Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 24, 15 June 1878 — Page 3
| This text was transcribed by: | John Swindle |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
EIA HOU NO,
NA WAIWAI HOU LOA!
Ma kela a me keia ku ana mai nei o na Moku mai na Aina E mai, a lua aku no a hoea hou mai, a kamumu i ke awa o Kou nei !
NA TABU HAO A ME NA BAKEKE HAO !
O na ano he nui loa a lehulehu wale !
Na Pa-palai a me na Ip@-@ aole i kaemai,
Na Aila Pena a me na Pena o na ano he lehulehu wale,
Na Vaniki e hoohinuhinu a hoolilelile ai i na kaa a me na pono hoonani
Hale i hele ai kela a anapa me he aniani kilohi la,
Na Hulu Baraki o na kaina a pau,
KA AILA MAHU AA NANI A MAIKAI LOA O KEIA AU NU HOU ! NU HOU !!
No na Ipukukui Mahu mai Bosetona mai nei.
Na Kaula o na Ano a pau,
(me he mea la aole paha ano kaula i koe aku i na aina e.)
Na Kamaa Hao me Kui Kakia,
(no na kapuai Lio.)
NA PALAU! NA PALAU E!!
Eia no hoi ia makou na Palau Kila Kaulana ! wawahi Eka o Parisa, nana e eku haulani aku na apaa lepo, o na aina i hele a konea ka lepo.
He nui no ia makou na Palau Moline me na Palau Kila Lio Kaukahi !
Na Palau Hao Mama mai ka $6.00 a hiki i ka $22.50 o ka mea hookahi !
Na Halo, na mea waele nahelehele. Na Ho Lio, maikai a paa loa.
Na Kaa Huila Barela, ikaika a hemohemo ole;
Na Kua Bipi, na Lei Miula a me Lio,
Na Kaulahao Bipi, na kaulahao huki mua a peki hope.
Na Laau Kaa kaukahi a kau lua.
Na Ho Mahiai o Beritania a me ko Amerika !
O NA ANO HE LEHULEHU WALE ! !
Na Koi Kipikua, na Kipikua a me na OO.
Na Kopala o kela me keia ano,
Na O-Manamana, he huina lehulehu,
Na Kope Opala Kila, Hao a me Laau, paa loa.
NA PAHI OI WINI OKI KO A ME OKI LAIKI,
NA MEA PAAHANA A KA POE KUKULU HALE HE NUI WALE.
Na Iho Kaa a me na Hao e Holuholu ai o na ano kau a pau. Na lako hale he nui loa, a me kekahi mau waiwai e helu aku a e manaka !
O keia mau waiwai a pau i hoike ia ae la, eia ke ahu lala kukui mai nei, ua hele ia la a ku ka paila, a e hoopaki aku ana makou i ke kuai ana ma na kumukuai o waiolu like ai mawaena o makou a me ka poe mea dala. Nolaila, e na makamaka, mai kikaha loa ma ke alanui, aka he pono ke kipa hale a ninau, i ike ina mea e hooko ia ai ko oukou makemake.
Ke manaolana nei no hoi makou e ku mai ana ka moku " MYSTIC BELL, " me na waiwai hou, a hui mai me keia e ku nei ka paila, hewa i ka wai.
DILLINGHAM & CO.,
(856 tf) (DILINAHAMA MA.)
KE HOOLAHAIA AKU NEI mai keia la aku ua weheia ka pili o Mr H. J. Agnew me ka Hui o DILINAHAMA ma, aole hoi he mana laia no ke kakau ana i ka inoa o ka Hui, a me ka lawelawe ana i kekahi hana e ae o ua Hui nei.
Honolulu, Maraki 20, 1878.
B. F. DILLINGHAM,
S. N. CASTLE,
na Kahu Waiwai no C. E. Castle a me kona mau keiki oo ole elua.—Ma o W. R. Castle k@a lolo. 851 tf
S. B. DOLE,
HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA ma ke Kanawai. E hiki no laia ke lawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini.
Honolulu. Oahu. Januari 19. 1878. 3 ly
MOKUAHI HOU NO KOOLAU, OAHU!
Ke hoike aku nei Makou i na Kanaka maoli o Koolau, Oahu, ke kapilila nei ma Kapalakiko he
MOKUAHI HOU
No kakou. A ke manao nei makou, e kaapuni mau ua Mokuahi la ia Koolau i kela a me keia malama, a e kuai aku no makou ma ke Dala Kuike i 1,000 Ahui Nala i keia a me kela holo ana. Ma ke malama ae nei o Iulai e hiki mai ai ua Mokuahi la, a e hoohoioia ma ua ala holo moku @a.
WILDER & CO.
835 1m (WAILA MA.)
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
Helu 8, Alanui Kaahumanu. Honolulu, H. P. A. 3y
EIA KA NANI LA!
Ma ka Halekuai ma Honopueo.
HEAHA WAHI A KAHI ?
EIA na papale Wai@kila wahine a me k@ na kane a me kekahi mau ano papale e ae nui wale ano hou. Na hainaka @ika pal@ lau gula, na hainaka na-o, na hainaka aka@a, na hainaka eleele a me na hainaka ulaole p@a nui n@ni a pa@ hoi. Na kihei halehia haihai ano hou loa. Na waiwai o kela a me keia ano, he nui wale a he emi loa ke kukumukuai. E hele mai mai i ike p@a. @OO KIM Ma.
Honopueo, Kohala, Hawaii, Apr. 13, 1878. @8m@
Castle a me Hatch.
O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio
Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele @ona. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, m@ ka imi ana i na Palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoa@e Dala ana.
W. R. CASTLE, Luna Hooiaio Kope.
Keena Hana, ma Alanui Kalepa, Honolulu, 3 puka manae aku o Alanui Papu. 3 6m@
NA KAUKA
T. P. Tisdale a me C. L. Tisdale.
HOMEOPATHISTS.
HALE OIHANA A ME KAHI NOHO AIA ma ke alanui Beritania, mawaena o ka Luakini o Kaukeano a me ka pa hale o Kalel@ona ani. E loaa no kekahi kauka o ma@a ma ke keena oihana i a wa a pau. O na poe a pau e makemake ana ia maua, e mikiala no maua me ke kaulua ole i ke ao a me ka po. T. P. TISDALE.
Honolulu, Mar. 28, 1878. 852 tf
WAI ! WAI !
O NA POE A PAU NO KA PIULA MAI O ka Oihana Wai o Honolulu, ko lakou pomaikai wai hooma-u mea kan@ a wahi e ae paha, ke hoola haia aku nei na hora @ h@omau ai mai keia la aku a hiki i ka wa e hoolaha hou ia aku ai, oia keia, mai ka hora 6 o kakahiaka a hiki i ka 8 A. M. wale no.
Ua kanohaia na Makai, e hoike mai i na poe kue i keia kauoha ; a o ka mea @ loaa ana ua kue i keia mau @ula, e nele no oia i ka wai. R. LISHMAN,
Luna o k@ Oihana Wai.
Aponoia e J. Mott Smith, Kuh'@a Kaisiaina.
Keena Oihana Wai o Honolulu. Mar 21, 1878. 831 tf
E. STREHZ,
(AILUENE.)
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau: a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma no po Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. (845 ly)
NUHOU ! NUHOU
UA HOOKOHU pono mai na mea n@na na inoa malalo, i mau agena @aio no ka Hui Hana Kaa Cortland, o Cortland Nu Ioka. Eia no hoi ma ko makou nei Keena, he papa kahik@hi maopopo o na kaa aka@a, na kaa holoholo lea lea a pele aku, i hiki ke wae a ka makemake, a he haahea loa no hoi ke kumukuai, a ua mahalo @a keia mau ano kaa a pau ao ka mikioi, ka nani a me ka p@a maoli no o ka han@ ana. He agena no hoi ko ua @ei nei ma Canada, ma Wale Hema Hou a ma kekahi mau ai@a e ae no hoi kahi, i lawe @a@a aku ai ua mau kaa @ ma ke ano waiwai kalepa.
E hiki no ia @t@ o na makemake ke hele mai ma ko makou halekuai, e ike i na papa kuhikuhi a me ka makou mau kumukuai no ua mau kaa @ e waiho mai i na kauoha ia makou me ka hoomak@ p@ hoi i ka oukou mau @kemi, a iloko o na mahina ekolu wale ike mai ka ia aku e loaa mai ai o ka oukou @ k@, e loaa @ ua mau ano k@a nani @a @a oukou.
DILINAHAMA Ma.
Helu 95 & 97, Alanui Moi, Honolulu, Oahu. @ tf
HOOLELO O KE KAU
Ahaolelo o 1878.
La Hana 32 Iune 10, 1878.
Mamua o ka apono ia ana o ka moolelo o ka la i hala ua noi mai o Hon. Pilipo e unuhi hou mai i kana olelo hooholo i waiho mai ai ma ka la 8 o Iune ; hooholoia a mahope, ua aponoia ka moolelo.
Na Palapala Hoopii.
Heluhelu mai o Hon. Kakela he palapala hoopii na W. E. Kealakai, e noi mai ana, e uku aku i kona uku lutinela, oiai oia e noho ana ma ka oihana koa, oia hoi na $3,300 ; haawi ia i ke kom@ waiwai.
Heluhelu mai o Hon. A. Kaukau he palapala hoopii no Waimea, e hoolako ke aupuni i mau buke rula no ka malama ohana ana, e pili ana i ke ola kino ; haawi ia i ke komite malama ola.
Na Hoike o na Komite.
Kamailio mai ke'Lii Bihopa, e makaukau ana ka hoike a ke komite o na aina e, ma ka Poakolu Iune 12.
Ma ke noi, ua kapae ia na rula.
Heluhelu mai o Hon. Nazareta he palapala hoopii no Molokai, e hookaawale ia i $4,000. no ke alanui pali o Pelekunu, a hiki i Kamalo, ma ka bila haawina o keia kau Ahaolelo; haawi ia i ke komite o na hana hou.
Heluhelu mai no oia he palapla hoopii na S. Kahano, ka mea lawe leta Oahu nei, e hoomahuahua ia kona uku i $12. no ka pule ; haawi ia i ke komite waiwai.
Heluhelu mai o Hon. Kupihea he palapala hoopii no Molokai, e hookaawale ia ma ka bila haawina o keia kau, i $2,000. no ke alanui pali mai Wailau, a Mapulehu ; haawi ia i ke komite o na hana hou.
Heluhelu mai ka lunahoomalu o ke komite o na hana hou i ka lakou hoike no na olelo hooholo, a me na palapala hoopii lehulehu mai na apana mai, e noi ana i mau puu dala no ka hana ana i na alanui a me na alahaka.
He 17 mau noi dala, ke hui pu na olelo hooholo me na palapala hoopii, a ke komite i manao ai, e waiho ia noonoo pu me ka bila haawina.
A o na palapala hoopii a ielua a ka Luna o Puna e pili ana no keia mau noi malalo nei.
1 He palapala hoopii no Puna, e kuai i na koena aina aupuni.
2 E hoolako ke aupuni i mau pono kakau no ia apana.
A me ka palapala hoopii a ka Hon. Kupau e noi ana i hookahi dala ka uku hoolimalima o ka eka o na kuahiwi o na aina konohiki, a pela pu hoi me ka palapala hoopii a ka Hon. A. Kaukau mai Waimea, Kauai mai, e noi ana, e ana hou ia ka kuleana i ana mua ia e Mr. Pease. Ua manao ke komite, e hoopanee loa i ka noonoo ana no keia mau noi.
Noi mai ka Hon. Kakela, e hoihoi hou i ka hoike a ke komite.
Hoololi mai ke'Lii Waila, e lawe mai i ka hoike, a waiho ma ka papa a noonoo pu me ka bila haawina hooholoia.
Heluhelu mai ka Lunahoomalu o ke komite wae, waiho ia aku ai ka olelo hooholo a ka Luna o Hamakua e pili ana i ka huakai a Capt. Mist, i ka Hema. Ua manao ke komite, e waiho aku i keia hoike imua o ka hale, a ma keia ke kaawi nei ke komite i mahalo i ke Kuhina Kalaiaina, no kona kokua ana mai ma kekahi mau mea i ke komite.
Noi mai o Hon. Kakela, e lawe mai i ka hoike a ke komite, a waiho ma ka papa.
Hoololi mai ke'Lii Waila, e lawe i ka hoike a ke komite, a e hooholo loa i ka olelo hooholo.
Hoololi hou mai ka Hon. Kipikona, e haawi aku i ka hoike a ke komite no ke pai, a e noonoo pu ia ka hoike a me ka olelo hooholo ma ka Poaha Iune 13.
Hoololi hou mai ke'Lii Kaai, e hoala ae i ka olelo hooholo a ke Kuhina Kalaiaina mai ka papa ae a noonoo i keia wa.
Mahope o ka noonoo ana, ua lawe ia mai ka hoike a haawi ia no ke pai, a e noonoo pu ia me ka olelo hooholo ma ka Poaha Iune 13.
Hoakaka mai ke'Lii Ake, ua hoomakaukau ia he wahi no na Lunamakaainana ma Kapiolani Park.
Waiho mai ka Peresidena i ka hoike a ke komite wae, no ka imi ana i na buke aupuni.
Na Olelo Hooholo me na Bila.
Heluhelu mai o Hon. Palohau no ka manawa mua, he bila kanawai, e papa ana i na Luna aupuni aole e haawi i mau oihana i na Lunamakaainana.
Kamailio mai ka Hon. Kapahu ma ka aoao kue i ka bila, a oiai no e hoopaapaa ana, hiki i ka hora 12, hoomaha ka hale.
Hora 1 p. m. noho hou ka hale. Kamailio hou mai ka Luna o Kau, ma ka aoao kue i ka bila. A oiai e hoopaapaa ana na hoa no keia bila kanawai, a mahope o ka ninau ana, ua nonoi mai ka Hon. Pilipo e kakau ia na ae, a me na Hoole, hooholoia.
Ma ka ninau ana, ua hoole ia ka ninau e hoopanee loa i ka bila. Eia ka poe ma ka aoao kokua i ka bila, na Hons. Malo, Keau, Paniani, Moanauli, Jr. Kaoliko, Kipikona, Kanealii, Halstead, Nawahi, Mahoe, Bekekona, Kakela, Pilipo, Kealawaa, A. Kaukau, Kauai, Palohau, Nakaleka, hui me ke'Lii Kaeo, he 19 ka huina. Eia ka poe ma ka aoao hoopanee loa, na Hons. Kupau, Kaanaana, @. A. Kaukau, Kamika, Kamauoha, Kapahu, Kupihea, hui me 11 alii he 18 ka huina, nolaila; ua haawi ia ka bila i ke komite hooponopono bila kanawai, a waiho ia malalo o na rula no ka heluhelu elua.
Heluhelu mai o Hon. Palohau he olelo hooholo, e hoouna ia ka makai nui, e hele aku i ke kapena o na mokuahi Pele, e hoomakaukau, a e lawe i na hoa o keia hale, na wahine, a me na keiki a lakou ma Kapiolani Park.
Mahope o ka hoopaapaa ana o na hoa no keia olelo haoholo, ua nonoi mai ka mea nana ka olelo hooholo e hoihoi aku ia ia ; hooholoia.
Noi mai ka Hon. Kakela, e hapai ia ka noonoo no ka hoike a ke komite i koho ia no ka nana ana i na buke o na keena aupuni.
Hoakaka mai ka Peresidena, ua haole kekahi mau lalani elua ma ka olelo haole, a me Hawaii, ma ka aoao 4.
Hoololi mai Luna Helu 1, o Wailuku e hoopanee a ka Poakolu Iune 12 ; hooholoia.
Ma ke noi a Hon. Kamika, ua hapai ia na hana o ka la.
Na Hana o ka La.
Ma ke noi, ua kapae ia na rula.
Waiho mai ka Hon. Bekekona he ninau, maloko o ka hoike a kela komite, huli i na buke aupuni, e hoike mai. O @ la kela komite, a ka hoike a kela komite?
Ma ke noi a Hon. Kakela, ua koho ka hale i komite no ka hale no ka noonoo ana i ka bila haawina. Ke'Lii Martin, ma ka noho Lunahoomalu.
Heluhelu ia ka bila haawina ma na olelo elua a mahope o ka heluhelu ana. Ua nonoi mai ka Hon. Kipikona, e hoopau i ke komite, a e hoopanee a hiki i ka Poakolu Iune 12 hooholoia.
Ma ke noi a ke'Lii Kaai, ua apono ia ka hoike a ke komite. Ma ke noi a ke'Lii Kaai, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka Poakolu Iune 12. Ma ka hora 10, a. m.
KA HUAKAI MAKAIKAI ANA HOA O KA AHAOLELO I NA HALE AUPUNI.
[Mai ka mea Kakau mai o ke Koukou.]
Ma ka hora 1. auina la Poaono June 8, a e like hoi me ka olelo hooholo i waihoia mai e ka Hon. Kanealii, ua akoakoa lehulehu mai na kaa hoolimalima ma ka puka o Aliiolani Hale, a e like hoi me ka mana i haawiia ma ua olelo hooholo la i ka Makai o ka hale, W· C. Perke Esq. ua uleu ae la oia no ka hooko ana i na hana i haawiia ia ia. Ua kau palua na hoa ma kela a ma keia kaa, a o ka huina o na kaa ma keia huakai he 17 no ia, ua haalele na hoa i ke kahua o Aliiolani Hale, holo aku la no ka Halemai Moiwahine, o ka makai no o ka hale ke alakai o ka huakai.
Ka Halemai Moiwahine.
He mamae, a he nani ke kulana o ka Halemai, ua hoopuniia e na laau o kela, a me keia ano, a i ka nana aku me he waokele la ka uliuli o na laau, a he oluolu ka maka ke ike aku. He nani hoi na hiona o ka hale, a he maemae launa ole na rumi kahi o na mai e moe ai, o ka rumi mua kahi a na hoa i komo ai, oia no ka rumi kahi e waiho ai i na laau lapaau, malaila pu me ke Kauka R. Mc. Kibbin, a nana i hoike mai i na mea paahana a pau e pili ana i ka oihana Kauka, oia hoi na pahi oki o kela, a me keia ano, mai ka nui a ka liilii, na upa nui a ka liilii, na mea nana i na eha ma ka puu, a pela aku, aia no hoi ma ia keena, ua malama ia he mau Buke kupono i ka oihana me ka maemae, ua kakau ia ka la i komo mai, a i puka aku ai ka mai, ka nui o na makahiki, ka mai i loohia ai, a pela aku.
Ua hookaawale ponoia no hoi na mai, ma ka hale malalo, na kane, ma ka hale maluna na wahine, eha no rumi o ka hale malalo i nohoia, ma ka rumi helu 1, 7 pake, helu 2, he 8, helu 3, he 10, helu 4, he 10, a he mau Kanaka Hawaii wale no ma ia mau rumi.
Ma ka hale maluna, na wahine, ma ka rumi helu 5, 5 wahine, helu 7, 5 helu 8, 2 mau kaikamahine a me hookahi kokua, helu 9, 4 wahine.
Ma ka hoike ana mai a C. H. E. Kaeuiaole he kanaka oopa, aole hiki ke hele, aka, i keia wa, ua hiki no ia ia ke kele maluna o kona mau wawae, aohe o'u kanalua no ka malama ponoia o na mai, aka, ma ko'u lohe aku, he hoohalahala na mai no ko lakou hoohanaia ma kekahi mau hana e like la me ka hoomaemae ana i ka pa, a pela aku.
Ua koe ia'u ma keia hoike ana ka hale, kahi o na mai haole, oiai, ua pulale loa ka hele ana a ke alakai o ka huakai, a e kalaia mai ka mea kakau ma ia mea, haalele i ka Halemai no
Ka Halekoa
I ka hiki ana o ka huakai i ka Halekoa, malaila i ku makaukau ai Na'Lii koa no ka hookipa ana aku i na hoa o ka Ahaolelo. Ua makaikai na Hons. i ke keena oihana, a me ka rumi hoopaa, hookahi a'u mea i aka ai, o ke ake nui o kekahi mau hoa o@e komo aku la hoi o kekahi o lakou iloko o ka rumi e hoopaa ia ai na koa, alaila, hao aku ke ki mawaho, alaila, lilo aku la ia me he koa la i uhai i na rula o ka oihana koa.
Mahope olaila, ua haawiia he anaina paikau o na koa imua o na hoa he 19, na koa ma la lalani paikau, elua mau aliikoa o ke kulana malalo e ku ana ma kela a ma keia welau o ka lalani, e ku ana hoi na Lutanela R. Hoapili, J. Baker ma ke kaawale a i ke Kapena D. L. Kinimaka, ke kahea ana i na koa, ua uleu no na koa ma ka lakou hana, o ka paikau puili nae ka oi o ko'u makemake, e hooleilei ana i na pu io a ianei, imua a i hope, iluna a ilalo, me he mea la. E hula mai ana na koa, a ma kou lohe mai he ano paikau Geremania ka ia, haalele i ke kahua o ka Halekoa, no
Ka Hotele Hawaii.
O ka loa keia o na hale nui a nani hoi o ke aupuni i kukuluia i ke au o Kamehameha V. I ka hiki ana aku o na hoa malaila, ua halawai pu me Mr. A. Herbertt ka mea nana e hoolimalima nei ka Hotele, ua luana iki na hoa ma ka rumi hookipa (Parlor) i hoonanea ia e na kani kohakoha, a uheuhene a ka Piano a Miss. Clara. Herbertt, a no ka manawa pokole, ua naue aku la na hoa ma ka rumi paina, a malaila i ino wahi wai momona ai na hoa, a me na mea ai ano mama eae o ke ano huakai hele.
Ka Halepaahao ma Kawa.
I ka hiki ana aku i ka Halep@o, e kali makaukau mai ana no ka Luna Nui o ka Halepaahao, D. K. Fife, komo na hoa ma ke keena oihana, malaila na Buke oihana, na lako hoopaa o kela a me keia ano. @a malamaia no hoi he mau Buke no ia oihana, ua hele na hoa e makaikai i na wahi o ka Halepaahao, a mahope, he wahi paina mea ono, wai momona, i hoomakaukauia no na hoa, a a luana pokole aku la ma ka kanai o luna o ka Halepaahao, a haalele iho la i ka Halepaahao no
Ka Halemai Pupule.
O ka hope keia o na Hale Aupuni a na hoa o ka Ahaolelo i makaikai ai. He maikai a maemae ka malama ana oia Hale Aupuni, mamalo o na hooponopono a W. B. Wright ka Luna Nui. Ua makaikai na hoa i ka rumi, a ua ike pu aku hoi i ko kakou mau hoakanaka i loohia ma ia ano mai, ma ko'u lohe mai, he 34, ka nui o na pupule e hoopaaia nei, mailoko mai o keia huina, elima o lakou, he mau pupule wahine, i ka pau ana. Ua haalele na hoa o ka Ahaolelo, a huli hoi mai la no ke kaona, ma keia ke hoike aku nei ko oukou mea kakau, aole i makaikai ia ka Halekula Hanalima me ka hoopololei ma Keoneula, oiai, ua loohia kekahi haumana o ua kula la i ka mai kaumaha, i hiki ole ke hele ia'ku e nana. Ma keia mau hoakaka pokole ana, ke manao nei au, ua lawa, a ma ka hope loa o keia, ke haawi aku nei ka mea kakau i ka hoomaikai, i ka makai, a me na hoa o ka Ahaolelo, no na lokomaikai i poholoaia mai no ka hele pu ana ma keia huakai makaikai.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1 Dala Kuike ka Rula.
IUNE 15, 1878.
NU HOU KULOKO.
Kula Misiona—E hoike ana keia Kula i ka Poakahi ae nei ma ka Halekula ma Manamana.
Ma keia po Poaono e wehe ai o Val Vose i kana hana hoikeike kuapaianaha hope loa maloko o ka Hotele Hawaii.
Hoole Waiona.—E hoomanao na hoa o ka Hui o Kawaiahao, he halawai ko lakou i keia po, ma ke keena ma Alanui Moi.
Ua haalele mai ka mokukaua Beritania Daring, i ko kakou nei awa ma ke Kakahiaka Sabati i hala, no Beritania Columebia.
Ma ka auina la Poakahi iho nei, Iune 10, ua holo io aku la ka moku misionari Hoku Ao, no kana huakai ma ka pae aina o Maikonisia.
Piha e.—No ko makou piha loa i keia pule, ua hoopanee ia na leta a na makamaka, ko na Misiona, ka haawina kula Sabati, a me kekahi mau mea e ae i hoomakaukau ia no keia Helu.
He Ulia Poino.—Ma Kauai i ka la 6 o keia mahina, ua loaa ka ulia poino ia Keanapuni, malamamoku o ke kuna Marion, i ha@le ia e kekahi mekini kaumaha, a hai kona uhe maluna iki ae o ke kuli. Eia oia i Honolulu nei i keia mau la.
Ma ka la kulaia iho nei, ua hoowehiwehiia mai na moku e ku ana ma ke awa nei, me ko lakou mau hae e welo ana i ka makani. He hoohanohano ana mai keia no ka la hanau o ko Hawaii nei Nai Aupuni.
Hana mau hoi kahi waapa mokuahi o Mr. Black i ka lawe ohua mawaena o ke kaona nei a me ke kahua lealea Kapiolani, ma Kaneloa Waikiki, ma ka la kulaia iho nei a ua muimui pu ae no hoi kekahi mau moku liilii o kakou nei mawaho aku o ua kahua hoohauoli 'la.
Lilo.—Ua lilo ia W. Reed o Hilo, ka moku kialua "Pato," no na dala he $5,000; a o ka moku "Sea Nymph," ua lilo ia Sam Parker a me Kapena Cluney, no na dala he $5,500, ua haalele ia ka inoa mua, a ua kapa laua i ka inoa hou o "Mana."
E Hoomaopopo.—Ua hoopaneeia ka la o ka hoike o ke Kula Kaikamahine o Waialua mai ka la 17 aku a i ka la 20 o keia mahina, oia ka la e hoike ai, ma Haleiwa, Waialua. E hele nui ae na makamaka.
Ua noho ka Ahahui Euanelio ma ka Poalua iho nei, a ua kohoia o Rev. E. Kekoa i Lunahoomalu, o Rev. J. N. Kamoku, i Kakauolelo ma ka olelo ma ka olelo Hawaii, a o Rev. A O. Porepe i Kakauolelo ma ka olelo haole.
Pepehi iaia Iho.—Ma ka la 4 o keia mahina, ma Kupeke i Molokai, ua ooki ihola o Awailua (k) i kona kania-i ponoi a hou i kekahi mau wahi e ae o kona kino a make loa, me ka pahi. He makapo keia, a no ka uluhua ia noho makapo hoopoino ihola i kona ola, aloha ino ia.
Luana Aloha.—Ma ke po Poaha iho nei, ua hui na hoa o ka Aha Euanelio me na haumana o ke Kula Misiona, me na makamaka o Kaukeano, ma na rumi ino @ o Kaukeano ; ua hoohala ia kekahi mau hora ma ka hoonanea ana a me ka walea ana, a @u hoi aku la na hoa me ka pomaikai.
Ma ke ahiahi Poalua ino nei, ua ha@le kekahi kanaka @oo iloko o ke kai, o Iliuli kona inoa a make loa, ma ka uapo makai o hale dute kahiko. Ua hai ia mai ia makou he mai kuhewa ke kumu o keia poino ina.
E hoike ana ke Kulanui o Lahainaluna, ma na la 26, 27 a me 28. Ma na la mua elua, ka hoike no na haawina wale no ma ka hale kula, a ma ka la hope na haiolelo a me na hana e ae maloko o ka luakini o Wainee, i Lahainalalo.
Maluna o ka mokuahi Kulanakauhale o Nu Ioka i haalele mai ai i keia awa i ke ahiahi Poalua nei no Kapalakiko, he mau kamaaina kekahi no keia kaona, mawaena oia poe o Mr. J. B. Atherton, C. M. Cooke me H. Fisher a me kana wahine.
Ma keia pule ae, e kalai manao ana makou maluna o keia Kumuhana, "Ka Mana o ka Ahaolelo." Na ka palapala hoopii a Kalama Kaopua i ka Ahaolelo i kono ia makou e hapai i ka noonoo ana i keia mea.
Haiolelo Misiona.—Ma ka po Sabati, Iune 16, e haawi ana ka Rev. S. C. Luhiau i ka haiolelo makahiki a ka Papa Hawaii no na oihana kuloko, ma Kawaiahao. Mahope o ka haiolelo he lulu no na hana a ka Haku ma ka aina home nei. Ua hoomakaukau loa he kahunapule i k@na hana no ia po me ke akahele a me ka noonoo nui, a he mea maopopo he waiwai nui ko ka poe e lohe ana i kana mau olelo. E hele ae me ka makaukau.
Na hoike Kula.—Ma ka Poakolu, ua hoike ke kula Aupuni ma Pohukaina, a me ke Kulahanai o Kawaiahao ; ma ka Poaha iho, hoike o Kahehuna, a ma ka Poalima, ke kula ma Alanui Papu, malalo o ke kumu hou Alatau T. Atkinson. Ua mahaloia na kumu me na haumana.
—Ma ka Poakahi o keia pule ae, e hoike ana ke kula Misiona. A ma ia la no hoike o Kapunahou me ka Poalua iho, a ma ka Poaha, e weheia ana na hana o Kapunahou ma Kaukeano.
—Ma ka Poaha, la 20 o Iune, e hoike ai ke Kulahanai o Haleiwa ma Waialua.
Make i Aloha ia.--Ma ka la 30 o Mei iho nei, hookuu mai la o Maraea Kaipo o Honolulu nei i keia ola ana, mahope iho o ke kaa ana i ka mai no na mahina elua ; he hoahanau aloha ia no Kawaiahao. Ua haalele mai oia he ekolu keiki e noho makua ole nei.
— Ma Kaneohe, Iune 10, lawe ia aku la o Kekeni, he kanaka kahiko a he hua mua no ka pono ma keia Peaina. Ua ike pono makou ia Kekeni no na makahiki he nui, he koo ia no na hana pono ma kona wahi, he hoopono a ua aloha nui ia e kona kini. Me ka wahine kanemake a me na keiki ko ko makou aloha walohia.
Heaha la ia ?--M@o iki no hoi na papalina i ka aka ia Kukaliki i ka haanui ana maluna o " na kumu popopo a J. Mahuka," wahi ana. Ua ike makou ia J. Mahuka, he kanaka pono a he pololei. Ua ike pu no hoi makou ikona poe kumu, he mea nona e hilahila ole ai ; ke kumu makua o Hilo kekahi, a o na kumu no hoi o ke Kula Misiona e noho nei, he poe hanohano lakou, aole i ike ia he " popopo. " He pono anei ke kapaia ko kakou poe makamaka a me na kumu, he poe " kumu popopo a J. Mahuka e ku nei ma ke ano hookamani a lapuwale ? " Aole pono. Hilahila makou i keia, a me ka poe kokua i keia. Pono e huai ia mai keia pane ma ke akea, a e ike ia ka mea " popopo, " o na kumu a J. Mahuka paha, aole paha. O ka mea ho@no wale i ka poe maikai, heaha ia ? He popopo anei ?
Halia pu Kaua Ilaila.
E ka Nupepa Kuokoa ; Aloha oe :—
Ka lei hulu mamo o na manu ai pua lehua la o ka uka i Olaa, ke lei kau papahi ia mai la hoi e na opuu pua hinalo o Puna, ke mapuna wale mai nei no ia'u, na halia o ka makemake, e like me H. M. K. Wini o Papaikou, Hilo, ana i kulu waimaka mai nei. Pela hoi au e kuipehe kaupe aku nei, e halawai kuilima pu aku me ka poli aala o ka Nupepa Kuokoa.
E lelele mua ae ko kakou mau hauli, e haawi i ka alana he hookahi dala no ka hapa hope o ka makahiki no ka Nupepa Kuokoa ; i na luna o ko kakou mau apana, elua n@ helu i koe a pau keia hapa, i ole hoi kakou e haole i ka ike ana i ka moolelo o ka puhaka o Abeona oia o Babela, e waiho pu aku no hoi me ka inoa, oiai ka manawa kaawale ; i puka mai ia o ka helu 27 me ke kaulua ole i ka inoa me ke dala i hiki mua aku ika luna hooponopono. Alaila, e puana iho auanei oe :
" Na'u ia Nupepa mua,
I heluhelu a a@oi mau,
Lawe ae nei a oki pau,
A ai ke onaona iluna,
Ka mea miki mua,
Ma ka haawi i k@ dala,
I ka Luna Hooponopono,
Ku no imua o ka nupepa,
Me ka hakalia ole,
Ke hiki mai i kou alo. "
I na Kaupu alo ehukai o Waimea i Kauai, eia ka wai ula iliahi o ko aina la, Ka Nupepa Kuokoa, e kui lima pu kakou, e lawe me ka hauoli piha.
I na Nene aukai o Polihale, eia ka pahapaha, lei Kalaunu o ka aina la, "Ka Nupepa Kuokoa," e lawe kakou me ka iini nui o ka manao.
E Kauai o Mano, Oahu o Kakuhihewa, Maui o Kama, e Hawaii o Keawe, e lawe like kakou i ka nupepa Kuokoa.
Owau no me ke aloha.
J. L. K. Kealakuhilima.
Laie-malo, Iune 10, 1878.