Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 17, 27 April 1878 — Page 1
This text was transcribed by: | Emily White |
This work is dedicated to: | University of Hawaii Maui College |
Nupepa Kuokoa:
Ke Kilohana Pookela No Ka Lahui Hawaii
Buke XVII. Helu 17.} Poaono, Aperilla 27. 1878. {Na Helu a Pau 856.
Ka Nupepa
Kuokoa me ke Au Okoa
I Huha.
NA OLELO HOOLAHA – O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau Ilima. He Hookahi @al@ no ka puka mua ana; elua puka ana, he $1.00; no hookahi mahina, he $2.00.
NA KANIKAU A ME NA MELE: - He 4 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 25 lalani.
HOOLAHA MAU: - E hoomanao na makamaka a e hookomo ma ii ua olelo hoolaha mamaua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.
E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole a hookaa mua ia mai ka uku.
KA
NANEA EEHIA
O KA HIWAHIWA OPIO
BABELA
KA MAMO MAKAHIAPO O NA
I’IHAKA ALII NANI
ABEONA A ME MARIADANE,
KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI
HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO
MAKAMAE O KA IU O
GOMO@ERA:
KA
OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI
IA MALUNA O NA KUAHIWI, MAWAENA,
O NA AWAWA, MALALO O NA LAU
LAAU, A HOEA I NA WAOAKUA,
E KE KUPUA O KA WAO
ALINOE-LUSIANA:
O KE KUKULU HIKINA LOA
O KA IL@ONUA NEI.
MOKUNA 1 ---- HELU 3.
@ KO Babela halawai ana me ke kanaka mua loa, ninau aku la ia. “Owai ka inoa o keia aupuni, a heaha ka mea i ukoakoa ai na kanaka ma na alanui?”
“O keia ke aupuni o Loma, a o makou na makaain@n@ o ka Moi Pilesia. Ua kauoha mai oia ia makou e ak@akoa i keia la, e ike i kana h@awi mohai ana i kekahi bipi nui ia Neptune, ka mea i oleloia o kona makuakane ia. Aia i kela wahi a ko kuahu e ku mai la, ai@ il@ila ka Moi.” Pela i pane ia mai ai o Babela.
Oiai ua kanaka nei kameiolio ana, e nana poni mai ana ia Babela. Haka pono loa mai la kona mau maka i ko ia nei mau wawae, a kahaha iho la o Babela no kona nana pono loa.
“E nana pono a e oukou iaia! E hoomaopopo aku i ke ano o kona mau aahuwawae. Hookahi wale no wawae i uhiia, a hookahi wawae hele wale iho no;” wahi a na kanaka. Aole i liuliu, lahaloa aku la keia mea ma o a maanei o kekaona, a hele mai la na kanaka e ike iaianei. O na wawae ka lakou mea nanaloa.
O ke kumu o keia nana pono loa ia o ko ia nei wawae, oia no keia. Ua hahai ia ma ka moeuhane i ke alii ka Moi Pilesia, i kekahi mau makahiki loihi mamua loa aku, penei: Aia i ka wa o ua Moi nei e noho nanea ana maluna o ka noho alii, me ka piha hauoli a m@ ka manao kiekie; a i kekahi la, e hoea mai ana kekahi kanaka malihini opio mailoko mai o ka waoakua, a maluna main o na kuahiwi e iho mai ai. E hele mai ana oia me ke k@ma@ ano e loa, i ike ole ia kona lua, a hookahi wale no nae ona wawae e paa ana i ke kamaa. Oia kanaka, ua hooilinaie e na unana kiekie loa, e kau aku i ka hana o ka hookahuli@i@ ana i ke au nohoalii ana o ua Moi Pilesia nei, a e lanakila maluna o ka aina, a e hoihoi hou i ke ano o ka noho ana e like me ko mamua, a e lilo hoi ia i punahele imua o namakaai@a@@.
O keia moeuhane a ua Moi nei, ua hoolahaia ma na pea a pao o ka aina, a ua paanaau i na kanaka, main a makua a na keiki. Ua haawiia ke kauoha paa i kela a me keia mai ka Moi aku, e kiai makaala loa ia, a ke ike ia kekahi kapaka malihini i like kea no me na hoikeike a ka moeuhan@, al@ila, e pepehi koke faia a make, i @o ole ai na hoike a ua moeuhape nei. Aole loa i ae ia kekahi kanaka o kona aupuni e hana i mau kamaa ano e nona, aole hoi e komo i hookahi wale no kamaa.
Ua kau nui loa ka weli o ka Moi no keia moeuhane, a ua makaala mau ia me ke kini ana e hoao e pale aku in a kumu a hooko ia ai kana moeuhane. Iloko o na makahiki loihi, ua noho maalahi ua Moi nei me ke ko ole o na hoikeike a ka moeuhane, noiaila, ua poina ia ika hiki ana mai ikeia manawa a kakou e kamailio nei. Ua nanea loa ka noho ana, a ua palaka me ka hoomaopopo ole.
Nolaile, e ka makamaka e heluhelu ana, ua maopopo iho la ia kakou ke kumu o ka nana pono loa ia oko ia nei mau wawae. Ua hikilele ka manao o na kanaka, ua ike mai la i ko ia nei hele aku me ke kamaa nani kupaianaha loa, a hookahi wale no nae wawae kamaa, a o kekahi hele wale iho no, he ili Bea ka pale malalo ae. Akahi no lakou a hoomanao hou ae no ka moeuhane a ua Moi nei, a hoomaka ko lakou pioo ana.
Hele aku la nae o Babela imua o lakou me ka lanakila, e hoike mai ana kona hiona a me kona kulana i kona ano alii a koa hoi, a ua ku kahaha na kanaka. Ano e iho la ko lakou mau noonoo, a ano e me ka lakou mau hana, me he la ua uhi ia iho la ko lakou kino a kekahi mano ano e, a aole loa e hiki ia lakou ke hapai ae i ko lakou mau lima no ke kue mai iaia nei. Nalo loa aku la na manao e hana ino mai iaia, a piha a ku la ko lakou naau i ke aloha a me ka makemake nui, me he la, he keiki aliii no lakou ponoi.. Aka, o ka oiaio nai, he alii ponoi io no ia no lakou. O keia wahi a kakou e kamailio nei, oia no ko Babela one hanau, o ka nohoalii Pilesia, oi no ka nohoalii o ko Babela makuakane aloha o Abeona, a o na kanaka ana e kamailio pu nei, oia no na mamo a na makaainana o kona mau makua. Ua paanau ia lakou ko ia nei moolelo, no ka mea, ua ao ia lakou e ko lakou mau makua, a ua ike lakou i ke aloha non@, me ka ike maka ole nae iaia.
Aole no nae lakou i manao iki o ka mamo keia a ko lakou Haku alii Abeona, no ka mea, aole lakou i manao ke ola nei no ia, ua paa ko lakou manao ua make oia, a i ole, ua nalowale loa me ka hoea hou ole mai mamuli o kekahi ulia ano kupua. Hookahi nae a lkou mea i hoomaopopo ia manawa@ koke me ka eehia, ooia ke ike ana aku i na hoike a ka moeuhane u ka Moi e hooia ia mai ana ma kekahi ano, ma ka hoe@ ana mui o keia kanaka malihini mailoko mai o ka wa@akua a maluna mai o na mauna me kona oahu ano e, @ me ke kamoa ano e loa ma kekahi w@wae. O na hoike ana keia a ka moeuhane, a he mea weliweli nui keia i na kanaka.
Ia Babela hoi, ua maopopo iho la iaia o ke aupuni keia o kona makua, a o kona one hanau hoi, no ka mea, ua hai ia mai la iaia o Pilesia ka Moi a oia no ka i noa a kona makua kupua i hai mai ai iaia. Aole no i awiwi loa kona manao no ka hoao ana e hooko i kana mea i kuku mau ai, aka, ua manao ia e hele mahe me ke akehele loa, a me ka hoao ana e lanakila me ka hookah koko ole ina he mea hiki.
Hele aku la ka lono a puni koke ka aina no ka aneane ana mai e kooko ia ka moeuhane a ka Moi, a i ka hoea loa ana aku o ka lono imua o ka Moi, ua piha loa ia ae la ia me ka makau. Uhi iho la ka weliweli nui maluna ona i ike ole ia mamua. He kanaka maalea loa nae keia Pilesia, a he akamai i ka imi ana i kahi e pale ae a ii kona mau pilikia. Nolaila, nooonoo iho la ia i wahi non@ e pakele ai.
Kauoha aku la ia e lawe ia mai keia kanaka malihini imua ona a kii ia aku la keia a lawe ia mai la. I ke hiki ana o Babela imua ona, ua uhi aku la ke kahaha maluna o n@ heleheleona o ka poe a pau o ke aloalii i ka ike ana ma ii ko ia nei mau ano. He kulana o ke alit a he mau helehelena nani molale moikai, me ka hiona koa i ike mua ole ia.
Mino aka maalea mai la ka Moi iaia nei, a kulou hoohaahaa aku la keia e like me kea no mau o ka poe akahai.
“E kuu keiki opio maikai,” wahi a ua Moi nei, me ka leo wali a hoomalimali. “Ke haawi aku nei au i ka hookipa manawelea o ko’u aupuni ia ‘oe. Ma ka hoomaopopo ana aku i kea no o kou aahu he mea maopopo, mai kahi mamao mai oe, a ua luhi kou mau ami. Ua maopopo ia makou, he makamaka oe no ka aina e, he malihini i ko makou mau kapakai nei, no ka mea, @ ka ililaau a me na ili holoholo@, aole ia o ka aahu o keia lahui kanaka. Ke noi aku nei au i kou oluolu, e hai mai, owai la ka’u inoa e kappa aku ai ia oe, a mai hea mai kou hele ana mai, a i hea kou wahi i hoonaauao ia ai?”
Pane aku la ke alii opio. “E kappa mai ia’u ma o ko’u inoa o Babela- mai ko’u mau la uuku kamalii mai, i ka manawa akahi no a oomaka ka omaka ana a ka la maluna o ko’u ola ana, ua noho au maloko o ke ana o ko’u makua Aliona, maloko o na ululaau waoakua, mahope loa aku o na kuahiwi o ke kukulu hikina. Ilaila au i kuhikuhi ia mai ai ma na mea o ka ike no kei ola ana, mamuli o ke aloha o ko’u makua oia noho mehameha ana. Mailaila mai ka’u kuakai, a ua puka aku la keia mau huaolelo oiaio mai ko’u waha aku, a aole no e hoi hou mai.”
He mea e ke kahaha o na mea a pau i ko lakou lohe ana i ko ia nei hoopuka ana aku o Babela kona inoa, a piha loa ia lakou me ka pihoihoi i ka lohe ana i ka moolelo. Papa koke aku la nae ka Mo ii iknona aloalii e malama loa lakou, e h@nna aole hoi e hoopuka aku imua o na makaainana o babela keia, no ka mea, ina lakou e lohe ana, aliala o ko lakou huliamahi ana no ia a pau mahope ona.
Pane hou mai la ke alii iaia nei. Ie kuu makamaka, un lohe mau au no keia makua ou, ua puni kea o ne ii kona kaulana no ke akamai a me ku naauao, a ma ka lohe ana i kea no o kau mau kamailio a me ka ike ana i kou ano a me kau mau hana imua o’u, he mea maopopo ia’u, ua haawi ia mai ia paauao o kou makua ia oe. Nolaila, e kala mai oi ia’u ke noi aku au ia oe e ne mai ia’u e haawi aku ia oe i kekahi wahi ninau uuku.”
Pane koke aku la o Babela. “E ka Moi, he mea i maa ole ia’u ke kaena ana no ko’u akamai, a aole no hoi au i akamai a piha @aauao no ka hiki ana ke pane aku i na ninau e pane ia mai ana mai ka waha mai o na Moi, ka poe i heluia ma ka papa naauao o ke uo nei; aka, ma na ninau au e oluolu ana e haawi mai, e hoao no au e pane aku e like me ka hiki ia’u.”
Ano, e na makamaka heluhelu, e ike no kakou i ka maalea nui wale o ka Moi e hoao ana e hoowalewale iaia nei, i pane ae ai keia i kekahi huaolelo hwawa, a haule kona makemakeia a lilo i mea ole, alaila, ko kana mau kauoha ke manao aku e pephi ia babela, no ka mea, o kona manao no ia. Haawi mai la ua Moi ne ii kana ninau i ka pane ana mai penei:
“Ina paha e ole ana kekahi kanaka ma keia honua, a ua hooiaioia mai ia oe aia i kekahi la e haulehia ana oe malalo o kona mana, a e pepehiia oe a make, alaila, heaha la kau hana nona, ina e ku ana ua kanaka nei imua ou, a aia oia malalo o kou mana?”
Ua like me he mea la i kakau ia maluna o ko Babela puuwai ka maopopo iaia o ka manao a me ka makemake iono o ka Moi. Hoomaopopo koke iho la no keia i kona makemake, no ka mea, ua ike aku la keia ma kana mau huaolelo maalea, a me ka hoike o kona mau helehelena i kona makemake. Aka, @a kuni ia ka manaolana iloko o ko kakou koa, a aohe aua mea e wiwo ai. Ua paa kona monao e hai aku i ka oiaio, aole ona makemake e hoopuka wahahee i kona manao @ me kana haina i manao ai. Nolaila, pane aku la ia. “O ke kanaka oia ano, e hoouna aku no au iaia me ka huakai imi i ka Hulu Mamo o Gula Gomehera.”
E na makamaka, o keia huakai a babela i hai aku la i ka Moi, he huakai aia iloko o ka make. Ma ke koa a me ka ikaika o ke ka@aka e pakele ai. Ua hel@@a e na koa a me ka ikaika mamua ‘ku a ua noi nele @oi nele mai, a pilikia kekahi poe. Aka, o ke kumu a Babela i koho a ii keia, no kona makemake e hoomaopopo i ka manao ino o ua Moi nei. Ina me kona ike no i ka pilikia a me ka make o keia huakai, a e hoouna ana no ia i kana mea i manao ai, alaila, ua hiki iaia ke hooholo i kona manao no keia alii. He oiaio, ua pololei ka Babela koho ana no keia Moi. No ka mea, i kona hoopuka ana aku i kana haina, aia hoi, ua oili mai la na hulili hauoli piha mai@ a maka mai o ua Moi nei, me ka nana hooluolu ana mai iaia nei.
E noonoo kakou e ka poe e heluhelu nei i kei a nanea, eia o Babela malolo o ka mana o keia Moi, oiai, hookahi wale no ia iwaena o ka lahui holookoa, a oiai hoi aole i ike ia o Babela keia, nolaila, he hiki wale no i ua Moi nei ke kauoha aku i kona mau makaainana me ko lakou ike ole, a o ko ia nei manawa no paha ia e pepehi mainoino ia ai. Ua maopopo no keia mea ia Babela, nolaila, ua hoomanao mau ia i kana mea i hooholo mua ai, oia hoi ka hana ana me ke akahele, a me ka pane ana me ka noonoo mua i kana mau huaolelo.
Pane mai la ua Moi nei. “Naauao kau p@ne ana e ka koa opio me keia huakai, a i kumu e pakele ai kou ola, e hoihoi mai oe i ka Hulu Mamo Gula o Gomo@era.”
Haka pono aku la na maka o Babela iaia, a haalulu aku la ke kino o ua Moi nei, huli ae la ia ma o a maanei e nana ana i kea no o na helehelena o ka poe e nonoho mai ana imua ona, a ike aku la ia i ko lakou piha makau. Pane aku la ia i ka Moi. “Ano, e hele ana au, a e hoomanao oe e ka Moi, o na paia o keia hale na hoike o ka’u mau olelo, ke hele au a ko kou makemake, o @ o@ poino ana no ia. No ka me@, ua heluhelu aku nei au i kou makemake, oia no ko’u poino. Aka, ke hele au a hoi mai me ka’u mea e manaolana nei, o@ hoi ko’u lanakila ana, alaila e hiolo ana kou halealii, e haule kou kulana ilaolo, a he make kou hopena.”
Me he la ua nele koke ae la ka Moi me ka leo, aole puka mai kona leo no ka pane ana e like me kona manao nui. Make iho la kona mau manao ikaika e hooni ae i kona kino, a me he la ua uhau ia iho la kona kino e kekahi mai kukule, paa kona leo aole e hiki ke pane mai, a nalo kona ikaika aole e hiki ke oni. O ka poe a pau e noho pu ana me ua Moi nei, ua pau pu lakou i ka makau a weliweli nui loa. Huli koke auku la o Babela a haalele iho la i ka halealii a me kea lo o ua Moi nei.
Ano e hai aku ka mea kakau moolelo o ke KUOKOA, o ka luahine a Babela i hapai ai a kau ma kekahi aoao o ka muliwai he luahine kupua ia, a i ka manawa a Babela i haalele iho a ii kea lo o ka Moi, aia hoi, ua uhiia iho la kona kino e na noonoo a me ua akamai lua ole mamuli o ka mana o ua luahine nei. Ua ke ia mai la im@@ o Babela, uia kekahi kumu laau olelo i kapaia o ka Laau Oka Olelo, ma kehai hulu o ua aina nei, ma kahi i kapaia o Dodona, a ua hooholo koke iho la kona manao e hele aku imua o ua laau nei. Na ka mana wale no keia o ka luhine e kuhikuhi nei. Aia keia kumu laau e ku ana iwaenakonu o kekahi ululaau nui pouli. O kona kino hanohano, ua pii ae la a ku kilakila maluna o na laau a pau o ke kuahiwi he mau haneri kapuai ke kiekie, a hoolei aku la kona maul ala iko lakou malumalu ma o a maanei no na eka ekolu.
E pule okoa ko Babela hele ana ma ke ala e hiki aku ai i ua kumulaau nei, me ka pii ana maluna o na pali a e iho ana ma na awaw@. E hoomanawanui ana i kea nu a me ke koekoe i ka iniki maeele a na omaka hau a ka makani akau e pulumi mau ana maluna o kona eheu a uhipaa iho la i ka p@palina o ka makuahine honua.
“Pehea la wai iae ia mai ai e ola, a e ike i keia mau i nea a’u e hoomanawanui hookahi nei? Owau ka o ke keiki i ulu ae iloko o ka mehameha a me ke anoano o na pali kuahiwi ka mea a na mana lani i hooilina ai e lawe i keia kulana. He o@aio anei o kou hopena io keia e Babela? Ina pela, alalia, e na makani e pa nei, a e paani hooipo nei me ko’u mau oho maewa, e lawe ‘ku i ke aloa o keia kanaka koolua ole, keia kuwea hele hookahi o na wa@nahele, a e hoopulu aku i na papalina o ko’u mau luai makua. E hai aku ia laua, ua haule ka laua hiapo Babela mamuli o ka imi ana i ko laua pomaikai mamuli o na mea i ao ia mai iaia. E hai aku ua haule hookahi oia no laua, a ina he mea oluolu i ka @okomaikai o ka maua nana ke alakai ana in a kanaka, e hui pu no makou malalo o kona mau kapuai, ke hiki mai ka la mahope. (Aole i pau.)
“Hoku Ao” ma ka Ilikai no
Na Pae Aina o Maikonisia
(Koena mai kela pule mai.)
Ma keia holo ana, ua oluolu ia au e kau iluna o ka waapa a e holo aku. A no kuu ike ana no hoi, ke kakau nei au i moolelo no na nupepa, nolaila ka lana loa o ka manao, a e ike i na hiona, a e hai aku.
Ia makou i haalele iho ai ia Hoku Ao, puleheke-boti aku la makou, a ma ka lae o ua aina nei, nana @ho la au i na mea o ke kai, aole i kana mai na mea nani; o na akoakoa o na ano he nui, a he ano like ole ke nana aku. Nani no hoi ka ke Akua mau mea i hana ai.
Eia hoi kekahi mea kupanaha; aia ia makou i hiki pono aku ai i ua lae nei, komo pono aku la ka waapa iloko o ka hanupanupa huahuai o ke kai, a o ko makou hulapai ia ae la ia iluna ilalo, a ilaila au i hoomanao ae ai i ke mele a ka Hooilina Moi i hala, e i ana, “kau@ i ka huahu@i;” a o ka makou hoi ia wa,
Kakou i ka huahuai,
I ka lae o Alolaina,
Iluna ilalo makou.
Ia makou i kaalo ae ai ma o o ka lae, ua pau ae la ka huahuai ana, a holo lai aku la ka waapa. A ia mkou e hoe ana me ka manao e hiki pono aku i ke awa o ka poe a makou i hoihoi ai, a no ka loihi loa, ua like paha me 6 mile, a mai Hoku Ao hoi a hiki i ua wahi nei, he 20 paha mile, nolaila, ua molowa ka malamamoku, u ua kipa ae ma kekahi wahi okoa, a ua pae aku makou uika me ka hapai pu ia e ka nalu. Kiola ia ae la na ukana a pau, a hapai iki ia aku la ka waapa a kau iki iuka. He minute paha mahone iho o ia wa, ike ia aku la he kanaka e hele mai ana, a o kona papakole ka i nalo i kahi ia kalekoa, a o luna a me lalo, he neo, a he ipu-baka ma kona pepeiao e lewalewa ana. Ua aloha aku makou iaia, a pela mai no hoi ia ia mkou. Ua ninau ia aku oia no ka puaa a me ka moa, ua hoole mai, a no ka niu, ua ae mai ofa he niu no, a nana no i holo aku i ka lehulehu o lak@u, a hoea mai ana, elua wahi hua niu a kahi, a he kauna ka kekahi, a pela aku. I ka ninau ana aku o ka malamamoku i ke kumukuai, pane mai la lakoa. “i baka.” Hoole aku la ka malamamoku. Me ka hai pu aku, “Aole Monika baka, oiai he moku mikanele. “ Mea ia aku hoi i ka makau lawaia a me ka berena, hoole mai la no, aia no ka lakou la o ka @aka no. O kekahi kanaka Gilipati no a makou i holo pu ai, nana no i kuai aku me na wahi apana baka liilii, lilo mai ana ka baneria niu.
I ka waapa e kali ana no ka nui mai o ka niu, ua ko ke hele aku la au iloko o ka uluniu, a hiki aku la he kulana hale e ku ana, sole nae he kanaka. Komo au iloko, o ke ku hale wale iho no, aole he kanaka. Eono ka nui o ia mau hale, sole nae hookahi kanaka. Pela no ko’u koke hele ana a hiki i kauhale kanaka. Haawi aku la au i ko’u aloha ia lakou, a aloha mai la no lakou. A i ko’u hoomaopopo aku, lio na maka, a he maka’u no hoi o loko i ke nui mai o na leo, me ke kieei mai o kahi poe.
Ia’u nae e hele nei @loko o ka niu, ua hoomaopopo no au i na hiohiona o ka aina, oiai he 3 a 4 wale no kapuai ke kiekie maluna ae o ke kai. A o na laau a ko’u maka iike aku, oia no ka niu, hal@, ilima, kaeeee, a o ka niu no ka oi aku o ka nui, aole nae he nui o ka hua. E noho ana ko laila poe me ka wi.
I ko’u ike ana aku hoi i ka @ama a me ka paiea i ke kakau mai iluna o ka pohaku, hu ae la ko’u aloha i na kapakahakai o Kona ma i Hawaii.
Aohe nui o kanaka o keia wahi, ua pau ka i ka hele no ka wi o ka aina, oiai aohe nui o ka hua o ka niu a me ka hala, a pela io no i kau’u ike ae. O na kane wahine a me na keiki, ua hele a wiwi he hoike oiaio ia no ka wi. A i ko’u ike ana aku hoi i na hale o ia wahi hoomanao ae la au i ka moolelo o ka wahine kanemake, a kakou i ike pu ai iloko o na nupepa, a hooiaio loa iho la au no ia mea.
(Aole i pau.)
MAIKAI KA HOI KA PAPA:
A ME
KA LAAU O KOU HALE:
NO HEA LA!
KAI NO HOI NO KAHI O
WAILA MA!
Nana aku no hoi ia la
Ohi ka Io ka Laau o Makawao
I ka ua mea hoi o ka nani o
Na PAPA! Na PAPA!
O NA ANO NO A PAU.
Aia ma ke kihi o na
ALANUI PAPU ME MOIWAHINE!
HONOLULU
MALAILA E LOAA AI
E LIKE me ka MAKEMAKE
NO KE
KUMUKUAI MAKEPONO LOA!
PAPA, PAPA, PAPA,
Na Papa Huluhulu,
Na Papa Manoanoa,
Na Papa @ kahiia,
Na Papa Kepa,
Papa Hole Keokeo,
Papa Hele Ulaula.
NA LAAU, NA LAAU!
Na Kua,
Na Kaola,
Na Aaho,
Na Molina,
Na Peapea,
Pine Huluhulu,
Pine i kahiia.
NA Papa a me na Laau Ulaula!
Pili ulaula,
Pili Keokeo,
Pani Puka,
Pani Puka Aniani,
Ipuka Aniani,
Puka Olepelepe.
PENA O NA ANO A PAU;
Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui,
Aila Pena,
Aila Hoomaloo,
Waniti, Pate.
NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO!
Na Ami Puka Hale
Na Ami Puka Pa.
ANIANI!
Pepa Hale a me na Lihilihi
E LOAA NO MALAILA
PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA;
No ke Dala Kuik@, e lo@a no na mea a pau i haiia ae la, no ke Komukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e lo@@’ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono.
E Kipa Nui Ilalia, i ike i ka Olal@
@@4 3@@