ia mai e Hon. Kakela, e hoololi ai i ke kanawai e pili ana i na auhau waiwai paa me lewa.

            Ua hoololiia ka bila a ke waiho aku nei ke komite i ka bila no ke kakau poepoe, a oiai e noonoo ia ana keia hoike.

            Ua komo  mai la na Cols. W.F. Allen, a me C.H. Judd, he mau Elele mai ka Moi mai, me kekahi leta ma ko laua lima, a haawi aku la nahoa o ka Hale i ka hoomaikai ma ko lakou ku ana iluna, kamailio pokole aku la ke Col. W.F. Allen, imua o ka Peresiden a hoi aku la.

            Ku hou na hoa iluna e hoolohe i ka palapala a ka Moi, na ka Peresidena i heluhelu mai ma ka olelo haole.

            A na ka maheleolelo i heluhelu mai ma ka olelo Hawaii.  A o ke ano nui oia leta, oia keia.  E kauoha ana i na hoa o ka Hale e haawi i ko lakou noonoo kupono no ka hoomahuahua hou ae i ka uku o na Kuhina, na Lunakanawai Kiekie, a me ko ke Kuhina noho ma Wasinetona.

            Mahope olaila, ua nonoi mai o Hon. Kaoliko e apono i ka hoike, hooholoia.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

            Heluhelu mai o Hon. Hanuna he olelo hooholo, e haawi ia i $60 no ka nupepa Ko Hawaii Pae Aina, oiai ua makana wale ia mai na kope he kanalima i na hoa o keia Hale i kela pule keia pule.  Hooholoia.

            Noi mai ke 'Lii Kaeo, e hapai hou i ka noonoo ana o ka olelo hooholo i waihoia mai e Hon. Kupau, e kauoha ana, e pai ia na kii o na hoa o keia kau ahaolelo.  Hooleia.

            Heluhelu mai o Hon. Keau he olelo hooholo, e kauohaia na Poo Aupuni e hoolaha aku ma ka nupepa Ko Hawaii Pae Aina i na bila i kakau inoa ia e ka Moi na olelo hoolaha, a me na mea pili Aupuni a pau.  Hooholia.

            Heluhelu mai o Hon. Malo he olelo hooholo oiai, aole i hoike mai ke komite waiwai i ka lakou hoike no ka olelo hooholo i waihoia mai e Hon. Kapahu, nolaila, e hooholoia e hookaawaleia ma ka bila haawina o keia Kau Ahaolelo i $3,500, no na lilo o ka Hooilina Moi i Kaleponi. Hooholoia.

            Heluhelu mai o Hon. Kapahu he olelo hooholo, e hookomoia iloko o ka bila haawina o keia kau na dala $10,000 no ke Kiauea Hou, aole nae e ae ia a hooliloia keia mau dala ke hana ole ia ka aelina mawaena o ka ona mokuahi a me ke aupuni, no ka holo ana i Kauai, a i Molokai hoi.

            Hoololi mai o Hon. Aholo i $6,000.

            A oiai, ua ano like no keia olelo hooholo me kekahi olelo hooholo mua, nolaila, ua hooleia keia olelo hooholo.

            Ma ke noi a ke 'Lii Ake, ua hapaiia na hana o ka la.

NA HANA O KA LA.

            Ma ke noi ua kapae ia na rula.  Heluhelu mai ke komite waiwai i ka lakou hoike no ka palapala hoopii a W.E. Kealakai, e noi ana e uku aku ia ia i kekahi mau dala, no kona noho Luna Koa ana.

            Ke hoike aku nei ke komite ua hana mua ia no keia mea a ke manao nei ke komite, e hoopanee loa i ka palapala hopii.

            Ma ke noi ua aponoia ka hoike a ke komite.

            Ma ke noi ua kapae ia na rula.

            Heluhelu mai ke komite hooiaia bila Kanawai i kekahi bila kanawai i kakau inoa ia e ke 'Lii ka Moi, oia hoi.

            1--He bila kanawai, e hoololi ai i ke kanawai i aponoia ma ka la 27 o Sept. 1876.  E pili ana i ka hoomahuahua ana i ke dute maluna o kekahi mau waiwai.

            Noi mai ke Kuhina Kalaiaina, e hapai hou i ka noonoo ana i ka hoike a ka hapa uuku o ke komite wae e pili ana i ka Hotele Hawaii, a e hoololi hoi i kekahi wahi o ua hoike la, ma ke kapae ana i kekahi mau huaolelo, oiai e kamailio ana ka luna o Kona Akau.

            Hoomaha ka Hale ma ka hora 12.

            Halawai hou ka Hale ma ka hora 1 auina la.

            Kamailio mai ka Luna o Kona Akau ma ka aoao kokua i ka hoike a ka hapa uuku o ke komite.  Kamailio mai ke Kuhina Kalaiaina, a me Hon. Kakela ma ka aoao kue i ka hoike.

            Noi mai o Hon. Nawahi e kapae aa rula i hiki ai ke kii ia ke kakauolelo a ke kuhina waiwai e hele mai e hoike i na mea e pili ana i keia mea.  Hooholoia.

            Mahope o ka noonoo ana ua hooholoia ka hoololi a ke Kuhina Kalaiaina.

            Heluhelu akolu ana o ka bila haawina imua o ka hale, Peresibena Hon. Rhodes ma ka noho, heluheluia ka Pauku 1 o ka bila haawina.

NA LILO MOI.

            Ko ka Moi me ka Nohoalii hooholoia $45,000, noi mai ke Kuhina Waiwai no ka Moiwahine 6,000, noi mai o Pilipo e kapae loa.  Ma ke noi a Pilipo, ua kakauia na ae me na haole no keia haawina.

            Ma ka ninau ana, ua hooholoia ka 6,000 no ka Moiwahine.

            Eia ka poe kokua, na 'Lii Dominis, Kipi, Waila, Kapena, Kaai, Preston, Bihopoa, Kanoa, Kuihelani, Dowsett, Kahanu, Ake, Martin, na Hon. Malo, Kaanaana, Aholo, Kipikona, J.A. Kaukau, Kamika, Halstead, Hanuna, Mahoe, Kamauoha, Kapahu, A. Kaukau, Kauai, Palohau, Kupihea, he 28 ka huina.

            Eia ka poe hoole.  Na 'Lii Kaeo, na Hon. Keau, Moanauli Jr., Kaoliko, Kanealii, Nawahi Kakela, Pilipo, Kealawaa, Nakaleka, he 10 ka huina.

            Ka mea Kiekie ka Hooilina Alii, hooholoia 6,000.

            Puuku me ke Kakauolelo a ka Moi, 5,000.

NA HAAWINA HOOMAU.

            Moiwahine Emma hooholoia 12,000.

            Mea i mahaloia P Kanoa,        2,400.

            Metusala Mahuka,                   600.

KA AHAOLELO ME KA AHAKUKAMALU.

            Na lilo Ahaolelo o 1878,         "           15,000

            Hoololi mai o Kapena. 16,500 hooholoia.

Kakauolelo Ahakukamalu,     "           200

Lako palapala me na lilo Ahakunamalu          100.

OIHANA HOOKOLOKOLO.

            Uku Lunakanawai Kiekie       10,000

            Noi mai o Preston                   12,000

            "          " Malo                         11,000

            Hooholoia                               12,000

            Eia ka poe kokua e hoomahuahua i keia haawina. Na 'Lii Dominis, Kipi, Waila, Kapena, Kaai, Preston, Kuihelani, Dowsett, Ake, Kanoa, Martin, na Hon. Malo, Kupau, Kaanaana, Aholo, J.A. Kaukau, Kamauoha, Kapahu, Kauai, Halstead, Kupihea, he 21 ka huina.

            Eia ka poe hoole, na 'Lii Bihopa Kaeo, Kahanu, na Hons. Keau, Paniani, Moanauli, Kaoliko, Kipikona, Kanealii, Hanna, Nawahi, Bikekona, Kakela, Pilipo Kealawaa, A. Kaukau, Palohau, Nakaleka, he 18 ka Huina.

            Uku kokua mua           8,000

            "           "                      8,000

            Noi mai o Bekekona, e hoomahuahua i keia mau haawina i $10,000 pakahi.  Hooholoia pela.

            Eia ka poe kokua, na 'Lii Dominis, Kipi, Waila, Kapena, Kaai, Preston, Bihopa, Kanoa, Kuihelani, Ake, Martin, na Hon. Kupau, Kaanaana, Aholo, Kipikona, J.A. Kaukau, Halstead, Hanuna, Mahoe, Bikekona, Kakela, Kamauoha, Kapahu, Kauai, Palohau, Kupihea, he 26 he huina.

            Eia ka poe hoole, Ke 'Lii Kaeo, na Hon. Keau, Paniani, Moanauli, Kaoliko, Kaiaikawaha, Kanealii, Nawahi, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Nakaleka, he 12 ka huina.

            Uku Kakauolelo mua Ahakiekie         4,000

            Noi mai o Bihopa, e hoopii ae 5,000 hooholoia.

            Eia ka poe kokua, na 'Lii Dominis, Kipi, Waila, Kaai, Preston, Bihopa, Kanoa, Kuihelani, Dowsett, Kahanu Ake, Martin, na Hon. Kupau, Kaiaikawaha, Kaanaana, Kipikona, Mahoe, Bikekona, Kakela, Kamauoha, Kapahu, Kauai, Kupihea, he 23 ka huina.

            Eia ka poe hoole, ke 'Lii Kaeo, na Hon. Malo, Keau, Paniani, Moanauli Kaoliko, J.A. Kaukau, Kanealii, Halstead, Hanuna, Nawahi, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Palohau, Nakaleka, he 16 ka huina.

            Uku Hope Kakauolelo, hooholia        3,000

            Uku Maheleolelo Ahakiekie me Hoomal@    2,400

            Noi mai o Martin e hoopii ae i 3,000 hooholoia

            Uku Lunakanawai Kaapuni o Maui 3.000

            Noi mai o Ake i 4,000 hooholoia.

            Na lilo kaahele Lunakanawai Kaapuni o Maui hooholoia 200

            Uku o na Lunakanawai Kaapuni o Hawaii 3,600

            Uku Lunakanawai Kaapuni o Kauai 2,000

            " " Hoomalu o Honolulu 4,000

            " " " " " Hilo 1,400

            " " " " Lahaina 1,200

            " " " " Wailuku 1,200

            " " " Apana o Hilo Akau 600

            " " " " Puna Hawaii 600

            " " " " Kau " 600

            " " Kona Hema & Kona Akau 900

            " " " " Kohala Akau 600

            " " " " " Hema 600

            " " " " Hamakua 600

            " " " " Honuaula 400

            " " " " Makawao 600

            " " " " Hana & Kaupo 800

            " " " " Molokai 600

            Na lilo Kaahele LUnakanawai Apana o Molokai 50

            Uku Lunakanawai Apana o Lanai 400

            " " " " Ewa & Waianae 600

            Uku Lunakanawai Apana o Waialua & Koolauloa 600

            Uku Lunakanawai Apana o Koolaupoko 600

            Uku Lunakanawai Apana o Hanalei 600

            " " " " Kawaihau 600

            " " " " Lihue 600

            " " " " Koloa 600

            " " " " Waimea 600

            Kakauolelo Aha Kaapuni Apana 2 Kauai 400

            Kakauolelo Aha Kaapuni Apana 3 Kauai 300

            Hope Kakauolelo Aha Kaapuni Apana 3 Kauai 300

            Hope Kakauolelo Aha Kaapuni Apana 4 Kauai 300

            Na lilo o ka Ahakiekie. Hooholoia 2,300

            Na lilo o ka Ahakiekie ma na Hihia Karaima na na Lunakanawai Peresiden e ae e ukuia e like me kona manao he pono.  Hooholoia 300.

            Na lilo Aha Kaapuni Apana 2 hooholia

            - - - - - - - 1,800

            - - - - - 3   1,800

            - - - - - 4    800

            Kuai buke kanawai - - 500

            Na lako palapala o na Aha apau me uku leta - - - - - - 1200

OIHANA KAUA.

Kokua i ka oihana koa, hooholoia 60,000

OIHANA O KO NA AINA E.

            Uku o ke Kuhina         - - 8,000.

            Noi mai o Aholo 10,000, hooholoia pela.

            Eia ka poe kokua, Na 'Lii Dominis, Kipi, Waila, Kaai, Preston, Bihopa, Kanoa, Kaeo, Kuihelani, Kahanu, Ake, Martin, na Hons. Malo, Keau, Paniani, Moanauli Jr, Kupau, Kaoliko, Kaiaikawaha, Kaanaana, Aholo, J.A. Kaukau, Hanuna, Mahoe, Kakela, Kamauoha, Kupau, Kauai, Palohau, Kupihea, he 30 ka huina.

            Eia ka poe hoole, na Hons. Kipikona, Kanealii, Nawahi, Bekekona, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Nakaleka, he 8 ka huina.

            Uku Kakauolelo - - 4,000.

            Noi mai o Kapena 5,000 hooholoia.

            Na lilo keena o na luna ma na aina e, hooholoia 3,100.

            Poo leta no kela me keia lilo, hooholoia 2,000.

            Na Elele i na Aina e - 6,000.

            Uku Komisina noho ma Wasinetona 8000

            Noi mai o Kapena 10,000, hooholoia.

            Eia ka poe kokua, Na'Lii Dominis, Kipi, Waila, Kapena, Kaai, Preston, Bihopa, Ake, Kanoa, Kuihelani, Kahanu, Martin Paniani, Kupau, Kaanaana, Aholo, J.A. Kaukau, Halstead, Hanuna, Mahoe, Kakela, Kapahu, Kamauoha, Kauai, Kupihea, he 25 ka huina.

            Eia ka poe hoole ke'lii Kaeo, Keau, Kaoliko, Kaiaikawaha, Kipikona, Kanealii, Nawahi, Bekekona, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Palohau, Nakaleka, he 13 ka huina.

            Kokkua a hoihoi mai i ka poe ilihune mai na aina e mai, hooholoia - 1,500

OIHANA KALAIAINA.

            No ke Kuhina - - - 8,000.

            Noi mai o Kapena 10,000, hooholoia.

            Ma ke noi a Hon. Nawahi, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka la apopo hora 10.

LA HANA 75, Aug. 2, 1878.

NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.

            Ma ke noi, ua kapaeia na rula.

            Heluhelu mai o Hon. Kakela na ka manawa mua he bila kanawai, e hoololi ai i ke kanawai e kokua ai i ka hooholo moku mahu holo pili aina, oia hoi ka mokuna 44, o na kanawai o 1874.

            Ma ke noi a ka Loio Kuhina, ua hoopanee loa ia ka bila.

            Heluhelu mai o Hon. Hanuna he olelo hooholo, e hoihoi ia mai iloko o keia hale ka bila kanawai a ka luna o Hana i waihoia aku ai ma ka la 13 o Iune.  E paa ia nei ma ka lima o ke komite hooponopono bila kanawai.

            Hoakaka mai ka luna hoomalu o ke komite hooponopono bila kanawai, ua nalowale ua bila la, ua imi ia aole nae i loaa.

            Ma ke noi, ua kapaeia na rula.

            Heluhelu mai ke komite malama ola i ka lakou hoike no ka bila kanawai i waihoia mai e Hon. Moanauli Jr. E hooponopono ana i ka malama ana i na lepera ma Kalaupapa, Kalawao, Waikolu, Molokai a ma na wahi e ae.  A e hoihoi hou i na lepera ma ke lakou mau home ponoi, ke hoike aku nei ke komite, ua manao lakou e hoopanee loa i ka bila.

            Ma ke nio a ke Kuhina o ko na aina e, ua aponoia ka hoike a ke komite.  Ma ke noi, ua kapaeia na rula.

            Heluhelu mai ke komite hooponopono bila kanawai, ua hooponoponoia ka bila kanawai malalo nei.

            1--He bila kanawai, e hoololi ai i ka pauku 1, o ke kanawai i aponoia ma ka la 6 o Iulai 1866.  E pili ana i ka hoopili ana i na kuleana aina o ka poe plikana ole no ka nohoalii.  Ma ke noi ua kapaeia na rule.

            Heluhelu mai ke Kuhina waiwai no ka manawa mua he bila kanawai, e hoololi ai i ka pauku 1451, makuna 32, o ke kanawai kivila.  E pili ana i ka ili ana'ku o ka waiwai o ka poe hooilina ole no ka nohoalii.

            Hora 12, hoomaha ka hale.

Halawai hou ka hale ma ka hora 1 auina la.

            Mahope o ke kamailio ana o ka luna helu 1 o Honolulu no ka pono o ka bila, ua hooleia ke noi; e hoopanee i ka bila.  Noi mai ke Kuhina waiwai, e kapae i na rula i heluhelu alua ia'i ka bila, hooleia.

            Ma ke noi a ke Kuhina waiwai, ua hapai ia na hana o ka la.

NA HANA O KA LA.

            Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu mai o Hon. Malo he olelo hooholo, o ke komite wae i waihoia'ku ai ka palapala hoopii a Tito, e uku ia ia no kana hana i $180, nolaila.  E hookomoia ma ka bila haawina o keia kau Ahaolelo na dala $180, hooleia.

            Heluhelu akolu ana o ka bila haawina iloko o ka hale, Peresidena Hon. G. Rhodea ma ka noho.

OIHANA KALAIAINA.

            No ke Kakauolelo - - 8,200

            Noi mai o Bekekona 9,200 hooholoia.

            No ke Kiaaina o Oahu - 3,600

            Noi mai o Kupau - - 4000

                        Hooholoia - - 3,600.

            Ma keia haawina no ke Kiaaina o Oahu, elua wale no mea makemake e hoopii i ka $4,000, oia Ke 'Lii Kanoa, a me Kupau o Koolauloa.

            Ma ke noi a ke'lii Bihopa, ua hooholoia na haawina o na Kiaaina o Hawaii, Maui, Kauai, a me ko na kakauolelo a lakou, a me ko ka luna Hale paahao o Oahu nei, elike me ia iloko o ka bila, a i hooholoia hoi ma kona heluhelu alua ana.

            Ma ke noi a Hon. Kakela, ua hooholoia na haawina i koe iloko o ka Oihana Kalaiaina, elike me ia iloko o ka bila.

OIHANA WAIWAI.

            Uku o ke Kuhina - - 8,000

            Noi mai o Aholo 10,000 hooholoia.

            No ka Luna Buke helu 5,000

            " " Dute Nui - 6,000

Noi mai ke Kuhina waiwai 7000 hooholoia.

            O na haawina o ka hope Luna Dute Nui, kiai oihana luna halepapaa, ua hooholoia no elike me ka bila.

            Kakauolelo Buke helu 1, - 2,400

Noi mai ke Kuhina waiwai 3,000, hooholoia. Ma ke noi a Hon. Hanuna, ua hooholoia ke koena o na haawina iloko o ka oihana waiwai e like me ia iloko o ka bila.

OIHANA LOIO KUHINA.

            No ka Loio Kuhina - - - 8,000

            Noi mai o Kupau 10,000, hooholoia.

            No ke kakauolelo - - 3,000

            Noi mai o Kupau 4,000, hooholoia.

            Ua kapaeia ka uku o ka  hope Ilamuku, a ua hoihoi ia kona uku iloko o ka haawina o na makai o Oahu nei.  Ma ke noi a Hon. Hanna, ua hooholoia ke koena o na haawina o ka oihana Loio Kuhina elike me ka bila.  OIHANA HOONAAUAO.

            Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu mai o Hon. Pilipo i ka hoike a ka hapanui o ke komite wae, no ka palapala hoopio a D. Keawemahi.  E uk aku ia ia i na dala $226, no kona manawa i uku ole ia oiai oia e noho kokua kumu ana no ke Kula Hanalima me ka hoopololei ma Keoneula.

            Ke hoike aku nei ka hapanui o ke komite, e uku aku i ka mea hoopii elike me ke koi, a e hookomoia ma ka bila haawina o keia kau Ahaolelo na dala 226.

Ma ke noi, ua aponoia ka hoike a ke komite.

            Uku Kahukula Nui hooholoia $4,800.

            Na lilo Kaahele Kahukula Nui 1000

            Uku Kakauolelo o ka Papa Hoonaauao, 5000.

[E nana i ke Koena ma ka Aoao Eha.]

 

MAIKAI KA HOI KA PAPA

A ME

Ka Laau o kou Hale!

No Hea la?

            KA INO HOI NO KAHI O

WAILA MA!

 

Nana aku no hoi ia la,

OHI KA IO o KA LAAU o MAKAWAO

i ka ua mea o ka nani o

Na Papa, Na Laau.

A ME

Na PONO KUKULU HALE

O NA ANO NO A A PAU

MA KE KIHI O

Na ALANUI PAPU a me MOIWAHINE,

Honolulu

MALAILA E LOAA AI E LIKE ME KA

makemake no ke

Kumukuai make pono loa

PAPA, PAPA, PAPA

Na PAPA huluhulu,

Na PAPA manoanoa,

Na PAPA i kahiia,

Na PAPA kepa,

PAPA hole keokeo,

PAPA hole ulaula

 

NA LAAU! LAAU!

NA KUA,

NA KAOLA,

AAHO,

MOLINA,

PEAPEA,

PINE HULUHULU,

PINE I KAHIIA,

Na Papa a me na Laau Ulaula!

PILI ULAULA

PILI KEOKEO,

PANI PUKA,

PANI PUKA ANIANI

IPUKA ANIANI,

OLEPELEPE!

 

PENA O NA ANO A Pau

Hulu Pena mai ka liilii a ka nui

AILA PENA!

 

AILA HOOMALOO,

WANIKI, PATE.

 

NA LAKO

o kela a me keia ano.

NA AMI-PUKA HALE,

NA AMI-PUKA PA

 

ANIANI!

 

Pepa hale me na lihilihi.

E LOAA NO MALAILA

Paakai Helu 1.

O KAKAAKO a me  PUULOA

 

            No ke Dala kuike, e loaa no na mea a pau i haiia ae la no ke kumukuai emi loa

            O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ae mai ana no ia me ka lawa pono.

            E kipa nui ilaila, i ike i ka oiaoa