Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 31, 3 August 1878 — Page 1
| This text was transcribed by: | Jamie |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BUKE XVII@ HELU 31.}
POAONO, AUGATE 3, 1878.
{NA HELU A PAU 870.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUHA.
@ HOOLAHA :-O ua Olelo Hoolaha @ ina kakau lima, he Hookahi Dala no @ aka mua ana @ elua puka ana, he $1.50; @ kahi mahina, he $2.00.
@ KANIKAU A ME NA MELE :-He 4 Ke@ ka uku no ka lalani hookahi, ua like me @ no 25 lalani.
@OOLAHA MAU :-Ehoomanao na maka@ a e hookomo mai i na olelo hoolaha ma@ ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia @ kekahi pule ae.
@anao e na lehulehu, aole e hoopukaia @ Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, @ kaa mua ia mai ka uku.
HOOLELO O KE KAU
Ahaolelo o 1878.
LA HANA 54, Iulai, 9, 1878.
NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.
Heluhelu mai o Hon. Kupau he olelo hoo@ mua he bila kanawai, e hoomakau@ ai no ka hopu ana a me ka hoopai ana @ Lii, a me na luina o na moku Hawaii @ nei i na aina e ke hoolohe ole lakou @ kauoha ; haawi ia i ke komite hoopono@no bila kanawai, a waiho ia malalo o na @a no ka heluhelu elua.
Ma ke a Hon. Keau, ua hapaiia na hana @ la.
NA HANA O KA LA.
Ma ke noi o ke 'Lii Ka'eo, ua koho ka ha@ komite no ka noonoo ana i na hoike a @ a ke komite o na aina e. Ke 'Lii Mar@ ma ka noho.
Kamilio mai ke 'Lii Kopena Roke ma @ mea i hoike ia ma na hoike a ' elua a ke @ o na aina e, a me ka hoike a ka ele@ Hoa. H. A. P. Carter, ma ke ano, ua kue @ aupuni Hawaii i ka pauku 4, o ke Kui@o ka makahiki o 1851, a he nui na ole@ e pili ana ia mau hoike, a ma ka hope o @ana mau olelo. Ua waiho mai la oia i ke@ olelo hooholo malalo nei, penei :
Olelo hooholo. Hooholoia, e hoapono aku keia hale i ka hoike a ka hapanui o ke ko@ o na aina e, a e kauoha ia ke Kuhina Wa@wai, e uku aku i na koi a pau no na da@ i uku ia mai no na waiwai o Beritania i kau ia na dute, a e hoike mai imua o keia @ i hiki ai ke hookomo pu ia iloko o ka @a haawina o keia kau ahaolelo.
Kanailio ikaika mai ka Hon. Nawahi ma ka aoao e kokua ana i ka hoike a ka hapanui o ke komite, a me ka olelo hooholo i waiho ia mai e ke 'Lii Kapena Roke, a oiai e kanailio ana ka Hon. Nawahi, ua apono @a ka hoike a ke komite.
Ma ke noi a Hon. Kipikona, ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai oia he olelo hooholo oiai, ekolu mau hoike o ko na aina e, e waiho nei iuma o ka hale, nolaila, e hooholoia, e kohoia i komite wae, i elima lala oia komite, no ka noonoo ana i keia mau hoike ekolu, a na ia komite e waiho mai i kekahi olelo hooholo, e pili ana i keia mea, hooholoia. Eia na komite Kipikona, Kakela, Loio Ku@na, Moanauli Jr. Nakaleka.
Ma ke noi a ke Kuhina o ko na aina e ; ua hoopanee ka hale a noho hou i ka la apopo hora 10, am.
LA HANA 55, Iulai 10, 1878.
NA HOIKE O NA KOMITE
Heluhelu mai o Hon. D. B. Mahoe ka Luna Hoomalu o ke Komite Wae, i waiho @a aku ai ka Bila Kanawai, a e pani malaila i Bila Kanawai hou, oia hoi he Bila Kanawai e hoololi ai i ka Pauku 1 o ke kanawai i aponoia ma ka la 6 o Iulai, 1866. Ma ke noi a Hon. Kanika, ua waiho ia ka hoike ma ka papa, a hiki mai ka hoika a ka hapa nuku o ke komite, a e heluhelu ia ka bila a ke komite.
Heluhelu mai o Hon. Mahoe i ka bila a ke komite, oia hoi, he bila kanawai e hoololi ai i ka Paiku 1 o ke kanawai i aponoia ma ka la 6 o Iulai, 1866. Haawi ia i ke komite hooponopono bila kanawai, a waiho ia malalo o na rula no ka heluhelu elua ana.
Heluhelu mai Hon. Kamika no ka manawa mua, he bila kanawai e hoololi ai i ka Pauku 56 o ke Kanawai Kivila, oia hoi ke kanawai i aponoia ma ka la 27 o Sepatemaba, 1876. Haawi ia i ke komite hooponopono bila kanawai, a waiho ia malalo o na rula no ka heluhelu elua.
Ma ke noi, ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai Hon. Kamika no ka manawa mua, he bila kanawai e hoololi ai i ka Mokuna 29 o na kanawai 1872, e pili ana i na uku loio Hawaii i ke komite hooponopono bila kanawai, a waiho ia malalo o na rula no ka huluhelu elua.
Hoakaka mai ka luna hoomalu o ke komite waiwai, oiai, o kekahi lala o ia komite, ua lilo oia he Kuhina Waiwai.
Pane mai ke Kuhina Waiwai e hookuu iaia, a pani i kekahi mea ma kona wahi.
Noi mai o Hon. Kipikona, e hoomau ia no ka noho ana o ke Kuhina Waiwai iloko oia komite. Hooholoia.
Ma ke noi ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai ke Kuhina Waiwai no ka manawa mua, he bila kanawai e hoololi ai i ke kanawai e hookaa ai i ka auhau ulanui ma ka hana, oia hoi ka Pauku 173, 179, a me 183 o ke Kanawai Kivila, a me ka Mokuna 13 o na Kanawai o 1874. Haawi ia i ke komite hooponopono bila kanawai, a waiho ia malalo o na rula no ka heluhelu elua.
Hoolaha hou mai ke Kuhina Waiwai i kona manao. E lawe mai ana oia he bila kanawai e hoololi ai i ke kanawai i aponoia ma ka la 1 o Augate, 1874, e pili ana i na dala gola.
Ma ke noi ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai o Hon. Kamika, ka luna hoomalu o ke komite wae i waiho ia aku ai ka bila kanawai opiuma i ka lakou hoike, penei : Ke hoike aku nei ke komite, aole pono ke hoopau i ke kanawai mua, a ke hai aku nei ke komite, e hoopanee loa i ka bila i lawe ia mai imua o ka hale.
Ma ke noi a Hon. Palohau, ua hoopanee loa ia.ka hoike a ke komite.
Heluhelu mai o Hon. Kealawaa he olelo hooholo, e kauoha ia ka makai o ka hale, e hoolako mai i mau kaa no na hoa, e hele e nana i ke kula o Keoneula. Hooholoia.
Hora 12, hoomaha ka hale. Halawai hou ka hale ma ka hora 1 auina la.
Ma ke noi ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai o Hon. Moanauli, he palapala hoopii no Honolulu, e hookomo ia ma ka bila haawina o keia kau Ahaolelo i $600, no ke kumu o ke kula haole kuokoa.
Ma ke noi Hon. Bickerton, ua haawi ia ka palapala hoopii i ke komite hoonaauao.
Ma ke noi a Hon. Paniani, ua hapai ia na manao o ka la.
NA HANA O KA LA.
Heluhelu elua o ka bila haawina imua o ke komite o ka hale.
Ke 'lii Martin ma ka noho.
Na kauka kaahele, 12,000.
Kela me keia lilo o ka papa, 12,000.
Noi ka Hon. Kipikona e hoopanee i keia mau haawina elua, a noonoo pu me ka bila. Hooholoia.
Na hale hoomalu ohua ee moku, 7,500.
Noi o Hon. Kamika, e haawi i keia haawina i ke komite wae. Hooholoia.
Noi mai o Hon. Nawahi, e hoopau i ke komite. Hooleia.
Halemai Pupule, 12,000.
Noi mai o Nakaleka i 8,000.
Noi mai o Kanealii i 6,000.
Hoololi mai o Kanealii, ina e hooholoia ka haawina he 12,000, alaila, aole e hoolilo ia no kekahi hana e ae. Hooholoia.
Ma ka ninau ana, ua hooholo ia ka haawina e like me ia i hoololi ia.
Ma ke noi a Hon. Kipikona, ua hoopau ia ke komite.
Ma ke noi a ke Kuhina Waiwai, ua aponoia ka hoike a ke komite.
Eia na komite nana e noonoo na wahi e hoomalu ai i na ohua ee moku. Kamika, Kakela, Loio Kuhina, Kaoliko, Nawahi.
Noi mai o Hon. Kapahu, e hookuu aku ia ia e hele no kekahi mau la. Hooholoia.
Ma ke noi a Hon. Nawahi, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka la apopo, hora 10, a.m.
LA HANA 56, Iulai 11, 1878.
NA HOIKE O NA KOMITE.
Ma ke noi ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai o Hon. Kakela, he palapala hoopii na Geo. H. Dole, e noi mai ana, e kauoha ia ke Kuhina Kalaiaina, e haawi i palapala sila nui nona a me kekahi poe e ae ma Kawananakoa. Haawi ia i ke komite hookolokolo.
Heluhelu mai ka luna hoomalu o ke komite hookolokolo i ka lakou hoike no ka bila kanawai e hoololi ai i ka Mokuna 76, o na kanawai o 1876, e pili ana i ka auhau waiwai paa a me lewa.
Ua ike ke komite, ua hemahema ka bila mua, a ke hookomo aku nei ke komite he bila hou.
Heluhelu mai ke komite no ka manawa mua he bila kanawai e hoololi hou ai i na Pauku 483 a me 484 o ke Kanawai Kivila. Haawi ia i ke komite hooponopono bila kanawai.
Heluhelu mai ka luna hoomalu o ke komite kalepa i ka lakou hoike malalo nei. Elua mau palapala hoopii no Honolulu nei, e noi mai ana, e haawi aku i ukukokua no ka laina mokuahi. Ke hoike aku nei ke komite, e waiho i keia mau palapala hoopii ma ka papa a noonoo pu me ka bila haawina.
Ma ke noi a ke Kuhina Waiwai, ua aponoia ka hoike a ke komite.
Heluhelu mai o Hon. Kipikona, ka luna o ke komite wae i ka lakou hoike e pili ana i ka poe Hawaii no kekahi buke i unuhi ia a pai ia ma ka olelo Hawaii, e pili ana i ke ola o ka lehulehu, nolaila, e hookaawale ia i $1,500 no ke pai a me ka unuhi ana i na buke, e waiho ia keia mau dala ma ka lima o ke komite.
NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.
Heluhelu mai o Hon. Kakela he olelo hooholo, no ka mea, ua noho keakea ole ia o Kalawai (k), ma ke ano, he ona no kekahi apana aina ma Kaieie, Hil, Hawaii, no na makahiki he 30, me Koea o Kohala, Hawaii. Nolaila, e hooholo ia, ma keia, ua haawi ia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina, e haawi i mau palapala sila nui no laua, a i ko laua mau hooilina paha, a na laua no e uku i na lilo.
Ma ke noi a Hon. Kakela, ua haawi ia ka olelo hooholo i ke komite hookolokolo.
Heluhelu mai o Hon. Kipikona he olelo hooholo, e uku aku keia hale no na lilo o ke komite umikumamakolu i holo ai i Kalawao, no na lio, a me na lilo e ae, i na dala he $35.
Ma ke noi a Hon. Kamika, ua hooholo ia ka olelo hooholo.
Ma ke noi ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai o Hon. Kamika i ka hoike a ke komite wae, e pili ana i ka aila mahu e komo mai ana iloko o keia aupuni.
Ke hoike aku nei ke komite, ehiku mau ano aila mahu e komo mai nei iloko o keia aupuni. Ua lawe ia imua o ke kauka Minuteole, a ke kuai ia nei kekahi mau aila mahu ino loa, nolaila, ke manao nei ke komite, e waiho i ka bila a ka luna o Maui, a e hookomo malaila i bila hou.
Heluhelu mai o Hon. Kamika i ka bila a ke komite, oia hoi, he bila kanawai e hoololi ai i ke kanawai i apono ia ma ka la 12 o Mei, 1868, e hoomalu ana i ke ola a me ka waiwai, ma ka pono ana i na mea pahu, koe ka pauda.
Ma ke noi a Hon. Kakela, ua aponoia ka hoike a ke komite.
Ma ke noi ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai ke Kuhina Waiwai no ka manawa mua, he bila kanawai e huikala ai i ke Kuhina Waiwai, no na dala he $25,201.25, i uku ia aku no kekahi mau mea, e like me ka hoike ma na itamu malalo nei.
No ka Halemai Moiwahina…….$5,703 19
" ke poho i na Un Sol, Peso…. 3,677 86
" na uku auhau alanui…… ….. 15,771 20
Kokua i ka poe o Hilo………….. 49 00
Huina o na lilo…… ………$25,201 25
Haawi ia ka bila i ke komite hooponopono bila kanawai.
Heluhelu mai o Hon. Kakela he olelo hooholo. No ka mea, he kupono e loaa ona hoohuihui ana o na kanawai o keia aupuni, nolaila, e hooholo ia, e kauoha ia na Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e hoomakaukau i ka hoohuihui ana i na kanawai, mai ka makahiki 1858-1878, hui pu me ke Kanawai Kivila, koe nae ke kanawai Karaima. Hooholoia.
Heluhelu mai o Hon. Kanealii he olelo hooholo, ma ka hapai ana o na hana o keia la, e noonoo pu ia me ka bila kanawai, e hoopau loa ana i na Pauku 1-6 o ka Mokuna 57 o na Kanawai Hoopai Karaima. Hooholoia.
Hora 12, hoomaha ka hale. Halawai hou ka ha@ ma ka hora 1 auina la.
Ma ke noi a Hon. Hanuna, ua hapai ia na hana o ka la.
Mamua o ka hoomaka ana o na hana o ka la, ua waiho mai ka Loio Kuhina imua o ka hale, elua mau ope pepa i loaa ia ia maloko o ke pakaukau o ke keena Loio Kuhina, oia hoi, o ka mua he palapala hoopii i waiho ia mai e H. Waterhouse, e kue ana i ke koho balota ma Waimea, Kauai. A o ka lua, he hoike a ke komite hookolokolo.
NA HANA O KA LA.
Heluhelu akolu ana o ka bila kanawai e hookuu ai i na paahana ma ka la kulaia a me na koho lunamakaainana o ke aupuni.
Ma ke noi a Hon. Kanealii, ua hooholo loa ia ka bila.
Heluhelu akolu ana o ka bila kanawai e hoololi ai i ka Pauku 118 o ke Kanawai Kivila, i apono ia ma ka la 22 o Iune, 1868.
Ma ke noi a Hon. J. Kupau, ua hooholo loa ia ka bila.
Heluhelu aloa o ka bila kanawai e hoopau ai i ka Mokuna 58 o ua kanawai o 1876.
Ma ke noi a ke Kuhina Kalaiaina, ua waiho ia ka bila a noonoo pu me ha hoike a na komite.
Ma ke noi a Hon. Aholo, ua noho ka hale i komite no ka noonoo ana i ka bila kana wai, e hooponopono ai no ka lawe ana i na ohua a me ka ukana maluna o na kaa, ke 'lii Kipi ma ka noho.
Heluhelu ia ka bila ma na oleloelua, mai mua a hope, a noonoo pakahi ia na pauku.
Ma ke noi a ke Kuhina o ko na Aina e, ua hoopau ia ke komite, a ua haawi ia ka bila i ke komite wae, eia na hoa o ke komite, Kuhina Waiwai, Kuhina Kalaiaina, Keau, Kakela, Aholo.
Heluhelu elua ana o ka bila kanawai, e hooponopono ai i na hui ma na aina e.
Ma ke noi a Hon. Kipikona, ua haawi ia ka bila i ke komite hookolokolo.
Heluhelu elua ana o ka bila kanawai, e hoololi ai i ka Pauku 646 o ke Kanawai Kivila, e pili ana i na palapala ae holo.
Ma ke noi a Hon. Kamika, ua haawi ia ka bila i ke komite hookolokolo.
Heluhelu elua ana o ka bila e hoomalu ai i na palapala hookaa auhau kupono i ke koho balota, no na kanaka a pau o keia aupuni.
Ma ke noi a Hon. Kamika ua hoopanee ia ka noonoo ana i ka bila a mahope.
Heluhelu elua ana o ka bila kanawai, e hooponopono ai i ka lawe ana mai a me ke kuai ana i ka opiuma.
Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu ia ka bila ma ke poo.
Hoololi mai ke Kuhina Waiwai i ka Pauku 3 o ka bila a hookomo mai he pauku hou, oia hoi ka Pauku 12. Hooholoia.
Noi hou mai ke Kuhina Waiwai e hoololi i ka Pauku 12 i 13, a o ka Pauku 13 i 12. Hooholoia.
Noi mai o Hon. Kakela, mamua o ka haawi ana aku o ka bila no ke kakau poepoe e like me ia i hoololi ia, e kakau ia na ae me na hoole. Hooholoia.
Mahope o ka ninau ana ua haawi ia aku ka bila no ke kakau poepo@ eia ka poe kakau i ka bila. Na 'Lii Kap@na, Kaai, Kipi, Kanoa, Kuihelani, Moanauli. Na Hons. Malo, Paniani, Kupau, Kaoliko, Kaanaana, J. A. Kaukau, Halstead, Hanuna, Mahoe, Kamauoha, Pilipo, Kapahu, Kealawaa, A. Kaukau, Kauai, Palohau, Nakaleka, he 23 ka huina.
Eia ka poe hoole i ka bila. Ke 'Lii Bihopa. Na Hons. Moanauli, jr., Kaiaikawaha, Aholo, Kipikona, Kamika, Nawahi, Bickerton, Kakela, Kupihea. He 10 ka huina.
A e heluhelu akolu ia keia bila ma ka Poaono, Iulai 13.
Ma ke noi a ke Kuhina o ko na Aina e, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka la apopo hora 10.
LA HANA 57, Iulai, 12, 1878.
NA HOIKE O NA KOMITE.
Heluhelu mai ka Lunahoomalu o ke komite hookolokolo i ka lakou hoike no ka bila kanawai, e kau ai i kekahi auhau maluna o ka waiwai o ka poe make.
He bila maikai no keia, aka, he mau hemahema kekahi, a ua hookomo ke komite he mau hoololi, a ke hoike aku nei ke komite, e hooholo i ka bila e like me ia i hoololiia.
Heluhelu mai ka Lunahoomalu o ke komite i ka bila a ke komite i manao ai, oia hoi, he bila kanawai e kau ai i kekahi auhau maluna o ka waiwai o ka poe make.
Ma ke noi a Hon. Kipikona, ua aponoia ka hoike a ke komite.
Heluhelu mai Lunahoomalu o ke komite wae, no na haawina no na alanui, a me na alahaka e like me ka hoike malalo nei.
Na alanui, a me na alahuka o na mokupuni a pau he $45,000 mai loko mai o keia haawina, e hookaawale ia no na apana lehulehu e like me ia malalo nei.
HAWAII,
No na alanui o Kohala $2,000
" " Kona Hema 800
" " " Akau 800
" " Puna 1,000
" " Hilo 4,000
" " Hamakua 5,000
Huina $13,600
MAUI.
No ka uwapo ma Wailuku $1,500
" na alanui o Lahaina 2,000
" " Kaanapali 500
Huina $4,000
MOLOKAI ME LANAI
No na alanui o Molokai me Lanai $1,500
OAHU.
No ke alanui ma Manoa $300
" " Kakaako 300
" " Kula 6,000
" " Alii a Kapiolani Park 10,000
Huina $16,600
KAUAI.
No ka Palekai o Waimea $2,000
" ke alanui o Kalihiwai 1,500
Huina $3,500
Noi mai ke Kuhina Kalaiain e hoapono i ka hoike a ke komite.
Hoololi mai ke 'Lii Kipi, e lawe mai i ka hoike a waiho ma ka papa, a noonoo pu me ka bila haawina.
Mahope o ka noonoo ana ua hooholoia e like me ke noi a ke 'Lii Kipi.
Heluhelu mai ka lunahoomalu o ke komite wae i waiho ia'ku ai ka olelo hooholo no ke uku ana i ka mea nana i haku i ka himeni Kamehameha, ua manao ke komite, he pono ke haawi i $500 no ka mea nana i haku ia himeni.
Ma ke noi a Hon. Kipikona, ua waiho ia ka hoike ma ka papa a noonoo pu me ka haawina o na koa.
Heluhelu mai ka lunahoomalu o ke komite wae no na haawina o na pahaao, ke hoike aku nei ke komite, e hookaawale ia iloko ka bila haawina no ke ola o na paahao a o na loaa a pau o ka lakou mau hana, e hoihoi ia iloko o ka waihona, ma ke ano he mau loaa aupuni.
Ua hai ia mai ke komite o ka loaa no na paahao no na makahiki elua i hala $5,000 ua hoohana ia nae me ka uku ole ma ka Halemai Moiwahine, Halepupule, mokuahi Pele, nolaila, ke hoike aku nei ke komite, e hoohana ia na paahae ma na hana aupuni wale no, o ka haawina no ka oihana wai o Honolulu nei, he $40,000 a no ka uwapo ma ke alanui Kula $6,000 nolaila, ua loaa no he hana na na paahae, a ke manao nei ke komite, e hookaawale ia i $20,000 no ke ola o na paahao.
Hora 12, hoomaha ka hale, halawai hou ka hale ma ka hora 1, auina la.
Mahope o ka noho ana o ka hale e noonoo i ka hoike a ke komite, ua apono ia ka hoike.
Ma ke noi a Hon. J. Keau, ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai oia he palapala hoopii no Honolulu, e hoole ana i ka lawe ana o ke Kuhina Kalaiaina i na pono wai o kanaka; haawi ia i ke komite hookolokolo.
Ma ke noi a ke 'Lii Ake ua hapai ia na hana o ka la.
NA HANA O KA LA.
Heluhelu alua ana o ka nila haawina iloko o ke komite o ka hale, ke @Lii W. T. Martin ma ka noho.
Kokua Halemai Moiwahine $16,000
Noi mai o Bihopa 17,500
Moi mai o Kakela e haawi i ke komite malama ola. Hooholoia 17,500
Hoohoihoi i na eemoku mai na aina e mai - - - - - 50,000
Noi mai ke 'Lii Kamika e hooholo, noi mai o Nakaleka, e kapae loa.
Noi mai o Hanuna - - 30,000
Noi mai o Kanealii, e kakau ia n ae me na hoole i ka wa e ninau ai keia haawina hooholoia, mahope o ka ninau ana ua hooholoia ka haawina. Eia ka poe kokua, na 'Lii Kipi, Kaai, Kapena, Loio Kuhina, Kamika, Kuhina Kalaiaina, Bihopa, Kanoa, Kapena Roke, Kuihelani, Ake, Moanauli, na Hons. Kupau, Kaiaikawaha, Kaanana, Aholo, Kipikona, J. A. Kaukan, Kamika Halstead, mahoe, Bekekona, Kakela, Kamauoha, Kauai, Palohau, Kupihea, he 27 ka huina. Eia ka poe hoole, na Hons. Malo, Keau, Paniani, Moanauli Jr. Kaoliko Kanealii, Hanuna, Nawahi, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Nakaleka, he 12 ka huina.
Ma ke noi a Hon. J. Kupau ua hoopau ia ke komite.
Ma ke noi a ke Kuhina Waiwai, ua apono ia ka hoike a ke komite.
Ma ke noi a Hon. Kealawaa, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka la apopo hora 10 am.
LA HANA 58, Iulai, 13, 1878.
NA OLELO HOOHOLO ME NA BILA.
Heluhelu mai o Hon. Kaoliko he olelo hooholo, e kauohaia ka Loio Kuhina e hoo pii koke i ka papa nana o Waimea, no ka ka hewa o ka lakou hana ma ke Kau Ahaolelo o 1876 i hala
Hoololi mai o Hon. Kamika, ina he hiki i ka Loio Kuhina ke hoopii. Hooholoia ka olelo hooholo me ka hoololi.
Heluhelu mai o Hon. Kupau he olelo hooholo, e kauohaia ka Makai kiekie e o kona hope paha, e hele koke aku ma na hale e nana i na aila mahu inoino, a e ninini aku iloko o ke kai.
Ma ke noi o Hon. Kamika, ua hoopanee loa ia ka olelo hooholo.
Ma ke noi a Hon. Keau, ua hapaiia na hana o ka la.
[E Nana i ke Koena ina ka Aoao Eha.]
MAIKAI KA HOI KA PAPA!
A ME
KA LAAU O KOU HALE!
NO HEA LA?
KAI NO HOI NO KAHI O
WAILA MA!
Nana aku no hoi ia la
Ohi ka Io o ka Laau o Makawao
I ka ua mea hoi o ka nani o
Na PAPA! Na PAPA!
A ME
NA PONO KULUKULU HALE
O NA ANO NO A PAU.
Aia ma ke kihi o na
ALANUI PAPU me MOIWAHINE!
HONOLULU
MALAILA E LOAA AI
E LIKE me ka MAKEMAKE
NO KE
KUMUKUAI MAKE PONO LOA
PAPA, PAPA, PAPA,
Na Papa Huluhulu,
Na Papa Manoanoa.
Na Papa i kahiia,
Na Papa Kepa,
Papa Hole Keokeo,
Papa Hole Ulaula.
NA LAAU, NA LAAU!
Na Kua,
Na Kaola,
Na Aaho,
Na Molina,
Na Peapea,
Pine Huluhulu,
Pine i kahiia.
NA Papa a me na Laau Ulaula!
Pili ulaula,
Pili Keokeo,
Pani Puka,
Pani Puka Aniani,
Ipuka Aniani,
Puka Olepelepe.
PENA O NA ANO A PAU
Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui,
Aila Pena,
Aila Hoomaloo,
Waniti, Pate.
NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO!
Na Ami Puka Hale,
Na Ami Puka P@
ANIANI!
Pepa Hale a me na Lihilihi
E LOAA NO@ALAILA.
PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA
No ke DALA KUIKE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa 'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono.
E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka Oiaio
@